ESSO EXTRAS
Drie panden van techni
sche bedrijven vernield
Nederlandse desiderata voor komend
oecumenisch concilie geformuleerd
ARBEIDSVERHOUDINGEN IN
DE PUBLICITEIT
O'
fSifl.iff
Redt eerst"
I de anderen
MOTOR OIL
Stemmingmakerij
Tonnen schade
Draadloos
Contact
STUDIECONGRES KATHOLIEKE ACTIE
Gesprek tussen priester en
leek baart nog steeds zorg
Begrijpelijke, maar niet altijd
juiste acties
M
commentaar
H
Glorieus welkom voor Perez
gtv^frvsls)
Scandinavisch schip
met kern-aandrijving
Nachtelijke brand in Groningen
Dodelijke verkeers
ongevallen
Voetbal op t.v.
Vanavond
Zondagavond
helkunst
bourcet
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1959
PAGINA 7
den T^ aimWllTn0
(Van onze speciale verslaggever)
Het tweedaagse nationale stu
diecongres van de Katho
lieke Actie op Bouvigne,
dat gisteravond gesloten werd, is
naar algemeen eenstemmig oor
deel een groot succes geworden.
Niet alleen omdat aan de voorbe
reiding alle zorg was besteed en
de deelnemers een geselecteerd
gezelschap vormden, waarvan
ieder, uit hoofde van zijn studie
en werk, een eigen deskundigheid
bezat, maar vooral omdat allen,
priesters en leken, uit diepe over
tuiging waar maakten, dat zij hier
als Kerk aanwezig waren om zich
te bezinnen op hun apostolische
taak. Niet weinig droeg daartoe
bij de beminnelijke en bemoedi
gende aanwezigheid van mgr. W.
M. Bekkers, die door zijn stimu
lerend mede-leven en mede-spre
ken de congressisten de zo ge
wenste zekerheid schonk, dat
eerbied voor het hoge ambt geen
beletsel behoeft te zijn voor een
eerlijk en open behartigen der ge
meenschappelijke belangen. Het
lijdt niet de minste twijfel, dat de
sfeer van dit congres de nage
streefde „communion" zeer heeft
gediend.
WW
1/
door
MARGUERITE
gh1
Examen
Advertentie
De Scandinavische landen zullen sa
menwerken bij het ontwerpen van plan
nen voor de bouw van een door kern-
aandrijving voortbewogen vrachtschip.
Van de zijde van Denemarken wordt
hieraan deelgenomen door een atoom-
club, Danatom, waarvan een vijftigtal
leidende industriële, scheepvaart- en
handelsondernemingen deel uitmaken.
Deze club werkt sinds enige tijd aan
plannen voor de bouw van een tank
schip met atoom-aandrijving ter groot
te van 65.000 ton.
Het lijkt tot de goede toon van som
mige dagbladen te gaan behoren om
het bestaande omroepbestel met on
verdiende blaam, zo niet met erger te
overladen. „De Telegraaf' bereikte in
dit opzicht op 29 augustus een
dieptepunt in zijn poging, de lezers
wijs te maken, dat de „omroepzuilen"
de „eigen zak spekken met het geld
van de tv-kijkers"Dat daarbij zorg
vuldig werd verzwegen, dat de N.T.S.
en de omroepverenigingen over de
besteding van de ter beschikking ge
stelde kijkgelden vóór en na tot de
laatste cent verantwoording moeten
afleggen, spreekt welhaast vanzelf.
Met behulp van een totaal vertekend
beeld van de met de tv-exploitatie ge
moeide kosten werd door het blad tot
een „triest financieel beeld" geconclu
deerd, waarvan de betalende fciyfcers
de dupe zouden zijn. Een dergelijke
dik opgelegde stemmingmakerij neef
met voorlichting akelig weinig te ma
ken.
Tot stemmingmakerij leende zich
deze week eveneens „De Volks
krant" in een tweetal artikelen over
reclame in de televisie. Het verrast
wel, dat dit blad, dat begrijpelijk
onmiddellijk in het geweer pleegt te
komen als het nut of de voortreffelijk
heid der katholieke stands- en vak
organisaties voor werknemers in twij
fel wordt getrokken, zich bij behan
deling van dit vraagstuk nergens af
vraagt, of de komst van de O.T.E.M.
niet een fundamentele ondermijning
betekent van het bestaande stelsel en
daarmee van de eigen katholieke om
men Het 'i'M ons een vraag, waarbn
mag worden stilgestaan. Het
t>lad beijvert zich daarentegen om, ge.
heel. los van de diepere motieven wel
ke voor het bestaande stelsel pleiten,
een serie klachten te berde te brengen,
waarvan de gezochtheid, zo niet de
onjuistheid in het oog springt. De
Volkskrant gaat niet zo ver, dat zij de
omroeporganisaties verwijt de eigen
zakken te spekken, maar beweert wel,
dat de televisie deze organisaties „in
diepste wezen" „geen lor interesseert".
