Een betere stijl van leven in Hongarije
is
De gast
Boedapest
koning in het
van vandaag
Verhoging kijkgeld kan niet
wachten op reclame-t.v.
BIDWEEK
voor
de eenheid
Overzicht van het statistisch
woningtekort per provincie
J. G.
Geniet
uw pijp
Op beperkte schaal ontheffing voor
invaliden, zieken en instellingen
Speelautomaten in
Veghel verboden
DE MYSTERIEUZE
J
A utobusdiensten
Gesprek over lonen en
prijzen met ministers
A. Stapelkamp
overleden
ERIK VERG IN
BOEDAPEST (I)
Voorlopig f 36,per jaar
Lonen werden vergokt
Houders worden bij
overtreding vervolgd
Wilde Bosschenaar 2
zoontjes vergiftigen
Frans protest tegen
paardenhandel
WOENSDAG 20 JANUARI 1960
PAGINA 3
Er wordt van de „Iljushin 14" gezegd, dat het een zeer betrouw
baar vliegtuig is. Het kan zijn, dat de ontwerper uitermate
bezorgd is geweest voor de veiligheid van de inzittenden; aan
«un welzijn heeft hij zich weinig gelegen laten liggen. Als de twee-
inotorige „Iljushin" van vlieghoogte verandert, heeft men het gevoel
alsof iemand een stompe beitel langzaam door het trommelvlies in
de hersenen drukt en de schedel probeert te splijten.
Ik hoorde niet wat de Hongaarse stewardess tegen me zei. Ik was
doof. Ze tikte me op de schouder en wees naar buiten.
Beneden ons lag het avondlijke Boedapest. Bij dit gezicht ver
bat ik pijn en doofheid. Honderdduizenden lichtjes, als een herfste-
lijke sterrenhemel. Maar een sterrenhemel die een secuur iemand
heeft geordend. Paarlsnoeren van lichtjes zijn in rechte lijnen of
in bogen over de donkere vlakken getrokken. Met een oogopslag
ziet men het plan van deze koninklijke stad met haar ringen en
radiaal-straten. En waar de ordening eindigt, waar tussen twee
bijzonder heldere lichtketens het vochtige lint van de Donau sche
mert, loopt deze aardse sterrenhemel uit in een „Melkweg", en ten
slotte ziet men de heuvel van Boeda.
Men kan de stad, het tehuis voor 1,8 miljoen mensen, voor even
Zoveel mensen als bijvoorbeeld in Hamburg wonen, in een oogopslag
overzien. Zo dichtbij en toch zo onpersoonlijk ver. Nog weet ik
niets van deze stad, niets van de mensen die er wonen, niets van het
leven dat er thans wordt geleid, „na drie jaar".
Als een volk in onvrijheid leeft,
behoeft men dat niet voort
durend op alle gezichten te
kunnen aflezen. In de bezet
tingstijd probeerden wij Neder
landers er het beste van te
maken. We raakten op het
laatst gewoon aan de ellende,
en we zagen ook nog wel eens
een lichtpuntje. Het leven onder
een dictatuur is niet uitsluitend
zwart en somber: het vertoont
vele nuances. Erik Verg, de
Duitse journalist van wie wij
vorig jaar een serie reportages
over Afrika hebben gepubli
ceerd, heeft geprobeerd een
reeks objectieve beschrijvingen
te geven van het leven in de
Hongaarse hoofdstad. De bui
tenlandse bezoeker treft er een
andere sfeer aan, dan hij ver
wachten zou. Maar hij ziet
natuurlijk slechts de buiten
kant. Verg erkent dat het
feitelijk, ook voor een ervaren
reporter, onmogelijk is, om in
een betrekkelijk korte reporta-
gereis door te dringen tot wat
er diep in dit geknechte volk
leeft. Hij bepaalt zich er toe
eenvoudig te vertellen, wat hij
heeft ervaren. Het is een serie
van vier artikelen, waarvan
hiernaast het eerste wordt
gepubliceerd. Red.
De volgende aflevering:
MOGEN WIJ HOPEN?
