Wetenschappelijk onderzoek
van de ruimte
Rusland en Amerika nu gelijkelijk
in Cospar vertegenwoordigd
VHS 3 uit Haarlem behoudt
kleine kampioenskans
Stille Armen
Goede wedstrijd van ZB VS
tegen Delftse Punch
Het Concertgebouworkest
financieel in het nauw
Wmderlijke subsidieverhouding
met Nederlands Kamerorkest
uperMflrir
AH-SuperMart
TIPS
JVico' gaat
bouwen aan Jan
Gijzenkade
Typhoons bood U.S. grote tegen
stand maar miste schutter9
Uit STAD
1
en
STREEK
RAKETTEN EN SATELLIETEN
Catharijnen brug één
week afgesloten
Noordhollandse Schaakbond
Nog geen normale
broodprijs in
Bloemendaal
B. en W. gaan sanering
bekijken in Maastricht
BASKETBALL
Sint Nicolaas-actie
Gen. Cronjéstraat
Wethouder Geluk reikte
hoofdprijs uit
Charles Swart G.G.
van Zuid-Afrika
MAANDAG 7 DECEMBER 1959
PAGINA 3
MAN DOOR AUTO
AANGEREDEN?
Met dijbeenbreuk in
ziekenhuis opgenomen
Auto tegen lantaarnpaal
Haarlem e.o.
P'ilms
^onee!
üziel<
^Iversen
Waterstanden
^r£erlijke Stand Haarlem
mm:
i.V. -■'-V-v^Sv^
Ongelukken in
Zandvoort
Ontwerp-uitbreidings-
plan Bramenlaan
ter visie
Aantal te bouwen woningen
verminderd van 12 tot 9
DANTE ALIGHIERI
PRIMA MAGERVLEES-
GEHAKT 500 gram
met zakje kruiden en
158
zout
KLAPSTUK 500 gram178
DOORREGEN 500
VARKENSLAPPEN
gram
138
HUTSPOT-PAKKET
wortelen en uien - pan
klaar en gesneden
750 gram 45
SPAANSE
SINAASAPPELEN
9 voor
100
ZUURKOOL 500 gram 25
ZUURKOOLSPEK
250
gram
79
SPINAZIE Literblik
59
ALBERT HEIJN
Beurs van Amsterdam
-
-
tp
ÖEN HAAG, 7 dec. De commissie
^ruimteonderzoek, Cospar (commit-
ha ?n space research) heeft een nieuw
slnr~V.?Stgekregen. In oktober 1958 be-
Seho internationale raad van weten-
en.,unies, icsu (international
spon scientific unions) die de
wnsor van het internationale geofysi-
"6 laar was, de internationale samen-
W:
hojj/^ng op het gebied van wetenschap-
kun f onderzoek met raketten en
Von ge aardsatellieten, voorlopig
«en Pen •'aar toe te vertrouwen aan
n nieuwe commissie, cospar.
i ^eze kwam voor het eerst in novem-
biir 1958 te Londen bijeen, maar reeds
u tweede bijeenkomst te Den Haag,
^„.blaart 1959, werd unaniem besloten
kJ*, ®e samenstelling herziening be
te e' omdat de Sovjet-Unie relatief
(jp^ak vertegenwoordigd was. De aka-
iot rle van wetenschappen van de Sov-
ïp/flinie kondigde toen aan niet te zul-
f. n deelnemen aan het werk van Cos-
g®r onder het voorlopige handvest vast-
?®steid in de bijeenkomst te Londen,
'"•hiddels stelde het uitvoerend comité
Cospar in juni 1959 een nieuw ont-
J®rp handvest op, dat door de akade-
van wetenschappen van de Sovjet-
als basis van verdere bespreking
j.^'d aanvaard. Tenslotte vergaderde
ij'teelfde comité tezamen met de verte-
«6f>Woordiger van de akademie van
genschappen van de Sovjet-Unie van
f® tot 13 november 1959 te Amsterdam
rt het gebouw van de Koninklijke Ne
derlandse akademie van wetenschap
pen, en aanvaardde eenstemmig een
?'®uw handvest, hetwelk thans goedge-
*«Urd is.
Het nieuwe handvest opent het lid
maatschap van Cospar voor alle na
tionale akademies van wetenschap-
ten die actief aandeel hebben in
ruimte-onderzoek door het lanceren
of het waarnemen van raketten en
aardsatellieten. De negen internatio
nale wetenschappelijke unies, welke
deelnemen in Cospar hebben toege
zegd er op toe te zien dat hun verte
genwoordigers over verschillende
HAARLEM, 7 dec. Twee surveil
lerende agenten werden zaterdagnacht
*n de Grote Houtstraat aangesproken
uoor een man die vertelde van een
?fnrjjajng in de Cornelissteeg. In een
woning aan het Nieuw-Heiligland was
k, 69-jarige man binnengebracht die
l '^Sde over hevige pijnen. Enigszins
kL. .ft spreken belemmerd door het ge-
In a van alcohol bracht de man uit,
autn Cornelissteeg door een personen-
luk Jfe 2i1n aangereden. Van het onge-
ren Jn ter plaatse evenwel geen spo-
Vati aangetroffen. De man is ter obser-
bra i naar het Grote Gasthuis ge-
Constateerde.r
men een dijbeenbreuk
HAARLEM, 7 dec. Op de Hooi-
markt is zaterdagochteend omstreeks
kwart over tien een personenauto tegen
een lantaarnpaal gereden en zwaar be
schadigd. De bestuurder kreeg slechts
lichte verwondingen. De lantaarnpaal
tvas verbogen. Het ongeluk gebeurde
toen een 54-jarige vakbondsleider uit
Haarlem bij het aantrekken van zijn
handschoenen de versnellingshandel
raakte en van de schrik daarbij ook nog
t>P de gaspedaal trapte. De auto schoot
Vooruit en ramde de lantaarnpaal.
Iliilliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimili
Cinema PALACE: Timboektoe, volw.; 2,
4.15, 7 en 9.15 uur.
Bo.-cyclus: 7 en 9.15 uur: The man with
>the golden arm. volw.
ItANS HALS: Ma. en Ui.: De verboden
Vrucht, volw.
Ma., wo. en do. 2, 7 en 9.15 uur.
jjDi. 2 en 8 uur.
MÖO: The nun's story, 14 J. (4e week): 2
en 7.30 uur.
tlXOR: Piefke, de schrik van de compag
nie, a. 1.
Bo.-cyclus: Morgen zal ik huilen, 18 Jaar
h' en 8 uur.
'■Ê.MbraNDTSome like it hot, volw (7e
-Week): 2. 4.15, 7 en 9.15 uur.
^°XY: Geef 'm de spc
sJfn 9.15 uur.
6Tnr
sporen, a. 1.; 2.30, 7
JDÏÓ": Carlton Brown van Buitenlandse
v,?aken, a .1.; 2.15, 7 en 9.15 uur.
'"tERVAMa. en di. 8.15 uur: De Ma
donna der zeven manen. KFC-keuring
volw.; door ons ontraden.
jVo. 2.30 en 8.15 uur en do. 8.15 uur: Als
6® kat van huis is, a. 1.
Maandag 7 december
Tyf'adsschouwburg, 7.30 ufr: Rotterdams
fcneel met „Don Carlos", tragedie van
'edrich Schiller. Regie: Karl Guttmann.
Dinsdag 8 december
*hjt*dsschouwburg, 8 uur: R"k- toneelver-
„Alb. Thijm" met „Sterk als de
V aranda".
Dinsdag 8 december
flool°te Kerk, 3.30 uur: Beiaardbespeling
Arie Peters.
R^fbcertgebouw, 8.15 uur: N.Ph.O. o.l.v.
listLArends, vierde concert serie D. So-
Strt„ Icardo Odnoposoff, viool. Programma:
Tsnjhsky, Petrouchka; vioolconcert van
a'kowsky.
Yj Dinsdag 8 december
Vo0f?ahal, 12.20 uur: Bezlnnlngspauze.
«Of acht door pater Van de Nieuwen-
door pater Van de Nieuwen-
'IDEN.
Maandag 7 december
water: 9.06 u. en 21.40 u.
aa8 water: 4.28 u. en 16.59 u.
Hoi
Dinsdag 8 december
LaJ»f Water: 10.15 u. en 22.50 u.
^aag water:
5.33 u. en 18.02 u.
'toek-puïi^H van een zoon: N. Oost
en niiL- r?.? hl. Maassen-de Bats, C.
Wa t r ë>Tman -Gulkes.
ï"sma a van een dochter: A. Ger-
flena r g?tlnus' M- G. de Bruin-Co-
ltr J. A - - --
Hi
Rr, Eictoor-Harren, J. M. T.
?"Verziilberg. J- M- van Del-
OVEm ie^^utten' E- Winter-Vet.
°°tn J- E- Hesterman-Linde-
ONriTrVm'Leidsestraat.
C. ]T-!m Rotteveel en
Hl. Höraufman' van Eees* en
Hohn^'"0' van Amstel en H.
nationaliteiten verdeeld zullen zijn.
Het besturend lichaam van Cospar
zal bestaan uit deze negen vertegen
woordigers tezamen met een „bu
reau" van zeven personen, samenge
steld als volgt: één president.; een
vice-president uit de USA, en twee
leden gekozen uit een door hem opge
stelde lijst, en een vice-president uit
de USSR en twee leden gekozen uit
een door hem opgestelde lijst.
Deze verkiezingen zullen plaats heb
ben op de eerste vergadering van Cos
par onder het nieuwe handvest, op 8 en
9 januari 1960 te Nice. Daar zal ook be
sloten worden over de definitieve samen
stelling van werkgroepen, welke in
voorlopige vorm reeds gefunctioneerd
hebben. Van 10 tot 14 januari 1960
wordt vervolgens het eerste internatio
nale symposium voor ruimteonderzoek
(first internationale space science sym
posium) gehouden, eveneens te Nice.
Het voorlopige programma omvat 85
wetenschappelijke mededelingen uit 9
landen. Ruim 250 deelnemers uit 14 lan
den zullen aanwezig zijn. Het program
ma van dit symposium zal minder om
vattend zjjn dan van een eventueel la
ter te houden wetenschappelijke ruimte
conferentie onder auspiciën van de Ver
enigde Naties, aangezien Cospar zich
slechts op zuiver wetenschappelijk ter
rein beweegt en zich niet bezighoudt
met vragen betreffende voortstuwing
en lancering der ruimtevoertuigen en
toepassingen voor maatschappelijke
doeleinden, evenmin als met juridische
problemen.
