WIJNEN bedreigd
door nieuwelingen
VenhcJt
Verzoening De Munek-DOS
Larsen zegeviert tegen
„onverslaanbare" Flohr
c
J
Martha Wiereng neemt
prompt revanche
Gebreken in de verhouding
volk en krijgsmacht
PESMAN OFFICIEUS
SCHAATSKAMPIOEN
alabastine bijdehand?
J® GL
Van de Pol zet het ivoor weer
volkomen naar zijn hand
Hoogoventoernooi
in cijfers
Sportbeoefenaars
komen bijeen
Maar vice-voorzitter en penning
meester treden uit bestuur
Peter Lukowski
op tweede plaats
Tijdnood a la
Reshevsky
Van 't Oever wint
op lange baan
In advies oorzaken onderkend en
middelen ter verbetering genoemd
Winnaar op 1500 en 3000 meter
DE
5P
K»
BILJARTKAMPIOENSCHAP 71/2
SCHAATSEN IN NEDERLAND
Geen scheuren en gaten
in plafond en wand
s
VRIJDAG 15 JANUARI 1960
PAGINA 6
'A-
„Top-sport Holland"
TAAI en KORSTJES
Lage Landen-wedstrijd
Spanning stijgt in Beverwijk
door
J. H. DONNER
Rie Meyer doet het
goed in Davos
Kübler ook pijlsnel
op de ski's
Militairen verliezen
ook van Luxemburg
Nationale Raad Welzijn Militairen
Onrustige Zenuwen?
door JAN VAN CENT
Nieuwe arrestaties in
fraudezaak Texel
Duizenden liters benzine
onrechtmatig afgetapt
Albert Schweitzer
85 jaar
Albert Schweitzer prijs
ingesteld
Rijkswaterstaatwerken
Enige aannemers houden
zich niet aan verbod
van Bouwbedrijf
(Van onze speciale verslaggever)
NIJMEGEN, 14 jan. In de eerste
ronde van het nationaal biljartkampi-
oenschap 71/2, het ruimste van alle ka
der-genres, is Nederlands talentvolste
speler Tini Wijnen tweemaal in gevaar
geweest. Twee partijen tegen jonge de
butanten, Jaap Ligthart en Hans Vul-
tink. Beiden kwamen zonder hoop aan
de tafel, slechts met de gedachte niet te
veel terrein te verspelen en als. het kon
een draaglijk moyenne te bereiken. Maar
de tientallen biljartvrienden in Hotel
Keizer Karei zagen de artiest Wijnen
worstelen met een kramp" die hem in
een poel van trage carambolage sleur
de. Kruimelbeurten, geen „tempera
tuur", geen maatgevoel; de donkere
Nijmegenaar dronk nerveus zijn melk
en zag met stijgende ongerustheid, dat
zijn jonge tegenstanders onbevangen
begonnen te spelen en zich klaarmaak
ten voor een definitieve charge. Edoch,
beide keren, in de middagséance tegen
Eigthart en 's avonds tegen Vultink,
richtte de Nijmeegse virtuoos zich op.
Zijn demarrages, reeksen van 93, 83 en
135, kwamen juist op tijd om de aan
stormende „nieuwelingen" te doen wan
kelen.
Twee winstpartijen voor Wijnen,
maar ook twee voor de Rotterdamse
mathematicus Piet van de Pol. De
man, die de naam kreeg van de we-
tenschappelijkste kaderspeler van Eu
ropa. had het ivoor vanavond voor
het eerst sinds lange tijd weer volko
men onder controle. Met het noncha
lante gemak, dat alleen bevoorrechte
biliartkunstenaars zich kunnen per
mitteren, manoeuvreerde hij beurten
lang aan de kop van de tafel. Een
briljante topserie, een voorbeeld van
beheerst 71/2, bracht Van de Pol op
gel' ke hoogte met zijn grote concur
rent. De minnaar der biljartlogica
van de Pol, de fantaisist Wijnen en de
eerzuchtige vechter Scholte zijn nu
nog ongeslagen. Het kaf is reeds van
het koren gescheiden. Geen der overi
ge deelnemers zal de illusie koeste
ren tot de kanshebbers te behoren.
„Wat kan mij gebeuren?" schokschou
derde Jaap Ligthart vanmiddag. „Van
Wijnen moet ik wel verliezen, dus voor
uit maar". De al wat corpulente Alk-
maarse jongeling toch al geen lief-
hebb-r van precieuse lif-lafjes la ligne
hamerde door, zonder kader te spe
len. Rappels met een volle decimeter
uitloop, brokkelig verzamelspel, schoon-
heidsfouten, wat gaf het? De kenners
schudden meewarig het hoofd, maar
na veertien grauwe beurten stond Wij
nen 100 caramboles achter: 19393.
Zou de „nieuwe meester" in dit slijta-
gegevecht zonder weerga als een „ont
redderde" ten onder gaan? Of zou hij
het balsturige ivoor met al de rijkdom
van zijn flonkerende kleinspelkunst op
de valreep in andere banen weten te
dwingen" „Ajax-MVV" mompelde ie
mand. Maar zover kwam het niet. Wij
nen wierp de boeien af in de zestiende
beurt. De beukende trommelslagen,
waaraan de biljartstijl van Ligthart de
den denken, stierven weg, toen de ge
tergde Nijmegenaar zijn instrument liet
jubelen. Als kostbaar kristal streelde
hij de kogels, die gevoelig voor zoveel
attentie, alle rukkigheid aflegden. De
sombere onverschilligheid op het ge
zicht van Wijnen maakte plaats voor een
uitdrukking van gretige concentratie.