I
Zachte, geurige baai-tabak,
een uitgezochte melange
van de fijnste
overzeese tabakssoorten
door JAN VAN GENT
liet
e#
V%
ivelu.
DICTATUUR MET GEBAKJES
geen andere stad in de wereld, Wenen
uitgezonderd."
Hjj vertelde enkele vrolijke geschie
denissen. Onder andere deze: Om
streeks de eeuwwisseling was er een
mislukte journalist, Tarjan geheten,
die van het kaarten zijn beroep maakte.
Hij leefde zeer gedisciplineerd, daar hij
er zich toe dwong de ganse lieve lange
dag niets uit te voeren. Daarom was
hij 's avonds fris en uitgerust. Dan
zocht hij de eigenaars van de dikste
portefeuilles. Vermoeide, uitgeputte,
liefst nog enigszins aangeschoten
heren, die zin in een spelletje kaart
hadden. De uitgeruste Tarjan won al
tijd. Langzamerhand won hij een ver
mogen en liet het koffiehuis „New
York" aan de Grote Ring bouwen. Dit
café werd het tehuis van de Hongaar
se dichters. Ze sleten hen leven in café
„New York". Als ze geen geld meer
hadden, bracht de ober hen een glas
water en liet hen dichten. Hier ontston
den de grootste werken van de Hon
gaarse literatuur. Koningen en vorsten
waren te gast in het beroemde kunste
naarscafé. Eens zei Tarjan, dat het
hem verveelde, dat er in het geheel
geen gasten meer waren, die hem nog
konden amuseren. Toen liet een domp
teur een getemde zeeleeuw als gast
„New York" binnenwandelen.
Overal muziek
Uiteraard sloot men ook dit café na
de machtsovername door de commu
nisten. Een winkel in sportartikelen
kwam ervoor in de plaats. Maar nu is
het reeds lang weer een koffiehuis, al
heet het dan „Hongarije".
De grootste nachtgelegenheid, het
voormalige „Moulin Rouge", deed on
der de eenvoudige naam „Boedapest"
z(jn intrede. Te gelegener tijd werd het
gemoderniseerd. Bij de heropening
kreeg het een nieuwe naam. Het zal
weer „Moulin Rouge" heten.
Er is veel dat verbazing wekt voor
degene die de oostelijke levensstijl kent
en deze ook in Boedapest verwacht.
Bijvoorbeeld dat in de elegante restau
rants, waarvan de prospecti niet geheel
ten onrechte zeggen, dat ze zich met
soortgelijke etablissementen in Nice en
Monte Carlo laten vergelijken, de so
cialistische exploitatie niet de sjofel
heid, de chaos en de slechte service
inhoudt, zoals in andere plaatsen in het
Oosten. Maar nog verbazingwekkender
is het, dat de talloze restaurants en
café's druk worden bezocht en dat ook
de voornaamste gelegenheden in het ge
heel geen privilege voor deviezen het
land binnen brengende buitenlanders
of van „delegaties" zijn, maar hoofd
zakelijk door Hongaren worden bezocht.
Beziet men Boedapest van dit ge
zichtspunt uit, dan is het precies, zoals
men het zich heeft voorgesteld, na al
les wat men er vroeger van heeft ge
hoord: overal muziek, zigeunerorkes
ten en gasten, die tot diep in de nacht
hun portefeuilles blijven grijpen en
met tranen in de ogen de orkestleider
hun laatste briefje van honderd in de
hand drukken, waarna hij aan zijn viool
hun lievelingslied ontlokt.
Blinde koning
En dit lievelingslied kan ook nu een
weemoedige herinnering aan de poesta
zijn of de Tweede Hongaarse Rhapso-
die van Franz Liszt of als de gast
uit het Westen zou komen ook de
„River-Kwai-mars". Zeer graag, mijn
heer. - De gast is koning.
Ja, maar de gast, die zich ertoe be
perkt alleen te zien wat de schijn van
de winkelstraten in het vijfde district
hem biedt, en de interieurs van de ele
gante restaurants en de betoveringen
van de Hongaarse keuken en de dromen,
die uit de wijnen, de Tokajer en de Ba-
dacsonjer omhoog stijgen, is een blinde
koning.