HAARLEM, 7 dec. Het handelsin-
stituut ,,Wico" gaat binnen afzienbare
tüd zijn te klein geworden huisvesting
aan de Van Egmondstraat verlaten.
Met ingang van het nieuwe cursusjaar
hoopt men een nieuw gebouwd pand te
kunnen betrekken aan de Jan Gijzen
kade, nabij de Hodsonstraat. Het nieu
we pand is een ontwerp van het bu
reau Buma en Brakel. Het wordt drie
verdiepingen hoog en krijgt een grote
garage aan de achterzijde.
Het nieuwe instituut, waar de huidi
ge cursussen steno, typen, handelsre-
kenen etc. gegeven zullen worden, zal
tevens een op te richten handelsdag
school herbergen. De „rijdende type-
school", die typelessen geeft tot in
Rotterdam en Den Haag, zal worden
uitgebreid, terwijl aan het instituut te
vens een auto-instructiecursus wordt
verbonden. Met het oog hierop is een
garage ontworpen, die plaats
moet bieden aan ruim twintig auto's.
Op de begane grond treft men een gro
te typekamer, een ruime hal en admi
nistratie vertrekken. Op de eerste eta
ge zijn de verschillende leslokalen en
de docentenkamer geprojecteerd, ter
wijl de tweede etage een bedrijfs
woning vormt.
Het ,,Wico"-instituut, dat in weinige
jaren een geweldige groei heeft ge
kend, is onlangs in IJmuiden begon
nen, terwijl men reeds plannen heeft
voor de bouw van een soortgelijke in
stituut als aan de Jan Gijzenkade, in
het nieuwe stadsdeel „Schalkwijk".
HAARLEM, 7 dec. Met ingang van
woensdag zal de Catharijnenbrug voor
één week voor alle verkeer, ook voet
gangers, in verband met reparatie-
werkzaamheden afgesloten zijn.
Advertentie
De competitie van de Noordhollendse
Schaakbond heeft zich de afgelopen
week vrijwel uitsluitend bepaald tot
het uitspelen van afgebroken partijen
uit vorige ronden. Slechts enkele
nieuwe ontmoetingen vonden plaats. De
belangrijkste gebeurtenis viel in de
eerste klasse te melden waar het derde
tiental van VHS met het kleinst mo
gelijke verschil de schakers uit Half
weg de baas bleef. De Haarlemmers
behielden hierdoor een kleine kam
pioenskans. Halfweg kan zich gerust als
uitgeschakend beschouwen.
Bij de tweede klassers zag Castricum
geen kans uit de laatste partij met
De Pion een halve punt te scoren. De
partij ging verloren waardoor een 5-5
eindstand op de scoretabel werd bij
geschreven. In de C-afdeling van de
tweede klasse leed Zandvoort de eer
ste nederlaag tegen KSC. Dit zeer ten
gerieve van HWP, dat zelf vrijaf had
maar door de nederlaag van Zandvoort
alleen aan de leiding kwam. De D-af-
deling bracht de verwachte overwin
ning van VHS 4 op de PTT-schaakclub
De Torens. In de derde klasse herstel
de Bloemendaal 3 zich van de neder
laag tegen Schoorl en scoorde nu een
4-6 overwinning in Alkmaar op DOS.
De Spoorwegschakers van SSCH moes
ten hun voorsprong tegen Halfweg 3
in de vierde klasse prijsgeven. Het eind
resultaat werd een gelijk spel.
De uitslagen zijn:
EERSTE KLASSE, afd A: Schaaklust
Oppositie 4-4 voorl., afd. B: Half
weg VHS III -5%.
TWEEDE KLASSE, afd. A: Wierin-
HAARLEM, 7 dec. Het optrekken
van de broodprijs in Bloemendaal, Over-
veen en Aerdenhout, waarop verleden
week goede hoop bestond, is niet door
gegaan. Een van de „rebellerende"
bakkers in Haarlem, heeft in dit gebied
enkele filiaalbedrijven. Hij wenste daar
de broodprijs niet op het oude niveau
terug te brengen, zolang de N.V. Ver-
maat haar zegeltjesactie voortzet.
Intussen blijken niettemin verschil
lende kleinere bakkerszaken in Bloe
mendaal, Overveen en Aerdenhout,
maar zelfs ook in Haarlem de oude
broodprijs te herstellen. Tot een alge
mene regeling, zelfs in een beperkt ge
bied, is men niet kunnen komen. Van
de zijde van het departement van Eco
nomische Zaken verwacht men ook nog
geen maatregelen. De mogelijkheid is
echter niet uitgesloten, dat men in de
rayonale Bakkerijcommissie Haarlem
zal trachten tot een minimum-brood
prijs te geraken. Deze zal dan wel geen
bindend karakter hebben, maar men
hoopt hierdoor toch de moeilijkheden
enigszins te kunnen beperken. Vooral
de katholieke bakkers, die niet gesteund
worden door een waarborgfonds, heb
ben onder het Haarlemse broodconflict
te lijden. Voor hen is het te hopen dat
er spoedig een oplossing gevonden
wordt.
