Neger bevolking moet leren werken
De Afrikaan die vandaag werktdoet het
morgen misschien niet meer
0
f:
Rond de radio
stonc
Khroesjtsjev behoeft zich
geen zorgen te maken
Spoedig spaar
regeling
Beatrix bij de V.N.
Ontmoeting met Hammarskjöld
Sport en psychologie
Legertje agenten draagt zorg voor
veiligheid van Russische leider
Wijziging wet op
de stichtingen
ZWARTE MAN
WAT NU?
WhiV^e" d°Ldre h6,e fam
Voor ambtenaren
Jeugdspaarwet
werkt goed
Naar verplichte vrije
middag voor huis
houdelijk personeel
Huis voor prof.
De Quay
Drs. S. Kuyper
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1959
PAGINA 3
fm
do
ER 1 K v ERC
De familie heeft schuld
„Wij willen geen onafhanke
lijkheid die slechts in naam
bestaat, maar wij wensen een
ware. Daarom moeten we ons
volk in de eerste plaats eraan
gewennen 365 dagen van het
jaar te werken en niet alleen
gedurende het oogsten van
de pinda-noten", aldus zei
een Westafrikaanse minister
tegen de schrijver van neven
staand artikel.
De weg die Afrika naar een
betere toekomst gaat is zwaar
Hoe moeilijk deze weg is,
kunt u lezen in onze serie
artikelen:
De „ontwikkelde"een plaag
Neem de vergelijkende scheerproef
óók met duurdere apparaten.
Volgende aflevering
De hongerige miljoenen
f.
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
VOORNAAM EN AANGENAAM
Geen automatisch verlies
van rechtspersoonlijkheid
De arbeidsschuwe milioenen
Deze foto is in Dakar gemaakt. Hij zou ook in iedere andere Afrikaanse stad genomen kunnen zijn. Jonge, gezonde man
nen zitten op de trottoirs te luieren en heus niet alleen in de schafttijd.
8. zaten in de grote eetzaal in
Lambarene. Ik had van te vo
ren enige vragen geformuleerd,
die ik Albert Schweitzer zoals ik tot
nu toe bij elke maaltijd had gedaan
wilde stellen. Ik vroeg: „Afrika is
toch nog een onbenut en nagenoeg on
uitputtelijk reservoir van mensen, dus
van arbeidskrachten...".
Ik kon niet zeggen wat ik eigenlijk
had willen zeggen. De artsen keken el
kaar veelbetekenend aan. Hun manier
van doen was er de oorzaak van dat
ik onmogelijk verder kon spreken. Het
was net alsof ik gevraagd had: „Hebt
u zonder panne met de auto naar Ame
rika kunnen rijden?", of andere soort
gelijke onzin, die zo pijnlijk is, dat men
zich schaamt erop te antwoorden.
Maar toch moest iemand antwoord ge
ven, en daarom zei Albert Schweitzer:
„Probeert u maar eens de zwarten
ïa™ het werk te krijgen!"
w^atikw®| |Yee iaar geleden Toen
dokter in LSL aar de beroemde
van Afrika nog n1et?lPg-ereisd- Ik had
in het voorjaar van T95'qn- Deze keer>
een vraag niet meer hebbe°nU ik ,z^lk
Nu waren de vragen heel anr!e?|
„Hoeveel procent van de bevolking
werkt eigenlijk?" vroeg ik, nadat ik
waar ik me ook wendde of keerde, op
de trottoirs, in de schaduw van bomen
en heggen en op elke stoep, slapende,
soezende, voor zich uit starende, ge
zonde jonge mannen had gezien.
De heer Petitmermet, die me door
Douala, de voornaamste havenstad van
Kameroen leidde, haalde glimlachend
de schouders op: „Dat weet niemand'.
Er is geen getal zo moeilijk te ach
terhalen als dat der werknemers, dor
de nieuwste statistieken zwijgen, hier
over in alle talen. De getallen zun on
grijpbaar.
Wie vandaag werkt, doet het morgen
*nlsschien niet meer.
më^6ei,V'tkopen autoradio's", vertelde
°°Pman in Accra. „Ik heb
c
"Joor
een man geleerd hoe hjj ze ln de wa
gens moet inbouwen. Hij doet het erg
goed. Kort geleden echter zie ik van
uit het raam dat hü met de boormachi
ne aan de rechterkant van de wagen
bezig is. De man had wel honderd of
meer radio's ingebouwd, en wist dus
dat ze links in de wagen thuishoren.
