Haarlemse Bloemenmeisjes
een week naar Stuttgart
bankstel
Les Frères Jacques: uitgebalanceerde
miniatuurkunst
De griezelfilm
Bij uitzondering uitlaat voor jong en oud
Meestal filmisch gif-
Smaakvol concert door Haarlems
Christelijk Mannenkoor
Agenda voor Haarlem
NAAIMACHINES
^ECLAME-
Qrnermuziek
0o* echtpaar
'^•:'t!esrnerg
Tandartsen contra
tandtechnicus
overhemden
Aafje Heijnis
excelleert
BRIEVEN
van
lezers
CGkGEST0FFEERD'
ferN.^hgnhoVoar5;e-
Civiel proces voor
het Gerechtshof
Ontvangst in Teisterbant na overrompelend
optreden in de Haarlemse stadsschouwburg
VRIJDAG 9 OKTOBER 1959
FAGINA 3
?aand;
«tutti
>*ïiterrVn °P
5535^ oP A-
modermv,K,houten bankstel,
EplNri c MODEL, WOLLEN
2-Kleud,1 BEKleDINCSSTOF,
UREN Naar keuze
telefoon
te„?enfff en
Oo^Ss
da1nkressen
's bö'
'a 2
keHete k
Stand Haarlem
Jruüh;
Wd-
Chapellerie Modern
bestaat 75 jaar
Jaarlijkse feestavond
Politie Reservisten
Slagaderlijke bloeding
Denk om de vogels
Monty-Coats
Pullovers - Vesten
Pantalons
GRETHA DE BRUIJN
Eis toch een
grote sortering
Wijkvereniging „Bosch
en Vaart" Haarlem
„Twaalf Gezworenen"
voor G. en W.
Willy Moret voor
Heemsteedse Kunstkring
V olksuniversiteit
Les Conférences
Fran^aises
Haarlemse winkelstand
R.-k. Vrouwengilde
Heemstede
Alle merken dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, tel. 14444
Films
Toneel
Muziek
Diversen
Tentoonstellingen
Waterstanden
COLLECTE IN
HEEMSTEDE
Mendeliers contra Trinitariërs
Beurs van jNew Vork
r
i
r ausnirix--
J«rian(lseau^iën van de Stichting Ne-
ftïannel-- in DllitUnnrl
•nnaag 10Duitsland wordt van
2*<r 17 oktober 1?». en met zater-
r een Holiand-Woche
nu -"one in r"'Het vo«g jaar was
viïes- Ook Hif - b'urg en met groot
^eöerlantjg jaar zal een uitgebreid
m
was
t^ng\lMap Iich - die week
hl de ye" .nauwe samenwerking
v^'sterif »'^116 "De Nederlands!
J.
touw
O °kken z^Aoemenmeisjes
nle„aan de h';l.1z'Jn. a'thans uitgenodigd
vaDe \iit„ 'and Woche deel te ne-
unanei van haar
Verhage, is een
gezet, waarin de
nauw be
deel te ne
inmiddels aan-
a een H t® «uiniuaeis aan-
8e,naakt Ultv°erig programma is
Bi adag
^Oofri?enrtlei«:i?'x)^er vertrekken twaalf
Uur '8e leM3, s °nder de bekende drie-
Kw P Uit 5-g 's m°rgens om 6.45
Uur 2die i,aarlem naar Stuttgart,
tveei?rriVeren 3 's middags om 4.30
tot ve«e besehii!., Zullen gedurende die
bew^ft'enSk^ng hebben over tien
g tln6ri Iïia=«?d troschrysanten. Zü
andagochtend reeds om 9
Advertentie
ï.'l.v°eHn„^et in de Renaissance-
mè° Hesg geSeVp"s Halsmuseum een
6efg' vi??rg ho i worden door het
Vaster. ®J>1, pjp)s,aande uit Jan Hes-
In de JPjflo. jJ®r Odé, fluit, en Ans
tüipeen v.u>tist oor plotselinge ziekte
h 'pde y'^oi. ^erd de avon| omgezet
itio van k resn P'anorecital, dat ge-
Srg'B outer1 feabeIe siagvaardig-
Son' Diet uft vvftrt ka'e echtpaar Hes-
v2 ate Vai 2°hderi het gehele program-
at nderd Bartin 8 van de solo-viool-
IfhUsioii Wordp'hgs, moest plotseling
hek T?rd in Er is voortreffelijk
Gr Hhahm Werken van Mozart,
frotete hi an- S en BadinSs-
Socioloog John Ruskin ver
in zijn „Time and Tide"
enten
'f?le teksten
schandelijk misbruikt
bijvoorbeeld het li-
een
Wn J Van
Veri ettin "Dor Giovanni", voor
tfr,?. hem 8 zelfs in aanmerking te dur-
lett!w®hs Claude Debussy (die zich
„Monsieur Croche Antidi-
«oChspr-'" andere essays nogal eens
geheet *t. ook betreffende Franck)
dat mus ?an Robert Godet: „Te-
het nietLhotel w<
hiaa^hhste ufn en dl
da dat ni ^aad te hebben
hen en dat ik zweer nooit
te hebben gedaan,
uettemin een goed deel van
ïïlii u twucii vauutrt. „ic-
het hief hotel woont een meisje,
ihste ufn er 1
w.. dat aad
HeiS'ddai» ifttemi
Bfak 'k i^uziek van Franck speelt."
