FIJN. DAT HET REGENT. IK HEB HET IN NEGEN JAAR NIET GEZIEN'
Vakantie voor invaliden in Zeister bossen
Protestantse priorij in heeft
katholiek kerkie in bruikleen
Het uitgestreken
strijkijzer
r
MAPRO
Redt eerst"
1 de anderee
De rolstoel in de vrachtwagen
Bekommernis om eenheid
onder de christenen
EEN VREEMD VERHAAL
Een week lang gewoon zijn
éj
Gemeenschap van Taizé
MlMM
EVEN AANDACHT VOOR
GORDIJNSPIRAAL
KLEIN MIS&AAL
ZATERDAG 3 OKTOBER 1959
MGINA 1°
onti
!BO.öiyi
Lei op de gele bus
door
MARGUERITE
BOURCET
rjEÜ GD MISSAAL J
Liturgische weekkalender
i)
De gesprekken over de vakantie ebben weg
n de gewone dagelijkse conversatie. De aan
lacht wordt te veel gevraagd voor allerlei
i 'slommeringen en we vinden wel ander ver-
ïaak, als we ons willen ontspannen. Er is ech
ter een groep mensen in de ieettijd van 18 tot
35 jaar, die dit jaar een week op vakantie is
er ook velen die als zij wel thuis mogen blü-
ven, door hun familie het liefst worden bin
nen gehouden, omdat men eigenlijk voor de
kennissen niet wil weten, dat er een van hen
niet „normaal" is. Het is geen wonder, dat
bij zulke patiënten door het „opgesloten" hou
den de geest versuft. Zelfs huisartsen komen
er toe zo iemand voor achterlijk te houden.
die voor dit werk een vakantieweek opofferen.
„We mogen hier alles, behalve kwaad kijken"
zei ons een guitig meisje, dat vol vreugde aan
het-verven was. Ze had nooit gedacht, dat dit
onder haar bereik lag, maar een Wellfare-help-
ster zag dit voor haar als een zeer geschikte
en prettige bezigheid. De trage uren in ledig
heid thuis gesleten, gaan nu voor haar tot het
voor de ouden van dagen, die op bezoek ko
men. De gasten vinden het fijn dat zjj nu ook
eens een ander een plezier kunnen doen. Ook
de „huismoeders in ruste" van „Sonnehaert",
het nabjj gelegen rustoord van de K.A.B. ko
men geregeld buurten. Bijzonder welkom is het
jonge volkje van „De Breul", het internaat van
£en gezellig groepje in liet Henry
Dunanthuis te Zeist.
geweest in Zeist, die de herinnering daaraan
niet uit hun gedachten kan bannen. Bij hen
vindt men het woord bewaarheid: „daar kan
ik het hele jaar op teren." Een half jaar na
pret en een half jaar, gevuld met illusies en
verlangen, met Zeist weer als doelwit. Wat
dit voor mensen zijn? Het zijn mannen en vrou
wen, die dezelfde verwachting van het leven
hebben gehad als wij, die even goed graag
bergen zouden willen beklimmen of dromen
aan een blauw meer, doch die door een licha
melijke handicap zijn getroffen misschien op
een leeftijd, dat zjj geestelijk volkomen tot mens
waren uitgegroeid. Hun werkkring hebben zij
moeten opgeven; in het gezin dat altijd door
hen verzorgd werd, zijn zij „zorgenkind" ge
worden, en zij moeten meer nog dan een kleu
ter bij de meest eenvoudige verrichtingen ge
holpen worden. Werkelijk, zij worden meestal
door de huisgenoten met liefde omringd, doch
zij kennen de offers, die zij vragen. Offers zo
'.waar, dat na jaren de verpleging een sleur
:on worden van „gauw nog even hem of haar
helpen." De horizon van vele invaliden is daar
door verengd tot de vier muren van het ver
rek» waar hun rolstoel staat. Soms is dat
en zaal met ouden van dagen in een gesticht.
Een milieu, waarin jongere patiënten beslist
net passen, maar wat wil men, als voor de on
geveer 12000 mensen, wier lichaam niet meer
door de wil geleid kan worden, en die ook
niet thuis verpleegd konden worden, niet vol
doende inrichtingen bestaan, door outillage en
verpleging op hun behoeften afgestemd. Er zijn
Het Nederlandsche Roode Kruis doet van
1954 af voortreffelijk werk met deze mensen
uit hun kringetje weg te halen en hun in het
Henry Dunanthuis, zo prachtig verscholen in
de bossen aan de weg naar Woudenberg te
Zeist, althans voor enige tijd, een wijder per
spectief te bieden. In dit huis zonder drempels
en trappen kunnen de gasten het woord pa
tiënt wordt er niet genoemd zich vrij met
hun rolstoel bewegen en anders zijn er voldoen
de helpers en helpsters die de functie van
werkloze armen of benen overnemen, om hen
overal heen te voeren. Zij worden hier niet in
een hoekje gezet, maar krijgen overal de beste
plaats. Gezellig zitten zij voor de maaltijd bij
Nog éven geduld en ze krijgen een pret
tig ritje in de autobus om een heerlijk
uitstapje te maken naar een plaats, waar
zij anders nooit zouden komen.
