Gelukkige entree
Toxop
eus in
van mr.
Eerste Kamer
Aandacht gevraagd voor
de laagst b
Meer controle op B.V.D.
Gedragingen lijken verdacht
veel op schending Grondwet
Halitran
Bezinning; op openheid
Apostolaat der Hereniging
studeert op oude concilies
Belgen halen drie B's uit
onze grensstreek
D
nnear
K
Chefarine 4
i
..Geen ministeriële puberteit"
Int. centrum voor
K.A.J. in Parijs
Persoonlijk begrip tnoet voorkomen
dat conflicten leiden tot breuk
G.
m
Wedden G.S. Zuid-
Holland verhoogd
4-voudige combinatie, een
wetenschappelijk succes!
EERSTE KAMER VRAAGT:
In T Veld (P.v.d.A.):
Alles in 't geheim"
t^b»'«Citië".oeristische
Naar de missie
102-jarige overleden
Cuba nodigt maarschalk
Tito voor bezoek uit
WOENSDAG 20 JANUARI I960
PAGINA 7
Neem elke dag Uw
2 Halitran capsules
„UI TB ATI NC VAN
OMHAALTOERISME'
„Blaffen tegen de
maan"
De marktkooplui in Groningen zijn boos „Hier mag
ook hooit wat" Geen markt, een vluchtheuvel!
iL_Ü
Terug naar
Nieuw-Guinea
Walter Breedveld
per
c^.
9»"'
'Van onze parlementaire redacteur)
ÖEN* HAAG, 19 jan. MinisterToxo-
'eus heeft nog voordat hy zijn be
groting mondeling heeft kunnen verde-
™'Ken, ook in de Eerste Kamer een
§e'ukkige entree gemaakt. Verschillen-
j:e leden bleken ingenomen met enkele
.e'eidsbeslissingen die hij heeft getrof-
Jn- ,,De minister spreekt felle en
jnoedige taal", vond de heer Van Lies-
®ut (KVP), die het geheel eens was
jp zijn standpunt, dat kleine gemeen-
die niet in staat zijn nog voor haar
nvvoners en zelfs voor de omwoners
9 de streek te zorgen, moeten verdwij-
?en- Zo duidelijk heeft nog nooit een
.,eWindsman het gezegd. ald"s de Ui-
ndieke woordvoerder. Prof. Diepenhorst
'ARj verwelkomde mr. Toxopeus met de
Pjnerking, dat hij geen ministeriële
Puberteit vertoont. „Barba natus est",
f° citeerde hij Hugo de Groot om aan
lonen hoezeer zijn fractie overtuigd
j^.fan de ondernemingsgeest van deze
De oppositie had bezwaren tegen de
joaatregeien die de bewindsman bezig
's te treffen voor de salariëring van het
u^erheidspersoneei. De heer De Loor
'pVdA) vond dat hij was teruggekomen
?P wat hij in de afgelopen zomer had
f°egezegd. Toen luidde het: ,,ik wil
initiatief in handen houden, nu: ik
•jtoet eerst de trend" van de loons
verbetering in het bedrijfsleven af
pachten". De zekerheid die het over
heidspersoneel volgens de heer De Loor
!n de afgelopen vijftien jaar zou heb-
oen gehad, zag hij nu verdwijnen, om-
niemand weet wat de „trend" zal
opleveren.
De heren Van Lieshout (KVP) en
Schipper (AR) daarentegen zeiden dat
jT alle reden was om wat meer ver
trouwen te tonen, wanneer men slechts
™il hedenken wat vrijere loonvorming
e'genlijk is. Het was de katholieke
Parijs, 19 jan. Vanavond is het
internationale vormings- en uitwisse-
'hgscentrum van de K.A.J. in de ban-
'Icue van Parijs officieel in gebruik ge-
"onien. Kardinaal Feltin, aartsbisschop
t'an Parijs, verrichtte in tegenwoordig
heid van een reeks autoriteiten van
ork en missie de officiële opening.
Mi
Sr. Cardijn, stichter en hoofdaalmoe
zenier ,jer internationale K.A.J.de
«Ui
erhationale voorzitter Romeo Maione
K aalmoezenier A. Hujjboom van de
ederlandse K.A.J. waren eveneens
®anwezig.
