!N
Dans met de duivel
e nun's story IBoeiend; f?h
oppervlakkig
Ballerina's treden op als
kloosterzusters
LIEFDE van VIER
KANTEN
HET
GENIE van
misdaad
de
Jeugd van gehucht krijgt school-taxi
SS
E
Filmpremières
van
Film en klooster, onevenredige grootheden
L'eae vive
a
Fugitive
een
aan
Blijspel van Marivaux
de psychologie onderworpen
moe amour
Onevenwichtige film van
Richard Fleischer
UIT DE PERS
WREDE EN VALSE FILM
N
met
Min Van Rooy prijst
Sphinx-Ceramique
Koningin feliciteerde
oudste inwoonster
NIEUW VACCIN
TEGEN GRIEP
In Meinweg: van
de nood een
deugd
idTV
ZATERDAG
OKTOBER
PAGINA 7
met
?n
dëe^°Phe>
„Boomput" uit 16de eeuw
gevonden in Emmen
Goede sociale voorzieningen
bij jubilerende industrie
Mis opgedragen ten huize
van Chrissemeuje
15-18
-55,
KV,,I
A
n';>,
p 4k
0^
5-«
ST*&
tn r L
e1 dec (AxidTey Hepburn) tekent de documenten, die het haar mogelijk
«'uter o/ te leggen. Beeld uit de film „The Nun's Story" van Fred
Zimmermann.
In vele opzichten is ,,Dans met de
duivel" (Shake hands with the Devil")
een wrede en valse film, ook al wil men
ons doen geloven, dat de vele doden,
die erin vallen, moeten sterven om het
geliefde vaderland te bevrijden van de
dwingelandij ener vreemde mogend
heid. Deze film gaat namelijk over de
Ierse rebellie tegen de Engelsen in de
jaren twintig. De meer dan 700 jaar
oude strijd van de Ieren tegen de Engel
sen bereikte in 1921 een hoogtepunt,
dat als achtergrond voor deze film is
gebruikt. De historie speelt zich af rond
om een Amerikaanse arts van Ierse
afkomst, die tegen wil en dank wordt
betrokken in de felle strijd van het on
dergrondse Ierse leger. De arts wil
aanvankelijk terugkeren naar Amerika,
maar als hij aan den lijve de bloedige
terreur van de Engelsen heeft onder
vonden, besluit hij zich geheel in te
zetten voor de bevrijding van Ierland.
Er zit beslist een spanning in de wij
ze van verfilmen, maar naar onze
imiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiHitiiiMii
MS
i.üiiAyiJiliffilWfrwi
ïly
J'&arin P geen film worden vertoond,
jordt godsdienstig onderwerp
^riester "Esesneden, of waarin een
Süür j- een non de centrale fi
elds kofv0?der dat er zich welme-
d«n, clat j ,IC'5en aandienen, die vin-
toe rS0 kr't>ek er maar het zwjj-
?aar uit jet doen, al was het alleen
HadismP dankbaarheid, dat erotiek,
f6va] Seweld en sensatie in zo'n
:er> gei,,„ ,van het witte doek wor-
PaZe mJlfJ Daarentegen is er naar
lJn Ülmninl geen enkele reden om
v OrnrS u-cent om de hals te val-
hp' f.1 jUi bij wijze van uitzonde
rt 11 rnnAj oesloten. de revolver van
WslUier aar te vervangen door
t* °evpr, van een kloosterzuster. We
hJat Ho °ns n'ets wijs te maken om-
„..hipn motieven, die hem bij het
et 'd. rf;an zulk een besluit hebben
eo b°t Üiet er natuurlijk winst in
tot0 b00dLuesIist niet zijn bedoeling
vJ -de Pi van welke aard ook,
ai oooSsa" te richten, het minst
n geestelijke boodschap.
dpUn#is( StoiLJ,ickt kan een film als „The
gekoli®1 7,, V die hier te lande onder
haao^n.'noo r Luc" in vertoning is
rea co worden bezien. Dat er,
r'chto 'hne??cessies, die de regisseur
Vers veria?ann aan de op winst ge-
^ente e't 8ens van zijn opdrachtge-
Sego,'1 fiif8edaan, waardevolle frag-
,6Cveti -
in voorkomen, dat het
takt _.C1
dat '.met eooi§r°te terughoudendheid en
gen 2e filo, ed haast, is behandeld en
do „P een k gelovigen en niet gelovi-
teo -pPervi»ioeiende, zij het te veel aan
th I Plot i? blijvende wijze confron-
1 oÏÏleke t ?r religieuze leven in de ka-
A'dipo ae^k en daardoor wellicht aan-
in pn5 vruchtbare discussies,
'echt„ SeYal tot nadenken stemt, kan
n "S worden toegejuicht.
