alleen RANG als „Katholieke Kring mag geen ROOMSE BROEIKAS zijn Culturele traagheid is een wereldverschijnsel WYiERT Katwijkse logger Rijnmond IV dreigde op zee te zinken tris fr"» Peeks Cloppenburg Vijftig jaar toneel {W Grote Franse belangstelling voor Vaticaanse mutaties Redt eerst" de anderen „Allround- coat" Prof, dr. L. J. Rogier in Eindhoven Geen harakiri plegen Brand medische faculteit Lufthansa vraagt om protectie Lek op het laatste moment gevonden en toen gedicht HM' markt grote stap Kard. Pizzardo wegens hoge leeftijd door kard. Ottaviani opgevolgd Studie van de V.N. over de doodstraf? gUjl-|ULQ.mjUUJLUMajJUU-ILIULIUL»JULUJUUUUl-UMJUIJ^^ elke woensdag DINSDAG 27 OKTOBER 1959 PAGINA 3 Rang Menthol 19 ct per rol Rang Crème de Cacao 22 ct per rol Isolerende vezelplaten niet in brand Geloof incarneren in het heden Bij' guur weer kunt U verkoudheid voorkomen met Nieuw soort penicilline Op de warmte komt het aan wollen velours in moderne ruitdessins, geheel gevoerd, Italiaans model met rugceintuur en capuchon. Speciale J.M. prijs Aardbeving in Turkije eist zeventien levens door s MARGUERITE BOURCET RANG RANG •y» Advertentie (Van onze Brabantse redactie) „Laat u niet in slaap wiegen door brave lieden die beweren dat het ge praat over de culturele inertie van de katholieken overdreven zou zijn en dat die traagheid over twee generaties voorbij zou zijn. Houdt uw ogen wijd open en zie ook over de grenzen, naar de Iatijnse landen, waar een diepe kloof Kerk en wetenschap scheidt. De inertie die men te onzent signaleert is een mon diaal verschijnsel, dat niet zal worden overwonnen tenzij door een straffe op voeding van de jongeren tot zelf denken en zelfbeslissen. Beticht degene die dit zegt, niet van ontrouw aan de kerkelijke overheid. De Kerk kan nooit beter wen sen dan te worden gehoorzaamd door denkende lieden." Aldus sprak maandagavond prof. dr. L. J. Rogier in een inleiding voor de jubilerende Katholieke Kring in Eindho ven. De inleider wees op het enorme mentaliteitsverschil dat bestaat tussen de oprichters van de kring en degenen die het gouden feest vieren. De eersten werden gekenmerkt door strijdbaarheid, maar een strijdbaarheid zonder „moe- derkerkelijk" gevoel: het was de rooms heid van de kijvende zuster, niet van de vergevingsgezinde moeder. Er heer ste een ghettogeest, een angst voor de wereld, een isolement. Prof. Rogier zei dat men deze tijd ten onrechte die van de katholieke eman cipatie noemt. Deze is bij de stichting van de Bataafse republiek in 1795 vol komen geschied. „Het is misleidend als we vandaag nog altijd over de emanci patie spreken als over iets dat min of meer onvoltooid zou zijn en het is on gelukkig als we het proces van langza me herleving maar stompzinnig eman cipatie blijven noemen. Sedert 1795 ligt het aan ons welke plaats wij in het vaderland innemen. Zodra we de term emancipatie door het woord herleving vervangen, zijn we pas volledig geïn tegreerd in de vaderlandse samenle ving." „Kinderen van een schuilkerkenge slacht", noemde prof. Rogier de hui dige katholieken. Zolang is onze va deren onrecht aangedaan dat we na anderhalve eeuw de gevolgen nog niet te boven zijn. Speciaal de Hollandse, (Van onze correspondent) Een nader onderzoek naar de oorzaak van de brand, die anderhalve week ge leden de nieuwbouw van de medische faculteit van de r.