Het beeld van Boedapest dat hij heeft
gezien, is niet juist. Het is ermee als
met de bontgekleurde stofomslag van
een boek, schitterend, mooi, terwijl het
slechts zeer weinig over de inhoud ver
telt. Men moet het boek „Boedapest"
lezen om te weten wat erin staat.
Copyright De Tijd -
Hamburger Abendblatt
DEN HAAG, 20 jan. De ministers
van Verkeer en Waterstaat en van Eco
nomische Zaken en de staatssecretaris
van Sociale Zaken en Volksgezondheid
hebben vandaag een gesprek inzake de
lonen en prijzen in de sector van de
autobusdiensten gevoerd met vertegen
woordigers van de betrokken organisa
ties van werkgevers en werknemers.
Besloten werd, dat het gesprek, na we
derzijds beraad in eigen kring, 27 janu
ari zal worden voortgezet.
UTRECHT, 19 jan. Vanavond is te
Utrecht overleden de heer A. Stapel
kamp. oud-voorzitter van het CNV en
oud-Kamerlid. Hij is lid van de gemeen
teraad en wethouder van de gemeente
Utrecht geweest. In 1946 werd hij gekozen
tot lid van de Eerste Kamer en in het
zelfde jaar tot lid van de Tweede Ka
mer.
Zo is het nog altijd in Boedapest: Wanneer de gast het wenst, speelt de leider
*an het Zigeunerorkest alleen nog voor hem, zelfs als het zoals hierboven de
beroemde Sandor Lakatos is.
öe foto's, die daar beneden ruim
'We jaar geleden, in de laatste dagen
*an oktober en de eerste dagen van no
vember 1956 werden genomen, staan
"Ui duidelijk voor de geest. Voor mijn
vertrek naar Boedapest heb ik de vre-
f®Uike foto's die in een bijzonder num
mer van „Life" staan afgedrukt, nog
®ens bekeken. Foto's van de Hongaar
se revolutie. De gezichten van de op
standelingen kan men nooit meer ver-
Reten. De vertwijfelde vastbesloten-
"eid, de ongeremde uitbreekpoging van
een jarenlang opgekropte woede, de
Ongeremde hartstochten, die in de roes
«er bevrijding er niet voor terugdeins
den ook waarschijnlijk volkomen on
schuldige slachtoffers te maken, als de-
Je slechts de uniformen of de merkte
kenen van de gehate onderdrukker
«roegen
Kan dat allemaal zijn vergeten? Kan
«at „geconsolideerd" zijn, zoals de offi-
C1ele uitdrukking voor de pacificatie on-
«er de heren van het communistische
regiem luidt? Misschien zal ik de waar-
?®'d daar beneden in de stad verne
men? Misschien ook niet.
deponeerde mijn koffer op de tafel
hnüa i*- Ï5ne* Daarnaast legde ik een
bundeltje Westduitse kranten. Natuur-
uïiiaTuSat een Provocatie, maar ik
1de het nauwkeurig weten. De doua
nebeambte wierp een vluchtige blik op
een anten. Hij gaf er de voorkeur aan
Rrsprek over de voortreffelijke
«genschappen van de Leica te begin
nen. „De gast is koning!" Ik zou
net nog vaak beleven.
rnS-n* v]iegye'd ligt ongeveer tien kilo-
neter van het centrum verwijderd. De
s-infnfJ71-1? VGrhulde de lelijkheid en de
JQtelheid van de voorsteden (die ik
vnÜ ,ater 'eerde kennen). We reden
hnT u vele fabrieken en op ieder van
en brandde een rode neon-ster.