9,1> Llu.aal van d„e film is_ ontleend
Hlume
minder
titel aan-
leen non,
«O" een boek van Kathryn C.
da,, "et is niet meer en niet
f?e6ftWat de oorspronkelijke
®en si de_geschiedenis van
W°*g Belgisch meisje van goede fa-
Afrika in bet klooster treedt om in
°rt vAAletTn te gaan verplegen, dat
i^ereldoir. et .uitbreken van de laatste
Jesrt in het vaderland terug-
®ttpr i„ a's baar vader door de be-
s gedood, de sluier weer aflegt.
?'-nheH0üSon?ming van de onvolko-
?e film k' 4 e ons blJ het zien van
!,erstonH ?eJ sterkst opvielen, zal al
d't u,e„>, tot de conclusie leiden
Rorh van Fred Zinnemann
«i de ,d _ls .als het had kunnen
dat
niet
zijn.
voo>raP,erk'ng toont zich de meester
OD nit rtiin+ ic 7innpmnnn
zijn r1 °P dit punt is Zinnemann,
-iSend k aliteiten als regisseur over-
t'hp Mneeft bewezen met films als
P vOoi0P „Theresa". „High Noon"
it krtget„k"f,rom here to eternity",
iVoib°Udt hc fn- Tot in bet overdreve-
tik-, ehdr ZICh bezig met het indruk-
ïtri®rs- -7_ cerern°nieel der klooster-
hp?iril:ij., ventig ballerina's van de
Mo,?PPamL°Pera in Rome - de bin-
b°ofH®Pfilm vHor deze Amerikaanse
terSr,stafj zUn in de Italiaanse
P'tvpPPes „.TPakt die in de kloos-
Wp»Jjfo,. Ptreden, werden daartoe
'ei hv? haa' a'dus is ons meegedeeld,
de klnar wc,vaardigheid om de „stil-
Vendin2st«rz.,s?rekende gebaren" van
mes Va VMtets uit te voeren. Bo-
WecpR p ad<o01? v°or deze scènes da-
houdir,! ,baa'lJken huize geëngageerd
Geen "gratie en koninklijke
KloR-?an de inVan de zusters afbreuk
evcR r en f:, usie der werkelijkheid.
evenredige 5 'm zijn nu eenmaal on-
gfootheden. Het klooster
doeT"°°nheiridat de bevalligheid
n aan h., ;,,Van de zusters afbreuk
H ^let n,
^Sk2w®edsne Z°m?r met Monica" heeft
n'a,P. die /agisseur Ingmar Berg-
ri?arn he*f+ zonder reden een Roede
dea?- H^ewPfe,l ei'nsti§c misgreefge!
.^r'd.-r^PLd6 .£ilm eers.t thans in
Pen
■e bioscopen is versche-
m veronH^ ZP reeds van 1954, hetgeen
met een^mibng wettigt, dat men
fi an uit H c e fl^m munt probeert te
wettigt,
Uit mm mi
iels Lf?tede "aam, die" de maker
de 'ri^f ,verworven, of dat men
j-f"keurino +v,„e c°mmissie voor de
h apin» ,5" een toelaatbaarver-
?r,e eni<ele kunnen verkrijgen,
De Üp •-'eweigerdge ien Z°nder meGr
t\vpp [llPa vertelt
d®rsameU?'
P""' lang aan*1!-en samen zich een z0"
verier,™""*" de geschiedenis van
CTH H^dpPd'gnrs van de mo-
1 O V LH i Uv
die m verzet komen tegen
k P °rn samenleving ontvluch-
wrenSen ?omer laag door te
X,eet de« hii!, die zoals men
JP Stockhntrv? k ddrkussen is. Terug
^ant besluiten ze te trouwen,
ant ia
ï6n Wordt Pj^'arbten een kind, dat gebo-
TVïIS' Wa-ir Heen hypermodern zieken-
h et de elL.it, hyg'ëne hoogtij viert.
HSal is hl» hyg'ëne van het ver-
d® jonge moBdlerr0urig gesteld, want
fln°eg van h krhgt al heel spoedig
men eti »rfa,tZOrsen van het gezins"
S)et een -.„S man en kind om zich
2*"®ei avontuur"» eei? nieuw, even im"
- B«renT™ uur te storten.
mhiedenisn HlH1* dezp erbarmelijke ge-
?en onpelanor ■?'ee dramatisch volko-
olHlden maarg "keH "^ren in fraaie
Phderlinen IJ z°nder enig verband of
;;z«rs oltrari™en5ani?' zodat we onze
m door tr, hl en zomer met Moni-
aar zoud'pl fngen' orndat ze zich toch
ergeren of vervelen.
is gericht op het innerlijke, de film
op het uiterlijke. Zinnemann heeft het
te veel gezocht in de gekleurde glans,
waarmee hjj de Belgische kloosters
en de nederzetting in Afrika heeft
overgoten, in scènes, die zich afspelen
in de cel van een gevaarlijke krank
zinnige en op de operatietafel toch
nog de onvermijdelijke sensatie!
en in luide, opdringerige begeleidende
muziek. Deze opzet, kennelijk afge
stemd op de veilige schaal van het
commerciële succes, heeft de regis
seur belet om aan dit intieme verhaal
van een vrouw, die er in slaagt alle
persoonlijke gevoelens te onderdruk
ken. behalve haar haat tegen de Duit
se bezetters, die haar vader hebben
gedood, de direkte en simpele vorm
te geven, die tot een groots filmwerk
zou hebben gevoerd als bijvoorbeeld
„Journal d'un Curê de Campagne"
van Robert Bresson.