-k. Universiteit in Nij megen teisterde, heeft aan het licht ge bracht dat de brand niet is ontstaan doordat vonken van een lasapparaat in de isolerende vezelplaten terecht zou den zijn gekomen, waardoor deze pla ten zouden zijn gaan branden. Nader is gebleken, dat de voegen tussen deze platen werden opgevuld met zaagsel. Daar de fabrikant van de vezelplaten garandeert dat zijn vezelplaten slechts bij zeer hoge temperaturen kunnen gaan branden, moet worden aangeno men dat niet de platen, maar de zaag- selvoegen zijn gaan smeulen, waardoor de brand is ontstaan. Friese en Groningse katholieken zijn erfelijk belast met behoedzaamheid en hebben het fluisteren nog niet ver leerd. Het beveiligend isolement dat blijkens een door de spreker aan gehaald citaat reeds in 1672 is op gemerkt werd tot levensvorm: men was rooms-katholiek tot in de geiten- fokvereniging en de sportvereniging toe, ja zelfs de rekensommen op de lagere school kregen een apologeti sche inslag. Spreker gaf overigens toe dat wij er zonder het militante pal staan van onze voorouders nauwelijks zouden zijn geweest en wees voor de ze tijd niet alle isolement zonder meer af. „Uw vereniging hoeft geen haraki ri te plegen", merkte hij op. „Het geloof moet geïncarneerd wor den in het heden: de gestalte is niet voor altijd gegeven. Is het bijv. niet on gerijmd om een apologie die twaalf eeu wen na Christus is geformuleerd als al leenzaligmakend te beschouwen? Het Thomisme wordt opgelegd als wereldom vattend, ook voor oosterlingen, die im muun blijven voor ons theologisch en filosophisch denken. Kan Christus ge wild hebben dat dit voor hen een belet sel zou zijn voor hun verlossing of, zoals het eens is geformuleerd, is Christus niet voor hen gestorven nu Thomas niet voor hen blijkt geleefd te hebben? „Te onzent is onkritische volgzaam heid lange tijd als de beste bescherm ster van het geloof aangeprezen." Maar de huidige geloofsafval in de stedelijke centra, ja de afval in heel West- en Zuid-Europa en in Amerika weet prof. Rogier aan de opvoeding tot ja-broers en te weinig tot zelfdenken. „Goed ka tholiek is vandaag slechts hij die het geloof voor zichzelf wil kunnen verant woorden. Opvoeding tot zulk een per soonlijk katholiek zijn schijnt mij de taak van uw vereniging te zijn. Katholiek iso lement heeft vandaag alleen nog zin als het ertoe strekt om de katholieken mon dig te maken. Uw vereniging mag geen roomse broeikas of een fort zijn, maar moet zijn een open haard waaraan gas ten welkom zijn voor een vertrouwelijk en broederlijk gesprek", zo besloot de inleider. Advertentie De Westduitse luchtvaartmaatschap pij „Lufthansa" heeft het ministerie van vervoer te Bonn verzocht de rech ten van buitenlandse luchtvaartmaat schappijen in West-Duitsland te beper ken, aldus heeft een directeur van de Lufthansa volgens Reuter medegedeeld. Volgens de technische directeur van de Lufthansa, Gerhard Höltje, heeft de Lufthansa het ministerie verzocht, bui tenlandse luchtvaartmaatschappijen toe te staan slechts op één Westduitse luchthaven te landen en hun, te verbie den passagiers van de ene Westduitse luchthaven naar de andere te vervoe ren. Höltje legde op een persconferen tie verband tussen dit verzoek en het tekort van de Lufthansa van 32 miljoen mark in 1958. Hij sprak de hoop uit, dat de voorgenomen fusie van de lucht vaartmaatschappijen van West-Duits land, Frankrijk, Italië en België in april 1960 de kwestie van de binnen landse vluchten automatisch zal oplos sen. Een Engelse medische firma heeft, volgens UPI, een nieuw soort penicil line in de handel gebracht dat een gro tere anti-biotische werking heeft dan ooit met andere soorten penicilline is be reikt, althans volgens de directeur van de Beecham-groep, de heer H. G. La- zell, die het fabriceert. De