Nieuwe pleinen, bruggen en
straten in saneringsplan
PAUL VLAANDEREN
Juffrouw
Truelove's
obsessie
De Spanjaard is kunstenaar bij gratie
van zijn kommervol bestaan
Op de ateliers heerst nog de zuiver Middel
eeuwse verhouding van meester tot gezel
mocUnette
LONDENSE BRIEF
E
H
Gouda wordt een moderne stad
Opruiming van krotten maar geen
sloping van monumenten
Ooievaar met
kunstpoot
Feijenoord speelt
met Lokomotiva
Deserteur staat in
Duitsland terecht
Deken B. Henning
geheim
kamerheer
De van Dam-tot-
Dam-race
het is fijn
te zijn
Mikoyan naar
Zuid-Amerika
- m
Wegens diefstal van
zeilboot
Fantasie viert hoogtij
VIER GEWONDEN
BIJ TRAMONGELUK
SPANJE STIMULEERT ZIJN KUNSTNIJVERHEID
Nederlandse meisjes in Engeland Een
zegenrijke oase in Londen Nederland
Bestuur van H.B.S.
en bloc afgetreden
Personeelsvoorziening
bij Hoogovens
Von Manteuffel zal
terecht staan
Dr. H. R. van Houten
staatssecretaris
Buitenlandse Zaken
Mgr. Alfrink naar
Trier en Kevelaer
Strenge straf voor
jonge Algerijn
P. Hijnen veertig jaar
in gemeentedienst
WOENSDAG 12 AUGUSTUS 1959
PAGINA 2
vlm'm
alles liever
Een inzicht omtrent dit mooie
vrouwelijke beroep krijgt U
op onze MODESHOW
op 14 augustus in de
„VLEESHAL" om 7 en 9 uur
n.m.
Kaarten verkrijgbaar bij
ECOBÊ,
THORNSE HARMONIE
IN OLIEVERF
Haagse rechtbank
Feestavond collectanten
van kleuterhuis „Margriet"
Faillissementen
(Van onze correspondent)
B. en W. van Gouda hebben de
raadsleden een stedebouwkundig ba
sisplan voor de binnenstad doen toe
komen, dat 31 augustus in de raad zal
worden gebracht. Of het plan in eigen
kring een goed onthaal za] ontvan
gen, moet nog worden afgewacht,
maar de commissie van advies voor
uitbreidingsplannen van de provin
ciale planologische dienst heeft B.
en W. van Gouda reeds doen weten,
dat zij met waardering van het basis
plan heeft kennis genomen. Ze heeft
het college zelfs haar gunstig advies
toegezegd, wanneer Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland zich over de
ze materie zullen gaan uitspreken.
Het plan moet worden gezien in het
kader van de te verwachten uitgroei
van Gouda van 45.000 tot 100.000 in
woners.
De oppervlakte van de openbare
straat en pleinen in Gouda zal na uit
voering van de plannen met 47.000 vier
kante nieter zijn toegenomen en die van
de bouwblokken met ongeveer 50.000
vierkante meter zijn verminderd. Het
totaal aantal bewoners van de binnen
stad, zal ondanks het feit, dat in lagen
zal worden gebouwd moeten worden te
ruggebracht tot 7000 (momenteel onge
veer 10.000).
Het plan is noodzakelijk, omdat het
stratenpatroon niet is opgewassen te
gen de sterke toeneming van het ver
keer. Het omvat zes nieuwe bruggen
(tevens ook nieuwe overgangen), t.w.
vier over de stadssingels en twee over
de Gouwe, nieuwe straten en pleinen,
alsmede verbredingen van straten en
doorbraken voor nieuwe verbindingen.
Alhoewel in de binnenstad ongeveer
1200 krotten zijn te vinden, houdt het
plan slechts rekening met het amove-
ren van een driehonderdtal woningen,
daterende uit de zeventiende en acht
tiende eeuw, die praktisch alle in een
dichtbebouwde, zwarte, armetierige
woonvlek liggen.
De grootste stadswijk, die meer dan
10.000 bewoners telt, krijgt een directe
verbinding met het centrum. Straatver
bredingen en een brug over de Gouwe
zijn daarvoor noodzakelijk. Nieuwe
bruggen over Blekerssingel en Katten-
singel en een nieuwe straat, parallel lo
pend aan de voornaamste straat van
Gouda, de Kleiweg, brengen nieuwe
verbindingen tot stand met het hart
van de stad. Ook het station wordt hier
door direct met de stad verbonden.
Voorts schept het plan talrijke kleine
en grote parkeer-ruimten terwijl er
even zovele doorbraken nodig zijn om
eerder genoemde verbindingen tot stand
te kunnen brengen. Voor het bedrijfs
leven, dat op vele plaatsen is verstikt
door slechte bebouwingen, die geen
ruimte meer laten, ontstaan door sane
ring van allerlei bouwsels nieuwe mo
gelijkheden.