Haastig om het fortuin niet te verliezen,
werkte hij aan een serie, die de rijkdom
van zijn weergaloze coup de queue
voor de eerste maal in dit tournooi
prijs gaf.
Piet van de Pol had slechts één
beurt langer nodig om af te rekenen
met Hans Vultink. De jongste deel
nemer (22 jaar) heeft m Aalten bij
Winterswijk in het café van zijn va
der een maand lang op de grote ta
fel getraind. Zijn ster is snel gere
zen mede dank zij de militaire
dienst. Zijn kapitein gaf hem drie
dagen in de week gelegenheid zich te
oefenen op het satijnen laken en
Vultink zocht met succes zijn weg
van de tweede klasse 38-2 naar de
biljartelite. De partij tegen van de
Pol betekende voor de nieuweling een
vrij triest begin. Hij reikte in 21 beur
ten tot een schamel totaal van 128.
In de laatste avondpartijen rekenden
van de Pol en Wijnen af met hun be
lagers, zij het niet zonder moeite. Het
BEVERWIJK, 14 jan. De uitslagen
van de zevende ronde van het Hoog
oven-schaaktoernooi luiden:
Grootmeestergroep: FlohrLarsen
01, PetrosjanBouwmeester afgebr.,
Van ScheltingaTan afgebr., Toran
Matanovic y,BarendregtDonner
0—1.
Meestergroep: Van GeetGereben
01, LangewegBranicki 'A, Perez
Rellstab y.A, SandorKramer
yBinkÈredewout 10
Damesgroep: mevr. Heemskerkmej.
Jovanovic afgebr., mej. Sinkamevr.
Brandler 01, mevr. Timmermevr.
Van der Veen afgebr., mevr. Vreeken—
mevr Loeffler 10, M. Bacicmevr.
Chaude de Silans y,lA.
Van enkele afgebroken partijen zijn
de uitslagen:
Grootmeestergroep: vijfde ronde: To
ranBarendregt 0—1. PetrosjanMata
novic y—'A, Van Scheltinga—Donner
Meestergroep: vijfde ronde: Branicki
Gereben j/jzesde ronde: Gereben
Bink 10.
Damesgroep: mevr. Chaude de Silans
mevr. Vreeken y,A, mevr. Brand
lermevr. Heemskerk 10.
Na de zevende ronde is de stand in
de .verschillende groepen:
Grootmeestergroep: 1. Larsen 5 pnt.
en 1 afg. partij; 2/3 Petros jan en Ma
tanovic beiden 4 pnt. en 1 afg. partij;
4/5. Flohr en Donner beiden 4 pnt.;
6 Van Scheltinga 2 A pnt. en 2 afg.
partijen; 7. Toran 2'A pnt.; 8. Bouw
meester 2 pnt. en 3 afg. partijen: 9. Ba
rendregt 1 pnt.; 10. Tan 'A pnt. en 2
afg. partijen.
Meestergroep: 1. Rellstab 5'A pnt.; 2.
Gereben 5 pnt.; 3 tot en met 6. Kramer,
Langeweg, Perez en Sandor allen 3y
pnt.; 7. Van Geet 3 pnt.; 8/9/10. Bink,
Bredewout en Branicki allen 2 y, pnt.
Damesgroep: 1. mej. Jovanovic 5 pnt.
en 1 afg. partij; 2. mevr. Timmer 4 pnt.
en 1 afg. partij; 3. mevr. Vreeken 4 pnt.;
4/5. mevr. Heemskerk en mevr._ Van
der Veen 3 Vi pnt. en 1 afg. partij; 6/7.
mej. Sinka en mevr Chaude de Silans
beiden 3A pnt.; 8/9. mej. Bacic en mevr.
Brandler beiden 2'A pnt.; 10. mevr.
Loeffler 1 pnt.
duurde tot de negende beurt voordat
Wijnen tegen de schuchtere Vultink uit
zicht kreeg op de zege. Hij legde een
snelle reeks van 135 onder de lampen,
maar een beurt later presenteerde de
Aaltenaar opnieuw zijn zwierige af
stoot: 226221. Pas in de slotfase gaf
de routine van de Nijmeegse favoriet
de doorslag.
Ook Van de Pol moest al zijn ener
gie te hulp roepen om het halsstarrige
verweer van Ligthart te breken. De
slotreeks van de Rotterdammer (130),
gebaseerd op de schoonheid van ge
amortiseerde rappeleerkunst, beloonde
het publiek met een warm applaus.
Uitslagen eerste dag
Scholte
300
22
43
13.63
Jacobs
233
22
44
10.59
Mol
300
26
51
11.53
Beekman
158
26
23
6.07
Wijnen
300
20
93
15.—
Ligthart
242
20
36
12.45
Van de Pol
300
21
42
14.28
Vultink
128
21
24
6.09
Jacobs
300
31
48
9.67
Mol
197
31
25
6.35
Beekman
202
16
48
12.62
Scholte
300
16
118
18.75
Wijnen
300
12
135
25.—
Vultink
231
12
57
19.25
Van de Pol
300
11
130
27.27
Ligthart
173
11
46
15.72
Na de eerste dag luidt de stand:
1. en 2. Van de Pol en Wijnen 4 pnt.