Toch kan „The Nun's Story" niet zon
der meer worden beschouwd als een
mislukking. De film heeft onloochenba
re kwaliteiten, waarvan de voornaam
ste wel zijn. dat niet de voor de hand
liggende fout wordt gemaakt om de ruwe
agnostische dokter (Peter Finch) in de
Congo zijn hart te doen verliezen aan
de lieftallige zuster Luc (Audrey Hep
burn), wier koppige wil hij bewondert
en dat het gegeven: de geestelijke strijd
van een religieuze, die zich haar roe
ping onwaardig acht, met ongewone
takt is behandeld en op boeiende en ont
roerende wijze met bewonderenswaar
dig vakmanschap in beeld is gebracht.
Al blijft het bezwaar bestaan, dat het
kloosterleven eenzijdig en uitsluitend
aan de buitenkant wordt belicht en dat
de toeschouwer, die 14 jaar moet zijn
geweest, met betrekking tot de motie
ven, die zuster Luc in het klooster deden
treden en de sluier later weer afleggen,
te zeer in het duister wordt gelaten.
F.
99
99
De Franse film „L'Eau vive" heeft
de gebeurtenissen te Lurs, een dorp
dat met het oog op een te bouwen
krachtinstallatie volledig werd ontruimd
en vervolgens onder water gezet, een
aanknopingspunt gevonden voor een do
cumentaire speelfilm, waarin het docu
mentaire gedeelte meestal hieruit be
staat, dat men ettelijke duizenden scha
pen op het doek ziet rondlopen. Het fic
tieve deel is een melodramatisch ver
haal van Jean Giono over leden van
een familie, die azen op het geld van
een minderjarig nichtje en in hun heb-
zucht zo ver gaan. dat ze trachten
het lieve wicht te laten verdrinken. De
film, die door personen boven 14 jaar
Vvorden gezien, is met moderne
middelen gemaakt, maar spel en ver
haal doen aan een stomme film uit de
jaren twintig denken.
Blijkbaar voelt iedere
regisseur of speler zich
baar gedrongen om
van de Western
te
!-ts
Amerikaanse
onweerstaan-
in het genre
Paul
presteren.
Wendkos regisseerde „Als Moordenaar
gebrandmerkt" („Face of a Fugitive"),
met Fred Mac Murray, welke laatste
we ons nog herinneren uit talloze_ „so-
ciety"-rollen. Wendkos, die enkele jaren
terug in „The Burglar" nog staaltjes
van sfeervol filmscheppen gaf, teert in
zijn laatste film voornamelijk op zijn
routine-ervaringen en Fred Mac Mur
ray doet hetzelfde.
Een gearresteerde bankrover ont
snapt aan zijn begeleider, die gedood
wordt. De vluchteling vindt een tijde
lijke wijkplaats in een prairiestadje,
waar men van de gezochte wel heeft
gehoord, doch hem niet kent, aange
zien ziin portret nog niet is gedistribu
eerd. Zo kan het gebeuren, dat hij als
assistent-sheriff wordt aangenomen om
op zichzelf te jagen. Tijdens het korte
verblijf maakt hii kennis met een char
mante weduwe en redt hij het leven
van ettelijke burgers in hun strijd tegen
een terroriserende veehouder. Óók dat
van de sheriff, wiens bedreigd huise
lijk geluk hij tevens van de ondergang
redt. Als dan de arrestatie een feit
wordt, is het een tot beter inzicht ge
komen gevangene, die wordt wegge
voerd.
Ervarenen in het zien van dit soort
Westerns zullen er geen nieuwigheden
m ontdekken, ondanks de verzorgde
totografie en de vakkundige beeldscha-
ke'ing, hetgeen blijkens het resultaat
npg niet altijd een goede film oplevert.
Maar voor jongelui, die pas veertien zijn
geworden is het misschien nog iets
ïy,jUY;s; In elk geval moet men die leef-
tpd hebben bereikt om de film te mo
gen zien.