al niet
schrijft
alleen diep
over
doch
deru Ptornii Ver Muziek.) Een van de
altjiH d bewi nte componisten van Ne-
hoK aerde eens dat Badings hem
sUbiP°heren bewijzen dat hij kan
°htpn51'evf, tegenover deze hoogst-
van kare Leningen staan gelukkig
VrjQtekenifere' eveneens van figuren
jhUziï8 hiLf^s, deze kamermuziekver-
iat aa'e ver5\a'en een belevenis van
dee,} .vukkir.g. Het zonnekind Mo-
^hfgp.hog ,e narigheid die zich in het
h, ja' eens voordoet, volkomen
js'hg atrij', e maltre angelique" bracht
Dfahmas aa^en„ e!£tase die een ontstij-
vi8e de f es wat minder edel is;
».0®d ,ahm„ 8enaamde stugge en nar-
~'ch „rU a^' goot een hoorn van over-
Seh; t\?,.rÖke melodiek waaraan
as°be ^dir, notionele spanningen paar-
dat h; vio0]^ wist met zijn expressionis-
?aai v i ®eh nate sterk te overtuigen
dtliku hia^ rascomponist en fenome-
aah a h 2ij aan het woord was. Deze
?ahkn„e twj' voor een niet gering deel
's bn. Het .sublieme executanten te
?eti ,eh pJvioolspei van Jan Hesmerg
«i. vcrhpvprt 7.iin vrrrnw is
eikafdaar'^hzinnip pianiste."Het is ver-
*ei-ar ipgUat deze artisten volkomen op
'laarb6r (ij'rifkk verheven, zijn vrouw is
'Ikft, Se-
elWe "gest i arusien vomomen u(.
*«ti S'hg „'d zijn, waardoor een wis-
Soeghi^j^ ontstond die resulteerde in
Was t overgave waarnaar het
ce luisteren.
T. de Vr.
vati ah ri„ 'laardenzorg
n^aanrt»8emeente B
den^tobgdag 19 tot en
v0or8®houdde jaarlijkse collecte wor-
hipt de hot ten bate van het comité
b«ja 'Asten Er zal huis aa-n huis
hj
In alle wij-
loemendaal zal
met zaterdag
Ohrt'arden»o Worden gecollecteerd. De
m Bloemendaal omvat
b|if®hk0 dr het houden van societeits-
Uitf-hk, "sten, een feestelijke middag-
tapje rto n het winterseizoen en een
stfeo.n t\veo\Z0mers- Hierbij zUn meest-
ee honderd bejaarden van om-
ig jaar en daarboven be-
«s zeff *°nderd bejaarden van
okken eventig jaar en daarboven
Vej'e-yan'"vpfvan een zoon: E. M.
Schi.J- D Kifi1' J- J- de Berg-de Boe-
*bao d; J v= nen_de Vries; J. G. Jung-
Hs„%n' Waf Celder-Blom; J. A. Co-
^fui„ artop dnm; J. H. Verboom-
s*1—-M- van de W
dshaus;
A.eh V ivi M. u. r aoei-x-no
Bep^'aer-wfh de Wardt-Kikkert; J. A
- S! C j^ushaus; t Klaassen-
dochter: M. .W.
G. Fabel-Pries-
f'an Hpp Timmermans, 76 jr.,
fr-. Ri' Hamff ferkstraat: J. Krijnen,
Derksema, 77
Jak, 73 jr., Kam-
- '"'-'■ J. J. Roose en A.
he. ct1outen. J. N. Smith en A. M.
bCRtj,, Schild en J. van Oe-
örmt.A'U
- Va„' ,W- FeiifK* ™'UUS en c. f. ae
^ittk^euwen een.H- Heugeling; J.
tkarnno- en A. c. Oerlemans:
Fepth
Milius en C. P. de
araPer
C. Oerlemans;
M- M. j. Verhaar.
uur, wanneer zij een groep meisjes in
Schwabische klederdracht zullen ont
moeten. Zij worden daarna ten stadhui-
ze ontvangen door Bürgemeister Klett
van Stuttgart. Tevens zijn zij aanwezig
bij de opening van twee tentoonstellin
gen, waarvan er een gewijd is aan het
internationale boek", de andere aan
de „moderne Nederlandse beeldhouw
kunst". 's Avonds wonen zij een con
cert bjj, te geven door het Nederlands
Kamerkoor.
Dinsdag en verder iedere ochtend van
de week delen zij op verschillende pun
ten in de stad bloemen uit. Die dag
wordt de Holiand-Woche 's morgens of
ficieel geopend. Voor de middag staat
een ontvangst door de Nederlandse am
bassadeur op het program, 's Avonds
gaan zij luisteren naar de Dixieland-
Pipers. Woensdag brengen zij een be
zoek aan de Benz-fabriek en aan het
auto-museum, 's avonds is er een con
cert door het Amsterdams Concertge
bouw-orkest.
Donderdag worden bezoeken ge
bracht aan ziekenhuizen en klinieken
en worden jonge moeders met bloemen
verrast. De Koninklijke Militaire Kapel
geeft 's avonds een weldadigheidscon
cert. Vrijdag is de inwijding van de
Damco-silo en wordt een bezoek ge
bracht aan het Kaaspaviljoen. Tenslot
te een ontvangst door de Holland-Ame-
rika-Lijn. Zaterdag trekken de meisjes
de winkelstraten in, zondag gaan zij te
rug naar Haarlem, waar zij 's avonds
omstreeks half twaalf arriveren. On
danks het drukke programma is er voor
gezorgd, dat de meisjes voldoende tot
rust kunnen komen. De D.A.F. heeft
bovendien vijf auto's beschikbaar ge
steld voor het vervoer door Stuttgart.
Zaterdag is er voor geheel Duitsland
een televisie-programma, gewijd aan
de Nederlandse week. In dat program
ma zullen de Haarlemse meisjes een
belangrijk aandeel hebben.
Vandaag bestaat de Chapellerie Mo
dern, een speciaalzaak in herenhoeden
en petten in de Lange Veerstraat te
Haarlem vijfenzeventig jaar. De eige
naar de heer C. Th. Boerée herdenkt
op deze dag tevens het feit, dat hij vijf
tig jaar geleden zijn intrede deed bi]
de firma. Bij gelegenheid van de jubi
leumviering is de zaak van binnen ge
heel gemoderniseerd. Gedurende de af
gelopen 75 jaar is de Chapellerie Mo
dern steeds het toonaangevende adres
geweest voor de herenmode in hoeden
en petten. Steeds heeft zij de nieuwe
creaties op de voet gevolgd.