kosten van het nieuwe geneesmiddel zijn ongeveer 1600 gulden per ons, dat is ongeveer vier maal zo veel als de kosten van een ons goud. Het wordt onder de naam „Broxil" in de handel gebracht, moet twee keer zo effectief zijn als de peni- cillinesoort, die tot nu toe het meest wordt aangewend en is slechts in be perkte mate voor artsen leverbaar. Het zag er maandagmiddag om 2 uur slecht uit voor de Katwijkse logger Rijnmond IV KW 15 van de rederij N. Parlevliet Jr. te Katwijk aan Zee. Op 120 mijl noordwest van IJmuiden liet schipper Dik Zwaan weten, dat het Advertentie na t I aar kleine stijging per maat. water met grote kracht de machineka mer binnendrong, terwijl het schip met de kop op de wind lag in een zware Dries. Op korte afstand lag ook de mo- torlogger Eendracht KW 168, die op de ze noodkreet onmiddelijk te hulp schoot en de hele bemanning aan boord nam. Dat was echter maar kort, want even later liet schipper Zwaan zich toch weer op zjjn schip terugbrengen. „Al ben ik geen Kurt Carisen, we zullen toch kij ken of er nog wat aan te doen valt" verklaarde hij. De Rijnmond IV is niet gezonken. Toen de schipper een uurtje later eens poolshoogte ging nemen in de machine kamer, bleek het water niet gestegen te zijn. Hij zag ook geen water meer meer binnenstromen, zoals een uur te voren, toen het vanonder de plaat kwam en tot boven de plaat steeg, zodat het vliegwiel met grote kracht door het wa ter sloeg. Van alle kanten waren schepen naar hem onderweg, ook het hospitaal-kerk schip „De Hqop", dat vooral in het radio-verkeer als tussenschakel fun geerde, omdat de zender van de Eendracht KW 168 defect was. „De Hoop" zat om drie uur nog ongeveer anderhalf uur stomen bij hem van daan. „Voor donker kunnen we bij je zijn, Dik. We laten je niet in de steek". Aldus het bemoedigende com mentaar van de radio-telegrafist. Tien minuten later verzocht schipper Zwaan aan de Eendracht weer bij te draaien om zijn machinekamerperso- neel terug aan boord te brengen. Dan konden die de lenspompen bedienen, want daar had hij zelf niet zoveel ver stand van. Wadend in het water in de machine kamer ontdekte men toen tevens de oorzaak van de moeilijkheden: Een lek ke flens. Kwart voor vier liet schipper Dik Zwaan aan het hospitaal-kerkschip „De Hoop" weten: „Je kunt wel verder komen voor de zender van de Een dracht, maar ik heb jullie hulp geluk kig niet meer nodig. Het lek is gedicht en de zaak is voorzien". Korte tijd la ter bracht hij al zijn collega's dank voor hun „stand by". Aan boord werd toen alles weer in orde gemaakt om de vis serij voort te zetten. ran haar 65 levensjaren heeft mevrouw Mien van Kerck- hoven-Kling er nu vijftig aan het toneel doorgebracht. Haar gouden toneeljubileum wordt woensdagavond gevierd als zij optreedt in het hoorspel „Juf frouw Mabel" van R. C. Sheriff. Mien van Kerckhoven zou mis schien liever jubileren op het to neel, want daar ligt haar car rière. Maar nu zij al sedert een jaar of tviaalf voornamelijk in hoorspelen (om en nabij hon derd kleine -n grote rollen per jaar) is opgetreden, met enkele uitstapjes naar de planken, weet ze zich toch wel zo'n beetje met de microfoon en de studio ver groeid. .Als Onze Lieve Heer het wil, speel ik tot mijn laat ste adem," voegt ze er nog aan toe, als om aan te duiden met hoeveel hartstocht zij zich im- ÊI^^^KSnËÊSlS&ÈÈËËËÊi*i^Èll^Ê^M mer aan de dramatische kunst heeft gegeven. jggH Mien van Kerckhoven-Kling HBHh| jpjaa is getrouwd met de acteur Con stant van Kerckhoven, die na de oorlog ook van de planken is IHHHHHMHiX mi overgestapt naar