elkaar aan tafel, die keurig voor hen gedekt
wordt. Zij fleuren hier op, omdat zij behandeld
worden als „gewone" mensen. Niets is te veel
voor de verpleegsters en Roode Kruis-helpers.
verleden behoren. Een ander meisje, verlamd
aan de armen, zagen we met ongelooflijke wils
kracht borduurwerk met haar voeten verrich
ten. Ze werd er geheel door in beslag ge
nomen. Wat eenzelvig zat ergens een jongen
van twintig jaar wat schuw voor zich uit te
kijken. Zijn ledige handen tastten nu en dan
naar zijn hoofd. Hij kon het geroezemoes en ge
babbel want de gasten praten honderd uit,
maar nooit over hun kwaal moeilijk verwer
ken. Soms probeerde een andere patiënt hem
aan het praten te krijgen, maar er kwam nau
welijks geluid uit de fel gespannen mond. Van
mejuffrouw J. de Bruyn, werkzaam bij de af
deling Sociale Zorg van het Roode Kruis en
gastvrouwe in het Dunanthuis, nauwlettend
acht gevend om het iedere gast naar de zin te
maken, hoorden wij, dat de enige bezigheid
van de jongen thuis was op een stoel te zit
ten. De huisgenoten gunden zich geen tijd ook
maar te pogen een gesprek met hem te voeren,
omdat hij door een gebrek aan zijn stemban
den alleen maar wat klanken stamelde. De
dokter van het Dunanthuis, die ook de hele dag
onder de gasten is en daarvoor eveneens een
week vakantie offert, is er van overtuigd, dat
de jongen hier los zal komen en beschouwt
hem zelfs als zeer intelligent... Voortdurend
is de staf erop uit, dat de gasten aangenaam
bezig zijn en 's avonds iaat als zjj slapen,
worden er besprekingen gehouden over het pro
gramma voor de volgende dag, dat telkens
iets anders moet bieden. De gasten zijn dolge
lukkig als er een vossenjacht wordt georga
niseerd in de omliggende bossen, waarbij het
een geren met rolstoelen is. Door de spanning
vergeten de deelnemers, dat zij invalide zijn.
Hersengymnastiek is ook altijd zeer gewild.
Eén morgen is steeds aan handenarbeid gewijd
met de bedoeling geschenken te vervaardigen
Het schilderwerk wordt even onderbro
ken voor een vrolijk babbeltje met een
helpster.
de paters Jezuïeten. De jongens rijden met de
gasten het bos in en reken maar, dat er on
derweg interessante gesprekken gevoerd wor
den. Wanneer er een vakantieweek voor katho
lieken is, kómen de paters in het Dunanthuis
de H.Mis lezen, In de avond is er gewoonlijk
een concert, filmvoorstelling of een bont pro
gramma. Artisten van naam verlenen graag
hun medewerking. Nog wijder wordt de wereld
voor de invaliden geopend door een excursie,
die met iedere groep wordt ondernomen. De
rolstoelen worden in vrachtauto's geladen en
de gasten krijgen een gemakkelijk plaatsje in
een autobus of luxe auto. Er wordt een bezoek
gebracht aan een fabriek, een warenhuis of
een hotel in een mooie omgeving, waar zij
eens echt verwend worden. In een waren
huis, waar zij -up een maandagmorgen alleen
klant zijn, zodat er geen nieuwsgierig, me
delijden betuigend publiek aanwezig is, kijken
zij hun ogen uit. De medewerking, die de di
recties van al deze bedrijven verlenen, is
treffend.
Onlangs gebeurde het, dat het juist regende
toen het gezelschap op reis ging. „Jammer";
merkte een van de leidsters op. „Helemaal
niet, want ik heb in geen 9 jaar regen gezien",
verklaarde een vrouwelijke gast. Zij had al die
tijd slechts de dakpannen van haar zolderka
mertje gezien. Eén bitter en zwaar ogenblik
is er in die vakantieweek. Wanneer men het
IGNAAT AGASI
Dunanthuis moet verlaten.
Halverwege tussen Dijon en Lyon
in de nabijheid van het weleer
zo beroemde Cluny, ligt het ge
hucht Taizé. In deze streek van de
Monts Charollais en de Monts Macon-
nais bezit ieder dorp een romaans
kerkje, devote getuige van een ge-
loo sleven, dat in de meest letterlijke
zin van het woord stichtend, kerkop-
bouwend was Tournus spant mis
schien wel de kroon. Er is dan nog
Chapaize, waar je langs een buiten
trap de toren kunt beklimmen, en Bran-
cjon, sinds de revolutie zonder pries
ter, alwaar nog middeleeuwse fresco's
te bewonderen zijn. Het vocht en de
verwering doen er hun werk. Op een
bordje hij de ingang leest men: „Monu
ment historique". En zo komt men dan
bij het tvvaalfde-eeuwse kerkje van
Taizé. Opvallend goed onderhouden:
van binnen helderwit gekalkte muren,
nieuwe glas-in-loodramen het stenen
altaar geflankeerd door twee kande
laars met forse kaarsen, en bloemen
voor hef oude Mariabeeldje in een nis
bjj de ingang Ofschoon het niet is aan
gegeven, staan we hier eveneens voor
een „monument historique" Maar in
een heel aparte zin.
