VEL-OVER-BEEN
H
Dr. v. Erp Taalman
gerehabiliteerd
D
Kip
Feiten en
Meeieöen
Aspirin
llldenten geven voorkeur
(itl kleine wooneenheden
Sir
Zelf meedoen aan politiek
gesprek is het parool
Redt eerst"
de anderen
verkoudheid
Congres over huisvesting
4711 Sirfix (ixeert uw haar
7Hc 7flë£êaM>
Samen brain
trust oprichten
Spaanse predi
kant staat terecht
NIEUW PROGRAM VOOR WERKGROEPEN K.V.P.
Samenwerking met maatschappelijke
organisaties noodzakelijk
Nieuwe aanpak
door
&nery Kelen
o°P' 2
Dr. Banki vestigt zich
in Oost-Duitsland
MAANDAG 5 OKTOBER 1959
PAGINA
f"min
hoort in huis
Wt;
18 bs£j'enk0t
tenCld®z<
Dit J6"1'118 I
■■jte Van
^ezaghebber van Aruba
De t. oyerleden
HAIR CREAM
PEANUT BUTTER
Dr. Veldkamp:
door
MARGUERITE
BOURCET
ARTURO FRONDIZI:
"mmmiiMiiMiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiHiiiiiiiHiiiihiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiniHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiinitiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiii
S Dr. A
I vn Argentin.Fr?ndizl* de president
3 flcht dat e'heeft een soort ge-
Ls een aso««'P ulesterliök" noem: het
5 feherp „„^tisoh gezicht, met een
5 «malle fainede" neas, brede mond,
5 hoekigesam3ngeknepen lippen, drie-
3 feheel ög!n en waakzame ogen, het
I epei^ekroond met een schedelt
Dit is s als een basiliek.
I dat
wl 'ben il, gb°te Uinen het gelaat
lans' v°orai 'y si aantreft bi} pries-
en eh r, In Latijns-Amerikaanse
kLP'Us vrte Pausen zoals Leo XIII
evo„.,XIvertoonden deze trek-
si.74 evenöi L-,"erl00naen oez
i« e' die Is 1 .Franciscus van As-
r? van fi J-Oevalligerwijze afkomstig
r°Hdizi7 e stad als de familie
„..Maar
llkerSvj1 men behoeft niet noodzake-
?eb heilik e?n Zuid-Amerikaan of
hebben u zÜn °m zo'n uiterlijk
Politici- tn 1 komt ook voor onder
!?nd, óp imon de Valera van Ier-
?°r de iw jdspori van Italië, Salva-
A^adariaga van Spanje,
en
zijn
kaak de steviger vorm van
ien) „„oven buiten beschouwing la-
pebben d"president Harry Truman
Pen niet °P reügieus terrein: man-
fe:d gen A ascetische gelaatstrek-
^elfde n z'cb 'n ve,e opzichten
jachtiiro, hrondizi is ruim een meter
5eeite i® ?-?■ Voor het grootste ge
uite «nn" "ek en het grootste ge-
f bomen o bn nek wordt in beslag
Llz° smai zÜn adamsappel. Hij
n hij gebouwd als een loopbrug
VeT nt ter volle zUn bij
„&evnn ov®,r-beer> Die heb ik niet
f'cipi. Ik trof hem aan in een
vrstrekt mog^afie, sa-mengest ld en
'hg. door de Argentijnse
,_Uet
rege-
ogen ge hoofd, de branden-
I j hionrt tn ,d,e SC1 prpe, onderzoeken-
5 k?cht ir.5' kken onmiddellijk de aan-
I lykt voif. -een tekenaar. De schedel
5 liS' sma ïlneu? in vergelijking met
I I'lkhpirt gezicht, maar in werke-
5 dlt soort bet schedeloppervlak bij
3 er van „mensen wel mee, en ik ben
5 e®h klpir, rtuigd dat dr. Frondizi er
De SPPe maat hoed op nahoudt.
?en stoYv>erp gesneden neus vormt
JPPendp ,Pe hoek me1 het schuin-af-
(la VDrinl-,r_i r i j u
<Va**Vc*H^
de
voorhoofd. Met de opvallen-
ig en de onver
knobbel op zijn
Wenuü uln°oid. M<
Zetteljji. rau wen-boog
g bphtpfP sandoende ki
3 flgheid duidt dat op de aanwe-
ruiten ?n onbuigzame, stevige ele-
men nip4In. zÜn persoonlijkheid, sa-
5 o ®n kI ln het oog springende bro-
3 jVeheen kbare elementen. Wat
3 S? Platte opvalt zijn de grote ogen,
3 k zige u- ruin en de kleine, ronde,
3 ]i?,eld Va„n- Dit is een typisch voor-
3 ,dke pi„n de in het oog lopende erfe-
3 K?et,Sen schap die men altijd bij
ri.®d kan het Middellandse Zeege-
3 n„ UiteniVerwachten. Zelfs wanneer
n!6mbaahk niet zo duidelijk waar-
3 n?val js r is als bij dr. Frondizi het
3 tiit vrjp' Straalt het die warmte en
1 rSt lype ikheid uit waar het La-
om bekend staat.