HAARLEM, 7 dec. Vandaag bren
gen B. en W. van Haarlem, de raadscom
missie voor Stadsontwikkeling en Open
bare Werken en een aantal ambtenaren
een bezoek aan Maastricht. Men gaat
daar de omgeving van Ie Stokstraat be
kijken, die in den lande geldt als een ge
slaagd voorbeeld van revalidatie van een
buurt in een oude binnenstad.
Nu Haarlem het plan heeit om binnen
afzienbare tijd een begin te maken met
de revalidatie van de Doelenbuurt en de
Vijfhoek, achten B. en W. het juist om
kennis te nemen van het Maastrichtse
voorbeeld, hoewel men ervan overtuigd
is dat de Maastrichtse plannen niet
zonder meer op Haarlem toe
pasbaar zijn. In Maastricht heeft men de
omgeving van de Stokstraat gesaneerd
door de meest waardevolle panden te
laten staan en op te knappen, en dool
weg te breken wat toch geen functie
meer kon hebben Daarna heeft men van
de omgeving van de Stokstraat een nieu
we buurt gemaakt, waar weer gewoond
kon worden. Daardoor heeft men ook
een halt kunnen toeroepen aan een van
de meest trieste gevolgen van de zoge
heten cityvorming: de ontvolking van de
stadscentra.
germeer Purmerend 6-4, afd. B: De
Pion Castricum 5-5, afd. C.: KSC
Zandvoort 6-4, Rolland II Kijk
Uit III 7 - 3, afd. D: De Torens VHS
IV 4-6.
DERDE KLASSE, afd. B: Castricum
II—Witte Paard 4Vt-'/i voorl., afd. C:
DOSBloemendaal III 4-6.
VIERDE KLASSE, afd. B: De Pion
II Saende II 3 -4 Yt voorl., afd. D:
SSCH Halfweg III 5 - 5.
Enkele ranglijsten geven het volgen
de beeld:
EERSTE KLASSE, afd. B: Pat Mat II
4 pnt„ Rolland 3, VHS III en Kijk Uit
II 2, Bloemendaal I en Halfweg 0 pun
ten.
TWEEDE KLASSE, afd. A: Caïssa 4,
Zaanstreek N., Wieringermeer, Purme
rend allen 2 en Zaandam III 0 punten.
Afd. C: HWP 4' KSC, Het Oosten II
Rolland II en Zandvoort allen 2, Kijk
Uit III 0 punten. Afd. D: Heemstede II
en Aalsmeer 3, De Uil, De Torens en
VHS IV allen 2, HWP II 0 punten.
Deze week wordt de competitie weer
met een uitgebreid programma voort
gezet.
A. Jt. s A-... O T. 'V .u
De bouw van het studenten-benzinetank-
station te Amsterdam vordert gestaag.
Over enkele weken zal de stichting
^Onderlinge Studentensteunhet sta
tion bemannen met twaalf tot vijftien
studenten.
ZANDVOORT, 6 dec. Een nabij het
westerkanaal in de duinen te Zandvoort
werkzame dragline-machinist werd ge
troffen door een wegspringende rups
band van de machine. De man bekwam
een heupfractuur en werd door de poli
tie per ziekenauto naar het Grote Gast
huis te Haarlem vervoerd. Dezelfde
dag moest de politie nog twee scooter
rijders naar dit ziekenhuis vervoeren.
Een van hen brak een been en een pols
bij een botsing met een personen-auto;
de ander slipte s avonds op de Zand-
voortselaan en kwam tegen een bakfiets
terecht. Zijn rechterhand werd ernstig
gewond.
RADIO GESTOLEN ln de nacht
van vrijdag op zaterdag is uit een direc
tiekeet van een aannemersbedrijf, dat
werkzaam is aan de Dompvloetslaan te
Overveen, e®n radiotoestel, toebehoren
de aan de uitvoerder, gestolen.
De festiviteiten rond Sint Nicolaas zijn
nu ten einde, maar.de actie ten bate van
de Stille Armen is nog in volle gang.
Nog ruim twee weken, en het is Kerst
mis. Dat feest moet ook voor de Stille
Armen meer kleur Krijgen dan de da-
gén van alledag- Met uw gift kan u
daartoe bijdragen.
Men kan zijn gut bezorgen aan het
bureau van onze courant, Smedestraat 5,
of gireren aentne mavnxzevbgkqen
of gireren ten name van de Nieuwe
Haarlemsche Courant met vermelding
„Stille Armen" op nummer 143480.
Op ons bureau werden bezorgd:
B. v. M. ƒ2.50; H. R- T 5.—.
HAARLEM, 7 dec. ZBVS is bijtijds
van het pad der nederlagen afgestapt,
door de belangrijke wedstrijd tegen het
Delftse Punch verdiend te winnen. Ty
phoons verdedigde zich tegen XJS hard
nekkig en stond de runners-up slechts
een kleine, weinig overtuigende over
winning toe. Bij de dames moest HOC
tegen AMVJ voor het eerst in dit sei
zoen met een nederlaag genoegen ne
men.