Dit katholieke kerkje, al ruim een
eeuw niet meer in gebruik, is in bruik
leen afgestaan aan de protestantse
kloos'ergemeenschap van Taizé. Het
was de toenmalige nuntius te Parijs
Mgr. Roncalli, die via de Bisschop van
Autun dit mogelijk maakte. Van tijd
tot tijd (eest een priester er de H. Mis;
het Mariabeeldje zou gehandhaafd blij
ven; 's middags om twaalf uur grijpt
een broeder het klokketouw in het
priesterkoor en luidt vakkundig de
Engel des Heren. Zo ligt het blijkbaar
vervat in de voorwaarden van deze
oecumenische transactie.
De huidige prior frère Roger
Schutz, kwam zich als eerste in 1939 in
Taizé vestigen na beëindiging van zijn
theologische studies in Lausanne en
Genève. Een schenking omvattende
het Chateau, het „Manoir". en enkele
vervallen woonhuizen, stelde hem in
staat, in stilte en afzondering te zoe
ken naar de juiste vormgeving van het
geen hij voelde als zijn roeping; het le
ven volgens de evangelische raden
binnen de calvinistische kerkgemeen
schap.
De oorlog en de ligging van Taizé,
juist nog in het onbezette deel van
Frankrijk, brachten met zich mee dat
hii zich meteen daadwerkelijk inliet
met de menselijke ellende: hulp aan
de gevluchte joden. De prior beschouwt
het als een vingerwijzing van de Voor
zienigheid, dat de Communauté zich van
het eerste ogenblik geconfronteerd zag
met de „détresse humaine". Na zijn
terugkeer in Taizé in 1942 moest
men uitwijken voor de Gestapo be
zon Roger Schutz zich met de inmid
dels toegetreden broeders voortdurend
op de weg, die God hen wilde doen
begaaneen evangelisch gemeen
schapsleven volgens de oude traditie
van de Kerk, maar aangepast aan de
eisen van de huidige tijd.
Pasen 1949 beschouwen zij als de
definitieve stichtingsdatum. Toen
legden de eerste zeven broeders, plat
ter aarde uitgestrekt naar benedik-
tiins ceremonieel, in dit dorpskerkje
de eeuwige geloften af. Als teken
van deze eeuwige verbintenis dra-
fcn zij een ring aan de vinger. Voor
et overige onderscheiden ztj zich in
kleding met van de burgermaatschap
pij. integendeel, zij beschouwen het
als hun roeping, zich niet te distan-
ciëren van de werkende mensenge
meenschap.
De broeders in Taizé zelf, waar
van de meesten niet ouder zijn dan
85 jaar. dragen een trui en een kaki
broek, spijkerbroek of manchester
broek of een keurig colberteostuum,
al naargelang hun functie. De gemeen
schappelijke dagelijkse diensten in de
kerk zijn op 'n zodanig uur gezet, dat zij
volledig een normale dagtaak op zich
kunnen nemen: als landbouwer, arts, pot-
retraiteleider, drukker of
tenbakker,
glazenier.
Al spoedig, in overleg met katholie
ke priester-arbeiders, gingen ook enke
le broeders als arbeider in naburige
fabrieken werken. Toen het aantal
broeders zich bleef uitbreiden, werden
er „fraiternités" gesticht in Mar
seille, Parijs, het Roergebied. Algerije,
de Ivoorkust. De drie of vier t'rères,
die zulk een fraternité vormen, nemen
volledig het leven van het arbeidsmi
lieu op zich, werken in de mijnen of in
de fabrieken, zeggen 's morgens en
's avonds, op hetzelfde uur ais hun
broeders in Taizé, gezamenlijk hun of
ficie, en trachten hun arbeid en hun
omgeving van het liohl van het evange
lische leven te doortrekken.
Slechts tijdens het gezongen officie
in het kerkje van Taizé dragen de broe
ders een witte monnikspij. Tegenover
elkaar gezeten in de „koorbanken"
he- woord is wat -eids voor de banken
zonder rugleuning zingen zij dan
's morgens de metten en 's avonds de
vespers-completen; psalmen van Géli-
neau, oude Hugenotenhymnen, kapit
tel en responsories uit het katholieke
brevier, en perikopen uit de bekende
gaan onder het gewicht van gewoon
te en traditie: de integralisten. Ge
makkelijk zou het zijn, alleen de
vooruitstrevenden te beminnen.
Maar ook de „retardaires", de con
servatieven. zijn orze medechriste
nen."
Illustratief voor de wijze, waarop de
Communauté de oecumenische geest
in praktijk tracht te brengen, is wel
het volgende gebaar: ofschoon de broe
ders geen geschenken aanvaarden, heb
ben zij op deze gedragslijn eenmaal
een uitzondering gemaakt, maar het
geaccepteerde bedrag werd onmiddel
lijk geschonken aan een katholieke
armlastige sociale instelling in Spanje.