Die beschuldiging is niet mis: alle ac
tiviteiten van de N.T.S. en de om
roepen zijn er op slag mee verdacht
gemaakt. Een serieuze bewijsvoering
wordt echter niet geleverd. „In de te
levisieprogramma's steken cle omroe
pen geen cent méér dan zij aan sub
sidie uit Den Haag ontvangen", be
toogt het blad in navolging van „De
Telegraaf". In de eerste plaats echter
Zijn de kijkgelden geen subsidie, maar
een bestemmingsheffing ten behoeve
van een tv-exploitatie door de om
roepverenigingen, resp. de N.T.S. Het
is dus geld voor de N.T.S. en de om
roepverenigingen. Deze laatste ontvan
gen uit de gidsopbrengsten inderdaad
nog andere middelen. Maar en dat
is heel wat anders dan de Volkskrant
beweert 'ook deze middelen staan
ter beschikking van de tv- en radio
exploitatie, direct als aanvulling in de
tekorten op de programma's, indirect
(maar even noodzakelijk) als finan
cieringsmiddelen voor de aanzienlijke
investeringen in de bouw, uitbreiding
en onderhoud van studio's en andere
dienstgebouwen, voor de stafleden in
eigen dienst, voor de programma
bladen zelf enz. Het beeld, dat de
Telegraaf en de Volkskrant geven, is
in strijd met de feiten.
tevpns »de omroeporganisaties, die
beiiverenSneraarsor9anisatieS zijn' Z
hun ledental te vergro-
L w/efcf!re band te bewaren
beurt dan wordt °o£e^^nood
zakelijke activiteit weer kwalijk ge
nomen, omdat Zij niet onmiddellijk
met de programmaverzorging te ma
ken heeft. Ook de vergaande mate
van samenwerking, in de N.T.S. ge
realiseerd, is de Volkskrant ontsnapt.
Zij ziet, met een blijkbaar troebel oog,
slechts „een versplintering in vijven
Zij verwacht kennelijk niet, dat ui -
breiding van de zendtijd in dit opzie i
een gezonde ontplooiing voor ae
N.T.S. c-s. zal brengen, maar wil hei
gebruik van die meerdere zendtijd in
tussen wel volkomen inconsequent
compliceren door nog een zesde
omroep, namelijk de commerciële toe
te laten. Waarom, voorts, deze com
merciële omroep op de duur helemaal
alleen het eventuele tweede net zou
mogen exploiteren, terwijl de vijf zich
dan blijkbaar moeten blijven verdrin
gen op het eerste kanaal, ontgaat ons
gevoel voor billijkheid ten enen male.
De verklaring moet misschien gezocht
worden in de beweerde oudste rech
ten van „het" bedrijfsleven, waarvan
de Volkskrant ook nog rept. Wonder
lijk, hoe, als het in de kraam te pas
komt, de inspanningen van één firma
Philips die de gebrachte offers in
tussen al ten zeerste gecompenseerd
zal achten door de geweldige omzet
ten van tv-toestellen klakkeloos en
onkritisch bestempeld worden als de
inspanning van „het" bedrijfsleven
als geheel, waarmee dan overigens met
een nog gecamoufleerd wordt, dat
slechts enkele grote bedrijven belang
stelling hebben voor commerciële tele
visie en zeker niet het middelgrote en
kleine bedrijfsleven.
Voor deze tendentieuze voorstelling
van zaken kunnen wij geen bewonde
ring hebben. De Volkskrant-schrijver
spreekt aan het slot de hoop uit, dat
de regering in deze materie „geldige
redenen van drogredenen zal onder
scheiden". Nu zal de regering wel niet
veel moeite hebben met het ontdek
ken van de drogredenen in de be
schouwingen van de Telegraaf en de
Volkskrant. Maar daarmee is het nog
niet verantwoord om ze aan de lezers
op te dissen.
In de afgelopen "acht heeft een gro
te brand gewoed in het bedrijlspand
van de bandencover-inrichting Recap
aan de Veemarktstraat in Groningen.
Een brandweerman werd bij de blus-
singsvverkzaamheden gewond. Het vuur
greep zo snel om zich heen, dat nog
vóór de brandweer met groot materi
eel arriveerde ook de bedrijfsruimten
van de autosloperij „De Moker" en
de chroom- en nikkelinriehting „Ge
broeders Groen" een vlammenzee wa
ren geworden. Tien slangen werden
uitgerold en brandweerlieden in as-
bestpakken met gasmaskers op trach
ten het vuur meester te worden. Ge
makkelijk ging dat niet, want de grote
loodsen waren voor een deel van hout
opgetrokken en het was zeer moeilijk
het vuur in de partijen banden te do
ven.
De vlammen sloegen over naar de
naburige woonhuizen. Op de zolder van
een belendend perceel had een brand
weerman een tank met 200 liter olie
ontdekt en aller aandacht was toen op
dit bedreigde punt gericht. Het geluk
te hier in korte tijd het vuur terug te
dringen.
Inmiddels was ook het dak van de
Recap loods gaan branden en met een
daverend gekraak stortte het plotseling
in. Een der brandweerlieden werd on
der het vallend gesteente bedolven,
maar kon door een burger worden ge
red. Hij moest naar een ziekenhuis wor-
Vrijdagmiddag is de 18-jarige kan
toorbediende Atie Tromp uit Wormer-
veer toen zij op haar bromfiets in de
Breestraat in Koog a. d. Zaan reed,
aangereden door een van rechts ko
mende auto. Het meisje dat de auto
blijkbaar te laat opmerkte, werd °Yer
de wagen geslingerd. Met een schedel-
basisfractuur is zfj naar het gemeente
lijk ziekenhuis in Zaandam vervoerd,
waar zij later aan haar verwondingen
is overleden.
