s Lands Kroniek- (^Klassieke muziek op de plaat ozart-opnamen MAPRO Giftige slangen Geschiedenis van een hoefijzer en een dwerg San Francisco l Heroen miQVO&ïsWM «asfsaslaft V. ^eecham-herdenking van het Requiem en drie symfonieën A 4m DE OOIEVAARS Admiraal Dubbelwit -4 J 5U«^S ff kï: ,sti GORDIJNSPIRAAL tjA ZATERDAG 10 OKTOBER 1959 PAGINA 15 tf. iösst: Wl V, Sf. 5 Sinf-Nikolaas naar de emigranten Hij komt niet meer uit Spanje Actieve banketbakkers $,<i>igratfe" ,van het Neder' h hfoch1 ^lL2!Moo NOVA ET VETERA Moskou: V.S. houden inlichtingen over Discoverer achter Vanguard „praat teveel" Liturgische weekkalender Let op de gele bus pE| f- PI i b: Vf' n o, I h- <r Ve'r Li Hijbkorn^0?t n-et meer uit iti? en vaan vn#» Mu -far-away knZln weer naar Nedeidanctse be- «esptp; °at komt aiT ver af8e'egen Van mr i„ nmaa door een verte fSaris vóór h» W' Haveman. s« baS?nw°ordiiir. emigratie, met v«n ^etbakkérii s Van.de Nederland er i£e'eden nB Teen 'aar zes, ze- tion^eld Sint n ,ren vieren overal ten „5 'eestdaS n al^lcks day. de na- Uit ®verai ter Nederlanders moe- eiifsp gsPunt von u z° was het ^kS^comm?^ 1 gesprek van de ^icoi/yvertelsarls met de banket- üat bsfeest ,^Woordigers hc't Smt ïetkci*' ZeiriZ! jen. en blijven vieren, de ttiee p" de banketbakkers, wij 5ver?» Patio,,,? Ult dat gesprek groei- Se 6e e gen== /ct!e' "Sim Nicolaas Sevoei.illaai il die dit jaar al voor fkllihl Eti iu, ^eel Nederland wordt beef. Von, ,]aar is er meer belang- 'atirj Jipj d,e actie, die ten doel 8«h»f.16 tyni, uanders in het buiten- d?p he ingrediënten te ver- Y'ilj L Qj. *"B'v uicutcii tc vei "«dtM Sint Kr eenmaal nodig .zijn Voorrlandse Nicolaasfeest op goed- latid, plge wijze te vieren, In het '«1)1,;, <tmior„;. van net neoer- ^icni van j onds neemt de sti- Wpasfeestn ,de viering van het Sint 'ik hl het buitenland, en na- '•cn -Jvu.i,v,ijiaiiu, dl «'a- teit-Jfcite n]:aal in de emigratielanden, Wi; Van al in En ook de activi- 'icht worrip_ Nederlandse banketbak- aand\esteld daarbij in een goed dag- ?*h troM enige zinnen, die de 'tastr?andip v ei?' hiet bestuur van het ir.eil 'n ket .migratie-Fonds heeft, zo samor,. rl°Pige werkplan ver- ~U WPrlci 1-1 rf rt^rwrir.V» 4- mni W/-.4 iem werKpiaii vei- Werking gezocht met bet Comité tot Viering van het Sint Nico- laasfeest in het buitenland. De naam van dat comité staat vermeld in de kop van een op krantenpapier gedrukt bundeltje Sint Nicolaasliedjes. De aan dachtige lezer begrijpt al, dat dit bun deltje wordt verstuurd naar Nederlan ders in het buitenland. In de Engelse vertaling van een van de zeven Sinter klaasliedjes Zie ginds komt de stoomboot komt nu de stoomboot niet meer uit Spanje. Dat mag haast wel symbolisch worden genoemd. Want de Sint Nicolaas-pakketten komen uit Nederland en bereiken de emigranten en andere Nederlanders in den vreem de via vei afgelegen landen, de „far away lands" Men heeft zorgvuldig overwogen wat een Nederlander in het buitenland nodig heeft om de sfeer van het Sint Nicolaasfeest op te roepen. En dat was niet zo moeilijk. Een banketletter, pe pernoten, borstplaat, marsepein, spe culaas, een chocoladeletter en een taai taaipop mogen bij geen Sinterklaas feest ontbreken. De Sinterklaasliedjes kennen de meeste Nederlanders uit het hoofd ibaar als steun voor het geheu gen en als leermiddel voor de kinde ren mocht ook een eenvoudig bundel tje Sinterklaasliedjes toch niet verge ten worden. En met een pakket van deze inhoud kan nu elke Nederlander zijn familieleden en \rienden in het buitenland rond de vijfde december verrassen De banketbakkers hebben in deze een bemiddelende functie Zij noteren de bestellingen en incasseren het bedrag, dat voor Europa, Nieuw- Zeeland. Nederlands Nieuw-Guinea, Australië, Rhodesia, Zuid-Afrika. Ame rika en Canada ruim driëentwintig