Heel toevallig vernamen wij dit van
een der frères.
De bevolking van Taizé (60 inwo
ners) heeft zich intussen volkomen
vertrouwd gemaakt met de aanwezig
heid van deze protestantse enclave.
Hun doden liggen begraven rond de ei
gen vertrouwde dorpskerk, maar zelf
moeten zij kerken in een naburig dorp.
Vooral de medische praktijk van een
der broeders heeft veel goodwill ge
kweekt in de omgeving. Evenzo het
Bible de Jérusalem. Driemaal in de
week wordt het ochtendofficie vervan
gen door een eucharistische dienst,
volgens het formulier van het romeins
missaal: confiteor, introitus, kyrië, glo
ria, enzovoorts. Alleen de offertorium
gebeden ontbreken.
Van de drie voorbereidingsgebeden
voor de communie, die het romeinse
missaal kent, zjjn de twee laatste ge
schrapt. Des te meer reliëf krijgt de
oecumenische strekking van het eerste
gebed: „Let niet op m\jn zonden, maar
op het geloof van Uw Kerk, en, zoals
Gij het gewild hebt, geef haar de vre
de, en verzamel haar in de eenheid."
De bekommernis om de eenheid onder
de christenen is een van de hoofdele
menten van de spiritualiteit van Taizé.
Deze zorg om de zichtbare eenheid van
het Lichaam van Christus spreekt zich
al hierin uit, dat uit diverse landen
jongelieden van lutherse en calvinisti
sche gezindte zijn ingetreden in deze
broedergemeenschap. Maar bovendien
leggen zjj zich welbewust toe op het
aankweken van die speciale nuance
der christelijke broederliefde, die door
de betreurenswaardige verdeeldheid
van de christenen noodzakelijk gewor
den is.
„Waar het voor alles in de oecu
menische spiritualiteit op aankomt",
zei ons frère Schutz, „is een grote
inwendige verbondenheid mei Chris
tus. Deze zal zich dan in het uitwen
dig gedrag van het dagelijks leven
op veelsoortige wijzen uiten. Zo tre
den de broeders nooit op, wanneer
hun aktiviteit op enigerlei wijze een
konfliktsituatie zou uitlokken met de
gevestigde kerkelijke overheid, of de
ze nu luthers, rooms-katholiek dan
we] calvinistisch is. Ook vraagt de
oecumenischp geest, dat men zich
toelegt op het vermijden van alle
sluwheid en achterbakse taktiek in
zijn betrekkingen met kerkelijke
ambtsdragers Voortdurend moeten
wjj ons voor de geest houden, dat
verbittering de zaak van de eenheid
nooit ten goede kan komen. Het irri
terende in het optreden van sommi
ge gezagdragers van eigen of an
dermans kerkgenootschap, of het on
doorzichtige van eenmaal bestaande
canonieke voorschriften zal men zo
sportief mogelijk moeten aanvaar
den. Tenslotte: ware oecumenische
liefde zal zich ook dienen uit te strek
ken tot diegenen in eigen of ander
mans Kerk, die het meest gebukt
„landbouwbeleid", door de broeders
gevoerd. De broeder, die via de boer
derij van de Gemeenschap vaak met
de dorpelingen te maken heeft, is zelfs
lid van de gemeenteraad. De katholie
ke familie Barbier heeft zich geheel
ingezet voor de verzorging van de
steeds talrijke gasten van de Commu
nauté. En in de vestibule van het Mai-
son de Convalescence in het nabijgele
gen Bonnay, geleid door de zusters
Dominicanessen, hangt een prachtig
schilderij van broeder-schilder.
Zo tracht de stichting van Roger
Schutz, welke thans ongeveer veer
tig leden telt, een bijdrage te zijn
voor de zichtbare éénwording van
het Lichaam van Christus. Men zal
theologisch de broeders om meer hel
derheid moeten vragen aangaande
deze laatste term: zichtbare eenheid
van het Lichaam van Christus. In
middels betekent de doorbraak van
het kloosterleven binnen de reforma
torische christenheid van calvinis
tisch type een restauratie, die alle
aandacht verdient, en vormt hun
leef- en werkwijze een oecumenische
winst van niet te onderschatten psy
chologische waarde.
Drs. J. HSIJKE, C.S.S.P.
De vijfhon
derdste ver
jaring van
de geboorte
van Paus
Adrianus VI.
welk feit
dit jaar zo-
wei te Utrecht als in Leuven en Rome
plechtig wordt herdacht, was voor de
Belgische Posterijen aanleiding tot de
uitgifte van twee postzegels, waarop
een portret van de Kerkvorst voorkomt.
Het doet op t et eerste gezicht mis
schien wei een beetje vreemd aan, dat
België voor de in Utrecht geboren Ne
derlandse Paus herdenkingszegels uit
geeft. Men moet echter niet vergeten,
dat hier een feit wordt gememoreerd
uit de vijftiende eeuw, toen het tegen
woordige gebied van Nederland en ~el-
gië nog tot hetzelfde rijk behoorde.
