GROOT ALARM IN NOORDER-IJPOLDER Tienduizend inwone sneeuw 'jacht evacueren bewoners nog op Honderden wachten bovenverdiepingen SCHILDER ZELF MET J Nooddijk in de hongerwinter Het weer. Sneeuwfront over ons land T reinv er tr aging m het noorden Landelijk onder zoek van horloges FOTO ENGEL donderdag u januari i960 83ste JAARGANG No. 30416 tó' M 0 R RIS "éefore ijbu êiuj! TOTALE OPRUIMING Morgen opklaringen AMSTERDAM, 14 jan. Duizenden bewoners van de Am sterdamse buitenwijk Tuindorp-Oostzaan bebben vanmorgen uit bun woning moeten vluchten door een breuk in de dijk van zijkanaal H, die binnen vier uren bet water tot ongeveer anderhalve meter deed stijgen. Na de stormramp van 1955 is dit de ernstigste scbade. die ons land na de oorlog van bet water beeft geleden, doek gelukkig *ijn bij deze overstroming geen slacbtoffers gevallen. De scbade Zal zonder twijfel vele miljoenen bedragen. De bewoners van bet ondergelopen tuindorp naar schatting worden de 4000 getroffen woningen bewoond door ongeveer 10.000 personen w zijn voor lopig ondergebracht in geïmproviseerde noodverblijven in scholen en verder bij particulieren. Na bet alarm, dat in de vroege morgenuren werd gegeven, zijn ^rijke hulpdiensten in actie gekomen. Het binnenstromen van bet Yatar geschiedde echter in zulk een tempo, dat van dichten van "e dijk geen sprake was. Men verwacht dat dit morgen zal kunnen geschieden. Het Ieegmalen van het overstroomde gebied, de Noorder- Upolder, zal echter veel meer tijd in beslag nemen. Agent ontdekt gat Peil Noordzeekanaal wordt verlaagd - BALANS-OPRUIMING Alleen rubberboten bereiken de huizen ïaandam Overal hulpacties Evacuatie voltooid Radio-activiteit? Mill TllOlllilllX ELEGANTi TASSEN EN BY0UX Prins Bernhard in Mexico heef± de GROOTSTE OPRUIMING KLEVERPARKWEG 7 Haarlem O BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 14348C Bijkantoor Beverwijk: Zeestraat 50, telef 4790 Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan30 Telefoon 5790 Directie: 3. J. W Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen, hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur avonds tel. 21544. Dijkbreuk in Amsterdam-Noord, water staat anderhalve meter hoog tlllllllllllllllllllllllllllllilllilllMllllllllllllllllllllllllllllllllMIII De evacuatie van Tuindorp-Oostzaan ging gepaard met taferelen, die een le vendige herinnering opriepen aan de watersnoodramp van 1953. Hier wordt een oude dame door het wassende water heen in veiligheid gebracht. Korte tijd later stond het water anderhalve meter hoog. AMSTERDAM, 14 jan. In het thans overstroomde gebied heeft tot voor kort een nooddijk gelegen, die daar in de hongerwinter door de bevolking zelf is tot stand gebracht. In 1944 dreigde n.l. de bezettér de polders rondom Amsterdam onder water te zetten. In de dijk, die nu doorgebroken is, lagen Duitse mfj- nen. Daar de polder, die nu onder gelopen is, destijds ook werd be dreigd, besloot het Amsterdamse ge meentebestuur een nooddijk te leg gen ter bescherming van het thans ondergelopen tuindorp-Oostzaan. Het werd een dijk van 600 meter lengte, waaraan de gehele bevolking van het tuindorp maanden gewerkt heeft. De mannen groeven en spitten, terwijl vrouwen en kinderen zorgden voor spijs en drank. De dijk bleef echter een zwakke bescherming en is op geruimd na de oorlog, toeh het tuin dorp werd uitgebreid. Advertentie BARTBJOrIsST^ HAARLEM TEL 