Regering ontvouwt in Kamer uitgebreide HULPACTIE s Lands Kroniek' ROOMBOTER PeektCloppenbarg Redt eerst" anderen Parisians De Gaulle VOOR DOOR DROOGTE GETROFFEN BOEREN Kredietfaciliteiten, uitstel belastingenstortingen ineens Minister laakt kernenergie beleid van Ned. industrie herenmode-tip „Doublé face" SHAWLS Twee kanten ["•POEnERSIïS";: Regering overweegt maatregelen arechaussee-toezicht °P burgerverkeer Adres van KNAC Minister doet beroep op solidariteit Jongvee uit logeren in westelijke provincies J „Samen Paraat" VRIJDAG 30 OKTOBER 1959 PAGINA 3 Lwe 1 P'fflcVJ^ Nh|%n%za. buitenlandse KRONIEK Uit droogte-gebieden 9 Jonge meubelmakers kunnen er wat van „De kwajongens" Zilveren schaaf voor inwoner van Tudderen Het geheim? Die schol is gebakken op de allerbeste manier waarop een vis gebakken kan worden - in gouden roomboter! Alléén is boter enboter is niet te vervangen! Chauffeur uit Breda gearresteerd Loterij-actie van Katholiek T huisfront door MARGUERITE BOURCET Advertentie latiek m sigheid bi| gcvattf kou. zo™fr %)^Sv|fhc|ilf W&!yS?<Iogist. J^EENK'S POEDERS helpen! Er zijn .^nk's Poeder^fci hoofdpijn, kies- 5®1, hoest, grifl, ^Barrhee, influenza, reumatiek, koortsj^eid bij gevatte kou, P®nodieke pijnen u enz. Verkrijgbaar e'uis met 6 jmeders maar ook in r"1 handige plastic HUISAPOTHEEK et 6 verschillende etuis 6 poeders), Qder prijsverhoging. Vraag uw drogist. r"t'um;iTie^koorts]gnei^)]j gevatt^cou, tyUr»:.-. UMICADATUCCP ff ff Ih Pakistan is deze week de eerste verjaardag gevierd van het bewind n van Mohammed Ayub Khan, een ge- v faal die zijn land met zeer krachtige Jj,nd regeert. Men heeft Ayub wel ver beken met De Gaulle, en er is inder- tj®ad een zekere parallel tussen de car- al. s van de beide presidenten. Even- in Frankrijk hadden ook in Pakis- de beroepspolitici vorig jaar het vjhd aan de rand van de ondergang ge- aii i ht, en zowel in Parijs als in Karat- J' kwam er een beroepsmilitair naar .oren die orde op zaken ging stellen, pyub is er evenals De Gaulle in rankrjjk in geslaagd om zijn regi- tio snel te stabiliseren en om het pres- ten Van z^n 'and aanzienlijk te vergro- Pakistan, dat sinds 15 augustus 1947 *®n onafhankelijke staat is, heeft onge- ?r 85 miljoen inwoners. Het land is v.erdeeld in twee delen, die gescheiden ïyh door Indisch grondgebied. West- en !:°st-Pakistan liggen maar liefst 1600 "."ihieter uit elkaar. De totale opper- akte van de staat is ongeveer 900.000 km2 en de bevol king is voor het grootste deel Mohammedaans. Sinds 1955 is Pa kistan een repu bliek, maar de staat is even- k, als Indië lid ge- bjen van het Gemenebest. In tegen- I "'kg tot het „neutrale" Indië echter Pakistan een uitgesproken Westers- «eoriënteerd land. De Pakistani hebben ®h defensieverdrag gesloten met Ame- fka, en zij zijn lid van de Zuid-Oost Statische Verdragsorganisatie en de r®ntrale Verdragsorganisatie, het vroe- *efe Pact van Bagdad. Toen Ayub op 27 oktober van het vo rig jaar de macht in handen nam, zette hp de pro-Westerse politiek •an de vroegere Pakistaanse regerin- pn voort, maar dit heeft hem niet be- ,let om een oplossing te zoeken voor de }°Pende geschillen met het machtige purland, Indië. Op dit punt heeft hij «iderdaad ai enig succes gehad, en Neh- f*?e, die in november vorig jaar het jkeuwe Pakistaanse regime nog be- phreef als „je reinste militaire dicta- r'Ur, zoals die op het ogenblik nergens i*t wereld bestaat," heeft onlangs Ayub New Delhi ontvangen, en de beide 'egeringsleiders schijnen op vriend schappelijke toon hun gemeenschappe- Dke problemen te hebben besproken. Maar Ayubs grootste prestaties lig- ph tot nog toe niet op het terrein van buitenlands, maar op dat van het "'hnenlands