(Van onze correspondent)
In Emmen is een uit de zestiende
eeuw daterende boomput gevonden tij
dens graafwerkzaamheden voor een te
bouwen flat. Op een diepte van onge-
veer 2.50 meter stootte men op een uit
geholde boomstam. Des kundigen nu
hebben vastgesteld, dat het een boom
put is. Men vond er tevens allerlei
scherven van aardewe k, alsmede eni-
kogelpotten. De put wordt geprepareerd
en ondergebracht in de Oudheidskamer
in Emmen.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIII
Handel in blanke slavinnen is een af
schuwelijk kwaad, dat fel dient te wor
den bestreden. Voor filmproducenten
vooral de Franse is deze misdaad
echter ook een geliefd sensatie-objekt.
Onder het mom van de zo noodzake
lijke voorlichting aan „het grote pu
bliek" maken zi) rolprenten, die wat de
bewerking van het gegeven betreft,
over het algemeen meer appelleren aan
de ongezonde nieuwsgierigheid van de
mensen dan aan hun gezonde weetgie
righeid.
„Vrouwen verdwijnen" beweert in
een hypocritische inleiding, dat het zijn
makers om voorlichting te doen was,
maar de talrijke morbide en sensatio
nele scènes doen anders veronderstel
len. De lilm is overigens goed gemaakt,
op wat overdreven close-ups en de rau
we, veel te uitgesponnen schietpartij na.
Toch is het ons onverklaarbaar, ten
zij wij zucht naar gewin veronderstel
len, dat een bekend regisseur en ac
teur als Robert Hossein zijn talent tot
vervaardiging van dit toch eigenlijk
minderwaardige produkt misbruikte.
Met het oog op de schokkende wijze,
waarop de louche praktijken van de
gangsters in beeld zijn gebracht, moet
„Des femmes disparaissent" voorbe
houden blijven voor strikt volwassenen.
James Cagney (rechts) als de Amerikaanse dokter van Ierse afkomst, die in de
stryd tegen de Engelsen de zijde kiest van zijn vroegere landgenoten. Beeld uit
de film „Dans met de duivel".
smaak vallen er te veel doden en zijn
bepaalde scènes er alleen op uit, de
toeschouwer te laten griezelen.
Iedereen boven de achttien jaar kan
deze ongelijke vrijheidsstrijd, waarin
James Cagney en Glynis Johns de
hoofdrollen spelen, veilig in zijn bio
scoopfauteuil meemaken.
Het Rotterdams Toneel heeft de jon
ge Fransman Guy Suarès laten over
komen om Marivaux' „La double in-
constance" („Liefde van vier kanten")
te regisseren. Het bleek, dat Suarès
goed past in het streven naar adapta
tie van klassiek toneel aan actuele
plaats en tijd, waardoor de leiding van
het Rotterdams Toneel bezield is. Sua
rès wil kennelijk niet de traditie van
dit toneel uit de elegante tijd. Hij wil
karakterpsychologie in plaats van ty
pologie, pointe en situatie, de overge
leverde elementen van het blijspel, dat
slechts een pretext is om te spelen.
Volgens deze theorie moet het over-
faan van de wederzijdse liefde tussen
ilvia en Arlequin, - bij Silvia voor de
Een jonge Frangaise, die haar min-
naar.'. aen Duitse soldaat, vlak vóór de
bevrijding ziet neerschieten, belandt na
een achteraf even aangetipt troosthu-
weljjk, plotseling als filmactrice in Hi
roshima, waar zij een, overigens ver
geefse, poging doet om haar verloren
eerste liefde en de verschrikkingen van
de atoombom, die in de film op gruwe
lijke wijze in de herinnering worden
teruggeroepen, te vergeten in de armen
van een Japanner, wiens motieven tot
het aangaan van deze verhouding ken-
nelijk niet veel met zijn zorg om het
lot van de mensheid hebben te maken.
Alain Resnair, een jonge Franse re
gisseur van documentaire films, die
met „Hiroshima, mon Amour" zijn eer
ste speelfilm maakte, heeft dit verhaal
van Marguérite Duras, dat als mis
lukt moet worden beschouwd, omdat
het geheel verloopt volgens de geijkte
formules, die voor filmliefdes plegen
te gelden, knap in beeld gebracht. Zo
knap, dat de film van het jaar op het
Filmfestival van Cannes de prijs van de
filmcritici kreeg, die hem in meerder
heid als meesterwerk prezen. Anderen
echter, tot wie ook wij ons na het zien
van de film helaas moeten rekenen,
hadden ernstige bezwaren tegen de
film, waarin de alles overwinnende en
bedekkende liefde niet de charitas is,
die in het epistel van St. Paulus wordt
bedoeld.
Om de nihilistische strekking en de
volstrekt onaanvaardbare levenshou
ding van de beide hoofdfiguren kunnen
we dan ook niet anders dan „Hiroshi
ma, mon Amour" aan onze lezers ont
raden.
Orson Welles die in de film „Genie van
ae misdaad" de rol speelt van een oude,
drankzuchtige advocaat. Zijn vertolking
werd op het jongste filmfestival van
Cannes bekroond met een eerste prijs.
