BE JONGERENCURSUSSEN
Vijftienjarige meisjes leren het gewoonste
en het belangrijkste
STOFFEN
Herfstcollectie van Max Heymans
Katholieke Franse dichteres
tot in Zweden vertaald
met twee
gezichten
Teruggetrokken leven in het
stadje Auxerre
MAÏZENA
DU RYEA
Voor wie het „nu" doorslaggevend is
Gezellig eten
mèt „Juf'
Gobelinachtige weefsels
De „Notes intimes" van Marie Noël
imp
li -
Geruchten over
huwelijk Yves
St. Laurent
■Mi
Trrat gebeurt er nu concreet op zo'n Jongerencursus? De vorm-
VV/ geving van het programma hangt tot op zekere hoogte af
van de beschikbare ruimten. Sommige Jongerencursussen
beschikken al over een eigen gebouw of althans eigen lokaliteiten,
waar alleen deze meisjes komen en die dan ook door hen ervaren
worden als iets van henzelf, waar ze mee verantwoordelijk voor zijn.
Daar kan gemakkelijk een echte leefsfeer geschapen worden, waar
binnen de aktiviteiten op natuurlijke wijze een zinvolle plaats krijgen.
Er zijn echter ook een aantal Jongerencursussen die nog gastvrijheid
genieten op de plaatselijke huishoudschool, wat naast een aantal
Voordelen ook belemmeringen met zich meebrengt. Het is immers
mogelijk dat men hier, bij alle goede wil en vaak zeer tegemoet
komend begrip van directrice en leerkrachten, tot de gewenste eigen
vormgeving komt.
Sieruetertjes
en roos
van leer
BABY ZEPHYR
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1959 PAGINA 13
deze maand starten overal
Gewoon en geze llig met elkaar.
De centrale figuur in de leiding van
Jer> Jongerencursus is de leidster. Zij
°rdt terzijde gestaan door een aantal
^kkrachten, de docenten, die bepaalde
.Oerdelen van het programma verzor-
gn. Dat is niet alleen nodig omdat de
Jjdster nu eenmaal niet op alle terrei-
-ti even goed thuis is en niet alles zelf
tv.il doen, maar ook omdat het voor de
elsjes uiterst belangrijk is, dat ze met
«liliiiiiliiiiniiiiiiii,,,,,
De vorige week vertelde mej. C. Her-
berichs over de moeilijke overgang
die vijftienjarigen doormaken als ze
zo van school in het werk-milieu bin
nenstappen. In onderstaand vei volg
schrijft ze, hoe het op de Jongeren-
cursus, die hen daarbij helpen wil,
toegaat.
verschillende mensen in aanraking ko
men, die ieder op hun eigen wijze de
volwassenheid representeren. Grote
Jongerencursussen werken met een
kleine full-time staf. Waar het aantal
meisjes nog te gering is, moet men wel
mensen aantrekken die slechts een ge
deelte van hun tijd aan deze taak ge
ven, behalve de leidster dan. De erva
ring heeft intussen wel duidelijk uitge-
wezen, dat een eigen gebouw en een
full-time staf de meest gunstige voor
waarden zijn om goed te kunnen wer
ken.
Want gewerkt wordt er, al staat
niet de prestatie maar de ontplooiing
iiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiuiii
111ii ii mum milium ii in
T\ e nazomer weet van geen ophou-
JJ den. Iedereen die een tuin heeft
blijft zoveel mogelijk buiten le-
?en, tussen de bomen nog dik in het
nlad al begint dat hier en daar naar
herfstige tinten te verschieten, L-n
tussen het zachte herfstgesnater van
de v0§,e]s in het loof hoort men on-
eikeis eljjk een plof of een tik. De
ziin er m?i-van de bomen vallen. Er
gezonde eiklinen dit jaar. Dikke, rijpe
zwaar van. g' °e takken hangen er
vele vruchten hu"der de last van de
bomen diep en Dau^n ook de appel-
n alle wilde en ge
kweekte struiken barsten de bessen
en ook de bramen naar buiten, in een
overdaad die, zoals men zegt, een
strenge winter voorspelt. Mogelijk.
