Hard werken" is voor Indonesië de
enige oplossing
Fraser wint strijd om Harrods
j Schipbreuk door zorgeloze
navigatie?
CONTACT]
DRAADLOOS
Kijkgewoonten in Engeland
PAUL VLAANDEREN
De zaak
„MARSH
CURLEW
m
Nieuwe Renauitfabriek in Amsterdam
De maatregelen in
Indonesië
Drijvend dok in gegraven dok
mmm
Jurisprudentie
Roomse Rota 1949
Velen luisteren liever weer
Amsterdam:
iveinig verbaasd
Den Haag:
geen weerslag op
Ned. zakenleven
Noorse journalisten
bij Verolme-concem
mê
Vermindering van
invoerbelemmeringen
op groenten en fruit
Sterke wind speelt
deelnemers parten
Franse cineasten
naar Nieuw-Guinea
afgewezen
Jongetje in Delft
verdronken
Dodelijk ongeval op
kermisterrein
Vergoeding voor
Deense krijgs
gevangenen
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1959
PAGINA 2
(Van een bijzondere medewerker)
De nieuwe Indonesische regering
onder leiding van president Soe-
karno persoonlijk, die in de loop van
deze maand aan het bewind kwam,
heeft belangrijke monetaire maatre
gelen aangekondigd, die vandaag al
ingaan. Er vindt een geldsanering
plaats en tegelijkertijd zijn nieuwe
regelingen voor de import en export
van kracht geworden. Men laat er
geen gras over groeien! Nog maar
drie maanden geleden verzekerde de
toenmalige regering-Djoeanda, dat
er geen sprake was van enige vorm
van devaluatie in Indonesië, maar
nu komt de regering-Soekarno met
een devaluatie en tegelijkertijd met
een geldsanering. In die regering-
Soekarno heeft ir. Djoeanda zitting
als minister van financiën
Driedaags bezoek aan
scheepswerven
- A u -
11
'f f'"'
I -•
- *-'<
il
P
i-
FSfiS
I
mÊÊËË
I I
I? -1
Na Benelux landbouw-
conferentie
Prof. dr. B. Mendel
overleden
In Nijmegen
VROUW AANGEHOU
DEN NA BRAND
STICHTING
Ook verdacht van valse
aangifte van diefstal
Zeilwedstrijden La Baule
Onze Lichte Muziek
Eis van secretaris
DIPLOMATEN BIJ
TAPTOE DELFT
Ten tweeden male
Afspraak van winkeliers
ongeldig verklaard
Treinbotsing in Spanje
In Doetinchem
West-Duitsland betaalt
Nieuwe boeken van
Truman
De details van de geldsanering zijn
met geheel duidelijk. Maar vast staat, dat
bankbiljetten van 1000 en 500 Rupiah
nog maar één tiende van hun waarde
houden. Van het bedrag dat men meer
dan 25.000 Rupiah op de bank heeft
staan, wordt 90% beschouwd als lening
aan de Staat. De Indonesische regering
wil op die manier een staatslening af
dwingen ten bedrage van 2 miljard Ru
piah. Het lijkt heel wat, maar gezien
tegen de achtergrond van de economi
sche ontwikkeling in Indonesië sinds dit
land in december 1949 onafhankelijk
werd, is het toch eigenlijk maar heel
weinig.
Dit is namelijk niet de eerste geld
lanering in Indonesië. De vorige vond
plaats in maart 1950. Toen werden alle
bankbiljetten van 5 Rupiah en hoger
gehalveerd en voor het aldus geblok
keerde geld werd eveneens een ver
plichte staatslening uitgegeven.
De geldcirculatie verminderde daar
door van 4 miljard Rupiah tot 2.4
miljard. Maar eind 1950 was er al
weer 5 miljard Rupiab in omloop. Dat
is sindsdien gestaag blijven stijgen.
Eind 1954 was er al 11 miljard Ru
piah in omloop, twee jaar later 14
miljard. Een later cijfer heb ik niet,
maar wel werd kortgeleden nog ver
klaard dat in twee jaar tijds de geld
circulatie in Indonesië was verdub
beld. Stellen we deze nu dus op 25
miljard Rupiah, dan is een vermin
dering van 2 miljard niet zo heel
veel! En dat zeker niet als men ziet
hoe snel de hoeveelheid geld in Indo
nesië zich weet te vermeerderen.
Er zijn ook nieuwe regelingen voor
de import en export afgekondigd. Voor
de zoveelste keer, mogen we wel zeg
gen. Hét probleem van de Indonesische
economie is dat er te veel wordt ge-
importeerd en te weinig geëxporteerd.