De jaarlijkse feestavond van de Ver
eniging van Politie Reservisten Haar
lem is gisteravond in café-restaurant
„Dreefzicht" te Haarlem gehouden. De
voorzitter van de vereniging, de reser
ve inspecteur J. van Zijl, hield voor de
ruim tweehonderd aanwezigen een in
leidende toespraak Daarin verwelkomde
hij de hoofdcommissaris de heer J.
Fontijne en de beide commissarissen, de
heren v/. J. Gorter en A. L. de Boer.
Het Langedijker Cabaretgezelschap
zorgde vervolgens met een aantal vlot
te schetsjes en liedjes voor een zeer
genoegelijke avond.
In een civiele procedure in hoger be
roep zijn vanmiddag voor het gerechts
hof te Amsterdam de pleidooien gehou
den waarbij enerzijds de belangen van
de tandartsen, anderzijds die van de
tandtechnici in het geding waren.
Het was de nasleep van een tekort ge
ding waarmee 38 Haarlemse tandartsen
wilden bereiken dat een tandtechnicus
zijn werkzaamheden zal staken, die
naar hun mening uitsluitend tot de be
voegdheid van tandartsen behoren. Mr.
J. D. A. Viskil voerde aan, dat de tand
technicus in 1913 bij een tandarts in
dienst is getreden en daar is opgeleid.
In 1921 vestigde hij zich zelfstandig. Na
de oorlog behaalde hij zelfs een getuig
schrift waarmee zijn vakbekwaamheid
werd onderstreept. Mr. Viskil erkende
dat de positie van deze tandtechnici, die
dus geen academische opleiding hebben
genoten, nimmer erg duidelijk is ge
weest, maar hij stelde daartegenover,
dat het ageren van de tandartsen men
selijk gezien niet te billijken is. De tand
technicus is nu bijna 60 jaar en ziet zjjn
functie, die hij al enkele tientallen ja
ren heeft uitgeoefend bedreigd. Mr. C.
C. J. Bayens betoogde, dat de tandart
sen zich door de praktijk van een niet
academisch geschoolde en naar hun oor
deel onbevoegde collega benadeeld voe
len.
Uitspraak 19 november.
Gistermiddag omstreeks half 1 meld
de zich aan het bureau Smedestraat
te Haarlem een 35-jarige fabrieksarbei
der uit Haarlem met aan de pols een
slagaderlijke bloeding. Op het politiebu
reau heeft men de eerste hulp verleend,
waarna de man is overgebracht naar
het Grote Gasthuis.
Tevoren had de man in z\jn \voning
een heftige woordenwisseling gehad met
2ijn 26-jarige echtgenote. Het Kwam zo
ver dat de man de huisraad wilde gaan
vernielen. Hij begon met een £u't van
de keukendeur, die hij met zijn hana
stuksloeg.
De Haarlemse Dierenbescherming
doet een beroep op iedereen om brood
en andere etensresten niet weg te gooi
en, maar voor de vogels te strooien.
Men gelieve ook water klaar te zet
ten. De vogels en andere dieren zoais
egels en eekhoorns hebben bijzonder
veel te lijden van de droogte.
Advertentie
SPORTMAGAZIJN
TWIJNDERSLAAN 7 - TEL. 15116
100% service
Wanneer men met Anton van Duin
kerken van oordeel is, dat men onder
cultuur de beheersing der materie door
de geest moet verstaan, dan kan men
het optreden van de Frères Jacques
gevoeglijk beschouwen als een sum
mum van cultuur. Deze broeders in de
kunst van het miniatuur-zangspel be
heersen hun lichaam tot in de uiterste
cellen. Zy spelen hun tekst helemaal
uit en weten deze in een entourage te
stellen, die een indruk van volmaakt
heid achterlaat. En waar het volmaak
te niet past by het menseiyke, zou
men verwachten zich op de duur te
fa an vervelen by dit voimaakt-gave.
lat biykt niet het geval, omdat de
Frères Jacques zich nergens herhalen,
steeds weer volkomen nieuw zijn en in
ieder chanson een ander facet van het
mens-zijn beleven.
Wat moet men onder deze omstan
digheden het meest bewonderen? Het
meest perfecte miniatuurdrama in
zang, dans, plastiek en mime, dat
wordt opgevoerd onder de titel ,,Le
tango interminable des perceurs de
coffres-forts", tekst van B. Vian en mu
ziek van J. Walter? Of het ondeugen
de „Bain, amour etcetera" van J. Con
stants? Het voortreffelijke, melancho
lieke liedje van de speeldoos „Les
Boites a Musique" van F. Blanche en
G. Lafarge, dat tijdens de voorstelling
van gisteravond in de Haarlemse
schouwburg op herhaald aandringen
van het publiek gebisseerd werd? Of het
bijna cynische .^Faut bien qu'on vive
van C. Francois en Gilles. Geconsta
teerd hebbende, dat alles in zijn soort
perfect was, een lust voor oog en oor,
moet ik ais mijn persoonlijke voorkeur
noemen „Le poinconneur des Lilas", dat
een werkelijk tijdsbeeld geeft: De kaar
tjesknipper in het métro-station Porte
des Lilas, de man die zpn leven lang
niets anders doet dan gaatjes knippen
en voor wie tenslotte zelf een gat ge
graven wordt, waarin hü verdwijnt.