Punch had tegen ZBVS een vlotte
start, die voor de Santpoortenaren het
ergste deed vrezen. Toen echter na
36 ZBVS na zeven minuten voor het
eerst een voorsprong nam, 98, ging
de ploeg beter draaien. De 32 zone
zat goed dicht en de uitstekende Cor
van Leeuwen vond met zijn scherpe
passes meestal een schietgrage ploeg
genoot en vergat ook zelf zijn aandeel
in de score niet. Bij Punch moest het
in de eerste helft van de Hongaar Hor-
vath komen, want zowel Nije als inter
national Valstar bleven onder de maat.
De 31-27 ruststand voor ZBVS was
dan ook verdiend. Spoedig in de tweede
helft brachten de Delftenaren de stand
in evenwicht, 3333, en het moreel van
ZBVS werd nu op een zware proef ge
steld. Dit bleek hier echter sterk ge
noeg en na 14 minuten leken de ZBVS-
ers met 4737 veilig. Punch vocht ech
ter terug tot 4741 en 4944. Toen
maakte echter het eindsignaal een ein
de aan alle Delftse illusies. Topscorers
ZBVS: Poll 106; van Leeuwen: 102;
Het Concertgebouworkest, zo werd
in een voorgaand artikel over de
financiële positie der orkesten in
ons land opgemerkt, vormt een hoofd
stuk apart. Het neemt een geheel eigen
positie in, die zich niet met die van an
dere orkesten laat vergelijken, maar
het verkeert ook in een merkwaardige
financiële situatie, die bepaald niet oor
zakelijk verbonden is met zijn artistie
ke positie.
Het Concertgebouworkest wordt naar
verhouding slecht gesubsidieerd en het
wordt in zijn salarispolitiek, waarin het
gelijk alle orkesten gebonden is aan sa
larisschalen, die zijn vastgesteld door
Rijksbemiddelaars, al te zeer aan de
krappe kant gehouden. Wat dit laatste
betreft, stelt het Concertgebouworkest
op zeer goed verdedigbare gronden, dat
het de vrijheid moet hebben 25 pet ho
ger te betalen dan het eerstvolgende or
kest. Nominaal bedraagt die afstand
ruwweg gesproken de helft, in werke
lijkheid is de positie van de leden van
het Concertgebouworkest nog ongun
stiger, deels tengevolge van de relatief
slechte subsidiëring, deels tengevolge
van nog enkele bijkomende omstandig
heden.
Tengevolge van de ontoereikende sub
sidiëring is het niet mogelijk aan de
leden van het Concertgebouworkest al
lerlei bijkomende emolumenten te ver
schaffen, die andere orkesten in een
aantal gevallen wel kunnen geven.
Dientengevolge wordt de salarisafstand
in werkelijkheid nog veel kleiner dan
hij nominaal reeds is en wordt de ma
teriële aantrekkelijkheid voor orkest
musici om een positie in een ander or
kest te verwisselen voor een in het
Concertgebouworkest zeer gering,
zo er nog wel iets van over blijft.
Woningmoeilijkheden, vaak ook een
veel hogere huurprijs voor een nieuw
gebouwde woning dan men in de oude
woning in de plaats van vestiging ge
wend is te betalen, kunnen het laat
ste financiële overschot, dat er nog rest
geheel doen verdwijnen. Een orkestlid
dat gaat verhuizen naar een andere
stad geeft ook meestal een lespractijk
op en moet maar afwachten of hij er
in slaagt een nieuwe te formeren. Een
vrij geruime tijdsduur neemt dit zeker
in beslag.
Het Concertgebouworkest beklaagt
er zich dus over, dat het in feite
niet in staat is op de toch al
uiterst krappe arbeidsmarkt voor
violisten heerst er een regelrechte cri
sis de aantrekkingskracht uit te
oefenen, die het behoort te kunnen uit
oefenen, wil het zichzelf op het hoge
peil houden, waartoe het moreel tegen
over zichzelf en het land verplicht is.
Het Concertgebouworkest moet de
hoogste eisen stellen, en het is natuur
lijk een eer voor een musicus, zo hij
daaraan voldoet. Maar dan moet daar
ook een adequate beloning tegenover
staan. Dit is weliswaar een kwestie
van sociale billQkheia, maar het
zwaartepunt van dez® eis kgt toch min
der op die billijk*161® daa wel op het
economische argument. Het Concertge
bouworkest heeft ruaar 102 muzikanten
nodig. Hiermee is het 3antal eerste
rangs-musici lanS "16t Ultgeput, het
geen dus betekent, dat er nog zeer ve
len in andere orkesten zitten. Maar om
te blijven wat bet ls; ®lent aan het
Concertgebouworkest de materiële ze
kerheid gegeven te worden in dienst
te kunnen nemen wie het nodig heeft
instede van daarin belemmerd te wor
den door een salarisregelmg, die in fei
te de inkomenspositie van een lid van
het concertgebouworkest niet aantrek
kelijk maakt boven die van het lid
maatschap van een ander orkest, soms
zelfs minder aantrekkelijk.
