V. V V-Haarlems Bloei: de vlag, VAN KIOSK TOT RIANT BUREAU Tekenend voor de plaats, die het tourisme inneemt Paardenboxen bij Kennemer- gaarde moeten worden gesloopt Meesterserie in Haarlem Rein Dool citeert Rembrandt DOOR EEN ZATERDAGSE BRIL LIEVER DE ZOETE INVAL DAN AMBTELIJK APPARAAT Vergroting haven te IJmuiden Geduld van gemeentebestuur van Veisen uitgeput Expositie „In 't Goede Uur" Het is allemaal zo eenvoudi begonnen: gezond provinciaals en burgerlijk" MMm GESTABILDttkM ig Ir. S. Ringma hoofd bureau havenmond Stefan Askenase, Johanna Martzy en Cor de Groot Radio Moors ZATERDAG 19 SEPTEMBER 1959 PAGINA 3 Haarlemse primeur Na de oorlog Leed geleden Bezinningsavond voor katholieke bloed-donors Van zes meter hoogte gevallen Vespers in Bloemendaal Een stevige tik met de klopper op het stadhuis poortje in de Zijlstraat. Dat was onze eerste kennismaking met de V.V.V.-Haarlems Bloei. Een smalle gang. Nog een deur. En wij stonden in een ruimte van een paar vierkante meter. Dat was het officiële bureau van de Stichting. Wij hoorden, dat men ons goedendag zei. Anders hadden wij niet direct geweten, dat er mensen aanwezig waren. De massa paperassen, die de drie dicht bij elkaar geschoven bureaus tot een vesting hadden gemaakt, onttrokken de twee administratieve juffrouwen aan het gezicht van de invaller. De ontvangst was hartelijk. Natuur lijk. En de directeur C. van Gink, die zich zo juist een weg had gebaand naar de telefoon, sloofde z-cr. ui Het is allemaal zo eenvoudig begon nen. Gezond provinciaals en burgerlijk. Groningen had in deze de primeur, maar Haarlem volgde spoedig. Op 12 januari 1891 kwamen enkele notabelen uit Haarlem en omgeving bijeen. /-X) hadden niet zoveel voorbereidende De- sprekingen nodig gehad om te kom tot oprichting van een vereniging- i Nieuwe Haarlemsche Courant va dagen staat te lezen: Behalve de verfraaiing en bevordering vreemdelingenverkeer zal d<e vS ng zich ook toeleggen op het steunen en houden van tentoonstellingen zo moge- liik on het eebied van de kunst, maar steeds? het oog gericht op het vreemde lingenverkeer' e doelstelling lag trouwens in de naam verankerd: Vereniging .tot verfraaiing van Haar lem en omliggende gemeenten en tot Bevordering van het Vreemdelingenver keer". Een langademige titel, die ove rigens aan duidelijkheid niets te wen sen overliet. De heren, onder voorzitter schap van J. Kol Kz„ maakten er ook werk van. De oude jaarverslagen ge tuigen daarvan. Men vond het bü vele rnuren maar een kale boel. Voor de bur gers werd een lijst beschikbaar gesteld met planten, die uitstekend ter begroei- om een stoel voor ons vrij te maken. Zo was het bij Haarlems Bloei nog maar zeven jaar geleden. Een primitief geval voor een stad als Haar lem. En daarom is het tekenend, dat nu aan het Sta tionsplein een riant V.V.V.-bureau is verrezen. Een bureau, dat in alle opzichten representatief is. Het is niet alleen tekenend voor de plaats, welke het tou risme in zijn velerlei vormen in het maatschappelijk leven heeft ingenomen, maar ook voor het begrip, dat de overheid daar tegenover heeft getoond. De opening van het nieuwe bureau, woensdag 23 september, kan men dus zien als een formele plechtigheid. Veeleer is zij de officiële erkenning van het belang van het tou risme voor Haarlem en heel Zuid-Kennemerland. ■ng konden dienen. De vereniging zette een actie op om de balcons wat fleuri ger te maken, en aan de heren van het bestuur is het te danken, dat er banken geplaatst werden in de Haarlemmer Hout en het Bloemendaalse Bos. Gevoel voor romantiek hadden zjj dus