Ik ga naar beneden en vraag hem wat
er aan de hand is.
Ik dacht dat de radio beter aan de
rechterkant zou kunnen worden ge
bouwd, zegt de man.
Onzin, antwoord ik, de boormachine
stond toevallig rechts en jij was te lui
®m hem naar de linkerkant te dragen.
That's right, master, beaamt hij in
alle gemoedsrust".
„En ./aarom zijn ze zo lui?" vroeg ik.
Weer worden de schouders opgehaald.
„Er zjjn vele oorzaken voor te vinden.
Het klimaat, latente ziektes, slechte
Voeding en de familie."
„Hoezo de familie?"
„Weet u hoe groot een Afrikaanse fa
milie is?"
Nou ia. ik wist het wel. Dat zijn twin-
tig, misschien ook dertig ot veertig
mensen. Als iemand van zijn „broer"
spreekt, moe', hi) zich duidelijker uit
drukken en vertellen welke broer dat is.
ZlJ kunnen dezelfde vader, maar ver
schillende moeders hebben, want de
vader heeft verscheidene vrouwen. Ze
kunnen echter ook dezelfde moeder,
maar verschillende vaders hebben; ook
dat verstoort de familie-harmonie niet.
De verwantschap kan zich tenslotte er
toe beperken dat ze beiden uit dezelfde
„compound (woongemeenschap van
bloedverwanten) komen.
„En wat is het verband tussen de fa-
mili en de luiheid van de zwarte
man?" vroeg ik de radiokoopman.
„Dat is nogal eenvoudig," antwoord
de hü, „als er in de familie een werkt,
behoeven de anderen het toch niet
meer te doen."
Dat is tegelijkertijd een soort sociale
verzekering8 Niemand kan verhonge
ren, want hij weet steeds wel een broer
°f een oom te wonen, bj) wie hij kan
mtrekken. Deze moet hem dan voeden,
hjj het graag doet of niet.
teem" andere kant kan bij dit sys-
den ^Jl® ,uurlÜk ook niemand rijk wor-
berëikt Pauwelijks heeft iemand iets
eenewonfngb^uwmlëtcdev, directeur Ja"
vertelde m« iets over he?P" m i?
hij gevoerd had met ~n gesprek dat
hij ertoe wilde b nge^ 7i^nployéJdie
last te bevrijden. Zlch va" deze
„U begrijpt het niet", antwom^a»
hem de Afrikaan. „De famili^rdd®
onderdeel van onze godsdienst".
Een de heer Petitmermet in Douala
klaagde: „Ik heb een zeer intelligente
employé. Ik zou hem graag vooruit wil.
len helpen, maar hij moet zesentwintig
familieleden onderhouden zodoende is
alle moeite tevergeefs".
Dit wijdverbreid familiebegrip is een
deel van een manier vi- denken, die
een Europeaan niet, kan volgen. Een
loopjongen z!"t in zijn baas vaak iets
van een vader, die voor alles ook
voor zijn stommiteiten op
draaien
De heer Bracq. leraar aan het gym
nasium in Gaounde, meende dat uit het
Afrikaanse familiebegrip nog meer kan
worden verklaard' „We waren net kin
deren, kunnen de Afrikanen denken,
en Frankrijk is onze moeder. Nu zijn
we volwassen en gaan onze eigen weg,
maar vanzelfsprekend blijft onze moe
der ook voortaan voor ons verantwoor
delijk".
„Buitenlanders" doen het werk
In oktober 1958 ontstonden er in Abid
jan, de hoofdstad van de Ivoorkust, ern
stige onlusten. Ze waren niet tegen de
blanke gericht. Net zo min als de be
togingen in Brazzaville, in de Franse
Congo. Tengevolge van demonstraties,
bedreigingen en enkele vechtpartijen
verlieten 15.000 Dahoméërs, Togolan-
ders en Guineeërs het land. Onder hen
bevonden zich zeshonderd leraren,
honderd vroedvrouwen en enige honder
den bankemployé's en ambtenaren. Het
gevolg was ten naaste bij een economi
sche chaos. Bijna alle goedbetaalde be
trekkingen waren namelijk in handen
van „buitenlanders" geweest. Ze moes
ten gaan omdat de inheemsen zich plot
seling benadeeld hadden gevoeld. Het
lag echter alleen aan hun luiheid, dat
ze niet zelf de goede posities bekleed
den.
