^betalen overheersen niet i
in
kabinet-De Quay
h0^S,iF-
Marshall overleden
George
Citroën
'44, .22
PROF, rqmme OP PARTIJRAAD K.V.P.
A
ei
V. V.D in
Hstructieve
.f.^nkbeelden
ZUSTERS MET DE BRANDSPUIT
Ontwerper van economisch
herstelplan na de oorlog
CHALET
KAAS
J. J. v. Kooten
ristelijke democratische unie
thans nog niet mogelijk
- :ePoging
^Vakrichting
5"-
ftsSr-SV1
Vlaggen halfstok in de V.S.
Groot militair
en staatsman
Geen broodoorlog
in Haarlem
Stichting van den
Arbeid bespreekt
te voeren beleid
Verhoging kinder
en
Een vriend
van Europa
Het weer
Depressie doet
aanval
<Vi A- u
S?4\N
J? OKTOBER 1959
83ste JAARGANG No. 30343
SC'1 RolParlernentaire redacteur)
iN
F
lhrtijra;kl h,?rft ?p een buitenge-
s! v#or mede ,r u.berale Part«'
ilAn r. het verantwoordeiyk-
?en, zUten" dus «ok
P^IP
tew1"
&«ÏS4-
v,1®eL!3''atVschp,-i)ra'ctijfc dreigt~'te
,.n? mttar ooJc u?at
L°^nN Sen
Je> a, 1
°/rt Uzbi 4e dat houdt niet
i z0Sen !u reiMfbnre accent-
zfen. het
'ie ^Ute™- PartijV-erband
4f bbo?e,lÖfce ons land wettigt
dntn°a n*ertWa0hting- dunkt
4.r>^oiï.l bih.Vl1 ,n»et weg, dat
toXb'n<ir'
van
fjQhuis,
FÏsamen°te
KoS>onXaanrï>..^-
tet,??kin7 c°P 4e'
tfpilT' in ue m0„"rnf? om °ns
Se» dat w et SiL tnkbeeld
i Vjn anti -lZonder vpt-
4r'
°n;
Meubelfabriek in
Groningen door
brand verwoest
Zwitserse
Weergaloos lekker,
al een halve eeuw
lang en...
uitstekend houdbaar.
JL
Wetsontwerp ingediend
Klein-metaalnijverheid
Overeenstemming
over loonsverhoging
tó'MORRIS "êeforeipu Snif!
Falcon wollen tweedjassen
Plaatselijk enige
regen
Het weer in Europa
®'jReao
Reaa(:EtfR,AA1 5 HAARLEM
0r en Reri jij Reestraat 50, lelet 4790
to.. T /■'Huiden: Leeuweriklaan 30
C,ie: 3- J. w/Tfle,°°" 5790
Hoofrt W a ^?rrig,er en
r®dactia. ts, van der Kallen.
Urs- H. v. RUN en W Severin.
UWE HAARLEMSCHE
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte Omroepers 16 cents per m m -hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
f 2.65 per maand, t 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.50 uur
't avonds tel. 21544
Ui
nitaSf vert?„.van <1® KVP niet al-
Q™ea uitgesproken in
Uodilmaar »«>k z«
%Ne»m8 van ,reserve i« d«
••VNu Rij stplf,eringsbeleid is gaan
4e rtnt .e v°orop, dat het
'siir la^utoru.A liberalen, die nu
hi St Seen oed uitoefenen. Er
de'if- VvJ?rheeS^ e van dat z" in het
kei, R. dar' Het wantrouwen
ton? ttlt>enwe.,r?eds voordat het tot
"4. ^sprok/ g was gekomen,
0eKl noemde hij onge-
Vt iri ta'c®Us Prof. Romme, dat
*W te£»}'ad faug^nsteUing tot degenen
^>661 l6l«ke gronden steeds
dkkeij,^esuggereerd hebben,
ut voor een kinderbij-
hk,, 4e 4g
Re S, jWj-o van Prof- Romme
K]?XXt orf at yev°l9de discussies
Va buitengewone bij-
Pe> 'enj^tev71 de Partijraad der
0o»,Je'!. At^nf'1. ?e Utrecht gehouden,
Kl. N f h.'etd kan morden terug-
V* T'ifot zorSvuldig afgewogen
XNif 'e4e %Voorzüter der katho-
?V gioif^e Kelner-fractie gaf over
thn„ eUatie, waarin ons
to f,, loei 's bevindt, kunnen wij
tip, 0r-f1 4e 'erenigen. Op dit ogen-
40. he?)a0h Y.J^ering-De Quay nog
'Af. <o0 *jt H0p ,Werk is om te kun-
V#ttfrfaen a ar woorden in da-
HmNcl Sebo(/n°ezet' is afwachten
-iOen en' ma-ar die woorden
A VM e mtussen dat dit af-
sfeer van vertrouwen
h--, -'-Qf digj
°B S<,ojln"-kt J71, Passieve zin wordt
k-nih 4e r.„Pr°f- Romme duide-
S 'eJ rnlnsVijv?uh welke hij legde
hm ïpr* QQpU:-, a&id 11(171. PP71. 7Tï 171.-
et t?0e>-getyk
iiznlin9 P„ aerneen overleg tus-
ttt"?1"-te er f) Hiaten-Generaal, in
tl'^s hl'; H Hnrfi-i/i-n «AA
(Or
Partijen, die geest-
aet kabinet hebben.