wel. Trouwens, zij verstonden de kunst om fraaie illuminatieve feesten te organi seren in en rond het vroegere Bronge bouw, waar nu het Sportfondsenbad ge vestigd is. Maar hun naam hebben de heren ge vestigd door Haarlem de Nederlandse primeur te bezorgen van een informa- tie-„kantoor". Aan de oostzijde van het station stond toen de nu aan de west zijde staande en tot verdwijnen gedoem de kiosk, die oorspronkelijk eigendom was van de Volksbond tegen Drankmis bruik. Men schreef toen 1904. In die kiosk werd een juffrouw ondergebracht met een informatieve opdracht. Zij ver kocht wandelkaarten, verstrekte gidsen, de zogenaamde stuivergids, die verkrijg, baar was ,,in binnen- en buitenland, en zelfs in Batavia". De kosten bedroegen voor het eerste jaar 600.- en in totaal gaf de juffrouw in dat jaar 2400 infor maties aan buitenlanders. Het informa tiebureau kreeg in 1917 wat meer ruim te in de hal van het station, later ver huisde het naar de N.S.-winkel op de hoek van het Stationsplein en omstreeks 1930 kreeg men weer een eigen bureau nabjj de fietsenstalling aan de westzijde van het station. Toen het echter zover was, had de crisis zijn slag geslagen. De vreem delingen bleven thuis. Er was geen geld voor activiteiten. Andere omstan digheden waren er mede de oorzaak van, dat de vereniging met de lange naam een kwijnend bestaan ging lij den Dat kon zo niet langer meer. De koppen werden bij elkaar gestoken, en het was vooral te danken aan het doortastend optreden van de heer P. J. M. van Tetering, dat een degelijke sanering werd doorgevoerd. De ge meente werd bij het werk betrokken De Stichting Haarlems Bloei" kwani in 1936 tot stand en tot directeur werd uit ongeveer 75 sollicitanten benoemd de heer C. van Gink. Men werkte nu op een wat steviger basis, hoewel de Stichting voor het grootste deel zelf aan de middelen moest zien te komen voor haar activiteiten. De roemruchte loterij en de zomerkermis waren daar de voorbeelden van. De laatste hand wordt in aeze da gen gelegd aan het nieuwe bureau van de V.V.V. - Haarlems Bloei, dat gebouwd is aan de westzijde van het station. Woensdagmiddag 23 september zal Haarlems burge meester mr. O. P. F. M. Cremers het officieel overdragen aan de Stich ting. Een plaatje van vijftig jaar terug, toen aan de oostzijde van het Stationsplein een juffrouw onderdak had gekregen in de vroegere kiosk van de Volksbond teaen Drankmisbruik. Zij verstrekte de vreemdelingen de gewenste inlichtingen over Haarlem en omgeving. En passant verkocht zij wandelkaarten en stuivergidsen geen zeven jaar geleden werkte het gehele administratieve apparaat van Haarlems Bloei op een paar vierkante meter. Bij het maken van dit plaatje heeft men haastig alle paperassen onder de bureaus geschoven. tioensrïlliJP*eken va,n "de ?oefe xnvaV' bij het informatie-bureau aan het Sta te klein ls W.T 1 te sterk- De drukte was soms zo enorm, dat de „garderobe" uias. Na het zuur van het wachten, kwam niettemin het zoet van een bevredigende informatie, r Pas na de oorlog kwam er goed schot in. Het college van B. en W., en lang- zamerhand ook alle raadsleden, gingen inzien, dat er heel wat anders op het spel stond dan te zorgen voor attrac ties. In 1940 logeerden in Haarlem 5500 buitenlandse gasten. Het bezoek aan Haarlem nam ieder jaar toe. In 1946 - toen .Zeven eeuwen Haarlem" gevierd werd boekte men reeds 150.000 gas ten. Een jaar later waren het er 30.000 meer. Verstrekte de gemeente in 1945 nog slechts 2500- subsidie, vijf jaar later was dat bedrag de 13.000.