WM Menderes maakt van Istanboel de „mooiste stad ter wereld" Bulldozers banen zich een weg vroegere Turkse hoofdstad door Paus vraagt te bidden voor mislukken van communistische wereldrevolutie Henry Cabot Lodge: FORMEEL EN INFORMEEL OP DE DREMPEL TUSSEN TWEE WERELDDELEN conferentie: De toerist vraagt zich verbaasd af waar in een neutraal gebleven land al dat puin vandaan komt :;i&,S5r.s,&sn",iMeiiiik NOVA ET VETERA PATRIJS Door, ZATERDAG 7 NOVEMBER 1959 PAGINA 11 Emery Kelen MFj/fY OABo? S-r. Drentse schaapskudde blijft behouden WORDT VOORAF ADÉUAVe GEGAAN ÖE<SAl/UEj Sahara (Van een verslaggever) STANBOELnovember. De taxi, waarmee wij Istanboel urenlang hebben doorkruist, was voorzien van een meter, zoals trouwens alle taxi's in de voormalige Turkse hoofdstad. De meter van ons vervoermiddel werkte bovendien en dat - zo heeft men ons verzekerd - is in Turkije een uitzondering. Het bleek overigens weinig verschil te maken, want aan het eind van de rit vroeg de chauffeur vriendelijk glimlachend een vrijs, die driemaal zoveel was als de meter aanwees. De portier van het Hïlton-hotel, een man met een fijne neus voor vriendelijk-brutale taxi-chauffeurs en lichtelijk verbaasde West-Europeanen, haastte zich ons te hulp te komen. „Wij zijn een speciaal bedrag per uur over eengekomen", verzekerde de chauffeur glashard en daarbij straalden zijn donkere ogen een trouwhartigheid uit, die ook ons - hoewel we toch beter wisten - aan het twijfelen bracht. We hebben de man tot de laatste „kurus" betaald, want de taxi-tarieven in Turkije zijn - zelfs als de ritprijs met drie wordt vermenigvul digd - voor Europese maatstaven uitzonderlijk laag. Bovendien had de chauffeur zich ontpopt als een uitstekende gids. Hij had ons een heel ander Istanboel getoond dan we voor de landing op het vliegveld Yesilköy uit het raampje van de nieuwe „Electra" van de K.L.M. hadden gezien. Uit de lucht is het een prachtige stad, de stralend witte huizen, de vijfhon derd moskeeën en de duizenden slanke minaretten scherp contrasterend met het donkergroen van üe omringende heu vels en het diepe blauw van de Zee van Marmora, de Bosporus en de Gouden Hoorn. Een maal in de stad zelf kan men zich ech ter in het centrum van Koblenz of ach ter de St.-Pauls te Londen wanen: ook Istanboel maakt de indruk een zwaar gebombardeerde stad te zijn. Hoe is dat mogelijk in een land dat tijdens de laatste wereldoor log neutraal is ge weest? vraagt de verbaasde toerist zich onwillekeurig af. De puinhopen, die men om de paar honderd meter te genkomt, zijn ech ter geen tijdens de oorlog opgelopen littekens. Ze zijn ontstaan onder het geweld van de tal rijke bulldozers, die premier Adnan Menderes dwars door de eeuwenoude stad jaagt. De enor me cementfabriek han de kust bij de Zee van Marmora, die we vanuit de lucht dichte rookwolken over de stad hadden zien uitbraken, had ons al voor lijn activiteiten kunnen waarschuwen. Menderes, die de gewoonte heeft de raken in zijn republiek zeer persoonlijk te regelen, nam drie jaar geleden het besluit van Istanboel de „mooiste stad ter wereld" te maken. Sindsdien worden Straten verbreed, ratelen de bulldozers, Walmt de cementfabriek en worden ho ge flatgebouwen en bureaus uit de grond gestampt, die in nieuwe wijken van Westeuropese steden niet zouden mis staan. Het nieuwe stadhuis, een blok grijs beton, is er wellicht het beste voor beeld van. Menderes gaat helemaal op in zijn vernieuwingsplannen. Zijn gedachten worden er volkomen door beheerst. Re gelmatig vliegt hij van de hoofdstad Ankara naar Istanboel om te zien hoe de werkzaamheden vorderen. Hij zou selfs oen keer, toen hij in het buiten- v5rto?fde, midden in de nacht uit gekomen om het volgende verzenden: „Heb besloten ,f l hl°ver bazar op Eminonu-plein De vernieuwingsplannen van premier Adnan Menderes voorzien niet alleen in het