De mode rekent er al op met de
behaaglijke „doublé face" mantels
van woilen stof die naar twee kan
ten is geweven. In de Parijse collec
ties zijn ze er bij tientallen en aan
gezien de materialen waar de ontwer
pers mee werken, lang tevoren ge
maakt worden, zijn die double face
stoffen nu ook al in de winkels te
krijgen Bij de stoffenshow van de
Bijenkorf „liep" een mantel van lang
harre plu zenwol, warm als een wo -
len deken, in de kleuren van des pau-
westaart: aan de ene ^nt
blauw en aan de ander® kant
blauw. Als men die pn 7e
stoffen in de hand neemt wegen ze
niets. Ze zijn mollig als het dOTzige
herfstmos en toch bijna doorzichtig.
de Bijenkorf-collectie ziet men
ruit"831 veel Paars, een blauwpaarse
en rn„et froen en geel, paarse rozen
en waarom Sins' Allesbehalve triest
het donkSe «U- men ook nlet ]U1St
sprekende kleurènT" opf!euren met
alen met levendigl" inee^ard matfri"
gobelinachtig aan en doen soms
wat men noemt aprèw^ voor
televisie-pantalons. Nu zijn wii ner? e"
liik fp wpinip' vprtrmiuM >-Persoon-
*taundWart 6 mode voor de aan-
Boed hunter. De vrouwen die het
dez Staat zVn door verheugd over. Aan
losse JaP°n van crêpe-materiaal met
Pier ZWierende Panden ziet men, dat
re Balinain die ontwerpt voor „Jolie
iVi Q cLnyyo o" j
de rokken niet mal kort
maakt.
lijk te weinig vertrouwd met dat h£=
coopje in huis om te weten of behabfi
op papier, de kijksters zich hèus voor
dat ze zich installeren voor het anna
raat, in zo'n makkelijk zittend kle
dingstuk hullen. Wel zien wij soms
als wij 's avonds door verlichte ramen
kijken, jongens in hun oyama zitten voor
het bewegende kijkkastje.
Er zijn bij die jacquard stoffen varië
teiten die men damast bouclé noemt
en die voor honderd procent uit rayon
(oorsprong boutvezel) bestaan Rayon
houdt het goed vol tegen de kunstve
zels en wordt er ook mee vermengd.
Onder andere voor geklede stoffen,
waarin men graag gouddraad verwerkt.
„Kunstig" is ook de silicone-zij, van
Engelse origine, glanzend als satijn,
maar onaantastbaar voor alles wat er
op gemorst wordt zoals van een eende
rug ook de druppels water afrollen.
Dat is wel iets voor onze snelle tijd.
Want als men de dingen snel doet morst
men makkelijk en voor vlekken uitha
len neemt men de tijd niet. Een on
kreukbaar materiaal is wol met dra-
Ion, voor de leek nauwelijks te onder
scheiden van het strelende zachte en
soepele wol met pure zij mengsel. We
zagen het hier in roestige tinten en het
deed sterk aan mousseline denken Pu
re zij hebben we voor de naaste' toe
komst horen noemen als een serieuze
concurrent van de katoen. Maar dat
is wel meer gezegd en katoen laat zich
niet zo maar in een hoek duwen.
Wie nog een recht toe, recht aan
jurk heeft hangen, die verveelt, kan
het listige idee op de show gezien,
overnemen, namelijk een losse over-
rok, van voren open en korter dan
de zoom. Een soort schort dus van
hetzelfde materiaal. Wat helemaal
is aangepast aan de nieuwe tuniek
mode. Het is alleen maar de vraag
of men dezelfde stof nog heeft of kan
krÜgen' A.BGL
van het meisje zelf in het middelpunt.