beleid. De generaal heeft ph einde gemaakt aan de bureaucra- 'e en de curruptie in het regeringsap- Hij heeft een drastische land- prvorming doorgevoerd, hij heeft het i' van de Mohammedaanse Indische i'bchtelingen aanzienlijk weten te ver deren, hii heeft de industriële produc- met 10 pet weten te doen stijgen en 3® buitenlandse reserves bijna doen ver- vbbelen. -AyUb heeft niet de pretentie, dat hij democratisch bewind voert, maar hij jjpt Zich op het standpunt, dat zijn land niet rijp is voor een Westerse vorm democratie, vooral omdat het gpotste deel van de bevolking analfa- is. Hij heeft echter we) maatrege- t-n genomen om langzaam maar zeker j. komen tot een meer democratische Seringsvorm. Toen AyuD aan het bewind kwam, was een van zijn eerste maatrege- W len: de opheffing van de grond- van 1956. Maar hij is nu bezig aan opstelling van een nieuwe grondwet, «tik i an de afkondiging echter nog wel Av u jaren op zich zal laten wachten, l/ub heeft een jaar geleden de centra- r,mfevering en de provinciale besturen e toonden, hij heeft de politieke partij verboden, en hij kondigde de staat \y0" beleg af, die ook nu gehandhaafd Hij is sindsdien opgetreden als biet alleenheerser, maar het land is er acJ. slecht bij gevaren. Pakistan had Vonpt'oonvolgens zeven premiers gehad in J öe huidige sterke man de teugels jj^hden nam. fegp.n van de meest spectaculaire maat- Ovat,J®n. die hij genomen heeft, is de staa P a&tsing van de Pakistaanse hoofd- bw haar een noordelijker gelegen oord ^kisf1 beter klimaat. De zetel van de smanse regering is dezer dagen Plaa. aratsii naar Rawalpindi ver- V°orin regeringsdepartementen zijn t lg ondergebracht in noodgebou- ïai jj. oi de nieuwe hoofdstad voltooid Jai rt,,„' wa* nog wei vijf tot tien jaar «et ho In Rawalpindi is reeds lang strjjrtw ^kwartier van de Pakistaanse Ayub uachten gevestigd, en generaal "ij de Plaats dus uit de tijd, dat Plotse];,? '■-staf van het leger was. (De ï'hgsc'vfe verhuizing van het rege- r Vera naar een duizend kilome- gens "er gelegen plaats brengt overi- S'ch iv,b e Practische bezwaren met k,alfistn^ v°or het corps diplomatique in b'ljft) dat voorlopig in Karatsji ?«h v»„ .aklstan volgt nu de voorbeel- die i de Verenigde Staten en Austra- de 'Somtijd ook nieuwe hoofdsteden foribge,r?n,d stampten, toen zij hun re- hgton'Zatejs respectievelijk in Wash- 611 Canberra vestigden. dp aan de ministerraad oSr°hgen afi j er andermaal op aan- htk 'spprfip' i ,°P bet verkeer gespe- kv kon mA u1 van bet wapen Itb Or wordp„ ;C <ïPe in de toekomst ®erlst°ezich? 'h^Pscbakeld bij het ver- er- in ins? u buitenwegen. Reeds fee! aangeleeen'hJmeJt de KNAC voor te gevranoa aandacht van de zak?0gen vernemo', zonder tot dusverre Vert's 'ngenom?n standpunt ter- bpiri r en Watered V minister van dad Van be zeven«atP0g ter gelegen- vt ï"Zekerde wegverkeers- kftbinlt5eersiMghpiH G vohdering van z°re nu een ondPm» r bet huidige kpmeA rnF,ak' hltft tP VaP bijzondere d» tPphd deze sutLd? aut°mobielclub (Van onze parlementaire redacteur) Minister Marijnen heeft donderdag duidelijk aan de Tweede Kamer laten weten, dat de regering zich verplicht acht de landbouw te helpen om de scha de van de abnormale droogte op te vangen. „Dit kan men geen normaal bedrijfsrisico meer noemen, daarom kan de overheid ingrijpen", aldus de be- winrlaman. Met de lieer Biesheuvel (AR), die hem interpelleerde, was hij van mening dat het voortbestaan van een aantal bedrijven in gevaar is. Hoewel de schade nog niet is te over zien, kon mr. Marijnen aannemen, dat men deze voor de 16.000 zeer ernstig getroffen bedrijven op enkele honder den guldens per ha moet schatten. De ze bedrijven vindt men vooral in Dren