slopen van oude huizen en het aanleggen van moderne, brede wegen dwars door Istanboel, maar ook in het restaureren van de honderden Moskeeën en minaretten. En Menderes' plannen worden stipt uitgevoerd. Onze chauffeur had er met zijn wagen, die toch al niet zo best meer in elkaar zat, een rit voor over door een verbrede straat een weg vol kuilen en brokken puin om ons een rij huizen te laten zien, die eenvoudig gehalveerd waren om de pui op één lijn te brengen met de voorgevel van een serie nieuwe flats. Bouwvallige trappen voerden omhoog naar „voor deuren", die vroeger de kamerdeuren van het achterhuis waren geweest. On middellijk naast deze vreemdsoortige bouwsels hadden moderne hijskranen torenhoge, blo.ikendoosachtige moderne woningen opgetrokken. Achter deze coulissen gaat het oude Istanboel verscholen nog steeds een bij zonder schilderachtige stad, met ontel bare nauwe straatjes en een overwel digend groot aantal moskeeën en mina retten. In wankele groentestalletjes lig gen de grote watermeloenen hoog opge tast en tussen de huizen hangt de zoete geur van overrijp fruit. De tweebaans rijweg die van het vliegveld naar de stad voert, luistert naar de trotse naam Asfalt Boulevard. In Istanboel zelf is het ^n°^tanhln?ret en dc aar}Orenzende krotten - in de ogen van menige inwoner 'hoderne uorstelijfce woning - zullen het niet lang meer maken. Het ^h heen en TS °P n® achtergrond, dat bijna is voltooid, behoeft ruimte om ^raoen De zu de bulldozers van premier Menderes wel zorg voor aroeiaers op de voorgrond zitten aan hun ontbijt. Ze brengen de nacht door in de tent. wegdek, met uitzondering van de voor naamste hoofdstraten en de prachtige pleinen en plantsoenen rond beziens waardigheden als de beroemde Aya Sofia, uitzonderlijk slecht. Vooral in de volksbuurten zijn de sterk stijgende en dalende straatjes ge plaveid met grote, ruwe stenen, zodat een wandeling er al gauw een stevige klimpartij wordt. En juist in deze boch tige en hellende straatjes, waar een trottoir veelal ontbreekt, schijnen de taxi-chauffeurs zich in hun element te voelen. Ze rijden er met een behoorlijk tempo, maar ook met een grote behen digheid rond, waarbij de voetganger zich gelukkig prijst dat hun overjarige autootjes veelal zoveel gerucht maken dat ze hun komst al geruime tijd van te voren aankondigen. Hoewel mij vrij veel straatvegers in actie hebben gezien, zijn de straten in de volksbuurten nogal smerig. Istan boel wemelt echter van de schoenpoet sers, die met de inhoud van soms wel zestien verschillende potjes en flesjes en allerlei doeken en borstels voor twee dubbeltjes met grote ijver het stof op uw schoenen te lijf gaan. Tur ken die op kleine, walmende com- foortjes kastanjes poffen zijn even talrijk. De kooplui, die er een heuse winkel op na houden, brengen een allegaartje van artikelen aan de man. De midden stand in Istanboel is niet zo keurig in vakjes ingedeeld als bij ons: de groen teman is tevens slager en vishandelaar. En één ding hebben de levensmiddelen winkels gemeen mef de restaurants en kleinere eetgelegenheden: ze maken een bijzonder onhygiënische indruk. De echt genote van een in Istanboel gestatio neerde Amerikaanse oliedeskundige vertelde ons, dat ze er drie jaar na haar vertrek uit het zo steriele Amerika nog steeds van griezelde. Alleen de prijzen zijn streng geregeld. De prijs kaartjes bij de koopwaar vermelden zelfs twee bedragen: de inkoops- en de verkoopprijs. Ook daar houdt premier Menderes, die zelf met de financiën van de republiek nogal wild omspringt, streng de hand aan. Overigens staat Turkije er de laatste tijd financieel wat gunstiger voor dan het geval is geweest in de eerste jaren dat Menderes aan de macht was, zo vertelde ons een vertegenwoordiger in Istanboel van een grote Nederlandse onderneming. Ondanks het te hoge tem po waarmee Menderes naar het