De nieuwe K.A.J.-stichting zal dienen
&ls ontvangstcentrum voor Kaiotters
dit de onderontwikkelde gebieden, die
bier hun stages komen maken, en als
opleidingscentrum voor Franse Kajot-
Icrs, die naar de missie gaan.
Den HAAG, 19 jan. Provinciale
staten van Zuid-Holland hebben een
oorstel van de leiders der fracties
de P. v. d. A., de K.V.P. de
5'V.D, de A.R., de C.H.U. en de
e'^P, het salaris van de leden der
jft deputeerde Staten gerekend te zijn
/■gegaan op 1 januari 1960, te verhio-
|eb van f 15000 tot f 18.000 per jaar
aangenomen. De communisten en één
jWP'er waren tegen. Deze laatste, de
'per j. Wennekes had bezwaren van
psychologische aard. Gezien in het
'cht van de huidige omstandigheden
de onderhandelingen met betrek-
u'hg tot de salariëring van het over-
ispersoneel verlopen uitermate
'(lup^,au,>,.w UlkClliiaiC
Moeilijk acht hij voor een verhoging
v&h de jaarwedde der gedeputeerden
et tijdstip ongunstig. Hij vroeg zich
®rder af. of het lidmaatschap van het
oilege wel een volledige dagtaak met
j'ub meebrengt. Soms had hij de ln-
J'bb, dat dit maar als een nevenfunctie
j °rdt beschouwd. Alleen in Noord-Hol-
9htl bedraagt de jaarwedde van de
gedeputeerden f 15.000 bedraagt, in de
Vefige provincies ligt die lager.
.Spr, voelde meer voor een verhoging
tvr* v'i' procent dan voor één met
wintig procent en zou deze aangele
genheid voor 1961 opnieuw willen doen
bezien
Advertentie
„En de laarzen dreunen weer"
Otzt hoogst actuele pol it eke ronton toont ons
do oorzaak van de huidige nazi-activiteiten,
ten diep ernstige waarschuwing!
MINISTER TOXOPEUS
woordvoerder wel duidelijk, dat er met
de loonvoorstellen reeds volop politiek
wordt bedreven. Het bleek dat hij, zon
der het met evenveel woorden te zeggen,
de actie in Rotterdam bedoelde, waar
het gemeentebestuur een gratificatie-
voorstel bij de raad heeft ingediend,
waarvan het zelf wel weet dat „Den
Haag" dit zal moeten vernietigen.
Beide sprekers vroegen met klem de
aandacht van de regering voor de
laagst bezoldigden. De heer De Vos
van Steenwijk (VVD) wees op de ach
terstand van de hogere ambtenaren in
vergelijking met de functionarissen in
het bedrijfsleven en hij pleitte speciaal
voor de accountants in rijksdienst.
Agglomeraties in randstad
Veel belangstelling was er voor de
gemeente-agglomeraties in de randstad
Holland. De heer De Vos van Steenwijk
(VVD) was verheugd met de oplossing
van de IJmond door middel van een
grenswijziging. Hij vond dat dit in be
ginsel de voorkeur verdient boven in
stelling van bovengemeentelijke orga
nen. Die kan men hoogstens voor een
speciale taak in het leven roepen, meen
de spr. maar het gevaar bestaat dat
zij een totale taak en een eigen huis
houding krijgen.
Mr. In 't Veld (PvdA) was van oor
deel, dat een snelle beslissing wat Den
Haag betreft beter is dan geen beslis
sing. Het gevaar begint te dreigen dat
er een „wilde groei" ontstaat daar het
gebied van Den Haag, Voorburg en
Rijswijk thans nagenoeg is volge
bouwd. Voor het gebied rond de Nieu
we Waterweg vroeg de socialistische
fractieleider de minister om het oude
rapport der staatscommissie-Droogle
ver Fortuyn nog eens te bestuderen.
Dit geeft een compromis-oplossing tus
sen de visie van Rotterdam en de ver
langens van de omliggende gemeenten.
Over de vraag of de Noordoostpolder
een twaalfde provincie moet worden
werd niet eenstemmig gedacht. De
heer De Vos van Steenwijk is van me
ning dat dit zeker aan te bevelen is,
de heer Van Lieshout echter twijfelt
daaraan. Wel stond hij erop, dat de
beslissing ook te dien aanzien thans
snel wordt genomen.