te, Overijssel, Gelderland, Oost-Brahant en Noord-Limburg, maar er is vrijwel geen provincie waar niet eveneens zeer benadeelde gebieden zijn. Tegenover de zwaar getroffen akker bouw op de zandgronden staan elders uitstekende opbrengsten. De melkpro- duktie is dit jaar nog gestegen. Dat is zelfs bereikt ondanks de grote verlie zen, die in de noodgebieden zijn gele den. Behalve de vrijwillige hulpacties op initiatief van de landbouworganisaties en met medewerking van de overheid op gang gebracht (vervoer van bieten koppen met legervrachtwagens)heeft de minister nog de volgende plannen ontvouwd. I. Verruiming van de veevoeder- markt, welke reeds tot resultaat heeft gehad, dat de meest gedupeerde vee houders hun vee niet hebben verkocht. Tot december zal men nog grote hoe veelheden suikerbieten voorlopig 120 miljoen kg. ter beschikking stellen tegen een prijs van veertig a vijftig gld. per duizend kg. Men verwacht, dat de prijsstijging voor ruwvoer hierdoor zal worden geremd. Twee maanden lang kunnen 200.000 koeien op deze manier worden gevoerd. II. Het verstrekken van goedkoop krachtvoer ter gedeeltelijke vervanging van ruwvoer. III. De uitvoer van ruwvoer weer aan een vergunningsstelsel binden. IV. Uitbetaling vermoedelijk reeds in december van de toeslagen op voeder- graan en begin februari van de nabeta lingen op melk. V. Zoveel mogelijk soepelheid bij het geven van uitstel van belastingbetaling. De minister van financiën gaat hier mede akkoord. VI. Extra kredietfaciliteiten, die de regering in overleg met het Landbouw schap zal zoeken ter aanvulling van de activiteiten welke de boerenleenbanken en het borgstellingsfonds voor de land bouw reeds hebben ontwikkeld. Bijzon dere aandacht zal men schenken aan bedrijven, die bij de wateroverlast in 1954 en 1956 reeds getroffen zijn ge weest De minister gaf de coöperatieve centrale boerenleenbank te Eindhoven een pluim vanwege de voortvarendheid van deze bank op kredietgebied. VII. De regering staat niet afwij zend tegenover financiële hulp a fonds perdu, maar dan moet vaststaan, dat die hulp daar terechtkomt waar ze beslist nodig is. Zij heeft het Land bouwschap het plan voorgelegd om een deel van de 25 miljoen gld. die voor toeslagen op voedergraan waren bestemd, af te zonderen. De bewinds man doet een beroep op de solidari teit van de landbouw omdat de droog te voor sommige bedrijven immers juist gunstig is geweest. Mr. Marij nen had een brief van het Landbouw schap ontvangen en daaruit begrepen, dat men zijn plannen toejuichte. Het was echter niet duidelijk of de herver deling van de voedertoeslagen daar ook onder valt. In ieder geval zal het Landbouwschap hierover nog nader met de minister moeten overleggen. Kamer wil nog meer De Kamer was erkentelijk voor al de ze initiatieven, maar wilde toch nog iets verder gaan. Dr. Droessen (KVP) sprak van een „ware natuurramp van ongekende afmetingen" en vond de ra ming van enkele honderden guldens schade per ha te optimistisch. „Maakt u daar maar vijfhonderd van en er zijn mij gevallen bekend van achthonderd gld", aldus dr. Droessen. Vooral na Kerstmis zal men volgens hem de gro te stroppen moeten verwachten. Men moet voorkomen, dat de boeren naar de industrie vluchten omdat zij geen kans meer zien hun bedrijven en hun gezinnen in stand te houden. De terug slag van deze droogte zal op het gehe le platteland voelbaar zijn. De KVP denkt niet alleen aan de be drijfsschade maar ziet ook de belangen van de boerengezinnen. Pijnlijk vielen de boeren thans het gemis van de in het vooruitzicht gestelde algemene kinder- beslag. „Wij moeten vermijden," aldus dr. Droessen, „dat juist de hard wer kende boerengezinnen het slachtoffer van deze noodsituatie worden." Hij