De roman van Meyer Levin over een
z.g. „volmaakte" misdaad van twee
jeugdige studenten, gebaseerd op een
historische gebeurtenis, heeft de Ameri
kaanse filmregisseur Richard Fleischer
ter inspiratie gediend voor zijn film:
„Het genie van de Misdaad".
De film valt in twee fasen uiteen.
De eerste omvat de plannen en de
uitvoering van de moord, die al gauw
een verre van volmaakte misdaad
blijkt te zijn. Het tweede gedeelte be
treft de berechting der daders en de
vraag of de twee studenten voor hun
gruwelijke daad nu wel of niet met
de dood dienen te worden gestraft.
Behalve door een verschil in onder
werp onderscheiden deze twee gedeel
ten zich bovendien door een verschil
in kwaliteit. Richard Fleischer gaat
van start met de allure van een mees
ter, die met zijn camera op voortref
felijke wijze gebruik maakt van de ve
le mogelijkheden, welke het verhaal
hem biedt. Maar dit niveau gaat snel
verloren als het tot de berechting
komt en Orson Welles tot taak krijgt
om als de oude drankzuchtige advo
caat voor een bewogen climax te zor
gen.
De twee studenten hebben één ding ge
meen: hun intellect grtjpt aanzienlijk
hoger dan bij iedereen in hun omgeving.
Dit is dan ook de basis voor hun ver
houding tot elkaar, die de grenzen van
de normale vriendschap overschrijdt.
In de vaste overtuiging, dat zij met
hun verstandelijke vermogens alles be
ter kunnen, besluiten zij een volmaak
te misdaad te plegen, zonder enig an-
der motief dan om hun superieur in
tellect te bewijzen. Au vermoorden een
jongetje uit de baurt en werpen het
Hjk in een sloot. Inderdaad is de eer
ste gedachte van de politie: verdrin
king, maar als er een donkere leesbril
wordt gevonden en deze van één der
studenten blijkt te zl)n, is de zaak snel
rond. De jongens bekennen en worden
berecht. Het openbaar ministerie re-
quireert de doodstraf, doch na een lang
durig pleidooi van hun advocaat wor
den zij veroordeeld tot levenslange ge
vangenisstraf.
De twee studenten vormen, ondanks
al hun verdorvenheid, een boeiende
combinatie. De één overmoedig en met
een volledig vertrouwen in eigen kun
nen, de ander bang en ongetwijfeld min
der slecht, maar niet bereid zijn vriend
de rug toe te keren. Zij zijn de figuren
die, voor de lens van Fleischers kun
dig gehanteerde camera's, deze film vol
abnormale misdadigheid toch een schijn
van echtheid geven.
Maar hoe anders wordt het, afs Or
son Welles, naar Amerikaans gebruik
in hemdsmouwen zijn pleidooi opzet;
langdradig, vaak wonderljjk van con
structie en soms zelfs uiterst moeilijk
te volgen. Bovendien komt men al heel
snel tot de overtuiging, dat de rechter
het volledig met de bejaarde en moei
zaam voortsjokkende advocaat eens is,
dat er in de wereld al genoeg gedood
wordt. Van een bewogen climax blijft
dan ook niets over en dat is jammer
van deze film, die zo veelbelovend be-
gon.
Vermelden'we tenslotte, voor wat het
waard is, dat „Compulsion", zoals de
oorspronkelijke titel van de film luidt,
op het jongste Filmfestival van Cannes
de prijs behaalde voor de beste manne
lijke hoofdrollen. Voor personen boven
18 jaar.
De minister van Sociale zaken en
Volksgezondheid, dr. Ch. J, M.
A. van Rooy heeft, tijdens de feeste
lijkheden ter herdenking van het 125-
jarig bestaan van de Maastrichtse
keramische industrie „Spinhx-cera-
mique", de jubilerende industrie on
der meer gehuldigd vanwege de voor
uitstrevende sociale voorzieningen die
in dit bedrijf bestaan.
De minister verklaarde dat aan de
ondernemer vêrschillende hoge eisen
worden gesteld van karakter en intelli
gentie, hij moet een goed product af
leveren, zijn bedrijf moet renderen.
Maar aan de kwaliteit van het product
en de rendabiliteit van het bedrijf al
leen wordt heden ten dage het welsla
gen van de ondernemer niet meer af
gemeten. Deze wordt mede bepaald
door zjjn „mens-zijn", zijn houding en
gezindheid ten opzichte van de onder
neming en zijn personeel. Bij een on
derneming met een omvang als die van
de Sphinx-Ceramique is dat geen een
voudige zaak, zo zeide de minister.
Naar wij vernemen zal ir. H. B. J.
Witte 28 oktober naar Eindhoven ko
men. Op die dag zal hij feestelijk wor
den geïnstalleerd als burgemeester.
Opneming in dete rubriek is niet noodzakelijk een bewijs van instemming.
ig j.l.