De voorgestelde maatregelen tasten
het karakter van de eeuwenoude bin-
ln het Noor?,er Dierenpark te Emmen
heeft een ooievaar een fikse ruzie gehad
met een emu. De Australische struis won
dit treffen en de ooievaar moest naar
het Diaconessenhuis om zich een pips-
poot te laten maken, omdat een van zijn
onmisbare poten moest worden geam
puteerd. Die poot van gips is echter maar
een noodoplossing geweest en dezer dc-
gen liet de lepelaar zich naar het zie
kenhuis rijden, nu om een kunstpoot te
laten aanleggen. In de polikliniek van
het ziekenhuis behandelde een chirurg
de vogel en de operatie verliep uitste
kend. Zo trots als een ooievaar maar kan
zijn, stapt Vadertje Langbeen nu door
het Emmense dierenpark.
(Van onze verslaggever)
Van grote klasse was gisteravond
weer het spel, dat Feijenoord in zijn
ontmoeting tegen het Zuidslavische Lo
komotiva de veertigduizend toeschou
wers voorschotelde. Door de aankoop
van Klaassens en Kreijermaat heeft de
ploeg beslist aan kracht gewonnen.
Daar de voorwaartsen nu bovendien
de bal eerder afspeelden dan vroeger
vaak het geval was, waren de attaques
zo snel, dat de defensie van Lokomotiva
dikwijls niet wist hoe zij het had. Vier
voor het merendeel fraaie doelpunten
scoorden de Rotterdammers en indien
Bennaars niet wat ongelukkig was ge
weest, zouden het er voor de rust nog
meer zijn geweest. De Zuidslavische
aanval die in zijn geheel wat tegenviel,
kwam de Rotterdamse defensie moei
lijk oorbij en Pieters Graafland kreeg
geen moment gelegenheid zijn talenten
te tonen. Toen Meijerr, die na de her
vatting de plaats van Bennaars innam,
acht minuten na de rust 5-0 op het
bord had gebracht, waren tien minuten
nonchalant spel in de Rotterdamse ge
lederen voldoende voor de Zuidslaven
om de score met 5-3 een wat draaglij
ker aanzien te geven. Feijenoord her
stelde zich tijdig en behield, nadat Mou-
lijn op schitterende wijze de stand
op 6-3 had gebracht, tot het eind het
offensief, zonder dat er nog cocUmnten
vielen.
nenstad niet aan. Monumenten zullen
niet worden gesloopt, integendeel, be
paalde monumenten zoals kostbare to
rens zullen „vrij" komen te staan door
het amoveren van slechte woningen.
Historie en toekomst
Tijdens een bijeenkomst, die ten stad-
huize werd gehouden, heeft burgemees
ter, mr. dr. K. F. O. James, het plan
mondeling toegelicht. Hjj werd hierbij
geassisteerd door ir. W. F. Schut, di
recteur van het Instituut stad en land
schap van Zuid-Holland, de wethouder
van openbare werken, de heer E. A.
Polet, de directeur van gemeentewer
ken, ir. A. L. de Vos tot Nederveen
Cappel en de heer J. Groenendijk,
bouwkundige bij bouw- en woningtoe
zicht. Burgemeester James achtte het
plan met een beetje optimisme op den
duur wel betaalbaar. Nu zou zulks nog
niet mogelijk zijn, zeker niet door de
gemeente Gouda met haar slechte be
grotingspositie. De woningwetvergoe
dingen van het rijk en ook andere rijks
bijdragen bieden hiervoor momenteel
beslist geen perspectieven.
Moet het van de ene kant moeilijk
worden geacht een plan te ontwerpen,
dat vasthoudt aan de rijke historie (n.l.
in haar monumenten) en toch perspec
tieven moet bieden voor de toekomst,
van de andere kant heeft de middel
eeuwse signatuur van de binnenstad nog
dergelijke mogelijkheden, dat al te ra
dicale ingrepen kunnen worden voorko
men. In feite is de binnenstad de oude
stad Gouda. Ook het lange wachten op
de grenswijziging heeft hieraan geen
goed gedaan. Eerst na die wijziging im
mers zal de mogelijkheid geschapen
worden om ook de groene noord-west
hoek te bebouwen.
De minister van binnenlandse zaken
tracht thans een procedure-vereenvou
diging tot stand te brengen, waardoor
het mogelijk is de grenswijziging bin
nen een jaar waar te maken. Overi-
af 1947 op deze grenswijziging te wach-
gens zit de gemeente Gouda reeds van
ten.
Voor een gerechtshof te Kiel heeft
maandag terecht gestaan een Nederlands
soldaat, de 21-jarige J. van de K., omdat
hij daar een zeilbootje gestolen heeft,
waarmee hij naar het Deense eiland
Laaland is gezeild. Van de K., die ge
boren en opgevoed is in Meppen in
Duitsland, was op 8 juni gedeserteerd
van zijn onderdeel bij het Nederlandse
leger, waar hij zijn diénstplicht vervul
de, zo deelt de legervoorlichtingsdienst
mee. Aan deze mededeling werd toege
voegd, dat Van de K. reeds eerder, in
januari bij zijn onderdeel was wegge
bleven, waarna hij zich echter bij de
Nederlandse militaire attaché in Bonn
had gemeld.