- ge naderd. Intussen was de geografische afstand tussen het administratief bureau van de Stichting in het stadhuis en het in formatiekantoor op het Stationsplein zo'n feitelijk begrip geworden bij de Haar lemmers, dat men sprak van „Haar lems Bloei" in het stadhuis en de VVV op het Stationsplein. Heel begrijpelijk. Maar vaak nogal verwarrend. Toen in 1954 de heer W. van Willige tot direc teur was benoemd, en men steeds meer ging spreken van ,,WV-Haarlems Bloei", is het bestuur onder voorzitter schap van de heer D. Geluk herhaal delijk met plannen bezig geweest om te komen met een centraal bureau. Op het Stationsplein zat men wel honkvast, maar in het stadhuis moest er nog al eens verhuisd worden. De laatste be huizing was royaal, maar toen de ge meentelijke politiek een vijfde wethou der eiste, had „Haarlems Bloei" maar te verdwijnen. De directeur en zijn as sistenten vonden een tijdelijk maar hui- selpk onderdak by Oscar Smit's Bank. Het gemeentebestuur begreep overi- gens beel doed, dat het zo niet meer kon. Met haar subsidies (op de begro- f67~7nn 'iS eeP bedrag uitgetrokken van 67 700 plus 15.000 voor de voorjaars- feesten) had het reeds getoond alle be grip te hebben voor het vreemdelingen verkeer, dat tenslotte Haarlem ook geen windeieren legt. Daarom voteerde de raad een bedrag van 150.000 voor de bouw van een modern V.V.V-hurea,, aan het Stationsplein. Het ontwe?n kwam uit handen van ir. H. Breuring van Openbare Werken, de bouwgunnine werd gegeven aan het aanemershedriif D. van der Gulik. De reorganisatie van het Stationsplein kwam uitstekend van pas om de V.V.V.-Haarlems Bloei zijn (definitief) tehuis te bezorgen. Maan denlang heeft de boel overhoop gelegen tot wanhoop soms van het trio informa- trices in het oude gebouwtje, dat weken axhter een zandbank verborgen bleef. Menige toerist moest daarop stranden. Ket Ieed is nu geleden. Het bureau, iin an wij de aesthetische beoorde- staat m„n anderen moeten overlaten, tijd varfT I?0g een Paar dagen' en de Kruisstraat- akende trappen aan de thineniamf' voorbfl. Dan gaat ook het ons altiid ria1J -de fietsenstalling, dat op vrfendeiifkp o-o"ldruk maakte van een Ie talen ie ia? w -robe' waarin Je in al- Hon d er duizend enUt £on' voorgoed dicht. n de loon der ia 0rmaties zljn daar in ae loop aer jaren verstrekt het vorig seizoen nog ruim g0 000 woensdag begint men opnieuw te tur ven. De vreemdeling k°aPnn dan terech in een representatief bureau. Daar kan ook nog meer gelegenheid geboden wor den om te informeren naar de herkomst van de Haarlemse Mug, de HMleHes of de Damiaatjes. De Bloemenmeisjes, destijds nogal kritisch door de Haarlemmer ont vangen, maar nu erkend als een flo rissante troef in stad en buitenland, zullen woensdag present zijn. Hun aanwezigheid zal de Haarlemse def tigheid van menige plechtigheid wat afzwakken. Zij zullen hopelijk de waarborg zijn, dat de vreemdeling niet te maken krijgt met een ambte lijk apparaat. Ook in de toekomst zal het de zoete inval moeten blijven. De instuif bij vrienden. Op een van de toppen van het sema- foorduin te IJmuiden zal binnenkort een semi-permanent kantoorgebouw verrij zen, waarin het bureau havenmond IJmuiden van Rijkswaterstaat zal wor den gevestigd. Tot hoofd van het bureau is benoemd ir. S. H. Ringma, tot nu toe hoofd van 't Arondissement het Noord zeekanaal van Rijkswaterstaat. In het kantoorgebouw zullen de studiedienst en de dienst uitvoering van werken van het bureau havenmond IJmuiden wor den ondergebracht. Zoals gemeld is op de begroting voor 1960 een bedrag op genomen van 10 miljoen, om een be gin te maken met de verbreding van de havenmond en verlenging van de pie ren. Opvolger van ir. Ringma ais hoofd van het Arrondissement het Noordzee kanaal is ir. J. "an den Toorn. Advertentie De houten paarden-boxen, die by Kennemergaarde door de huurster zijn gebouwd, moeten afgebroken worden omdat ze brandgevaariyk zijn. Wanneer ze deze week niet op last van de huur ster worden gesloopt, dan zal de ge meente dit de volgende week op baar kosten doen. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan een maatregel, die reeds een jaar geleden ter kennis werd ge bracht van de huurster van Kennemer- gaarde, maar die op suggesties om ver betering in de toestand te brengen, tot nu toe niet heeft gereageerd. De boxen zijn destijds zonder vergun ning gebouwd. Het zijn houten bouwsels, die met daarin aanwezige hooi uiterst brandgevaarlijk worden geacht. Boven dien ontbreekt een riolering of andere afwatering, zodat de gemeente ook hy giënische bezwaren tegen deze boxen heeft. Van de zijde van het gemeentebestuur werd ons medegedeeld, dat herhaalde pogingen om de huurster te bewegen betere boxen te bouwen, vruchteloos zijn gebleven. Er is te verstaan gegeven, dat de gemeente in beginsel geen be zwaar heeft tegen paarden-boxen, mits deze aan bepaalde eisen voldoen. Ze zouden van steen moeten zijn, met pan nen gedekt, en voorzien van een be hoorlijke riolering. Een aanvraag voor een bouwvergunning zou in dat geval geen principiële bezwaren ontmoeten. Nu de winter voor de deur staat acht de gemeente het niet verant woord deze zaak nog langer slepende te houden. Wanneer langs normale weg geen verbetering mogelijk blijkt, kan de gemeente niet werkeloos blij ven toezien, aldus werd ons verzekerd. Geheel los van deze zaak staat, dat de gemeente ook reeds geruime tyd voornemens is de huur-overeenkomst te beëindigen. Van de zyde van de huur ster ziet men in de geopperde bezwaren tegen de boxen een manoeuvre, om be ëindiging van de huurovereenkomst te forceren. B. en W. van Velsen ontken nen echter ten stelligste, dat beide zaken iets met elkaar te maken hebben. Ook dit seizoen wordt in de grote zaal van het Gemeentelijk Concertge bouw te Haarlem een z.g. Meesterse rie gegeven. Men heeft drie solisten van grote faam weten te engageren, name lijk de Poolse pianist Stefan Askenase, de Hongaarse violiste Johanna Martzy en de Nederlandse pianiair Cor de Groot. Stefan Askenase geeft donderdag 29 oktober een Chopin-avond. Johanna Martzy treedt maandag 16 november waarbij zij wordt begeleid door de pia nist Jean Antonietti. Tijdens het laatste concert in de serie, op maandag 25 januari, viert Cor de Groot zjjn zil veren jubileum als concertpianist. Het was ook in Haarlem, dat deze vermaar de pianist zijn eerste schreden op het podium zette. Talrijke katholieke bloedtransfusie donors hebben gisteravond deelgenomen aan de bezinningsavnd in het r.-k. zie kenhuis Sint Johannes de Deo te Haar lem, welke georganiseerd was door de contact-commissie voor katholieke do nors. De avond werd onder meer bijge woond door ir. W. Badon Ghyben, als vertegenwoordiger van de afdeling Haar lem van het Nederlandsche Roode Kruis. Tijdens een kort Lof in de kapel van het ziekenhuis hield pater A. Vrijmoed O.F.M., kapelaan van de parochie van Sint Antonius van Padua te Haarlem een conferentie over het geven van bloed. Hij trok daarin een vergelijking tussen Christus, die Zijn H. Bloed voor alle mensen gegeven heeft, en de bloed transfusie. Dokter J. G. H. M. Herben hield vervolgens een zeer interessante inleiding over de verschillende bloed groepen en de rhesus-factoren, over de gevallen, waarin bloedtransfusie nood zakelijk kan zijn. Zijn causerie gaf tot een levendige gedachtenwisseling aan leiding. PHtUPS Advertentie TELEVISIE - RADIO erkend - gediplomeerd KRUISSTRAAT 38, HAARLEM Tel. 14609 Landschapstekening van Rein Dool, tentoongesteld in 't Goede Uur. Wie had dat nou durven dro men van onze bakker-om-de- hoek? Hij was altijd zo'n rus tig man. Naar het uiterlijk een bak ker, die heel stil zijn gang ging. 