13439 LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 Verwachting tot vrijdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Aanvankelijk nog plaatselijk sneeuw, later opklaringen. Langs de kust aanvankelijk krachtige, overigens matige wind tussen noord en oost. Matige, in de vroege ochtend plaat selijk strenge vorst. Zon: 8.43-16.56. Maan: 18.58-9.04. (Van onze verslaggever) De breuk in de dijk van zijkanaal H. een zijkanaal van het Noordzeekanaal, tverd in de vroege morgenuren door een agent geconstateerd. Over een afstand van ongeveer 25 meter was de djjk, die in de oorlog door de Duitsers is ondermijnd geweest en die thans in on derhoud is bij de Noorder IJpolder haast het poldergemaal weggezakt. Aanvankelijk stroomde het water lang zaam door het gat naar de vele me ters lager gelegen polder. De kracht van het water verwijdde het gat reeds bin nen enkele uren tot ongeveer zeventig hieter. Een stroom van schuimend wa ter bruiste de polder binnen. Binnen korte tijd werden de kerk klokken geluid en gingen politiewa gens het tuindorp rond om in de duis ternis de slapende bewoners te wek ken. Bij velen drong niet het besef van de ernst van de situatie door. Zij bleven in hun woning en brachten hun huisraad naar de bovenverdieping. Reeds na enkele uren begon de dikke sneeuwlaag zich donker te kleuren en vrij kort erna steeg het water tot en kele decimeters boven de straat. De politie had inmiddels alle wegen haar het tuindorp afgezet om verkeers opstoppingen te voorkomen. Niettemin "eerste er al vrij spoedig op alle we- Ken een complete chaos. De bussen van het gemeentevervoer, •lie onmiddellijk waren gerequireerd voor de evacuatie van zieken, invaliden ouden van dagen, konden nauwelijks hieer een weg banen naar het be dreigde gebied, waar het water angst wekkend snel steeg. Tegen tien uur Waadden de vluchtende bewoners reeds kniehoog naar de hoger gelegen Oost- zanerdijk, die als „terp" fungeerde. Ook ontkwam een deel in de richting van de Corn. Douwesweg waar in de kantine van de Ned. Dok en Scheeps bouw Mij. de eerste hulppost was inge richt. Hoewel het water een uur later reeds tot ongeveer anderhalve meter was ge stegen viel er. merkwaardigerwijs, van paniek nauwelijks iets te merken. Bij de oudere bewoners van dit gebied leeft nog de herinnering aan de grote overstroming van 1917 toen de zeedijk bij Uitdam brak en het gehele Water land overspoelde. Toen steeg het wa ter niet hoger dan anderhalve meter en konden de bewoners zich, in eerste instantie, redden door naar de boven verdieping van hun huis te vluchten. Het deel van tuindorp Oostzaan dat geheel is ondergelopen is kort na de eerste wereldoorlog gebouwd. Als hoge uitzondering werd het terrein niet enkele meters opgehoogd maar ter besparing van kosten het tuin dorp bestaat geheel uit lage eenge zinswoningen in de goedkope huur- klasse op polderpeil aangelegd. Dit is ook gebeurd met een recente uitbreiding aan de westzijde, die ook geheel is ondergelopen. Aan de oostzijde is enkele jaren een nieuwe uitbreiding gemaakt op opgespoten land, het zgn. terrassendorp, dat ge heel van wateroverlast is bevrijd ge bleven. Na een inspectie van het dijkgat heeft de directeur van Publieke Werken te Amsterdam, ir. Van Walraven, mede- (Van onze weerkundige medewerker) DE BILT, 14 jan. De temperatuur bleef gisteren in Zuid-Limburg de ge hele dag rond min 10 gr. C. schomme len. In