Ter gerechtszitting in Kiel verklaarde
Van de K. dat hij zich in het Neder
landse leger slecht thuisvoeldé dóór
taalmoeilijkheden
Nadat hij op 8 juni zjjn onderdeel
had verlaten, is hij naar Duitsland ge
gaan. Met de gestolen zeilboot is nij
overgestoken naar Denemarken, maar
de Deense politie stuurde hem terug
naar Duitsland. Het hof in Kiel heeft
de zaak tegen Van de K. aangehouden
voor nader onderzoek. In het algemeen
wordt voor desertie geen uitlevering
gevraagd; de Nederlandse autoriteiten
schijnen in dit geval een dergelijk ver
zoek ook niet te hebben gedaan. Mocht
Van de K., zo hij na een veroordeling
door de Duitse rechter Duitsland wor
den uitgewezen, in Nederland terugke
ren, dan zou hij voor een Nederlandse
krijgsraad kunnen worden gedaagd in
verband met zijn desertie, zo vernemen
wij nog van de legervoorlichtingsdienst.
Op het feest van St. Laurentius, pa
troon van het bisdom Rotterdam, heeft
mgr. M. A. Jansen aan deken B. G. Hen
ning van Rotterdam de benoeming mee-
Eedeeld tot pauselijk geheim kamerheer.
'e pauselijke benoemingsbrief was ge
dateerd op 3 juli 1959 en kwam maan
dag op het bisdom aan.
In verband met de naderende slui
tingsdatum van 17 augustus komen nu
in versneld tempo de inschrijvingsfor
mulieren op het wedstrijdbureau te
Zaandam binnen.
Dat de fantasie groot is bij de Neder
landers moge blijken uit de wijze waar
op verschillende inschrijvers willen
deelnemen. Behalve Batavieren en
Zaninefaten (op houtvlotten) is er een
deelnemer die met een kunstmatige ijs
schots, waarop een iglo staat, de over
tocht wil maken. Dan is er het bruids
paar in diligence, een boerensjees, wan
delaars in historische costuums, zwem
mers, deelnemers op waterski's, een
A.V.R.O.-equipe met speedboat en
behoudens toestemming van de autori
teiten twee wentelwieken. Ook een
scooterclub en tal van auto's staan voor
de vrije snelheidsklasse ingeschreven.
Origineel is ook de deelname van een
atletiekclub die 36 leden heeft inge
schakeld. Ieder lid moet binnen record
tijd 500 meter afleggen; alleen breekt
men zich het hoofd over het „nemen"
van het Noordzeekanaal. Of men slaat
een „pontonbrug" van kleine roeiboot
jes, óf men doet de sprong over de
Hembrug zelf, als men er toestemming
voor krijgt.
De Nederlandsche Spoorwegen, die
met drie equipes aan de race deelne
men, zullen „buiten mededinging mee
doen" en men zal trachten als eerste
in de snelheidsklasse te eindigen.
Eén van de vier deelnemende equipes
van het Bruynzeelconcern zal gebruik
maken van een speciale Zuidamerikaan-
se boot; deze boot kon nog net, letter
lijk gesproken, op „de valreep" worden
medegegeven met het vrachtschip, dat
de reis naar Amsterdam zal onderne
men, want door de vervroegde wed
strijddatum kwam men in tijdnood te
zitten.
Daar een vrachtauto geen voorrang
verleende is een hevige botsing ont
staan tussen deze vrachtauto en een
tram van lijn 3 op de Nassaukade te
Amsterdam. Het voorbalcon van de
tram werd geheel vernield en de mo
torwagen ontspoorde. De 47-jarige tram
bestuurder is met hoofdwonden naar
het Wllhelminagasthuis gebracht. Ook
een 63-jarige man en een 12-jarig
meisje, die tot de trampassagiers be
hoorden, werden gewond naar het zie
kenhuis vervoerd. Een vrouw werd
door glasscherven licht gewond.
UEVE WE WEU WAT
HEEFT DAT te aETEKENENl
ZAL IK.DE POLITIE BELLE
/vsijnhEER. aoSTONB?
INDE. ÖBHANDt-LKA'VYE
JULLIE, TANDARTSEN,
ZLJN ALTIJD ZO ELLEN-
Dl» STERK IN DE
DC?l6EN
K»v\ OdEE,
MEVROUW
VLAANDEREN.
WAb EEN S.O.