de studio en Mevrouw Mipn van daarin volledig zijn genoegen ïrieuruuw ivi icu uun vindt. Het echtpaar hoort nog KprrbhnnpYi.Kliwi* totaal in het toneelmilieu thuis. IVerCRIlOVen A ling Met hun huiselijkheid en hun hartelijkheid zijn zij in het onrustige we reldje een rustpunt. Ieder mag dat Amsterdamse huis, vanwaar men zo'n magnifiek gezicht op de Amstel heeft, binnenvallen. Men kan er zijn hart uitstorten over de dagelijkse praktijk, maar men kan er ook herinneringen aan vroeger ophalen. Evenals haar man heeft Mien van Kerckhoven aan het toneel wel zo het een en ander beleefd. Zij is begonnen aan het volkstoneel van Stoel en Spree in Amsterdam. Mientje was het dochtertje van de buffetchef van de Plantage Schouwburg en het was -enkelen niet onbekend, dat zij er wel van hield af en toe dramatisch uit te vallen. In een toneelbewerking van Jules Vernes „De Kinderen van Kapitein Grant" speelde zij haar eerste rol. Ze zong en speelde twee jaar in de draken en volksstukken die Stoel en Spree op hun succesvolle repertoire zetten en stapte toen over naar Verkade, waar ze een tientje verdiende voor elke week dat zij optrad. Daarna speel de ze bij Heijermans, bij de filmfabriek Hollandia (onder Jan Holtrop, de vader van de directeur van de Nederlandsche Bank), bij Roy aards Royaards heersersnatuur lag haar niet erg, ze voelde zich meer thuis in de „bijwagen" van de Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel, die meestal onder leiding stond van Jan C. vos. Jan C. was het vooral, die haar zoveel leerde, dat ze het gemis van geen toneelschool te hebben door lopen, niet meer voelde. In vele andere gezelschappen is zij daarna nog met haar man opgetreden. Zij behoorden beiden tot de voortreffelijke krachten. Zij maakten het zich niet gemakkelijk, want als er in het roerige wereldje iets onrechtvaardigs voor viel, kozen zij immer openlijk de kant van de onderliggende partij. Het noodzaakte hen wel eens van directeur te veranderen, of, zoals van De Speeldoos, hun eigen directie te zijn; maar ze verworven hiermee de achting en vriendschap van heel veel collega's. Mien van Kerckhoven-Kling verliet ook wel eens de schouwburg om zich voor enige tijd intens te gaan bezig houden met de opvoeding van haar dochter. De bezettingsjaren hadden haar lichamelijk danig verzwakt. Ze kon de tournees, die zij daarna maakte in „5 Mei" en „Vrij Volk" eigen lijk niet goed volhouden. Vandaar dat zij naar de radio ging. Niettemin heeft men haar de laatste jaren nog enkele malen in de schouwburg kunnen bewon deren. Cor Hermus gaf haar een pracht van een rol in Tennessee Wil liams' „Glazen Speelgoed", welke rol zij later onder Guus Oster opnieuw heeft gespeeld. Haar rol als Amanda daarin is haar zo lief geworden, dat zij bij uitzondering hiervan de tekst heeft bewaard. Haar collega's hebben haar bovendien van dit spel een boeiende fotoreportage aangeboden. Ook in „Home Sweet home", het jubileumspel van Jacqueline Royaards, is zij weer voor het voetlicht gekomen. Aan welke toneelfiguur van vroeger zij de beste herinneringen heeft? Misschien wel aan Cor Ruys, die voor iedereen een goed vriend was, mis schien aan Herman Heijermans, die liever niet at dan zijn mensen niet betaalde." Ij C.W.D.D. heeft een eerste stap SaaB op de weë naar dienst- ^'er' knrting- Wij hebben een seti ,staP bepleit door middel van ia p reel ander personeelsbeleid. c"ter meer te doen en dat valt •D D Pu^en de taak van de ?isen°r haar gold als uitgangspunt „de Nd ^,an Paraatheid, mede in ver- e' li?et de verplichtingen, welke °Wegt>» aatschap van