°OfcS r ^aoinet neooen.
ah ^et landbouwgaran-
ectov^°or 0r^eeZd noemde van
«ei Serneen overleg buiten
Wetgevende arbeid,
zijn geweest
haar het ons voor-
v "f «C v-fl rï wrw t
'n' v^Heve de construc-
4e gezindheid van zijn
j. bei4 van dit extra-
Si C eog^t. doen slagen.
H?5'>i Vii,y uc.tleve gezindheid
n9 in wat de heer
V.V.D. Een ge-
open
van de
-^-"len met name
1, 4e 4 nriin fjp uan doorbraak-
kx* «e praktijk dreig 1
e f.n, maar ook wat
k-ttw-g -«en PA i,ke samenwer-
t 4n 5t k «ise'h a moet men
\Sw m!fMJc'lten mat de
4e 9egeSnheden is dit
.°n8 Pan an«en n "T scePs{s in-
X Nen een nr tQtstandko-
%Je'*naaan ^erlandse C.D.V.
SHeTe chrttvvl PartVverband
4e,„St „®iel«fcc Partijen. De
WIJ
en betuigd aan
6er^u...de voorzitter der
ge-
de
^S»i0eln»^0sitië«ploen hy in juni
6-J2 gg-ft
een weziS" »in
n de^^re denkbeeld hk/eam
le Ha s,t9op c°hcret;<fo Owteren
Sy^n tStle van pro/1^ 9ekre9en
?Tp '"a; 01 een nl k Romme om
l? eH«„ verki yerneenschappelijk
S^ch\h]ke PartiiPr°9r der
en«cfl en noodzak' Vanuit de
Prn-PPeliju ofc Om tot. een
uOara^h chriot °m tot een
h^enSXe1 -te ko«, J en"de?nocra-
X ,fcen. nafwnalé k ®id' deze
er 1' vrij ader d00T
®r0hui_J °ber i.,
H'et ve^mrj^hreven h^u9 van
v>endhazen D d^e^ 2al
n0sten? 's. °\AV9 °P dezp°lu?i°naire
Mi
slag, ook voor zelfstandigen, heeft ver
klaard; dat met de liberalen wel dege
lijk overeenstemming kon worden be
reikt over compensatie, zelfs overcom
pensatie voor de komende huurverho
ging; dat de overgrote meerderheid in
het kabinet voor het bijzonder onder
wijs is, terwijl dit onderwijs wederom
aan een katholieke minister is toever
trouwd; en dat tenslotte de weg naar
een gedifferentieerde loonvorming door
dit kabinet met medewerking van de
liberalen snel kon worden vrijge
maakt.
Deze zaak achtte prof. Romme met
het versnelde streven naar bezitsvor
ming van zeer groot gewicht. „Ik prijs
het in deze regering, dat zij die moe
dige daad heeft gesteld, die gericht is
op de rechtvaardigheid en de economi
sche volwaardigheid van de arbei
ders." Letterlijk zei prof. Romme ver
der: „Ik vind het een beetje ergerlijk,
dat van onze eigen kant onze invloed
zozeer is ondergewaardeerd."
De katholieke fractieleider gaf de
Partijraad de verzekering dat de
KVP zichzelf zal blijven. In de frac
tie is er niemand die daaraan twij
felt. Buiten de fractie echter is er
vaak weinig begrip voor de nieuwe
mogelijkheden, die zich thans, ook
voor de katholieken, voordoen, zoals
er ook verschil van mening is over
wat in de laatste maanden is ge
beurd, en wat volgens sommigen had
moeten gebeuren.