(18.75); 3. Scholte 4 pnt. (15.78); 4. Ja
cobs 2 pnt. (10.05); 5. Mol 2 pnt. (8.71);
6. Ligthart 0 pnt. (13.61); 7. Vultink 0
pnt. (10.87); 8. Beekman 0 pnt. (8.57).
(Van onze verslaggever)
ROTTERDAM, 14 jan. In het ge
bouw van de Koninklijke Nederlandse
Roei- en Zeilvereniging De Meer zullen
op zaterdag 13 februari vertegenwoor
digers van vrtfwel alle takken van
sport bijeenkomen. Dit op initiatief van
de beide roeiers Lex Redelé en Peter
Bakker, die op deze unieke wijze ho
pen tot een vruchtbare samenwerking
te komen tussen de Nederlandse sport
beoefenaars.
Het plan hiervoor is ontstaan tijdens
de voorbereidingen op de jongste Euro
pese roeikampioenschappen in Maqon,
toen de scullers Redelé, Van Weezen-
beek, Bakker en Rentmeester vrijwel
dagelijks samen oefenden op de Bos
baan. De mogelijkheid voor een samen
werking op grote schaal werd bespro
ken met o.a. jhr. mr. A. Feith, voor
zitter van de Nederlandse Sportfedera
tie en ltn. kol. C. F. Pahud de Mortanges,
voorzitter van het Nederlands Olym
pisch Comité; die onmiddellijk enthou
siast waren. Van alle kanten werd me
dewerking verleend, o.a. van De Maas,
die het prachtige clubhuis aan de Rot
terdamse Veerkade beschikbaar stelde.
Daar zullen in het bijzijn van offi
cials, trainers en speciale genodigden,
voetballers, hockeyers, ruiters, zwem
sters, atleten, turnsters, zeilers, wiel
renners, basket- en volleyballers, scher
mers, tennisers, roeiers, honkballers en
beoefenaars van krachtsporten enz. bij
eenkomen om in een gezellige, onge
dwongen sfeer met elkaar kennis te
maken, ideeën over trainingsmethoden
uit te wisselen en een goede onderlinge
verstandhouding te kweken. Tijdens
een diner op deze bijeenkomst, die men
de naam „Top-sport Holland" heeft ge
geven, zal dé heer R. v. d. Giessen,
voorzitter van de K.N.R.Z.V. De Maas
als tafelpraeses fungeren.
Advertentie
Heerlijk in de wintertijd.
(Van onze sportcorrespondent)
UTRECHT, 15 jan. De Munck gaat
weer voor DOS spelen. Gisteravond zijn
de laatste obstakels, die tot een verzoe
ning tussen d doelman van het Neder
lands elftal en zijn club moesten lei
den, overwonnen. Daarmee is een reeds
sinds augustus slepende kwestie, welke
in de loop der mpanden tot steeds gro
tere verdeeldheid in de Utrechtse semi-
profclub geleid heeft, in een storm
achtig tempo tot oplossing gebracht.
Dat deze afloop van het conflict niet
de instemming heeft van iedereen, blijkt
intussen uit het feit, dat twee bestuurs
leden afgetreden zjjn: de heer D.
Bleijenberg Sr., tot november j.i. waar
nemend voorzitter, en de heer D. Feen-
stra, penningmeester. De groeiende op
positie tegen de vereniging en de teleur
stellende resultaten van het eerste elf
tal, o.a. drie nederlagen in de laatste
thuiswedstrijden met als logisch gevolg
daling van de publieke belangstelling
en dus beduidend minder inkomsten,
hebben in vier dagen tijds geleid tot
een oplossing van het conflict. De
groeiende oppositie openbaarde zich
het duidelijkst bij de wedstrijd DOS
Rapid JC, toen jongelui door het
Utrechtse stadion liepen met spandoe
ken, waarop gedrukt stond „Wij willen
De Munck terug". Zij moesten door
suppoosten uiteengedreven worden. Bo
vendien werd de sinds kort van een
langdurige ziekte herstellende voorzit
ter A. Schroder maandag j.l. benaderd
door een groep leden, met het verzoek
om een eind te maken aan het geschil
met De Munck. Daarbij bracht die
groep de mededeling over, dat De
Munck bijzonder graag weer actief de
voetbalsport wilde beoefenen. Een ge
volg van het wederoptreden van De
Munck zal zijn, dat de aan het begin
van dit seizoen voor 65.000 van En
schede overgenomen doelman Van der
Wint op het tweede plan zal komen.
DOS voelde zich echter verplicht Van
der Wint schadeloos te stellen en men
heeft daarom met hem, aldus de heer
Schroder, „een prettige financiële rege
ling" getroffen.
LECH AM ARLBERG, 15 jan. In
het Oostenrijkse wintersportcentrum
Lech am Arlberg is donderdag een be
gin gemaakt met de jaarlijkse Lage
Landen-skiwedstrijd waaraan skiërs uit
Nederland. Denemarken en Groot-Brit-
tannië deelnemen.