vroeg dan ook vooral om snelle hulp en vestigde de aandacht op de mogelijkhe den, die het garantiebeleid biedt. Dank iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimii De drie centrale landbouworganisaties in Noord- en Zuid-Holland en Zeeland zijn, terwijl de bietenkop-actie nog loopt, at druk bezig met de voorbereiding van een andere vorm van hulpverlening aan de door de droogte getroffen boeren: het tijdelijk opnemen van jongvee C ^or veehouders uit het westen. In het oos ten des lands, met name in Drente en Overijssel, spoort men nu de ergste ge vallen op. Er is in de drie provincies al voor duizend stuks jongvee „logeer- ruimte" aangeboden en het staat wel vast dat dat aanbod nog wel veel gro ter zal worden. Voor de „gastheren" betekent dat op stallen gedurende de winter een extra uitgave van honderd a honderdvijftig gulden per jaar. Verheugd is men over de solidariteit, die uit deze hulpverle ning spreekt, al waren er dan ook hier en daar gebieden waar men op het ver zoek om gastvrijheid wat minder spon taan reageerde. In één gebied, waar zevenhonderd circulaires waren verzonden, kwam van één boer antwoord binnen, en in een ander gebied, waar het aantal aan biedingen niet hoog genoeg was naar de zin van de vertegenwoordigers der landbouworganisaties, ging men op huisbezoek om de onverschilligen te bekeren. Volgende week wil men het eerste transport jongvee van Drente naar het westen kunnen brengen. llillliiillliiiilliiiilliiiliiiiiiiiiiiiiiiiliiiilillliiiliiillllllllllilllll riteit van <le boeren onderling, hij dit ook moet doen op de solidariteit van vele anderen, waaronder de schatkist, die voor honderd miljoen gld. van de prijsstijgingen als gevolg van de droog te gaat profiteren. Uit het antwoord van minister Marij nen bleek, dat de plannen, vooral met betrekking tot het verstrekken van fi nanciële hulp, nog een voorlopig karak. Advertentie zij dit systeem kan men volgens hem ruim toeslagen geven. Deze drukken immers de kostprijzen en dat heeft zijn invloed op de komende uitkering van de garanties. Schatkist ook solidair De heren Zegering Hadders (VVD) en Egas (PvdA) wensten een hèrziening van de waterhuishouding in ons land, die zij een van de oorzaken noemden van de grote omvang die deze ramp heeft aangenomen. Mr. Biesheuvel (AR.) vond dat de maatregelen van de minis ter met betrekking tot het veevoer gun stig afstaken bij de aarzelingen ten aan zien van de financiële hulp. Uit de be rekeningen trok hij de gevolgtrekking dat er tientallen miljoenen guldens no dig zijn voor directe financiële steun a fonds perdu. Hq was van mening dat wanneer de minister een beroep doet op de solida- .begeerd trojee. De meubelmakers zijn dan tenslotte toch niet bij de metselaars achter ge bleven. In beide sectoren van het Ne derlandse ambachtsleven kent men nu een jaarlijkse wedstrijd tussen de veel belovende jongeren in het vak, waar bij de metselaars en dat doen zij reeds enige jaren strijden om de „zilveren troffel" en de meubelma kers, dit jaar voor het eerst maar met de pretentie er een jaartraditie van te maken, om de „zilveren schaaf". De wedstrijden om deze laatste trofee ijn dinsdag begonnen en donderdag in de Ahoy-Hal te Rotterdam, een toe vluchtsoord ook voor de metselaars, reikte de inspecteur-generaal van het onderwijs, mr. ir. M. Goote, de prij zen uit. Het grote doel van beide wedstrij den is het propageren van het ambacht onder de jeugd. In de meubelsector organiseren alle werkgevers- en werk nemersbonden, de stichting vakoplei- Advertentie ding en de stichting Hout de wedstrij den in nauwe samenwerking met het Bouwcentrum en het Ambachtscen trum, beide te Rotterdam. De 25 deelnemers waren onderge bracht