gulden bedraagt en voor de Neder landse Antillen en Suriname, in ver band met lagere vrachtkosten, ruim eenentwintig gulden. En dan worden, via het secretariaat van het Bedrijf schap Banketbakkersbedrijf, dat af rekent met ale administratieve romp slomp, de pakketten verzonden. Die voor Nieuw-Guinea zijn al weg, de pakkejten voor Nieuw-Zeeland gaan deze weelf op de boot en dan volgt in oktober en november de rest. Bestel lingen moeten niettemin vroeg worden opgegeven. De pakketten die drie kilo wegen, worden verpakt in blik, plyo-füm en karton. Dat heeft het verpakkingsin stituut T.N.O. als de beste verpakking aangewezen. Hoe de inhoud van de pakketten moet worden samengesteld om gedurende lange tijd fris te blijven, heeft het Station voor Maalderij en Bakkerij te Wageningen vastgesteld. De prijs van de pakketten lijkt vrij hoog. Maar de verzend- en verpak- kingskosten van de artikelen zijn een niet weg te cijferen, groot deel van de prijs. De actie loopt goed. In 1954 wer den bijna negenhonderd pakketten verzonden, in 1955 het dubbele, in 1956 2537, in 1957 bijna vijfduizend en het vorige jaar bijna vierenvijftighonderd. En de cijfers voor dit jaar. voor zover bekend, zijn weer gestegen ten opzich te van 1958. De meeste pakketten gaan naar Amerika, Canada en Australië. Er komen zeer weinig klachten binnen en betreffen, inclusief klachten over verloren gaan van pakketten, nog niet een half procent van het totaal aantal verzonden pakketten En zolang de hartewens van een Nederlander in Chicago, die schreef: „Als er nog een paar jonge banketbakkers zijn met on dernemingsgeest laat ze dan in 's he melsnaam naar Chicago kom err Bin nen tien jaar zijn ze miljonair nog niet overal waar Nederlanders zijn is vervuld, zal de actie „Sint Nicolaas Overzee" we) voortduren. L laatste tijd verscheidene °Pnamen van de platen- iV a.s gekomen, waarvan Sir v aijn ®cham een belangrijk deel rekening heeft genomen i"1? Hla0}816" daarvan lijkt mii de vpe Van '«at 699 001 cl, die een le- Requiem vastlegt, uitge- leiding van de grote oude J sit. a, u «tin Roval Philharmonic Or- tot ,B.B.C.-koor en de solisten R v Son- Monica Sinclair, "U'o en Marian Nowakows- ep de geschiedenis van het i'llifr V°D? koe de opdracht die Mo- a viw Hu-a Afving van een geheim- t van'boodschapper het voor- li"1 h„ Om, e naderende dood in hem <s La men. Hij heeft slechts t'lh obss^bymosa voltooid. Zijn leer- «ikL'br- - .•■aAst ayer heeft het piëteitvol in ,atph met gebruikmaking van a^k'.Ret i v.an Mozarts hand vol- 1 u ch p inderdaad beter, dat het Ns "'atihpben afgesloten geheel vormt, N Mozart "het* "niet zelf vol i, bIió1 *e|f': Want daardoor missen wij va'n de laatste stijging en ver- ?l«Pk,5eblp®r het slechts half voltooid ,°0iri a. do, ^b- Betreurenswaardig is MOZ Wan zlin leven voor" muziek bjj w 1 Va hehKVan het Requiem geschre- pf„"en. Nu kan men er slechts bJiVou bip(. b,asie over hebben, die ove- ui5aJboiq. ''een betrekking heeft op de >9ar bp ziipUaken van het Requiem, K,5asa„u,.tlele oeuvre, dat welis- maar dat bij vraag doet rij er nog gekomen zijn. als •W.bsachti ele oeuv' bi,n: v Onri groot is, l'l lJ?M zcm de v Ip^bripp^er ®r nog gelu 1,w gan„ó ^geleefd en verder had ÏNj^tekpb. pen vraag, die niet al- Ni?C' dat w« uiteraard niet 9 hiÜ'e het n'et gecomponeerd is, wLi het n gevoel tot uiting brengt: 6?r I hierv g VRrder kunnen gaan? .W^.kostba an, ZÜ. het Requiem is een ,ij k Urr)tw documenten van de ktii ].,?Se cultuurgeschiedenis en ?anl met1 |re9 naar deze opname Jlp PagM. ..de indruk, dat hier een 1 ,bg on IOMin° 1s gerealisserd. "th Aan Hu ar evenknie zal wach- °bv00rptesiultaat Hgt batuurliik he r-jriri haar meesterschap bVp„bVer .beien ten grondslag, doch *1? 0staan spreken ls futiel ten h»ii, Sentip een herschepping, die Vblkp het werk zo diep Nt biPti barbe is deze uitvoering *Miu8chsrn is iet- Men h.