Na de eerste dag hebben de Britten
de leiding in het landenklassement. Het
verdere klassement kon nog niet defi
nitief worden opgemaakt, aangezien J.
Quaring, een van de Nederlandse deel
nemers, niet op tjjd aanwezig was.
De uitslagen van de eerste dag zijn:
AFDALING: 1. John Rigby (GB) 1 min.
43,7 sec; 2. Peter Lukowski (Ned) 1.46.9;
3. Poulsen (Den) 1.49.2; 4. Palmer-
Tomkinson (GB) 1.52,3: 5. Cornwall-
Leigh (GB) 1.52,3: 6 Minke (Ned) 2.03,7;
7. Quaring (Ned) 2.05,7; 10 Schreider
(Ned) 2.26,3.
In een onderlinge wedstrijd van vijf
Nederlandse dames was Marianne
Tjeenk de snelste in 2.21.1 Barbara
Burgerhout werd tweede, Nani Streng-
holt derde en Olga Lukowski vierde.
FRANS DE MUNCK
.Terug in doel van DOS.
BEVERWIJK, 14 jan. Spannender
dan ooit is de strijd na de zevende
ronde van het Hoogoven-schaaktoernooi.
De grote sensatie kwam in de ontmoe
ting tussen Flohr en Larsen. Flohr had
wit en geldt, met die kleur spelend, als
onverslaanbaar. Het aantal partijen,
dat hjj in zijn goede tijd met wit ver
loor, is op de vingers van één hand af
te tellen. Hij nam tegen Larsen mis
schien te veel risico, omdat een over
winning hem sterk in aanmerking deed
komen voor een eerste plaats. Larsen
won met een aantal typische manoeu
vres uit het arsenaal van de moderne
grootmeester een pion. Wel verloor hij
die weer, maar hij behield de bes
te kansen in het eindspel. Intussen was
Flohr in een verschrikkelijke tijdnood
geraakt. Vijftien zetten in minder dan
twee minuten had ik alleen nog maar
van Reshevsky gezien. Maar die haalt
het dan. Flohr niet meer. Hij over
schreed een tiental zetten voor de tpd-
controle de tijd.
Larsen staat nu aan de kop met vijf
punten en een afgebroken partij, die
hij wel remise zal houden. Matanovic
volgde direct achter hem met vijf pun
ten. Hij kon tegen een stug en correct
spelende Toran niets bereiken; remise.
Petrosjan zal met hem gelijk komen.
Hij speelde tegen Bouwmeester een zwa
re positiepartij. Na geduldig manoeuvre
ren wist hij een kwaliteit te veroveren.
De partij is afgebroken. Buiten iedere
twijfel staat Bouwmeester verloren.
Deze drie, Larsen, Matanovic en Pe
trosjan zijn de grote kandidaten voor
de eerste plaats. Er zijn nog twee ron
den te spelen. In de laatste ronde, zon
dag, spelen Petrosjan en Larsen tegen
elkaar.
In de zevende ronde won ik tegen Ba
rendregt. Juist toen deze een gewonnen
stelling had bereikt, schoot hfl een vre
selijke bok, die een stuk kostte. Van
Scheltinga staat in de afgebroken partij
tegen Tan een pion voor in een toren
eindspel. Toch is winst niet zeker.
DAVOS, 15 jan. De Nederlanse
schaatsenrijdster Rie Meyer heeft gis
teren op de tweede dag van de inter
nationale wedstrijden te Davos enkele
goede prestaties geleverd. Zij eindigde
achter de Oostduitse Helga Haase in
het algemeen klassement op de tweede
plaats. Op de 3000 meter bezette zjj
de eerste plaats in 5 min. 37,6 sec.
met een voorsprong van slechts veer
tig centimeter op Helga Haase. De 1000
meter was weer voor de Oostduitse in
1 min. 37,4 sec. met Rie Meyer op de
tweede plaats in 1 min. 43 sec.
De Oostduitser Helmuth Kuhnert was
bij de heren superieur. Hij won op de
eerste dag de 500 en de 1500 en op de
tweede dag eveneens de 1000 meter in
1 min. 27,9 sec. en de 3000 meter in de
zeer goede tijd van 4 min. 44,6 sec.
SAINT GERVAIS, 15 jan. Ferdi
Kübler, winnaar van de Ronde van
Frankrijk in 1950, is niet alleen een
vermaard „klimmer". Ook als „daler"
in meer dan een opzicht is de
thans 40-jarige Zwitser een gevaarlijk
tegenstander. Dat bewees hij donderdag
te Saint Gervais (Zwits.) bij de ski
kampioenschappen voor wielrenners. In
de reuzenslalom zegevierde hij met
groot machtsvertoon. De renners-met-
de-bekende namen moesten ditmaal
met bescheiden klasseringen genoegen
nemen. Zo werd Louison Bobet vijfde en
de Italiaan Nino Defilippis zesde, Char-
ly Gaul werd veertiende.
LUXEMBURG, 14 jan. In hun
tweede kwalificatiewedstrijd in de strijd
om het intergeallieerde voetbalkampi
oenschap hebben de Nederlandse mili
tairen met 43 verloren van hun Lu
xemburgse tegenstanders. Bij de rust
was de stand 30 in het voordeel van
Nederland. In de eerste wedstrijd ver
loor Luxemburg met 31 van Frank
rijk en Nederland dolf met 40 het on
derspit tegen de Fransen.