Bovendien, reeds op 17-jarige leeftijd
kwam Adrianus VI naar Leuven, waar
hij ongeveer veertig jaar van zijn leven
zou verblijven In Leuven promoveerde
hij ook tot doctor 'n de theologie, ter
wijl hij daar later tot professor in de
Godgeleerdheid werd benoemd. In 1507
werd hij door keizer Maximiliaan aan
gesteld tot opvoeder van zijn kleinzoon,
de toekomstige keizer Karei.
Hiermee begon voor professor Adiia-
nus een nieuwe loonbaan op politiek
gebied Ir 1512 volgde zijn benoeming
tot raadsheer in Mechelen en toen in
1520 Karei Koning van Spanje was ge
worden, doch dit land diende te ver
laten, stelde hij Adrianus aan als zijn
stadhouder
Inmiddels was de vroegere hoogleraar
in 1516 tot bisschop van Tortosa
noemd en in 1517 tot kardinaal Vijf jaar
later werd kardinaal Adrianus tot Paus
gekozen Hij overleed te Rome op 14
september 1523 In het door hem bij
testamentaire beschikking te Leuven
gestichte college voor de opleiding van
minder gegoede studenten leeft de naam
van Paus Adrianus VI tot nu toe nog
voort.
De beide postzegels, 2.50 fr. en 5 fr.,
zijn tot 28 november as. verkrijgbaar
Een ervan drukken wij hierboven af.
Griekenland. De Rode Kruis-serie,
die dezer dagen in omloop kwam, be
staat uit zeven waarden, welke alle
tekeningen te zien
geven die in nauw
verband staan met
het werk van deze
organisatie en met
de geneeskunde.
Op een der zegels
komt een portret
voor van Henri Dunant, de stichter van
het Rode Kruis en de hoogste waarde
geeft de hierbij afgedrukte afbeelding
van de barmhartige Samaritaan te zien.
De reeks omvat een 20 1., 50 1., 70 1„
2.50 dr.. 3 dr., 4.50 dr. en 6 dr.
Nederland. Van de 3 ct. is nog
slechts een beperkte voorraad aanwe
zig. Deze postzegel is voorlopig alleen
nog maar aan de filatelistenloketten
verkrijgbaar.
Nicaragua. Begin deze maand ver
scheen een serie van 12 zegels ter ere
van kardinaal Spellman. Men ziet er de
kerkvorst op verschillende manieren op
afgebeeld, tweemaal zelfs met de Paus,
terwij] op twee waarden tekeningen
van de vlaggen van Nicaragua, het Va-
ticaan en de Verenigde Staten voor
komen. Misschien dat verzamelaars van
zegels met Christelijke motieven voor
deze bonte reeks belangstelling kunnen
opbrengen
Noorwegen.
Het honderdjarig
bestaan van de
Noorse landbouw
hogeschool werd
postaal herdacht
met de emissie
van twee zegels
op 1 oktober 1.1.
De 45 Ore (bruin) draagt als tekening
een zaaier, terwijl op de 90 Ore (blauw)
enige korenaren voorkomen.
Portugal ij
het duizendjarig
bestaan van de
stad Aveiro kwa
men twee zegels,
1 esc. en 5 esc.,
van de pers met
het wapen van de
stad en een ade-
laai. geflankeerd door de zon en de
maan
k snap er niets van, zuchtte moe
der en ze keek naar eeu hoge sta
pel lakens, slopen en kinderkleer-
tjes. Ik had me voorgenomen om al
die spullen vanmiddag 'ns netjes te
strijken, maar niks hoor! Er is wat
met dat strijkijzer. Dan is 't koud en
dan is het zó heet, dat het schroeit.
Met zo'n ding kun je niet opschieten!
Hou er dan mee op mam, riepen de
kinderen. Gaat u fijn met ons naar het
bos. Hé toe voor deze keer!
Moeder trok een bezorgd gezicht. Ze
keek nog eens naar al het goed dat nog
gestreken moest worden. Maar toen zei
ze: welja, jullie hebben nog gelijk ook.
Ik ga met jullie wandelen. En van
avond zal vader wel eens goed naar dat
nare strijkijzer kijken. Dan doe ik de
strijk morgenochtend wei.
't Is vast en zeker kapot, zeiden de
kinderen. En toen gingen ze gezellig
samen uit. Maar het strijkijzer was he
lemaal niet kapot, 't Had alleen maar
geen zin om te werken. Al die lakens
en slopen laten me koud, had 't strijk
ijzer tegen zich zelf gezegd. En daar
om was 't helemaal niet warm gewor
den. Maar 'n ogenblikje later, toen
moeder toch maar door was gegaan
met hem heen en weer te schuiven,
was het strijkijzer boos geworden.
Gloeiend boos en op 't goed kwam 'n
lelijke bruine schroeivlek.
Gelukkig, zei het strijkijzer, toen het
moeder en de kinderen uit hoorde gaan.