De verbroken samenwerking
De fractie betreurt nagenoeg una
niem, dat de samenwerking met de so
cialisten moest worden verbroken. Dat
kon echter niet anders, sinds de PvdA
haar streven om een brede volkspartij
te zijn, is gaan prijsgeven, Typerend
voor de ontwikkeling vond prof. Rom
me de mededeling van de socialistische
fractieleider mr. In 't Veld in de Eer
ste Kamer in december van het vorige
jaar dat zijn partij „alleen indien aan
specifiek socialistische denkbeelden zon
worden voldaan", nog langer de rege
ringsverantwoordelijkheid zou kunnen
dragen.
Terwijl de VVD er naar het inzicht
van prof. Romme thans naar streeft om
te laten zien dat zij geen belemmering
behoeft te vormen voor een politiek van
het dragen van medeverantwoordelijk
heid, ook voor anderen zag de katho
lieke fractieleider toch twee handicaps,
die het de liberalen daarbij moeilijk zul
len maken. Hij bedoelde eenzijdige sa
menstelling van hun partij, die voorals
nog getypeerd moet worden als een par
tij van werkgevers, stafpersoneel, hoge
re ambtenaren en middenstanders, en
voorts het ontbreken van een vast chris
telijk fundament, dat nodig is om een
evenwichtige politieks waarbij men me
deverantwoordelijkheid draagt, te kun
nen voeren.
Gereserveerd was hij ook vanwege het
streven, dat hij bij de WD had ontdekt,
om een doorbraakpartij te gaan vor
men. Hij vond dit een onvruchtbaar
streven, zoals het ook voor de PvdA
was geweest. Bewust-christelijke men
sen zullen in het straatje van een partij
die vasthoudt aan de „geestelijke vrij
heid" nooit passen. Maar als het moet
neemt de KVP de handschoen op.
In dit verband bracht prof. Romme
de reeds eerder besproken mogelijkheid
tot samengaan van katholieke en pro
testants-christelijke partijen naar voren.
Het vormen van een christelijk de
mocratische unie zoals in andere lan
den achtte prof. Romme in ons land
nog niet mogelijk, zolang de twee be
langrijkste protestants-christelijke par
tijen hier nog niet tot samenwerking
zijn gekomen. Hij kwam echter met
een constructief denkbeeld: het sa
menstellen van een gezamenlijk Euro
pees verkiezingsprogram voor de ko
mende verkiezingen voor het Europe
se parlement. Lukt dat, dan zou er
aanleiding kunnen zijn om in eigen
land iets dergelijks te herhalen en zo
doende weer een stap verder te ko
men naar het gestelde doel. Op die
manier zou ais tegenhanger van wat
prof. Oud „de derde macht" noemde
(VVD, AR, CH) wellicht een „eerste
macht" kunnen ontstaan.
Kruimeloppositie
Prof. Romme gaf de P.v.d.A. de raad
om geen guerilla-oppositie te voeren, die
wordt gekenmerkt door „het overdadig
indienen en zien verwerpen van mo
ties." Hij achtte het forum van de op
positie voor een grote partij in een land
met een partijenstelsel als het onze nog
Een korte hevige brand heeft vannacht
een meubelmakerij aan de Kerklaan in
,7j°«lngen geheel in de as gelegd. Een
kon men behouden. Toen het
„ST,,v/erd ontdekt brandde de meubel-
vvef i LJ reeds als een fakkel. De brand-
n ,?ich nog slechts concentreren
nïLijf .yerfloods en de naast de meubel-
„„y®1!-! gelegen boerderij. In de meubel-
to m2ïu_i0nd iuist een partij afgewerk-
nAr^?r gereed voor transport. De
-n Van de hrand is nog niet be-
icenct De omvang van de schade is even
min te schatten.
moeilijker dan bij een twee-partijenstel
sel, wanneer men althans van plan is
ooit weer regeringspartij te worden. Het
gevaar van kruimel-oppositie moet dan
vermeden worden, om te voorkomen dat
groeps- en partij-politieke belangen gaan
overheersen boven het dienen van het
landsbelang. Men zou zichzelf de weg
naar het regeringskasteel op die manier
gaan blokkeren.
T.a.v. de buitenlandse politiek was
prof. Romme wat de P.v.d.A. betreft
wel gerust, meer dan op het gebied van
de defensie. Het leuren van de socialis
ten met verkorting van diensttijd reeds
in hun vei kiezingsprogram. had al wei
nig goeds voorspeld. De actie van mr.
Burger onlangs in het parlement onder
nomen tegen het deelnemen van Span
je aan de NATO, heeft de ongerustheid
van de katholieke fractieleider nog doen
toenemen. Hij herinnerde aan het sa
mengaan in de strijd tegen Hitler-Duits-
land met de communisten, waaruit men
zou kunnen afleiden dat het huidige so
cialistische misbaar eigenlijk schiinhei-
lig 's-
Bij de discussies heeft de heer C. Co-
siin hiertegenin gebracht, dat Spanje,
dat de mensenrechten met voeten treedt
geen waardig NATO-partner kan zijn.