(Van onze sportcorrespondent)
GRONINGEN, 15 jan. De sneeuw
jachten, die gisteren het noorden van
het land teisterden, hebben zelfs de be
sturen van ijsverenigingen tot een over
haast vertrek naar huis doen besluiten.
Van de lawine n aangekondigde wed
strijden bleven er slechts drie over.
Martha de Vries-Wierenga, Dini van der
Veen en Bouke Heidstra waren de ge
lukkigen, die nog met plezier op deze
dag kunnen terugzien.
Martha Wierenga vond onder de ne
gen rijdsters in Eelde haar oude rivale
Jantje Venekamp-Tienkamp, die haar
een dag eerder in Vries had geklopt. Zo
ver liet de Friezin het thans niet komen.
Al haar revanche-gedachten legde zij in
een vernietigende eindsprint. Tweemaal
moest Jantje Tienkamp diep voor dit ge
weld buigen. Daarna had Martha niets
meer te vrezen, want Annie van der
Steeg-van der Meer was voor haar in
de finale geen partij. 1. Martha de Vries-
Wierenga, Franeker, 100; 2. Annie
van der Steeg-van der Meer, Leeuwar
den, 50; 3. Netty Krythe, Eelde,
25.
In Odoorn trof Dini van der Veen zo
op het oog rijdsters van klasse aan, zo
als Arina Zomer-Struik en Jantje Ha-
genouw-Bathoorn. Het bleek evenwel dat
er in een jaar veel kan veranderen. Ari
na Struik versloeg wel achtereenvolgens
Grietje Dieterman-Schuur en Jantje
Bathoorn, maar in de finale, leverde zij
geen strijd meer tegen Dini van der
Veen, die er overigens ook wat gemak
kelijker was gekomen. 1. Dini van der
Veen, Kljjnlijk 80; 2. Arina Zomer-
Struik, Borger 50; 3. Grietje Boelen,
de Maten lj.
In Emmeloord verschenen niet min
der dan 32 mannen. Om de snelsten te
kunnen ontdekken, werd er eerst tegen
het horloge gereden. Toen dit achter de
rug was blevei. er 18 rijders over, van
wie Geert Dijkstra al meteen sneuvel
de. Anton van der Nagel, voor het eerst
na zijn schorsing terug, bracht het tot
de laatste vijf, maar werd toen royaal
door Wiebe Wijnja geklopt. Met het oog
op de duisternis mochten de rijders ten
slotte zelf beslissen of ze een of twee
ritten zouden rijden. Voor Bouke Heid
stra was dit geen slecht besluit, want in
de finale mocht hij met de wind in de rug
Wiebe Wijnja bestrijden. 1. Bouke Heid-
tra, Zwaag-Westeinde, 10°; 2. Wiebe
Wijnja, Wellingerga. 3- Jaap
Rienks, Emmeloord, kunstvoorwerp.
Egbert van 't Oever was gisteren op
de ijsbaan SIS te Warmenhuizen de bes
te bij de langebaanwedstrijden. Het ijs
was door de neervallende sneeuw stroef,
hetgeen de prestaties ongunstig beïn
vloedde.
Van 't Oever zegevierde op de 1500
meter in 2.53.3 met Hopman als tweede
en Ris derde. Op de 3000 meter was hij
met 6.03.2 de snelste, nu gevolgd door
Ris en vervolgens Hopman. De sprint
bracht een zege v-or Van Schie in 15.1
met Van 't Oever op de tweede plaats.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 14 jan. Dat er ge
breken kleven aan de verhouding:
volk en krijgsmacht blijkt wel uit de
vrij algemene apathie van het volk
jegens het wel en wee van de krijgs
macht, uit de geringe resultaten bij
de werving van het beroepsperso-
neel, de tegenzin tegen de dienst
plicht en uit de pers die haar leed
vermaak niet verheelt wanneer er on
gunstige gebeurtenissen bij en om
„oorlog' 'zijn voorgevallen. Dit zegt
de onder voorzitterschap van prins
Bernhard staande Nationale Raad
Welzijn Militairen in zijn advies over
de verhouding Volk-Krijgsmacht, dat
onlangs aan de minister van Defen
sie is uitgebracht.
De minder positieve houding van het
publiek tegenover de krijgsmacht vindt
volgens de Raad zijn oorzaak in de
stormachtige technische ontwikkeling
op het gebied van wapens waardoor
het zeer velen onduidelijk is geworden
hoe het in de overweldigende oorlogs
machinerie nog een zinvol aandeel kan
hebben.
Als tweede oorzaak wordt gezien de
geldelijke offers die de bevolking voor
de defensie moet brengen. Voorts wor
den als factoren gezien die de verhou
ding volk-krijgsmacht ongunstig beïn
vloeden de atoombewapening, die bjj
velen vooral uit meer intellectuele mi
lieus tot een negatieve instelling jegens
de krijgsmacht hebben geleid en het
persoonlijk offer dat vele Nederlandse
jongemannen voor de gemeenschap
moeten brengen.
De bezwaren tegen de krijgsmacht,
zo zegt de Raad, komen veelal neer
op twee belangrijke punten: het lei
derschap en de discipline, punten waar
aan door de hoogste politieke en mili
taire leiding reeds veel aandacht wodt
besteed.