BLIJKBAAR MfiEl
lwkheOEn bij de
TANDARTS SOSTONE
NIJ WIL
dan DAT
(Van onze correspondent in Spanje)
Zoala alle volkeren langs de Middel
landse Zee, is de Spanjaard kun
stenaar bü de gratie van zjjn
kommervol bestaan. Omdat hem dik
wijls de middelen ontbreken om dat
gene aan te schaffen dat zijn omgeving
kan verfraaien of dat hij nodig heeft
om zijn schamele kost te verdienen,
moet hij het zelf maken. Daarbij ont
waakt in hem de schepper; de stof
wordt in zijn handen levend; hij maakt
haar dienstbaar, niet alleen aan zijn
primaire behoefte, maar ook aan zün
ongebreidelde fantasie. In zün verbeel
ding ziet hij het leven met aanmerke
lijk meer glans dan het in werkelijk
heid heeft en krijgen de dingen een
edeler vo.m. Waar hij zijn armzalig
bestaan niet kan veranderen, verleent
hij onbewust schoonheid aan de dingen
die hij maakt. Zo kan men op de een
zame, dorre hoogvlakten geitenhoeders
vinden, die om de tijd te doden een
herdersstaf snijden uit de afgewaaide
tak van een boom, of de beeltenis ma
ken van een wazige heilige uit een gril
lige wortelstronk. En de simpele dorps
vrouw, die bij het krieken van de da
geraad met haar man is uitgetrokken
om te oogsten, zal na haar dagtaak
in de deuropening gaan zitten en draad
en naald in haar vereelte handen ne
men om prachtig kantwerk en borduur
sels te maken. ,,Voor wie maak je dat?"
„Voor niemand, voor mijn plezier",
zegt ze verbaasd, „misschien kan mijn
nichtje het gebruiken als ze gaat trou
wen." Met deze gesteldheid als voe
dingsbodem leeft de kunstnijverheid
Advertentie
Ged. Oude Gracht 56 - -mantels
HOLLAND-CONFECTIE, Zijlweg 123
KERKO, Stephensonstraat 50
NO BELT, Parklaan 125
NOORDWIJK, Spaarne 72
WINDSOR, Koningstraat 39
- mantels
overhemden /Japonnen
lingerie/blouses
japonnen
rokken.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllMIllllllllllllllllllllll
landse meisjes hebben reden tot grote
dankbaarheid voor de verleende hulp.
De dames van het Netherlands huis ge
nieten na twee jsren arbeid reeds een
zo goede reputatie bij zowel de Engelse
als de Nederlandse autoriteiten in Lon
den dat bijna automatisch hun hulp
wordt gezocht, hetgeen onder meer kan
leiden tot vermijden van ongewenste
publiciteit.
r is een adres ln Londen dat geno
teerd, zo niet van buiten geleerd,
behoort te worden door alle Ne
derlandse ouders die overwegen hun
dochters naar Engeland te laten gaan
om er werk te zoeken of zich te be
kwamen in het gebruik van de Engelse
taal. Dit adres is: The Netherlands g
House, 3 Nutley Terrace, Londen, N.W. rnnpf nplt)pr>
3. Dit is een tehuis voor Nederlandse i/tc/Lt kli/ju/s
meisjes, werkzaam of tijdelijk woon- f
achtig in Londen of elders in Engeland.
Alvorens uit te weiden over het engel
achtige werk dat door dit tehuis, onder
de toegewijde en nijvere leiding van de
dames Van Ballaert en Bollen, wordt
verricht, verdient een feit vermelding,
een feit, dat te denken behoort te geven
aan ouders die hun meisjes naar Enge
land laten gaan. Het vorig jaar bedroeg
het aantal Nederlandse meisjes in Lon
den en elders in Engeland ongeveer
1200. Van dit aantal keerden er 17 naar
Nederland terug als ongehuwde moe
ders, d.w.z. zeventien van wie bekend
is in het Netherlands House en op het
Nederlandse consulaat in Londen dat
zij in genoemde staat terugkeerden naar
Nederland omdat zij zich in hun moei
lijkheden hadden gewend tot de consul
of de beide genoemde dames van het
Netherlands House. Er zijn derhalve
goede redenen om aan te nemen dat het
aantal groter is en dat sommige van de
slachtoffers zonder in Engeland hulp te
zoeken naar huis zijn teruggekeerd. Af
gezien van deze meisjes zijn er andere
meisjes die in ernstige moeilijkheden
zijn geraakt, soms van zeer ernstige
aard. In al deze gevallen en bij som
migen kwam de politie te pas of zelfs
het Britse ministerie van Binnenlandse
Zaken hebben de dames van het
Netherlands House met assistentie van
een bekwame Brits- notaris hulp ver
leend zodra zij kennis kregen van de
moeilijkheden. Dikv. ijls was het de
Nederlandse consul-generaal die, ver
wittigd door politie of het Britse Minis
terie van Binnenlandse Zaken, Nether
lands House op de hoogte stelde. In alle
gevallen werd onmiddellijke hulp ver
leend en een aanzienlijk aantal Neder-
i miiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiia
et Netherlands House werd twee
jaren geleden geopend door de
toenmalige Nederlandse gezant in
Londen, dr. Stikker. De oprichting van
het tehuis is te danken aan een katho
liek initiatief, een initiatief van Father
de Reeper van Mill Hill, die, ontsteld
over de gruwelverhalen welke hem en
andere Nederlanders ter ore kwamen
over Nederlandse meisjes in Engeland,
het ogenblik gekomen achtte om in te
grijpen, met het gevolg dat de stichting
nu beschikt over een bijzonder fraai
huis in Noord-Londen, een huis dat be
schikt over twintig bedden, ruime
recreatiefaciliteiten en alle denkbare
gerief. Meisjes die in moeilijkheden ver
keren, of Nederlandse meisjes die van
elders in Engeland enige weken in Lon
den willen vertoeven, of meisjes die in
Londen komen studeren, zijn er van
harte welkom, ongeacht hun maatschap
pelijke standing of hun geloof. Slechts
een derde van de bezoekende meisjes
zijn katholiek. En niet slechts biedt het
Netherlands House onderdak en ont
spanning en hulp in alle, zelfs de ergste
nood. Het schept ook gelegenheid voor
Nederlandse meisjes om elkaar te ont
moeten als ze een avond vrij hebben
en hun eigen taal wensen te spreken.