In het ziekenhuis te Doetinchem is
vrijdag overleden de heer H. Olden-
boom uit Zelhem, die maandag onder
de gemeente Aalten een ongeluk met
zijn auto had. De heer Oldenboom was
37 jaar oud, gehuwd en vader van zes
kinderen.
De in Oost-Berlijn te spelen voetbal
wedstrijd tussen de elftallen van Oost-
Duitsland en Groot-Brittannië zal vol
gende week woensdag van 16.00 tot 17.45
uur door de N.T.S. worden gerelayeerd.
De wedstrijd, de eerste in Oost-Duits-
land, die op het Nederlandse televisie
scherm komt, bereikt Nederland via het
Westduitse TV-net.
Met het oog op deze uitzending wordt
kaderprogramma van volgende
week woensdag reeds op maandagmid
dag 28 september uitgezonden.
Het programma van de V.P.R.o-te
levisie wordt vanavond geopend door
prof. dr. L. J. van Ho k met zijn ge
sprek aan de schrijftafel. Nadat een te-
ierecording is uitgezonden van Sammy
Price en zijn orkest, laat Simon van
Collem in zijn ,,Oude Draakloos Cor
ïtuys en Louis de Bree zien in frag-
ïïe.nten uit de Nederlandse film „De
Kribbebijter". „Muziek op het Dak
een rechtstreekse reportage uit Rotter-
ou™' ^far Ans en Jaap Daniels Jac-
WnnV»r"'ta en Pali Lakatos met zijn
2 5 orkest optreden, wordt ge
volgd door „Nurserv Tale"' een ballet
van Jïrn Albrigt Jack
Dixon. De avond wordt besloten met
een Eurovisie-reportage UitVenetië van
het tweede gedeelte Van concert
door het Philharmonisch o?kest van
New York onder leiding van Leonlrd
Bernstein.
Het radioprogramma van de K.R O
begint het nieuwe seizoen vanavond
met „Blij-spel'een nieuwe quiz. La-
ter op de avond kan rnen in Tierelantij
nen luisteren naar de nieuwe rubriek
„Kopstukken".
Onder leiding van Anthony van Kam
pen ontmoeten zondagavond drie ver
maarde figuren uit Nieuw-Guinea
elkaar in het programma van de
A.V.R.O.-televisie. Na het gevarieerde
programma onder het motto ,,A tot z
waarin de letters I, J en K aan de beurt
komen, volgt een medische film over
penicilline.
Op de rubriek „Katholiek en Ge-
den overgebracht maar de aard van zijn
verwondingen is nog niet bekend.
Toen tegen tweeën bleek, dat uitbrei
ding van de brand niet meer te duch
ten viel, kon de brandweer zich gaan
concentreren op de vuurhaarden in de
autosloperij en de coverinrichting. Bij
de Recap moest een brandkast worden
nat gehouden waarin de gehele boek
houding van het bedrijf was opgebor
gen.
De schade bij dit laatste bedrijf wordt
op een kleine 200.000 gulden geraamd.
De totale schade is nog niet na te gaan.
De getroffen bedrijven zijn slechts voor
een deel verzekerd.
Men meent de oorzaak te moeten zoe
ken in een weggeworpen sigaret, maar
zekerheid hieromtrent heeft de recher
che nog niet.
De brand trok grote belangstelling.
Vele plaatselijke autoriteiten, onder wie
de burgemeester waren aanwezig.
Aan de S. L. Mansholtlaan in Wage-
ningen hebben katholieke studenten zes
Spaanse collega's verwelkomd, die aan
de Landbouwhogeschool een ezeltje kwa
men aanbieden. Samen met de ezel Pla-
tero en nog een makker is Perez uit
Spanje komen lopen. Platero werd on
langs aan prinses Irene aangeboden; gis
teren was de beurt aan Perez, die rustig
loopt te grazen, terwijl zijn Madrileense
bazen luisteren naar de woorden van
welkom, waarmee zij aan de grenzen van
de landbouwstad worden begroet. Later
heeft de rector-magnificus, prof. W. de
Jong, namens de Hogeschoolgemeen
schap en onder veel studentikoos cere
monieel, de onverstoorbare Perez in ont
vangst genomen.
Op de tweede congresdag, waarvan
de voormiddag nog besteed werd aan
de voortzetting der discussies in de
verschillende secties, heeft de voorzit
ter van het Landelijk Centrum der
Katholieke Actie, mr. L. C. Baas, een
rede gehouden over de stellige verwach
tingen van leken ten aanzien van het
komend oecumenisch concilie. Daar op
dit onderwerp binnenkort in ons blad
uitvoerig wordt teruggekomen, kunnen
wij nu volstaan met enkele opmerkin
gen. Wat in dit betoog opviel, was de
gezonde vrijmoedigheid, waarmee de
spreker zpn onderwerp behandelde. De
leek heeft wel degelijk een taak bij het
bestuur der Kerk. Daarvan ging hij uit.