Meer voorlichting
De raad geeft in zijn advies ook mid
delen aan die tot een verbetering van
die minder goede verhouding publiek-
leger zouden kunnen leiden. De raad
adviseert tot meer en betere voorlich
ting op diverse punten zoals de geeste
lijke aspecten rondom de atoombewa
pening, een technische voorlichting over
het wapentuig, over de internationale
samenwerking en de rol die Nederland
daarin speelt. Bij haar personeelsbe
leid zou de overheid een goede ver
vulling van de dienstplicht bij een aan
stelling of promotie in overheidsdienst
kunnen laten meetellen, zo suggereert
de raad. Zij zou het bedrijfsleven kun
nen aansporen hetzelfde te doen. Veel
meer dan thans gebeurd zou zij aan
alle militairen voor prestaties medail-
Advertentie
ALABASTINE HOLLAND N.V. LE1DSEGRACHT - AMSTERDAM
HAMAR, 14 jan. Met twee over
winningen, de 1500 nieter in 2.21.3 en
de 3000 meter in 4.56.0., heeft Jan Pes-
man op de tweede dag van de strijd
om de officieuze Nederlandse schaatsti-
tel in Hamar een einde gemaakt aan
een traditie. Een traditie die wil, dat
Wim de Graaff de hoogste eer voor
zich opeist. Na de eerste twee afstan
den had De Graaff woensdagavond nog
de leiding, maar Pesman was donder
dag onweerstaanbaar.
De nieuwe kampioen heeft zijn
overwinning echter niet behaald
voor de ogen van tal van enthousias
te toeschouwers. De tribunes rond de
knusse baan van Hamar waren gedu
rende de gehele dag vrijwel verlaten.
Het vroor 20 graden en zelfs de meest
fervente schaats-enthousiasten die in
Hamar te vinden zijn lieten het afwe
ten. De enorme koude was er ook de
oorzaak van, dat de tijden op de 3000
meter na vrij redelijke prestaties op
de 1500 m beneden peil bleven.'
Juist de 2.21.3 van Pesman en Van
der Grift en ook de tijd van Broekman
<2.23) bewijzen, dat niet de vorm van
de rijders, maar de omstandigheden er
de oorzaak van waren dat zelfs de snel
ste 3000 meter niet onder de 4.50 kon
blijven. De mooiste rit op de drie km
was die tussen Pesman en Broekman.
Kees Broekman opende met 3 snelle ron
den van 38 sec en na ongeveer 2000
m lag Pesman twintig meter achter.
Broekman kon het tempo echter niet
volhouden. Vlak voor de laatste ronde
kwam Pesman naast zijn rivaal. Hij
won met 2.4 sec. voorsprong. Ook Jeen
van den Berg reed een goede en be
keken race en versloeg daardoor de
Graaff.
De meest spectaculaire rit op de 1500
meter was die tussen Pesman en De
Graaff. Pesman won eigenlijk al in de
opening, die hij in hoog tempo inzette.
Ronde na ronde viel De Graaf iets te
rug en op de streep was het verschil
2.7 sec. Van der Grift slaagde er later
in de tijd van Pesman te evenaren.
Advertentie
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Een jpeurdersverhaal
38
Sluiter maakte de opmerking lusteloos en vooral
omdat Antwerpen hem met herinnering bleef vervol
gen. Victor Segers, De Koninck. Of ze hem op de han
den keken en ieder ogenblik zouden kunnen uitbarsten
in een Pallieteriaanse schaterlach. Ze liepen op de
Stadhouderskade.
„Gaan we kijken in dat pakhuis?" vroeg Speelman.
„We lopen er even langsJij moet straks maar
eens uitzoeken wie de eigenaar is. Kunnen we voor
lopig meer doen?" piekerde Sluiter.
„Alleen wachten tot Lisser weer een telefoontje
krijgt en in actie komt. Tijdrovend maar afdoende,"
zei Speelman gelijkmoedig.
Het was hem allemaal gelijk. Hij was er zeker van,
dat op de een of andere dag ook deze zaak alleen
nog maar een dossier zou zijn in het archief. Een
dossier met een oplossing. Er was alleen geduld voor
nodig, met op gezette tijden een goede ingeving, zoals
die over de vrouw van Watimena, waardoor Martin
aan het praten was gebracht.
„Hoe kwam je eigenlijk op dat idee van mevrouw
Watimena?" vroeg hij plotseling.
„Gewoon. Jij had er ook op kunnen komen. Die
oude dame was te oud en de jonge niet jong genoeg.
Bovendien kan kinderliefde ook te ver gaan. Mis
schien zou ik er niet achter zijn gekomen als dat
krantenbericht me niet voor de geest gezweefd had.
Het is historisch en het gebeurde, volgens dat be
richt, in het woonoord „Lunetten" bij Vught."
„Zijn moeder opgeven als zijn vrouw en zijn vrouw
als zijn dochter, om ze alle drie naar Nederland te
krijgen."
Speelman zei het met ontzag. Hij had eerbied voor
vindingrijkheid en de oplossing die Watimena had
gevonden was glorieus van eenvoud. Hij liep er nog
over te denken toen ze op de Lijnbaansgracht wa
ren.