de N.A.V.O. deze eisen van paraatheid e kr'niets afdingen. Integendeel, 's Qj 'Jgsmacht in haar huidige vorm Paraat, in 't bijzonder de land- Mj p niet. Deze paraatheid willen eïe r) st verzekeren. Een mobilisa- Nht<: sae en drie mobilisabele ge- 'ig VQSroepen zijn daar niet doelma- Nvo,^_oren in wezen doch dan rUst 'ger georganiseerd en uitge- fïitig TT tot de territoriale verdedi gt' hventnin is het Legerkorps pa- Nr'eri *n Duitsland moet kunnen NootN' Met deze taak voor ogen 'el v n'et een belangrijk en groot Sdïan dit Legerkorps als reserve- tiin achten eerst later beschikbaar '1 Vo Ook een reserve-vloot van Niktfhouding tot het terstond be- ni *e deel vrij grote sterkte terstond paraat. Nederland feapjpbP, die manier een bijdrage op r, die veel geld kost. !?id°?r een gewijzigd personeelsbe- iiks meer dan 86 miljoen jaar- b>i];' misschien wel meer dan ƒ100 1aie en nodig. Aangezien het natio ns Produkt meer is gestegen dan W^tensiebegroting, behoeft een WtgpJpng van deze begroting niet en 'e ziJn. mits de defensie N)rd en de diensttijd verkort zal fcotpen- Dit is alleen mogelijk als een krijgsmacht-op-papier tot V-rt»eele' zij het kleinere, bijdrage teruggebracht. Legerkorps moet volledig pa- om als reserve te kunnen Sm en> üet moet daarvoor be- een deel uit oefeningsover- V'ngen bepaald niet in Duits- legeren, want dit zou veel te en psychologisch zeer onver- iHi z'Jn' üet moet echter als een- kP bruikbaar, mobiel en aanvals- ug z«n- ,.®en Legerkorps van ?i®s betrekkelijk logge infanteriedivi- een in Geallieerde ogen weinig Jtp Jfehjk product. Het zal tenmin- dne eenheden, kleiner dan de 'Woordige, moeten bestaan en 'te enaniseerd moeten zijn. Dit laat- 91 hu twee eisen in' De eerste is, Niidh halve de eigenlijke pantser- achtac^ten °°h de overige strijd- Nv0!iej °i gepantserde voertuigen ik dat moeten worden. De tweede 1 deze voertuigen niet afhanke- onu°gnn zijn van de bruikbaarheid 2<V*?lkba«rheid der wegen en der- u>WW?rs do°r het terrein moeten y en rijden. S>.dient opgemerkt, dat wij uit iVp btmgent van 46000 man slechts '"On divisies maken van ongeveer Vp man elk. N Onfroting van het aantal u ei(ip! geleidelijk in staat stellen meer i0rblen en modernere eenheden te v V0 n. De juiste omvang daarvan i^j On. ogenblik nog bijzaak, mits sNchtS s s laten leiden door het K feidi'„ dat de beide vereisten ng en mobiliteit kleine een- noodzakelijk maken. VX dus besparing op de mankracht Ver^a nodig, te verkrijgen door >htd!5rïlmderin? van de parate 'chtin artiUerie en logistieke in- h van het dienstplichtig iaat$te by de luchtmacht. Deze t» 1SeVni„ mindering wordt mogelijk kanten6 Van de werving van con- &ehjke ^evloot eveneens ge- ihNr dinT. z,al w°rden verminderd, 'be „J?stPhchtig personeel van de d ePsl j komen' Co„i^•W>D%Ndienen de voorstellen van "igêntX tot uitbreiding van het T teHibP door vermindering van de blo? het te worden overwogen, tiia VerinpIapport is zonder nadere Var. V£m h r verkorting van dienst- ri„a de m ®t dienstplichtig personeel g van rine afgewezen. Verminde- gehPiteraard reserve-vloot is daarbij dpljVmeq jy.~~ met jn beschouwing blHu" zal nochtans onvermij- rijdkrn^u! mede om de parate ih i°hder 7 n met aan te tasten! de\?eh acht~r ve!e getallen te ver- red^arviriE p" WÜ na het slagen van tijri ,.eP or,, na een °°k om andere Ve^'ensttijcj^ijdelijke overgangs- de d eb fchtl ng mogelijk. Bo- tivj^v 9 WlJ deze in de lijn van 0^ ®hng te liggen! Paarij^age tot de N.A.V.O. zal öe2e ,v?randerin„mening een grote !n rt^lizigipp moet ondergaan. nï. &oed voorbereid dat, ParaatjieiH f .Icht te worden. Vu ^rhoogH- in dat geval wor. Xiie* alitatief X Za' een kleinere. K>lgR,riaeht nntat ere. en moderne Nn .