Het programma omvat altijd vier
erote gehelen: handvaardigheid op
allerlei gebied; lichamelijke opvoe
ding- expressie en creatief werk;
levensvorming". Ook wanneer de
zelfde aktiviteiten beoefend worden
als in de Mater Amabilisschool is de
aanpak toch anders. De oudere meis
jes zijn veel meer op de toekomst ge
richt en willen graag echt goed leren
koken of naaien bijvoorbeeld, of iets
weten over kinderopvoeding. Voor de
vijftienjarigen is alleen nog maar het
nu belangrijk, dat wat hun eigen le
ven van nu raakt. Ze willen ook wel
koken, dolgraag zelfs, maar niet om
het later goed te kunnen: hoogstens
om zondag thuis hun kunst te demon
streren, of in ieder geval om straks
gezellig met zijn allen, met „Juf" er
bij, lekker te eten. En dat gebeurt
dan ook. Bij naaien en handenarbeid
wordt ook rekening gehouden met
hun voorlopig nog sterk ik-gerichte
belangstelling: ze mogen beginnen
met eenvoudige kledingstukken of
sieraden voor zichzelf te maken. Op
deze manier wordt het voor hen zin
vol. Zo krijgen ze ook geen echte les
sen in huishoudelijk werk. waar l'art
our l'art beoefend wordt, maar in
leine groepjes komen ze vanzelf
sprekend aan de beurt voor tafeldek
ken, opruimen, afwassen, bloemen
schikken, en, in het eigen huis, soms
ook voor ramen zemen en dergelijke
werkzaamheden. In veel Jongeren
cursussen is het de gewoonte dat tel
kens twee meisjes van een groep
die uit ongeveer vijftien meisjes be
staat gastvrouw zijn. Dat bete
kent: in de pauze voor koffie of thee
zorgen, telefoon aannemen, deur
opendoen en eventuele gasten ont
vangen. Zo krijgen ze, spelenderwijs,
zou men haast zeggen, handigheid en
zelfvertrouwen.
Onvermoede talenten
De lichamelijke opvoeding wordt
meestal gegeven in diverse vormen
van sport en spel of als ritmiek. Bewe
gen op muziek is iets wat meisjes ge
woonlijk erg graag doen. Iedereen kent
dat verschijnsel wel. dat ze hü dans
muziek gewoon niet stil kunnen blijven
zitten.
Dat aan expressie en creatief werk
een grote plaats ingeruimd wordt is
tegenover ouders en bedrijfsmensen 'wel
eens moeilijk te verdedigen. Men be
schouwt het soms een beetje ais kinder
achtig gedoe en nutteloos tijdverdrijf
„Als ze nou leerden naaien, daar heb
ben ze nog wat aan," heet het dan
Maar als men ziet hoe deze kinderen
die zo vaak als ongeïnteresseerd en fut
loos gedoodverfd worden, met volle
overgave een geheel of gedeeltelijk
zelf bedacht! verhaal spelen of in
dans uitbeelden, of met allerlei mate
riaal vormend bezig zijn, dan twijfelt
men niet meer aan de waarde van de
ze aktiviteiten, ook zonder dat men er
Dsvchologische of pedagogische over
wegingen bij haalt. Belangrijk is alleen
ook hier weer dat deze bezigheden niet
van buitenaf opgelegd worden - dan
stuit men gegarandeerd op heftige weer-
stand van de meisjes zelf maar dat
ze een zinvolle plaats in het geheel
hebben. Zoveel mogelijk laat then hen
werken naar een heel concreet doel toe,
waar alle programma-onderdelen op
kunnen aansluiten. Zo kan er bijvoor
beeld een ouderavond voorbereid wor
den. Een goed contact met de ouders
is immers van fundamenteel belang en
ril" P«15 dat de grootste aandacht van
mr, t beeft. Voor zo'n feestelijke avond
rtaP u baktaties klaargemaakt wor-
aet lokaal moet er gezellig uitzien,
et;" spel of een dans vertoond
yf° den- Misschien komen er mooi ver-
sieide programma's aan te pas en moe-
„,?r co®tuums voor het spel genaaid
worden. De leiding moet men hierbij
zo veel aan de meisjes overlaten als ze
aankunnen, niet meer maar vooral ook
niet minder.