in twee groepen. In de eerste groep met twintig kandidaten voor het zilveren sieraad bevonden zich de naar de prestaties meest opvallende examinandi van de examens leerlin genstelsel meubelmaken 1959. De vijf anderen hadden geëxcelleerd voor wat drie van hen betreft bij de examens van dit jaar van de meubelmakers vakschool in Amsterdam en de overige twee bij het ondernemersexamen. De opdracht voor allen was het ver vaardigen van een mahoniehouten bij- zetmeubel naar een werktekening. Hiervoor waren 22 werkuren beschik baar. In de kleinste groep, voor wel ke de examens zwaarder zijn geweest, moest men de onderdelen wat nauw keuriger uitwerken. Tijdens de prijs uitreiking waren de deskundigen alien van mening dat de prestaties boven de middelmaat lagen. Er waren nog we) enige aanmerkingen, maar dat was ook een gevolg, zoals de voorzitter van de organisatiecommissie, de heer K. v. d. Berg meende, van de zeer scherpe beoordeling van de jury. Toen de voorzitter enkele van deze fouten met name noemde, glimlachte een grijze nestor in het meubelmakersam bacht toegefelijk: „De kwajongens..." De organisatoren bleken over het verloop van de wedstrijden uitermate tevreden te zijn. De prestaties en de belangstelling, vooral van de zijde van de technische scholen, hebben de ver wachtingen overtroffen. Een Utrechtse zilversmid had de hoofdprijs, de „zil veren schaaf", vervaardigd. Op het voetstuk van de trofee ligt een zilveren kaart van Nederland met daar op een schaalmodel van een houtschaaf van hetzelfde edelmetaal. In de grote groep ging deze hoofdprijs naar de twintigjarige M. Maassen, wiens woon plaats en dat is wei spijtig voor hem niet op de landkaart voor kwam: Tudderen. In de andere groep ging de 21-jarige F. J. C. v. d. Boom uit Veldhoven met priis en eer strij ken. In de eerste groep waren boven dien nog twee boekwerken beschikbaar gesteld. K. Kuijpers uit Amsterdam en M. van Baüegooyen uit Dordrecht veroverden die. Allé deelnemers kre gen een wedstrijddiploma. Hoe druk een ieder het tijdens deze wedstrijden ook mag hebben gehad, er liep in het Ahoy-gebouw gedurende deze dagen één man zich te vervelen. Dat was de E.H.B.O.-man van het Ro de Kruis, die vrijwel geen kans heeft gekregen zijn kunnen te tonen. En toen er dan iemand eindelijk een schram metje aan de vinger opliep, werd de betrokkene met een bijzonder aureool omgeven, volgens de voorzitter ten minste. ter dragen. Het is niet uitgesloten, dat hulp a fonds perdu wordt gegeven, al dus de bewindsman, maar misschien le vert het overleg met. het bedrijfsleven meer efficiënte vormen van hulpverle ning op. Over.de verbetering van de water huishouding is binnenkort een rapport te verwachten. v' HET NEDERLANDS ZWVELBUREAU - RIJSWIJK (Z.H.) (Van onze Haagse redactie) Minister De Pous van Economische Zaken heeft een belangrijk deel van zfjn Memorie van Antwoord aan de Twee de Kamer gewijd aan de problemen rond de energievoorziening. Hij consta teert daarbjj dat gedurende de afgelo pen vijf jaar het aandeel van de olie Advertentie zuiver wol, vlotte streepdessins, beide kanten in aparte modekleur «en dure shawl voor een goedkope prijs in de elektriciteitsvoorziening is geste gen van 254 tot 15 pet. Los van deze cijfers zegt de bewinds man elders in zijn memorie, dat de be lastingdruk op kolen iets zwaarder is dan die op olie, hoewel de tarieven in beginsel gelijk zijn. Over deze kwestie heeft hij reeds contact opgenomen met zijn ambtgenoot van Financiën. In het internationale kolenbeleid kan men, naar het oordeel van drs. de Pous, nooit een oplossing voor de problemen vinden in maatregelen die tot gevolg hebben dat de invoer uit partnerlanden van de K.S.G. wordt geremd. Hij blijft