„Een paar honderd metermompelde de in
specteur. „Dat zouhier kunnen zijn. Welzeker,
meneer. Hier is het autospuiterijtje, daar de opslag
plaats."
Langzaam wandelden ze voorbij de groen geverfde
deuren van het pakhuis, dat Watimena had aange
duid. Ze zagen het slot gelijktijdig.
„Werk voor De Smid," zei Speelman.
De Smid, zo werd de man genoemd op de centra
le recherche, die alles wist van sloten. Hij had de
mond altijd vol van paracentrische sleutels en knap
pe pompsloten en waanzinnige soorten scharnieren.
Ja, dit was werk voor De Smid. Het slot op de
groene deur zag er nog vrij nieuw en solide uit. Er
was geen denken aan om daaraan te gaan morrelen
zo overdag, met links een paar mannen in overall
die bezig waren aan een heel lelijk karkas van een
auto en rechts drie vrouwen die het aandachtig
maar luid hadden over de kwaliteit van de selde
rij in het algemeen en die van een der vrouwen in
het bijzonder.
„Ik laat je hier dan maar los," zei Sluiter. „Suc
ces."
Speelman trok de wenkbrauwen op. Inspecteur
Sluiter had niet de gewoonte zijn rechercheurs suc
ces toe te wensen, om de eenvoudige reden dat hij
niet anders verwachtte. Als de adjudant het nog niet
had geweten dan was hij er nu van overtuigd, dat
het een tamelijk moeilijke zaak was, waaronder
de centrale recherche gebukt ging.
Sluiter liep alleen verder, de gracht af. Hij had
geen haast. Via de Prinsengracht ging hij terug naar
het bureau. De rechercheur die de dienst in de Kin
kerstraat moest overnemen kreeg er als nieuwe op
dracht vooral te letten op Arnold Lisser en de ijzer
winkel, maar daarbij evenmin het bovenhuis uit het
oog te verliezen.
Psychiaters zouden veel moeilijk te ontraadselen
beschrijvingen kunnen geven van Arnold Lisser, de
jongeman, die nu de bijzondere aandacht kreeg van
inspecteur Sluiter's rechercheurs. Jongens als hij
kunnen van het asfalt van iedere straat worden ge
schept en, bekeken onder de microscopen der psy
chiaters zouden hun verhalen niet veel van elkaar
verschillen. Met hun levens had de oorlog wat te
maken en de tijd van gemakkelijk geld, vlak daarna.
Toen de oorlog afgelopen was, wist de nog jonge
Arnold Lisser een hele hoop van honger en de metho
den om die te stillen. Zijn moeder was toen al veel
jaren dood en zijn snel ouder geworden vader was
niet geïnteresseerd in de dingen, die zijn zoon hem
zou kunnen vertellen. Hij had tenslotte het winkeltje
waarin hij werken moest en dat hij later zou kunnen
overdoen aan Arnold. De jongen zelf dacht daar niet
erg over, zoals hij evenmin eigenlijk dacht over iets
anders. Dat had hij gemeen met de anderen, met
wie hij op weekdagen de Kinkerstraat bevolkte en
op zaterdagen de Kalverstraat. Denken was geheel
overbodig en je had het zeker niet nodig als er iets
„versierd" kon worden met de meisjes uit de buurt
of als je op de Nieuwendijk met een clubje stond te
kletsen. Als vanzelf leefde je van de ene dag in de
andere, van de school naar het ijzerwinkeltje. Voor
werkelijk mistroostige dagen was er altijd nog de
bioscoop, die overigens misschien de fantasie van
Arnold meer voedde dan die der anderen. Arnold
las ook nog wel eens wat, boeken die voorhanden wa
ren in de buurtbibliotheek en die vooral moesten
gaan over sterke en doortastende mannen. Arnold
bezat geen speciale vrienden en zo had hij wel vol
doende avonden nog voor zichzelf, waarin hij, aan
de hand van boekensituaties, zich kon verplaatsen in
een spel. Het varieerde altijd op hetzelfde grond
patroon: een willekeurige op straat ontmoete voor
bijganger was op weg naar een bankroof en Arnold
kon dat door snel ingrijpen voorkomen. Daarvoor
waren veel listen en lagen te overwinnen en er za
ten soms hele achtervolgingen door een groot deel
van de stad aan vast, maar het einde was steeds
dat de Grote Arnold, de revolver in de hand, zege
vierde.
(Wordt vervolgd
les of kruisen kunnen verlenen. Bekwa
me beroepsmilitairen zou men eervoi
le ambten en functies in de burger
maatschappij kunnen aanbieden, hen i»
maatschappelijke commissies benoe
men, zo wordt gezegd. Een belangrU»
middel tot verbetering van de verhou
ding ziet de Raad in de dienstbaarma-
king van het 'eger in vredestijd aan ae
gemeenschap.
SCHIPHOL, 14 jan. Zoals bekend
heeft de dienst luchtvaart van de Rijks
politie op Texel een tiental dagen gel®"
den een vlieger-mecanicien aangehou
den, die verdacht werd betrokken
zijn bij de fraude met vliegtuigbenzine,
welke was opgeslagen en onder meer
gebruikt werd voor tanken van Har-
vards van de N.V. Aero Contractors,
een luchtvaartmaatschappij gevestigd
in Den Haag. Deze Harvards waren
door de marine van de luchtvaartmaat
schappij gecharterd voor de oefeningen
in het doelschieten.