Daar ben ik voor deze week goed van
af gekomen. Het begint me ontzettend
te vervelen om overal kreukeitjes uit
te strijken en alles glad te maken. Ik
geloof dat ik aan vakantie toe ben.
Ik ga 'ns lekker luieren.
Dat had je maar gedacht, zei de
strijkplank, die het hoorde. Vanavond
word je helemaal uit elkaar gehaald.
Alle schroefjes en plaatjes en draad
jes die er in jou zitten, worden naast
eikaar op tafel gelegd en 't is maar
de vraag ot je na al dat gepruts weer
ooit helemaal héél wordt.
Dat meen je niet, zei het strijkijzer.
Zouden ze me heus helemaal uit el
kaar gaan halen?
O ja, zei de strijkplank, die al heel
oud was. Dat doen de mensen altijd met
ijzers, die niet strijken willen. Ze zeg
gen dan: daar moet ergens iets fouts
zitten van binnen. En dan moet de hele
boel maar uit elkaar ook. Maar owee,
als al die schroefjes en draadjes en
plaatjes er weer in moeten. Och och ik
heb 't op die manier al heel wat keren
mis zien gaan. Iets in elkaar zetten
is nu eenmaal moeilijker dan iets uit
elkaar halen. Tja, ik vind het geen
plezierig vooruitzicht voor jou, maar
ik denk dat het wel akelig met je af
zal lopen.
Opeens had het strijkijzer helemaal
geen plezier meer in zijn vrije middag.
Hij had helemaal geen hekel meer aan
kreukels uitstrijken en aan heen en
weer schuifelen over de plank. Hij vond
dat hij helemaal niet aan vakantie toe
was. Hij was alleen nog maar bang
voor wat er die avond gebeuren zou.
Wat moet ik doen? riep hij half huilend.
In ieder geval niet huilen, zei de wij
ze strijkplank. Je rroet nooit met nat
tigheid beginnen, bij dingen die elec-
trisch gaan.
Ja maar wat dan? zei het strijkijzer.
Ik kan toch zomaar niet blijven afwach-
maken. Ik ben tenslotte toch gezond,
ten, tot ze me helemaal kapot gaan
Dat had je vanmiddag moeten laten
zien. Toen deed je net of er wat aan
je mankeerde, zei de strijkplank streng.
Kan ik 't dan niet meer goed maken?
zuchtte het strijkijzer.
En de strijkplank vroeg: helemaal al
leen goed maken bedoel je? Dat zou
nog 'ns wat bijzonders zijn. Moeder is
met de kinderen naar 't bos en morgen
vroeg heeft 't goeie mens haar handen
Ver. Staten. Binnenkort wordt een
nieuwe 15 ct. luchtpostzegel verwacht,
met als voornaam
ste afbeelding het
vrijheidsbeeld en
erboven de slagzin
„Liberty for all".
Daarnaast ziet
men o.m. de 'et
ters U.S. en een
silhouet van een straalvliegtuig. De
eerste-dag-verkoop vindt plaats in New
York, ter gelegenheid van de tentoon
stelling van de bond van Amerikaanse
postzegelhandelaren.
vol, om bij al het werk ook nog
strijk te doen. Ik ga 't proberen. zf,
het strijkijzer dapper. En vol Soe„.
moed begon het de stekker in het stoP
contact te frommelen.
De strijkplank ging gehoorzaam in dj?
houding staan en de volle mand tOf
wasgoed kwam geruisloos aangescn®?
ven. Het ijzer werd er warm van. N' f
zo warm dat het schroeien moest, ma»'
net warm genoeg om aile lakens, si'®j
pen en kinderkleren keurig netjes g'aj
te strijken. In 't begin ging het 'vaï
onwennig, zo helemaal alleen. Vootf^
met strookjes en kantjes was het UJL
kijken. Maar het strijkijzer schuifelt®
zo voorzichtig naar voor en naar acj1'
ter, dat het allemaal piekfijn in ord®
kwam. Zonder plooitjes of kreuk®»
kwam het wasgoed weer in de ma®'
te liggen. En toen buiten op straat d®
vrolijke, stemmen van moeder en d®
kinderen klonken, floepte net het la»L
ste stukje strijkgoed in de mand. Me*
een zwaai stond de strijkplank we®®
recht overeind. De stekker vloog uit h®'
stopcontact en het strijkijzer ging m®:
een uitgestreken gezicht op zijn ka""
staan,
V/at 'n heerlijke middag hè mam, ri®'
pen de kinderen, terwijl ze naar binne»
stormden. Nou en of, lachte moeder-
Maar kijk nou eens eventjes! Hoe ko'
men al mijn spulletjes zo keurig gestr®"
ken in de mand?
De kaboutertjes, zeiden de kinderé"
beslist.
Moeder keek om zich heen, maar ®f
was niemand te zien, die haar vertel'
ien kon hoe het allemaal was gegaan-
Zelfs geen kaboutertje.