zhn^oririt
5 VpP: dr Jks. laat ons duidelijk
5 stoij's ivpi 0ndizi is niet zozeer uit
5 A?- uit bindweefsel samenge-
Als
'k er 'fjt hutti
observeer, dan twijfel
??h moment aan of hij lijdt
schone deugden die men
aitijda| dia
fei, rnrt"er za' aantreffen bij men-
I ii haait een smal en broos gebouwd
3 Ustnem en een eivormig hoofd: idea-
I de» Phchtsgevoel en ijver. Maar
3 te L^ze eigenschappen zouden niets
3 de „tekenen hebben, als daar niet
"hbuigzame elementen mee sa-
'"'«ll
mengingen, die hen doel en richting
geven.
In de tere structuur van zijn li
chaam zie ik de Frondizi, die uiter
lijk plooiba r bijna fluweelachtig
is. Zwijgzaam en teruggetrokken in
zichzelf zal hij op zijn eigen ondoor
grondelijke manier zijn cocon spin
nen, nopend er als een vlinder uit
te voorschijn te komen.
Zelden mis ik een persconferentie,
omdat men zich nergens een beter
oordeel over een staatsman kan vor
men. Iedere politicus kan een tevo
ren opgestelde verklaring met de no
dige zelfverzekerdheid voorlezen,
maar op een persconferentie ver
schijnt hi] in zijn werkelijke gedaan
te. Daar krjjgt men de kans hem
rustig te observeren, terwijl hij op
treedt in de rol van een slangemens,
ineenkrimpend, kronkelend, zich in
allerlei bochten wringend, zich ver
strikkend en weer ontwarrend, ge
pijnigd door zijn kwelgeesten. Op
een persconferentie kom ik vee]
meer aan de weet over een politi
cus, dan bij net doorsnuffelen van
een grort aantal biografieën.
Op een onlangs gehouden perscon
ferentie in het gebouw van de Ver
enigde Naties openbaarde dr. Fron
dizi zich als een bijzonder handige
jongen, snel van geest en een sluw
onderhandelaar een man die zich
niet vlug laat heetnemen. Hij is geen
aanhanger van de Latijnse school in
bloemrijke welsprekendheid. Hij for
muleerde zijn zinnen kort, „demi
sec" en snedig. Hij beantwoordde de
vragen met een nauwgezetheid of
hij tevoren gemaakte aantekeningen
voor zich had liggen; maar dat was
niet het geval.
"Hllll
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHi
Zijn stem heeft zoals ik wel eer-
der heb opgemerkt bij slanke man-
men met voortdurend in beweging
zijnde adamsappe en in het bijzon
der bij Italianen een lage, vibre
rende, enigszins rauwe klank, zoals
de hoge snaar van een contrabas,
die niet voldoende gespannen staat.
Zijn stem is ruw aan de oppervlak
te, maar niet zonder warmte.
Dr. Frondizi is een econoom, die
de wede -opbloei van Argentinië door
een soberheidsprogram hoopt te be
reiken.
Elk soberheidsprogram waar ik
getuige van ben geweest of nog zal
zijn, is ontworpen door een man met
een holle maag. Sir Stafford Cripps
is een uitstekend voorbeeld, evenals
Salazar van Portugal. En op ditzelf
de moment is Prins Feisal druk doen
de de bevolking van Saoedi Arabië
voor hun eigen bestwil ongelukkig te
maken.
Mensen met stevige buikjes, zoals
Erhard van West-Duitsland of
Khroesjtsjev, houden van eten, en ze
hebben niet de minste fiducie in een
systeem van hongerlijden voor hen
zelf of voor anderen. Daarom zijn zij
populair bij de bevolking en stellen
ze er ook prijs op populair te-zijn.
Maar de bonestaken houden zich
strikt aan hun principes, of die nu
populair zijn of niet. Dr. Frondizi
had de moed een eind te maken aan
een tijd van overvloed toen een bief
stuk over de rand van het bord uit
puilde. Hij maakte niet alleen de
biefstuk kleiner, maar ook nog het
bord, en hij noodzaakte de Argentij
nen de broekriem aan te halen.
Als iemand die er zo uitziet on
verschrokken op de eenmaal ingesla
gen weg blijft voortgaan, is hij wel
bestand tegen het geluid van ram
melende magen.
Ambrose Bierce, de Amerikaanse
satiricus, heeft „geschiedenis" eens
omschreven als „een meestal on
juist verslag, van meestal onbelang
rijke gebeurtenissen, te weeg ge
bracht door meestal schurkachtige
heersers en meestal dwaze solda
ten."
Mijn voornaamste bezwaar tegen
de geschiedenis is, dat gebeurtenis
sen er belangrijker door worden dan
mensen. Naar mijn mening kan geen
enkele gebeurtenis naar juiste waar
de worden geschat, zonder dat men
weet wie erbij betrokken was.
