nieuwe Britse kritiek op leiderschap Van Eisenhower gedurende de oorlog VOLENDAM WVBERT Benden van schilderijenvervalsers worden steeds brutaler Dames 's Lands Kroniek- KHROESJTSJEV PRIJST DE GAULLE Redt eerst""""""1 de anderen erikaanse strategie foutief Vervalsers spelen dikwijls een heldenrol Ontwerper van blikvangers szffKS? ss"'r Onverlaat bekladt graven en kruisen Voor zijn „realistische verklaring over de Oder-Neisse-grens Vr. Standbeeld van Churchill S^Steri^aT,mer,Bert van Delden, «h1 lfers heèf, a vaker met de Volen- ih eti, maA gezonger>, beschikt over Va goede r„zeT Prettig stemgeluid, •5 Vo6sta n bbgtechmek, zoals bleek heNo*|di buella" uit „Rigoletto" Koningin Juliana naar Eindhoven PROF. WÜRTENBERG OP COLLOQUIUM TE LEIDEN Voor duizenden guldens aan horloges ontvreemd JAGO SHAWLS üfe verhoog uw weerstand C. van Roemburg T MAANDAG 2 NOVEMBER 1959 PAGINA 5 blSa r(> ir ?sS^^'?arsbuitjes door kon een op- ^'iiVpbfden gehouden. Het Volen ti. ht>i„ tambourcorps ging voorop, en '-!-J'iiir~ f^d^amr® Zboger. die het in Z^'sch rustigjes aan deed Bescherm Uw keel en voorkom verkoudheid met hoort in huis hoofdpijn handen HAMEA-GELEIE5HZZB Spelen voor een leeuwenkuil - Eerste lustrum van „Arena" - Jeugdtoneel niet ^op 'n koopje Feestelijk licht... GOUDA kaarsenI PLEEGZUSTER BLOEDWIJN door okt- (U-P-1-) - Weer »l. e*d Jse veldmaarschalk kritiek 4» Seallip ?et beleid van Eisenhower k°0rloB- "PPerbevelhebber tijdens i'k Bi.» 'maal is het veldmaar- a i». "Uren-ranf ai,, ,i„ «h °0<W eï?.opperbevelhebber tijdens C?"5 Rn» ''maal >s het veldmaar- nul'&e rh„^graa' Alanbrooke, de voor- ij?'. die s®1 *an de Britse generale hi ^arh de tweede aflevering van tosf'en i®•?n Eisenhower verwijt, dat 0*inatn» JE was maar slechts een hi? v»or "Wei was hij een kampi- V' In ,.lntprKeallieerde samenwer- »inho» 4 opzicht kunnen weinigen v» °P- Maar is dat genoeg?" k .Jn »aa.St Alanbrooke in zijn boek, 4* .r,°de bestrijkt, van de invasie vaii ,'n september 1943 tot het ein- V\|) oorlog. 4|Sj tQokes kritiek op Eisenhower is hejS ifericht op diens gebrek aan lei periode voorafgaande aan 8»e tegenoffensief in de Arden- iA® ,enhowers gebrek aan belang- <5 rhtaa1?°r de gang van zaken na de in Normandië was volgens 6'/^fiTUarscha'k zo ernstig, dat een #6 uan Amerikaanse en Britse n i m een keer ging opzoeken bij ®.°it-baan om hem te zeggen, Z'ch om de leiding moest be kommeren. Enkele weken later for ceerden de Duitsers een doorbraak in de Ardennen, een doorbraak die met een beetje meer geluk volgens Alan brooke had kunnen leiden tot een be dreiging van Antwerpen. Dat de Duit sers dit niet bereikten is naar Alan- brookes mening vooral te danken aan de snelle reactie van veldmaarschalk Montgomery, de commandant van het Britse achtste leger. Dit tegenoffensief van de Duitse veld maarschalk Von Rundstedt toonde te vens aan, aldus Alanbrooke, hoe fou tief de Amerikaanse strategie van een voortdurende aanval over het gehele front was. Door een tegenstoot was da delijk het gehele front in gevaar. De Britten, en vooral Montgomery waren, zoals bekend, voorstander van een krachtig doorstoten op een smal front. Daardoor had, zo zeggen zij, de oorlog tegen het gedesorganiseerde Duitse le ger beëindigd kunnen worden in 1944 in plaats van '45. Alanbrooke ontkent in zijn dagboe ken, dat de Britse staf tenslotte toch de Amerikaanse strategie nog goed keurde, zoals Eisenhower zegt in zijn boek „Kruistocht in Europa". In dat arschalk Montgomery heeft zaterdag te Woodford bij Londen een stand- v<ln oud-premier Sir Winston Churchill onthuld. De foto toont het stand beeld en diens model, Churchill tijdens een dankwoord. Tito schipa zong in De organisa- j'.'^NDAM, 31 okt. hpk Jan de feestelijke Intocht van ij,cb'Pa te Volendam keken rond V' Ir van vIefen zaterdagmiddag ^h^fleste gezichten naar de aandrq- fofb Sombere wolken boven het IJsel- Jïlt daarin heel in de verte een fees- V, vLVersierde botter met de Italiaan- fel wapperend aan de mast v de richting Monnikendam dans- sj» d de nijdige golven. Tito Schipa vNr,ar aan boord, en hoewel hij met 1 sjj e bravour te kennen had gege- k'nï'jiag het roer te willen hanteren, thHil t°ch maar wijselijk snel in het K h|i tende voorondertje gekropen, u w Zat daar weggedoken in zijn dik- 1,1% ter jas, met een nog dikkere LX01», bang, dat de kilheid van het tJH» eer zijn nog zo kostbare stem- te pakken zou nemen. In zijn V*l|h r !