erop toezien dat de exportbelangen van de Nederlandse mijnen niet worden ge schaad. Dat gevaar bestaat wel, al wa ren de gevolgen van de maatregelen van andere landen tot dusverre nog niet verontrustend. Binnenkort zal een bespreking plaats vinden tussen de hoge autoriteiten en vertegenwoordigers van Duitsland en Nederland over de beperking van de koleninvoer in Duitsland als gèvolg waarvan in het door de Nederlandse havens bediende achterland zo goed als geen afnemers van (Amerikaanse) ko len zijn overgebleven. Voor wat de kernenergie betreft blijkt de Nederlandse industrie vooralsnog niet geneigd zich voor het ontwikke lingswerk grote financiële offers te ge troosten. De minister noemt deze situa tie onbevredigend en hij overweegt wel ke maatregelen de regering kan ne men om hierin verandering te brengen. De kwaliteit van de Nederlandse re search kan de vergelijking met het bui tenland zeker doorstaan, aldus drs. De Pous. Hij deelt tenslotte nog mee, dat de P.N.E.M. op het laatste moment nog de mogelijkheid heeft opengehouden om met medewerking van de Eura- tomcommissie toch nog te komen tot de bouw van een kernenergiecentrale. Men moet de zaken altijd van twee kanten bekijken. Die populaire wijsheid schijnt zelfs doorgedrongen te zijn tot in Rusland. Goed doorgedrongen zelfs, zo goed, dat men er de an dere kant van de maan aan een onderzoek is gaan onderwerpen. Nu, als ik prof. Aleksander Michai- lov mag geloven is het allemaal nog al tegengevallen. Hij heeft ons althans laten weten dat die andere kant „aan zienlijk eentoniger is dan de naar de aarde gekeerde kant". Moet u weten, dat ik, voor mij, deze kant altijd al vervelend heb gevonden. Inderdaad, wat is er nu feitelijk aan zo'n maan oppervlak te zien, behalve dan wat donkere vlekken. Overigens, u mag mij niet verkeerd verstaan. De maan op zich vind ik een boeiend verschijnsel; als schijnend hemellichaam bedoel ik. En ook als bron van poëzie. Au clair de la lune mon ami Pierrot. Toen mijn zoon kortgeleden voor het eerst de maan zag, een volle maan, begon hij spon taan te schateren. „Maantje tuur", zei hij vervolgens voldaan. Ik wil maar zeggen, ik houd wel van de maan als teken van (dichter lijk) leven. Maar om nu te zeggen dat zo'n oppervlak zo opwindend is. nee. Wat kan mij trouwens dat maanopper vlak schelen, zolang de maan zelf nog mijn zoon doet lachen. Maar nu komt Michalov en zegt: „De andere kant van de maan is nóg vervelender dan deze". Kniesoor. Laat ik nou altijd gedacht hebben dat deze kant in ieder geval niets was, maar dat aan de andere kant dan misschien wel het paradijs hing. Neen. die an dere kant is nóg vervelender, zegt Michailov. Nu moet ik toegeven: zo'n geleerde hoeft per slot van rekening niets te zien, hij hoeft alleen maar te wéten. Tja, men moet altijd alles van twee kanten bekijken. Een Bredanaar die ;0 oktober een do delijke aanrijding veroorzaakte op de Haagweg te Breda, waarbij de 19-jarige E. B. uit Leur om het leven is geko men, is op vordering van de officier van justitie te Breda in verzekerde bewa ring gesteld. Er is thans een uitvoerig onderzoek gaande naar de omstandighe den waaronder het ongeluk is gebeurd. De man kwam slingerend aangereden en men acht het niet uitgesloten dat hij onder invloed van sterkedrank verkeer de. Bij de aanrijding werd de Breda naar gewond en direct naar het zieken huis overgebracht. Thans wordt hij in het Bredase gevangenishospitaal ver pleegd. Zijn toestand is bevredigend. Advertentie „ONWRIKBAAR"... Wat Alabastine op de zijkanten van de tegel en na droging zit hij „onwrikbaar" vast! 75 ct p*r Voor het water- en weerbestendig dich ten van naden en kleren AlABASTIEK Prijs f2,25 p. tube ALAMSTÜC HOLLAND