Maar direct daarna moest verklaard
worden, dat er zowel bij priesters als
bij de leken zelf onvoldoende begrip
heerst over de volheid van het leek-
zijn. In de leken staat de Kerk voor de
grote taak vlees te worden in de nieuwe
wereld. Zij moeten au serieux genomen
worden. Er moet een echt gesprek tus
sen clerus en leken ontstaan. Niet al
leen in theorie, maar ook in de prak
tijk moeten de rechten en de plichten
der leken worden vastgelegd en be
leefd. De incarnatie van de Kerk in de
wereld lean alleen geschieden via de
leken. Als concrete punten besprak mr.
Baas vervolgens het georganiseerde le-
kenapostolaat, de katholieke actie, het
diaconaat voor leken (eventueel ook
vrouwen), de seculiere instituten, de in
schakeling van leken in congregaties en
juridische lichamen, hun houding en
leefwijze in de liturgie, het huwelijk en
in het contact met niet-katholieken en
buitenkerkelijken.
Het besprokene vond een duidelijke
weerklank in de vele vragen, die na
afloop werden gesteld en van volledi
ge instemming getuigden. Algemene
adhesie vond de vraag, of het niet
mogelijk was een aantal van deze de
siderata, die vooral voor Nederlandse
katholieken van belang zijn, reeds nu
aan het eigen episcopaat voor te leg
gen om tot een oplossing te worden
gebracht zonder daarmee in de rech
ten van Rome of het concilie te tre
den. Mr. Baas' rede was een voor
beeld van het juiste medeleven met
de belangen van de Kerk, een klin
kend getuigenis van zijn geloof in de
Kerk in haar huidige concrete si
tuatie.
Een samenvatting van de besprekin
gen in de secties door prof. dr. ir. F.
Ph. A. Tellegen gaf tenslotte de aan
wezigen een overzicht van de bereikte
resultaten. Wij moeten hier met een
enkele notitie 'volstaan.
De groei, die zich met de gezagsver
houding bezighield, stelde voorop, dat
gezag een wederzijdse vertrouwensrela
tie eist. De gezagsdrager moet zowel
begrijpelijk spreken als zijn best doen
om „aan te spreken". Deze voorwaar
den acht men nu nog niet vervuld. De
gezagsdrager moet bovendien de goede
trouw van de onderdaan veronderstel
len tot het tegendeel blijkt. Bovendien
zal hij goed moeten leren luisteren,
daar hij anders de groei naar elkaar
verstoort. De onderdaan dient zijner
zijds alles te doen om het gezag goed
te verstaan. Er werd echter op gewe
zen, dat hij bij wel verstaan, maar
niet instemmen, toch moet gehoorza
men. Van groot belang oordeelde men
de noodzaak zich van alle bijkomstig
heden te ontdoen en elkaar terug te
vinden in het wezen der zaak om zo
doende een betrouwbaar uitgangspunt
te verkrijgen voor nieuwe vormen van
samenleven. Velen vonden bijvoorbeeld
de besluiten van het Heilig Officie on
begrijpelijk en willekeurig en eisten een
duidelijk en open gesprek om de echte
intermenselijke wisselwerking te vin
den.
Het godsdienstonderwijs lijdt aan een
merkbaar tekort aan doorleefde con
crete kennis der geloofsleer. Men geeft
geen werkelijk beleefd christendom
door. Goed onderwijs eist aansluiting
aan de levenssfeer. Het gezin dient de
basis voor de echte geloofshouding te
leggen en mag dit niet aan de school
overlaten. Na de lagere school moeten
theologisch geschoolde leken les geven;
pastorale zorg zal het hele lerarenteam
op zich hebben te nemen, waarbij de
priester de „herder" is van het school
milieu. Echt godsdienstonderwijs hoeft
niet de hele leer te behandelen (melk
gaat vooraf aan vaste spijs) noch is het
noodzakelijk alles duidelijk te maken.
(Men moet de ontvankelijkheid van de
mens niet onderschatten.) Verder pleit
te men voor een gebedspedagogiek,
aan de feitelijke levensfase.
Als conclusie van het congres
meende prof. Tellegen te mogen stel
len, dat de deelnemers na afloop be
ter op weg zijn naar het ideaal dan
toen ze hier kwamen. Men moet
dankbaar op deze weg voortgaan. Alle
aandacht vroeg hij nog voor het ge
sprek tussen priester en leek, dat nog
steeds zorg baart. De priester spreekt
nog te normatief, te objectief, te veel
vanuit een zekerheid. Hij zal moeten
leren meer analyserend te werk te
gaan, zich meer te voelen als op zoek
zijnde naar de waarheid. De grote
vraag blijft tenslotte hoe het inter
menselijk samenzijn tot ontwikkeling
te brengen is in de instituten. Daar
van hangt de bloei der cultuur af.
Maar zolang er nog gebrek is aan
gemeenschap, komt men met de op
lossing van die vraag niet verder.
Men wachte zich intussen er voor het
instituut alleen maar als middel te
beschouwen en de gemeenschap alles
te achten. Dit zou even fout zijn als
het omgekeerde.