|t te Volendam voor het eerst in twÖh» P was Bernadette van Gogh, hiüSi-i van Tito Schipa, die op het 8 herland zou zingen. van de zijde van pers, radio sie wél belangstelling op de mer havenkade. Het was een Mt van ie welste om de beroem- bil?r voor de lensen te krijgen: til GiJ bloemen, Tito kussend met Vsa verlegen Volendamse schone, C d^derlijk tussen de kinderen, die \>,p te voor hem uitvoerden, eri la- ai®r Tito handtekeningen plaat- VM een feilloos werkende auto- V W Hotel Van Diepen, waar de het d ontvangen door het bestuur Jft. Voiendammer Opera- en Ope- ÏWe» ^ischap, en waar ook burge- iS ts» van Baar was- die hem in ,s aan de haven namens de ge- ji'L h.c&d welkom geheten. Tussen fits kinderen met vlaggetjes Sjtier i en de leden van het Volen- Ih'1 S u°0r Sin£en aan de auto, Jhotip *chipa was gezeten, vooraf, 'li 2% ?v°nd vond dan in het Juliana- Paa concert plaats. Met stoelen ven was de zaal-canaciteit od- en daarmee v?•'d was de zaal-capaciteit op 5«lttd« tot 560 plaatsen, en daarmee SJaif. 8evaak mudvol, ongeveer voor de /0)3 k Jld met zangliefhebbers van JJirtedorp, en voor de rest met met zangliefhebbers van "Sf»- dorp, en voor de rest met ,uQ)v>ir,{ mers uit alle lagen der bevol- als eregasten twee zusters 'j fbi, aessen uit het klooster te Vo- het college van B. en W. eh, p door Pé Mühren welkom v^Vode'n»!} hy verzocht de pers bij de 5a^ van bet koor niet de maat- SV btae kte leggen. die men met «C, stanS, hanteren als een koor van ''filot terri g op zijn kwaliteiten wordt ?chJrtde 4e"0ns koor zingt", zei hij,, l^denhpfbvoud van het dorp, de be- "iQ.," ip f van een beginneling, ver- zin» met de uitverkiezing te öaihe>d ai Jn de schaduw van een H k0nJs Tito Schipa." ^eri' jbag evenwel, zo beluisterden ?v«r b en 2^n! Dirigent Jan Steur, Je PrapUf b Voiendammer. beschikt itahibest,.:1® materiaal, heerlijke fir- Zeet der at?lrnen, een fors. goed op af» e 11 b^=u t-'i-' ejrt ,voium;» stemd mannenkoor met haïari hnJ?euze bassen, die de vol ei hun oassen, aie de voi- vjhj» hei,p' stemmen demonstreerden i|pSr0jf nde melodieuze werk van „'■n ,iparnrri'i*le zwölf Rauber" met de 2? ien®bbarfl bas-solist Piet Gujjt als J'Sdig,, bg van de avond, zoals ook j. n pet pen Albert van Zeist, een bari- n l 1?hdeM Warm timbre, dit werd in I n ba i„Waarnndpr het „Eri tu" m Maschera" van Ver- S't^^lan drten vormde de grote ge- ^ZorJbet he? w® avond. en Volendam I v00r »"°r en de eigen solisten 1 beroemd" jachtige omlijsting 'atstè n!,J zingend, zoals sl biWGranada"' v50r de pauze. tournée is begonnen. Hij zong in totaal negen liederen, waaronder geen opera aria's, en dóór de enthousiaste zaal hiertoe genoopt, gaf hij nog twee ex tra nummers. Schipa werd op brillan- te wijze begeleid door de pianist Frans Beeldsnijder.- Voor de rest was de be geleiding in handen van de heer Hans Broekman, die dit uitermate kundig deed. Hij zat ook aan de vleugel bij het optreden van Bernadette van Gogh. De ze zangeres toonde zich wat verlegen, en ook haar aandeel in het succes van de avond was niet bijster groot. Haar stem klink wat hees, en geknepen in de hoogte. Ze maakt om haar eenvoud evenwel een sympathieke indruk. Van haar leermeester Schipa zal ze echter nog heel wat moeten leren, aleer ze tot de grote klasse zal kunnen door dringen. Niettemin, de zaal was zeer spontaan, en aan het eind waren er bloemen voor de bijzondere medewer kers, en als extraatje voor Tito_ Schipa, een zilveren bottertje met inscriptie ter herinnering aan zijn bezoek aan Volen dam. De bloemen werden door Klaas Mooyer aangedragen, als grote organi sator van het geheel, die zelf ook wel een bloemetje had verdiend. Echter: niet alle paarden, die de haver ver dienen, krijgen deze ook! Dinsdagavond zal een herhaling van het concert worden gegeven. DEN HAAG, *2 nov. Koningin Ju liana is voornemens woensdag 10 no vember in de ochtend een bezoek te brengen aan de Rijks psychiatrische in richting Woensel te Eindhoven en in de