oordeel van objectieve beoordelaars plannen voor een nieuw wegennet, tientallen moderne fabrieken, dammen en mijnen ten uitvoer heeft gebracht, is de in flatie, die velen al jaren geleden zagen aankomen, uitgebleven. Turkije dankt dat echter zeker niet op de laatste plaats aan de financiële hulp die Ame rika in de loop der jaren heeft ver strekt aan het land, dat van alle NATO- partners van de V. S. de grootste strijd macht op de been houdt. Ideaal is de financieel-economische si tuatie echter uog lang niet. Dat blijkt uit de prijs die er op de zwarte markt voor dollars^ en ponden wordt betaald, uit de moeilijkheden die grote onder nemingen steeds weer ondervinden bij de invoer van goederen, uit het gebrek dat in fabrieken en bedrijven bestaat aan de meest essentiële onderdelen. V oor een kopje mokka, lange tijd de nationale drank in Turkije, moet men ee" stevige prjjj betalen, omdat ook koffie er schaars is. Maar desondanks vierden de Turken vorige week met grote uitbundigheid hun nationale feest dag, uitermate trots op hetgeen in de na-oorlogse jaren bereikt is. Advertentie EEN VOORTREFFELIJK GEBEDENBOEK De Turkse middenstander, die er een heuse winkel op na kan houden, brengt meestal een allegaartje van artikelen aan de man. Hij is groenteman, kruidenier en vishandelaar tegelijk. 1n ^ustus 1958 luidde de pauselijke gebedsintentie: Mogen allen het ver- derfelpke van de Marxistische leer inzien en afwijzen." Voor deze maand vraagt de Paus scherp en direct aller gebed, opdat de communistische we reldrevolutie moge mislukken Voor de communisten betekent de wereldrevo lutie hetzelfde als voor de Christen de wederkomst van Christus: een nieuwe „aioon zal beginnen, waarin de mensheid onbedreigd voor eeuwig ge lukkig is. Het mislukken van de we reldrevolutie is voor de communist even erg als het missen van de hemel voor de Christen Christen en commu nist hebben dit gemeen, dat zij bei den leven naar de voltooiing van de geschiedenis, waarin alles zijn uitein delijke zin zal vinden. De aard van beider verwachtingen is echter lijn recht het tegenovergestelde. iiiiiiiiiiiiiniimiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii,l|ll',l"""l"l,ll,mi"l,|""iiiiiiiiiiiiiiiniiimiiiiiiiii V-z iimiiiiiinm iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|,||ii|'l,l"imiimiiiiiiiiiiiii,lll|lliiiilllililliiiiiiiiiiliiiiililiiliMiliiiiiimiiliiiliiiliiimiiniiiiiillilliiji Toen Khroesjtsjev een bezoek bracht aan de Verenigde Staten, wees president Eisenhower ambassa deur Henry Cabot Lodge aan als zijn persoonlijke vertegenwoordiger, die de Russische premier moest verge zellen op zijn tocht en hem helpen bij zijn ontdekking van Amerika. Ik kan mij geen twee meer uiteenlopen de persoonlijkheden voorstellen: Lod ge een aristocraat, 1.83 m lang, knap en elegant als een filmster, die als gids speelde voor de puddingachtige Khroesjtsjev, de gewezen boerenlei der, 1.55 m lang, flodderig zelfs in zijn zondagse pak. Tezamen hadden zjj het aanzien van de koning uit het kegelspel en de bal waarmee gegooid wordt. Er hing iets verwarrends rond de combinatie. Lodge heeft, als permanent vertegenwoordiger van de Verenigde Staten bij de Verenigde Naties, meer van man-tot-man bot singen in het openbaar met de Rus sen gehad en meer scherpe woorden met hen gewisseld dan welke andere diplomaat dan ook. Als gewezen journalist heeft hij er een gewoonte van gemaakt - als ik het al geen kunst moet noemen iedere Russi sche beschuldiging onmiddellijk te beantwoorden, zodat de ene beledi ging zonder omwegen met de andere wordt vergolden. Sommige mensen hebben ge suggereerd dat men hem dit kar wei heeft gegeven, opdat hij ter plaatse aanwezig zou zijn om op Khroesjtsjev's propaganda lik op stuk te geven. In feite ontmoette Khroesjtsjev in Amerika zoveel sne dige personen, dat de heer Lodge zichzelf op een