°ge liggingen d°r *et? bldi~ L? za' Z!in versterker dus ailp fbahnjbopten afstellen. Het is MoZa die men in handen van 'Vereerders zou wensen. jÓ'iC' d'e aponf6 Mozart-Beecham op to1"' ?„rie btana levert. 1699 023 CIA S?5 PpR-V .^mfonieën. de „Pra- ch'ha ,de -&l de „Haffner (K.V. ISs aatótLar«'se" (K-V- 297). Van de a»"'!)? zibp aiïlde hestaat in Bee- «?hgpt;blaat-' feeds een opname op een C b\>^e¥eS heeft ze hier dan nog •Vl^bRp biiin de "Pruager -symfonie, tjlrnrbaamS memng bfl de drie laat- VpJ,9ti\'.blnp. -grote symfonieeën ge- vSauhe^ ^rden. Evenals het „Re- h^?'k|Keb 'k 00k deze uitvoeringen 1 opnamen van andere OaivVheKKe hepaald alle hun rAp hp hebben. Ik vond van wat br?l)arriVan ri'kklng stond alleen de op- fc'bw-jh van l? Haffner-symfonie door hpechrhest p.5f.,num en het Concertge- kpbfqp bi, Jbkv'aardig aan deze door >1p1 'er ateel't d91 andere wat ik kp hlpn e Hit I^ oham in de drie wer- Vpn tn ?anrs»n a ambachtelijke op- 6>hi;°fbtSpnr;an men een vertolking kb ^'-1 Me mn5? 1 ven^en b'" l'Üge mnltale begriP. dat dit hgpn'jer on .smeren spreekt Men 6 horen. Plaat drie openba- mTnri"®b ftS^oh? van Otterloo he^'bder voCa^°nik?r op een Sp,Ód niet ab'rekkeiju-p mveau toch iv'r -Musik opname teUdi'age ^ele" Van llk für Sie" ,in„ d? Philips- lkj, 'Sytnfon- "Prager" al= 20 zo' bok he*l g"'!, «V 425) uan de -kin- hledtIe„ "lotseC"!' en er «Pret 'yriek g0ad ee«i„g sIaP klin- openbaring komt het dan toch niet. Een vriendelijke, aantrekkelijke uit voering van Mozarts „Posthoornsere nade" in D (K.V. 320) door het Or- chestre de la Suisse Romande onder leiding van Peter Maag kan men zich verschaffen op Decca LW 50107, mu zikaal en gevoelig, maar ook wel eens wat weekjes. Een van die werken, welke ons doen huiveren bij de gedachte, hoe Mozart nog verder had kunnen komen, ware hij in leven gebleven, is het Adagio en Fu ga in c K.V. 546, die men 'kan horen op de 45-t. Philips 400 120 AE. gespeeld door geen geringer ensemble dan I Mu sici. Er bestaat een prachtige uitvoering van op Columbia door Otto Klemperer met het Philharmonia-orkest in een gro te monumentale stijl. Bij de Musici klinkt het werk, uiteraard in een kleine bezetting, heel intiem en ragfijn Van stemvoering. Ik prefereer dit laatste, waarbij men de uiterlijke monumenta liteit der middelen ontbeert om uit sluitend geconcentreerd te worden op de innerlijke monumentaliteit, waar het om te doen is. Ook dit kan men een standaarduitvoering noemen L.H. Advertentie veer entte De vooraanstaande Russische ruimte- specialist Ievgenji Fedorov heeft de Verenigde Staten er van beschuldigd, dat zij waardevolle inlichtingen over hun Discoverer-rakettei. achterhouden. Hij deed dit in het maandblad „commu nist", het meest gezaghebbende orgaan van het Centrale Comité van de Rus sische communistische partij. Fedorov zei dat de Discoverer een „geperfection- neerder type raket is dan de Verenigde Staten eerder lanceerden. Hij droeg aan zienlijk grotere instrumenten met zich en voerde een groot aantal metingen uit", Fedorov voegde er aan toe dat de Ame rikaanse wetenschaps nensen niets over de resultaten ervan hebben meegedeeld, noch iets over de baan die zü volgden en de frequentie waarmee hun zenders werkten. Westelijke waarnemers zijn van me ning dat wanneer de Russische verwij ten juist zijn, de Amerikanen waar schijnlijk geweigerd hebben inlichtingen te verschaffen als represaille voor het feit, dat de Russen dit ook herhaaldelijk hebben gedaan. Sivorov, een andere vooraanstaande Russische geleerde, heeft in de ..Is- weslia" verklaard, dat de Amerikaan se geleerden aanvankelijk zeer ge pocht hebben op de „spraakzaam heid" van de eerste „Vanguard" kunstmaan. Deze kunstmaan, die is uitgerust met zonnebatterijen, zendt