de vroege avonduren daalde het kwik vooral in het oosten van ons land sterk. Op het vliegveld Deelen bij Arn hem tot min 14 gr. C., hetgeen ook de laagste temperatuur van de nacht bleef. In de kop van Noord-Holland en de Waddeneilanden kwam net tot 4 a 5 gr. vorst. In Rotterdam werd nog 11 gr. C gemeten. In de loop n de avond en nacht breidde zich een wolkenscherm van Duitsland over Nederland uit waardoor de temperatuur weer ging stijgen. Om acht uur vanmorgen varieerde het kwik tussen min. 2 gr. in Den Helder en min 10 gr. in Zuid-Limburg. De depressie, die van Italië over de Balkan naar Po len is getrokken, beweegt nu in weste lijke richting en veroorzaakt behalve in bijna geheel Duitsland ook in een groot deel van Nederland sneeuwval. Doordat de vvind tot krachtig is toege nomen uit richtingen tussen noordwest en noordoost kunnen er plaatselijk sneeuwduinen van enkele decimeters ontstaan. Achter deze sneeuwdepressie gaat de temperatuur weer iets dalen zo dat het winterweer met matige tot strenge vorst de komende dagen voort duurt. max. min. neersl. Station Weer temp. temp. afgel. Den Helder Ypenburg viissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven sneeuw motsneeuw sneeuw motsneeuw sneeuw motsneeuw sneeuw Zd.-Limburg sneeuw Helsinki licht>bew. Stockholm zwaar bew. Oslo zwaar bew. Kopenhagen sneeuw Londen Amsterdam Brussel Luxemburg Parijs Nice Berlijn Frankfort Zürich Wenen zwaar ew. motsneeuw sneeuw onbewolkt onbewolkt half bew. sneeuw sneeuw onbewolkt onbewolkt gisteren -2 -3 -2 -6 -4 -7 -8 -10 -17 -8 -7 -4 1 -4 -4 -8 0 7 -6 -6 -3 -9 -6 -11 -5 -11 -1. -12 -21 -10 -9 -5 -5 -7 -11 -16 -12 -0 -7 -19 -21 -10 24 uur 3 0.1 0.1 0.6 1 1 1 0.6 0.6 0 0 0.1 1 0.4 0.1 0 0.2 0 6 0.1 0 7 Advertentie gedeeld dat het niet mogelijk zal zijD het gat vandaag nog te dichten. De toegangswegen zijn zeer smal. Men is wel met alle beschikbare mankracht begonnen om de koppen van het stroomgat met zeilen af te dekken om verder afbrokkeling van de dijk te voorkomen. Ook zal het peil van het Noordzeekanaal zoveel mogelijk wor den verlaagd om de kracht van het in stromende water te breken. Na het grote alarm kwamen alle hulpdiensten snel in actie. De Marine stelde onmiddellijk twintig vletten en 250 man beschikbaar om behulpzaam te zjjn bij de evacuatie. Ook het Rampenfonds meldde zich met twin tig boten. Het bleek echter dat deze WATER A'OAK AMSTERDAM CfcNTRuN) Qea ^aartje, dat zo nauwkeurig mogelijk de plaats van de ramp van Amsterdam-noord aangeeft. Het gehele met een ceerde lijn aangegeven gebied staat na de met een pijl aangeduide dijkbreuk onder water. Het woongebied (10.000 inwonersTuindorp-Oostzaan is eveneens met een pijl aangeduid. boten een te grote diepgang hadden om overal te worden gebruikt. Alleen rubberboten konden alle woningen bereiken waar de bewoners, in de bovenverdieping, op hun helpers wachtten. Enkelen waagden zich te voet uit hun woning. Zij kwamen doornat in de ijzig koude sneeuw jacht op de Oostzanerdijk aan, waar zij, zo goed en zo kwaad als het ging, werden geholpen. Enkele auto mobilisten, die zich na elf uur nog met hun auto in het overstroomde dorp waagden, liepen spoedig vast en moesten zelf van het dak van hun auto worden geëvacueerd. In de hoger gelegen stadsdelen van Amsterdam Noord, o.m. in het St. Ro- saklooster werden opvangcentra inge richt. Uit de burgerij ontwikkelde zich ook spontaan een hulpactie