gegeven moment ont dekte in de rol van bemiddelaar. Er bestaat in de Verenigde Staten enige folklore rond de „Brahmanen van Boston": men zegt dat de Lo wells alléén tegen de Cabots spre ken, en de Cabots alleen tegen God. De grootvader van Lodge, senator Henry Cabot Lodge sr., was een gentleman-politicus, terughoudend trots en hoog te paard gezeten. Hij was een kleine, tengere, geleerde en toegespitst-intellectuele professor in de geschiedenis, die aan zjjn terug wijkende kin een klein Victoriaans sikje had. Over het algemeen wordt aangenomen, dat hij het was die een aanslag pleegde op Wilson's gevleu gelde droom en die dus Amerika bui ten de Volkenbond hield. Er is een spreuk die zegt: de appel valt niet ver van de boom. Niette min gaf deze hyperintellectuele pro fessor het aanzien aan onze eigen Henry Cabot Lodge jr., een hechte steunpilaar van de Verenigde Naties. Hij is de atletisch uitziende soort diplomaat met een stevige nek, die hjj stijf naar voren buigt. Zijn ma nier van lopen is die van een man met onwankelbaar zelfvertrouwen Op 57-jarige leeftijd hij heeft geen spiertje grijs haar, maar wel een half dozijn kleinkinderen ziet hij er niet méér uit als een grootvader dan Mariene Dietrich als een groot moeder. In het halfduister zou men hem voor een „All-American" voet- balspeler kunnen aanzien. Het is geen sinecure hoofd van een delegatie te zijn, die een grote macht bij de Verenigde Naties ver tegenwoordigt. Hij moet poker spe len met 82 partners, van wie er sommige bluffen, andere ruzie zoe- ken en die allen in je kaarten glu ren. Spitsvondigheid, takt, scherpe logica en een vlugge geest zijn on misbaar om zulk een opdracht met succes te vervullen en dat zijn alle kwaliteiten voor welke voetballers typen nu niet direct bekend staan. Niemand kan ontkennen dat Lodge gedurende zeven jaren van reilen en zeilen tussen vriend en vijand, van zjjn opdracht een succes heeft ge maakt. Wij zouden er daarom goed aan doen zijn schijnbaar atletische lichaamsbouw te onderzoeken op die tekenen, die er op wijzen dat het bloed van Lodge sr. voorzichtig en gevoelig als hij was niet verwa ter! is in de aderen van Lodge jr. Zijn torso is veel te uitgerekt. Hij staat op lange slendere benen. Zijn bovenlip is bepaald klein en inge- vallen en dat verleent in tegenstel ling daartoe meer kracht aan de on derkaak dan zij in werkelijkheid heeft. De fijn-gelijnde huid, die hem er als de eeuwige jeugd doet uit zien, is een erfenis van zjjn groot vader. Hij heeft lange pianisten-vin gers die hij heel effectief gebruikt om er mee naar Gromyko te wijzen Enige aangeboren gespannenheid is evident bij hem wanneer hij tij dens een vergadering nerveus zijn ogen openspert en ziin wenkbrauwen optrekt. De oude Lodge, die alles tezamen een meer gevoelige en introverte man was, greep de problemen in de flank aan. Onze Lodge, robuuster van aard, is een aanhanger van de frontale aanval. Lodge sr., intellectualistisch als hij. was, had een vlezige neus en een beetje opgeblazen, roze koontjes. Ik ben er zeker van dat, wanneer hij vrienden had, zij hem heel beminne lijk hebben gevonden. De jonge Lod ge heeft ook enigszins de kenmer ken van dit „patroon": hij heeft een knobbeltje aan het uiteinde van zjjn neus. gevulde wangen en een ronde kin; hij heeft een hoofd dat in geer verhouding staat tot de uitgerektheir van zijn lichaam, het is eerder kleit en hij heeft een niet al te zeer voor uitstekende kaak. Het is veelzeggend dat Lodge eer beer van een vent met een baby-ge zicht als zijn plaatsvervanger uit koos: ambassadeur James Wads- worth, een geestige, goedgeluimde en zich gemakkelijk bewegende man, een vriend uit zjjn kinderjaren. Hij gaf de voorkeur aan een man die enkele eigenschappen, die sluime rend bij hemzelf aanwezig zijn, in versterkte mate bezit. Een van de criteria voor een goed diplomaat is zijn aanleg formeel te wezen bij het zaken doen en in formeel inzake privé-aangelegenhe- den. Dit zijn de twee manieren waar op een diplomaat mensen kan beïn vloeden en vrienden kan winnen. Degenen die wel eens met Lodge hebben samengewerkt weten hoe koel en formeel hij kan zijn en de genen die hem hebben ontmoet op privé-bijeenkomsten hebben hem wel eens in hemdsmouwen met zijn bari ton liedjes horen inzetten die de Fransen „osé", gewaagd zouden kun nen noemen. Toen ik nog de t.v.