In de geldende salarisschalen schuilt
zoals g6z6S®'--®? .eïn. van deze
moeilijkheid. Dat juist het Concert
gebouworkest geen overbruggingen en
tegemoetkomingen kan presteren om
een nog verdere verslechtering van de
verhouding tegen te gaan, vindt zijn oor
zaak in de relatief ongunstige subsidi
ering en wel in de gemeentelijke sec
tor. Dit moge vreemd klinken voor wie
weet, dat de gemeente Amsterdam zich
grote inspanningen getroost voor het
Concertgebouworkest en in het alge
meen verreweg de grootste subsidiebe
dragen voor orkesten, toneel, opera en
ballet voteert. Maar ook de gemeente
Amsterdam kan niet verder springen
dan haar polsstok reikt. Zy draagt een
enorm deel van de kosten van de Ope
ra, waartegenover Den Haag en Rot
terdam slechts kleinigheden betalen.
Dit laatste moge dan op zichzelf be
schouwd weer niet onbillijk zijn, dit
doet niets af aan het feit, dat in Am
sterdam nu eenmaal 50 pet van het
totaal der gemeentelijke subsidies in
de officiële theatersector naar de Ope
ra gaat tegenover in Den Haag 10 pet
en in Rotterdam 7 pet. We zien dan
ook het beeld, dat Amsterdam 2.64
per hoofd betaalt aan de hier bedoel
de subsidies, waarvan 30 pet ten goede
komt aan het Concertgebouworkest te
gen Den Haag 2,20 waarvan 56 pet
ten goede komt aan het Residentie-
Orkest en Rotterdam 1,38, waarvan 60
pet voor het Rotterdams Philharmonisch
Orkest.
Zo zijn de cijfers, op grond waarvan
men zich kan voorsteilen, dat het Con
certgebouworkest vast komt te zitten.
Het Rijkssubsidie van 550.000 maakt
de toestand niet gemakkelijker. Het is
gebaseerd op de helft van het toege
stane aantal orkestleden. Het is de ge
meente Amsterdam, aan wie zoals aan
alle gemeenten de taak is beschoren
de tekorten te financieren, doch aan
gezien de gemeente speciaal op dit ge
bied, zoals boven werd aangegeven in
een bijzonder krap keurslijf zit, heeft
het Concertgebouworkest niet de moge
lijkheid een hogere rekening te presen
teren dan het doet, hetgeen betekent,
dat het aan zijn leden niet het inko
men kan verschaffen, dat in feite nood
zakelijk is.
Over het Rijkssubsidie is overigens
nog wel iets te zeggen. Het be
draagt gemiddeld ongeveer 5000
per orkestlid per jaar, maar het Neder
lands Kamerorkest, dat ongeveer twin
tig man sterk is ontvangt een Rijks
subsidie van 160.000 per jaar, ofte
wel ongeveer 9000 per orkestlid.
Naar deze maatstaf gemeten, zou het
Concertgebouworkest 8 ton per jaar
aan Rijkssubsidie moeten ontvangen.
Dan waren alle moeilijkheden uit de
wereld.
Men wrijft zich toch wel de ogen nit
bij zulk een merkwaardige subsidiever
houding. Het Nederlands Kamerorkest
is een middelmatig ensemble onder een
middelmatige dirigent. Het spant zich
niet bijzonder in, terwijl het Concertge
bouworkest in feite tot over de grens
van het toelaatbare geëxploiteerd
wordt. En in ieder geval is het Con
certgebouworkest ons nationale, we
reldberoemde orkest en niet het Ne
derlands Kamerorkest. Maar men voelt
zich verbijsterd, als blijkt, dat op de
ze begroting de subsidiepost voor het
laatstgenoemde orkest maar even met
70.000 verhoogd is tot het zojuist ge
noemde bedrag. Dat kan zonder meer,
maar als dat kan, dan is het dus dui
delijk dat het Rijk dit orkest op een
andere voet subsidiëert dan alle ande
re orkesten, nl. niet de helft van de
salarissen betaalt, maar in feite de te
korten financiert. En daarbij het
moet ons eens een keer van het hart
toucheert de dirigent van het Neder
lands Kamerorkest een salaris, dat niet
onaanzienlijk hoger is dan het salaris
van de eerste dirigent van het Con
certgebouworkest. Het zijn wel heel
zonderlinge maatstaven, die hier wor
den aangelegd. Men moet slechts we
ten, waar Abraham de mosterd haalt.
Wat hiervan zij, wanneer O.K. en W.
het goed vindt de tekorten van het Ne
derlands Kamerorkest te financieren,
dan zou het menigeen in dit land in
teresseren, wat er feitelijk op tegen zou
zijn, wanneer het Rijk iets soortgelijks
deed voor het Concertgebouworkest,
gelet op de uitzonderlijke positie, die
dit orkest bekleedt.
Binnen het kader van het bestaan
de subsidiëringssysteem, zo moet
de conclusie luiden, zijn zowel
ten opzichte van het Concertgebouwor
kest als ten opzichte van alle andere
orkesten aanzienlijke verbeteringen
mogelijk en noodzakelijk. Dit lijkt in
de eerste plaats nodig op korte ter
mijn. Daarenboven loont het zeer de
moeite een ernstige studie te maken
van de wenselijkheid en de mogelijk
heid om het stelsel fundamenteel te
wijzigen. Dit zal dan het onderwerp
van een volgend artikel zijn. L.H.
Knapp: 3—9. Punch: Bruin 6—3; Val
star 610; Horvath: 104.