Samen met de kinderen zochten ze d®
hele keuken na. Ze keken in de aanrechj
kastjes, in de koffiemolen en achter h®
gasfornuis. In de broodtrommel, d®
vuilnisbak, het poezemandje en de doo»
met boenwas. Maar 'n kaboutertj®
vonden ze niet. 't Is 'n wonderlijke 8®'
schiedenis. zei moeder. Eerst wou mÜ1?
strijkijzer niet strijken en nu is h®
werk opeens nog vlugger klaar dan ah'
ders.
Ze keek naar het strpktjzer, dat et
helemaal uitgestreken uitzag.
Moet vader het nog nakijken? vroe
gen de kinderen. Of gaan we vanavond
met ons allen ganzenborden.
Welja, :achte moeder. Laten we maal
gaan ganzenborden Ik geloof heus da1
het strijkijzer toch gewoon in orde is.
Hoy, hoy, riepen de kinderen.
Hoy-hoy, riep ook het strijkijzer-
Maar dat konden de rhensen gelukkig
niet horen. Dat was maar goed ooK-
want wie verwach' nu zóiets van ee»
uitgestreken strijkijzer?
LEA SMULDERS
MAPRO-spiraol is sterk en soepel
en overal in huis te gebruiken.
Voor Uw gordijnen, de was. Uw
garderobe enz.
Enorm proctisch, eenvoudig te be
vestigen en te verwijderen.
méér mogelijkheden mei
ned. octrooi 74341
9 IIIIIIIIIIIIIIIflIIMIIIllllllUS
Advertentie
MET PRACHTIGE FOTO S j
ZONDAG 27 sept.. 19e zondag na Pinkste-
ren; eigen mis; gcS H.H Cosmas en Da-
mianus; credo; pret van de H Drieeenheid;
groen MAANDAG H Wenceslaus, marte
laar; mis In vlrtute; rood. DINSDAG H
Aartsengel Michael, eigen mis; credo; wit
WOENSDAG: H. Hieronymus, belijder-kerk
leraar; mis In medio; credo; wit. DONDER
DAG: Mis van zondag; 2 geb. H. Remigius;
groen. Haarlem en Rotterdam: H. Bavo,
oelijder; eigen mis; (Rotterdam: 2 geb,
H. Remigius); (Haarlem: credo); wit, VRIJ
DAG H.H. Engelbewaarders; eigen mis: wit
OFWEL., vanwege eerste vrijdag van de
maand, votlefmis ter ere van hel H Hart
van Jeus ZATERDAG: H Ihtresia van
n.iieu:-:, maagd; eigen mis; wit ZON DA
4 oktober 20é zondag na Rinksreren. eigen
mis; 2 geb. H. Franciscus van Assisie, cre
do; pref. van de H. Drteëenheid; groen
OFWEL: Votief mis vanwege het feest van
de H. Rozenkrans.
üiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
39
De geschiedschrijvers die zich, van dichtbij of van
verre, met de figuur van de hertog van Alengon heb
ben beziggehouden, geven hoog op van zijn moed om
tegen elke prijs dienst te willen nemen in het Franse
leger en dat in een periode, die eerder vernedering
dan roem beloofde op te leveren. Maar de waarde
daarvan ligt misschien toch ergens anders dan op
het punt dat de meesten aanwijzen, namelijk niet
zozeer in zijn soldatenmoed, die in hoofdzaak neer
kwam op een oude hartstocht en een voorouderlijk
instinct, dan wel in een menselijke moed van een
waarschijnlijk zeldzamer kwaliteit. Terwijl geen en
kele dwang hem daartoe noodzaakte, verliet de
hertog van Alengon zijn zieke jonge vrouw, wier
gezondheid reeds zoveel strijd had gekost en voor
wie dit afscheid innerljk te veel dreigde te zijn. Ja,
zij was opnieuw ziek geworden. De Weense lucht
deugde niet voor haar zwakke gestel. Maar bij deze
gevoelsnatuur was vooral de beklemmende gedachte
aan de nabije scheiding oorzaak van haar Inzinking.
Ve' andering van klimaat was een eerste vereiste
voor haar herstel. Zij verhuisde dan ook naar Mera-
no m Zuid-Tyrol, een rustig stadje, dat verwarmd
door een zuidelijke zon als het ware in een
nest van bergen lag. Sofie Charlotte was er niet
alleen. Velen, die door de oorlog uit Centraal Europa
waren verjaagd, kwamen hier warmte en bescher
ming zoeken.
Nog één keer verzamelde zich hier het vrolijke
groepje van „Possenhofen" Overal hadden de zusjes
elkaar in gedachten gevolgd en bij de minste of
geringste gelegenheid kwam het verstrooide kwintet
weer samen. In de herfst van 1870 leek Merano een
ware hulppost van „Possenhofen" Marie Sofie was
er juist aangekomen, na door de Garibaldisten uit
haar toevluchtsoord, het paleis van Farnese, verdre
ven 'e zijn. Elisabeth had Sofie Charlotte vergezeld
met haar twee dochters: Gisela, een bakvis van
veertien jaar en Marie Valerie, in de omgang „Mut-
zell" genoemd, die een paar maanden ouder was dan
prinses Louise.