Dat heeft geleid tot ontstellende ont
waarding van de Rupiah, die maakt dat
één Nederlandse gulden op de zwarte
markt 25 Rupiah doet bij een officiële
koers van 3 Rupiah, en dat een gram
goud nu vijfmaal zoveel kost als twee
jaar geleden. De gouddekking, die wet
telijk op minimaal 20 pet. is vastgesteld,
is nu minder dan 5 pet. en dat terwijl
deze vier jaar geleden nog 30 en drie
jaar geleden nog 23 pet. was. Herhaal
delijk zijn door nieuwe Indonesische
regeringen telkens weer andere syste
men afgekondigd om import en export
in evenwicht te brengen, en telkens ook
hebben ze gefaald. Er is weinig hoop,
dat het nu anders zal lopen. Het pro
bleem van Indonesië is nu eenmaal dat
er te weinig wordt geproduceerd en
daardoor te weinig geëxporteerd, en
zolang men de oplossing van de econo
mische moeilijkheden niet in het vlak
van de produktie zoekt, valt er geen
verbetering te verwachten.
Het nu aangekondigde systeem om
de importgoederen in zes klassen te
verdelen, waarvoor verschillende in
voerrechten gelden, is overigens niet
nieuw. Het wordt al jarenlang toegepast
in Indonesië. Alleen worden van tqd tot
tijd de percentages, die voor de ver
schillende klassen gelden, gewijzigd of
worden die klassen zelf opnieuw ge
groepeerd.
Dat is dus ook nu weer gebeurd. Bo
vendien is tegelijkertijd het van juli
1957 daterende systeem afgeschaft,
waarbij bij export uit Indonesië export
certificaten werden verstrekt, die ver
handelbaar waren, en die moesten wor
den overgelegd om voor bepaalde goe
deren een invoervergunning te krijgen.
Deze premie op de export gaat eraf en
de invoer komt (naar men mag aan
nemen behoudens een vergunningen
stelsel) vrij. De details van dit alles
zullen natuurlijk nog nader bekend
moeten worden gemaakt, maar er is
weinig reden te verwachten dat er hier
door in Indonesië in economisch opzicht
ook maar iets zal veranderen.
De Indonesische autoriteiten hebben
de jaren door een gave getoond de fout
te zoeken daar waar deze niet is. Vóór
enkele jaren heette het dat het Neder
landse bedrijfsleven de winst uit Indo
nesië wegsleepte en dat daardoor alles
zo slecht ging. Dat bedrijfsleven is er
niet meer. maar sindsdien gaat het nog
veel slechter. Nu krijgt de Chinese mid
denstand het weer moeilijk in Indone
sië, omdat deze het Indonesische volk
zou uitzuigen. Na de anti-Nederlandse
maatregelen komen nu de anti-Chinese.
Maar ook daarmee zal men niets be
reiken.
Er is maar één oplossing voor het
Indonesische volk: hard werken en zo
doende de financiën van het land ge
zond maken. Als Indonesië er bovenop
wil komen, dan is het nodig dat het
land weer veilig wordt en dat er weer
geproduceerd wordt. President Soekarno
heeft een sterke greep op het volk,
maar dat heeft hij nooit kunnen berei
ken. Ook zijn regering grijpt nu naar
devaluatie, sanering en een nieuw
systeem voor import en export. Maar
in het systeem zit het hem niet. De sa
nering heeft alleen zin, als deze gevolgd
wordt door andere krachtige maatrege
len. Wq kunnen wel hopen dat die er
zullen komen, maar verwachten het niet.
liiiiiiiiiiiilimn;;iiiU"lllilliMiiiiiiMiiiliiiiiiiiiiiinillllllliiii
In bankkringen te Amsterdam gaf men
er de voorkeur aan nadere bqzonder-
heden af te wachten alvorens een defi
nitief standpunt in te nemen ten aan
zien van de monetaire hervormings
maatregelen, die de Indonesische rege
ring heeft genomen.
In financiële kringen toonde men zich
weinig verbaasd over deze nieuwe stap
pen, die de Indonesische regering wel
moest nemen in verband met de zware
schuldpositie en de zich voortdurend
uitbreidende geldcirculatie. Een afdoen
de maatregel achten zij deze geldher-
vorming echter geenszins „zolang niet
de autoriteiten er toe overgaan een ra
dicale verandering te brengen in de
door hen gevolgde politiek, die tot dus
ver sterk het karakter draagt van chaos
en verkwisting."
Wat de afschaffing van het stelsel tot
uitgifte van exportcertificaten betreft,
dit kan, zo meent men hier, gezien wor
den als een gevolg van deze monetaire
hervorming, aangezien de exportcerti
ficaten reeds een verkapte devaluatie
betekenden. Voor het Nederlandse be
drijfsleven ziet men in de genomen
maatregelen geen voordeel en geen na
deel. De beurs heeft zich dan ook he
denmiddag, voor zover zij van de nieu
we Indonesische maatregelen op de
hoogte was, van het gebeurde niets
aangetrokken.