De kunst van de Frères Jacques
vindt in dit chanson naar mijn smaak
een onbetwist hoogtepunt. De dingen
worden bij hun naam genoemd, recht
streeks en onbedekt. Men stoot door tot
de kern van de zaak. Men beoefent de
ascese van onze tijd, die alleen nog in
het wezenlijke kan geloven. Prachtig
is hier het scènebeeld: de vier Frères
Jacques in een bepaalde figuur opge
steld, die onmiddeliyk het beeld van
een métro-station oproept met zijn bij
kans lugubere kruisgangen, diep onder
de grond. De knappe lichtontwerper
Pierre Carrière heeft hiervoor een be
lichting opgesteld, de direct herinnert
aan het trieste, altijd partiëel verlicht
te métro-station. Voor dit en alle ande
re chansons gebruikte men een fraaie
draperie van Jean-Denis Malclès
die ook de affiches ontwierp als
achtergrond. Malclès is een van de be
langrijkste moderne decorontwerpers
ter wereld. O.m. heeft hij het decor
ontworpen voor de recente Parijse pre
mière van het nieuwste stuk van Jean
Anoullh over Thomas Becket.
We zouden de Frères Jacques te kort
doen, wanneer wij hun voortreffelijke
pianeur Pierre Philippe. onvermeld
lieten. Overbodig te zeggen, dat de uit
verkochte schouwburg gisteravond het
ensemble dwong tot een toegift. En dat
werd het volkomen dwaze „Les foot-
balleurs". Minutenlang duurde het ap
plaus tot slot.
Voor de Frères Jacques zelf kwam
het slot pas veel later, want eerst
werden zij nog ontvangen in de so
ciëteit Teisterbant, waar president
Brants hun na een vriendelijke toe
spraak in plechtig Frans, ieder een
toepasselijk souvenir overhandigde.
Pierre Philippe kreeg zelfs een mi
niatuur piano. Het officiële gedeel
te duurde slechts kort. Teisterbant
was meteen in de juiste sfeer ge
bracht door zijn coryfee Henk Huk,
die voor deze gelegenheid met enor
me zwarte snor, hoge hoed en witte
handschoenen was uitgedost, de attri
buten waarmee de Frères Jacques
zich plegen te tooien. Er wordt ge
fluisterd, dat Henk Huk woensdag
avond, tijdens de ontvangst van de
Haagse kunstenaarssociëteit „De
Ruif", een toepasselijke lege viool
kist op zijn bar had gelegd. Een in
tiem souper besloot de ontvangst van
de Frères Jacques in Teisterbant.
J. W. v. d. V.
Advertentie
Effen no-iron 8.90
Sanfor popeline 8.90
Ton-sur-ton 11.95
Satijn ton-sur-ton 12.90
„Niplin" no-iron 15.90
„Niplin" hoogglans 17.90
Frenco-Terlenka 24.75
Speciaal voor
overhemden
ANEGANG 17
De Wijkvereniging „Bosch en Vaart"
heeft in de Algemene Ledenvergadering
van 5 oktober besloten, na enige jaren
van rust weer aktief te gaan optreden.
Als yoorzitter werd gekozen de heer
P- Kluit, Wagenweg 106, telefoon 10475,
terwijl het secretariaat is gevestigd Wes
terhoutstraat 19.
Het ligt in de bedoeling, binnenkort
de bewoners van het Bosch en Vaart-
Kwartier per circulaire op de hoogte te
stellen van de doelstellingen van deze
vereniging, waarna een voorlopig werk
programma zal worden opgesteld.
Vrijdag 23 oktober zal de Nederland
se Comedie uit Amsterdam voor de le
den van „Geloof en Wetenschap" een
opvoering geven in de Haarlemse
stadsschouwburg van „Twaalf Gezwo
renen" door Reginald Rose, in de ver
taling van Cees Nooteboom en onder
regie van Henk Rigters.
_Willy Moret, voordrachtskunstenaar
i neater te Heemstede 's avonds voor
ae leden van de Heemsteedse Kunst
kring .„De Brief" voordragen, door W.
Somerset Maugham in de vertaling
zal maandag 19 oktober in het Minerva
van Hans Edinga.
Voor de leden van de Volksuniversi
teit voor Haarlem en Omstreken wordt
donderdag 15 oktober in de Renais-
sancezaal van het Frans Halsmuseum
een fdmevond gegeven, tijdens welke
de Haarlemse première komt van „Jo
nas", onder regie van Ottomar Dom-
mick met muziek van Duke Ellington
en Winfried Zillig. Vrydagavond 16 ok
tober komen in de stadsschouwburg
Mrinalini Sarabhai en haar Indische
dansgroep, ook als première, maar
dan voor geheel Nederland.
Dinsdag 13 oktober spreekt 's avonds
in de Gereformeerde Kerk aan de Wil-
helminastraat voor Les Conférences
Frangaises de heer paui Blanchart
over „Paris deux fois „remodelé";
1860-1960".
De heer Knol heropent heden aan de
Rijksstraatweg: 126 in Haarlem-noord
zijn gemoderniseerde zaak in radio- en
televisieartikelen, alsmede huishoude-
lqke apparaten. De zaak is grondig
verbouwd en thans volkomen aan alle
eisen des tijds aangepast.
De afdeling Heemstede van het ka
tholiek vrouwengilde opent maandag 12
oktober in het parochiehuis Anno Sanc-
to het nieuwe .seizoen met een lezing
over Joegoslavië door mevrouw Staal-
van Santvliet. Deze lezing zal met
kleurendia's toegelicht worden. De
aanvang is acht uur.
In het laatste anderhalf jaar is bet
begrip Griezelfilm weer eens opge
doken in de bioscopen en dientenge
volge in de pers, die er overigens zel
den grote aandacht aan besteed heeft,
wetend dat ook deze soort films even
als alle andere niet is ontstaan uit een
behoefte aan het genre maar uit een
verlangen van de industrie zijn geluk
weer eens te beproeven met een arti
kel, dat in vroeger tijden bewezen
heeft, winsten af te kunnen werpen, die
de aanmaak van nieuwe griezels moti
veerden.
Aangezien op alle regelen uitzonde
ringen bestaan, kan men ook in de soort
griezelfilm een paar activiteiten aan
wijzen, die gevolg zijn van een innerlijke
noodzaak. Zo mag men wel aannemen
dat Fritz Lang zijn Testament van Dr.