Grote keus
stT,et hntel lag in het centrum van de
ju jv Vj ging naar buiten, de straat op.
tAvvC?!?-, in de stroom van mensen, van
hoefriJ g°edgeklede mensen. Ik be-
klemC. ?,leA vrezen vanwege mijn
kend s buitenlander te worden her-
„Het
bossul
riet, van r
11 chteGetalacoTTMT65.en helderver-
KossntwS= aen van de hoofdstraten. De
&Uth.TaJos-utca in het vijfde dis
van Boedapest. Hier
■UOnto 0t«in„, r",v-c cu uciuct vtri-
bazingwekkenrie hde etalaSes een ver"
scheid^fhlia hoeveelheid en ver-
van het nnJthufu ,waren- Wie de landen
cent on de u6"j weet. dat het ac-
schiim .verscheidenheid" ligt Hier
Paaid artikei gtr°°V aanbod van Tén be'
wat hem b'evTt. °6 Wam k&" kie"
Langzaam loop ik de straat af in de
richting van de Donau. Boekwinkels, an
tiquariaten, winkels met kunstnijver-
heidsartikelen, een meubelzaak, en ein
deloos vele kleine en grote winkels met
suikerwerk, chocolade en gebakjes. Op
het Felszabud-ter, op het Vrijheids
plein, een delicatessenwinkel, met al
les wat het hartje maar begeren kan.
Schuin er tegenover een reusachtige
zaak met lange rijen planken vol fles
sen wijn.
Uit de Franciscanerkerk, waarin juist
een Avondmis wordt gelezen, klinkt or
gelmuziek. Ik ga naar binnen. De kerk
is stampvol.
Langs een groot modehuis, langs
café's, restaurants en bierkelders, sla
ik de Vaci-ut in. Deze nauwe straat
noemen de inwoners van Boedapest,
die hun stad graag met de oude metro
pool van de Hongaars-Oostenrijkse dy
nastie vergelijken, naar de meest ele
gante winkelstraat van Wenen, de
„Graben". Hier zijn nog enkele parti
culiere zaken. Men ziet voorname mo
dieuze kleding, Franse parfum, bontge
kleurde paraplu's, bekoorlijk linnen, -
In deze etalages prijkt het portret van
de revolutionair Lenin als een vreemde Dat Lenin iets met deze paraplu's te maken heeft is niet aan te nemen, maar ook
Advertentie
eend in de bijt.
Het „niet-nuttige" viert triomfen in de
winkeletalages, het „niet-nutige", het
voor het leven niet absoluut noodzake
lijke, de luxe, die een maatstaf voor
de levensstandaard van een volk is.
Nieuwe levensstijl
Het zou zinloos zijn met onze maat
staven te meten wat hier te zien is. Met
de „Neuen Wall" in Hamburg of ook
de Weense „Graben" kan men de Vaci-
ut zeker niet vergelijken, maar als
men ze vergelijkt met de hoofdwinkel
straten van oost-Berlijn, van Sofia, van
Leningrad en zelfs van Moskou, dan
valt de mond van verbazing open. Dat
had men eenvoudigweg niet verwacht.
„U moet begrijpen," aldus verklaar
de me daags erna een inwoner van Boe
dapest, „dat het enige jaren geleden nog
heel anders was. Tijdens het regiem
van Rakosi was het voortdurend: wij
mogen onze toekomst niet opvreten.
Toen werd ai het geld in de opbouw
van de zware industrie geïnvesteerd.
We moesten hongeren en lijden voor
een betere toekomst. Ja, en toen begon
het in ons volk te zieden en^ te koken,
tot het tenslotte overkookte."
„Was dat de enige reden?" vroeg ik.
„Ging het alleen om eten en mooie
kleren?"
Hij zweeg. Het grote taboe was be
roerd. Het punt waarover men niet
praat. Het punt waarop de waarheid
strafbaar wordt. Hij omzeilde de vraag.
„Wij, Hongaren, hebben een betere
stijl van leven gekregen. U heeft de
vele koffiehuizen gezien, de Espresso's
op iedere straathoek. Na de oorlog
werd gezegd dat de café's het trefpunt
van de speculanten en van de nietsnut-
ters waren, en dat ze het symbool wa
ren van het oude, feodale en kapitalisti
sche Hongarije. - Ze verdwenen van de
aardbodem. En nu komen ze allemaal
terug, steeds meer, steeds nieuwe, Boe
dapest leeft weer in zijn koffiehuizen, als
de modezaken moeten het ceremonieel van het nieuwe regiem respecteren.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 20 jan. Het voorstel
tot verhoging van het kijkgeld tot 36
gulden per jaar moet geheel los gezien
worden van het vraagstuk van de com
merciële televisie. Het zou voorbarig
zijn thans reeds van een bepaalde op
lossing van het vraagstuk der re.:1a-
me-televisie met volstrekte zekerheid
uit te gaan. Behandeling van het wets
ontwerp tot verhoging der kijkgelden
op korte termjjn is gewenst, opdat zo
spoedig mogelijk aan de televisie de
noodzakelijke ruimere armslag gege
ven kan worden en de uitbreiding van
zendtijd kan worden gerealiseerd.