Ook in Haagse handelskringen, voor
zover deze enige betrekking hebben of
hadden met Indonesië, is men van me
ning dat de hervorming weinig of geen
weerslag zal hebben op het Nederland
se zakenleven. Men wees er op, dat er
geen enkele Nederlandse firma meer is
die nog banksaldi in Indonesië heeft
staan. Door de nationalisatiemaatregelen
heeft men deze tegoeden als verloren
moeten beschouwen.
Donderdagavond zullen op Schiphol
21 Noorse 'journalisten arriveren, die
een driedaags bezoek komen brengen
aan de Verolme verenigde scheepswer
ven.
Vrijdagmiddag zullen deze buitenland
se gasten getuige zyn van de tewater
lating op Rozenburg van het eerste drij
vende dok, dat Verolme bouwde voor
zun eigen concern. Men is er intussen
ook begonnen met de bouw van een
combinatie van twee gegraven repara-
tiedokken, die schepen tot 50.000 en
90.000 ton draagvermogen kunnen op
nemen.
Zaterdagmiddag zullen de Noorse
journalisten op de Verolmewerf in
Heusden de tewaterlating bijwonen van
de bijna twintigduizend ton metende
motortanker Forest Hill.
Het Huis Fraser heeft de strijd om de
zeggensmacht over Harrods, het grote
warenhuis in Londen, gewonnen. Hoe
wel de termijn, waarbinnen aandeelhou
ders in Harrods hun stukken ter over
name kunnen aanbieden, morgenavond
pas wordt gesloten, heeft Fraser reeds
een flink meerderheidsbelang verwor
ven, met name alle uitstaande preferen
te aandelen Harrods.
Bovendien heeft de enig overgebleven
rivaal, Debenham, de strijd opgegeven
en zijn aanbod ingetrokken. Op het laat
ste bod van Fraser aan het begin van
de vorige week, waarbij vópr ieder' ge
woon aandeel Harrods van I naast
2% aandeel Fraser van 5 sh. nog 66 sh.
8 d. in contanten werd beloofd, heeft
Debenham geen antwoord meer gewe
ten. Het toch al gigantische winkelcon
cern, dat Hugh Fraser in een kleine 30
jaar heeft opgebouwd, wordt nu dus nog
weer uitgebreid en wel met het zeer ex
clusieve Harrods en diens vele dochter
bedrijven.
Het nieuws dat het gevecht eindelijk
over is, heeft Engeland eigenlijk opge
lucht. Niet alleen Fraser en Debenham
en hun aandeelhouders en de bezitters
van de stukken Harrods, maar ook het
personeel van dit laatste bedrijf en min
of meer alle Britten, die klant zq'n bij
een van de warenhuizen van de drie
concerns, weten nu na maanden van
onzekerheid waar zij aan toe zijn.
Sommigen zijn van mening, dat mr.
Bedford van Debenham per saldo blij is
dat hij verloren heeft. De prijs voor
Harrods is langzamerhand door tien
achtervolgende biedingen en overbie-
dingen zo hoog gestegen, dat van een
financiëel gezonde transactie nauwe
lijks meer sprake is. Het werd steeds
meer een prestigestrijd, waarby de een
de ander het niet gunde een zo grote
w»- s'
rV' - -'f ';v
ii ■-,>
3. O J
mmmÊÊ
<- 1
In het Prinses Wilhelmina-dok bij Verolme op Rozenburg nadert het Prinses
Margriet-dok, dat a.s. vrijdag te water zal worden gelaten, zijn voltooiing. Het
Prinses Wilhelmina-dok is een der grootste gegraven dokken ter wereld, met
een lengte van 300, een breedte van 43,5 en een diepte van 9,5 meter. Het kan
plaats bieden aan schepen van 110.000 ton deadweight. Het Prinses Margriet-dok
is een drijvend dok met een lengte vcan 176,5, een breedte van 25,6 en een
waterhoogte boven de kielpallen van 7,5 meter. Er kunnen schepen met een
deadweight van 25.000 ton in gedokt worden.
plaats in het winkelbedrijf te veroveren.
Debenham was voordat Harrods door
Fraser werd overgenomen groter; thans
benaderen beide concerns elkaar zeer
dicht.
Ondanks het feit, dat het bestuur van
Harrods zijn aandeelhouders aanspoor
de op de aanbieding van Debenham in
te gaan, heeft Fraser toch gewonnen.