Moet
In Het V rij e Volk van dinsda>
vertelt Willy Levie in de rubriek
u horen" het volgende voorval:
In het luxueuze Delta-hotel in Vlaar-
dingen trad zaterdagavond een gezel
schap van acht personen de eetzaal
binnen. Vijf dames en twee heren plus
Siebe van der Zee, hoofd van AVRO's
TV-sectie. Onmiddellijk ontspon zich
aan tafel een luidruchtige discussie
over commerciële televisie. Nadat Sie
be van der Zee eerst kalm (maar dui
delijk hoorbaar voor de overige gasten)
had opgemerkt dat „de AVRO een
groot bolwerk vormde tegen de VARA,
want die rooie jongens zijn tegen com
merciële televisie", kwam een recente
TV-reportage van de AVRO over de Fi-
rato ter sprake, waaraan blijkbaar de
criticus van de Nieuwe Rotterdamse
Courant weinig vleiende woorden had
gewijd. En plotseling schalden uit de
mond van AVRO's TV-hoofd de volgen
de gedenkwaardige woorden door de
eetzaal: „Die rooie rothonden, die nou
al bij de NRC doorgedrongen zijn... van
mij mogen ze vier maal klieven..."
„Sstt! riep iemand uit het gezelschap
gechoqueerd, waarop Van der Zee met
nog meer stemverheffing: „Dat mag
gerust iedereen horen!" En omdat dan
toch iedereen het horen mag, dacht ik:
„Kom, ik zal Siebe es 'n pleziertje
doen."
Het behoeft geen betoog, dat boven
staande uitlating van de heer Van der
Zee in radio- en televisie-kringen nogal
opschudding heeft verwekt.
In een „Kritisch Commentaar" gaat de
Nieuwe Rotterdamse C our an t
van donderdag j.l. uitvoerig op Van der
Zee's uitlating in.
Naar het blad vernam moet Siebe van
der Zee later desgevraagd hebben ge
zegd, dat hij niet onder de invloed van
geestrijk vocht was, toen hij die woor
den sprak.
De N.R.Crt. schrijft dan verder:
Het televisiehoofd van de AVRO is
met de gesignaleerde uitlatingen afge
daald tot een niveau waarop discussie
is uitgesloten. Dat is misschien maar
goed ook, want zijn manier van rede
neren wettigt niet de verwachting dat
een eventuele discussie tot iets rede
lijks zou kunnen leiden. Zijn uitgangs
punt is de op zichzelf al veel te ab
solute stelling: wie „rood" is is te
gen commerciële televisie. Met grote
vrijmoedigheid keert hij dan zomaar die
stelling om. Welk een verrassend ef
fect!
Onder de titel „Felle Vara-actie tegen
Siebe van der Zee" schrijft de radio- en
televisie-redacteur van DeTelegraaf:
De VARA tracht het AVRO's sectie
hoofd Siebe van der Zee televisie
leider bU uitstek moeilijk te maken.
Siebe van der Zee heeft zich dezer da
gen, toen hij met zijn zwager in ge
sprek was in een restaurant, denigre
rend uitgelaten over de wijze, waarop
de socialisten de AVRO menen dwars
te kunnen zitten. De VARA zag hierin
zijn kans om Siebe van der Zee, wiens
tv-opvattingen vaak een doorn in het
oog zijn van de socialisten, een beentje
te lichten.
Programmacommissaris J. W. Ren-
gelink toonde zich hevig verontwaar
digd over dit privé-gesprek van AVRO's
Siebe van der Zee en vergaderde er di
rect over met AVRO's jhr. Röell en de
heer D. Repko. „Met hem wil ik niet
meer aan één tafel zitten", zei de heer
Rengelink fel.
Ook het VARA-personeel maakte ge
bruik van deze unieke kans om het
concurrerende sectiehoofd een hak te
kunnen zetten. Het schreef een brief
naar het VARA-bestuur, waarin het zei
niet meer met de heer Siebe van der
Zee te willen onderhandelen.
Siebe van der Zee zei hierover: „Ik
ben op zijn zachts gezegd verbaasd,
dat dit in Nederland gebeuren kan. In
een opwelling heb ik me denigrerend
uitgelaten over een televisiekritiek,
waarin de socialisten de AVRO tracht
ten te treffen".
De VARA, in haar actie gesteund
door een socialistisch dagblad, zet op
het ogenblik alles op alles om het de
heer Van der Zee moeilijk te maken.
Hopelijk zal het AVRO-bestuur een
krachtige houding aannemen om haar
uitnemende sectiehoofd op doelmatige
wijze tegen deze vijandelijke aanval te
beschermen.