De NATO betekent nog iets meer dan
een defensief contract. Het regiem lega
liseren zou betekenen de communisten
in de kaart spelen. Immers, thans wordt
ook van christelijk democratische zijde
verzet geboden. Dan zou dit aan de
communisten worden overgelaten. Al
leen wanneer Spanje bereid zou zijn tot
de Raad van Europa toe te treden, acht
te hij het gevaar voldoende bezworen.
Dan immers kan het individuele klach
tenrecht sanerend gaan werken.
Prof. Romme antwoordde hierop dat
het lidmaatschap van Spanje niet bij
voorbaat mag worden uitgesloten. Het
is denkbaar dat daarmede een veel ho
ger belang is gemoeid. Hij vond het dan
ook onjuist te spreken van „legaliseren
van het regiem". Hiervan kan volgens
hem geen sprake zijn.
De zusters van ae St.-Jozefcongregatie te Ursberg in Beieren hebben een brand
wacht opgericht. Daar het klooster nogal afgelegen ligt en over vele gebouwen
verdeeld is, zal men bij een eventuele brand aangewezen zijn op eigen hulp. Met
speciaal voor de zusters ontworpen brandweerkoppen oefenen de brandwachten
in het hanteren van de brandspuit.
Overal in de Verenigde Staten hangen
vandaag de vlaggen halfstok. Gister
avond om ruim elf uur is in het Waiter
Reed-hospitaal te Washington op 78-jari-
ge leeftijd overleden generaal George
Catlett Marshall, voormalig chef van
de Amerikaanse generale staf en gewe
zen minister van buitenlandse zaken.
In Europa is hij voornamelijk bekend
geworden en geëerd door zijn plan voor
het economisch herstel van de door de
oorlog getroffen landen.
Generaal Marshall is op 15 januari
van dit jaar in zijn landhuis te Pine-
hurst Hill in Noord-Caroiina door een
beroerte getroffen. Na een tweede aan-
va, op 18 februari ging hjj naar
het Walter Reed-hospitaal, waar hjj
toen gelijktijdig met wijlen John Foster
Dulles werd verpleegd. In de herfst van
1953 is Marshall onderscheiden met de
Nobelprijs voor de vrede. President
Eisenhower heeft vannacht een verkla
ring gepubliceerd, waarin wordt ge
zegd, dat de dood van Marshall „de
gehele Verenigde Staten met diepe
droefheid vervult".
In de verklaring heet het verder, dat
de generaal „reeds lang geleden bewees
een van de meest bekwame militaire
leiders van deze eeuw te zijn, een voor
beeld van toewijding, een voorbeeldig
Amerikaan."
Marshall zal dinsdag op de nationa
le begraafplaats van Arlington ter aar
de worden besteld.
Groot organisator
Slechts een betrekkelijk korte span
ne tijds, van 21 januari 1947, toen
hij als Amerikaans minister van bui
tenlandse zaken 1 erd beëdigd, tot 7
januari 1949, toen hij zich om gezond
heidsredenen geheel uit het openbare
leven terugtrok, heeft generaal en
staatsman George Catlett Marshall in
het volle licht van de internationale
schijnwerpers gestaan. Het zijn nog
geen twee volle jaren geweest, maar
in dat tijdsbestek heeft hij een daad
gesteld, welke zijn naam in de his
torie van de Westelijke wereld na de
tweede wereldoorlog zal doen voort
leven: zijn naam is onverbrekelijk
aan het Marshall-plan verbonden.
Zelfs nu wij zijn leven in zijn wezen
lijke trekken kunnen overzien, zouden
wij niet gaarne apodictisch uitmaken,
welke periode voor de mensheid de be
langrijkste is geweest: die waarin hij
als stafchef het Amerikaanse leger uit
practisch niets tot de geweldigste strijd
macht, welke de wereld ooit heeft ge
kend, organiseerde; of die andere, waar
in hij als minister een ontredderde, ver
nietigde westerse wereld door een on
derneming zonder weerga voor een on
bloedige overweldiging door het com
munisme behoedde en haar de gele
genheid bood met Amerikaanse hulp
zich van de toegebrachte dodelijke sla
gen te herstellen en tot nieuwe welvaart
te komen.
Weinig of niets in de jeugdjaren van
Advertentie
jT Is alleen echt met het merk CHALET!