op grote schaal. Gevluchte gezinnen, die met kinderen op fietsen en in kinderwagens en met een bescheiden handbagage een trieste aanblik boden, werden onmiddel lijk gastvrij onthaald. In aller ijl wer den overal noodkeukens ingericht om de vluchtelingenschaar, die spoedig de om vang van duizenden mensen kreeg, aan een warme maaltijd te helpen. De spontane hulpacties uit de burge rij veroorzaakten echter enige malen opstoppingen op de wegen. In het bij zonder de evacuatie van zieken gaf ve le problemen. In een zijspan van de po litie werd in de ijzige koude een ern stige tbc-patient naar een ziekenhuis in de stad vervoerd. Tegen twaalf uur bood het vriende lijke tuindorp de aanblik van trieste verlatenheid. Het water reikte tot aan de ramen. De hulpactie had een enor me omvang aangenomen. Bij de grote bedrijven aan het IJ werd nauwelijks gewerkt. Al het personeel bood een hel pende hand. De hoofdcommissaris van politie, de heer van der Molen, deelde ons mede, dat centrale leiding bij de hulp ontbrak. Alle diensten, van de B.B. tot het Le ger des Heils werkten op eigen gelegen heid om op zo kort mogelijke termijn alle bewoners weg te krijgen uit het on dergelopen dorp. In de loop van de middag slaagde men erin om de evacuatie te voltooien. Een enorm werk wachtte nog: het voe den en onderbrengen van alle vluchte lingen. Men ziet met vreze de nacht tege moet. Bij grote vorst dreigt het ge vaar, dat de huizen zullen gaan scheu ren. De schade is aan de duizenden licht gebouwde kleine woningen dan niet te overzien. GRONINGEN, 14 jan. Het win terweer in het noorden kreeg van morgen een grimmig aanzien. De door een harde noordoosten wind voort gejaagde sneeuw vormde op sommi ge plaatsen grote hopen. Tot dusver is er volgens opgave van de meteoro logische dienst te Eelde vijf centimer sneeuw gevallen. De minimum-tem peratuur, gisteravond gemeten, was min tien graden. Vanmorgen om acht uur was de temperatuur op Eelde min drie graden. Voci het eerst ondervond de treinen loop in het noorden ernstige overlast. Stuifsneeuw woei tussen de koppeldo zen van de diesel-elektrische treinstel len en ook werden enkele seinen ge stoord. De eerste trein uit Leeuwarden kwam vanmorgen met een vertraging van ongeveer tien minuten in Groningen binnen. De trein van halfzeven uit Groningen naar Delfzijl had tien mi nuten vertraging. De goederendiensten in de afgelopen nacht waren eveneens verlaat, gedeeltelijk doordat de goede rentreinen met vertraging in Zwolle aankwamen. De autobusondernemin gen konden naar alle richtingen de dien sten t lijven onderhouden, zij het met een vertraging van gemiddeld tien tot vijftien minuten. DEN HAAG, 14 jan. Het centraal orgaan voor de juweliers en horlogers het overkoepelend orgaan van de verschillende branche-organisaties op dit gebied zal trachten, zo mogelijk in samenwerking met bevoegde over heidsinstanties, te komen tot een on derzoek op radio-activiteit van horloges door het gehele land. Advertentie DE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST SIKKENS-TJALLEMA PR0DUKT 5R. HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEFOON 20411 Bewoners verlaten in allerijl Tuindorp-Oostzaan. MEXICO, 14 jan. Prins Bernhard is woensdag uit de stad Mexico naar Cuernavaca vertrokken. Dit is de eer ste etappe van een autotocht naar Aga- pulco. Advertentie

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 1