Dit komt o.a., omdat Fraser zich van
af het begin van de strijd al de rol van
overwinnaar heeft gespeeld en de aan
deelhouders Harrods psychologisch be
ter heeft beïnvloed. Toen de derde ge
gadigde, de United Drapery Stores,
zich eind juli terugtrok en de in haar
bezit zijnde preferente aandelen Har
rods aan Debenham te koop aanbood,
accepteerde deze niet vanwege de hoge
vraagprijs. De multimiljonair Hugh
Fraser, nam toen persoonlijk deze stuk
ken over. En terwijl Debenham bleef
afwachten, hoe de houders van de ge
wone aandelen Harrods zouden reage
ren, kocht Fraser ondertussen de Lon-
dense beurs leeg, hoewel de koers na
tuurlijk sterk opliep.
Het totaal der activa van de 9 Har-
rods-warenhuizen en van het concern
Fraser, dat reeds 62 winkels omvatte,
bedraagt thans ca. 52% miljoen.
Voor Harrods betaalde Fraser per sal
do ruim 34 miljoen, meer dan 30
maal de netto-winst van het bedryf over
1958. De vraag is nu, hoe snel kan deze
prijs door de resultaten worden goedge
maakt. Een van de moeilijkheden is,
dat de Harrods-winkel in Birmingham
nog voltooid moet worden, waarvoor
nog een kapitaal benodigd is van enke
le miljoenen ponden sterling. Maar
daarnaast staat bovendien, dat het las
tig zal zijn uit het voornaamste waren
huis van Harrods, in het Londense
Knightsbridge, een grotere winst te ha
len en toch het exclusieve karakter van
deze zuiver Britse instelling te bewaren.
Al met al hebben degenen, die beweren,
dat Fraser te veel heeft betaald voor
zijn overwinning, misschien toch wel
gelijk.
(Van onze Haagse redactie)
De resultaten van de landbouwcon-
ferentie van Beneluxministers wettigen
de verwachting, dat van Belgische zqde
de invoerbelemmeringen voor Neder
landse groenten en fruit zullen worden
verminderd. Minister Marynen (Landb.)
heeft dit geantwoord op vragen van de
Tweede-Kamerleden v. Dyk (VVD) en
v. Meel (KVP)
De Landbouwconferentie werd op 27
en 28 juli j.l. gehouden op de Hoge
Veluwe. Naar minister Marijnen mee
deelt, hebben de drie Regeringen daar
bij nogmaals vastgesteld, dat de Bene
lux-partners elkaar een gunstiger be
handeling mogen toekennen dan die,
welke aan andere EEG-partners wordt
verleend. De wijze, waarop een voor
keursbehandeling zou kunnen worden
geëffectueerd, is thans in studie.
De vragen aan de minister werden
door de heren v. Dijk en v. el ge
steld naar aanleiding van een minimum
prijsregeling, die door België was afge
kondigd voor de EEG-partners, en waar
aan ook de invoer vanuit Nederland
zou worden onderworpen. Minister Ma-
rijnen verklaart hierover, dat hij het
afkondigen van een dergelijke regeling
zonder vooroverleg en zonder instem
ming van de Nederlandse regering in
strijd acht met de Benelux-afspraken.
Hij meent echter thans te mogen ver
wachten, dat alsnog een bevredigende
regeling tot stand zal kunnen komen.
Te Bussum is op 62-jarige leeftqd
overleden prof. dr. B. Mendel, die se
dert 1952 gewoon hoogleraar was in de
farmacologie aan de geneeskundige fa
culteit der Amsterdamse gemeente-uni
versiteit en directeur van het laborato
rium voor farmacotherapie. Het is de
wens van de familie dat de crematie,
woensdag te Westerveld, in alle stilte i
zal geschieden en dat de universiteit
het gebruikelijke rouwceremonieel ach- j
terwege laat.
(Van onze correspondent)
Een geval van vermoedelijk opzette
lijke brandstichting heeft gisteravond
nogal wat opschudding veroorzaakt in
de torenflat op de Hapertse Hei in Nij
megen. De brandweer was gealar
meerd voor een sterke rookontwikke
ling op de elfde verdieping. In een der
flats, waarvan de bewoonster was uit
gegaan, bleek een klerenkast in brand
te staan. De brandweer bluste het vuur
met enkele emmers water.
Inmiddels was de 51-jarige bewoon
ster thuisgekomen. Zijdeed aangifte
van diefstal van een bedrag van ƒ2200,
dat tijdens haar afwezigheid zou zijn ge
stolen. Voorts maakte zij de politie at
tent op brandlucht, die uit een flat
kwam waarvan zij de sleutel had om de
bloemen water te kunnen geven; de be
woners waren met vakantie. Bij nader
onderzoek bleken in deze woning een
matras en een kussen aan het smeulen
te zijn. Dit en nog enkele verdachte om
standigheden waren voor de politie aan
leiding om de 51-jarige vrouw aan te
houden op grond van vermoedelijke
brandstichting. Er bestaat ook reden
om te twijfelen aan de diefstal van
2200.