middag aan de rij- en tractieschool van de koninklijke landmacht aldaar. boek laat Eisenhower Alanbrooke zeg gen: „Goddank, Ike, heb je vastgehou den aan je plan. Je had het volkomen bij het rechte eind en het spijt me, als mijn vrees voor een verspreide aanval jou nog meer lasten op de schouders legde." „Ik kan me niet anders herinne ren of Eisenhower moet zich hier ver gist hebben", schrijft Alanbrooke nu. Ik herinner mij slechts, dat ik hem harte lijk feliciteerde met zijn succes en zei, dat zoals de dingen nu gelopen waren zijn politiek nu goed was. Ik ben er echter zeker van, dat ik nooit tegen hem gezegd heb, dat hij het volkomen bij het rechte eind gehad had, want ik ben er nog steeds van overtuigd, dat hij het volkomen bij het verkeerde eind had. Alanbrooke staat volkomen aan de zijde van veldmaarschalk Montgomery, die hij tegen de zin van Churchill in in 1942 het commando over het achtste Britse leger had gegeven. Hij citeert een brief die hij Montgomery schreef: „Je hebt me altijd gezegd, en ik ben het met je eens, dat Ike geen opperbe velhebber is, dat hij strategische visie mist, niet in staat is een plan op te stellen of operaties te leiden als ze be gonnen zijn." De historicus Bryant voegt hier echter aan toe, dat Eisenhower zich in het uur van de crisis steeds wist te herstellen. „Tegenslag had een herstellend effect op Eisenhower en stel de al de grootheid van zijn karakter in het licht." Maar verder schrijft ook Bryant, dat het Ardennen-offensief, dat de oorlog met een jaar verlengde een bittere pil was voor de Engelsen, die na vijf jaar van oorlog alles gezet had den op een snelle overwinning, die zó nu, naar hun mening, zagen verdwijnen door de onervarenheid van het Ameri kaanse oppercommando. Eisenhowers perschef James C. Ha- gerty, heeft op een persconferentie verklaard, dat hei Witte Huls geen commentaar zal leveren op kritiek op Eisenhowers beleid als opperbevelheb ber tijdens de oorlog. Een jaar geleden zei Eisenhower over dergelijke kritiek: „Wij hebben de oorlog gewonnen in elf maanden van de dag af dat wó land den. Voor die tijd had ik van niemand de voorspelling gehoord, dat de oorlog binnen twee jaar voorbij zou zijn. Win ston Churchill zei me zelf, dat hij het als de grootste militaire prestatie van alle tijden zou beschouwen als we te gen Kerstmis Parijs bezet zouden heb ben. Ik geloof, dat ik gekritiseerd ben door ieder die een boek kan schrijven en dat dat zo zal blijven." Advertentie LEIDEN, 1 nov. Het academisch gesprek over schilderijenvervalsingen vrijdag en zaterdag alhier gehouden, heeft tal van boeiende kunsthistori sche maar ook strafrechterlijke en cri minologische facetten behandeld, zoals wij zaterdag reeds hebben gemeld. Toch zijn er weinig nieuwe gezichtspun ten aan de orde gekomen en ondanks de vele technische hulpmiddelen waar over men beschikt om het bedrog te ontmaskeren, blijft men van oordeel met een uiterst moeilijke materie te doen te hebben, waarbij opsporing en berech ting der misdaden tot uitzonderlijke projecten behoren. Zaterdagochtend hield prof. Würtenberg uit Freiburg een afgerond betoog waarin hij mee deelde dat in Duitsland het aantal ver valsingsdelicten nog voortdurend toe neemt. In Beieren zijn zelfs in kerken diefstallen van belangrijke kunstwerken voorgekomen, waarbij de misdadigers kopieën voor de originele werken in de plaats stelden. Het heeft geruime tijd feduurd voor men het misdrijf had ont- ekt. (Wie zou direct een kopie onder de Advertentie HAMFA.f ruw of schraal „Wie voor een zaal met kinderen speelt, staat eigenlijk voor een leeu wenkuil. Volwassenen zijn wanneer een voorstelling hun niet zo erg bevalt, doorgaans te beleefd om dat direct te laten merken. Kinderen echter rea geren spontaan: wanneer de voorstel ling hen niet boeit, worden ze onrustig. De acteur moet en hij kan ook niet anders voortdurend rekening houden met de reacties van het jeug dig publiek. Van de andere kant is het dan ook bijzonder dankbaar spelen voor een zaal, die zich grif gewonnen geeft, wanneer zij de magie van het spel ervaart." Aldus Erik Vos, de ar tistieke leider van de toneelgroep „Arena", die zo pas haar eerste lus trum heeft