Deze soort luiheid gaat op een tra
ditionele instelling terug: landbezit mo
gen slechts inheemsen verwerven. Dit
voorrecht brengt hen ertoe van hun be
zit te genieten, terwijl ze anderen la
ten werken. In de landbouw van de
Ivoorkust werken bijna uitsluitend ar
beiders uit Boven-Volta. Als zij ook op
een kwade dag moeten vertrekken, zal
dat uitlopen )p een katastrofe.
„Als er aan de Ivoorkust vijf mil
joen Chinezen zouden leven", aldus zei
me de directeur van een grote han
delsmaatschappij in Abidjan", zouden
we hier een paradijs van welstand heb
ben".
Hetzelfde verschijnsel herhaalt zich
overal. In Ghana wordt de cacao niet
door Ghanezen verbouwd, maar zon
derlinge paradox, nietwaar? door
mensen uit de Ivoorkust. Op Fernando
Poó steken de Bubi's geen vinger uit,
maar laten 45.000 Nigerianen voor
zich werken. De Nigerianen werden
tot voor enkele jaren op een manier
naar Frnando Poó verjacherd, die
beangstigend veel op slavenhandel ge
leek. In 1930 stelde de toenmalige Vol
kenbond een onderzoek in naar be
richten uit Liberië, volgens welke de
president van dit land zijn landgenoten
aan Fernando Poó zou hebben verkocht
Een ander probleem zijn de „ontwik
kelden", de produkten van een of twee
jaar onderwijs. Zij hebben een beetje
Engels geleerd, zij kunnen rijp en
groen lezen en zij kunnen schrijven,
en nu denken zij voortaan geen licha
melijke arbeid meer te behoeven te
verrichten. Voor andere arbeid is hun
kennis echter niet voldoende.
Zo vormen zij de gevaarlijke massa
van nietsnutten, die hij gebrek aan
andere bezigheden bereid zijn, iede
re politieke influistering voor zoete
koek aan te nemen. Voor hen heeft
men daarom in bijna alle Westafri
kaanse landen de „arbeidsdienst" in-
moetgevoerd of is men van plan hem in te
voeren.
Advertentie
Wie eenmaal een BRAUN goed geprobeerd
heeft, wil zich nooit meer anders scheren.
Dankzij het gepatenteerde, elastische scheer-
blad en de halfronde kop: mesglad en snel
ler scheren en comfortabeler door de
preclsle-tondeuse (ook voor dames).
Type Combi met tondeuse In luxe
plastic etui f 59.75
Type Special in kartonnen doos
f 44.75
Nieuw Type Standard In kartonnen
doos f 37.50
Scheerproef en folder 1491 bij Uw handelaar.
Imp. N.V. Hapé, A'dam-C., tel. 63957 (4 lijnen).
t m,;i?hana z"n de arbeidsbrigaden
(„Bunders Brigade") geüniformeerd
Nkrn'mnh ^gelijkertijd de partij van
Nkrumah als knokploeg. De comman
dant van het kamp Nungua, Anynkor,
een voormalige leraar, vertelde me:
„Er zijn 690 mannen en vrouwen in
mpn kamp teneinde te leren wat tucht
is. Ze moeten Ieren werken. Dat is
wat ons volk vooral niet kan".
Sekou Touré, de leider van Guinea,
steekt het niet onder stoelen of ban
ken, dat hij de dwangarbeid in zijn
land weer heeft ingevoerd. „Investis-
sement humain", menselijke investe
ring noemt hij de nieuwe versie van
deze „uitvinding van het kolonialis
me".
Maar ook in Conakry, de hoofd
stad van Guinea, liggen de mannen
voor de hutten en in de schaduw van
de bomen. Als men ze zou oppikken
en ze tot arbeid zou dwingen, zou men
ook werk voor ze moeten hebben, en
zou men _e moeten kleden en verzor-
fen. Om de mogelijkheid tot werken te
unnen scheppen zou men geld moeten
hebben, en dat heeft een jonge staat
nu juist niet. Zulk een staat heeft al
moeite genoeg om de bij verrassing
losgebroken vrijheid de baas te wor
den.