Met een slotwoord van mgr. Bek
kers werd het congres beëindigd. Als
alles wat hier gezegd is, weerspiegelt
wat onder u leeft, zei mgr., dan be
wijst dit, dat wij dezelfde zorg hebben.
Moge dit zo blijven, want dat is de
enige weg waarlangs de Kerk nu door
de leken haar echte leven kan vinden.
De zorg voor „communion" zoekt com
municatie. De wegen naar Rome zijn
thans gemakkelijker dan vroeger. Aan
beide kanten breekt de behoefte door
om samen verder te bouwen. Is zo de
nieuwe Goede Week-liturgie niet ont
staan? Waarom zouden dergelijke re
sultaten ook niet op andere terreinen
mogelijk zijn? Laat men echter steeds
rekening houden met anderen en niet
alleen vanuit de eigen visie werken. JJe
Kerk van Christus is mondiaal. Dit
plaatst haar centraal bestuur voor gro
te problemen. Alleen door oprccHte
samenwerking kan daarvoor de op
lossing gevonden worden.
(Van een medewerker)
pnieuw zijn in de afgelopen week
de arbeidsverhoudingen in ons
land tot belangrijk nieuws in de
dagbladen geworden. De houding van
de werknemers in de grafische industrie
in Amsterdam en enkele andere plaat
sen, en een belangrijke brief van een
groot aantal hoogleraren van onze Ne
derlandse universiteiten en hogescho
len gaven hiertoe aanleiding.
Voor wat het eerste betreft mag het
niet verbazen, dat wij op gespreks-
avonden met arbeiders regelmatig de
vraag krijgen voorgelegd, wat er nu
eigenlijk aan de hand is in de grafische
industrie. Welke zijn de achtergronden,
die de betreffende werknemers naar
het middel van een z.g. directe actie
staking hebben doen grijpen? Hoe moe
ten we het hanteren van dit middel be
zien? Zonder nog een oordeel over het
gebruik van dit middel zelf te geven
is het inderdaad juist, om eerst op de
beweegredenen, wil men. de achter
gronden, te letten. Niet vergeten mag
worden, dat we er nu ruim twee en een
half jaar loonstop-Suurhoff op hebben
zitten. We hebben na de loonbeslissing
van maart 1956 de overbesteding gehad
en de daarop noodzakelijk geworden
bestedingsbeperking. Deze bracht een
loonstop met zich. We moeten achteraf
wel blij zijn, dat de werknemers deze
zelfbeperking hebben weten op te bren
gen, want het stond met evenzoveel
woorden in de Troonrede 1958 ten
gevolge van die bestedingsbeperkende
maatregelen werd in Nederland de ba
sis gelegd voor verhoogde produktie en
gestegen welvaart.
Ondanks de in september 1958 nog
doorklinkende pessimistische toon van
de socialistische ministers Suurhoff en
Hofstra die, o.a. nog een voortzetting
van de loonstop over 1959 aankondig-
len, zijn de vakcentrales toen een
krachtige actie begonnen om van die
gestegen welvaart een redelijk portie
mee te krijgen voor de werknemers.
Dit overleg heeft lang geduurd, vooral
omdat men wilde voorkomen, dat ten
gevolge van loonstijgingen een nieuwe
overbesteding zou ontstaan, met alle fa
tale gevolgen van dien. Eerst in juli
van dit jaar viel, na een debat in de
Tweede Kamer, de beslissing: men kon
aan loonverbeterende maatregelen gaan
werken, vooreerst in die bedrijven, waar
de produktiestijging een loonsverhoging
rechtvaardigt, zonder dat deze onmid
dellijk zou worden gevolgd door prijs
stijging. Maar wanneer men als werk
nemer enkele jaren lang heeft mpeten
constateren, dat het nog niet zo gek
gaat in het bedrijfsleven, maar dat het
goede resultaat niet in de zak van de
werknemer mede terecht komt, dan is
het ongeduld, wanneer er eenmaal een
kans wordt geboden, volkomen ver
klaarbaar'.
en mag evenwel niet vergeten,
lat de wijze, waarop loonafspra-
ken tegenwoordig tot stand ko
men een geheel andere is dan die van
voor de oorlog. Zo hebben we op het
ogenblik met name niet te doen met
vrije loonvorming. Men wil de loonbe-
weging blijven volgen, om te voorko
men dat een onevenwichtigheid op
treedt, waardoor b.v. de werkgelegen
heid in gevaar komt of de Nederlandse
economische verhoudingen op een an
dere wijze worden verstoord, zodat uit
eindelijk juist de economisch minder-
draagkrachtigen weer de rekening krij
gen gepresenteerd. Men kan nu redene
ren: dus er is nog iets fout in onze
samenleving, want de arbeidersgroepe
ring is nog altijd de meest kwestsbare.
We geven dat onmiddellijk toe. Onze
samenleving is waarachtig nog niet
ideaal. Maar hier moet de tijd rijpen.