Wanneer ze al doende zien dat ze
echt iets presteren groeit hun zelfver
trouwen en daarmee de bereidheid om
verantwoordelijkheid op zich te nemen
Ze leren ook samen werken in een
groep, want de taken moeten in ge
meenschappelijk overleg verdeeld wor
den. Het is verbluffend te zien wat een
talenten creatief, huishoudelijk, orga
nisatorisch er aan het licht komen
wanneer ze in een sfeer, waarin ze zich
zelf kunnen zijn, mogen werken aan iets
dat hun belangstelling heeft en dat hun
de moeite waard lijkt om er zich voor
in te spannen. Alleen zó leren ze op
deze leeftijd echte toewijding.
Over alles praten
Dit alles geeft het meisje natuurlijk
vorming voor het leven, maar toch
staat er nog uitdrukkelijk „levensvor
ming" op het programma. Dit bete
kent, dat er van tijd tot tijd groepsge
sprekken zijn onder leiding van een do
cente, de aalmoezenier of vaak ook de
leidster. Er zijn zoveel dingen, waar
meisjes van deze leeftijd wel eens over
willen praten: vriendschap, omgang
met jongens, de verhouding tot hun
ouders, de Kerk, zaKgeldbesteding, kle
ren, make-up, hun werk en nog veel
meer. Steeds wordt er aangeknoopt bij
dingen die onder hen leven of bij recen
te gebeurtenissen, om van daar uit ver
der te komen. Het eist van de gespreks-
leid(st)er de nodige wijsheid om ener
zijds het niet te laten bij een gezellig
babbeltje zonder meer ze kwebbe
len zo graag, die jongedames! maar
anderzijds ook niet te vervallen in het
doen van moraliserende uitspraken die
over de hoofden heengaan of waar ze
nog helemaal niet aan toe zijn. Ze heb
ben vroeger op school al zovéél moe
ten aanhoren waarvan niets bleef han
gen omdat het „absolutely irrelevant"
voor hen was, zoals ik eens een Engels
man kernachtig hoorde zeggen. Ze ne
men toch alleen maar werkelijk iets
mee van de dingen die hen raken, die
ze echt in hun leven kunnen plaatsen.
Daarom ook dat de onuitgesproken
houding van de staf, niet alleen binnen
de uren op de Jongerencursus zelf,
maar evenzeer tijdens een uitstapje,
fietstocht, weekend of vakantiekamp zo
veel invloed heeft.
In de loop van september beginnen
overal de Jongerencursussen weer.
Een aantal meisjes zal er dan voor
het eerst heengaan, een aantal ande
ren mag van hun werkgever een twee
de jaar volgen. Ideaal zou wel zijn
wanneer ze dat allemaal mochten.
Want gewoonlijk is het zo, dat zowel
leiding als meisjes op het eind van
het eerste jaar heel sterk het gevoel
hebben: hè, nu gaat het allemaal net
zo fijn, nu moesten we kunnen door
gaan Vooral na een samen beleefd
vakantiekamp is dat het geval. Een
jaar is ook zo kort, zeker wanneer de
meisjes maar een halve en geen hele
dag per week kunnen komen. Waar
met een tweede jaar gewerkt wordt
blijkt dan ook dat er een duidelijke
groei te constateren valt. De tweede
jaars kunnen beslist veel meer ver
antwoordelijkheid aan, ze zijn niet
meer zo uitsluitend ik-gericht en staan
open voor de ander.
Men verwachte echter niet, lat ze na
die twee jaar als kant-en-klare en dan
liefst nog volmaakte volwassenen afge
leverd worden! (Dat zijn ze óók nog
niet, wanneer ze na de Jongerencursus
bovendien nog de Mater Amabilisschool
afgemaakt hebben....). Wel zijn ze een
eindje op weg geholpen. Er is een groei
proces op gang gekomen, een wereld
opengegaan. Het gevaar is hopen
we afgewend, dat ze al te vroegtij
dig in een klein kringetje verzanden,
zonder ook maar geproefd te hebben
hoe mooi het leven kan zjjn en welke
rijke mogelijkheden ze zelf bezitten.