gevierd. „Arena" heeft sinds 1954 een kleine veertienhonderd voorstellingen gege ven, die over het algemeen op hoog peil stonden. Stukken als „De plaag geesten", „Hoe Jan Klaassen de kous op de kop kreeg", „Pierrot valt van de maan" en „De schelmenstreken van Scapin" werden in brede kring geprezen. Arena biedt bepaald geen jeugdtoneel op een koopje omdat het „toch maar" voor kinderen is. Kin deren zien heel scherp wat er wordt gegeven. Dat is wel gebleken uit de tekeningen, die achteraf nogal eens op de scholen gemaakt worden, teke ningen, die voor de acteurs vaak heel leerzaam waren Jeugdtoneel moet, zo zegt de leiding van Arena, even goed zón als toneel voor ouderen. Eigenlijk zelfs nog beter. Een onderzoek heeft uitgewezen, dat van de vaste volwas sen schouwburgbezoekers negentig procent voor hun twintigste jaar re gelmatig contact heeft gehad met het jeugdtoneel. De verantwoordelijkheid van het jeugdtoneel wordt hiermee wel duidelijk geïllustreerd. Aangezien de pers, radio, TV, film enz. de jeugd reeds ruimschoots con fronteren met de problemen van onze tijd meent men bij Arena goed te doen het jeugdtoneel nu juist niet de signa tuur van de realiteit- tel geven. Laten de kinderen maar ervaren, dat ze „toneel" zien: een vertoning met eigen wetten en een eigen logica. Zo zijn in het jongste stuk, „De gestolen prins" tal van aardigheden verwerkt, die overduidelijk laten zien, dat het om een „opvoering" gaat. Een slape rige toneelmeester vergeet herhaalde lijk tijdig de nodige rekwisieten aan te dragen en hij wordt dan openlijk door de verteller van het Chinese sprookje tot de orde geroepen. Een lap blauwe st,of, die over de planken Het arme vissersechtpaar uit „De gestolen prins" wordt uitgerold, verbeeldt een rivier, een paar zitbankjes worden beklom men als bergen enz. enz. Het kan voorkomen uw chroniqueur consta teerde het bij zijn eigen kinderen dat deze manier van doen in het be gin weerstanden ontmoet („het is zo gek"), maar al gauw weten de jeug dige toeschouwers dergelijke grapjes te waarderen. Schenkt het spelen voor de jeugd ook op de lange duur aan de acteur voldoening? Het antwoord op deze vraag luidt niet zonder meer bevesti gend. Als men zich goed weet in te stellen (dat is echt wel even wennen) op de reacties van het publiek, is het levendige contact met^ de zaal plezie rig, maar een nadeel is, dat kinderen nauwelijks het aandeel van de speler in de opvoering onderkennen. Een leuke beer is een leuke beer en niet de man, die leuk een beer gespeeld heeft. De artist hec" een volkomen normale behoefte aan waardering van zijn kunstenaarschap en aan die waardering komen de jeugdige toe schouwers niet toe. Daarom zegt Erik Vos: je kunt dit niet te lang doen, laten we zeggen: maximaal een jaar of acht. Bij het eerste lustrum van Arena mag men gelukkig constateren, dat de artistieke leider „still going strong" is. luiden van het „Lam Gods" te Gent kunnen aanwó'zen als hij absoluut niet op de hoogte was van de diefstal der rechtvaardige rechters?). Er bestaat een internationaal consortium van kunsthandelaren die met brutale me thoden tal van verzamelaars voor hun wagen spannen om de grofste vervalsin gen aan de man te brengen. Het kan zelfs voorkomen, aldus prof. Würten berg, dat een schilderij uit Italië af komstig is, in Japan van een nieuwe patine wordt voorzien om later in Amerika te worden verkocht. In Zürich is een berucht proces gevoerd tegen een tandarts, genaamd R. M. Friedlan- der, die een geheel bedrijf had opge bouwd waarbij de beroemde naamge noot werd misbruikt bij het vervaardi gen van expertises. Prof. Würtenberg ging ook in op de psychologie van de vervalser. Men wil het doen voorkomen dat hier sprake is van seldingsdranf en behoefte aan er kenning. Vooral bij de affaire-Van Mee geren heeft men deze factoren aange voerd. Ook Malskat die de gotische schilderin<»en in de kathedraal van Lü- beck heeft vervalst, heeft zich hierop beroepen. Maar in feite wordt de eigen lijke mentaliteit van de vervalser geleid door bedrog, geldbejag en behoefte tot oplichterij. De zaak wordt echter ver troebeld door het feit dat tal va" geïl lustreerde bladen de vervalser dikwijls meer de rol van held dan