In scherpe tegenstelling met de al
omtegenwoordige luiheid staat de vlijt
van de kleine-zakenvrouwtjes. Dag en
nacht staan zjj langs de straten. In ve
le steden, zoals bijvoorbeeld in Lagos
en Accora, is er geen stoep en geen
trottoir of de „Mammies" hebben er
hun waren op uitgestald. Ze zijn een
factor van betekenis in het economi
sche leven. Hoewel ze slechts, om en
kele voorbeelden te noemen, sigaret
ten per stuk en partjes van zeepstuk-
ken verkopen, hebben velen van hen
verscheidene duizenden pond sterling
op de bank staan of in de plooien van
hun rokken opgeborgen. Ze bezitten
eigen huizen en voeren een streng be
wind over een leger van kinderen, dat
in drie groepen uiteenvalt. De zuige
lingen hangen in een doek op de rug
van moeder, de kleuters drentelen
voor haar benen, en de nog groteren,
die al kunnen lopen, zitten op een af
standje van hun moeder eveneens op
het trottoir en proberen ook iets te
verkopen.
En nog een ander middel is er om
de luie miljoenen tot verbazingwek
kende ijver te brengen. Dat is de mu
ziek. Waar een verleidelijk dansrit
me klinkt gaan voorbijgangers op de
grond zitten en maken dan slangach
tige bewegingen op de maat van de
muziek. Als men 's avonds in een
danslokaal binnengaat, staat men
verstomd over het grote uithoudings
vermogen van de dansers. In Winne-
ba, in het zuidwesten van Ghana, heb
ik een volksfeest bijgewoond, waarbij
ongeveer tienduizend mensen zesen
dertig uren niet met dansen zijn opge
houden.
Arnold Toynbee, de Engelse geschie-
denis-filosoof, beweert dat de volke
ren in de tropische gebieden daarom
in ontwikkeling zover bij de bewo
ners van de streken van een meer ge
matigde temperatuur ten achter staan,
omdat er in hun gebied geen „struggle
for life" vereist wordt. In het Afrika
ten zuiden van de Sahara kan nie
mand verhongeren, want er hangt al
tijd ergens wel een vrucht aan een
boom, die geconsumeerd kan worden.
Er kan ook niemand bevriezen, want
de temperatuur daalt er niet zo laag,
dat men niet meer onder de blote he
mel kan slapen. En toch kan men met
een gevulde maag nagenoeg verhonge
ren en ook zonder dat het koud is kan
men langzaam wegkwijnen. De
nieuwe leiders moeten ook voor dit
reusachtige probleem een oplossing
trachten te vinden.
(Copyright De Tijd-
Hamburger Abendblatt)
Advertentie
Het radiotoestel ls een gezellige
uitvinding - voor wie de kunst
verstaat om het ook eens Af te
zetten! Als er gasten binnenkomen,
leg dan Armstrong and his All
Stars of Wiener Staatsoper gerust
even het zwijgen op - er zijn maar
weinig dingen vermoeiender dan
praten op het ritme van „Mack the
knife" of met een begeleiding van
tientallen uitbundige violen. Als U
echter een feestje geeft, met veel
mensen die elkaar niet kennen, dan
overbrugt een zacht achtergrond-
muziekje bij de eerste
kennismaking juist zo heerlijk die
pijnlijke stiltes. En over feestje
gesproken: welke sigaretten legt U
klaar voor de gasten? Gladstone
natuurlijk!
Want Gladstone is - mèt of zónder
Silk Filter - een milde sigaret dl»
ledereen voldoening schenkt.
KING SIZE
STUKS
Sekou Touré, de leider van Guinea,
er geen geheim van dat hij de
dwangarbeid weer in zijn land heeft
ingevoerd.
Onder het totaal zeventig man sterke
gezelschap, waarmede de Russische
premier en eerste partysecretaris, Ni-
kita Khroesjtsjev, naar de Verenigde
Staten is gereisd, bevinden zich drie
van de hoogste Russische gezagdra
gers op het gebied van beveiliging.
De voornaamste van hen is de 37-ja-
rige Wladimir Burdin, een stoere, knap
pe man, die zich onberispelijk kleedt en
optreedt met de zelfverzekerdheid van
een filmster. Hij spreekt vloeiend En
gels en Frans.
De vijftigjarige generaal-majoor
Zakarof, van de Russische staatsveilig
heidsdienst, hoofd van de afdeling die
is belast met de zorg voor de veiligheid
van de Russische ministers en vooraan
staande partijleden, waakt eveneens
over Khroesjtsjevs veiligheid. Hij
maakt de reis mee als „speciaal mede
werker" van de Russische premier.