Mabuse heeft bedoeld als een prelu
dium op Hitiers regime, maar dan toch
nadat de griezelfilms ,die er aan vooraf-
zijn gegaan volgens program, dat wil
zeggen met commerciële bedoelingen,
op stapel waren gezet. Voorts is
naar aanleiding van de vertoning
van oude films in Venetië eens nadruk
kelijk gewezen op de evolutie van
Dreyers filmarbeid, die heeft geculmi
neerd in La passion de Jeanne d'Arc,
sluitstuk van een vry lange reeks grie
zelfilms van dezelfde maker. In bedoel
de beschouwing werd zelfs min of meer
de veronderstelling gewaagd dat de be
roemde film van Dreyer minder te
danken zou zijn aan Dreyers bewonde
ring voor Jeanne dan aan zijn hang
naar de uitbeelding van heksenverbran
dingen. Een derde uitzondering zou men
bepaalde films van Hitchcock kunnen
noemen waarin de dikke fantast waar
lijk wel iets méér demonstreert dan een
serviele ijver om de opdrachten van
zijn mercantiele bazen tot een goed
einde te brengen.
Maar voor de rest: men maakt grie
zelfilms omdat men er brood in ziet.
Men maakt Dracula's omdat men
meent te kunnen speculeren op de wan
smaak van een bepaald soort grof ge-
snaard publiek, die de griezel nodig
heeft om gelukkig te kunnen zijn. Ver
neemt men dan dat er mensen flauw
vallen bij de vertoningen, dan moet
men zo wijs zijn daar niet alles van te
geloven. Er zit reclame achter
Men kan nu, de wenkbrauwen fron
send, vragen gaan stellen als deze:
„Wat heeft de nieuwe rage der griezel
films eigenlijk te maken met het maat
schappelijk bestel van onze dagen? Men
kan er, nog altijd wenkbrauwfronsend,
op antwoorden. De na-oorlogse mentali
teit is er de oorzaak van. De mensen
willen weer griezelfilms zien. Wat er
precies van waar is, kan moeilijk met
zekerheid worden gezegd, maar het lijkt
ondenkbaar dat plotseling over de hele
wereld een zucht naar griezel ontstaat
bij volken die wel, of gedeeltelijk of he
lemaal niet aan de wereldoorlog hebben
meegedaan. En toch gaan die griezel
films naar alle landen, vergezeld van
dezelfde reclame, dezelfde slagzinnen,
die hoegenaamd geen enderscheid ma
ken tussen bevattingsvermogen van het
ene en het andere publiek, maar van
alle publieken veronderstellen dat ze
zullen gaan zien, wat zo ijverig wordt
aanbevolen. Een plotselinge nieuwe
reeks van griezelfilms betekent niet
veel meer dan dat men, op zoek naar
variatie, maar weer eens een oud re
cept voor de dag haalt. Hier en daar
verneemt men dan wel dat er toch wel
enig verschil is met vroegere griezels
(want men moet toch een zekere evo
lutie kunnen nastreven), maar te bewe
ren dat de huidige griezelfilms sadisti-
scher zijn dan de vroegere, Hjkt ons
overdreven. We kunnen er alleen maar
een bekentenis in zien, de bekentenis
n.l. dat de schrijvers van zulke theo
rieën die oude films nooit hebben ge
zien. Ware dit wel het geval, wat zon
den ze dan wel moeten zeggen van
Dreyers Vampier, een film waarvan
ons aller draak Dracula een afgietsel
lijkt .te zijn.
Natuuriyk kan men genuanceerder
over de verhouding griezelfilm-maat
schappij mijmeren, maar in de meeste
mijmeringen wordt de rol van de mer
cantiele bedoeling, dus de kunstmatige
ingrijp tezeer verwaarloosd.
Intussen: ze zijn er geweest, ze zijn
er nog en ze zullen wel blijven. Wat
eveneens blijven zal is de neiging om
de huidige films sterk te onderscheiden
van de vroegere. Zo zegt de manager
Arthur L. Mayer, die als bijnaam
„the Merchant of Menace" voert, dat
de recente griezelfilms afwijken van de
vroegere. De eerste „Frankenstein"
had zulke komische proporties dat de
horror daarin lachwekkend werd en
doorgaans geen nachtmerries induceer
de. De door Engelse maatschappijen
vervaardigde griezelfilms van nu, die
aanvankelijk als B-pictures (tweede
rangsfilms) verschenen en hij noemt
dan bijvoorbeeld „The Vikings", waar
in mensenetende reuzenkrabben en een
wilde berenkuil voorkomen hebben
volgens Mayer „the capacity to curdle
the blood and stimulate the boxoffice."
Het publiek waarvan de filmproducen
ten het hebben moeten, de jeugdigen
van vandaag, is rijp overrijp voor
sadisme en bruutheid. Zij wijzen de ge
vestigde code van mores en ethiek af:
voor hén spelen wij! schrijft Mayer,
die vergeet erbij te zeggen: „voor hen
hebben wij altijd gespeeld."
Deze nieuwe horrorpictures kunnen
globaal verdeeld worden in twee soor
ten: de pure griezels (waarvan „Hor
ror of Dracula" met Christopher Lee in
de hoofdrol een voorbeeld is) en die
welke science fiction gebruiken in de
verklaring van het verhaal (bijv. „Re
venge of Frankenstein").
Uit de wereld van de filmma
kers stamt de mededeling, dat „hor
ror" altijd een element is geweest in
bepaalde typen van films, maar dat dit
alarmerend gestegen is in de jaren
Een smaakvol gearrangeerd concert
door Haarlems christelijk mannen
koor.
Nu het winterseizoen weer begonnen
is, gaan de plaatselijke verenigingen
zich opmaken, hun repertoire te verzor
gen met het oog op uitvoeringen, zonder
welke geen enkel muziekgezelschap zou
kunnen blijven bestaan. Haarlems
Christelijk Mannenkoor, dat kort na de
Adver entie
ver
uur.