^eer vert" 830 d'e dientenge- Met inachtnZ>U^Ven zal inboeze- §VÏ verantw" T-g van wat bud- pVen van°°pd ^en de ho rt eindelijk du? opgebouw- "N ?mse] aanvaf jlmatige defensie h'^bstN dan m arc]h?ar' te meer om. te verkop» zal z«n de van de crk°^en' wat tot ver- mmerciele productie /"I rapport is het (Van onze Parijse correspondent) PARIJS, hedenmorgen In Frankrijk* katholieke en ook wel minder katholieke kringen hebben, zo als voor de hand ligt, de belangrijke mu taties die de vorige week hun beslag hebben gekregen bij de Romeinse Con gregatie van het H. Officie, zeer bijzon der de aandacht getrokken. Paus Joan nes heeft kardinaal Pizzardo op diens uitdrukkelijk verzoek, zoals de Osserva- tore Romano berichtte, ontheven van De Zweedse permanente afgevaardig de bij de Verenigde Naties, mevrouw Agda Rossel, heeft gisteren bij de sociale, humanitaire en culturele com missie van de V.N.-assemblée een reso lutie ingediend waarin wordt gevraagd om bestudering van de kwestie der doodstraf, aldus meldt Reuter. De studie zou objectief moeten zijn, en b.v. moe ten nagaan welke soorten doodstraf er bestaan en wat de uitwerking van af schaffing er van op de misdadigheid zou zijn, aldus mevrouw Rossel. Zij verklaarde echter anderzijds dat derge lijke studies dikwijls tot hervormingen leiden. Bij een aardbeving in oost-Turkije zijn minstens zeventien mensen omgekomen en acht zwaar gewond, aldus bericht Reuter. Vele huizen zijn vernield. De meeste schade werd aangericht in het district Hinis, ten zuiden van Erzurum, en in het gebied van Varto in de pro vincie Mus. Volgens de politie liggen mogelijk nog meer doden en gewonden onder het puin. Het reddingswerk staat onder leiding van de gouverneur van Erzurum. Medische en militaire hulpploegen zijn met militaire vliegtuigen naar het rampgebied gezonden. Intussen is in Ufra in zuidoost-Tur- kije door overstromingen na zware regenval een aantal bruggen bezweken. Verenigde Naties De Sovjet-Unie zal aan de Verenigde Naties een model van de eerste „Spoetnik" en een beeld houwwerk getiteld „Laat ons de zwaar den smeden tot ploegen", als symbool van de ontwapening, schenken. z\jn functie van secretaris van genoem de congregatie, waarvan de Paus zelf de perfect is, en kardinaal Ottaviani, tot dusverre pro-secretaris, benoemd als zjjn opvolger. Mgr. Pietro Parente, de aartsbisschop van Perugia, werd aangesteld tot „assessor", een functie waarin, zolank kardinaal Ottaviani als pro-secretaris er tevens dat werk bij deed, nominaal niet meer was voor zien. Kardinaal Pizzardo, de afgetre den secretaris, blijft nu nog slechts be last met het ambt van prefect der con gregatie der seminaries en universiteiten. Hij is 82 jnar oud en ook te Parijs voelt men er geen behoefte aan naar een andere dieper liggende reden te zoeken voor zijn heengaan van de con gregatie van het H. Officie dan zijn ho ge leeftijd, die hem fysiek niet langer in staat stel-3 de beide functies teza men te vervullen. De Romeinse correspondent van de Parijse Monde schrijft zijnerzijds bij dit heengaan als volgt: „Daar hij (kardi naal Pizzardo) al de wekelijkse voltal lige vergaderingen van het H. Officie voorzat, en alle stukken van enige im portantie ondertekende, - zo viel het hem toe kardinaal Feltin de recente op heffing van de priester-arbeiders te moeten mededelen - in feite was de daadwerkelijke leiding van het opperste tribunaal der Kerk reeds jaren in han den van de