De derde is Zazili Groebiakof, func
tionaris van het Russische ministerie
van buitenlandse zaken, die deel heeft
uitgemaakt van de Russische afvaardi
ging naar de Verenigde Naties.
Aan Amerikaanse zijde rust de zwaar
ste verantwoordelijkheid voor het ver
zekeren van het welzijn van Khroesj
tsjev op de schouders, van de 38-jarlge
Roderic O'connor, van het Amerikaan
se ministerie van buitenlandse zaken.
O'connor, heeft de leiding over de spe
ciale eenheid van 150 agenten veilig
heidsdienst, die in dienst staan van het
„State Departement".
De vijftigjarige William Uanna, hoofd
van de afdeling van het ministerie van
buitenlandse zaken voor het tegengaan
van aanslagen, staat hem ter zijde.
Uanna, die onderwijzer, technicus, jurist
en militair is geweest, is waarschijnlijk
een der grootste deskundigen ter we
reld op het door hem bestreken gebied.
Hij had de leiding bi) de beveiliging
van Oak Ridge, in de Amerikaanse
staat Tennessee, waar in de afgelopen
oorlog de eerste atoombom werd ver
vaardigd. Hij trad ook op als beveili
gingsofficier voor de groep der Ame
rikaanse luchtmacht, die de atoombom
men boven Hirosjima en Nagasaki af
wierp.
(Van onze Haagse redactie)
Minister Beerman heeft aan de Twee»
de Kamer een ontwerp tot wijziging va»
de Wet op de Stichtingen voorgelegd.
De minister wil de bepaling laten ver
vallen, dat stichtingen automatisch de
rechtspersoonlijkheid verliezen, indien
een stichtingsakte ontbreekt of indien
niet tijdig een notariële akte is ver
leden. Deze sanctie zou z.i. zeer onge
wenste gevolgen kunnen hebben.
De bewindsman stelt nu voor om,
wanneer het stichtingbestuur in gebre
ke blijft na het verstrijken van de ge.
stelde termijn, aan het openbaar minis
terie de bevoegdheid te geven bij de
rechter de ontbinding van de stichting
te vorderen. De bestuurders worden
naast de als stichting optredende rechts,
persoon hoofdelijk aansprakelijk gesteld
voor hun handelingen namens de stich
ting.
(Van onze Haagse redactie)
De gepremieerde spaarregeling voor
ambtenaren, waaraan staatssecretaris
Schmelzer reeds geruime tijd werkt, zal
nu spoedig zijn voltooid. Dit blijkt uit
de toelichting op de begroting van Alge
mene Zaken, waaronder sinds de kabi
netsformatie ook de bezitsvorming en
de PBO vallen.
Terwijl de regering zelf nog niet ge
heel gereed is, heeft de publikatie van
de in het georganiseerd overleg overeen
gekomen richtlijnen inmiddels wel reeds
bevorderd, dat op deze basis bij een aan
tal provincies en gemeenten gepremieer
de spaarregelingen tot stand zijn geko
men.
Over de uitbreiding van de vrijstel
lingsregeling voor werkgeversbijdragen
in bouwspaarfondsen tot andere spaarre
gelingen vindt nog ambtelijk overleg
plaats.
Minister De Quay en de stwtssecre-
taris, die met 't oog op de aangekondig
de nota over het bezitsvormingsbeleid,
zich thans beperken tot een bespreking
van de huidige stand van zaken, zijn niet
ontevreden over het verloop van de
jeugdspaarregeling. Reeds na vijf maan
den hadden zich 200.000 deelnemers ge
meld met een totale inleg van 25 mil
joen gulden. Daarna heeft het aantal
deelnemers, zich geregeld uitgebreid, me
de als gevolg van het feit dat in het
bedrijfsleven met aanvullende regelin
gen op de jeugdspaarwet is aangesloten.
(Van onze Haagse redactie)
Minister Beerman van Justitie wil
met een wijziging van het Burgerlijk
Wetboek het geven van een vrije mid
dag aan huishoudelijk personeel ver
plicht stellen. Hij heeft daartoe bij de
Tweede Kamer een wetsontwerp inge
diend.
Volgens het voorstel zouden op een
vrije middag aanspraak kunnen maken
huishoudelijk personeel, particuliere
chauffeurs en tuinlieden, die per week
minstens zes dagen bij dezelfde werkge
ver in dienst zijn en tenminste 42 uur
per week werken.