Dr. Frondizi, zo beweert men, is
naar voren geschoven door legerof
ficieren, die hem aan het lijntje hou
den. Het ligt niet op mijn weg de
juistheid van die bewering na te
gaan. Het is mijn taak vast te stel
len wat voor een soort man deze fi
guur is, want dat kan van invloed
zijn op toekomstige gebeurtenissen.
Als ik dr. Frondizi zo eens bekijk,
stel ik vast, dat hij een nederig en
toegewijd man is, die niet naar per
soonlijke welstand streeft. Hij is een
van die leiders van wie wij er tegen
woordig zo veel hebben aan beide
zijden van het IJzeren Gordijn, die op
harde matrassen slapen zonder dat
er enige noodzaak toe bestaat. Ik ge
loof, dat hij een man is die voor kor
te tijd plooibaar kan zijn, maar die
nooit een compromis zal sluiten als
het zaken betreft die hij principieel
acht. Een man die subtiel is en
daardoor meer ziet dan anderen.
Alles bij elkaar hebben we hier te
doen met een man van wie men niet
zou zeggen dat hij de persoonlijke
keus is van een handjevol soldaten.
(Nadruk verboden.
Copyright ABC-press)
4 rtvertprtne
et rapport van de Ere-raad-dr. L.
F. C. van Erp Taalman Kip komt
tot een algeheel ontlastende con
clusie terzake van het gedrag van de
ze Arnhemse psychiater ten opzichte
van het echtpaar Meulenbelt. De Ere
raad is ingesteld door de Kon. Neder
landse Maatschappij tot bevordering
van de Geneeskunst en was samenge
steld uit mr. G. J. Kronenberg, prof.
dr. J. J. G. Prick, prof. mr. A. van
Oven, dr. A. Poslavsky en dr. V.
Winkler Prins. Een dergelijke uit
spraak van zulke hoog gereputeerde
medische deskundigen en rechtsgeleer
den moet onvermijdelijk veel indruk ma
ken op degenen, die haar vernemen.
Volgens deze beoordelaars valt geen
enkele blaam op dr. van Erp Taalman
Kip, die op 23 februari 1955 de door de
wet vereiste verklaring heeft afgege
ven, op grond waarvan de burgemees
ter van Arnhem er ambtshalve toe
moest overgaan de heer en mevrouw
Meulenbelt spoedeisend in een psychia
trische inrichting te doen opnemen. De
ze uitspraak is rondweg verheugend ter-
wille van de repuatie van dr. van Erp
Taalman Kip, die als medicus betrok
ken is geraakt in een zaak, welke hem
in haar gevolgen grote schade en zwaar
leed berokkend heeft. De uitspraak van
de Ereraad kan geleden schade welis-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiiiiuHmimnmifi
Advertentie
i "öe
landi
d 's. dat de Neder-
en dezp .kriitp t®rvente tegenstanders
z?.u al o 4 eenu °uvven> ook al wor-
ZU1. waif," de" Cceroeneerd. Het
gegroepeerd. Het
in de goede richting
üze architecten wat
«leer Tam"661,
eerde P i,sie
«ou de ':flA'der, ?aden en meer gevari-
baar wAVerheid ebenden. In dat geval
KPaarZa'Jat,-ii stS?1 me£T ge,d beschik-
V®rn>iia en ei„ en-.. Maar wij zijn
f® hr„. e''jk 'Kenwijs. Het schijnt on-
uisve
ding 'An enkele r
prof irr
den®???idda lr"
A1' grote studentenhuizen
bouweenheid van 10 tot
en le-
en. Het is duidelijk*
eenheid voor de studen-
nnoeten handhaven".
passage-, uit de inlei-
J. F. Berghoef za-
studp n? van h ge!egenheid van
Het nt®nhJPLhat eerste lnternationa]e
deB, c°ngres „®stiag??ongres ,ln Delft.
Ooeipttiers nÏÏ Algcwoond door 45
2d door ril !Li?nden- eIAAerd ge-
de ïhu
de rector-magnificus
s od iw rc. Kronig. uok hn
Sti anleuwe Atnri e.k aan karakter, dat
Zegenten wl l!enhui2en kenmerkt.
hL2lch vverklutwL een huis' waarin
ef r F u S thuis voelen. Nadat de
tpn inleidim, Fente«er van Vlissingen
et" had vn!g vfn Prof- dr. J. Linscho-
in h. haraktntP-A0"' Waarin de laatste
h Nederland van het student-zijn
Ipest "lahnd 1^. met vrijheid als het
N'rsk nrnf d "Vs vanende KenmerK,
h?ugresonder* over het eigenlijke
Bdat tepP' "'erbij werd duide-
£laats is geweest °°rlog de e<Aste
oog vallende kenmerk,
v^tdenvereel!eSt Waar ali"e krachten
jOUwen. Dat a "i" studentenhuizen te
Pr°ietariaa? '.'AP v'an een intellectueel
Aan het slot van zijn re-
d'zing vin in de tijd, dat de be-
"®en k studenten werd genoemd.
Ak® g®Za.ghebber
da.