Voorts worden vanuit het tehuis excur
sies georganiseerd en worden lezingen
gehouden en er vinden gezelligheids
avonden plaats.
Het is ongetwijfeld een van de meest
zegenrijke Nederlandse Instellingen in
het buitenland. De meisjes kunnen in
het huis logeren voor twaalf en een
halve shilling per nacht, inclusief ont
bijt, of voor een som van veertig gul
den in de week met ontbijt en misschien
nu en dan een andere maaltijd. Deze
prijzen zijn uiterst laag voor Londen.
aar er is een moeilijkheid. De som
benodigd voor de oprichting en
aankoop van het tehuis is gro
tendeels bijeengebracht in Engeland
zelf. Het totaal bedroeg ongeveer twee
honderd duizend gulden. Maar het te
huis heeft aanzienlijke schulden en ziet
zich genoopt gelden bijeen te brengen
voor het delgen van de schuld en het
vormen van een fonds om zijn kostbare
arbeid te kunnen voortzetten. Er is van
de kant van het episcopaat in Nederland
reeds op kleine schaal een inzameling
begonnen. De onmiddellijke behoefte ls
een som vatr 60.000 gulden. Het volgen
de is nodig: de Nederlandse regering,
welke via het Nederlandse consulaat in
Londen gebrui! maakt van de zeer be
langrijke hulp, verleend door de dames
van het Netherlands House, en die reeds
overweegt om geldelijke steun te ver
lenen, behoort niet langer te aarzelen
en haar erkentelijkheid te betuigen voor
een werk van groot nationaal belang
door het tehuis te subsidiëren. Verder
behoort grotere bekendheid te worden
gegeven aan het bestaan van het tehuis.
Want als de uitstaande schuld gedelgd
is, kan het huis zich bijna zelf bedrui
pen indien meer meisjes gebruik maken
van de bestaande logeergelegenheid.
Tenslotte verdient het tehuis de mede
werking en steun van alle vrouwen- en
meis; ^verenigingen in ons land. Dank
baarheid is niet genoeg. Er wordt ten
behoeve van Nederlandse meisjes pracht
werk verricht door het Netherlands
House met een toewijding en een ijver
welke de diepste bewondering afdwingt
van onze landgenoten, woonachtig in
Engeland.
DAAN VAN DER VAT.
in Spanje als in ge n enkel ander Euro
pees land.
Het moet op rekening van de zo zeer
verguisde Falange geschreven worden
dat haar oprichter, Jose Antonio Pri
mo de Rivera het belang van een bloei
ende kunstnijverheid voor Spanje heeft
ingezien. Reeds tijdens de burgeroor
log werd door de voorlopige Spaanse
regering het „Nationaal Instituut voor
richt,
de kunstnijverheid" opgericht, dat zich
ten doel stelde de „artesania" te be
vorderen, te steunen en ln het buiten
land bekend te maken. De verwezen
lijking van dit doel is zeer traag ge
gaan In 1951 bijvoorbeeld bedroeg het
totaal van de export nog maar 40.000
dollar. Met overheidssteun werd in
1953 in het grote Madrilleense park
„El Retiro" een representatieve ten
toonstelling van het Spaanse edele
handwerk gehouden. Sedertdien is het
snel bergopwaarts gegaan en het vori
ge jaar bedroeg de export van Spaan
se kunstnijverheid reeds meer dan
acht miljoen dollar. Dit is niet veel,
wanneer men bedenkt dat Spanje ruim
140.000 ateliers kent, waar een miljoen
mensen hun brood moeten verdienen.
Het cijfer van deze export is echter
niet helemaal reëel, want daarnaast is
de oncontroleerbare export van de
honderdduizend produkten, die door
toeristen worden gekocht en mee naar
hun vaderland worden genomen, aan
zienlijk groter.
Door de toenemende industrialisatie,
die sedert kort ook in Spanje zijn in
trede heeft gedaan, door de voortschrij
dende massaproduktie van gebruiksvoor
werpen van kunststoffen, heeft de hand
werksman in Spanje zelf reeds veel
terrein verloren, waardoor in toene
mende mate andere afzetgebieden voor
zijn fraaie produkten moeten worden
gevonden.