's Morgens vroeg aan de oven, hitte en vuur trotserend. Het was als ging het grote leven aan hem voorbij. Zijn winkel is een van die pleisterplaatsen in de buurt, waar de mensen het laatste nieuws uit wisselen van de straat: oma, die nog zo vitaal is; Marietje, die met zand gegooid heeft; en de man van linksachter, die zulke lelijke woor den tegen zijn vrouw gezegd heeft. Verder gaat de conversatie niet. Hoogstens wordt zij onderbroken, wanneer de bakker zijn hoofd in de winkel steekt, en zijn vrouw achter de toonbank wat toeroept. De win keimeisjes grinniken. De klanten wachten. Zo is het bij onze bakker- om-de-hoek, waar mijn kinderen graag binnenstappen. Er valt altijd wel een schuimpje af. Nu heb ik gelezen, dat juist hij zo'n grote rebel is. Ten koste nog wel van zijn eigen portemonnaie. Plotseling ging hij zijn witte brood voor vijf centen minder verkopen. Een schok ging door stad en land. David bond de strijd aan met Go liath. En de gestabiliseerde brood prijs ging naar de filistijnen. Ik heb nooit geweten, dat onze bakker-om- de-hoek zoveel explosieve desem in zijn brood verwerkte. De buurt is er stil van geworden. Hij is op een voetstuk komen te staan. De men sen wijzen naar hem. Ik ben er trots op, dat hij juist bij ons in de buurt woont. Zijn glorie straalt een beet je op ons af. Zoals ik vroeger als schooljongen er groots op ging, dat er bij ons in de straat een brieven bus stond en niemand van mijn kameraadjes kon daarop pochen zo fier ben ik nu op dat wapenfeit van onze-bakker-om-de-hoek. Geen buurt in Haarlem kan daaraan tip pen. Want hij is per slot van zaken de man, die ons voor vijf centen min der heeft laten eten, wanneer wij een nieuw brood aansneden. Een geluk kig stemmende gedachte, dat onze bakker-om-de-hoek er geen boter ham minder om zal eten. Hij hoeft zelfs niet aan droog brood te begin- nen. Een bewonderenswaardig man, wie je nu nóg niet kan aan zien, dat hij een rebel is. Hij is rus tig zijn gang blijven gaan. Als hij zijn gezicht in de winkel steekt, is het helemaal niet veranderd. Die bakker-om-de-hoek. En ik ben hem dankbaar. Niet al leen om de winst, die wij thuis ge maakt hebben van zijn geld. Veel meer om de stof, die hij voor dit stukje geleverd heeft: de deeg voor een krenterig wittebrood. Tenslotte schrijf ik om den brode. Haarlem heeft ook zijn jonge re belleren uit een soort vrije elleren uit een soort vrije tijdsbesteding. Soms zijn het hele nare jongetjes, die terwille van hele domme vriendinnetjes hun bravourstukjes uithalen. Je vindt ze in alle steden, en soms in de dor pen, maar Haarlem raakt er niet onderstboven van. Wat kleverig hangen zij in een ijssalon, wat zuur- stok-achtig kijken zij elkaar aan. En gaan dan de straat op. Ik heb me laten vertellen, dat zij een dank baar onderwerp zijn voor fotogra fen, psychologen en nieuwsgie- rigaards. Onder de laatsten moet ik mezelf rekenen. Veel sensatie valt er overigens niet te beleven. De jongetjes lan- terfanteren wat in de Houtstraat, doen wat overmoedig en brutaal, en zijn op het punt, dat zij lastig be ginnen te worden in de buurt rond de Nieuwe Kerk