,heer Arends bij een hart-
tel°ze toesta 1 k'8 te vaHen. In bewus-
PUaal Sett" h* t06n naar een hos-
E a van Aruba,
trends, is overleden. Woens-
de noemde prof. Berghoef het probleem
der goede studentenhuisvesting 'n uitda
ging, waarop met vereende krachten en
met gebruikmak)'- van ervaringen van
anderen een antwoord gegeven zal moe
ten worden. He' congres wordt in de
vorm van discussies en excursies tot
woensdag voortgezet in het conferentie
oord Woudschoten bij Zeist.
Na wekenlang zwijgen heeft zondag
middag een woordvoerder van de Oost-
duitse autoriteiten bevestigd, dat de
sinds 17 september verdwenen Roer-
mondse zenuwarts dr. O. Banki met
zijn secretaresse naar de Russische
zone van Duitsland is gegaan, aldus
meldt J.P.I. Volgens deze woordvoer
der mag hij zich in elke stad die hij
wenst vestigen. Een grensincident is er
niet geweest, aldus de Oostduitse auto
riteiten. De garagehouder, die dr. Ban
ki een wagen had verhuurd, heeft van
het Oostberlijnse Polizeiprasidium een
telegram ontvangen dat hij zijn wagen
daar kan afhalen.
waar niet vergoeden en het ondervon
den leed zeker niet ongedaan maken,
maar zij kan hem althans de voldoening
gevende bevestiging verschaffen van
de juistheid zijner handelwijze mèt de
zekerheid, dat op zijn wetenschappelijk
blazoen geen smet ligt. Degenen, die
destijds in deze kolom het verslag van
de affaire-Meulenbelt hebben gelezen,
weten dat hier geen standpunt pro of
contra is gekozen. Na hoor en weder
hoor zpn de verschillende lezingen van
betrokkenen tegenover elkaar geplaatst
en daarbij is gewezen op een aantal
vraagpunten, die daaruit rezen. Op al
die vraagpunten kan deze Ereraad niet
een antwoord geven. Dit lag buiten zijn
d,'e er Piet in bestond de zaak-
Meulenbelt te onderzoeken, doch de
zaak-van Erp Taalman Kip. Als gevolg
daarvan moest uiteraard mede het
licht vallen op de geestestoestand, waar-
in de heer en mevrouw Meulenbelt op
die dies ater van 23 februari 1955 ver
keerd hebben. Een van de kardinale
vragen was dan ook: hoe heeft dr. van
Erp Taalman Kip gehandeld en heeft
hp juist gehandeld, zoals hij deed? Op
dit ogenblik niet beschikkende over het
rapport zelf van de Ereraad, doch mij
baserend op het door deze uitgegeven
communique, dat men in het nummer
van zaterdag pi. jn extenso heeft kun
nen lezen, valt slechts te constateren,
dat de Ereraad in dit communiqué nau-
welgks aan de publiciteit heeft prijs ge
geven hoe dr. van Erp Taalman
Kip gehandeld heeft, maar uiterst posi
tief is in zpn antwoord op het tweede
deel van de vraag: dl\ van Erp Taal
man Kip heeft juist gehandeld, d.w.z.
hij heeft „met anderskunnen doen
dan hij gedaan heeft", hij heeft het be
sluit om het advies uit te brengen het
echtpaar in bewaring te doen stellen
„pas na rijp beraad" genomen, „daar
bij ernstig rekening houdende met de
belangen van genoemd echtpaar,"
aldus handelende in hun belang en in
het belang van de openbare orde, gelijk
de Raad in zijn conclusie verzekert en
herverzekert.
at de Ereraad in feite oplegt
is een aanvaarding van zijn
autoriteit, die hij ontleent aan
het lichaam, dat hem benoemd heeft
en het gezag van zun leden. Er is voor
de onpartijdige buitenstaander geen
enkele reden om daaraan te tornen,
doch men mag zich evenmin verhelen,
dat de Raad een heel zware wissel
trekt op de eerbied, die men autoriteit
behoort toe te dragen, hetgeen overi
gens daarom nog niet wil zeggen, dat
deze wissel te zwaar is. Maar het feit
is nu eenmaal, dat de uitspraak even
zeer ontlastend is voor dr. van Erp
Taalman Kip als Z'J voor het echtpaar
Meulenbelt belastend is. Als de medi
cus juist gehandeld heeft, dan sluit dit
in, wat de Raad niet met zoveel woor
den zegt, n.l. dat de heer en mevrouw
Meulenbelt op die dag in een psycho
tische toestand verkeerd hebben en ge
vaarlijk waren, een bijkomende voor
waarde, deze laatste, welke door de
wet uitdrukkelijk gesteld wordt voor in
bewaringstelling. Deze toestand heeft
zich dan volgens het oordeel van dr.
van Erp Taalman Kip bp de Meulen-
belts voorgedaan. Dit oordeel is ge
grond op eigen onderzoek „ingesteld
bij het echtpaar Meulenbelt" en na
enige ooggetuigen van hun gedragin
gen van die dag gehoord te hebben.