Dit zeggen de staatssecretaris van
O. K. en W. en de ministers van Ver
keer en Waterstaat en van Financiën
in hun memorie van antwoord inzake
het wetsontwerp tot wijziging van het
kijkgeld. Volgens hen zou het ook voor
barig zijn bij de kwestie van het kijk
geld rekening te houden met de baten
van de televisiereclame, omdat eerst
een beslissing moet vallen over de
vorm waarin commerciële televisie
eventueel zal worden ingevoerd en daar
na met de ongedane ervaringen. Omdat
het in de bedoeling ligt de N.T.S.
zo spoedig mogelijk zekerheid te ver
schaffen voor de komende jaren moet
een beslissing over verhoging van het
kijkgeld niet langer uitgesteld worden.
In de memorie wordt ook gesproken
over de kostenstijging bij een verdub
beling var het aantal zenduren in de
periode 19591963, die meer dan even
redig zal zijn. Als oorzaken hiervoor
worden genoemd de personeelssterkte
die op het ogenblik ver ten achter ligt
bij de werkelijke behoefte dit tekort
moet worden aangevuld en de aan
zienlijke bedragen die nodig zullen zijn
voor opleiding van het personeel.
Voorts zullen er nieuwe studio's moeten
worden gebouwd. Ook zullen belangrij
ke bedragen beschikbaar moeten ko
men als de N.T.S. en de omroeporga
nisaties hun programma's op hoger ni
veau willen brengen.
Omdat bijvoorbeeld een stijging
van het loonpeil bekostigd zal moeten
worden uit de kijkgelden wil men
een tolerantie houden van tien pro
cent en het kijkgeld op maximum
veertig gulden per jaar stellen, maar
het voorlopig bepalen op 36 gulden
per jaar.
Geen ontheffing voor minder
draagkrachtigen
ginnen bepaalde categorieën van oor-
logs- en behoeftige andere invaliden,
alsmede van behoeftige chronische zie
ken en van instellingen met een mens
lievend karakter (ziekenhuizen, sana
toria, verpleeginrichtingen en dergelij
ke) op hun verzoek vrijstelling te ver
lenen van het betalen van kijkgeld. Al
dus delen de staatssecretaris Schol en
de ministers verder mede. Zij achten
het nog niet gewenst, voor de finan
cieel minder draagkrachtigen een
soortgelijke regeling te treffen als
thans voor het luistergeld van kracht
is.
Algemene ontheffing voor deze cate
gorie zal de opbrengst van het kijkgeld
ongunstig beïnvloeden, wat onder de
huidige omstandigheden, waarin de
kans op financiële tegenslagen niet
dekbeeldig is, niet kan worden aan
vaard. Bovendien vrezen de bewinds
lieden dat algemene ontheffing tot het
betalen van kijkgeld voor de financieel
minder draagkrachtigen zal leiden tot
het op grote schaal aanschaffen van
televisietoestellen op afbetaling, wat
uit sociaal oogpunt juist voor deze men
sen ongewenst moet worden geacht. Als
laatste argument wordt aangevoerd,
dat een televisietoestel nog steeds als
luxe moet worden beschouwd.
INTENTIE VOOR VANDAAG: Mogen
alle niet-katholieke oosterse christenen
steeds meer bidden en ijveren voor
de eenheid.
INTENTIE VOOR MORGEN: Mogen alle
Anglikanen steeds meer bidden en
ijveren voor de eenheid,
alle christenen, *oals Christus die heeft
ALGEMENE INTENTIE: De eenheid van
gewild.
IIIIItlHItfllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllilllllIIIIIII
VEGHEL, 20 jan. De gemeente
raad heeft door wijziging van de poli
tieverordening een verbod uitgevaar
digd tot het in bezit hebben van speel
apparaten zoals deze in vele café's
worden aangetroffen. Er is tevoren
overleg gepleegd met de officier van
justitie omtrent de redactie van deze
bepaling, opdat er zekerheid bestaat
dat overtreding tot vervolging zal lei
den.
B. en W. hebben bij hun toelichting
op het voorstel gezegd, dat het gebruik
van deze apparaten tot niet te tolere
ren toestanden heeft geleid. Er is ge
constateerd, dat gezinshoofden hun loon
vergokten en ook is het voorgekomen,
dat jongelui diefstal pleegden teneinde
zich geld te verschaffen om te kunnen
gokken.
Burgemeester Schreven zei te ver
wachten, dat Je exploitanten van de
speelapparaten bij een vervolging een
gerechtelijke uitspraak tot in hoogste
instantie zullen uitlokken.
DEN BOSCH, 19 jan. De officier
van justitie bjj de rechtbank heeft tegen
een inwoner van Den Bosch een ge
vangenisstraf van twee jaar met aftrek
van voorarrest geëist. De man zou 17
oktober gepoogd "hebben zijn beide
zoontjes en zichzelf door het open zet
ten van de gaskraan het leven te bene
men. Het misdrijf zou voorkomen zijn
omdat de vader var verdachte tijdig
had ingegrepen en de kraan heeft
dichtgedraaid.
Aanvankelijk had verdachte volledig
bekend. Hij had zijn vrouw, die hem
verlaten had, angst willen aanjagen en
zo bewegen om bij hem terug te keren.
Later heeft hij deze bekentenis echter
geheel teruggenomen, terwijl ook zijn
vader voor de rechter-commissaris ver
klaarde, de gaskraan niet te hebben
dichtgedraaid.
De psychiater was van mening dat
verdachte op het ogenblik van zijn daad
sterk verminderd toerekeningsvatbaar
is geweest. Juist daarom achtte de of
ficier, die de poging tot moord bewezen
achtte, het zeer moeilijk om over de
strafmaat te spreken Hij vroeg daar
om de rechtbank om een uitgebreider
psychiatrisch onderzoek. De verdedi
ger wees er in zijn pleidooi QP dat, al
zou verdachte de gaskraan werkelijk ge
opend hebben, toch niet bewezen kon
worden dat hij die ook niet zelf weer
gesloten heeft. Hij concludeerde tot vrij
spraak en vroeg de onmiddellijke in
vrijheidstelling van verdachte. Na raad
kamer heeft de rechtbank beide verzoe
ken afgewezen. Uitspraak 2 februari.
Voor de zaak bestond grote publieke
belangstelling.
op
Op beperkte schaal dient men
grond van sociale overwegingen te be-
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 20 jan. Als criterium
voor een plaatselijke opheffing van de
Woonruimtewet hanteren minister
Klompé en minister Van Aartsen in
hun gisteren verzonden brief aan de
betrokken gemeentebesturen het zg. sta
tistisch woningtekort. Zeeland en het
Westen van Friesland blijken een laag
te":ort te hebben, zodat de eerste exer
cities in grotere vrijheid op woning-
gebied daar plaats zullen gaan vinden.
De onderstaande tabel A geeft een
inzicht in het statistisch woningtekort
in de provincies en drie grote steden.
Het statistisch tekort wordt berekend
door het getal der woningbehoevende
huishoudens te verminderen met het
aantal beschikbare woningen. De zo ver
kregen tekorten per gemeente werden
provinciegewijs opgeteld en uitgedrukt
in een percentage van de totale woning
behoefte in de provincie. Vervolgens
geeft tabel B het aantal gemeenten per
„Duurt te lang en ik weet bovendien nog niet hele
maal of we in hem wel de goede te pakken hebben.
Als het kan kom ik met de eerstvolgende trein."
„Kan ik zelf niet, dan stuur ik iemand naar de
statie."