Tot voor slechts enkele jaren gele
den gebruikte het merendeel van de
Spaanse huisvrouwen nog aarden pot
ten om in te koken. Metalen pannen
kwamen alleen in de keukens in de
grote steden voor. Op het platteland
vormt de met de hand gedraaide aar
den pot nog steeds het belangrijkste
attribuut rond de kookplaats. Hoewel
de bedrukte textiel al lang ingang in
Spanje heeft gevonden, lagen daar tot
De Russische vice-premier Anastas
Mikoyan, specialist op het gebied van
de buitenlandse handel, zal ln de ko
mende maanden bezoeken brengen aan
een aantal Latijns-Amerikaanse landen,
aldus heeft United Press International
in zeer gezaghebbende bron te Londen
vernomen.
De koninklijke en de kerkelijke har
monie van het Limburgse stadje Thorn,
zullen beide worden geschilderd. Op
dracht hiertoe is verstrekt door het ge
meentebestuur aan de kunstschilder
Frans van de Berg. Beide doeken krij
gen een afmeting van 2 bij 2% meter
en zullen de korpsen uitbeelden in volle
actie tijdens een repetitie.
De doeken zijn bestemd voor de raad
zaal van het nieuw te bouwen gemeen
tehuis.
Op een door de Haagse voetbalver
eniging H.B.S. gehouden buitengewone
algemene vergadering, n®?A
worden door het tussentijdse aftreden
van de heer H. G. Roodhuyzem heeft het
bestuur gemeend en bloc te moeten af-
treden. Het was van oordeel dat een ver
kregen meerderheid bi.) een vertrou-
wensmotie te gering was.
Voor het forum van de gezamenlijke
pers uit de kop van Noord-Holland
heeft het hoofd van de afdeling perso
neelszaken van Hoogovens, ir. W Bak
ker iets verteld over de personeels
voorziening bij deze grote industrie.
Veel personeel wordt uit noordelijk
Noord-Holland aangetrokken en dat
brengt vele problemen met zich mee.
Het gebeurt vaak, dat werknemers
drie uur m een bus zitten om de af
stand tussen bedrijf en woonplaats vice-
verca af te leggen. Toch schijnen de
meeste forensen van de lange afstand
liever dit ongemak te nemen dan woon
plaats in de IJmond te kiezen. Pogin
gen in deze richting leden althans voor
het grootste gedeelte schipbreuk, om
dat de mensen stal of dorp waar zij hun
hele leven hadden gewoond niet wilden
verlaten. Ook de hogere IJmondhuren
speelden hierbij een rol. Om personeel
aap te trekken sparen Hoogovens kos
ten noch moeiten, maar soms is het
een hele toer om werknemers aan te
trekken.
De cijfers bij Hoogovens wijzen uit,
dat niet in het minst door het stimule
rende werk van de veiligheidsdienst er
op het bedrijf veel minder ongevallen
voorkomen dan bij andere bedrijven in
de Nederlandse staalindustrie. Onge
zond is het bedrijf ook niet, want cij
fers hebben aangetoond, dat de meeste
werknemers met gemak de pensioen
gerechtigde leeftijd bereiken.
voor enkele jaren in de winkels de
fraaie hand-geweven stoffen en kunstig
geborduurd linnen naast. Thans vindt
men in de warenhuizen, zoals overal
elders in de wereld, aparte afdelingen
voor het handwerk, dat over het alge
meen duurder moet worden betaald
en een uitzonderingspositie is gaan in
nemen. Toch houdt de kunstnijverheid
stand, ook al zal daar van lieverlede
een einde aan komen; een proces dat
men reeds vele jaren voor de oorlog in
andere landen heeft gezien, waarbij het
handwerk onder de druk van het mas-
saprodukt geheel verdwijnt om later
als exclusiviteit weer op te duiken.
Het Spaanse „Nationale instituut voor
de kunstnijverheid", hoopt de fase van
tijdelijke ondergang te ontlopen. Reeds
nu verleent de staat belangrijke steun
om de schone handwerktradltle in
stand te houden. Met name op het ge
bied van de keramiek kent Spanje een
roèmrijk verleden en een niet minder
belangrijk heden. Tot de schoonste spe
cimina van keramiek die de wereld
kent, behoort het Spaans-Moorse uit de
periode tussen de 12e en de 17e eeuw.
Vooral tijdens de Spaanse wereldover
heersing beleefde de keramische in
dustrie een ongekend hoogtepunt. Voort
bouwend op deze rijke traditie streeft
Spanje op dit gebied opnieuw naar een
eerste plaats in de wereld. Ook als in
leggers van goud en zilver hebben de
Spanjaarden, ais leerlingen van hun
Moorse overheersers, wereldfaam ge
noten. Thans bezit het land in Eimar
en Toledo nieuwe centra van damas-
ceer-kunst Van laar uit wordt de we
reld overstroomd met manchetknopen,
briefopeners, oorhangers en wat al niet
meer. Spaanse ijzersmeden hanteren
hun lasapparaten als kantklossen en
toveren uit ijzer en vuur kunstige ge
wrochten. die men tegenwoordig in
elke uithoek der aarde aan de muren
vindt. Spaanse poppen zijn voorts over
al een gevraagd artikel en er is nog
geen toerist huiswaarts gegaan zonder
er een mee te nemen.