verdwenen. Nu is het daar geen pretje om tussen die onvolwassen leuters verzeild te raken. In hun sterk contourerende kleding scheppen zij daar een si nistere sfeer, die net te luguber is om romantisch te zijn. Daarom moeten die kindertjes er wegblij ven. Zij hebben er zelf niets te vin den en de anderen hebben er alles te zoeken. De Haarlemse politie is heel ver standig in dat kleuterprobleem ge stapt. Zij maakt er geen hels spek takel van en de krant heeft geen kop van vijf kolom nodig om de tragiek van de rebellen te beschrij ven en hun wandaden te signaleren. Hoofdcommissaris Staal in Rotter dam mag dan een man van de daad zijn: zelf de jongelui aanpakken en zijn naam eer aandoen, in Haarlem is dat bijna niet denkbaar. Onze hoofdcommissaris kan moeilijk zich persoonlijk in het strijdperk werpen en zijn naam eer aandoen. Als de fonteinen gaan spuiten, is hij een verdronken en dus verloren man. i eer aanaoen, Het is opmerkelijk dat, waar de nieuwe geschiedenis van de schil derkunst begint by Van Gogh en Cézanne, men herhaaldelijk bij jongeren welke rechtstreekse ontleningen kan aantreffen aan grote figuren uit de klas sieke periode. Is dit een fractie op ab stractie en non-figurativisme - en dan moet men inderdaad teruggaan tot vóór de schilders uit wier opvattingen deze niet gewaardeerde stromingen zgn ge ëvolueerd, óf, hebben Daumier, Goya en in 't algemeen het stromingloze randgebied van achttiende en negen tiende eeuw een positieve betrekking tot onze tyd? Wellicht geldt voor som mige figuren het een zowel als het an der. In Rein Dool, die deze maand bij 't Goede Uur zijn werk heeft gehangen, is onze eigen Rembrandt gereïncarneerd. Hij heeft Rembrandt's oeuvre zo inten sief beleefd dat niet alleen de keuze van Sepia achtige inkt en de verwerking daarvan) en de etstechniek zijn toege past, maar ook Rembrandt's typologi sche voorkeuren, kleding, houding en festalte, standen en compositie herken aar zijn. Sommige van deze tekeningen roepen een haast „woordelijk citaat" in herinnering aan de Rembrandtcollectie. Bewondering voor Rembrandt is alles zins gerechtvaardigd zo niet geboden, maar deze inspiratie is zo direct dat zij de beschouwer stoort. Rembrandt is daarvoor te groot; slechts een enkel ge nie zoals Stravinsky kan zich permitte ren oude stijlfiguren vrij letterlijk te ge bruiken zonder iets van de eigen per- sooniykheid prüs te geven. Toch is Rein Dool een ook in zijn citaten knap tekenaar, wiens persoon lijke kwaliteiten echter eerst tot gel ding komen in enkele vlotte typerin gen. We noemen de opgewekt leren de zieke man; de volumineuze staan de vrouwen, de oude vrouw met de armen over elkaar en met haar atten te blik; de man met de sigaret en de krantenlezer. In al deze dingen is Rein Dool evenmin in de ban van zijn gro te voorganger als in de grote penseel tekening van het Joodse kerkhof in Leiden dat beneden te zien is. L.T. De 23-jarige bouwvakarbeider P. C. S. uit Amsterdam verloor tijdens hijswerk zaamheden op een bouwwerk aan de Noord Boulevard te Zandvoort zijn evenwicht en viel van een hoogte van 6 meter naar beneden. Hjj liep een ern stige hoofdwond op en ontvellingen aan beide handen. Een arts verleende de eerste hulp waarna de man door de po litie per ziekenauto naar het St.-Eliza- beths gasthuis te Haarlem werd ver voerd. Zondag 20 september wordt de ves pers in de kerk van de Allerheiligste Drievuldigheid te Bloemendaal 's a- vonds om half acht gehouden. Het is de 1ste vespers van het feest van de H. Mattheus.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 3