nu al een jaar lang achter elkaar haar signaal uit. Maar in plaats van een voordeel vinden de Amerkanen dat nu een plaag. Zij denken na over mid delen om de „Vanguard" tot zwijgen te brengen, omdat deze kunstmaan de ontvangst van het signaal van andere kunstmanen stoort, aldus Sivorov. Waar dat w uitste kt een volle O. ZONDAG 11 oktober: Moederschap van D Vr.; eigen mis; 2 geb. van de 21e zondag na Pinksteren; credo. pret. van O. L. Vr.; wit. MAANDAG: Mis van de 21e zondag na Pinksteren; groen. Utrecht en Haarlem: H. Wilfridus, bisschop-belijder; mis Sacerdotes; wit. DINSDAG: H. Eduard belijder; mis Os Justi; wit. WOENSDAG; H. CalHstus. paus-martelaar; mis Si diligis: rood. DONDERDAG; H. Teresia van Avila maagd; mis Diiexisti; wit VRIJDAG: H Hidwig, weduwe; mis Cognovl; wit Utrecht Groningen, Den Bosch en Roermond (be halve in de kathedralen): Kerkwijding; mis Terribilis); credo; wit. ZATERDAG- H Margaretha Alacoque, maagd; eigen mis: wit. ZONDAG 18 oktober: H Lucas evan gelist; eigen mrs: 2 geb van de 22e zondag na Pinksteren; 3 geb v. voortplanting van het geloof; credo; pref. v. d. apostelen; rood. MAPRO-spiroal is sterk en soepel en overal in huis te gebruiken. Voor Uw gordijnen, de was. Uw garderobe enz. Enorm practisch, eenvoudig Ie be vestigen en te verwijderen. méér mogelijkheden met ned. octrooi 74341 imimmimimnmmur.;:;: Jiiiimimiiiiiiiiiiiiiiiim seert. Dit uitvallen, dat meestal ge paard gaat met het gelijktijdig vooruit springen van het rustende gekronkelde slangenlichaam en het uitstoten van lucht dat vergelijkbaar is met het leeglopen van een fietsband is een ontstellend gezicht. Het opheffen van kop en hals, dat slan genbezweerders voorgeven te bereiken door de eentonige geluiden, die zij aan fluiten of andere muziekinstrumenten ontlokken, is slechts schijn. De bewe gingen van instrument, handen en li chaam van de slangenbezweerder bren gen en houden het reptiel in de staan de houding. Het is trouwens een vraag of de fluittonen wel tot het bewustzijn van het dier doordringen, want wel we ten we dat slangen trillingen waarne men, maar in hoeverre zr ook gelui den verwerken, is nog niet goed bekend; het oor is namelijk zeer zonderling ge bouwd en een uitwendige gehoorope- ning ontbreekt. Meestal werken slangenbezweerders met cobra's waarvan de gifttanden zijn uitgetrokken. Daarbij moeten zij er echter steeds op bedacht zijn, dat reeds na korte tijd de reserve-giftanden in werking treden, zodat ook die bijtijds moeten worden verwijderd. Hiermede willen we niets te kort doen aan de behendigheid en moed van som mige Brits-Indische- en Arabische slan genbezweerders van verleden en heden, die hun „betovering" uitoefenen op die ren, die wel in het bezit zijn van een Van oude tüden af hebben mensen ter lang wordt is een gevaarlijke, even- volledig gebit! Ongetwijfeld zijn er lie- een afkeer gehad van slangen! Vooral als de Egyptische brilslang (waarme- Ren, die op bewonderenswaardige wijze giftslangen vond en vindt men maar de door slangenbezweerders op Egypti- weten onbeschadigde cobra's hun wil op griezelige dieren. sche markten wel wordt opgetreden). te leggen. Er bestaan ongeveer 2300 slangen- Vaak treft men de cobra aan met op- soorten en daarvan is een derde deel geheven bovenlichaam, de halsribben Als cobra s een prooi aanvallen, hou- giftig, waaronder 7 pet. gevaarlijk voor tot 6 a 7 cm verbreed. den ZU deze vast totdat het dier door de de mens, lezen wij in „Blijdorp-gelui- Af en toe valt de slang uit in de rich- 'o^eTking van het gift dood is. Adders den". De cobra, die ongeveer twee me- ting van een argeloze bezoeker, die pas- daarentegen brengen hun prooi bliksem- c snel een wond toe, waarna ze haar milium Tn: „Kam maar op," lijkt de brilslang in aanvalshouding te zeggen! NvXjiiiiiimimiimiiMMiiiiii „Ik beef van de spanning" roept ooievaar Gijs. „Ik moet naar het zuiden. Ik moet weer op reis." „Ha," roepen de kind'ren, „we gaan al, wat fijn!" „Stop, stop," roept Papaatje ,Jk geef hier het sein. Wel Moeder, hoe staat hetT Is alles oké?" Maar Moeder, het vrouwtje, zegt lekkertjes „Nee". „Ik heb nog geen zin, en het is veel te jroeg. Er zijn hier nog vissen en kikkers genoeg." „Ach, zeur niet," zegt Vader. „Je maakt me nog d We moéten vertrekken. Het suist in mijn bol." „Nou, ga dan," zegt Moeder. „Het beste hoor Gijs! Ik wens je een fijne, voorspoedige reis." „Wat dacht je," roept Vader. „Hoe heb ik het nou! Dan blijf il. maar hier. Ik wil enkel met jou." hebben zich in de middeleeuwen de be langrijkste gebeurtenissen afgespeeld. In de grote eetzaal van het kasteel, die als een van de mooiste voorbeelden wordt beschouwd van de binnenhuisar- Iedere reiziger die van Londen naar chitectuur uit de twaalfde eeuw, han- Schotland reist komt door het graaf- gen de muren vol hoe.fijzers, grote meestal lolaten en wachten tot zij wachttijd minder dan 10 seconden. Bijtwonden, die cobra's elkaar onder ling toebrengen hebben meestal niet de dood is. Is de prooi een muis, dan is de onvatbaarheid voor hun eigen gift heb ben. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII schap Rutland. Als Ëngelands kleinste O- en kleine, echte en namaak-hoef- graatscnap met een oppervlakte van jjzers zoals het bronzen hoefijzer dat_ML SVZmShJnerkante VA11: \s z'j.n door Koning George IV werd geschon- eeuw tot een van de "belangrijkste ha" h!» li geschiedenis als ken, en dat ruim twee meter groot is. vens van de gehele wereld ontwikkeld. ?r!ditfe l« in Z^n blJzonder® De hoefijzers zijn de tolgelden aan San Franciico is in 1776 als een 7ib meV nli°nZer samengevat. Oakham, betaald door beroemde man- Spaanse nederzetting gesticht, in het- J" ri™„ opmerkelijke persoon was nen en vrouwen in de afgelopen hon- zeifde jaar dus waarin de 13 Engelse Rutland ui i \j i, i v.* derden jaren. koloniën aan de Oostkust zich aaneen- twee echte steden helft hot htlmiv1nelS Volgens de overlevering moet ieder sloten tot de Verenigde Staten van aantal bedraagt slechtó mm Vnrn Tt lid van de koninklijke familie en iede- Amerika. De Spaanse ontdekkingsrei- overfge deel besfnit hSÏ '„ft re erie!matl een hoefijzer geven wan- zigers hadden reeds lang gezocht naar vlooiend landschnn „„idÜn 1 neer hÜ of ZÜ voor de eerste maal het een goede haven aan de zeeweg naar heuvels, beekjes en dorpjes met hfer kasteel van Oakham binnentreedt. de Philippijnen. Op de plaats waar nu en daar het oude landhuis en de land goederen uit vroeger tijden. t. schap, is een aardf|eastad.n Het^heeft Y°^i<onin?.LhaAles,.L..Pa d^rg-W!rd ^In ^S^we^d ^Ifcllffornfë goud (Slot) Deze stad heeft zich in ruim een Twee mijl van Oakham ligt in een San Francisco ligt werd een militaire dorpje een prachtig landhuis. In het sterkte gesticht die genoemd werd dorpje maakte een dwerg zijn debuut naar de Heilige Franciscus van Assisi, 'OHo otinhl-on iron Ho It rortmonnovioA nviHn een mooie kerk, die dateert uit de 14e opgediend in een koude vleespastei, ln JK4ii werd er m Gaiitorme goud en 15e eeuw en men ziet er nog een waar bij op tafel uitstapte. Hij was gevonden wat. aanleiding gaf tot de oude schandpaal, waaraan in vroeger slechts 45 cm groot en in livreikleding Gold rush. Duizenden trokken het jaar dagen de boosdoeners ^p" het mam- gestoken. &§at "etK plein werden gestraft. Toen hij dertig was had hij een leng- PA g0 d ar voor het op Maar belangrijker dan dit alles zijn te van 1.05 meter. Hij stierf tenslotte op Tn iQDfi werr voor de bezoeker het kasteel ep de be roemde hoefijzers. - In 1906 werd een groot deel van de legftüd jg klemsite en.kleur- stad die toen bijna 500.000 inwoners rijkste figuur