Ondanks deze bloei is de sociale
achterstand van de Spaanse hand
werkslieden nog enorm groot. Zij vor
men de enige groep die bijvoorbeeld
nog geen weduwen, en wezenpensioen
genieten. De moeilijkheid is dat het
merendeel van de ateliers geleid
wordt door wereldvreemde oude
baasjes, die het vak van hun vader
hebben geleerd en werken totdat zij
er bij neervallen. Hun personeel be
schouwen zii nog als leerlingen, zoals
zij vroeger zelf als gezellen gewerkt
hebben. Hét loon is karig, maar daar
staat tegenover dat z;j kost inwoning
en vakkennis verschaffen. De Natio
nale Dienst voor de kunstnijverheid
tracht kleine bedrijven samen te voe
gen en beschermt vele ateliers, waar
waardevol werk wordt gemaakt. Die
bescherming bestaat dan meestal hier
uit dat de haas een toelage kriigt voor
elke leerling die hij in dienst heett.
In deze ateliers heerst nog de zuiver
middeleeuwse verhouding van meesier
tot gezel
De voorzitter van de Spaanse Natio
nale Dienst, Don Jacinto Alcantara is
tevens directeur van een keramische
school in Madrid. Daar werken thans
56 meisjes en 20 jongens die afkomstig
zijn uit'de laagste sociale milieux die
Spanje kent. Zii verblijven daar op
beurzen, die allen door Alcantara zelf
zijn verstrekt. Dikwijls moet hij zijn
nieuwe leerlingen eerst in de kleren
steken wanneer zij in Madrid aanko
men. omdat zii niet meer bezitten dan
de lompen die zij aanhebben De vijf
en z®veS^o,0nge^eri slaPen in 'kloosters
,n de Spaanse hoofdstad. Dikwijls is
"i?®1 ®e'd meer. dan eten allen wat
werken wat harder om het
4«ntuf i weer aan te vullen. Deze
zeventig jonge mensen zijn uitblinkers
Van de ve'e kunstnilverheids-
^„ollnu?e^eest' die door de staat zijn
c? Dp Spaanse regering heeft
naast de vele ambachtscholen, die
G laatste jaren vooral letterlijk uit de
grond zijn gestampt, een bijna even
froot aantal kunstnijverheidsscholen ge-
ouwd, aldus een onderscheid makend
tussen de industriële arbeider en de
handwerksman. Tot de vele voordelen
van deze schelding behoort een verschil
in opleiding, waarbij men de toekom
stige industriële arbeider beter wape
nen kan tegen gevaren, die de hand
werksman niet bedreigen. Daarnaast is
de directe wisselwerking van het hand
werk op de machinale prestatie verval
len. Daarmee ook is de „artesania" in
beginsel in de uitzonderingspositie ge
drongen, waarin noch de Nationale
Dienst, noch de regering haar zou wil
len zien. Een ontwikkeling evenwel,
die in de huidige technische maat
schappij tot de onvermijdelijkheden
schijnt te behoren
Maandag a.s. begint in Düsseldorf een
proces tegen generaal Hasso von Man
teuffel. een van Hitiers bekendste tank
commandanten. Dit bericht United
Press International.
Von Manteuffel liet in februari 1943
een schildwacht doodschieten, die zon
der aanleiding zijn post aan het Russi
sche front zou hebben veriaten. Twee
schildwachten verlieten hun post: een
werd door de Russen gevangen geno
men, de ander voor een krijgsraad on
der Von Manteuffel gebracht. De man
werd ter dood veroordeeld en gefusil
leerd. Von Manteuffel verklaarde on
langs op bevel van Hitier te hebben
gehandeld. Generaal von Manteuffel
heeft van 1953 tot 1957 namens de
F.D.P. zitting gehad in de Westduitse
Bondsdag.
Van bevoegde zijde in Den Haag
wordt medegedeeld, dat binnenkort de
benoeming te verwachten is van dr. H.
R. van Houten, oud-ambassadeur in
Mexico, thans directeur-generaal poli
tieke zaken op het ministerie van Bui
tenlandse Zaken, tot staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken.
De heer Van Houten die op 13
augustus 1907 te Den Haag werd geboren
is de liberale beginselen toegedaan.
De aartsbisschop van Utrecht, mgr.
dr. B. J. Alfrink, zal vrijdagmorgen op
uitnodiging van mgr. Matthias Wehr
van Trier, een pontificale H. Mis cele
breren in Trier tijdens de plechtighe
den ter ere van de H. Rok.
De aartsbisschop zal over Echternach
naar Trier reizen om een bezoek te
brengen aan het graf van de H. Willi-
brord, de eerste bisschop van Utrecht.