De mededeling van de Meulenbelts, dat
dr. van Erp Taalman Kip hen niet on
derzocht heeft, wordt daarmee impli-
cite van de hand gewezen door de Ere
raad, die op grond van eigen onder
zoek de handelingen van dr. van Erp
Taalman Kip als juist onderschrijft en
zijn oordeel over het gedrag van de
Meulenbelts duidelpk genoeg tussen de
regels laat doorschemeren.
it oordeel is dus in feite voor de
heer en mevrouw Meulenbelt in
de hoofdzaak vernietigend. Het
spreekt zich uiteraard niet uit over al
les wat er aan die dag vooraf is gegaan
en dat kan het ook niet. Opmerkelijk
is wel, dat in de door 'de Ereraad me
degedeelde feiten wordt gesteld, dat
dr. Meulenbelt op of omstreeks 16 fe
bruari 1955 (in het nummer van zater
dag wordt op deze plaats twee keer
abusievelijk het jaartal 1959 genoemd)
als „assistent-geneesheer van de ze
nuwarts G. W. Arendsen Hein te Lun-
teren door deze is ontslagen". Naar
mijn mening is er geen reden te twij
felen aan de door de heer Meulenbelt
verstrekte informatie, dat hij voor
twee derden in dienst stond van Groot-
Batelaar en voor een derde van de
stichting Veluweland, zodat daarmee
moeilijk te rijmen valt, dat hij assis
tent-geneesheer was van de heer
Arendsen Hein.
Terwille van de zorgvuldigheid, die
nen in dergelijke zaken betrachten
moet, mag deze stelling van de Ere
raad niet aan de aandacht ontsnappen.
Zij houdt overigens geen direct ver
band met zijn oordeel in de hoofdzaak,
welke hier in het geding is. En omdat
dit oordeel zo vernietigend is voor de
heer en mevrouw Meulenbelt, had het
grotere bevrediging geschonken als het
iets meer geadstrueerd was geweest
en iets minder op autoriteit gegrond
vest. Men moet nu veronderstellen,
dat de Ereraad medische bijzonderhe
den bekend zijn geworden, die beslis
send op zijn oordeelsvorming hebben
gewerkt, maar die hij als zodanig niet
publiek wil maken. Dit is geheel be
grijpelijk, en het is mogelijk, dat dr.
van Erp Taalman Kip dergelijke fei
ten bekend zijn geweest, die hij op
grond van zijn medische geheimhou
dingsplicht nooit heeft willen openba
ren. Maar de aantijging van de heer
en mevrouw Meulenbelt draait niet al
leen om de vraag of zij in een psy
chotische toestand verkeerden wat
zp uiteraard ontkennen die aantij
ging baseert zich op hun stelling, dat
de heer van Erp Taaiman Kip hen niet
onderzocht heeft. Het is natuurlijk
denkbaar, dat deze laatste reeds zo
veel bekend was aangaande de Meu
lenbelts, dat een onderzoek ter plaat
se om strikt medische redenen niet of
ternauwernood noodzakelijk was. De
Ereraad stelt echter in zpn commu
niqué, dat het onderzoek wel gebeurd
is. Er zou geen medisch geheim zpn
geschonden, noch zou hij zijn eigen
autoriteit hebben verlaagd, indien de
Raad op dit punt ietwat duidelijker,
iets minder autoritair was geweest.
Het is niet nodig en daarom niet ver
standig, dat autoriteit meer geloof vor
dert dan noodzakelijk is. Het veroor
zaakt onvermijdelijk een gevoel van
onbevredigdheid, dat weliswaar geen
afbreuk doet aan de aanvaarding van
's Raads oordeel in de hoofdzaak
de onberispelijkheid van het handelen
van dr. van Erp Taalman Kip maar
dat deze aanvaarding wel blijft ver
gezellen.
LIBRA
Sirfix - met het actieve "Captol T* tegen roos - verzorgt uw haar!
Sirlix regelmatig goed in de haarbodem ingemasseerd - dit
beschermt tegen roos en is een radicale verzorging voor uw haar.
Het wordt zacht en glanzend, is gemakkelijk te friseren en ver
krijgt vorm en vastheid.
Sirfix'is werkelijk een haarverzorgings-middel!
Voor gezond haar en een onbe
rispelijke coiffure
Sirfix Friseercreme van het
wereldhuis "4711"
Grote tube f 1.95
A 58/153 V
Advertentie
(Pindakaas) rijk aan vitaminen
'n bron van kracht en gezondheid.
De fijnste pindakaas komt van
*>1
Dr. Veldkamp heeft voor het ka
der van de K.V.P. de wens te kennen
gegeven dat de vele wetenschappe
lijke instituten waarover de katho
lieken in Nederland beschikken, tot
nauwere samenwerking komen. Naast
het Centrum voor Staatkundige Vor
ming, dat zeer waardevol werk ver
richt, zou dan nog meer direct een
braintrust beschikbaar zijn, waarvan
ook de K.V.P. in hoge mate zou kun
nen profiteren voor onmisbare re-
searchwerkzaamheden.