We hebben de 59 sociale wetten, waar
over we thans beschikken, ook niet in
één keer kunnen bereiken. Dat was een
Advertentie
AMSTERDAM GRAVENSTRAAT 22
aqhter Nieuwe Kerk
ip ir w
van de K.R.O., waarin de democratise
ring van het hoger onderwijs ter sprake
komt, volgt zondagavond „De Halve
Maan(d)", een nieuw veertiendaags
programma van Emile Lopez en Jan
de Cler. Later op de avond geeft het
Promenade-orkest onder leiding van
Benedict Silbermann een Academisch
Feestconcert ter gelegenheid van de
Universiteitszondag en wordt een wed
strijd in het snel en intelligent formule
ren gehouden tussen vertegenwoordigers
van het katholieke studentencorps, de
katholieke studentenverenigingen en
het katholiek studenten-dispuut in Ne
derland.
In het A.V.R.O.-programma begint de
nieuwe hoorspelserie in acht episoden
„Paul Vlaanderen en het Conrad-mys-
terie", waarna Alex de Haas een mu
zikale biografie geeft van de Ameri
kaanse componist Irving Berlin. In de
rubriek „Rijkdom der welluidendheid"
speelt de Amerikaanse pianist William
Kapell werkjes uit de eerste helft van
de vorige eeuw.
'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiyÈ
allllllllllllllllinui
33
Op warme avonden kwamen de bewoners van
Palermo gewoonlijk bijeen op een grote boulevard
aan het strand van de baai, waar openluchtconcer
ten werden gegeven. Tijdens de pauze van de
muziek reden de victoria's, bespannen met glan
zende paarden, waarvan de manen met bloemen
waren versierd, in een lange rij rond.
Wanneer het laatste akkoord verwaaid was, keer
den Sofie Charlotte en Ferdinand terug naar het
paleis. Nauwelijks gestoord door het geklater van
een onzichtbare fontein trad de stilte van de nacht
door de open ramen bij hen binnen. De zoele avond
wind, bezwangerd met de geur van oranjebloesem
en jasmijn, streek over hen heen.
Dat heerlijke leven duurde ongeveer twee maanden.
Heeft ze toen een keer met haar rijtuig te lang
stilgestaan aan de waterkant? Het is misschien
niet erg verstandig voor iemand, die zich drie
maanden geleden opgegeven waande, in een avond
japon uit te gaan op het uur dat de koelte intreedt.
Zo was Sofie Charlotte: altijd tot uitersten geneigd.
Ziek, voelde zij zich ten dode opgeschreven: aan
de betere hand, vierde zij haar genezing. Telkens
werd de kinderlijke vreugde van dat kleine gezin
dat nu het geluk gevonden meende te hebben, door
een terugval in de vroegere ellende de bodem inge
slagen.
De hertog van Alengon ontwaakte uit een al te
mooie droom. De terugval berooide hem van alle
hoop. Hij moet wel radeloze brieven naar Bushy
House gezonden hebben. Want enkele dagen later
zette de hertog van Nemours zelf voet aan wal.
Onder de zorgzame handen van prinses Marguerite
die het uitstekende idee had gehad om mee te komen,
herstelde de hertogin van Alengon zich snel. men
behoefde zich verder niet ongerust te maken, nei
bleef bij een ernstige waarschuwing.
Maar met de rust van de echtgenoot wras
gedaan! De herhaling van een beproeving isi m° 3
ker te verdragen, dan de beproeving ze
tijdelijke aantasting van de gezondheid laat ae
hoop op genezing, op vergetelheid en herstel va1
alledaagse geluk ongerept. Een terugval bederft met.
alleen het heden, maar heel de toekomst, want als
de kwaal één keer weergekeerd is, heeft men ze
vaker te verwachten.
In Palermo leerde de hertog van Alengon beseffen,
dat de vrouw, die hem dierbaarder was dan zijn
eigen leven en die hij genezen had gewaand, met
haar zwakke organisme en haar nog zwakkere
psychische gesteldheid voor altijd een bedreigde
zou blijven. Hij wist nu, dat zijn liefde voor haar
tijd zou moeten rijpen, hem vindingrijk, waakzaam
en offervaardig zou moeten maken om met vrucht
de strijd te kunnen aanbinden met het nooit wijkende
spookbeeld van haar zwakheid.
We weten niet met welke gevoelens de hertogin
van Alengon haar nieuwe reisgenoten heeft ontvan
gen. Was zij niet hang, dat de hertog van Nemours
en zijn dochter de harmonie van het samenzijn
met man en kind zouden verstoren? Maar neen,
zij hadden de sfeer van Bushy thuis gelaten. Nadat
zij eenmaal overgeplant waren in het Italiaanse
zonlicht, ontdekte Sofie Charlotte in hen zelfs onbe
kende aspecten. De zon is een grote tovenaar en de
vrijheid van de vakantie is bij uitstek geschikt om
al te strenge regels te verzachten. De hertog van
Nemours openbaarde zich eensklaps als een gids met
een verbazende kennis van zaken. Bij zijn verhalen
kreeg het landschap ziel, het verleden van Sicilië
kleur en adem. Ook prinses Marguerite, gedurende
het jaar te Bushy als een wazige figuur op de
achtergrond gebleven, ontpopte zich in de omgang
als een aangename persoonlijkheid. Zij en de herto
gin van Alengon vonden in elkaar duizend en een
gelijke karaktertrekken en sloten een vriendschap
voor altijd. Ze waren soms lachziek als twee kost
schoolmeisjes en ze wedijverden met elkaar om
hun gebedenboeken vol te stoppen met merkwaardige
bloemen, verzameld in oude kloosterhoven en tuinen
op Sicilië, om ze te drogen.