Typhoons heeft het sterke US onver
wacht grote tegenstand geboden. Vooral
in de tweede helft waren de Haarlem
mers de betere ploeg en slechts een
onproduktieve eerste helft stond een
Haarlemse zege in de weg. Vooral
Ruud van Elk onderscheidde zich door
na rust de international Simon Schagen
geheel uit te schakelen. In de eerste
helft was US beslist beter en via 12—20
werd een normal 1832 ruststand be
reikt. In de tweede helft domineerde
Typhoons, doch gebrek aan een zeker
schutter verhinderde dat het krachts
verschil ook in punten werd uitgedrukt.
Bij US zorgde de snelle en onhoudbare
Brandon er voor dat zijn ploeg aan de
goede kant van de score bleef. 4249.
Topscorers: Typhoons: Hooyveld: 74,
Hans van Elk: 55, Ruud van Elk:
46. US: Brandon: 6—10, Schagen: 90,
Mettenbergh: 73.
De HOC-dames konden in de eerste
helft van hun wedstrijd tegen AMVJ
hun draai niet vinden en keken bij rust
tegen een triest 820 aan. Na de her
vatting werd de achterstand snel ingelo
pen 2627, maar snelle break-outs
brachten AMVJ toch de zege. 3237.
In de heren le klasse had White Stars
weinig mededogen met Aurora 6127.
Lagendijk 12—10; Spoor 14-2 en van
Giffen scoorden naar hartelust. Ty
phoons 2 won benauwd van Sibaba
2631. Flamingo's 2 sloeg de Antilopen
reserves na een doelpuntenrijke strijd
met 6656. Jole 109, Zijlstra 10—4 en
Tel 410 blonken uit. De ruststand bij
HOC-SC Haarlem 2621, deed niet ver
moeden dat er bij het eindsignaal zo'n
groot verschil zou zijn 3650. Ton
Kaart was met 1026 geducht op schot
Overige uitslagen: Heren: Rapiditas-
SC Haarlem 4 36—10; HOC 2-ZBVS 2
2924; White Stars 2-Typhoons 4 2425,
Typhoons 3-HOC 3, 37—22.
ZANDVOORT, 7 dec. Vandaag is
op het raadhuis te Zandvoort ter visie
gelegd het ontwerp-uitbreidingsplan
Bramenlaan, dat voorziet in de bebou
wing van het terrein, grenzende aan de
Bramenlaan en de Duinrooslaan te
Bentveld.
In februari van dit jaar verwierp de
gemeenteraad van Zandvoort een ont
werp-uitbreidingsplan voor dit gebied,
voornamelijk op grond van bezwaar
schriften van omwonenden die in dit
plan een onaanvaardbare aantasting
van het natuurschoon zagen. In het
nieuwe plan is l:et aantal te bouwen
woningen verminderd van twaalf tot
negen. De inhoud moet minstens 350
m2 bedragen en de grootte van het per
ceel grond tenminste 1700 m2 Voorts
voorziet het in de aanleg van tennis
banen nabij de A. G. Bodaanstichting.
De terreinen tegenover Huize „Groot
Bentveld" zijn bestemd voor actieve
recreatie, met de daarbij behorende
bebouwing.
HAARLEM, 7 dec. Voor de eerste
maal in dit seizoen hield de vereniging
„Dante Alighieri" een bijeenkomst.
Prof. Morpurgo uit Amsterdam sprak
over toegepaste kunst, en doelde daar
bij in het bijzonder op het zgn. stuc
werk. Hij liet hiervan, aan de hand van
lichtbeelden, oorsprong, bloei en ver
val zien en omspande daarbij vele eeu
wen. Dat de Italianen grootmeesters in
deze kunst waren blijkt wel uit het feit
dat zij in verschillende landen hun spo
ren achterlieten. Ook de Amsterdamse
grachtenhuizen getuigen hiervan! Het
verval van het stucwerk komt in de
Rococo-tijd, als deze kunst zoals hij het
uitdrukte „bijna een ziekte wordt". Het
publiek dankte de spreker voor de boei
ende lezing met hartelijk applaus. De
volgende bijeenkomsten zullen op 5 en
28 januari 1960 worden gehouden, even
eens in de sociëteit „Trou moet Blijc-
ken".
KERSTBOMEN Tijdens het verla
den van kerstbomen vanuit een wagon
van de Nederlandse!) e Spoorwegen op 'n
terrein achter de Kinderhuissingel is
zaterdagochtend een 23-jarige hove
niersknecht vrij ernstig gewond. Zijn
collega, een 17-jarige bloemistknecht
liet plotseling een kerstboom vallen,
waardoor eerstgenoemde een hersen
schudding opliep. Hij is naar het Grote
Gasthuis overgebracht.
AANRIJDING Een 74-jarige heer
is zaterdagavond, toen hij zonder vol
doende op het verkeer te letten plotse
ling op de hoek Zonnelaan-Spaarnelaan
de rijweg overstak, door een personen
auto, bestuurd door een 46-jarige letter
kundige uit Haarlem aangereden. Met
een fractuur aan het linkerbeen is hij
naar het Grote Gasthuis overgebracht.
De politie van Haarlem roept getuigen
op zich met hen in verbinding te stel
len.