Zaterdagmorgen zal de aartsbisschop,
op de feestdag van Maria-ten-Hemel-
opneming, in aanwezigheid van vele
Nederlandse pelgrims een pontificale
H. Mis celebreren in de basiliek van
Onze Lieve Vrouw van Kevelaer.
De Haagse rechtbank heeft gisteren
de 25-jarige Algerijnse arbeider,
afkomstig uit het Franse stadje Puteaux,
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
acht maanden met aftrek. Na het onder
gaan van deze straf zal hij uit het land
worden gezet.
De man had in de nacht van 11 mei
j.l. een inbraak gepleegd in een sigaren
winkel aan de Maasstraat in Den Haag.
Bij zijn arrestatie werden op de buiten
lander een sigarenaansteker, pakjes
sigaretten en veel kleingeld aangetrof
fen, juist die dingen welke de sigaren
handelaar na de inbraak miste. Ook
werden vingerafdrukken van de Alge*
rijn op de gebroken ruit gevonden-
Desondanks hield hij bij de behande
ling via een tolk voor de rechtbank oP
28 juli hardnekkig vol onschuldig te
rijn aan de inbraak.
Zondag 16 augustus zal het veertig
jaar geleden zijn, dat de heer P. Hij
nen, wonende Sparrenstraat 3 te Haar
lem, in dienst trad bij de gemeente. De
heer Hijnen begon zijn loopbaan als
klerk in tijdelijke dienst bi) de gemeente
Schoten. Op 1 januari 1926 volgde zijn
benoeming tot klerk in vaste dienst.
Na de annexatie van Schoten door
Haarlem kwam de heer Hijnen voor
enkele maanden in bijzondere gemeen
tedienst. Later volgde zqn aanstelling
bij de G.G.D., waar hj in 1938 de func
tie van adjunct-boekhouder kreeg toe
gewezen, werd boekhouder en is thans
administratief ambtenaar A eerste
klasse.
De jubharis is bij zijn collega's en
superieuren een zeer gezien man. Zijn
grootste liefhebberij -is de muziek. Re
gelmatig bespeelt hü ten behoeve van
het Provinciaal Ziekenhuis nabij Sant
poort het orgel. Bij gelegenheid van
zqn veertig jarig jubileum zal de heer
Wijnen zaterdagmorgen om half elf in
het gebouw van de GGD aan de Nieu
we Gracht te Haarlem worden gehul
digd.
De grote feestavond voor de collec
tanten van kleuterhuis „Margriet", die
wordt aangeboden door 't Haarlems
Kleinkunst Theater, vindt niet plaats op
zaterdag 12 september, zoals oorspron
kelijk was opgegeven, doch op zondag
13 september, eveneens in gebouw bt.
Bavo Zij die de toegangskaarten reeds
ontvangen hebben, worden yriendelyk
verzoch deze even om te wisselen bij
H. C. Hartman, Corn. v. Noordestraat
20 rd.
De arrondissementsrechtbank te
Haarlem heeft dinsdag 11 augustus in
staat van faillissement verklaad L. W.
Sijsenaar te Hillegom. Rechte r-Commis-
saris mr. L. W. M. M. Drabbe. Cura
tor: mr. H. Jonker, advocaat en pro
cureur te Haarlem.
Wegens gebrek aan actief werd dins
dag 11 augustus opgeheven het faillis
sement van A. S, van Rooden, winke
lier in huishoudelijke artikelen te Haar
lem. Rechter-Commissaris: mr. N.
Reeling Brouwer. Curator: mr. G. J.
Vermeulen, advocaat en procureur te
Haarlem.
Wegens net verbindend worden van
de enige uitdelingslijst is 5 augustus
geëindigd het faillisement van: J.
Broersen, jr., metaalhandelaar te IJ-
muiden. Rechter-Commissaris: N. Ree
ling Brouwer. Curator: mr. J. W. Cre-
feld, advocaat en procureur te IJmui-
den.
Bij verbouwingswerkzaamheden aan
de Gedempte Oude Gracht te Haarlem
liet gistermiddag een 32-jarige timmer
man uit Amsterdam een houtbeitel val
len, welke enkele meters lager het oor
van een 39-jarige metselaar, eveneens
uit Amsterdam, raakte. De metselaar
kreeg slechts een lichte verwonding
achter het oor.
Dr. Bernardo A. Houssay, de Argen
tijnse natuurkundige die "in 1947 een
Nobelprijs won, is gekozen tot presi
dent van de internationale unie van
physiologische geleerden, die in Bue
nos Aires een congres houdt. Hij volgt
in deze functie de Belgische geleerde,
dr. Corneille Heymans op. De verkie
zing geschiedde op de eerste dag van
de werkconferenties van het 21ste in
ternationale congres van physiologi
sche wetenschappen, dat door ongeveer
drieduizend geleerden uit meer dan veer
tig landen wordt bijgewoond. Het con
gres besloot de volgende vergadering
in 1962 in Nederland te houden.