GEORGE MARSHALL
Marshall deed voorzien, dat hij eens
tot zo'n grote hoogte als militair en
staatsman zou opklimmen. Op 31 de
cember 1880 te Uniontown, Pensylvanië,
uit zeer welgestelde ouders geboren,
voelde de jonge George aanvankelijk
meer voor sport dan voor de school.
Hij werd zelfs niet tot de beroemde mi
litaire academie van de V.S., West
Point toegelaten, omdat zijn examen-
cijfers absoluut onvoldoende waren. Hij
moest zich met het veel minder in
aanzien staande Military Institute te
Virginia tevreden stellen. En ook daar
maakte hij aanvankelijk geen bijzonder
gunstige indruk; op zijn eerste rapport
stond ten minste vermeld, dat hij was
„een onbehouwen, weinig belovende
recruut."
Niettegenstaande zijn schitterend
eindexamen beschouwde men hem Is
een zeer matig infanterie-officier;
men gebruikte hem vooral voor mis
sies naar het buitenland; meer dan
twintig maal moest hij van stand
plaats veranderen, wat hem de ver
zuchting ontlokte, dat men „thuis is,
waar men zijn pet ophangt". Slechts
eens onderscheidde hij zich in die
eerste periode van zijn leven: tijdens
manoeuvres op de Filippijnen, toen
hij, louter door een toeval, de ziek-
geworden stafchef moest vervangen.
Hij deed dit zo voortreffelijk, dat zijn
superieuren hem „het grootste Ame
rikaanse militaire genie sinds Stone-
wall-Jackson" (een Napoleonnetje uit
de Secessie-oorlog) noemden.
Bij die lofprijzing bleef het, tot de
dag, dat hij na het ingrijpen van de
V.S. in de eerste wereldoorlog, nog als
eenvoudig kapitein, naar het Westelijk
front vertrok. Hij deed daar vooral
stafwerk en bij zijn terugkeer naar
Amerika verklaarde een van zijn chefs,
een magnaat van de groot-industrie:
„de hersenen van die man zijn 20.000
dollar per jaar waard".
Hij kreeg ze echter niet. En het
scheen hem niet te deren. Toen hij
hoorde, hoe hoog hij aangeslagen werd,
reageerde hij eenvoudig met: „Ik ben
een soldaat. Mijn land heeft me als sol
daat opgeleid. Veel promotie zie ik niet,
maar ik houd het met de dienst."
Inderdaad, veel bevordering maakte
hij niet; wel deed hij, in stilte, door
stafwerk en door half militaire, half
diplomatieke zendingen, zoals van 1924
tot 1927 naar China, een enorme, veel
zijdige ervaring op. En toen president
Roosevelt de eindelijk generaal gewor
den Marshall in het zicht van de twee
de wereldoorlog, in april 1939, tot staf
chef van het Amerikaanse leger be
noemde, wist iedereen, dat deze dit
ambt niet had gezocht; maar iedereen,
ook de meer dan twintig oudere gene
raals, die dus gepasseerd waren, wisten,
dat Roosevelt een uitstekende keuze
had gedaan.
Organisator bevrijdingsleger
Intussen was Marshall voor een zwa
re, een bijna hopeloze taak gesteld.
Eigenlijk hadden de Verenigde Staten
op dat ogenblik helemaal geen leger
(wel een sterke vloot). Over de opper
vlakte van het uitgestrekte land ver
spreid stonden hier en daar een paar
bataljons, alleen geschikt voor parades
met mooie uniformen en voor 'ichte
politiedienst, maar zeker niet voor een
oorlog. Spottend zei men, dat er meer
opperofficieren dan soldaten waren; en
gevechtswaardige wapenen waren er,in
het geheel niet. Marshall zelf merkte
in een gesprek op, dat het gehele Ame
rikaanse leger tezamen niet voldoende
materiaal had om een koe op honderd
meter afstand dood te schieten.
President Roosevelt, die terdege be
sefte, dat als er een tweede wereld
oorlog uitbrak, de Verenigde Staten
daarin, mogelijk op het meest onver
wachte ogenblik (zoals inderdaad het
geval is geweest) zouden worden mee
gesleurd, had voor de bijna bovenmen
selijke taak om een volwaardig oorlogs-
leger op te bouwen een man nodig, die
tegelijkertijd militair, organisator en
diplomaat was en die tevens tegen de
waarschijnlijke oppositie van een ter
zake onkundig, weerbarstig Congres
opgewassen zou zijn. Marshall bleek al
deze kwaliteiten in zijn persoon te ver
enigen.