Nu en dan, als haar gezondheid het toeliet,
maakte de hertogin van Alencon een uitstapje naar
Wenen. Uit die dagen dateert een aardige foto, die
haai voorstelt als amazone, terwijl zij Violette, het
lievelingspaard van de keizerin, bestijgt. Op haar
vlechten draagt zij een hoge hoed met voile van
gaas Haar fijn ovaal gezicht wordt beheerst door
de grote dromerige ogen, die vanjaar tot jaar, van
portret tot portret, dezelfde schijnen te blijven en
de indruk wekken, dat zij in de loop van de tijd niet
ouder geworden, is.
De hertog van Alengon was op weg linea recta
naar „Bushy".
Alvorens zelf stappen te doen, wilde hij eerst con
tact opnemen met zijn familie om precies te weten
wat er gedaan was en wat er nog gedaan kón
worden, want hij was bang door een of ander on
bezonnen initiatief de activiteit van de anderen in
gevaar te brengen. Bovendien meende hij de hulp
van zijn familie nodig te hebben om zich de valse
burgerlijke staat te verschaffen die als uitgangs
punt zou dienen van elke verdere onderneming.
In plaats van hulp te vinden stuitte hij in „Bushy"
op een volkomen onvoorziene hinderpaal: de scru
pules van de hertog van Nemours.
Een vreemd man, de oude hertog. Een valse
naam bracht nu eenmaal met zich mee, dat men
voortdurend genoodzaakt was te liegen. Daarmee
kon het geweten van de „Rechtvaardige" zich niet
verenigen. Hij verklaarde „er niet zeker van te zijn,
of men zijn toewijding mocht doordrijven tot vein
zerij". In een brief, die een levendig beeld geeft van
zijn innerlijke strijd tussen rechtvaardigheid, eerlijk
heid en liefde, schreef hij:
„Ik voor mij heb een hekel aan valse namen,
hoewel het onder bepaalde omstandigheden onver
mijdelijk kan zijn daar gebruik van te maken. Voor
Chartres. die zich bij deze omstandigheden neerge
legd heeft, heo ik een oneindige verering. Ik raad
evenwel niemand aan hetzelfde te doen."
Wij weten uit de parabels, dat de kinderen van
de duisternis handiger zijn m het aanpakken van
hun zaken dan de kinderen van het licht. Maar men
kan zich niet onttrekken aan de gedachte, dat het
kind van het licht in het onderhavige geval tod*
wel een beetje overdreef.
De hertog van Alengon bleek trouwens wein'j
geneigd zich te laten overtuigen. Hij had zich gee»
800 kilometer van zijn vrouw verwijderd om zic»
tevreden te stellen met hetgeen zijn vader hem
enig doel van zijn reis te bieden had: rustig afwac»
ten. Zonen die zich jarenlang onderworpen hebb®»
aan de levensgewoonten en de inzichten van h»»
ouders, komen soms plotseling in opstand, wanne®,
het vooruitzicht op een heldhaftige daad hen bezie»
Zo zien we bijvoorbeeld dat de H. Lodewijk, ook
volwassen leeftijd een toonbeeld van gehoorzaal»
heid opeens doof is voor de verwijten van z'y
moeder, Bianca van Kastilië, wanneer hij eenm»a
in geestdritt is geraakt voor de kruistochten. T®»
slotte liet de hertog van Nemours zich overred®U
En zijn zoon scheepte zich in om het avontuur
wagen. j
De eerste man die hij aanklampt, is genera»
Fiereck. Hij laat de generaal in het geheim verzo
ken bij zijn troepen een nieuwe soldaat in te wil'®
delen, waarvan hij als enige de identiteit zal kenn®L
Maar Fiereck vindt het risico te groot, hij dur
de verantwoording niet op zich te nemen. x
Dan beproeft de hertog van Alengon zijn ëe
zonder tussenpersoon. Hij vestigt zich in Belg',*
een paar kilometer van de grens, met de bedoel''.,
bij de eerste de beste gelegenheid Frankrijk
te dringen. Alles mislukt. De tijd gaat voo rO{
Maar de hertog van Alengon laat zich niet uit
vela slaan en herhaalt onvermoeibaar zijn poging®
Ten koste van grote inspanningen tracht hij zich e
te sluiten bij generaal Faidherbe. die in de "f
middellijke nabijheid het opperbevel 0
het noordelijk leger voert. Hij slaagt erin deze ®„jj
ontroerend verzoekschrift voor te leggen, maar
krijgt geen voet aan de grond. De list van een
naam was doorzien. Daarenboven durfde Faidh®^-
het waagstuk niet aan. Men had hem onorn^
den te kennen gegeven: „Geen prinsen van Drl®
in het leger!" Tenslotte besluit de hertog van **f0ot
gon zijn laatste troef uit te spelen, een stap die m,
zijn zelfbewustzijn bijna kwetsend geweest moet zv0j)
Hij wendt zich namelijk tot een politieke figuur
de nieuwe Republiek, een persoonlijke vriend eefl
Gambetta. Maar ook deze poging wordt met
vernedering bekocht.
(Wordt vervoW'