N.V. IODSLBRACKT 8 - AMSTU0AM Door middel van een grote loterij-actie genaamd „Samen Paraat" hoopt Katho liek Thuisfront dit jaar twee ton bijeen te brengen, ter financiering van de bouw en inrichting van acht katholieke militai re tehuizen. Er zijn één miljoen loten. Deze loten zijn onderverdeeld in vier series. Deze series worden tegelijk in roulatie gebracht. Men heeft dus gelijk tijdig kans op vier hoofdprijzen. De lo ten worden gebundeld in boekjes van 25 stuks. Elk boekje heeft een schut blad dat waarde heeft voor de verkoper van het boekje. Als hij zijn boekje heeft leegverkocht, stuurt hij het schutblad voorzien van zijn naam er adres naar het secretariaat, waardoor hij meespeelt in een afzonderlijke loterij die als hoofd prijs een televisietoestel heeft. De verkoop loopt alleen gedurende de maand november. Men wil op één zon dag, t.w. zondag 15 november, aan de uitgang van alle katholieke kerken de loten ten verkoop aanbieden, om zo te bereiken wat ook bereikt werd bij de actie Wintermanoeuvres", dat prak tisch op één dag de gehele verkoop kan geschieden. Daarnaast kunnen de afde lingen ook vóór en na deze zondag ver kopen. De trekking geschiedt woensdag 16 december ten overstaan van notaris A. W. J. Kropman te Delft. Advertentie 'n Feestelijke sfeer... GOUDA kaarsen! 9 llllllllllllllllllllllllllllillE nlllllllllllllllinuil 62 15 mei bracht een schitterende avondpartij de voltallige prinselijke familie tezamen met de élite van de maatschappij. Vele bljjken van sympathie vielen de familie ten deel. De ster van de nieuwe kroonpretendent straalde met nieuwe luister en vele monarchisten vroegen zich af wat dit voor de dag van morgen te betekenen zou hebben. De linkervleugel van de regering vond, dat „de graaf van Parijs toch wel een beetje te veel koning van Frankrijk speelde". Weer schilderden de kranten in schrille kleuren de gevolgen die dit optreden kon hebben. Men dreigde het volk, dat achter het huwe lijk van die aardige prinses niets had gezocht dan romantiek, met het schrikbeeld van de absolute macht. In vlugschriften en spotliederen gaven de republikeinen uiting niet alleen aan een politieke ongerustheid, maar evenzeer aan een rancuneuze ontevredenheid en jaloezie tegenover alles wat naar aristocratie zweemde. De reactie bleef niet uit. Terug van het reces besprak de Kamer op 25 mei 1886 een voorstel om alle leden van het Huis Orleans zonder aanzien des persoons uit te wijzen. Van 25 mei tot 15 juni daaropvolgend werd de hertogin van Alengon, nauwelijks genezen, getroffen door het ene familiedrama na het andere. Haar man voelde elk fataa! bericht niet alleen als een tragedie op zichzelf, maar tevens als een nieuw gevaar voor zijn verzwakte vrouw, die er ongetwijfeld de weer slag van zou ondervinden. Achteraf lijkt het ons ongelofelijk, dat al die ramptijdingen niet te veel voor naar zijn geweest. Voor bepaalde teergevoelige naturen echter, wier geestkracht vernietigd schijnt, kan een dramatische gebeurtenis die hun aandacht met geweld op anderen richt, in plaats van een fata le schok, integendeel dikwijls juist de door de Voor zienigheid gegeven omstandigheid vormen, die hen tegelijkertijd aan zichzelf ontrukt en teruggeeft. Vijftien dagen lang werden de Kamerdebatten van drie jaar geleden herhaald. Men wierp het lot over hun toekomst. Men schreeuwde, men schold, men belasterde hun privéleven en bespaarde hun geen enkele hatelijkheid. Op 8 juni, terwijl de opschudding ten top steeg, kwam er een telegram van Mathilde, verzonden uit Zürich. Haar man had zich in een hotelkamer verhan gen. Nadere bijzonderheden volgden. Het was het klassieke drama geweest: de gesloten binnendeur, het vergeefse kloppen en bonzen