Korte tijd nadat de grootste militaire
overwinning, welke in de wereld ooit
behaald is, een feit was geworden in
november 1945, toen Marshall op zijn
farm „Leesburg" van een welverdiende
rust genoot, kwam er een persoonlijk
telefoontje van president Truman, die
hem vroeg, of hij bereid was als per
soonlijke afgezant van de president en
als buitengewoon ambassadeur naar
China te gaan om te trachten de natio
nalisten van Tsjang Kai-shek en de
communisten van Mao Tse-toeng tot een
samengaan te bewegen. Zuchtend zei
Marshall slechts het ene woordje „ja",
-ien dagen later was hij reeds op weg
naar zijn nieuwe bestemming. De hem
gegeven opdracht bleek echter onmoge
lijk uit te voeren.
Na zijn terugkeer benoemde president
Truman hem, als opvolger van de be
kwame en succesvolle Byrnes tot mi
nister van buitenlandse zaken.
West-Europa was er in het begin van
1947 heel erg aan toe. Wel had Ame
rika tot dan toe hier en daar de groot
ste gaten gestopt, maar veel hielp dat
niet. De oorlog had Europa in zijn
grondslagen ontwricht; financieel en
economisch was het volkomen machte
loos. De V.S. waren het enige land, dat
met levensmiddelen, grondstoffen en
moderne machines kon helpen, want de
dollarreserves van het Westen waren
totaal uitgeput. Op 5 juni 1947 legde
Marshall de wereld een plan voor eco
nomisch herstel voor, dat de geschiede
nis in zou gaan als Marshall-plan
Nog waren vele formaliteiten te
vervullen; maar reeds de 26ste
april 1948 arriveerde de „Noordam"
als eerste Marshallschip met 4000
ton tarwe te Rotterdam. Nederland
kreeg voor het eerste jaar, van 1
juli 1948 tot 30 juni 1949. tezamen
met Nederlands-Indië (Nederland
was het enige land, dat iets voor zijn
koloniën toegewezen kreeg) een be
drag van maximaal 571 miljoen dol
lar, per hoofd der bevolking gerekend
(412 miljoen dollar was voor Neder
land bestemd) het hoogste cijfer, dat
enig land ontving.
De officiële naam van het herstelplan
is European Recovery Program, maar
het zal in de geschiedenis voortleven
als het „Marshallplan". En eerst
later zal men ten volle/ kunnen over
zien, welke heilzame vruchten het voor
Na een urenlange vergadering is de
Haarlemse rayonnale hakkcrijcommis-
sie gisteravond erin geslaagd een brood
oorlog te voorkomen. Men heeft de re
bellerende bakker, T. Dekker, weten
over te halen van zijn actie om de
broodprijs drastisch te verlagen, af te
zien.
Donderdag nog leek een broodoorlog
in Haarlem onvermijdelijk, omdat de
heer Dekker weeigerde in te gaan op
voorstellen van de bakkerijcommissie
om deel te nemen aan een algemene
spaarzegelactie. Op advies van de werk
nemersorganisaties stemde de heer
Dekker er donderdagavond in toe nog
een dag te wachten met het verlagen
van zijn broodprijs, maar vrijdagavond
scheen hij dan toch door de knieën te
zijn gegaan en alle tegenstand te heb
ben opgegeven.
In de vergadering van vrijdagavond
is nog besloten, na te gaan, in hoever
re het mogelijk is. om alle Haarlemse
bakkers te betrekken in een algemene
spaarzegelactie. Men heeft de stich
ting van een zelfstandig orgaan voor
ogen, dat zegels zal verstrekken aan de
deelnemende bakkers. De heer Dekker
zou reeds hebben laten weten, dat hij
zich daarbij niet zal aansluiten.
De Stichting van den Arbeid heeft
vrijdag een vergadering gehouden, die
met een korte onderbreking duurde van
één uur 's middags tot half negen
's avonds. Na afloop daarvan werd
het volgende communiqué uitgegeven:
„De Stichting van den Arbeid heeft
in haar heden gehouden vergadering
aandacht geschonken aan het door
haar te voeren beleid bij de uitvoering
van de algemene aanwijzing d.d. 31
juli en de „nadere verduidelijking"
d.d. oktober 1959. Haar opvattingen
ter zake zuilen ter kennis van de re
gering worden gebracht".