uit de geschiedenis van t ]d d aardbevine en een ero- In en om het kasteel van Oakham Ëngelands kleinste graafschap. te brand die na de aardbgeving uitbrak cn drie dasen lani? woedde verwoest iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifii Dertigduizend gebouwen waren inge- werd volgebouwd en daar de hoogste stort of afgebrand. Niet alleen vanuit heuvels ruim 250 m hoog en enkele°er- Da's aardig," prijst Moeder. „En hoor toch eens Gijs, nou heb Ik opeens ook zo'n zin in de reis." „Dan gaan we," zegt Vader. Maar Moe geeft het sein. Dan vliegen ze weg dooi het wolken gordijn. VERA WITTE iliilllillilililiiiliiiilllllllllliiiiiiiillliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiim de Verenigde Staten doch ook uit het buitenland, werd aan de zwaar geteis- van zeer steil zijn konden de verblufte bezoekers door straten die een helling terde stad hulp verleend en twee jaar van ongeveer 60 gr. hadden trams zien na de ramp was de stad weer opge- rijden die aan kabels naar boven ge bouwd en begon een nieuwe periode trokken worden en die bij het dalen van grote welvaart De stad werd voortdurend uitge- worden weer door de kabel tegengehouden kleurige bloemen zoals Jeroen ze in de gewone wereld nooit gezien had. Langs ven toegang tot alle kamers van de we- Op de tweede deur stond; EETZAAL, gewone werem noijnjS^ien nad^ Langs reld Je behoeft slechts op het. leitje te Een lakei opende de deur en Jeroen de tuinpaden stonaen geunge heesters schrijven waar je naar toe wilt en de in bloei, er aan de bomen hingen de deur te openen om te zijn waar je zonderlingste vruchten, rood en groen wilt. Zeil heb ik zo'n deur eigenlijk niet en geel en rose en ^anje en paars en wit nodig. Want een kabouter behoeft slechts óan'slagroóm' rönder" a*ardbëien?*To'en met zwarte stippeltjes. Allerlei soorten vogels, waaronder Jeroen alleen maar volgde Hazevoet naar binnen. Hi1 zag een zaal even groot als de troonzaal, eveneens met een gouden vloer en zil veren wanden en met kristallen kroon luchters waarin honderden kaarsen brandden. Het gehele middenstuk van de zaal werd in beslag genomen door een onafzienbare lange tafel met een tafel laken van glanzend tamast en met zilve ren borden en vorken en lepels. Gouden drinkkroezen stonden gereed bij de zil veren borden, en honderden rode kaar sen stonden in zilveren kandelaars op de tatel temidden van prachtige kris taM"o vazen gevuld met bloemen, „Hier gaan we straks een hapje eten' zei Hazevoet. die nog steeds plezier had over Jeroens verbazing. Ze keerden terug naai de vestibule van het koninklijk paleis en gingen binnen, ol liever naar buiten, dooi een andere deur waarop stond: PALEIS TUIN»En daar kwamen ze in de mooi ste tulh welke Jeroen ooit 'an zijn le ven gezien had He* water van tientallen fonteinen klaterde in sierlijke bogen neer in oekkens van vlekkeloos wit marmer En in de marmeren bekkens zwommen vreemde vissen in alle kleu ren, met ogen als glanzende edelstenen en lange vinnen als „ijden sluiers of halfgeopende paraplu's. Het eras van de perken was donkergroen en zacht als dons. In de perken bloeiden vreemde, iiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiim Dezer dagen was het 300 jaar gele den, dat het stoffelijk overschot van de in 1658 in de Sont gesneuvelde Neder landse vice-admiraal Witte Cornelis- zoon de With, plechtig in de Grote kerk te Rotterdam werd bijgezet. Op 29 maart 1599 werd Witte Cornz. de With te Brielle geboren. Hij nam in 1616, op zijn zeventiende jaar, dienst als kajuitsjongen op een Oost-Indiëvaarder, en vertrok naar Java. Na enige jaren kreeg De With bevel over een schip en toen Admiraal Piet Hein op zijn merk- waardige tocht uitging om de zilver- vloot te veroveren, werd De With ge kozen tot kapitein op het vlaggeschtp. In een oorlog, waarin