en de angstkreten van het arme „Musje" op de gang; een losge schroefd slot, te midden van de onverdraaglijke nieuwsgierigheid van de te hoop gelopen hotelbewo ners; en, toen de deur eindelijk open was, de aanblik van uitpuilende ogen en uit de mond hangende tong; de afschuw, als van een tafereel uit een vulgaire stuiversroman. Op 10 en 11 juni werden de debatten in een verhit te atmosfeer voortgezet. De meest tegenstrijdige berichten deden de ronde. De hertog en de hertogin van Alengon hielden rekening met de mogelijk heid van een definitieve verbanning. Op 14 juni viel het besluit, dat de graaf van Parijs de Franse bodem zou moeten verlaten; de anderen zouden geduld worden, zolang zij zich niet in het nationale leven mengden. En op de 15de verwekten de ochtendbladen sensa tie met de reusachtige kop: „Koning Lodewijk II van Beieren verdrinkt zich in het Starnbergermeer." Sinds lang reeds was de zonderling een krankzin nige geworden. De gehechtheid aan het Huis Wittelsbach was in Beieren zo sterk, dat de onderdanen de grillen van hun vorst jarenlang door de vingers zagen. Maar tenslotte raakte het geduld van zijn ministers, op. En zoals na een lang volgehouden goedmoedigheid dikwijls het geval is, ging men zich aan heftigheid te buiten. Nauwelijks had de Beierse regering op 8 juni 1886 de afzetting van Lodewijk II bekend gemaakt, of een delegatie vertrok naar kasteel „Neuschwanstein" om de koning te interneren. Hij werd uit zijn afgelegen wijkplaats overgebracht naar Kasteel „Berg", gelegen juist tegenover „Pos- senhofen", waar hij binnen het onmiddellijke bereik van de overheid en gemakkelijker te bewaken was. In het kleine kasteel „Berg" had twintig jaar geleden de idylle met Sofie Charlotte een aanvang genomen. Daar ook had hjj voor het eerst Wagner ontmoet. Ditmaal wachtten hem noch de verloofde noch de musicus, maarals het moest, een dwangbuis! De koning scheen in zijn lot te berusten. Nu en dan stond men hem een korte wandeling toe. Twee dagen later, op de avond van eerste Pinkster dag, vond men de zenuwarts en zijn patiënt terug in het Starnbergermeer, verdronken. Officieel was er niet meer bekend. Maar de kranten stroomden over van de meest schandelijke bijzonderheden. Ze stalden een warwin kel van vuile verhaaltjes uit over de vormen die Lodewijks waanzin aangenomen zou hebben. Men profiteerde van de omstandigheid, dat Elisabeth de Pinksterdagen op „Possenhofen" doorgebracht had, om aan te tonen, dat de verdrinking slechts een mislukte vlucht was geweest, beraamd door de keizerin om haar vriend te bevrijden, sommigen spraken zelfs van „haar minnaar." De ongerepte wereld waarin Sofie Charlotte als kind had geleefd, werd een modderpoel. Alles werd ontwijd. Men beroofde Elisabeth van haar eer. Men leverde het blauwe paradijs van Starnberg uit aan de ongezonde nieuwsgierigheid van een op sensatie belust publiek. De man aan wie Sofie Charlotte haar eerste liefde had gegeven, was in de ogen van de wereld een sujet geworden, waarvan men niets dan schandalen wist te vertellen. Zij vroeg zich af: had zij geen schuld aan de verstandsverbijstering die de koning tot zijn buitensporigheden en tenslotte tot de vrijwillige dood had gedreven? Was het niet de verbreking van hun verloving, die zijn geestesziekte zo niet veroorzaakt dan toch verergerd had? „Denk je, dat hij mij heeft vergeven?" vroeg zij enkele maanden later aan een van haar familieleden met een uitdrukking van nameloze angst op het gezicht. Als er iemand iets had te vergeven, dan was zij het geweest, maar bevreesd zich de verantwoor delijkheid voor een zelfmoord op de hals gehaald te hebben besefte zij dat niet. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 3