Maandag, op de derde dag van de
voor-Olympische wedstrijden in de
Flying Dutchmanklasse op de rede van
La Baule stond er een vrij sterke en
vaak schiftende wind, zodat de deelne
mers het zwaar te verduren kregen. On
ze landgenoot Wulff moest zelfs met
averij aan de romp van zijn schip de
strijd staken. De Fransman Cornu (be
manning Gouffier) met Calypso won de
race in 1 uur 25 min. 4 sec. voor de
Zwitser Siegenthaler. De Nederlanders
Schooneveldt-Visser eindigden als vier
de (1.25.45). Harm Oelemans werd zes
de, Bm Verhagen zevende en Terwogt-
Kalff achtste.
Het klassement na drie wedstrijden
luidt; 1. Yole, Tiriau. Frankrijk 6.75 pnt,
2. Majhula, Adrian Jardine, Engeland
7.75 pnt, 5. Glider, Oerlemans 19 pnt,
6. Daisy, Verhagen 22 pnt, 9. Duysz ter
Ghast, Schooneveldt 28 pnt, 10. Jonkej-,
Cabeliau, Terwogt 29 pnt.
Zes jonge Franse cineasten-ontdek
kingsreizigers vertrekken woensdag
ochtend per vliegtuig voor een expedi
tie door Nieuw-Guinea. Zü zullen trek
ken door een gebied, dat nog niet eer
der verkend is. Leider van de groep
is Pierre Dominique Gaisseau die de
film ,,Les hommes qu'on appelle sau-
vages" op zqn naam heeft staan. De
Fransen zullen per vliegtuig van Am
sterdam naar Biak gaan waar een Ne
derlandse officier zich bü hen zal voe
gen. Na hun weg vanuit de lucht te heb
ben verkend, zullen zij aan de Cook-
rivier aan de Zuidkust landen om van
daar hun tocht te beginnen.
De expeditie hoopt nader nieuws te
ontdekken over de rivier die in de oor
log door Amerikaanse oorlogsvliegers
is gezien en die later naar prinses Ma-
ryke is genoemd.
De bouw van de Renauitfabriek bij het Amstelstation te Amsterdam is bijna voltooid. Het gebouw heeft een lengte van
honderd meter en een breedte van vijf en vijftig meter. Nogvoor het einde van het jaar zal door architect ir. W. S. van
den Erve ontworpen gebouw gereed komen.
Maandag heeft dt president van
de rechtbank te Amsterdam de ge
vraagde voorzieningen in een kort ge
ding, dat de heer A. C. S. als secretaris
van de stichting „Onze Lichte Mu
ziek" tegen deze stichting en zeven be
stuursleden had aanhangig gemaakt,
geweigerd en de heer S. in zqn vorde
ring tegen alle individuele bestuursle
den niet ontvankelqk verklaard. Hy
werd veroordeeld tot betaling van de
kosten van het geding, een bedrag van
200.
De heer S. werd sedert 1 mei J.l.
niet meer op het bureau van de stich
ting „O.L.M." te Amsterdam toegela
ten toen hij die dag terugkeerde na eni
ge maanden ziekte. Hy werd daarna
schriftelijk ontheven van zijn functie.
De heer S. eiste nu van de president
herstel in zijn functie en toegang tot de
kantoren op dwangsom van 100 per
dag, een eis die dus niet is ingewil
ligd. Intussen staat wel vast, dat de
stichting „Onze Lichte Muziek" die
ressorteert onder de BUMA, het bu
reau voor muziekauteursrecht tegen
het eind van de volgende maand zal
worden opgeheven. Er zal dan door de
BUMA een nieuwe weg worden ge
zocht, langs welke propaganda ge
maakt kan worden voor de Nederland
se lichte muziek. In hoeverre dat zal
geschieden met de vroegere medewer
kers van „Onze Lichte Muziek" zal bq
die gelegenheid worden bepaald.
Maandagavond was het een speciale
„diplomatenavond" bij de Taptoe te
Delft. Tot de officiële gasten van de
gemeente Delft en het Taptoecomité be
hoorden o.a. de ambassadeurs van Ier
land, Spanje, Venezuela, Italië, Thai
land, Zweden, Griekenland, West-Duits-
land, Canada, Polen en Japan, de ge
zant wan Tsjechoslowakqe en de zaak
gelastigden van Zwitserland, de Ver
enigde Staten, Rusland, de Chinese
Volksrepubliek en Oostenrqk en de am
bassaderaad van Engeland. Voorts wa
ren aanwezig vice-admiraal H. C. W.