ons land zich gewikkeld had om Denemarken tegen Zweden te ondersteunen, stelde De With zich beschikbaar. Hij streed tegen een overmacht ter zee. Zijn schip ge raakte op een zandbank en werd door twee vijandelijke schepen aangevallen. Twee uur lang beantwoordde hij het vuur met onverschrokken koelbloedig- heid. Tenslotte kreeg hij een kogel in het dijbeen. De wond vlas dodelijk. Toen viel het schip met zijn lijk de Zwe den in handen. Dezen bewezen het stof felijk overschot van de gesneuvelde held alle eer en leverden het uit. Te Rotterdam werd Corneliszoon de With, Admiraal Dubbelwit genaamd, begraven. Het praalgraf van Witte de With, dat in de oorlog zwaar werd beschadigd, is geheel gerestaureerd en op z(jn vroege re plaats in de Grote Kerk terugge bracht. breid, de ene heuvel na de andere llllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllIllllllllllllltlltlllllHIIIIIIIIi met de Zilveren Sleutel In de hand een nele ham op tafel, en een hele metworst, en een hele Gelderse worst, en een hele leverworst, en een hele Goudse kaas, zo groot als een karrewiel. En omdat ze in die dagen geen roomijs kenden, wenste Jeroen in plaats daar van een grote schaal slagroom op tafel en een hele schaal aardbeien. Want, dach't Jeroen, wat heeft een mens nu In 1936 werd de laatste hand gelegd aan een lange sierlijke brug die San Francisco verbindt met Oakland, een stad op een afstand van ruim 10 km, aan de overkant van de baai. De brug de ooievinken en klaphoentjes herken de, zongen en floten en -ïeielierden in de .tmnen pt zigzagden uitgelaten boven de boomkruinen Priëlen van glas en „ristal stonden nalfverscholen in het groen, en talrijke kabouters met leren voorschoten vyaren bezig het gras te maaien en het onkruid te wieden. ,,Je kunt het later allemaal op je ge mak bezichtigen zei Hazevoet. ,,We gaan nu eerst weer naar binnen.' te denken aan de plaats waar bi) naar vvenste hij nog appelbollen en dampen- toe wil, en hy is er terstond. Maar mijn de pannekoeken met stroop en rijste- gasten hebben altijd erg veel plezier brei met krenten, en appels en peren van deze deur. Probeet zeil maar eens. en sinaasappelen en kokosnoten en drui- Jeroen nam de griffel en schreef na ven en meloenen. En omdat zijn vader enig nadenken op het leitje: „De voor- van kotfje hield wenste Jeroen een kamer op het dek van mpn woonschtp hele pot ko{fie 0 tafel> en voor Hans en in Alexanderbaai. Nel een hele pot thee, en voor Rie een Toen opende hij de deur en ging, ge- kan dampende anijsmelk. En toen hij volgd door Hazevoet, naar binnen. En nog taartjes had gewenst en taai-taai daar bevond hij zich waarachtig in zijn en borstplaat en knoopdrop en zuurstan- eigen woonvertrek in Alexanderbaai. gen en veterdrop en duimdrop, en de Hij keek door het raam naar buiten en kamer eruit zag als een grote uitver- Ze Keerden terug naai de vestibule zag de zon glanzen op het wiegelende koop in snoep en levensmiddelen, verliet en Hazevoet liet Jeroen de rest van zijn paleis zien, de slaapkamers en de boterfantstallen en de keuken en de wijn,a"Hrr er» rle mii/iel-v/na! on He Ko- ninklijke linnenkamer, totdat het Jeroen schemerde voor de ogen van alle goud en zilver en kristal en marmer en ivoor en zijde en damast. Tenslotte stonden ze voor de laatste deur in de vestibule, die met het leitje en de griffel en de natte spons in het porseleinen bakje. ..Wat is er achter deze deur?" vroeg Jeroen. „Dat," antwoordde Hazevoet, „is de Ga-waar-je-wil-deur Er zijn maar twee water van de baai. Links en rechts van hij de ouderlijke woonkamer. Hij keek hem lagen ie andere woonschepen rustig door een kiertje van de Ga-waar-je- heen en weer te schommelen. Kees de wil-deur toe, terwij] hij, nog steeds met Schildpad zat aan boord van zijn schip de Zilveren Sleutel in de hand, de