Wanneer deze samenwerking vijf
jaar geleden tot stand zou zijn ge
komen, dan zou ongetwijfeld het Ka
tholiek Sociaal Program, waaraan
men nu nog steeds .werkt, niet zo
lang op zich hebben laten wachten,
aldus de staatssecretaris.
Een openbare aanklager bp een
rechtbank te Madrid heeft zaterdag
drie maanden gevangenisstraf en een
boete van ongeveer honderdvpftig gul
den geëist tegen een protestantse gees
telijke, dominee José Nunez Moreno,
omdat hp zich toegang tot zijn kerk had
verschaft nadat de Spaanse autoriteiten
het gebouw hadder. gesloten, aldus
meldt Reuter.
De .'echtbank zal, naar verwacht
wordt, binnen enkele dagen uitspraak
doen. Als de rechtbank gevangenisstraf
oplegt, zal de predikant niet in feitelij
ke gevangenschap komen. Alleen wordt
zijn naam ingeschreven in het strafre
gister. Ongeveer vierhonderd Spaanse
protestanten hadden zich zaterdag in
het gerechtsgebouw verzameld. De
kerk van de predikant werd in 1949 in
de Madrileense arbeidersvoorstad Usera
geopend en in 1954 door het ministerie
van binnenlandse zaken gesloten. In
1956 hervatte ds. Nunez Moreno de
kerkdiensten.
(Van onze parlementaire redacteur)
De leiding van de K.V.P. heeft zater
dag in een van de mooiste streken van
ons land de hoogste top van Berg en
Dal met het uitzicht op de rivier en het
polderland - zpn kader verzameld om
het te inspireren tot een nieuwe opzet
van het werk in kringen en afdelingen.
Voorzitter mr. H. W. van Doorn liet on
gemerkt nog, voordat hp hierover con
crete mededelingen deed, de bijeen
komst al volgens het beoogde nieuwe
systeem aan het werk gaan; men luis
terde naar een inleiding van staatsse
cretaris dr. G. M. J. Veldkamp, om
daarna zelf over het onderwerp - pro
blemen rond de democratie - verder te
discussiën.
Een tiental discussiegroepen ver
spreidden zich in huis en tuin om de
stellingen van de staatssecretaris te be
spreken. In de namiddag kwamen uit
die tien gespreksgroepen rapporteurs
üllllllllllllllllllllll
40
Terwijl hij, zinnend op een nieuwe kans, in Osten-
de zijn woede zit te verkroppen, wordt er onver
wacht wapenstilstand gesloten. Een keer te meer
treedt een leitmotiv in zijn levensgang duidelijk
aan de dag: een hardnekkige ondernemingsgeest
tegenover een even hardnekkig van de hand gewezen
activiteit.
Toen op z maart de vrede getekend werd, keerde
da hertog van Alengon met tegenzin naar Merano
terug. Sinds hij die weg enkele maanden geleden
in tegengestelde richting had afgelegd, was alles
veranderd. De nieuwe levenskrachten van de lente
pvm°miie" ln de takken van de bomen. Zij stroomden
eveneens in het grote lichaam van Frankrijk, gezui-
i, was van de verzwakkende dwaasheden
Tweede Keizerrijk. Een zelfde vernieuwing
r'ng )onge echtpaar dat zijn liefde na de
„„„v,1,11,? ^.eiinnigd ^ond. De vroeg intredende lente
van z,uia-iirol zou de boomgaarden van Merano wel
dra met roze bloesems tooien....
twee maanden later deelde de hertog van
Zljt? vrouw stamfelend van ontroering een
kostDaar geheim mee. Zij voelden zich dichter bij
elkaar dan ooit.
Op 15 juni 187J vertrok de hertog van Alencon
opnieuw naar Engeland om zich bij zijn familie te
voegen.
Na^d^ielntwlntie ,Jaar wachten kregen de prinsen
van Orleans eindelijk toestemming naar Frankrijk
terug te keren. De Voorlopige Regering had de
verbanningswetten ingetrokken.
Voor de prinsen van de opkomende generatie, die
ais kinderen uit de Tuilerieën naar een rijtuig mei
onbekende bestemming waren gedragen. was
Frankrijk het Beloofde Land, des te vuriger begeerd
naarmate men het nog niet kende. Met het koorts
achtige ongeduld van een jongeman op de vooravond
van zijn eerste rendez-vous verbeidden zij de over-
tochi
De hertog van Alen*on vertrok alléén uit Merano,
Het eerste verblijf op Franse bodem zou maar enke
le weken duren Het was bedoeld als een symbolisch
gebaar tegenover het volk. Later, als de omstandig
heden zich gunstig ontwikkelden, zou men zich blij
vend vestigen. Het had geen zin ook Sofie Charlotte
een lange reis te laten maken, te meer omdat zij
aan het begin van een zwangerschap stond. De
hertog van Alengon herinnerde zich maar al te goed
wat dat voor haar betekenen kon. Wellicht oo heeft
hij het geenszins spijtig gevonden alleen te zijn op
dai plechtige tijdstip in zijn leven. Mannen geven
zich niet graag bloot en hebben er dikwijls een af
keer van bepaalde zeer diepe gevoelens prijs te
geven aan een vrouw, zelfs al is het hun eigen
vrouw en de liefste ter wereld.