En dat is het essentiële. Belangrijker
dan dat al die Jansjes en Christientjes
later dankbaar terugdenken wat ze
ongetwijfeld doen aan de mevrouw
die ritmiek gaf en de meneer van de
handenarbeid en vooral natuurlijk aan
„hun" juf, de leidster. En, wie weet,
óók aan de werkgever die uiteindelijk
door z.i.jn medewerking dit alles mogelijk
maakte.
CéLESTE HERBERICHS,
PSYCH. DRA.
Max Heymans, onze eerste couturier, kleedt verschillende vaderlandse actrices. Uit zijn zeer mooie herfst
collectie, door hem ontworpen en uitgevoerd door Chatelaine Couture, Den Haag, laten wij twee mo
dellen zien. Een zwarte gedrapeerde cocktailjapon van het zeer soepel vallende kunstmateriaal banlon.
Het is een jersey weefsel. Zwart is er ook in Parijs weer volop voor het cocktailuur. De verfijnde sport-
mantel in „doublé face" is aan de getoonde zijde beige, aan de binnenzijde grijs en ook andersom te dra
gen. De steekversiering langs de zakken acheveert ook de zoomzijde van de mantel.
(Van onze medewerker in Parijs)
Marie Noël is vijf en zeventig
geworden. Frankrijks groot
ste hedendaagse dichteres
heeft haar ganse leven teruggetrok
ken in het provinciestadje Auxer
re doorgebracht. Daar is ze gebo
ren en vermoedelijk zal ze daar ook
sterven, nagenoeg onbekend. Bijna
al haar stadgenoten kennen haar
alleen als Mademoiselle Marie Rou-
get, een oude, wat ziekelijke juf
frouw, die met goede werken haar
tijd vult.
In Auxerre weten slechts weinigen
dat zij die de litteratuur liefhebben,
onverschillig van welke nationali
teit of ze ook zijn, haar kennen onder
haar pseudoniem Marie Noël.
Haar gedichten toch zijn zowel ver
taald in Amerika als in Spanje. Nu
zelfs in Zweden, wat toch een uitge
sproken protestants land is. En Marie
Noël is een katholieke dichteres, die
in haar geloof de kracht gevonden
heeft om haar blijmoedigheid te bewa
ren, ondanks alle ziekte en narigheid
die haar deel waren. Ze bezingt de
'r£if
De schoenenmode houdt hardnek
kig vast aan de dunne hakken
en de spitse leest en aan gladde
leersoorten. Er zijn zeer gevarieerde
tinten zoals beige in alle nuances van
klei, gabardine, cognac, gazelle, groen,
blauw en natuurlijk zwart. Zwart is
's winters altijd in de mode.
Het zijn niet meer alleen de hoge
hakken, die dun zijn. In de praktijk is
namelijk gebleken, dat er veel vraag
is naar een hakhoogte van drie tot
vijf en een halve centimeter. Daarin
is nu ruime keus zowel voor de ele
gante als voor de sportieve schoen.
Sportieve schoenen hebben nu ook een
dunne hak. En de heel hoge naaldhak
jes gaan er heus een beetje uit. Dat
is te zeggen boven de zeveneneenhal-
ve centimeter. Al deze verschillende
soorten paradeerden voorbij tijdens
de schoenenshow die deze week in Am
sterdam voor de pers werd gehouden,
dit jaar precies voor de tiende maal.
Tien jaar geleden was de schoen nog
een gebruiksartikel, nu behoort de
schoen tot de seizoensartikelen, en is
evenals het overige van de kleding
van de vrouw een modieuze eendags
vlieg geworden.
De neus van de nieuwe schoen voor
deze winter, die men de mandoline-
leest noemt, is wat afgeknot en halver
wege de voet is de schoen als het ware
iets toegeknepen.
Bijzonder mooi zijn de in aniline
en semi-aniline geverfde leer
soorten waardoor een prachtige
gloed ontstaat die aan metaal doet
denken. Een nieuwe kleur is aig-
In het geklede genre treft men als
garnering een roos van geplooid leer
of een plissé dwars over de voet, een
onderbreking die niet opdringerig is.
In het serni sportieve genre veel
siervetertjes. Voor de heren een spitse
molière van bijvoorbeeld gebronsd
bruin leer met een nerf, of een stoere
mannelijke schoen die meer naar het
Engelse type toegaat met perforatie
en gestikte kartelrand.