CINEMA PALACE: Een getuige moet
dwijnen, 18 jaar; 2, 4.15, 7 en 9.15
Do.-cyclus: 08/15. 18 jaar.
Iedere ochtend 9.30. 10.30 en 11.30 uur:
Prinses Beatrix bezoekt de Verenigde
Staten.
FRANS HALS: Zolang er mensen zijn, 18
jaar (2e week): 2 en 8 uur.
Zo. 2, 5 en 8 uur.
LUXOR: Vr., za. en zo.: Vrouwenkamp
Borneo. 18 jaar.
Ma., di. en wo.: Geen medailles voor
spionnen, 18 jaar.
Do.: De barbaar en de geisha. 14 jaar.
Za. 2, 7 en 9.15 u. Zo. 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
Ma. t.m. vr. 2 en 8 uur.
REMBRANDT: Die Gitarre und das Meer,
a. 1.; 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
ROXY: Vr., za. en zo.: Vier desperado's, 14
jaar.
Ma. t.m. do.: Deserteur van het Legioen,
14 jaar.
2.30, 7 en 9.15 uur.
Zo. 2. 4.15. 7 en 9.15 uur.
STUDIO: The captain's table, volw. (3e
week); 2.15, 7 en 9.15 uur.
Zo. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
MINERVA: Vr. t.m. di. 8.15 uur: De ge
broeders Karamazov, 18 jaar.
Za. 2.30 u., zo. 2 en 4.15 uur: Films voor
de jeugd.
Do. 8.15 uur: De 41ste, 14 jaar.
Vrijdag 9 oktober
Stadsschouwburg, 8 uur: R.-k. Toneelver.
„Thalia" met „Ballet op de boerderij".
Zaterdag 10 oktober
Stadsschouwburg, 8 uur: Haagsche Come
die in „De dag van Talavera".
Zondag 11 oktober
Stadsschouwburg, 8 uur: Haagsche Come
die in „Wie geeft de bruid weg?"
Maandag 12 oktober
Stadsschouwburg, 8 uur: Haagsche Come
die in „Geleerde dames". (Eerste voorstel
ling voor Haarlem).
Dinsdag 13 oktober
Stadsschouwburg, t uur: Haagsche Come
die in „De dag van Talavera".
Woensdag 14 oktober
Stadsschouwburg, 8 uur: Haagsche Come
die in „De dag van Talavera".
Donderdag 15 oktober
Stadsschouwburg, 8 uur: Haagsche Come
die in „De dag van Talavera".
Vrijdag 9 oktober
Concertgebouw, 4.15 en 7.30 uur: N.Ph O
Schoolconcert o.l.v. Mannus Adam. Pro
gramma werken van: Röntgen, Bach, Han
del, Mozart, Weber, Wagenaar, Debussy
Strawinski.
Zondag 11 oktober
Concertgebouw, 8 uur Concert door de
R.-k. Harmonie Sint Bavo o.l.v. Jac Wild
schut, m.m.v. r.-k. gemengd koor „Da Pa-
cem". Solisten Annie Schoen, sopraan, en
Emmy van Eden, piano.
Maandag 12 oktober
Grote Kerk, 8 uur: Beiaardbespeling
door Arie Peters.
Dinsdag 13 oktober
Stadhuis Haarlem, 8 uur: Concert door
het Zwitsers Jeugdorkest o.l.v. Georges
Scherrer uit Zünch.
Vrijdag 9 oktober
Restaurant Kleine Brinkmann, 8 uur: Le
zing voor Genootschap NederlandEngeland
over The Walls of Jericho".
Concertgebouw, Tuinzaal, 8 uur: Lezing
Stichting Geloof en Wetenschap: Stalin en
Hitier vinden elkaar.
Zaterdag 10 oktober
Vleeshal, 810 uur: Tentoonstelling histo
rische vervoermiddelen.
Zondag 11 oktober
Vleeshal, 11—10 uur: Tentoonstelling
historische vervoermiddelen.
Maandag 12 oktober
Concertgebouw (voorzaal), 8 uur- Lezing
Geloof en Wetenschap: De film als spiegel
van mens en geest.
Dinsdag 13 oktober
Restaurant Brinkmann, 8 uur: Lezing door
dr. J. Meijer over „Haarlem, stad der Tach
tigers".
Stadhuis Haarlem: Haarlemse Raad voor
de Jeugd, lezing door prof. dr. N. Perquin
uit Utrecht over: „De plaats van de jeugd
in de hedendaagse samenleving".
Woensdag 14 oktober
Minerva-theater HeemstedeNederlands
Marionettentheater. Bert Brugman met
„Buffalo Bill" (2 uur) en Faust (8.15 uur).
Restaurant Brinkmann, 8 uur: R.-k. Mid
denstand, openingsavond.
Bisschoppelijk Museum: Oude religieuze
kunst: schilderijen, middeleeuwse beeld
houwwerken, handschriften en kunstnij
verheid. Geopend van 1017 uur. Zon
en feestdagen 1316 uur.
Frans Halsmuseum: Permanente tentoon
stelling van werken uit de Haarlemse
School van de 16e eeuw tot op heden
(o.m. Hals' meesterwerken). Geopend
van 1016 en zo. 1316 uur.
Teylers Museum: Tekeningen Hollandse,
Italiaanse en Franse School 16e tot en
met 19e eeuw. Fossielen, historische na
tuurkundige instrumenten, mineralen, 31-
toons Fokker-orgel. Geopend iedere
werkdag behalve maandag van 1115 uur.
De eerste zondag van elke maand van
13—15 uur.
Woonhuis Jac. van Looy, Kleine Houtweg
Geop. do. 1012.30 en 13.3017 uur. Zo.
1417 uur.
Cruquiusmuseum: Historische stoomma
chines en grote maquette van Nederland.