sla- te vissen met een lapje rode flanel aan penden wakker wenste. En daar weer- het eind van een stuk touw. En Admi- klonken van achter de "vonderdeur luide raai Alexander de Beer zat in het want kreten van verbazing, van zijn woonschip, de Houten Piraat, „De kabouters zijn weer hier geweest", op de mondharmonica te spelen, terwijl jubelde Hans. tsidoor de Ezel. met zijn grote grijze hoed op en met zfjn ogen stijf dichtge knepen, heen en weer liep langs de oever, druk bezig met het maken van ziin grote gedicht. Jeroen keek om zich been in de ka- zulke deuren op dc gehele wereld. Ik mei- Alles was precies zoals hij het ach- je-wil-deur, en Hazevoet zei: „Nu gaan heb de ene en de andere bevindt zich in het buis van de Wijze van Antrim." „Dezelfde die de kippen terug ver- anderde in mensen, nadat mijn stief moe- dei het huis in brand had gestoken?" vroeg Jeroen opgewonden. Hazevoet knikte. „Dezelfde" antwoord de hij. „De Ga-waar-je-wii-deuren ge- tergelaten had. Alleen leek „lies nu wij zelf ook een klein hapje eten." veel groter omdat hij zelf zoveel kleiner Hij ging voor naar de eetzaal. En Je- was geworden En in de andere wand roen en de gehele hofhouding volgden zag hij. naast de gewone deur van de hem naar binnen. Een van de prachtige parken van San Francisco. Pannekoelcen met stroop!" riep Nel loopt over het Schatenand dat midden in de baai ligt. San Francisco ligt ten zuiden van de 38e breedtegraad en heeft een gematigd klimaat, het vriest er bijna nooit en het is er bijna nooit erg warm. Het hele jaar door kan men in San Fran cisco op straat bloemen kopen. Het mist vaak in San Francisco daar er vaak nevels vanuit zee binnen trekken, doch de inwoners van San Francisco opgewonden. ..Warme anijsmelk!" juichte Rie. En Jeroens vader riep alleen maar: ..Heremijntijd!" Jeroen sloot voorzichtig de Ga-waar- DAAN ZONDERLAND, die erg trots zijn op hun stad kunnen (Wordt vervolgd). aan de hand van de statistieken be wijzen dat in hun stad tweederde van Grafmonument van admiraal Corn, de With, tn de Grote Kerk te Rotterdam. huiskamer, een andere, kleinere deur welke er vroegei niet geweest was. „Dat is de achterkant van de Ga- waar-je-wil-deur. waardoor wfl zo juist iiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiuiiiiiiilliiiiiilliiiniiiiiilllli hét jaar de zon schijnt! naar binnen zun gekomen, zei Haze voet ..Niemand kan dat deurtje zien dan degenen di er door naar binnen zijn gekomen." Jeroen liep naar de wonderdeur, open de haar en stapte, gevolgd door Haze voet, de kamer uit. Zij bevonden ziet wederom in de vestibule van Hazevoet paleis. De Ga-waar-je-wil-deur viei gr ruisloos achter hen in het slot. „Mag ik alsjeblieft nog eens probe ren?" vroeg Jeroen. „Ga gerust je gang," zei Hazevoe; „zolang je mijn gast bent, mag je alle doen wat je hart begeert." Jeroen veegde het leitje schoon m* de natte spons en schreef met de gri' fel: ,,De woonkamer bü mijn vade thuis." Vervolgens opende hij voorzichtig d wonderdeur op een kiertje en keek naa binnen. Daar zag hij zijn vader en zi; broertje Hans en zijn zusjes Nel en Ri aan tafel zitten Zii zaten hun midda- maal te eten. en een grote schaal with bonen dampte In het midden van de ta fel Want Jeroens vader was arm, ei ze aten drie maal in de week witte bn nen. en drie maal in de week bruine bo nen. en alleen op zondagen zuurkoi met spek En taartjes kregen ze nooit. „Wat tocht het hier in de kamer," zi Nel tegen haar zusje Jeroen narr snel de Zilveren Sleutr ter hand en wenste ze alle vier in slaap Aanstonds vielen zijp vadei *r zijn broer- witte tje en zijn neirie zusjes achter hun bor den in slaap Nu sloop Jeroen op zijn tenen de woonkamer binnen en wenste Gedeeltelijkoverzicht van San Franciscode baai en de brug.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 15