Nader vernemen wij, dat de Stichting
van oordeel zou zijn, dat met de nadere
verduidelijkingen welke de regering op
de aanwijzing aan het College van
Rljksbemiddelaars heeft aangebracht
een weinig ideale situatie ontstaan is,
daar de uitkomsten van het overleg
geheel afhankelijk worden van reken
sommen. Het beleid waarover in het
communiqué sprake is zou betrekking
hebben op het vinden van een redelijke
oplossing voor de gevallen waarbij knel
punten ontstaan. Men zou uitgaande van
een soort hardheidsbepaling een uitweg
willen vinden uit situaties, die onaan
vaardbaar geacht worden.
Het schijnt dat de houding van de
vakverenigingsvertegenwoordigers in
ds vergadering veel minder onverzoen
lijk geweest is dan men op grond van
recente uitlatingen had verwacht. De
confessionele werknemers blijven mik
ken op het slagen van de gedifferen
tieerde loonpolitiek. De vertegenwoor
digers van het NVV schijnen geen lust
te hebben om zich door een al te star
standpunt van hun collega's in de
Stichting te isoleren. Vandaag moet
blijken of de besturen van de vakcen
trales hun fiat willen geven aan de be
slissingen welke hun vertegenwoordi
gers gisteren in de Stichting van den
Arbeid hebben genomen.
Het beleid, dat de Stichting wil gaan
voeren, betekent niet dat de loonpoli
tiek nu van stonde af aan meer moge
lijkheden zou gaan bieden. Zoals be
kend, is het Collge van Rijksbemidde
laars als toetsend en uitvoerend orgaan
van de loonpolitiek gebonden aan de
aanwijzingen van de regering.
Bij de Tweede Kamer is het reeds
aangekondigde wetsontwerp ingediend
tot verhoging van de kinderbijslagen.
In het algemeen wordt de kinderbijslag
verhoogd met 2 ct per kind per dag.
De verhoging zal per 1 oktober ingaan.
Hierdoor wordt bereikt dat de eerste ver
hoogde bijslagen worden uitbetaald op
1 januari a.s. Op die datum gaat ook
het eerste deel van de melkprijsverho
ging in. De tweede verhoging zal, tege
lijk met de huurverhoging, ingaan op
1 april. De compensatie daarvoor wordt,
zoals bekend, gevonden in een algeme
ne loonsverhoging.
De vertegenwoordigers der organisa
ties van werkgevers en werknemers in
het carrosserie- en wagenbouwbedrijf,
het isolatiebedrijf en het smeden- en
metaalbewerkingsbedrijf, met uitzonde
ring van het modelmakersbedrijf, heb
ben in principe overeenstemming be
reikt over een verhoging van de
C.A.O.-lonen met vijf procent. In het
communiqué van de federatie van
werkgeversorganisaties in de kleine
metaalnijverheid, waarin dit wordt me
degedeeld, wordt voorts gezegd dat,
voor wat betreft het elektrotechnisch
bedrijf, partijen tot overeenstemming
zijn gekomen over een verhoging van
vier procent.
De desbetreffende voorstellen zullen
ter goedkeuring worden voorgelegd
aan het college van rijksbemiddelaars.
De besprekingen tussen vertegenwoor
digers van de BOVAG en de Werkne
mersorganisaties over de C.A.O. en de
lonen zijn in een zo ver gevorderd sta
dium dat eerdaags een beslissing hier
over kan worden verwacht, aldus het
communiqué.
Aan George C. Marshall, die giste
ren is overleden, is Nederland grote
dankbaarheid verschuldigd, want zijn
herstelprogramma voor Europa heeft
aanzienlijk bijgedragen tot de weder
opbouw van ons land na de ver
woesting in de oorlogsjaren. Het was
op 5 juni 1947 dat Marshall, die toen-
minister van Buitenlandse Zaken van
de Verenigde Staten was, op de Har
vard Universiteit zijn historische rede
hield, waarin het spectaculaire hulp
verleningsplan werd gelanceerd. Toen
in april 1948 het Amerikaanse Con
gres het Marshall-plan had goedge
keurd, werd al spoedig met de uit
voering begonnen. De Amerikanen
beseften dat een snelle wederopbouw
van Europa in hun eigen belang was.
maar we moeten niet vergeten, dat
voor de Marshall-hulp iedere Ame
rikaan gemiddeld ongeveer 85 gulden
per jaar in de vorm van belasting
heeft moeten bijdragen. Vier jaar
nadat het plan in werking was ge
treden, was de industriële produktie
van Europa reeds met meer dan 50%
toegenomen en de landbouwproduk-
tie met meer dan een derde.
Nederland heeft de zogenaamde
tegenwaarderekening gebruikt om de
produktie op te voeren, de financiën
in evenwicht te brengen en grote
projecten uit te voeren als de droog
legging van het IJselmeer.