pro-secretaris, kardinaal Ot taviani. Iedereen wist dit hier". Bij de benoeming van kardinaal Ottaviani her innert deze correspondent eraan dat de kardinaal, die met zijn 63 jaren een van de jongste curiekardinalen is, reeds 23 jaar lang deel uitmaakt van het H. Of ficie. Hij beschrijft hem - daarmede een veel in Frankrijk verbreide zienswijze weergevend als zijnde ten Vaticane „de vertegenwoordiger en zelfs de aan voerder van de meest gestrenge tenden tie." Maar aan zjjn onbuigzaamheid van karakter, volgens deze Franse be richtgever, paart hij een grote joviali teit in de omgang en een grote liefda digheid en edelmoedigheid. Van mgr. Pietro Parente, die, zoals gezegd, assessor van het H. Officie ge worden is, heet het te Parijs in ver scheidene berichten uit Rome, dat hij eveneens de reputatie heeft een „rigo- rist" te zijn, en er een zeer streng oor deel op na te houden over de moderne denkbeelden. Met name zouden volgens hem de stellingen van pater Teilhard de Chardin zich op het nippertje van ketterij bewegen. Mgr. Parente, die in 1891 geboren werd, is onder andere de ken geweest van de theologische facul teit van het college der „Propaganda". Hij heeft reeds deel uitgemaakt van het H. Officie in de hoedanigheid eerst van kwalificator en vervolgens van consul tor. HOOFDSTUK VIII Waren zjj door de vredige afzondering van de avenue de la Dame-Blanche immuun geweest voor het onheil? Zodra zij de kastanjelaan hadden verlaten, ontke tende zich het noodlot. Een ongeluk komt nooit alleen, schijnt het. Wie heeft niet in zijn eigen leven de ritmische opeenvol ging van moeilijkheden en hinderpalen leren kennen, die schijnt te gehoorzamen aan ongeschreven wet ten? Het leed vergezelt vaak het leed, tegen spoed gaat gepaard met tegenspoed. De drama's van een leven lijken zich in weinige jaren, in enkele maanden soms, opeen te hopen, totdat de donkere periode even geheimzinnig afbreekt ais zij begonnen was. Voor de hertog en de hertogin van Alen?on zou zij ruim tien jaar duren. Nadat zij de deur van hun huis te Vincennes voor goed achter zich gesloten hadden, bood de hertog van Nemours hun woongelegenheid aan. Met beter psychologisch inzicht dan vroeger begreep de patriarch, dat hy de mensen die veertien jaar lang een huisgezin hadden gevormd, twee grote kinderen hadden en gewoon waren zelf hun interne aangelegenheden te regelen moeilijk gelijk kon stel len met de jonggehuwden van 1868. In plaats van een appartement onder zijn eigen dak in het prach tige particuliere herenhuis aan de Avenue du Bois- de-Boulogne stelde hij hun een ander huis. van meer bescheiden afmetingen, ter beschikking. Het stond niet ver van het zijne, aan de avenue Kléber vlak bij de place de l'Etoile. Zy vestigden er zich. Evenals zij zich hadden geves tigd op „Bushy", te Palermo, te Napels, te Rome, te Merano, te Vincennes. Zjj probeerden er wortel te schieten en hun levensgewoonten te handhaven, in afwachting van de volgende aardbeving. Nu echter hadden zij de leeftijd, die zich al te gemakkelijk illusies maakt, achter zich. Hun lot was te wankel gebleken om nog aan de mogelijkheid van een duurzame toekomst te kunnen geloven. En wat deed er tenslotte de omgeving, toe? Beiden maakten zij een crisis door, ieder volgens zijn eigen aard. Het is een tamelijk algemeen verschijnsel, dat men bij de bestudering van twee zielen de sterkste de ziel waarop de zwakkere steunt als een superieur wezen beschouwt, vrij van ellende, van vermoeidheid en van verzoekingen. Kunnen kleine kinderen zich hun moeder verontrust en ontmoe digd voorstellen? Kan