-uitzendingen bij de V.N. verzorgde, heb ik vele programma's met hem samenge steld. Ik werd verondersteld de pro ducer te zijn; maar als Lodge er was, dan was hij producer. Hij bracht zijn eigen kaarten en grafieken mee en hij stelde zijn eigen plan op. Ik werd achteloos terzijde geschoven. Maar ik moet toegeven: hij was een eerste klas produce1-. Ik zag hem voor de eerste keer in 1940 op de Republikeinse Conventie in Philadelphia, waar hij genoemd werd als kandidaat voor het presi dentschap. Ik was er als „green horn" in Amerika nogal ver baasd over dat zulk een jeugdige se nator aspiraties kon koesteren in de richting van het presidentschap: maar hij was 36 jaar, de wettelijke leeftijd voor verkiesbaarheid. In 1952 was- hij „presidential king maker". Hij ging naar Parijs om Eisenhower over te halen zich kan didaat te laten stellen. En hij werk te onvermoeibaar om zijn verkiezing zeker te stellen. Volgend jaar beginnen de presi- H£t/RY C4POT loP(jï Jr. .entsverkiezingen wéér te draaien, .li het Republikeinse kamp worden twee namen genoemd: Nixon en Rockefeller. Maar ik heb mij afge vraagd of de benoeming van Lodge tot persoonlijk vertegenwoordiger van de President gedurende het be zoek van Khroesjtsjev niet bedoeld is geweest als een zachte wenk dat de Republikeinse partij een nieuwe en belangrijke rol voor hem in petto heeft. (Nadruk verboden. Copyright ABC-press) ;i ui i iiti iKiii i in i li i iiinii lm mi in i tM i in ui i in i ii nu mi mi n tl mi in i mi i ii i ui i in i n 11 ii i in i ii i in i mi i f ii if 11 in i ui mi in in i ji i in i f ii nil r ii i ii i in i in mm in 11 ii mi in i in nu i in in 11 ii i li 11 ii i li j i f ii i in in i im Te veel wordt het communisme ge zien als een sociaal-economisch of po- litiek-militair systeem; zijn eigenlijke kern, de leidende idee en stuwkracht is de verlossing te zijn van de mens- heid-in-nood. Buiten het communisme is er geen heil. Daarom moet alle ge loof en godsdienst, daarom moet Christus uitgeschakeld worden. „Het Sovjet-volk," aldus een „Kerstbood schap" van Radio-Moskou, „verwacht geen gunsten van God. De Russen wor den geleid door Marxistische en Leni nistische theorieën. Zij danken hun machtige prestaties niet aan een bo vennatuurlijke kracht, maar aan het wijze leiderschap der communistische partij." Het communisme is een anti-kerk, de omkering van de ware religie van het Christendom. Het wil zijn doel be reiken, althans volgens zijn woordvoer ders, niet door middel van oorlog, maar dooi- co-existentie, de Ersatz voor ware vrede. Voor zijn expansie zijn alle mid delen goed. Het is een pseudo-religie, die geen enkel „bijgeloof" naast zich duldt. Het beschouwt zich zelf als „alleenza ligmakend heislinstituut". Het sacrale karakter van het a-religieuze commu nisme treedt het duidelijkst aan de dag in Oost-Duitsland, waar de Sacramen ten als tekenen van inlijving in Chris tus vervangen zijn door pseudo-sacra- menten. b.v. de „Jugendweihe". Dit communisme is met het Westen klaar gekomen. Tussen de vrije steden West-Berlijn en Seoel omspant het ro de rijk de aardbol. In dit gebied wonen bijna een miljard mensen, meer dan eenderde van de mensheid. Een aan val van buitenaf hoeft het nauwelijks te vrezen. In de onderontwikkelde ge bieden van Azië en Afrika is het prestige van het Westen in zijn voordeel onder mijnd. In de diplomatie is