„De militaire autoriteiten waarschuwen Uwe
Koninklijke Hoogheid, hertog van Nemours, dat de
voorzichtigheid hem. evenals zijn familie, gebiedt
Sicilië te verlaten. Men vreest onaangenaamheden.
Het zal ongetwijfeld noodzakelijk zijn verschillende
strategische punten te bezetten, en met name het
paleis Orleans."
Zo schenen de politieke machten van dat ogenblik
af samen te spannen om de dagen van gelukkige
mensen te vergallen. Hals over kop ontruimde men
het huis en ging opnieuw scheep. De familie zou
voorlopig in Napels blijven. Het Italiaanse klimaat
was nu eenmaal onontbeerlijk voor de gezondheid
van de hertogin van Alengon
Het jonge echtpaar maakte al weer nieuwe plannen
voor tochtjes naar Procida, Amalfi en Sorrente.
namen die deden denken aan de akkoorden van een
gitaar, aan de geur van citroenen en aan de verzen
van Lamartine. -
Maar al gauw werden zij voor de tweede keer
genoodzaakt te vertrekken.
Vertrouwelijke waarschuwing: de autoriteiten
den de hertog van Alengon de raad willen geven
en men weet wat dat soort raadgevingen te beteke
nen heeft Napels zo spoedig mogelijk te verlaten,
„daar de regering hen voor elke politieke verdenking
wil sparen." Waarlijk een aandoenlijke bezorgdheid.
Het leek wel, of men dat gezin als een broeinest
van samenzweerders beschouwde. Zij waren banne
lingen, Bourbons, en bijgevolg ongewenst.
En was de hertogin van Alengon niet een geheime
gezante van haar zuster, uitgestuurd om op achter
bakse wijze onrust te stoken en de troon van
Napels terug te winnen voor de vroegere souverei-
nen' Haar zuster was immers de ontembare Marie
Sofie, die de huidige regering tien jaar geleden
zoveel ongenoegen had veroorzaakt.
Daar men her* toch ook niet kon arresteren, verzon
men een of ander voorwendsel om hen naar elders
te doen vertrekken.
(Wordt vervolgd)
proces van jaren en jaren.
Maar nu het concrete geval. De nood-
zaak om de loonbeweging te volgen
roept de andere noodzaak op, n.l. om
aan de hand van bepaalde richtlijnen
de te volgen loonpolitiek te voeren.
Wijkt men van die richtlijnen af, dan
ontstaan er gevaren, welke op de eerste
plaats ten nadele van de werknemers
zjjn. Wanneer in een belangrijke zaak
afspraken worden gemaakt dan dienen
Begrijpelijk, maar niet altijd even juist,
deze afspraken wel heel duidelijk te zijn.
En hier schijnt nu juist een van de
moeilijkheden te zijn gelegen van de
huidige situatie.
Zoals boven reeds gezegd is een van
de voornaamste richtlijnen de produk-
tiviteitsstijging en de rendabiliteit in
de bedrijfstak, waar men poogt tot loon-
verbeteringen te komen. Nu schijnt
het, dat over de uitleg van de produk-
tiviteitsstijging, die voor loonverbete-
ring mag worden aangewend, verschil
van inzicht bestaat tussen de regering
en de werkgevers-/werknemersorgani-
saties. Reeds is bekend gemaakt, dat
nieuw overleg zal plaats vinden om tot
klaarheid te komen. Het is natuurlijk
vervelend, dat deze moeilijkheid erbij
is gekomen, maar men mag niet ver
geten, dat men met de nieuwe loonpo
litiek toch eigenlijk pas een week of zes
bezig is.
We zouden dit de inloop-moeilijkheden
willen noemen van de vrijere loonpoli-
tiek, waarover snel kan, maar meer
nog móet worden heen gegroeid.
Inmiddels zij toegegeven, dat daar
door de datum, waarop een loonsver
hoging kan ingaan, iets kan worden op
geschoven. En dat is voor de betref
fende werknemers vanzelfsprekend een
uiterst vervelende zaak. We achten het
verklaarbaar, dat men dan, met een
herinnering aan het verleden, waarin
staking de meest gewone zaak van de
wereld was, redeneert: laten we deze
vuist nog maar eens maken. Hoe be
grijpelijk ook, toch is het minder juist.
We hebben immers met het typische
feit te doen, dat er nu eenmaal een met
veel moeite tot stand gekomen afspraak
tussen regering en vertegenwoordigers
van de werkgevers en de werknemers
bestaat. Staakt men, dan staakt men
derhalve niet alleen tegen de regering,
maar ook tegen de werkgever en de
eigen vakbond, die aan de totstandko
ming van de afspraak meewerkten.
We roepen waarachtig niet op om nu
maar zoete jongetjes te zijn, die lijd
zaam afwachten wat er gaat gebeuren,
maar de actie dient organisatorisch te
worden gevoerd. Men roept in zulke ge
vallen zo gauw prestigekwesties op.