Bushy" was het punt van samenkomst. Er heerste
een opgeluchte stemming. Men wisselde gelukwen
sen en gezichtspunten uit en besprak toekomstplan
nen. Op 5 juli scheepte de familie zich naar
Frankrijk in. Wie van hen was de gelukkigste, kan
men zich afvragen. De vader die zich alles zou
herinneren? Of de zoons die hun vaderland zouden
leren kennen?
Toen zij te Calais aan land gingen, werden zij door
een reusachtige menigte omringd. Men herkende
nen onmiddellijk aan hun voorname gestalte. Men
noemde hen bij name, begroette hen, trachtte hen te
benaderen. Franse woorden, willekeurig op straat
uitgesproken, klonken hun als muziek in de oren. En
men was getuige van een uitzonderlijk gebeuren: de
strenge Nemours, de vijand van publiek vertoon,
barstte in tranen uit.
Een paar uur later stonden zij in Parijs, voor een
hotel in de rue de Castiglione. Zij gunden zich zelfs
geen tijd om hun koffers te openen; zij gingen
meteen de stad in.
Vanaf de pon: de ia Concorde zagen zij de zoi
ondergaan. De heuvels van Saint-Cloud versmolten
ais het ware tot vloeibaar goud en het leek, alsol
de Seine een stroom van vuur door haar bocht
stuwde. Dat was Parijs. Lang leunden zij tegen de
balustrade. De hertog van Nemours herkende de
stad van zpn jeugd. Zijn lippen trilden onder zijn
grijze snor. De jongeren genoten. De werkelijkheid
overtrof hun dromen.
Een eindje verderop sloot het Palais Royal bij het
invallen van de duisternis zijn poorten. Op deze
juli-avond danste de fontein en de gazons verspreid
den een geur van besproeid gras. Schimmen in
ouderwetse japonnen schenen te komen en te gaan:
de grijze Marie Amélie met haar zachte moeder
lijke ogen, de charmante, jong gestorven zusters,
Marie en „onze engel Louise". De voorbijgangers in
de rue de Rivoli bemerkten opeens een rijzige heer
met een grijzende baard die neerknielde voor de
poort en onder de drang van een onweerstaanbare
ontroering de uitgesleten stenen van de drempel
kuste: de prins van Joinville had het huis van zijn
jeugd teruggevonden.
En toen de nacht gevallen was en zij in het hoteJ
waren teruggekeerd, wendden zij hun blikken naar
de overkant van de straat, waar, als een half ontbon
den kadaver getuige van een schandelijke geschie
denis de verkoolde ruïnes van de Tuilerieën, hun
Tuilerieën, zich verhieven.
De volgende dag dineerden zij voor het eerst ,,en
familie", op uitnodiging van de hertog van Aumale.
Daags nadien opende Versailles voor hen een fonke
lende schat van herinneringen: dezelfde die koningin
Amélie hun als verbannen kinderen op „Claremont"
voor ogen had getoverd.
Zodra de ontroering van het eerste weerzien tot
bedaren was gekomen, begon men zich met vraag
stukken van meer zakelijke aard bezig te houden en
nogmaals bracht de hertog van Nemours met zijn
overwegingen van bovennatuurlijke aard alle toe
komstplannen in de war. Hij wilde inderdaad naar
Frankrijk terugkeren, dat was zelfs het enige wat
hij drieëntwintig jaar lang had gewild, maar hij
wenste terug te keren „om iets te doen", om een
plicht te vervullen of een dienst te bewijzen en niet
om het werkeloze leven van een ereprins te leiden.
Hij vreesde, dat „een burgerlijk privéleven geen
enkele kracht bij zou zetten aan de zaak van de
monarchie." De hertog van Nemours lijkt meer een
romanfiguur dan een historische figuur te zijn. Hij
geeft blijk van een levensstijl en een eenheid van
karakter, die men buiten fictieve figuren zelden of
nooit ontmoet. De werkelijkheid is gewoonlijk inge
wikkelder en sterker onderworpen aan innerlijke
impulsen en uiterlijke gebeurtenissen.
(Wordt vervolgd)
aan het woord, die alles nog eens kern
achtig weergaven. Daarop gaf de staats
secretaris een antwoord. Zo kwam men
tot waardevolle conclusies, al was het
onderwerp verre van gemakkelijk.
Een van de onderwerpen die men na
der uitwerkte was o.m. de invloed van
de z.g. „pressure groups". Bij nader
onderzoek bleek het begrip, althans
voor ons land, minder spookachtig dan
men veelal veronderstelt. De algemene
opinie was echter wel, dat formele ban
den tussen een politieke partij en vak-
en standsorganisaties welbewust dienen
te worden vermeden. Wel noemde men
meer vertrouwvol beraad en samenwer
king op het gebied van de research in
hoge mate gewenst.