Moorman en mr. L. A. Kesper, oud-
commissaris van de koningin in ^v\a-
Holland. Na de taptoe werden de ge
nodigden op het stadhuis ontvangen na
mens burgemeester D de I^or door
burgemeester J. M. H. Baars,
namens het Taptoecomité door de heer
mens Durgeurecowi p.nr<;
de loco-burgemeester J. M. H. Baars,
namens het Taptoecomité door de heer
J. Korte, alsmede kapdein J. van Don
een Men bleef een uur bijeen, iTjaens
de taptoe was het bqzonder fraai weer.
Een 29-jarige gezagvoerder uit Delf
zijl heeft gisterochtend voor de Raad
voor de Scheepvaart te Amsterdam
zeer ernstige verwijten moeten aanho
ren over zijn wijze van navigatie tijdens
de reis van het m.s. „Lireco" van
IJmuiden naar de Noorse stad Halden.
Gedurende deze tocht strandde het
schip 27 februari van dit jaar op de
kust van Denemarken, ten zuiden van
Bovbjerg, met als gevolg grote mate
riële schade aan het schip.
Ubent schromelijk tekortgeschoten
in uw navigatie," zo merkte de presi
dent van de raad op. Een der leden
zei, dat er zqns inziens in het geheel
geen navigatie was gevoerd en dat de
kapitein vele uren op een gegiste koers
had gevaren, zonder dat hq wist waar
het schip zich ergens bevond. Hij had
nagelaten een der weinige hulpmidde
len aan boord te gebruiken teneinde
zqn koers te verifiëren, toen hq bepaal
de, op de kaart voorkomende, bakens
niet zag.
„Deze navigatie is in strijd met alle
regels en de kapitein is daarvoor ten
volle verantwoordelijk", zo zei de In
specteur voor de Scheepvaart. Hij vroeg
de raad de kapitein te straffen door
hem de bevoegdheid te ontnemen voor
de tqd van drie maanden.
Het aan de grond lopen van het
motorschip „Brinio" op 16 mei van
dit jaar in de monding van de Elbe
is volgens de Inspecteur voor de
Scheepvaart een gevolg van een zeer
onnauwkeurige wqze van navigatie op
goed bevaarbaar water. De inspec
teur vroeg de Raad voor de Scheep
vaart te Amsterdam, die vanochtend
een onderzoek naar het vastlopen in
stelde, zowel de 36-jarige gezagvoer
der uit Delfzql, als een niet gediplo
meerde en met dispensatie varende
stuurman, eveneens uit Delfzijl, te
straffen met het uitspreken van een
berisping.
Enkele leden van de raad namen het
de kapitein vooral kwalijk, dat hij was
gaan eten op het moment dat het schip
in beloodsbaar water voer. „Een on
bevoegde stuurman is in feite een halve
stuurman", merkte een der leden op.
Vqftien winkeliers in een nieuwe wqk
in Overschie nadden bq notariële akte
een afspraak gemaakt over het aantal
winkels van een bepaalde branche, dat
in die wijk zou mogen worden geves
tigd.
Deze akte had een looptqd van vqf-
tig jaar. In die jaren mocht een winke
lier alleen zyn zaak overdoen als, zo
was bepaald, bq de koop de bepaling
werd gemaakt dat er geen ander be
drijf in zou komen dan erin gevestigd
was. De minister van Economische Za
ken achtte deze notariële afspraak ech
ter in strijd met de wet op, de econo
mische mededinging en deze overeen
komst werd daarom ongeldig ver
klaard. De winkeliers hebben deze
kwestie indertijd voorgelegd aan het
college van beroep voor het bedrijfsle
ven in Den Haag dat de zaak 24 augus
tus heeft behandeld. Maandag deed de
Kamer voor de mededingingszaken van
het college uitspraak in deze zaak
waarbij het beroep werd verworpen en
de winkeliers werden veroordeeld tot be
taling van de kosten ten bedrage van
300,-.
Maandagmiddag is het driejarig
zoontje Huibrecht van de faniihe
der Wal uit Delft door verdrinking o
het leven gekomen. Het jong J]g yan
met een vierjarig vriendje cn raakte
Foreestweg aan het spei d,
daar in deVhX
de naar huis o maar voor hulp
wasset reed!s te lalt. Ofschoon, nada't
het kind uit het water was gehaald,
gedurende geruime tqd kunstmatige
ademhaling werd toegepast kon een
arts in het Oude en Nieuwe Gasthuis
niet anders dan de dood constateren.