men 't Westen steeds één slag voor. Economisch zijn zij nog nummer twee, maar technisch nummer één. Het is nog maar een kwestie van tijd en de rest van de we reld valt als een rijpe vrucht in hun schoot. Als tenminste het Christendom zich maar even vlot liet uitschakelen. En daar blijkt zelfs Khroesjtsjev niet helemaal gerust op te zijn. Toen Nixon, in juli 1.1. Rusland e- zocht wond Khroesjtsjev zich zeer op, omdat de „Amerikaanse regering in Moskou een tentoonstelling organi seert, haar vice-president stuurt en te gelijkertijd in de VS de een of andere gebedsweek houdt voor de bevolking van de onderdrukte landen. Gezond verstand moet men hier niet achter zoeken, alleen maar een panische angst voor een nieuwe wereld. Dit is een directe inmenging in onze binnen landse aangelegenheden". Een senator zei hierop: „De communisten hebben een trap gekregen tegen het zere been. Het gekef van Khroesjtsjev bewijst dat". Het communisme voelt inderdaad, dat er een grote kracht ligt in ons ge loof aan het Rijk Gods. Zoals Christus in de woestijn Satan overwon, zo zal ook het Christendom het communisme overwinnen, dat dezelfde bekoringen verbreidt: de bekoring van het mate- ralisme: de uiteindelijke heilstaat op aarde in plaats van de hemel, de be koring van de stunt, de prestatie, de eigen kracht, waarmee men het geluk verwerft in plaats van de onverdiende liefde. Gods, die het eeuwig geluk schenkt en de bekoring van de macht, de volkomen heerschappij van de mens over de natuur in plaats van de totale heerschappij van God: God alles in allen. Ons geloof in God en Christus is de kracht van het Westen. Daartegen ageert het communisme het felst. Dat geloof kan de wereld nu reeds de wa re vrede verschaffen: de saamhorig heid van alle mensen in het ene gezin, waarvan God de Vade1' is en Christus onze oudste Broeder. Daarom is het aards gerichte vredesideaal van de communisten overbodig en tot misluk king gedoemd. De zwakheid echter van het Westen is niet zo zeer, dat het economisch, j sociaal, politiek en militair de minde- l re zou zijn, maar dat het niet meer het wezenskenmerk van Christelijk ver- J dient. Bij vele opzichten handelt en denkt het als het communisme: in j plaats van onze steun en rijkdom te zoeken in God is de leuze: verdienen j en genieten; in plaats van te leven voor de meerdere eer van God zijn wij slaven van onze prestaties, recla me en prestige; in plaats van God ne derig te dienen, maken wij alles dienst baar aan ons egoïsme en eigen macht. Khroesjtsjev heeft niet helemaal ten onrechte beweerd, dat het Westen het communisme slechts bestrijdt uit vrees zijn materieel bezit, zijn principe-loze vrijheid en zijn comfortabele appara tuur te verliezen. In feite is het Wes ten afgezakt tot het niveau van het communisme. De tegenstelling, die be hoorde te zijn: Voo1- of tegen Christus I is verworden tot die van practisch en ideologisch communisme. De vijfde colonne van het communis me zijn niet de spionnen, geheime EMMEN, 5 nov. De actie tot behoud van de Drentse schaapskudde te Ruinen heeft ruim twaalfduizend gulden opge bracht. Dit was het bedrag dat da stichting Natuurbeschermingswacht te Meppel en Omstreken nodig had om te voorkomen dat de vierhonderdvijftig schapen naar de slagerij gingen. Begin september is men met het inzamelen van gelden begonnen. agenten of de volgelingen van Moskou's richtlijnen. De ergste collaborateurs zijn de Christenen, die Christus in de praktijk van het leven vergeten. De Paus vraag ons deze maand te bidden voor de mislukking van de communistische wereldrevolutie. Hij herhaalt daarmee de boodschap van Fatima: „Rusland zal zich bekeren, als Europa bidt en boete doet (d.w.z. als Europa zich bekeert) Zo niet, dan zul len gehele volkeren van de aarde wor den weggevaagd."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1959 | | pagina 11