De vrije middag kan men in overleg,
vervangen door een vrije maandagmor
gen.
In bijzondere gevallen mag de werk
gever gedurende de vrije uren werk la
ten verrichten, indien hij de werkne
mer daarvoor een evenredige verho
ging van het loon betaalt.
Prinses Beatrix heeft woensdag in New de vereniging van de dochters van de
York op een openbare tribune afgevaar
digden van de V.N. horen debatteren
oevr de vraag of de Algemene Verga
dering de kwestie van de toelating van
communistisch China tot de wereldor
ganisatie moet bespreken. Toen de prin
ses de kamer van de beheerschapsraad
waar men deze kwestie besprak, bin
nenging, hoorde zij de Tsjechoslowaak-
se minister van Buitenlandse Zaken
zeggen dat nationalistisch China plaats
moet maken voor hef regime van Pe
king. Prinses Beatrix nam plaats op de
eerste rü van de drukbezochte publieke
tribune tussen minister Luns en de
chef-protocol van de V.N., graaf De
Noue. Zij zette haar bril op en leunde
af en toe over naar de minister of graaf
De Noue om een vraag te fluisteren.
Beatrix poseerde voor de persfotogra
fen zittend in de Nederlandse zetel in
de lege zaal van de Assemblee en zij
wandelde het podium op om de micro
foons van de spreker te inspecteren.
Wat is het groot", sprak zij met ont
zag, opkijkend naar het vijfentwintig
meter hoge plafond.
Veel belangstelling had de prinses
ook voor de hoorapparaten aan elke
zetel, waarmee de gedelegeerden ver
talingen van de redevoeringen kunnen
beluisteren. Men vertelde haar dat
oorspronkelijk koptelefoons waren ge
ïnstalleerd, die verdwenen toen mevr.
Roosevelt er op had gewezen dat de
ze apparaten de coiffure van de vrou
welijke gedelegeerden in de war zou
den maken en dat het practisch on
mogelijk was de beugels over een
hoed te dragen. Even later kon de
prinses de conclusie van mevr Roo
sevelt persoonlijk toetsen.
Later stelde men 28 Nederlanders,
werkzaam in het secretariaat van dé
Verenigde Naties, aan de hoge gast
voor. Na een bezoek van tien minuten
aan de werkkamer van seccretaris-ge-
nerJ%\ Pag. Hammarskjöld, ontmoette
H.K.H. de staf van de Nederlandse dele
gatie en permanente missie bij de V.N.
Zij gebruikte de lunch o.a. met minis
ter Luns, Hammarskjöld, graaf De
Noue en de permanente Ned vertegen
woordiger, dr. Schurmann
In de middaguren gaven de St. Nico-
laasvereniging, de Holland Vereniging,
Nederlandse dames en de Hugenoten-
vereniging van Amerika een ontvangst
ter harer ere.
Des avonds dineerde de prinses in de
herenfaculteitsclub van de universiteit
van Columbia, als gast van de stichting
Nederland-Amerika.
Zij hield een toespraak over de tegen
woordige jeugd, maar sprak met geen
woord over de „nozems" of hoe men
deze jongelieden ook elders noemt. Da
prinses zei o.m. „Heden ten dage heb-
fc" te r)eel, Jongeren negatieve opvat
tingen. Zonder hoop of idealen gaan zij
lpn°rhPhL VKni ïk Kel00f niet dat idea
len hebben betekent dat men Donulair
gezegd „idealistisch" is. Het ls eerder
een positieve houding ten opzichte va^
en geloof dat de negar
tieve houding onder de jeugd van Euro
pa en Amerika zo verbreid is dat zij
een groot gevaar voor onze westelijke
beschaving vormt".
„Het antwoord hierop is waarschijn
lijk de gezonde, positieve en opbouwen
de kritiek zoals men die op universitei
ten onderwijst. Wellicht is de vorming
van een onafhankelijke geest op scho
len en universiteiten een tegenwicht
voor de nivellerende tendenz en groeien
de uniformiteit van dit gemechaniseer
de en gerationaliseerde tijdperk".
In de ochtenduren had prinses Bea
trix in een New Yorkse grammofoon
platenwinkel rustig enige tijd heerlijk
kunnen snuffelen zonder gestoord te
worden. Zij keerde naar het hotel te
rug met enige klassieke- en jazz-platen.