die van mis dadiger laten spelen. Maiskat, die na een berucht proces weer op vrije voeten rondloopt, geeft openlijk toe dat hij nog steeds grote meesters namaakt. Hij be schikt daartoe over een atelier dat op een eiland gelegen is. Hó beroept zich erop auteur te zjjn van 600 schilderijen die verkocht zijn als authentiek, o.a. Rembrandt, Wattoau. Degas. Corot, Van Gogh, Renoir, Matisse, Utrillo. (Cuy Inard: „Les pirates de la peinture"). Prof. dr. W. Froentjes besprak daar na de methodiek van het natuurweten schappelijke en scheikundige onder zoek. Hij meent dat politie en justitie op dit gebied deskundige voorlichting be hoeven, want voor hen is dit een vreemde wereld. Aan de hand van tal van sterk vergrote geprojecteerde af beeldingen besprak hp het bedrog in de craquelure en de signatuur, de sa menstelling der verfstoffen, de onder schildering, de mogelpkheden van in- fra-rode en röntgenbestraiing. Wij zijn thans zover, zo zei hij, dat wij ieder schilderij op tal van manieren kunnen analyseren omtrent de herkomst. Toch hebben wij bij dit alles de hulp der kunsthistorici nodig, want wfj moeten vooral waken voor zelfoverschatting. Uitzonderingen kunnen zeker nog de oude regel bevestigen. Ondanks al de ze onderzoekingsmethoden schijnen er naar verhouding weinig vervalsingen te worden aangebracht. De reden Is voor de hand liggend. Een collectio neur die tot de ontdekking komt een vervalsing te bezitten, maakt er liever geen werk van omdat hij bang is voor gek te worden aangezien als de zaak aan het licht komt. En wellicht hoopt hij zonder officiële boekstaving der ver valsing het schilderij nog eens van de hand te kunnen doen. Enkele belangrijke voorbeelden van vervalsing zijn morgen nog in het pren tenkabinet aan de Kloksteeg te zien. Drie schilderijen uit de beruchte El Greco-vervalsing waarover kortgeleden een rechtzaak werd gevoerd, worden getoond mét de röntgenfoto's van de 17e en 19e eeuwse onderschilderingen. Ook enkele interessante onafgemaakte vervalsingen van Vermeer en Terborg, aangetroffen op het atelier van Han van Meegeren, zijn te zien. Typisch is dat de vervalsing van Mondriaan zo ge makkelijk van een origineel te onder scheiden is. Men zou geneigd zón te denken dat een vervalser hier gemakke lijk spel had. Ondanks het boeiend overzicht zijn er weinig nieuwe perspectieven naar voren gekomen op dit colloquium. De vaklite ratuur die er or> dit punt bestaat, heeft praktisch de besproken facetten reeds behandeld. Het initiatief van het straf rechtelijk en criminologisch instituut te Leiden is desalniettemin zeer lof waardig geweest maar indien de ver- valsingspraktpken voortdurend toene men zullen een voortgezet onderzoek en een grotere waakzaamheid zeker aanbe veling verdienen. Is ér geen liga van volkomen bona fide kunsthandelaren te vormen? M. DEN HAAG, 2 nov. In het afge lopen weekeinde is in een groot win- kelmagazjjn ingebroken. Uit de winkel werd een aantal horloges en klokje ont vreemd. De waarde van het gestolene wordt geraamd op enkele duizenden guldens. De bedrijver of de bedrijvers van deze inbraak hebben zich door in klimming tot het winkelpand toegang verschaft. (Van onze Limburgse redacteur) SITTARD, I nov. Een of meerdere nog onbekend gebleven daders hebben in de nacht van zaterdag op zondag op het R.K. Kerkhof aan de Wehrderweg stuitende opschriften op graftomben en kruizen aangebracht en van een dertig tal graven de bloemversieringen ver trapt en vernield. Vroege kerkhofbezoekers ontdekten de ravage op het kerkhof en waar schuwden de politie. Met behulp van he vig verontwaardigde Sittardenaren heeft de politie de schade zo goed mogelijk hersteld. De opschriften en afbeeldin gen o.a. hakenkruisen en hamer en sikkel welke met rood verfkrijt op enkele grafmonumenten waren aange bracht, werden door de politie onmid dellijk verwijderd. Een uitgebreid po litioneel onderzoek, dat direkt werd ingesteld, heeft de dader(s) nog niet aan het licht gebracht. Advertentie MOSKOU, 31 okt. (Tass-Reuter- A.F.P.) In een rede voor de Opper ste Sovjet, het Russische parlement, heeft premier Khroesjtsjev van de Sov jet-Unie hartelijke woorden gericht aan het adres van de Franse president. De