Te Mores, bij Calajayud in Midden-
Span je, is gisteren de sneltrein Barce-
lona-Coruna m botsing gekomen met
een goederentrein. Er is volgens Reuter
melding gemaakt van 5 dodfn en onge
veer 37 gewonden.
De stuurman had niet nauwkeurig ge
noeg de instructies van de kapitein op
gevolgd om de boeien dicht aan bak
boord te houden. Hij was te veel zuide
lijk uitgeweken met gevolg het vastlo
pen van het schip op een der banken.
Na twee dagen is het schip vlotgetrok-
ken door enkele sleepboten. De mate
riële schade was vrij gering. De raad
zal later schriftelijk uitspraak doen.
Op het kermisterrein te Doetinchem
is zondagavond een ernstig ongeluk ge
beurd. Steile wandrijders gaven een
demonstratie op de oprit naar de ca
bine. Door onbekende oorzaak stortte
een motor naar beneden. Deze kwam
terecht op de 10-jarige Berendina de
Jonge uit Doetinchem. Met zeer zware
verwondingen werd het kind naar het
Wilhelminaziekenhuis vervoerd, waar
het in de loop van de nacht is over
leden.
West-Duitsland zal Denemarken ruim
14 miljoen gulden betalen als vergoe
ding aan Deense krijgsgevangenen. Een
desbetreffende overeenkomst is maan
dag te Kopenhagen getekend. De voor
malige krqgsgevangenen krijgen 10 kro
nen voor iedere dag die zij in een
Duits kamp doorbrachten.
Ex-présidèht fiarry Si" Truman héeff
op een persconferentie meegedeeld dat
hq aan twee boeken bezig is. Het eer
ste, „Mr. Citizsen", geeft een beschrij
ving van de overgang van zijn ambts
leven naar het bestaan van gewoon
burger. Het tweede is een geschiedenis
van de V.S., bestemd voor kinderen
tussen 10 en 16 jaar.
(Van onze Romeinse correspondent)
Verschenen is bij de Vaticaanse Druk
kerij het verslagboek van de arresten
der H. Roomse Rota over het jaar
1949. De jurisprudentie van deze pau
selijke rechtbank wordt immer 10 jaaf
na de uitspraken in druk gepubliceerd-
Deze maal echter heeft men uit de 142
sententies een keuze gedaan van de
93 meest typische en belangrqke, om
overbodige druk-kosten te sparen. Vel®
voor dit Hof van Appèl behandelde z»'
ken zijn processen over de nietigver
klaring van een huwelijk. En daardoor
is de Rota wellicht het meest bekend.
Maar de Rota is in feite een rechtbank,
die zowel in zaken in eerste, in tweede,
als in hoogste instantie uitspraak in
zeer uiteenlopende zaken doet.
Uit het verslagboek nemen we het
volgende over:
Een Libanees had in 1937 geld ge
leend aan een convent in zqn land.
Deze lening was, naar plaatselijk ge
bruik, in gouden munten gedaan en
de overeenkomst stipuleerde, dat de
terugbetaling ook in goudgeld moest
plaats hebben. Slechts dan zou genoe
gen genomen worden met papieren
geld, wanneer de hoeveelheid daarvan
de geldschieter in staat stelde om de
oorspronkelqke som in gouden munten
te kunnen terugkomen. Een apart ar
tikel bepaalde tenslotte, dat zo intus- I
sen de landswetten de goudclausule
deden vervallen, het convent zich tóch I
verplichtte om deze overeenkomst nal
te komen. De lening werd verschillen-1
de jaren geprolongeerd, de oorlog i
kwam en daarna inderdaad de wets-i'
bepaling van de staat, dat goudclaif-
sules in contracten van onwaarde wa
ren. Toen de geldschieter tenslotte zün
lening kwam opvragen, dekten de Pa"
ter-, broeder- of zuster-econoom
alsnog achter de nieuwe ordonnataK
maar de geldschieter bracht de ^jbu.
voor de H. Roomse Rota. R'lfardig- I
naai oordeelde, dat de recb„ht I
heid het in dit geval meeW-® t
het convent de lening in
rugbetaalde. In zoverre >s de sententie
opmerkelijk, omdat de Kerk het begin-
sel huldigt, dat de burgelijke wetgeving I
inzake contracten, ook als het kerke-
Hike goederen betreft, van kracht is. 1
Te Bazel is zondag tijdens een va-
kantietocht plotseling overleden de heer
Stammes uit Wageningen, hoofdbe
stuurslid van de vereniging van lera
ren en onderwqzers lichamelijke op
voeding in Nederland en voorzitter
van de afdeling Gelderland van deze
vereniging.