Geopend van 912.30 en van 1.305 uur.
Zondag van 105 uur.
Huis Van Looy, KI. Houtweg 103: Tiende
jaarlijkse tentoonstelling van schilderijen,
pastels, tekeningen, boeken, manuscrip
ten, documenten, foto's en curiosa van
de schilder-schrijver Jacobus van Looy.
Geopend dagelijks 1012.30 uur en 13.30
17 uur; zondags 14—17 uur. (16 oktober
t.m. 15 november).
In 't Goede Uur, Nieuwe Kerksplein: Ten
toonstelling van tekeningen en etsen van
Frans Verpoorten. Dagelijks geopend van
1022 uur. (Gehele maand oktober).
Bloemenheuvel, Bloemendaalseweg 158: Ten
toonstelling van schilderijen, tekeningen
en aquarellen van G. van Buffelen. Dag.
geopend van 105 uur: zondags van 25
uur (tot 24 oktober).
1JMUIDEN.
Vrijdag 9 oktober
Hoog water: 8.32 u. en 21.05 u.
Laag water: 3.59 u. en 16.21 u.
Zaterdag 10 oktober
Hoog water: 9.51 u. en 22.33 u.
Laag water: 5.04 u. en 17.31 u.
bevryding werd opgericht, heeft voor
het herfstconcert van donderdagavond
in de Gemeenteiyke Concertzaal een
aantal werken gezongen, waaronder
twee van Franz Schubert in het bijzon
der moeten worden genoemd. Schubert,
die veel voortreffelijke mannenkoren
(met en zonder begeleiding) heeft ge
schreven, openbaart slechts in enkele
werken van deze soort zijn stijl op
pregnante wijze. Dit ni is met „Stand-
chen" en „Der Gondelfahrer" zeer ze
ker het geval. De prachtige modula
ties in het eerstgenoemde werkje zijn
typerend voor zijn muzikale geaard
heid. En de romantische tekstwoorden
onderstrepen, de gevoelvolle gemoeds
openbaring nog eens te meer.
Maar het koor heeft tevens voor zijn
voordracht de brug geslagen van deze
muzikale wereld naar het ontvankelijke
gemoed van de toehoorders. En Aafje
Heijnis mengde haar prachtig geluid
met dat der mannenstemmen op een
zodanige charmarjte wijze, dat het niet
verwonderlijk was, dat uit het publiek
een verzoek kwam om herhaling via de
pauze. „Der Gondelfahrer" kreeg de
licht-sprankelende en bewogen ritmiek,
die hier zo belangrijk is.
Haarlems Christelijk Mannenkoor
heeft zich met deze twee werken op
het concert van zijn beste zijde leren
kennen. Dit is de zangwijze, welke voor
dit koor de aangewezene is. Gaat men
muziek van brede allure zingen, zoals
het negro-spiritual „I am troubled" en
in het slot van „Sinnerman", eveneens
een negro-spiritual, dan wordt de loon
vorming geforceerd en ontaardt het
zingen in machteloos schreeuwen. Een
goede, beschaafde vertolking kreeg ook
,,'t Stuivende zand" van Kees Kef even
als ,,'t Haaske" van Roeske. De twee
begin-werkjes van Caspar Aiblinger en
H. Schültz werden, vooral wathet twee
de betreft, gevoelig voorgedragen. Aaf
je Heijnis droeg artistiek en muzikaal
veel bij tot het slagen van dit concert
met de uitvoering van Haydn's concert
aria „Ariadne auf Naxos" en de Spaan
se volksliederen. In deze zuideljjk-tem-
peramentvolle muziek was haar vertol
king een verrassing. Nog nooit hebben
wij Aafje Heijnis zo objectief-lyrisch
horen zingen. Haar medewerking in en
kele negro-spirituals gaf de sfeer van
deze religieuze liederen goed weer met
alle donkerheid, die typerend is voor
haar stem. Berthe Davelaar verzorgde
alle begeleidingen aan de vleugel
met de verzorgdheid en correctheid, die
we van haar gewend zflm -
Een alles en allen omvattende
krachtsinspanning is nodig om de hon
derdduizend vluchtelingen overal ter we
reld een menswaardig bestaan te ver
schaffen. Ook Heemstede drage daartoe
het hare bij. Het plaatselijk comité doet
een dringend beroep op alien, die be
gaan zyn met het lot dier ontheemden,
zich te melden als medewerker om de
komende lystcollecte in de laatste week
van oktober te doen slagen.
Meldt u spoedig aan bij één der on
derstaande adressen: mevr. B. C. van
Aalst-Struik Jeroen Boschlaan 15, tel.
35231; mevr. H. Cohen-Koster, P. C.
Boutenskade 3, tel. 36905, mevr. M. J.
H Kubatz-Brugman, Lucas van Leijden-
laan 6 tel. 34406; de heer J. van Gent,
Glippe'r Dreef 62; de heer P. J. van
Kesteren, Rembrandtlaan 42, tel. 35162;
de heer M. van Ravenstein, Camplaan
22a, tel. 39871; prof. dr. C. O. Schaeffer,
Troelstralaan 1; de heer A. H. A. Ver-
steynen, Julianalaan 20, tel. 38706.
1958-1959. Men is daar bang, dat de
smaak van het puoliek zal veranderen
vóórdat alle op stapel staande griezel
films in omloop zijn gebracht. Overi
gens houdt men rekening met de kans,
dat de griezelfilm als categorie een
lang leven beschoren is. Om duistere
redenen wordt niettemin ook in dit ge
zelschap de vraag gesteld of de meest
violente gangsterfilms en de afschu
welijkste griezelfilms waarin een ap
pèl wordt gedaan op excessieve wreed
heid en sadisme niet een potentieel
gevaar vormen voor jeugdigen, zeker
wanneer „they make prime appeal to
base emotions and seem to be having
an adverse effect on audiences." In het
laatste geval pas „it Is time to call a
halt." Eerder niet. Of intussen de
scenario's minderwaardig zijn en d#
films totaal onder de maat, doet er
biykbaar niet toe. Als de shock-werking
maar geld in het laatje brengt.