Gaulle. De Sovjet-leider prees onder meer de Franse staatsman voor zijn „realisti sche verklaringen" inzake de Oder-Neis se-grens tussen Polen en Duitsland. „Dit zal ongetwijfeld bijdragen tot de consoli datie van de vrede in Europa", aldus Khroesjtsjev. Over Algerije zei de Rus dat de jong ste voorstellen van president De Gaulle ter regeling van het Aigerpnse vraag stuk op basis van zelfbeschikking en door middel van algemene verkiezingen een belangrijke rol kunnen spelen bij de oplossing van het probleem, op voor waarde dat zij geen woorden blijven maar gevolgd worden door concrete da den, die rekening houden met het recht op onafhankelijkheid van het Algeró'nse volk en welke de wederzijdse belangen van Frankrijk en Algerije verzekeren. Een dergelijke regeling zou Frankrijks groei als grote mogendheid bevorderen. Ér bestaan oude en hechte banden tus sen Frankrqk en Algeró'e, aldus Khroesjtsjev. Khroesjtsjev die tijdens zijn redevoe ring, die ongeveer 10.000 woorden tel de, herhaaldelijk ovaties in ontvangst mocht nemen, besprak ook de interna tionale toestand, de buitenlandse poli tiek van de Sovjet-Unie en hij ging te vens in op de binnenlandse vraagstuk ken, waarbij hij wees op de economi sche en wetenschappelü'ke ontwikkeling in zijn land. De Russische premier sprak zich op nieuw uit voor een „spoedige topconfe rentie". Hó' keerde zich tegen het stand punt dat een topconferentie pas moet worden gehouden nadat de voorlopige overeenstemming over de voornaamste problemen is bereikt. Dat zou erop neer komen dat de topconferentie niet bijeen wordt geroepen om iets te beslissen of op te lossen maar alleen om de dag plezierig door te brengen, bó'voorbeeld met vissen of luisteren naar een concert of zoiets. En ik ben geen visser, aldus Khroesjtsjev. Over de jongste incidenten aan de Indisch-Chinese grens zei de Sovjet-lei der: „Wij betreuren de incidenten die twee met ons bevriende landen, Indië en democratisch China, tegenover el kaar hebben geplaatst, te meer daar er aan beide zijden mensenlevens verloren zijn gegaan. Wq zouden blij zijn als de ze incidenten niet meer voorkomen en de bestaande geschillen op vreedzame wó'ze worden opgelost." Khroesjtsjev hechtte een „buitengewo ne waarde" aan de jongste besprekingen met president Eisenhower, welke een aanzienlijke bijdrage tot de versterking van de wereldvrede hadden geleverd. Hij bracht ook hulde aan premier Mac- millan die niet alleen had bqgedragen tot verbetering van de betrekkingen tussen Groot-Brittannië en de Sovjet- Unie maar ook van de internationale toestand. Hij zag geen ernstige belem mering voor de ontwikkeling van de goede betrekkingen met Frankrijk. Zijn aanstaande bezoek aan president De Gaulle zou deze betrekkingen, die zich normaal ontwikkelen ofschoon Frank rijks deelnemen aan pacten een ongun stiger factor is, nog verbeteren. Advertentie Advertentie met de ECHTE Uitsluitend bij apothekers en drogisten m iiinillllllllllllllll marguerite bourcet 64 Prinses Louise was pas twintig jaar geworden. Een oud nummer van de „Gaulois" tekent in een artikel een aardig portret van haar: „Blanke huids kleur, schitterend blond haar. Een van de beste leerlingen van „Sacré-Coeur". Ze kan goed tekenen en walsen. Heeft onder talrijke mededingsters een prijs behaald voor vaderlandse geschiedenis. Lijkt op haar grootmoeder, de hertogin van Nemours." Maar zij leek evenzeer op haar moeder. Zij had dezelfde ernstige ogen 'en ook zq droeg haar zware vlechten in de vorm van een kroon. De zorgen van de ouders gingen uit naar haar toekomst. Ongelukkigerwijs konden zq er niet aan denken haar bq zich te houden. In die tijd bracht het huwelqk de dochters van Frankrijks koninklijke geslachten noodzakelijk buiten het vaderland. De nichtjes van prinses Louise waren naar Portugal, Denemarken en Italië getrokken. Maar keizerin Elisabeth zou de zorgen van de hertog en de hertogin van Alengon zoveel mogelijk overnemen. Frans Jozef zorgde voor prins Emma nuel. Hq nam hem op in de officiersschool van Wiener-Neustadt, daar de hertog van Alengon voor z;1n zoon een militaire vorming wenste en het Franse leger, zelfs voor het opkomend geslacht Orleans, ontoegankelijk