Marshall heeft grote verdiensten
gehad voor de geallieerde overwin
ning op Hitiers legers, maar voor
ons zal hij toch vooral de man blijven
van het naar hem genoemde plan.
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEMTEL: 13439..
VlEIDSEStl«AT (fll) KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
De verwachting geldig tot zondag
avond (opgemaakt zaterdag 11.15 u.)
Tot hard en aan de kust tot storm
achtig toenemende wind tussen zuid
oost en zuidwest. Overigens verander
lijke bewolking met later plaatselijk
enige regen. Iets lagere temperaturen
overdag.
Zondag,
Zon: 7.08—17.42.
Maandag:
Zon: 7.10—17.40.
Maan: 18.48—8.47
Maan: 19.20—9.48
((Van onze weerkundige medewerker)
Een actieve stormdepressie, die don
derdagavond nog bij de kust van Ameri
ka lag, is met grote snelheid de oceaan
overgestoken en bereikte vanmorgen de
Golf van Biscaye. De kern zwenkt nu
naar het noorden en wordt morgenoch
tend bij de kust van Ierland verwacht.
Het storingsfront zal bij ons de bewol
king doen toenemen, zodat de middag-
temperaturen zondag epige graden lager
zullen blijven dan vandaag, toen het op
de meeste plaatsen nog zonnig bleef. Het
storingsfront kan op enkele plaatsen ook
wat lichte regen brengen, maar van veel
betekenis zal de neerslag wellicht niet
zijn. Er blijft voor de tijd van het jaar
zachte lucht naar ons land stromen, al
zullen de maxima wel wat lager blijven.
Tot nu toe ligt de gemiddelde maximum
temperatuur van deze oktobermaand
nog op het niveau van de record-warme
oktober van 1921. Inmiddels zijn er in
De Bi't deze maand al bijna 120 uren
zon geregistreerd, terwijl oktober er nor
maal in de hele maand 104 geeft.
Station
Weer
max. min
temp. temp
neersl.
afgel.
gisteren
24 uur
Den Helder
licht bew..
17
9
0
Ypenburg
licht bew.
18
6
0
Vlissingen
half bew.
18
12
0
Eelde
onbewolkt
19
3
0
De Bilt
licht bew.
20
8
0
Twente
licht bew.
19
7
0
Eindhoven
licht bew.
20
7
0
Zd.-Limburg
onbewolkt
21
10
0
Stockholm
zwaar bew.
8
5
0
Oslo
geheel bew.
7
2
0
kopenhagen
licht bew.
12
8
14
0
Londen
zwaar bew.
21
0
Amsterdam
onbewolkt
19
8
0
Brussel
licht bew.
21
11
0
Parijs
zwaar bew.
22
12
0
Nice
zwaar bew.
19
11%
0
Berlijn
onbewolkt
15
3
0
Frankfort
onbewolkt
18
3
0
München
onbewolkt
15
-1
0
Wenen
onbewolkt
14
3
0
Innsbruck
onbewolkt
18
-1
0
Rome
half bew.
21
10
0
Madrid
geheel bew.
16
10
0
Lissabon
motregen
21
14
0.1
Advertentie
vanaf 3987.
Vraagt demonstratie
Houtplein 1820
Telefoon 12000
de vrije wereld heeft afgeworpen. Nu
reeds weten we, dat zonder de Ameri
kaanse financiële en economische steun
welke Europa via het Marshallplan
is toegekomen, ons werelddeel nog
nog steeds op de rand van de afgrond
zou leven, wellicht reeds in Russische
handen zou zijn gevallen. De 7de janu
ari 1949, ruim 68 jaar oud, trok Mar
shall zich terug als minister van bui
tenlandse zaken. De gehele vrije we
reld wenste hem met een diep gevoel
van dankbaarheid een gezegende le
vensavond.
Toch deed president Truman nog
eenmaal een beroep op de vaderlands
liefde en het plichtbewustzljn van Mar
shall, toen, tijdens de Koreaanse oor
log, bleek, dat het Amerikaanse leger
niet tegen zijn taak was opgewassen.
Wederom moest de geniale organisator
de tekortkomingen uit het jongste ver
leden goedmaken. Van 12 september
1950 tot 12 september 1951 fungeerde
hij nog als minister van defensie. En
toen hij dan, eindelijk voorgoed, naar
zijn geliefde „Leesburg" ging, schreef
president Truman in zijn afscheids
brief: „In al uw vele ambten hebt ge
groot talent en wijsheid getoond. Wer
kelijk, geen man heeft ooit zijn land een
voortreffelijker patriottische dienst be
wezen dan gij hebt gedaan".