Einde gesprek en weer wachten. Pierre Vogels
belde tien minuten later dat hij alles had en of de
inS?e,cteuï'. er n°g belang in stelde.
Sluiter liep naar het laboratorium maar deze keer
meende hij voldoende t(jd te hebben voor de pater
noster-lift. Vogels zat op hem te wachten met drie
blaadjes aantekeningen.
„En?"
„De hoed is vrij nieuw en niet veel gedragen. Voor
hij hier werd afgeleverd is hij zorgvuldig afgebor
steld, want er zitten geen haren in en zo goed als
geen stof. Het is een behoorlijke kwaliteit."
„AfgeborsteldNatuurlijk."
„Dat is mijn afdeling niet. Er is overigens nog
wel iets geks aan die hoed. Zie je dit plaatje hier?
Voorzichtig boog Vogels de leren rand naar buiten
en wees naar het schildje met de initialen M. W.
erop.
deze avond maar één en dat was een beschuldigende. Met een dun pincet had Vogels het metalen plaat-
Speelman zat nog steeds op zijn kamer, alsof hij er je verwijderd. De lok haar was weer over zijn voor-
Een speurdersverhaal
42
„Je mag ook weg gaan, want dat getik met je
nagels is even erg," zei Vogels.
„Ik ga wel wegIk ga wel weg
Hij liep door het leeg geworden gebouw. Iedere
gang had zijn eigen echo, maar voor Sluiter was er
vastgegroeid was. Hij rookte zijn pijp en keek naar
Sluiter. Als de inspecteur ook maar een vonkje spot
in de blik had gezien, had hij de adjudant eigen
handig buiten gesmeten.
„Heb je sigaretten?" vroeg Sluiter.
„Nee. En maar één pijp. Zal ik ze laten halen
aan de overkant?"
„Als het nog kan
Inspecteur Sluiter vroeg Antwerpen aan. Hij had
de opsporingsdienst twintig minuten later, maar Se-
gers was al naar huis. Ze gaven hem het nummer.
Weer twintig minuten later:
„Segers? Ik heb je laatst gevraagd te informeren
naar een meneer J. G. Overweel."
„Het rapport moet al lang en breed op uw tafel
liggen."
„Deze keer wil ik de vent zelf. Borrekensstraat,
Borgerhout, weet je nog?"
„Ja. En wat dan?"
„Ik kom naar je toe."
„Ik kan hem ook opsturen naar Amsterdam, zo
ge wilt"
hoofd gevallen, maar hij deed geen moeite het terug
te duwen. Het plaatje in het pincet had kleine lip
jes, die door het leer van de rand heen aan de
andere kant sloten.
„De gaatjes," zei Vogels.
Sluiter zag eerst niet wat hij bedoelde, maar toen
hij scherper keek drong het tot hem door. De gaat
jes waren breder dan eigenlijk nodig zou zijn ge
weest.
„Het ding is er een paar keer in en uit geno
men," zei Vogels kort.
„Onder een loupe is het nog duidelijker te zien."
„Dit plaatje of een ander. Misschien heeft er eerst
een ander gezeten, dat kan toch?"
Vogels haalde de schouders op In een schokkerige
beweging.
„Niet te zeggen. Op de een of andere manier zou
het natuurlijk wel zijn na te gaan."
„Hoe?"
„Niet hier, vrees ik."
Pierre Vogels wees met enige minachting het la
boratorium rond. Zoals iedere deskundige leed ook
hij aan het dwangidee dat hem essentiële gereed
schappen werden onthouden.
„Wil je het weten? Je zou misschien iets kunnen
doen met fluorescentie. Sommige stoffen nemen
licht op en stralen dat weet uit, waardoor je eigen
aardigheden ziet die met het blote oog niet zijn waar
te nemen. Je zou er Woods-licht voor kunnen ge
bruiken. Óf je zou iets kunnen doen met ultra-rood."
„Jajagromde Sluiter ongeduldig. „En
dan?"
„Je wou het toch weten?" zei Vogels spottend.