Een regering kan moeilijk opzij gaan
voor wilde acties, want dan is het eind
zoek; dan is er van redelijk overleg
geen sprake meer. We kunnen ons
voorstellen, dat de regering dan zou
zeggen: we schenken eerst maar eens
aandacht aan bedrijfstakken, waar het
redelijk overleg wel mogelijk blijkt zon
der wilde acties. We hopen inmiddels,
dat het overleg van heden tot betere
inzichten en dus ook tot een snellere be
slissing zal voeren.
et tweede geval, dat een uitvoerige
bespreking overwaard is, is het
adres van niet minder dan 53
hoogleraren van onze Nederlandse uni
versiteiten en hogescholen aan de mi
nisterraad. Een al te spontaan hierop
reageren, bergt het gevaar in zich van
een niet objectieve benadering. Wij stel
len ons dan ook voor, hier in een apar
te beschouwing op terug te komen. Om
maar een hedendaagse uitdrukking te
gebruiken: we hebben zo het gevoel,
dat die hoogleraren „ergens" niet he
lemaal ongelijk hebben, wanneer zij
constateren, dat een vooral kwalitatief
belangrijk deel van de werknemerswe
reld is uitgesloten van het georgani
seerd overleg. Maar ook dat ze „er
gens" verzuimd hebben aan te geven,
na te hebben geconstateerd hoe het
niet moet, hoe
wél kan. Maar
et dan in de praktijk
zoals gezegd, deze
oude, reeds jaren slepende kwestie ver
dient zonder twijfel een breedvoerige
discussie.
lllllllllllllllllllllllllllllllIHlIllllllllllUllIHHIUlUHUUIIIIIIlUt
Amsterdam Geslaagd aan de Vrije
Universiteit voor het doctoraal examen
scheikunde de heer F. P. Koffyber„
(cum laude), (Hilversum)voor het
doctoraal examen natuurkunde de heer
J. Mulder (Emmen) en voor het kandl-
daatsexamen wis- en natuurkunde de
heren E. van Bruggen (Amsterdam), A
E van Zwol (Amsterdam)C. A. eldt
(Den Haag). Geslaagd voor het Kandi-
daats examen economie K. van duk
(Amsterdam), W. J. Jonkers (Wezep
Amsterdam Aan de Gem. Univer
siteit is geslaagd voor het kerkelpk exa
men: A. L. Groenenberg (Haarlem), b.
J. Bannink (Deventer), K. A. Cladder
^AMSTERDAM Geslaagd voor het
diploma architect aan de academie
van bouwkunst vbo: C. P. Bos, Am-
sterdam., T. S. Hoogeveen Amster.
dam., C. de Jong, Amsterdam., Th. J.
N van der Klei, Amsterdam., P. G»
van Odijck, Amsterdam., H. Reinber-
gen Amsterdam., J. U. Spaargaren,
Amstelveen., J. de Vries, Uithoorn en
J. F. J. de Wolf, Amstelveen. Geslaagd
voor het diploma architetct hbo: G.
van Ballegooijen. Leiden. H. J. Bege-
man, Arnhem., G .H. Bellaard, Leiden.
W J. van den Bos, Rijswijk., A. G.
Brandt, Zwolle., P. Bulstra, Assen.. V.
Dorigo Arnhem., J. M. A. de Groot,
Pijnacker. J. J .Hinten, Amsterdam.,
J. Hoogstad. Rhoon., W. Ingwersen,
Zandvoort., F. de Iongh, Den Haag.,
J. Kok, Enschede.. M. J. B. Mejjsen,
Den Haag., K. Molman, Naarden.,» G.
Prins, Amsterdam., H. Rademaker,
Bussum., H. .J Rijcken, Nijmegen., B.
A. J. Spangberg, Amsterdan C. C.
van Strien, Amsterdam., J. H. Staffers
Den Haag., D. Veldhorst, Amsterdam.,
P. van der Wal, Amsterdam.
Rotterdam Geslaagd voor het kan
didaats-examen in de economische we
tenschappen de heren D. Versluis (Am
sterdam), H. Swarttouw ('s Gravenha-
ge), S. J. Breeman, G. A. Tijdgat, J.
V. M. van Heeswijk, E. J. R. van Her
wijnen, J. H. Niessen, J. Groen, en
C. A. de Kloe, de laatsten allen te Rot
terdam.
LEIDEN, 25 september. Doet. Ned.
recht: mej. I. E. den Tex (Amsterdam),
mej. O. D. Gerbers (Den Haag), B. T.
Verhoeven (Den Haag), T. Sorko (Lei
den), J. A. van Bronkhorst Amster
dam), mr. D. van Eek (Oegstgeest) en
J. O. de Lange (Leiden). Doet. Neder
landse taal-en letterkunde: D. M. Bak
ker (Alphen a.d. Rijn) cum laude.
LEIDEN, Geslaagd voor het doet. ex.
Ned. recht de heren F. C. F. Sterren-
bu.'g te Alphen aan de Rijn. T. J. Höp-
pener te Leiden, J. P. B. M. van Dpk
te Rotterdam en J. van Mulbregt te
Delft.