GROTE HOUTSTRAAT 99
HAARLEM, 7 dec. Een luid gejuich
klonk zaterdagmiddag in de Gen. Cron
jéstraat toen wethouder D. J. A. Ge
luk de winnaar van de Austin A 40, een
auto beschikbaar gesteld door de winke
liersvereniging Gen. Cronjéstraat en
het Julianapark, bekend maakte. Jam
mer was echter dat de heer Hobo, Van
Nesstraat 13 te Haarlem, op dat mo
ment niet aanwezig was, daar hij de
mening was toegedaan tocii nooit iets
te zullen winnen. Toen de heer Hobo
dan ook tijdens het hakken van houtjes
door een van de bestuursleden ge
vraagd werd mee te gaan naar de
Cronjéstraat om zijn geschenk in ont
vangst te nemen, kon hij het haast niet
geloven.
Voordat men tot trekking was overge
gaan, had de voorzitter van de winke
liersvereniging, de heer A. van de Berg(
wethouder Geluk hartelijk verwelkomd,
in welke toespraak hij de vele acties,
welke het comité had ondernomen ge
durende het afgelopen jaar naar voren
haalde. Daarbij was de Sint-Nicolaas-
actie, waaraan zo veel prachtige prij
zen verbonden waren, wel het glans
rijke hoogtepunt. Wethouder Geluk on
derstreepte deze woorden nog eens en
trok vervolgens de hoofdprijs, lot num
mer 47566. Het corps van de „Harmo
nie Haarlem" zette hierop feestelijke
muziek in. Later maakte de heer Hobo
met zijn vrouw en zoontje een tocht
door de winkelstraten.
In Haarlem Oost heeft de buurtver
eniging Haarlem-Oost weer een zeer
geslaagde Sint Nicolaasviering gehou
den. In het bureau van Sociale Zaken
aan de Teding van Berkhoutstraat wer
den de Sint en zijn knecht, nadat ze
eerst een rondrit langs de deelnemen
de winkeliers hadden gemaakt, door
een grote kinderschare met stormach
tig gejuich ontvangen. Duizenden kin
deren schudden de Sint de hand en ont
vingen van Pieterbaas een pakje.
Zondag was de Sint te gast in het ge
bouw van de Speeltuinvereniging „Oos-
terkwartier". waar enkele jeugdige
buurtbewonertjes ritmische oefeningen
met zang en muziek lieten zien, terwijl
een goochelaar de kleintjes lange tijd
alleraardigst vermaakte. Ook hier kre
gen alle kinderen een pakje. Daar op
een veel groter aantal kinderen was ge
rekend, bleven er nog tientallen ge
schenken over, welke door Sint Nico
laas aan de bewoonsters van het hofje
aan de Jansweg en het Teylershofje
werden uitgereikt.
PRETORIA, 7 dec. (Reuter) De
Zuidafrikaanse minister van justitie,
Charles Swart, is benoemd tot gouver
neur-generaal van de unie als opvolger
van Ernest Jansen, die op 25 novem
ber in de ouderdom van 78 jaar aan
leukemie was overleden.
De nieuwe gouverneur-generaal, die
evenals zijn voorganger lid van de Na
tionale (regerings) partij en een voor
malige jurist is, is ook acteur in Hol
lywood, journalist, boer, lector en on
derwijzer geweest. Hij is fel anti
communistisch. Tijdens de ziekte van
wijlen premier Strijdom werd hij in 1958
tot vice-premier benoemd.
Op 20-jarige leeftijd nam Swart, deel
aan' een mislukte opstandige actie te
gen de deelneming van Zuid-Afrika aan
de eerste wereldoorlog. Voor dit feit
zat hij enige dagen gevangen. Tijdens
zijn verblijf in Hollywood trad Swart
in verscheidene films op als figurant,
o.a. in een rolprent met Boris Karloff.
Zijn enige grote rol was die van She
riff in een „Western".
Hi Ned 1958
4','« Ned 1959
3% Ned 1953
Staffel 1947
3tb Ned 1956
3','« Ned 1948
ft. Ned 1950
Hi Ned 1954
Hi Ned. 1955 fl
6.N.G. Won bouwl. 6
Ned Handel Mij. Cert.
Amsterdam Rubber
H V.A.
Senembah-MiJ.
AJC.D
Berke) Patent
L'alvê-Delft Cert
Dell Mil
Fokker
v Geldei
Hoogovens
Müller Co.
Philips Gem.bez
Unilever
rtilllton 2e
Kon Petroleum 50
Holl Amerika Liin
K.L.M
Kon Ned Stoomb M11
K.P.M.
Ned Stoomv Mil
v) Ommeren
Ned Scheepvaart Unte
Kentespaarbrieven '57
Rentespaarbrleven '58
2tb Amsterdam '56
2ti Amsterdam '56
2tb Rotterdam '57
Alb. HeJjp kl. obL 4
Vorig
opening
Slot
7/12
100%
98*
94%
93 n
91%
93%
87%
87%
89%
90%
108%
247%
111%
111%
147%
615
410%
410
288
711
181.50
183.50
264
265
758
747%
753%
718%
717%
349%
165
164.60
166%
167%
115
172%
175%
133%
173%
247%
143%
144%
108%
80%
89%