„Voor jou, als arme leek, zullen we het houden bij
dit concrete geval. Jij denkt dus, dat er een ander
plaatje met eventueel andere initialen op gezeten
heeft en dat bij het verwisselen de gaatjes voor deze
lipjes wijder zijn geworden. Dat kan. Als de hoed
nu intensief gedragen is, dan bestaat er een kleine
kans dat de achterkant van de initialen ze zijn
aan de binnenkant hol, zie je wel? nog zichtbaar
is op het leer. Zo zie je er natuurlijk niets van,
maar bij de juiste behandeling zouden de letters
zichtbaar kunnen worden gemaakt met de mogelijk
heden, die ik je daarnet noemde. Al is het hier illu
soir."
„Waarom?"
„Dit ding is te nieuw. Waarschijnlijk niet lang ge
noeg gedragen om van enig nut te zijn."
Sluiter keek neer op de hoed met de naar buiten
geslagen leren transpiratie-band.
..Kun je die band eruit halen?"
Zonder te antwoorden begon Vogels eraan. Hij was
een nerveuze man, maar bij deze soort precieze
werkjes was dat aan zijn handen niet te zien.
„Aan de hoed heb je niets?"
„Te schoon."
„Zaten er vingerafdrukken op dit plaatje met ini
tialen?"
„Helemaal niet."
„Dan neem ik het ook mee, plus de hoed. Je mag
nu verder met deze band spelen zoveel je wilt, al
verwed ik er een lief ding onder dat je, als het je
lukt om de oude initialen in afdruk zichtbaar te ma
ken, een O zult zien. De O van onwijs of onintelli
gent. Hier bedoel ik alleen mezelf mee. Het kan
ook de O zijn van Overweel."
(Wordt vervolgd)
provincie aan, waarin géén tekort be
staat. Tabel A is zodanig berekend, dat
eventuele overschotten ii de gemeenten
onde. B geen invloed op het tekort heb
ben. De logica daarvan is, dat deze wo
ningen niet zodanig „beschikbaar" zijn,
dat zij door huishoudens uit de tekort
gemeenten betrokken kunnen worden,
tenzij in uitzonderingsgevallen.
Per 1 jan. 1959
Friesland
Groningen
Drente
Overijssel
Gelderland
Utrecht
Noord-Holland
Zuid-Holland
Zeeland
Noord-Brabant
Limburg
Nederland
Amsterdam
Den Haag
Rotterdam
1,5
2.7
3.7
4.8
4.9
5.2
4.0
5.3
0,6
5.1
4,5
4.4
4,0
4,3
8,3
B
Gemeenten
27
26
2
4
17
15
48
36
67
15
27
284
Uiteraard geven deze cijfers slechts
een tamelijk grove aanwijzing van de
stand van zaken. Een aantal factoren
nopen tot voorzichtige beoordeling. Men
bedenke, dat de nu te liberaliseren ge
bieden Zeeland en het westen van
Friesland mede daarom voor de
proef zijn uitgezocht omdat zij tamelijk
geïsoleerde gebieden zijn. Er zal vanwe
ge de liberalisatie uiteraard geen stroom
woningzoekenden naar deze gebieden
trekken. Verder moet bij de beoorde
ling bedacht worden, dat een provincie
slechts een tamelijk kunstmatige een
heid is. Het voorbeeld van Friesland
toont dan ook aan, dat daar slechts
een gedeelte der provincie voor liberali
satie geschikt geoordeeld wordt. Een
aantal factoren, met name de mate van
industrialisatie en ontsluiting zal een
rol spelen.
PARIJS, 19 jan. (Reuter) De „Bri
gade voor de verdediging van het
dier een door het Parijse dagblad Pa
ris-Jour georganiseerde vereniging met
16.000 leden, heeft premier Debré ge
vraagd snel een einde te maken aan
de wrede behandeling van de Ierse
paarden, die naar Frankrijk worden
verscheept om te worden geslacht. In
een open brief aan de premier zegt de
vereniging dat de foto's en beschrijvin
gen van het lijden der dieren „een schan
de voor Frankrijk" zijn. Het Britse blad
Daily Mirror meldt 1.250 brieven te
hebben ontvangen, waarin lezers hun
afschuw over deze paardenhandel te
kennen geven.