De Rijksgebouwendienst heeft met
een bod van 75 mille het pand Waals-
dorperweg 161 in eigendom verworven.
Het is aangekocht om prof. dr. J. E.
de Quay, die nog steeds geen huis in
de residentie had en op kamers woon
de, aan een woning te helpen. De mi
nister-president kan als fj uit Canada
terugkeert meteen met de verhuizing
beginnen.
Iedere leraar lichamelijke op
voeding behoort eigenlijk een
jeugdleider te zijn en de jonge
ren, vooral hun psychologisch
gedrag, goed te kennen. Deze
stelling is afkomstig van de 34-
jarige doctorandus in de psy
chologie, de heer Siem Kuyper.
die dezer dagen is benoemd tot
rector aan de Academie voor
lichamelijke opvoeding te Am
sterdam. Zijn staat van dienst
laat er overigens geen twijfel aan
bestaan dat hij zelf ruimschoots
aan bovengenoemde voorwaarde
voldoet.
Na zijn middelbare schoolop
leiding, ten dele genoten in de
hoofdstad en met succes be
kroond in zijn geboorteplaats
Wormerveer, wilde hij aanvan
kelijk in de scheikunde verder
gaan. Dit voornemen werd hem
echter door een zijner docenten,
zelf chemicus, ontraden in ver
bantl met de op handen zijnde
loyaliteitsverklaring voor stu
denten. Hij koos toen het vak:
leraar lichamelijke opvoeding,
zijn tweede hobby. Zijn bevoegd
heid haalde hij, in 1946, aan de
zelfde academie waarvan hij
thans rector is. Kort daarop werd
hij aangesteld als sportleraar aan
het Nederlands Opleidingsinsti
tuut voor het Buitenland, onder
gebracht in het kasteel „Nijen-
rode" te Breukelen. Opnieuw
nam hij de leerboeken ter hand,
ülereerst ter verkrijging van de
M.O.-akte en vervolgens om zich op aanraden van de thans emeritus
hoogleraar Buytendijkaan de Utrechtse universiteit te bekwamen in de
geheimen der psychologie. Vijf jaar heeft hij over zijn doctoraal gedaan,
binnen de tijd die er normaal voor staat derhalve. In zijn geval betekende
het evenwel een bijzondere prestatie, omdat de studie naast een volledige
dagtaak moest worden opgebracht.
De heer Kuyper zei toen Nijenrode vaarwel om een functie aan de
dr H van der Hoevenkliniek in Utrecht te aanvaarden. In deze inrichting
voor 'neurotische delinquenten heeft hij met zeer veel genoegen gewerkt.
iZijn arbeid verschafte hem ruimschoots gelegenheid tot de practische
psychotherapeutische behandeling van tal van maatschappelijk gederail-
i leerden. Er worden gunstige resultaten mee bereikt en dat is wellicht de
reden waarom de kliniek, tot welker oprichting de thans overleden dr. Van
der Hoeven mede de stoot heeft gegeven, de bijzondere interesse van vak
geleerden uit binnen- en buitenland geniet.
Nu zwaait de heer Kuyper sedert kort de rectorale scepter over de
Amsterdamse Academie voor lichamelijke opvoeding, maar de forensische
psychiatrie blijft hem evenwel na aan het hart liggen. Naar zijn mening
leggen de moderne psychologen een verhoogde belangstelling voor de
menselijke lichamelijkheid aan de dag. Omgekeerd dienen daarom de
leraren lichamelijke opvoeding, mede gezien het vraagstuk der vrijetijds
besteding door de weidra te verwachten invoering van een verkorte werk
week, op de hoogte te zijn van de psychologische en sociologische proble
matiek van mens en maatschappij.
Uiteraard is de nieuwe rector een enthousiast sportliefhebber. Hij is.
tn 1943, tweede geworden bij de nationale kampioenschappen hordelopen
over 400 meter en verder lag de tienkamp hem erg goed. Ook zwemt hij
graag. Dat hij niet uitsluitend een man van psychologische wetmatigheden
is, heeft hij bewezen door twee van zijn drie dochtertjes, die eens op een
gevaarlijke plek naar het vissen keken en nog niet met het water ver
trouwd waren, in weerwil van hun jeugdige leeftijd terstond mee naar het
zwembad te nemen waar ze, onder zijn persoonlijke leiding, de waterdoop
ondergingen. Ze hadden de slag snel te pakken en zwemmen nu als otters