bleef. Het Weense hof had Juist de rouw voor de oude hertog Max Jozef, die op hoge leeftijd was gestor ven, afgelegd. Op de Hofburg beloofde 'iet winter seizoen schitterend te worden. Men bereidde zich voor op het verlovingsfeest van Valérie. De hofbals zouden voor prinses Louise een goede gelegenheid zqn om haar entree in de wereld te maken en tegelijkertijd enkele prinsen en aartshertogen aan haar voor te stellen. Het liep tegen Kerstmis, toen zij met het „hart van Oostenrijk kennis maakte. Winter in Wenen. De winkels stralend verlicht. Lange rijen koetsen in de lanen van het Prater, waarvan de bomen bedekt zijn met rijp. Lekkere hapjes in de banketzaken op de Ring. Knappe jonge meisjes in de Opera. Walsen van Waldteufel. Een vorstelijk huwelqk in het vooruitzicht. Winter in Wenen. De reusachtige, sombere riol- brug onder een grijze hemel. Eindeloze rijen kamers met rood behang en ramen die uitzien op karig verlichte binnenplaatsen. En de ijzig koude crypt van de Capucijnen, die de graftomben van de Habs- burgers bevat en waarvan de muren nat uitslaan, zodra het weer regenachtig wordt. Het duurde niet lang, of Sofie Charlotte met haar instinct voor het leed van een ander had al gemerKt, dat de glimlach van Elisabeth voorgewend was en dat haar zuster innerlijk zeer leed. Reeds bij haar bezoeken te Vincennes had de keize rin zich meermalen bezorgd uitgelaten over Rudolf. De verafgode Rudi was nooit een kind geweest waarover men gerust kon zijn. Zqn jongenskuren hadden Elisabeth al genoeg te denken gegeven. Tenslotte was hij in het huwelijk getreden, op gezag van Frans Jozef, voor wie de belangen van het keizerrijk boven alles gingen. Maar ook het echtelijk leven van de aartshertog liet nogal wat te wensen over. Het scheen hem met te bevallen. Elisabeth, hoe geëxalteerd zij ook was, had een diepe zin voor rechtvaardigheid en schoof niet alle schuld op haar schoondochter. Klaarblqke- lijk werden er aan weerszijden fouten gemaakt. Rudolf is moeilijk objectief te beoordelen wegens^al de romantische waandenkbeelden en neigingen, die in hem rondspookten. Sommigen zien hem als een aan morfine verslaafde bruut. Voor anderen is hq de meest volmaakte romanheld. Volgens het oordeel van zijn moeder en zijn tante, de hertogin van Alengon, hield hij het midden tussen diee twee uitersten, in hem verenigden zich de eigenschappen van de Wittelsbachers: schoonheid, gevoel voor kunst, hartstocht, vermengd met enkele typisch-Habsburgse gebreken. Ontegenzeglijk was hij een charmeur, maar niet van het hout waaruit trouwe echtgenoten gesneden worden. Daarenboven was hij slecht opge voed als gevolg van de gezagsstrijd tussen zijn moeder en grootmoeder. Van zijn prilste jeugd af was hij toe vertrouwd geweest aan een paar oude snorrebaarden, wier optreden tegen alle pedagogische regels indruis te. De arme kleine Stefanie van België bleek geen vrouw om die moeilijke levensgezel in toom te houden. Zij was een aardig meisje, maar onbeduidend en te jong. Nauwelijks thuis van kostschool zag zq geen kans de knappe aartshertog voorgoed aan zich te binden. Daarbij had zq een jaloers karakter. Men zal hiertegen inbrengen, dat zij alle reden had om jaloers te zijn, maar met kijven en scènes heeft nog nooit een vrouw haar man op het goede pad weten te houden. Ze werken integendeel een steeds grotere verwijdering in de hand. Een aaneenscha keling van onbezonnenheden aan de éne, bittere verwqten aan de andere kant, dat was hun huwelijks leven. Zo ging het al acht jaar. En zo had het nog langer kunnen gaan. Met wel meer huwelijken, ook onder gewone stervelingen, is het niet anders gesteld en zij houden met horten en stoten stand, tot de jaren eindelijk aan de één wijsheid, aan de ander geduld en vergeving brengen. De huidige ongerustheid van Elisabeth was veroor zaakt door een nieuw en ernstig feit, dat zich zes maanden geleden had voorgedaan. Zolang het enkel ging om amourettes zonder meer, had men gehoopt het schandaal van een openlijke scheiding te kunnen vermijden. Maar nu beweerde de aartshertog dat hij de vrouw van zijn leven had ontmoet. Het was een zestienjarige deugniet van goede Hpngaarse familie. Er stroomde een beetje oosters