een vrome ziel geloven, dat ook haar leidsman gewetensconflicten heeft? De werkelijkheid was anders. In de lente van 1883 struikelde hjj telkens weer. Zijn krachten waren gebroken door een onoverwinnelijke moedeloosheid. Plooibare naturen, zonder bepaalde driften, passen zich gemakkelijk aan en blijken dikwijls in staat alles te dragen. Mensen daarentegen die door één bepaalde neiging overheerst worden, zien geen en kele mogelijkheid meer, als het leven hun in het voldoen van die neiging de pas heeft afgesneden. In het militaire beroep had de hertog van Alengon de zuiverste uitdrukking van zijn persoonlijkheid gevonden, een gelukkig evenwicht tussen zijn fysiek en zijn geestelijk leven. Nu voelde hij geen grond meer onder zijn voeten, zijn evenwicht was zoek en kon niet worden teruggewonnen dan ten koste van een pijnlijke en gewelddadige krachtsinspanning. Zwaar drukte de last van de ledigheid op zijn schouders. Hij beschouwde zichzelf als iemand die zijn roeping gemist heeft. Het is hard zich als man op zeyenendertigjarige leeftijd in de volle kracht van zyn leven van iedere regelmatige bezigheid beroofd te zien. De opvoeding van de reeds grote kinderen, de bewondering voor de schone kunsten, de beoefening van liefdadigheid, het teder gezel schap van zijn vrouw, zijn niet toereikend om de al te lange vrjje uren van een plotseling werkloos geworden man te vullen. „Wij behoren allemaal tot de grote familie van ex-enzei zijn zwager Frans van Napels met een bittere glimlach. Begaafde en energieke naturen echter, die zich kost wat kost dienstbaar willen maken, kunnen er moeilijk in berusten niet meer te zijn dan een ex En de frequente ontmoetingen met de oude hertog van Nemours maakten hem het leven nog zuurder. De „patriarch" had nooit een erg bemoedigende kyk op de dingen gehad, maar in het noodlottige jaar 1883 was voor zijn monarchistisch, vaderland lievend en christelijk hart de maat van ellende over gelopen. Het kon niet anders, of ook zijn omgeving kwam onder de invloed van zijn sombere stemming. (Wordt vervolgd). 3 IIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIHU* 59 De hele dag stroomden er brieven, telegrammen en protesten binnen. Van een van zijn kameraden uit het 12e regiment artillerie ontving de hertog van.. A'engon een kaartje met de volgende regels: „Mijnheer, ik ga het leger verlaten, nu het zich met meer in uw aanwezigheid mag verheugen. Uw heengaan is voor mij reden om ontslag te vragen. Maakt u zich niet ongerust over mi), ik kan toch wel leven. Mijn schoonvader heeft een hotel en neemt me op als vennoot." De volgende dag reeds begonnen zij toebereidselen te maken voor hun vertrek. Het was, alsol de grond onder hun voeten brandde, de grond die zo dikwijls een vrolijke hoefslag had weerkaatst, als de kapitein van Alengon in galop huiswaarts keerde. Het moet hun onverdraaglijk geweest ztjn nog langer een verminkt bestaan te leiden op dezelfde plaats waar het leven hun zijn volheid had geboden. Het weer was egenachtig en triest. Lege kasten, gesloten koffers, ingepakte meubelsDezelfde meubels, die zij in 1872 bij hun aankomst uit Oosten rijk zo triomfantelijk gerangschikt hadden. Toen was juist de lente begonnen. De hemel van Parijs had hun een hoopvol welkom toegeroepen. De villa werd gesloten. Weer braken zij op, een donkere toekomst tegemoet. Men kan God offers aanbieden, die men uit vrije verkiezing brengt. Maar liever zijn Hem de beproe vingen die Hij zelf uitkiest en die men zonder mokken op zich neemt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 3