Naar aanleiding van het ook door ons
gepubliceerde bericht uit Amerika over
een dalende belangstelling voor de
televisie heeft de Britse journaliste
Nancy Spain op eigen houtje een onder
zoek ingesteld naar de luister- en kUk-
gewoonten van haar landgenoten.
Bq dit onderzoek bleek haar, d®.
leen in het eerste kwartaal vand^
de totale verkoop aan ar»»*
auto-radio's in Engelan^ Jg-7
dan ui de 36 maanden^ lot maart
kochteü de BrUte'n "ijna twee miljoen
radiotoestellen.
Uit deze cqfers concludeert Miss
Snain dat de Britse familie Jansen niet
lansei iedere avond en bloc voor het
televisietoestel zit. Volgens haar bete-
kenen ze.» de zoon des huizes en zijn
zuster met langer de enigen zyn, die
ïe oren bij een miniatuur
transistorontvanger zitten. In Enge-
'^i(].c,)vaJ.enh,et namelqk de „teen-
mp t eerst in opstand kwa-
ui *L-fen e iedere avond weerkeren
de misère van de dicht op elkaar ge-
rongen groep voor het tv-toestel,
waaruit ,nu en dan de vermaning klonk:
„Marietje, houd nu toch eens je mond.
Uma wil naar het programma kqken,
al wil jq dat dan niet."
De „teenagers" zqn de enigen niet
meer, die het tv-toestel laten voor wat
het is. Ook pa en ma kiezen nu en dan
een programma, dat er wel aanlokke-
lqk uitziet, maar er gaan dagen voor
bij, dat ze het toestel niet aankijken.
De televisie is niet langer een gewoon
te meer.
De voornaamste reden daarvan is,
dat velen tegenwoordig weer liever
luisteren dan kijken. En de oorzaak
daarvan moet volgens Nancy Spain
worden gezocht inde verkeersop
stoppingen. Bijna iedereen m Engeland
heeft tegenwoordig een radio in zijn
auto en a's de eigenaar ergens in het
verkeer vastraakt wat j„ Engeland
nog meer voorkomt dan hier te lan
de zet hij de radio aan om de verve
ling en de ergernis te verdrijven met
als gevolg, dat hq oude favorieten van
de radio opnieuw ontdekt.
De tweede oorzaak van de dalende
Populariteit van de televisie is,
dat de Britten hebben ontdekt, dat z«
de programma's eigenlijk helemaal
niet missen. Toegegeven, in het hotel
(de meeste Engelsen zqn pas tei;ug van
hun zomervakantie) stond een televi
sietoestel, maar 's avonds gingen pa en
ma dansen of bezochten nu en dan een
theater, zagen de artiesten in levende
Iqve en amuseerden zich kostelqk En
dan was er, natuurlqk, op het strand
die leuke, kleine, nieuwe transistor
radio.
Het Britse publiek begint zich inder
daad te ontworstelen aan de massa-hyp-
nose van de televisie. Het heeft gedu-
dende de vakantiemaanden al die vol
komen aan elkaar gelqke zaterdag- en
zondagprogramma's, die nare recht
bankscènes, die sombere stukken over
jeugdcriminaliteit en die eeuwig®
quizzen helemaal niet gemist.
Moeder is eigenlyk de enige van het
hele gezin, die de televisie nog dank
baar is. Ze kan niet buiten de jeugdpro
gramma's, die haar lieve kleine schat
ten een paar uur zoet houden tqdenS
een regenachtige vrije middag.
Maar de dagen van de televisie ais
universeel geneesmiddel voor alle kwa
len zqn voorbq. In hoeverre dat is te
danken aan de hausse in transsistor- en
autoradio's dan wel te wqten aan de
inferieure kwaliteit van de program
ma's zqn vragen, die Nancy Spain maar
liever niet beantwoordt.
GEEN SCHIJN VAN KANS,
CAR RICK. MURKEL IS "n
SCHURK, EN Z'N EERSTE
OPPICIER OOK, MAAR ZE
ZOUDEN HUN HACHJE NIET
WAGEN VOOR DE PRIJS DIE
IK BIED - ZE WILLEN
minstens 'n ton de man
EN DAT IS DE HELE
VERZEKERINGSSOM
watVi onren
dabele OUWE SCHUIT
ZE ZO PATSOENLIJK.
ZOU WILLEN ZljN OM NAAR
DE HAAIEN TE GAAN, KONDEN
MET HET VERZEKERINGS -
TENMINSTE IETS
BE6INNEN
DE "MARSH CURLEW"
IS INDERDAAD GEEN
JUWEEL, MENEER PLOVER,
vE zOudEN ER GEEN HAR
WE ZOUDEN ER GEEN HART
ZEER VAN HEBBEN. MISSCHIEN
KUNNEN WE KAPITEIN
MURKEL OVERHALEN