Met name werd ook .vastgesteld, dat
er heel wat meer „pressure-groups" be
staan dan genoemde organisaties. Een
van de discussieleiders maakte de op
merking, dat er waarschijnlijk maar
weinig Nederlanders bestaan, die niet
bij de een of andere groep behoren, die
wel eens pressie uitoefent.
Bij de vraag hoe men de kiezers moet
voorlichten kwam het samenstellen
van de verkiezingsprograms aan de or
de. Dit mede naar aanleiding van wat
dr. Veldkamp had gezegd over het
„ethisch goede" van compromissen in
een land waar de partijen, omdat zij al
le een minderheid vormen, nu een
maal op samenwerking zijn aangewe
zen. Moet een verkiezingsprogram da
terwille van de openheid en eerlijkheid
meer concreet aangeven welke pro
grampunten wèl en welke zeker niét
haalbaar zijn?
De conclusie van de staatssecretaris
was, dat een party onmogelijk voor de
dag kan komen met een program waar
in een enorm aantal restricties zijn in
gebouwd. Wel achtte hij het gewenst,
dat het program zo wordt geformuleerd
dat de kiezers er in kunnen ontdekken
op welke punten en tot welke grens de
K.V.P. wei en tot welke zij niet bereid
zal zijn tot samenwerking. Dit om te
voorkomen, dat de kiezers later, wan
neer compromissen worden gesloten,
het gevoel hebben erin gelopen te zijn.
Het kernpunt van de discussie was de
vraag hoe de partij de kiezer in dit
land, dat in tegenstelling tot andere
landen bij het onderwijs een opvallend
geringe plaats inruimt voor opvoeding
tot staatsburgerschap, moet voorlich
ten en opvoeden. Over de wijze waarop
dit thans geschiedt waren de meningen
verdeeld. Het partijblad „De Opmars"
achten sommigen onvoldoende. Maar
ook de organisatie van de partij, die
wel eens het beeld vertoont van een
„losse kop" op een daaronder zweven
de massa, vraagt om bezinning. Zo
kwam men uit zich zelf al op het onder
werp terecht, dat de partijvoorzitter wil
de behandelen. De discussieleiders wa
ren van oordeel dat een betere voorlich
ting alleen niet voldoende is. De partij
zelf zou zich dienen te heroriënteren,
zo niet reorganiseren.
Voorzitter mr. Van Doorn kon in
ililiiiilllililllllllillllllilllllllllllliilllllllllilllllllllliiiiiniillill
De bijeenkomst van het topkader
van de KVP in Berg en Dal is een ge
lukkig initiatief geweest, dat zeker
een voortzetting verdient. De gevolg
de wijze van vergadering leidde tot
een levendigheid van gedachtenwis-
seling als zelden op partijvergaderin
gen bereikt wordt. Uiteraard heeft
het onderwerp van gesprek daartoe
bijzonder bijgedragen. De snelle maat
schappelijke ontwikkelingen en ver
anderingen stellen de democratie voor
problemen, waarop velen geen ant
woord weten of die in brede kring
een min of meer bewust gevoel van
onbehagen wekken. Het is inderdaad
dringend noodzakelijk, uat ook vanuit
de KVP getracht wordt een inzicht
in dit gebeuren en een visie op de toe
komst te geven. De discussies van
Berg en Dal hebben enerzijds aange
toond, hoezeer deze problematiek in
katholieke kring leeft en hoe open
hartig men van zijn zorgen en kritiek
doet blijken, maar anderzijds hoeveel
er nog gedaan moet worden om theo
retisch de problematiek onder de
knie te krijgen en wellicht nog
meer om daar de practische con
sequenties uit te trekken.
Steeds opnieuw beginnen is echter
een teken van vitaliteit. Dat de KVP-
leiding met deze bijeenkomst het
startschot heeft gegeven om in een
nieuwe aanpak de discussie in de par
tij van hoog tot laag over deze. vraag
stukken op gang te brengen, is een
bewijs van een gezonde en construc
tieve „onrust", welke goede verwach
tingen wekt.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiHiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
aansluiting daarop mededelen, dat er
inderdaad een nieuwe opzet is ge
maakt. Meer dan voorheen gaan de
werkgroepen studiekernen vormen,
waarin de leden kans tot ontwikkeling
krijgen. Maar niet alleen tot ontwikke-
ljng, ook tot het uitoefenen van wezen
lijke invloed op de politieke gang van
zaken. Wat in de werkgroepen wordt
uitgewerkt zal men naar een centrale
in Den Haag doorzenden. Deze gaat het
kanaal vormen waarlangs dit mate
riaal tot partijbestuur en fracties zal
doordringen. Zo stelt de K.V.P. zich
voor de belangstelling voor de politiek
bij haar leden aan te kweken en de par
tij tot een levend organisme te maken,
waarvan iets uitgaat; niet alleen aan
de top maar van laag tot hoog.
Het woord is nu aan de kleinste een
heden in de partijorganisatie: de onge
veer dertienhonderd afdelingen, die
door een intensiever overleg en door
een meer systematische vorming deze
plannen zullen moeten realiseren.