Terugkomend op het publiek: Enkele
psychiaters en psychologen zouden van
mening zijn, dat gruwelfilms voor jon
gelui niet verwerpelijk zijn omdat deze
rolprenten een mogeiyke uitlaatklep bie
den voor warrige spanningen van sexue-
le en agressieve aard. Ik meen, dat
dergelijke films slechts in uitzonderings
gevallen een gunstig gevolg kunnen heb
ben in die zin dat gestuwde spanningen
direct worden afgereageerd. Uit geor
dend enquêtemateriaal kan worden op
gemaakt, dat bjj jeugdigen niet zelden
ernstige desintegratietoestanden optra
den na het zien van dit soort films. De
rol van de film in deze is meestal pro
vocatief of Vormgevend aan de ziekeiy-
ke uiting. De hoofdoorzaak van de on
rustbarende reactie is doorgaans gele
gen in pre-existente structuren (aanleg-
stoornis en/of misvorming door milieu
omstandigheden) van de jonge mens.
Het vervelende In de hele affaire is,
dat juist de min of meer verwrongen
naturen zich aangetrokken voelen door
films van het hier aangeduide bedenke
lijke allooi, een allooi dat opzettelijk
door de bioscoopreclame wordt geac
centueerd. Hierby komt nog, dat jeug
digen in het algemeen maar vooral dé
ze jeugdigen aan de inbouw van het
element „horror" ln het geheel van de
film waardoor dit element soms
wordt genivelleerd voorbijzien, zodat
de griezelscène geïsoleerd op hen af
komen en als zodanig een onbereken
bare schade kunnen aanrichten, een
momentele frustratie of, indien gebon
den aan in het onbewuste nawerkende
reële belevenissen van vroeger datum,
een chromische frustratie met alle gevol
gen van dien.
Het gaat in deze sector niet alléén om
jonge lieden, al Is mijn waarschuwing
tegen dit filmische gif wel hoofdzakelijk
tot hen gericht. Ook bepaalde volwas
senen worden onweerstaanbaar aange
trokken door „Dracula" en aanverwan
te draken. Totdat zij onmachtig uit hun
bioscoopfauteuil vallen! Van een enke
le toeschouwer wordt gezegd, dat hij
weer bij zijn positieven gekomen met
alle geweld terug wilde in de zaal en
na vijf minuten gruwlustig kijken op
nieuw in zwijm viel. Dergeiyke geval
len bewijzen ontegenzeglijk hoe ver
lokkelijk de draaikolk van de griezel
film is en geven een indruk van de
ziekelijk-dwangmatige hang naar de
griezelshock. Daar waar de film al
leen maar is een technische verfünde
bevrediging van de sensatiebehoefte
en de gemakzucht van het publiek,
voert hij tot verveling en stompe indo
lentie. De griezelfilm is dan nog ln
staat deze barrière te doorbreken met
horror. Bij wijze van kanttekening zij
vermeld, dat de televisie in gematig
de vorm zelfs de Nederlandse televi
sie niet schroomt om de „horror'
binnenskamers te brengen. Gemakke
lijker kan het al niet.
J. J. C. MARLET, zenuwarts
Opneming in deze rubnek m niM
noodzakelijk een bewij» txi« tn-
«temming.
Wat mij in uw artikel „Mendeliers
belagen Trinitariërs" het meest trof,
was hetgeen u aan het einde van uw
mededeling vermelde nameiyk:
Een Trinitariër, die zijn brief met
durfde te ondertekenen
Hierdoor geeft u er blijk van, dat u
de diepere betekenis, die er achter dit
niet ondertekenen schuilt ln het geheel
niet hebt begrepen.
Dit niet ondertekenen nameiyk is een
bewijs van de solidariteit in onze
schoolgemeenschap. Als dus een van
onze medeleerlingen een brief schrijft,
dan zou men dat kunnen beschouwen
als een brief namens de hele school
gemeenschap en het is dan ook volko
men onbelangrijk wie deze brief ge
schreven heeft. Ik hoop, dat onze be
doeling u nu enigszins duidelijk is ge
worden.
Om u echter ter wille te zijn wil Ik
deze brief gaarne ondertekenen. Ver
der zou ik om eventuele vergissingen
te voorkomen opmerken, dat bedoelde
brief in het geheel niet van ondergete
kende afkomstig was.
Ik zou graag zien, dat u dit stuk ter
opheldering zou willen plaatsen.
Hoogachtend, J. GOOSSENS
5b HBS Trin. Lyceum,
insinueren, dat anonimiteit een uitste-
(Met de zinsnede „die niet durfde
te ondertekenen" bedoelden wij geen
verwijt uit te spreken doch speels te
insinureren, dat anonimiteit een uitste
kend middel ter voorkoming van
wraakoefening is. Overigens is thans
inderdaad alles helder: de vraag,
w i e een brief schrijft moet zo onbe
langrijk worden geacht, dat een schrij
ven ter verdediging van het achterwe
ge biyven van een ondertekening wordt
geschreven en ondertekend door een
ander dan degene, die de anonieme
brief schreef. RED.).
-inacunda Copper
Bethlehem Steel
Chrysler Corp
General Electric
General Motors
Kennecott Copper
K.L.M
Montgomery Ward
Kadlo Corp
Republic Steel
Royal Dutch
Shell Union OU
Southern Pacific
Southern Railway
-Jtand OIJ Ny
Tidewater
'J.S Steel
7/10
8/10
59%
59%
57%
56%
64%
63%
78%
78
55%
55
91
91
32
32
50%
50%
57%
58
76%
76%
40%
40%
73%
72%
72%
72%
52%
53
47
47
22%
22%
100%
100
Stemming: onregelmatig