Naar wij thans vernemen zijn nog drie
personen aangehouden, allen in dienst
van Aero Contractors en werkzaam
als vlieger of technicus op de luchtha
ven van Texel. Twee van hen worden
vriidag voorgeleid voor de officier van
justitie te Alkmaar. De derde is na een
verhoor weer in vrijheid gesteld. Nog
steeds wordt het onderzoek naar deze
ingewikkelde fraude, die over een lang
durige periode loopt, voortgezet. De mo
gelijkheid is niet uitgesloten te achten
dat nog meer personen, die bij deze zaak
betrokken zijn, zullen worden aange
houden.
Een onderzoek heeft uitgewezen, dat
duizenden liters ten nadele van de
luchtvaartmaatschappij zijn afgetapt.
Prof. dr. Albert Schweitzer wordt
vandaag 85 jaar. Denemarken biedt
hem als geschenk de volledige uitrus
ting aan voor een tandheelkundige kli
niek, waarin doorlopend Deense artsen
werkzaam zullen zijn.
Het werk van Albert Schweitzer in
het oerwoud-hospitaal van Lambaren*
heeft vooral de laatste jaren sterk in
de aandacht gestaan. Het is op ver
schillende wijzen geëerd o.a. door d«
Nobelprijs in 1953.
Schweitzer is Elzasser van geboorte,
protestants theoloog, cultuurfilosoof,
medicus en musicus (orgeldeskundige en
Bachkenner). Hij studeerde filosofie en
theologie te Straatsburg, Parijs ?n
Berlijn. Hij ïs hulpprediker geweest m
Straatsburg en is daarna medicijnen
gaan studeren, waarop hij als zende
ling naar Frans Equatoriaal Afrika ver
trok. Hij stichtte te Lambarene zijn
hospitaal.
DEN HAAG, 13 jan. - Ter gelegenheid
van de 85e verjaardag van dr. Albert
Schweitzer heeft de Nederlandse com
missie van de raad van het internatio
nale studiecentrum een Albert Schweit-
zer-prijs ingesteld. De prijs zal jaarlijks
worden toegekend aan Nederlanders,
die dienende en menslievende arbeid
hebben verricht, die meestal in stilte is
geschied. Men hoopt het in het leven
geroepen fonds dusdanig te kunnen ver
sterken, dat men jaarlijks een of meer
prijzen ten bedrage van 1.000,elk
kan toekennen. Men denkt hiervoor aan
vijf gebieden, nl. theologie en zending,
cultuur-filosofie, vrede, geneeskunde en
kunst, alle terreinen, waarop dr. Al-
bert Schweitz werkzaam is en is ge
weest.
Commissies ter beoordeling voor elk
van deze gebieden zijn in wording. Het
secretariaat is gevestigd: Rotterdam-1.
Brussestraat 20b.
DEN HAAG, 15 jan. Op korte ter
mijn zullen volgens de in het bous*-
bedrijf geldende tuchtrechtspraak
klachten worden behandeld tegen enige
inschrijvers op aanbestedingen vaB
Rijkswaterstaat, die zich niet gehou
den hebben aan het besluit van de h*
de Raad van Bestuur Bouwbedrijf sa
menwerkende aannemersorganisatie»
inzake de arbitrage van geschillen.
Zoals gemeld heeft de minister van
Verkeer en Waterstaat onlangs de al
gemene voorschriften waterstaat inza
ke berechting van geschillen gewijzigd.
Deze wijziging behelsde dat de bij ge
schillen betrokkenen, na uitspraak van
de commissie van arbitrage, tot in
hoogste instantie bij de rechter in ho
ger beroep konden gaan. Tot nu toe
gold de beslissing van de commissie
van arbitrage als bindend, al bestond
de mogelijkheid deze uitspraak te toet
sen aan de uitspraak van de rechter.
De in de Raad van Bestuur Bouw
bedrijf samenwerkende organisaties
legden toen een verbod op aan de le*
den om in te schrijven naar werken,
deze aan te nemen of wel uit te voe*
ren, wanneer daarop de gewijzigd®
clausule van de arbitragebepalingen
zou gelden.
Na het van kracht worden van dÜ
verbod heeft de Rijkswaterstaat enige
aanbestedingen gehouden. Vrijwel all®
inschrijvers hebben, naar van de zijd®
^an de Raad van Bestuur wordt mede
gedeeld, overeenkomstig het besluit h®1
voorbehoud gemaakt, dat hun inschriJ'
ving alleen van kracht is, indien "r
clausule inzake de berechting ongewU'
wijzigd en onaangevuld wordt Se'
handhaafd. Doch enkele inschrijver»
hebben zich niet aan het besluit va»
de Raad van Bestuur gehouden. Tege»
hen ingebrachte klachten zullen nu vol
gens de in het bouwbedrijf geldend®
tuchtrechtspraak worden behandeld.
tinp
Ui
'Pre
Het Institute of Aeronautical Seieh
ces te New York heeft prof. dr. ir. JA
J. van der Maas, hoogleraar in
vliegtuigbouwkunde aan de Techniscn
Hogeschool te Delft benoemd tot nl'
Inw"