In haar aan de Duitse grens te Hol-
terhoek (gem. Eibergen) gelegen wo
ning vierde Nederlands oudste inwoon
ster, de weduwe Christina Karnebeek-
Backs oftewel Chrissemeuje, gisteren
haar 110de verjaardag. Door pastoor
Hegge uit Eibergen werd in de morgen,
evenals in de tien voorgaande jaren
door zijn voorganger pastoor Kaeter,
ten huize van de jarige een mis opge
dragen. Alvorens men zich hierna aan
het ontbijt begaf werd door burgemees-
tor L. H. H. R. van Wensen een schrij
ven van de koningin voorgelezen, dat
luidde als volgt: „Met hartelijke geluk
wensen ter gelegenheid van uw 110de
verjaardag. 2 oktober 1959, Juliana".
Bij dit schrijven behoorde een grote
taart, die de jarige door mevrouw Van
Wensen werd overhandigd. Voorts ont
ving Chrissemeuje een televisietoestel.
Er kwamen in de loop van de dag nog
tal van bloemen, geschenken en zeer
veel post binnen. De belangstelling was
dit keer wel zeer groot, om niet te zeg-
fen te groot. Vooral 's morgens beleef-
e de anders zo rustig gelegen woning
van Chrissemeuje een invasie van ra
dio-, televisie-, film- en persmensen
en verdere belangstellenden. Chrisse
meuje zelf was verkouden en zag er
niet zo goed uit als anders. Gelaten
liet zij de drukte langs zich heen gaan.
Britse geleerden en fabrikanten heb
ben vrjjdag meegedeeld een gemengd
vaccin te hebben samengesteld dat een
immuniteit van zeventig tot tachtig pro
cent tegen alle bekende vormen van
griep biedt. De samenstelling kan elk
jaar worden veranderd om een zo
groot mogelijke bescherming te bieden
tegen de griepvirus die dat jaar het
krachtigst is.
Vrijdagochtend half elf is de ruim
anderhalfjarige kleuter J. F. Haages
bij het spelen in een sloot achter de
Moerbeistraat in Amsterdam-Noord ge
raakt en verdronken. Het stoffelijk over
schot is later opgehaald.
Het tweejarig zoontje van de familie
Van den Bosch in Hilversum viel vrij
dag in een rioolput achter de ouderlijke
woning. De moeder vond het kindje
enige tijd later. De levensgeesten wa
ren toen reeds geweken.
vorst, die haar heeft doen ontvoeren
en in zijn paleis gevangen houdt. blJ
Arlequin voor een hofdame, - aanneme
lijk gemaakt wordên voor onze psycho
logisch gevoede breinen. WD moeten
derhalve ertoe gebracht worden te ge
loven in wat wfl zien, aangezien de
theorie veronderstelt, dat wij niet kun
nen lachen om de dwaasheden en de
menselijke wanen, die in hun betrekke
lijkheid te kijk gezet worden.
Wie het beslist geloven wil, dat
men oude stukken op deze manier
van een nieuwe inhoud kan voorzien,
die moet het dan maar geloven. Ik
schaar mü niet onder hen, en deze
opvoering heeft ml) minder dan ooit
doen betreuren, dat mij dit geloof
niet gegeven is. Voor deze interpre
tatie immers heeft het stuk geen
tekst. Er is niets in de dialoog, dat
houvast geeft aan een reële waar
schijnlijkheid van de gebeurtenissen,
laat staan aan ernstig te nemen lief
desgevoelens. Er gebeurt niets hart
roerends in dit stuk en het spot met
alles wat naar waarschijnlijkheid en
echtheid zou kunnen zwemen. Er is
voor Marivaux slechts één ding van
betekenis: het is heerlijk om verliefd
te worden en dit te spelen te midden
van de meest verrassende situaties,
die een vindingrijk toneelschrijver
kan bedenken. Maar ook dat spel van
de verliefdheid speelt hfl nog met
een lonkje van verstandhouding naar
de zaal. Het gaat om niets, dat door
verliefdheid geïmpliceerd zou kunnen
worden. De verliefdheid is zelf maar
spel met een aangenaam prikkelende
emotie.
Wat doet men, als de textueie inhoud
van een stuk geen steunpunt biedt
voor een opvatting, die men daarin wil
leggen? Dan gaat men de tekst kneden
door hem uit te rekken, nadrukkelijke
accenten te verlenen en hem in het al
gemeen nuanceringen te geven, die sug
gesties moeten wekken van dingen, die
er niet zijn. De regisseur heeft dit dan
ook gedaan en het dient erkend: met
zeer waardeerbaar vakmanschap. De
tekst wordt in de elegante vertaling
van L. Th. Lehmann heel goed gespro
ken, aanzienlijk verzorgder dan men ge
middeld gewend is. Deze zorg komt
echter toch averechts uit, aangezien de
tekst nu eenmaal niet het belangrijkste
is, want te weinig consistentie heeft
voor zoveel tedere aandacht. Misschien
heeft de regisseur zich ook een tikje
misrekend. Geen Nederlands kennend,
weet hij niet de eigenaardige werkin
gen van het Nederlandse woord. Het
klinkt niet als het Frans, het fitst ook
niet zo. Om niet zwaar omlaag te val
len moet het door een inhoud gedragen
worden. Door het langzaam en gede
tailleerd te spreken en daarbij nave
nant te spelen met zulke vedergewich
ten als waarmee Marivaux jongleert,
blijkt alleen maar de discrepantie tus
sen deze materie en deze uiterst luch
tige inhoud.