G. S. de W.
Advertentie
maakt Uw groenten zo lekker.
kleine vreugden van het leven en het
Jezuskind alsof ze Hem in de stal
van Bethlehem ziet liggen met heel
eenvoudige woorden zoals de middel
eeuwse dichters dat deden.
Als het aan haar had gelegen zou ze
stellig nooit een enkele bundel uitgege
ven hebben, maar door een samenloop
van omstandigheden ontmoette ze
steeds mensen die zich inspanden om
haar bij een uitgever te introduceren.
Toen ze eens ernstig ziek was kreeg
haar dokter een manuscript van haar
in handen.Toen ze hersteld was raad
de hij haar aan er mee naar een uit
gever te gaan, maar die zei dadelijk
dat de gedichten niet verkoopbaar wa
ren. Bedeesd antwoordde ze hem dat
ze zo graag een souvenir achter wou
laten omdat ze dacht dat ze spoedig
zou sterven. Op voorwaarde dat dit
waar was, wou de uitgever de gedich
ten dan wel uitgeven. Maar Marie
stierf niet en stuurde een exemplaar
naar een bekende criticus, die het met
een in de prullemand deponeerde.
Daar viste een van zijn vrienden het
uit op, las het en was er enthousiast
over. Hij gaf het te lezen aan de se
cretaris van Aristide Briand, die net
met deze minister naar Londen ver
trok voor een conferentie. In de trein
las hij de diplomaten er uit voor, een
van hen maakte er Maurice Barrès
op attent. En zo kreeg Marie Noël
haar eerste prijs... Zo stilletjes aan
breidde zich haar lezerskring uit.
Geen van haar bundels zijn ..gelan
ceerd" zoals dit tegenwoordig ge
beurt en geen public relation officer
heeft ooit een slogan voor haar be
dacht.
Maar dat neemt niet weg dat ze al
jarenlang een plaats in de littera
tuur inneemt, die niemand haar be
twist. Madame de Noailles, de dichte
res die tjjdens haar leven bewierookt
en gevleid werd als geen ander,
werd eens toegesproken als de „prin
ses van de poëzie" waarop ze ogen
blikkelijk zei: „dat ben ik niet, dat is
Marie Noël". En toch kon er geen gro
ter verschil bestaan dan tussen deze
beide vrouwen waarvan de een alles
van het leven eiste en de ander niets.
Nu ze vijf en zeventig is gewor
den hebben veel litteraire vrienden
er bij haar op aang°drongen om het
een en ander uit haar „notes inti
mes" te publiceren. Haar ganse le
ven toch heeft Marie Noël, zonder
er ooit aan te denken ze te publice
ren, haar gedachten opgeschreven,
evenals verhaaltjes die ze voor zich
zelf bedacht. Nog voor ze uitgeko
men zün wordt daar al druk over ge
sproken.
Het is een merkwaardig verschün-
sel dat in een tüd waarin men op
de grote trom moet slaan om de
aandacht te trekken, reeds zoveel
belangstelling bestaat voor de
„notes intimes" van een bescheiden
oude vrouw wier ganse leven geheel
beheerst is door haar vroom inner-
lijk.
DINY K.-W.
Advertentie
de allerbeste voor baby
Volgens de Daily Sketch is de Parijse
mode-ontwerper Yves St. Laurent, de
ontwerper van het modehuis Dior, voor
nemens binnenkort in het huwelijk te
treden met Anne Marie Poupard, een
knappe, jonge ontwerpster van het
modehuis Dior. Anne Marie heeft haar
zolderkamertje verruild voor de woning
van St. Laurent en om boze tongen geen
kans te geven heeft St. Laurent zijn in
trek genomen bij vrienden.
Mevr. Cathleen Mann, een van de be
kendste vrouwelüke portretschilders,
is woensdag dood in haar woning in
Londen aangetroffen Mevr. Mann heeft
o.a. in 1944 in Frankrük de portretten
van vele geallieerde bevelhebbers ge
schilderd.