bloed in haar aderen, juist genoeg om haar adeldom een uitheemse trek te verlenen, die er iets pikants aan gaf. Zq' heette Marie Vetsera. Zij had zwart haar met een blauwe glans, een doordringende blik en een beangstigend drieste manier van optre den. Rudolf deed steeds gekker dingen. Men verzekerde dat hij, met overprikkelde zenuwen, bijna handge meen was geraakt met groothertog Wladimir en met de keizer van Duitsland. Hij zou van plan zijn heime- lqk naar Rome te reizen om de Paus ertoe te bewe gen „zqn huwelijk nietig te verklaren" en ..te kunnen trouwen met de kleine Vetsera." Men wist nog veel meer. Aan het hof en in de stad wemelde het van schandelijke kletspraatjes. (Wordt vervolgd). re wilden eens iets anders dan de zo vaak gebruikte gla mour advertenties; daarom zetten mijn compagnon Van Vleuten en ik het ontwerpbureau „Libra Stu dio" op, dat na samenvoeging met een ander ontwerpbureau bekend werd onder de naam H.V.R." Dit zei ons de heer C. van Roemburg, de geestelijke vader van het Ahoy- mannetjehet E-55- en het Floriade- vignet. „In 1948 kwam de heer Klei boer bij ons binnen lopen e,n vroeg of we een affiche met een speciaal merk voor de Ahoy-tentoonstelling wilden maken. Na veel gepraat kwam het bekende mannetje uit de bus. Klei boer verstaat de kunst om iemand enthousiast te maken voor zijn plan nen. Uren lang heb ik met hem zitten praten en tijdens deze gesprekken werd het idee voor het merk opeens geboren. Ik heb tot nu toe veel geluk gehad met dergsl-ke opdrachten", aldus de heer Van Roemburg. „Met het E-55- en het Floriade-vignet is het net zo vergaan. Het moesten blik vangers worden, waarvan de mensen de betekenis wel zouden kunnen ver moeden, maar niet konden zien, zo dat het hen zou blijven intrigeren. Juist dit laatste maakt een merk be kend." Bij het Floriade-vignet is de heer Van Roemburg uitgegaan Van de slagzin: Van kiem tot kracht. De krul om het bolletje geeft het ontbotten van de levenskiem aan. Het is heel belangrijk, dat er een beweging van ro'n figuur uitgaat, daarom heeft hij de wortel van de kiem weggelaten. Een punt naar onderen heft de op waartse beweging weer op, o meent 5.- 'm de tekenaar. - De heer Van Roemburg werd in 1914 te Amsterdam geboren. Toen hij nog op de lagere school zat, volgde hij In de avond uren de les sen aan de tekenschool. „Ik ben eigen lijk per onge luk in het re clamevak te recht geko men. Een kennis van mijn vader wilde mij wel een kans geven op zijn ontwerpbureau. Ik Jachtdat ik op een atelier zou komen, zoals dat op oude schilderijen wordt afgebeeld: grote ezels met enorme linnen doe ken, overal dure penselen en tubes met verf, volgekladderde paletten en .latuurlijk de leermeester, die zijn leerling de beginselen van de schil- derkunst bijbrengt. De desillusie was echter groot, toen ik bemerkte, dat „mijn atelier" een gewoon zakelijk ontwerpbureau was. Het huilen stond stond me nader dan het lachen en vader heeft heel lang met me moeten praten voor hij mij er van overtuigd had, dat ik beter als tekenaar mijn brood kon verdienen." De heer Van Roemburg zit nu al meer dan 25 jaar in het reclamevak, doch alleen overdag, 's Avonds be staan er voor hem geen affiches en vignetjes; dan zit hij in zijn atelier, waar de ezel, de penselen, de tubes en het linnendoek hun plaats hebben gevonden. Hij zou het liefst alleen schilderen - hij noemt het zijn twee de vak -, maar daar kan hij zijn brood niet mee verdienen. De recla metekenaar brengt zijn vrije tijd echter niet alleen met penseel en palet door. Ook de floret, de hengel en de biljartkeu zijn bij hem in goede handen. Schermen vindt hij de sport bij uitstek voor mensen, die creatief werk verrichten. Voor reizen heeft de heer Van Roemburg niet veel tijd. Hij is een paar keer in Frankrijk geweest, maar volgens hem gaat er niets boven Nederland. „Bent u wel eens 's och tends vroeg over de dijken van een van onze rivieren geredenDat is een openbaring! Je ziet dan de prachtigste dingen, waarvan je het bestaan in ons land nooit zou hebben vermoed." De heer Van Roemburg was bereid ons het vignetje van de Floriade af te staan. U ziet het hiernaast.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 5