Gebrek aan spanning en opvallende
lengten waren dus kenmerkende en he
laas fnuikende eigenschappen van de
ze opvoering, die niet van de grond wil
de komen. Men mag daar de spelers
niet al te hard om vallen. Acteurs, die
beschikken over een zeer grote nuance
ringskunst, zouden aan de onmogelijke
eisen, die hier vooropgesteld werden,
niet volledig voldaan hebben. Men
vocht dus moedig om de onverholen
leegten zo goed mogelijk te vullen. Met
individueel wisselend succes.
Lies Franken heeft altijd wel persoon
lijkheid op het toneel. Ann Hasekamp
op haar manier ook, maar Rotterdam
ligt heel ver van Parijs af, al wordt dit
in de opvatting van het Rotterdams To
neel waarschijnlijk een voordeel geacht.
Steye van Brandenberg vertolkte de
rol van de 'adjudant, die achter Arle
quin moet aanlopen, door bijzonder ver
veeld te spelen en miezerig te kijken.
Henk van Ulsen, gekleed in een niet pas
sende jas, was de meest onbewogene
van alle verliefde vorsten, die ooit over
de planken hebben gelopen. Luc Lutz
was Arlequin, wiens grappige opzet te
gen deze traagheid ook niet was opge
wassen. Met Pieter Lutz in een bijrol
had hij althans enkele korte scènes, die
weliswaar buiten deze verzorgde toon
vielen, maar als ronduit kluchtige tafe
reeltjes van twee rasacteurs heel genie-
telijk waren. Het décor van Friso Wie-
gersma, in hoofdzaak bestaande uit
vier grote kale kamerschermen, leek
mjj armoedig en storend, en het lopen
van twee lakeien, die voor die witte
vlakken successievelijk zwarte scher
men kwamen hangen, van een gewilde
geestigheid. Zo ontging mij ook de zin
van het stilistische allegaartje, dat Wie-
gersma in de costuums bijeen had ge
bracht. L.H.
(Van onze Limburgse
redacteur)
De leerplichtige jeugd van
het kleine grensgehuchtje
Meinweg (gemeente Herken
bosch) verkeert in een be
voorrechte positie. Vanaf
maandag 5 oktober gaat zij
immers per taxi naar school.
De plaatselijke taxihouder,
Jacques Evers, komt elke
morgen om half negen bij de
kindertjes van de Meinweg
voorrijden om Petertje Wil-
lemsen (8 jaar oud en leer
ling van de tweede klas) en
zijn 10-jarige zusje Annette,
alsmede de 11-jarige Gerda
Purnot en Herman Meijers
(7 jaar) op tijd op school af
te leveren, 's Middags om
vier uur staat de taxi weer
voor en 's woensdags en
's zaterdags om twaalf uur.
Het jeugdige viertal wordt
dan weer per „slee" naar
huis gebracht.
ssssssssssssssssssssss/srssssssssssssss
De schoolgaande kinderen
van de Meinweg danken
deze ongewone vervoersser-
vice aan het feit, dat zij
meer dan twaalf kilometer
van de Herkenbossche scho
len verwijderd zijn.
Vroeger legde de jeugd
deze afstand per fiets af. Bij
al te slecht weer verschenen
de fietsende kinderen van
de Meinweg niet op school.
De vervoerssituatie werd
beter toen werd begonnen
met de bouw van de nieuwe
staatsmijn „Beatrix". De bus
dienst van Herkenbosch naar
de mijn werd doorgetrokken
tot de Meinweg, om de
schooljeugd in de gelegen
heid testellen op comforta
bele wijze de school te be
reiken. De schoolbus heeft
evenwel zaterdag haar dien
sten gestaakt. Het aantal
kinderen was, als gevolg van
verhuizing, te klein gewor
den om er een grote bus
voor te laten rijden.
Het gemeentebestuur van
Herkenbosch zocht een op
lossing voor de jeugd van de
Meinweg en zo werd het
idee geboren om Petertje,
Herman, Annette en Gerda
per taxi naar school te
brengen. Taxihouder Evers
was hier gaarne toe bereid.
Het gemeentebestuur van
Herkenbosch en de ouders
van de taxirijders bekosti
gen deze nieuwe wijze van
vervoer van de Meinwegse
schooljeugd.
En de kinderen hebben
tweemaal daags hun taxirit:
stipt op tijd. Van schoolblij
ven kan niets komen, want
de taxi-bestuurder heeft z'n
consigne; er wordt niet ge
wacht.
Schoolblijven is er niet meer bij. Direct na schooltijd vertrekt de taxi naar de Meinweg.