Advertentie
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar endoen wonderen
Een belangrijke ontdekking op geneeskun
dig gebied is „synergismus". Hiermede
wordt bedoeld de wederzijdse versterking
van de werking van verschillende genees
middelen. De vier middelen verenigd in
Chefarine„4"- elk afzonderlijk al beroemd -
werken tezamen nog beter. Ze helpen vaak
ook dan, wanneer andere middelen falen en
doen werkelijk wonderen
aoen wernenjK wonucrcnmm
Tegen pijnen en griep. Geschikt voor de gevoeligste maag,
want die wordt beschermd door het bestanddeel Chefarox.
20 tabl. f 0.80. Voordelige gezinsverpakking 100 tabl. f3.60
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 19 jan. Verschillende
leden van de Eerste Kamer hebben aan
minister Toxopeus gevraagd meer con
trole uit te oefenen op de gedragingen
van de Binnenlandse Veiligheidsdienst.
Prof. Diepenhorst (AR) wilde steek
proeven laten nemen om de juistheid
van de rapporten van deze dienst na te
gaan, terwjjl mr. In 't Veld (PvdA) de
bewindsman heel voorzichtig maar toch
dringend een nieuw systeem vroeg,
waardoor althans enige openbare con
trole mogelijk wordt op de dossiers die
de B.V.D. produceert onder het hoofd
„antecedenten-onderzoek". De socialis
tische woordvoerder vroeg, of de minis
ter deze zaak in het kabinet aan de >r-
de wil stellen. De laatste tijd waren
hem weer klachten ter ore gekomen,
dat de betrokkenen bepaalde bewerin
gen in rapporten omtrent hun persoon
bestreden. In zo'n geval moet het moge
lijk zijn dat zo iemand zich kan verwe
ren. „Wij hebben destijds meegeschol-
den tegen het Mc.Cartyisme, maar
dit lijkt er wel een beetje op", aldus
mr. In 't Veld. Hij wees erop, dat in
de Verenigde Staten zo iets tenminste
nog in het volle daglicht geschiedt. Hier
echter gebeurt alles In het geheim. Er
is geen enkele openbare controle.
Zijn betoog, dat tot de conclusie leid
de. dat deze handelwijze verdacht veel
lijkt op schending van de Grondwet,
mondde uit in een advies aan de minis
ter van Binnenlandse Zaken, bij wiens
begroting deze kwestie aan de orde
Advertentie
*-16
Gemakkelijk In te nemenHalitran, het natuur
lijke concentraat uit de levers van heilbot en
andere edelvissen geeft meer weerstand tegen
griep, bronchitis en andere ziekten. Voor kleine
kinderen zijn er druppels (3 per dag). Halitran
voor de gezondheid van het hele gezin
ca. SO x zoveel vitaminen als gaweno levertraan
kwam. „Laat mr. Toxopeus eens begin
nen alle beslissingen te verzamelen,
waarbij iemand niet benoemd is op
grond van inlichtingen van de B.V.D.
Ook moet het onmogelijk zijn, dat la
gere ambtenaren over dergelijke voor
de betrokkene uiterst belangrijke za
ken beslissen. Dat moet de minister
zelf doen."
Een „vergissing"
Mr. In 't Veld kon zün beweringen
illustreren met voorvallen uit zijn bur-
gemeestersjaren. Hij vertelde hoe de
i.V.D. iemand die hij destijds tot in
specteur bij het onderwijs in Zaandam
wilde benoemen, op het laatste mo
ment als oud-N.S.B.-er had gerappor
teerd. De burgemeester vond het zo
vreemd, dat hij de sollicitant met deze
bewering rechtstreeks confronteerde.
Het bieek op een „vergissing" te be
rusten. „Wanneer ik niet de vrijheid
had genomen de geheimzinnigheid te
doorbreken, zou de carrière van de
man kapot zijn gemaakt", aldus mr.
In 't Veld.
Hij vond de interpretatie van de ge
gevens nog moeilijker dan het garan
deren van de juistheid ervan en deed
mededeling van een geval waarin een
student lid was geweest van een com-
ministische studenten vereniging.
Toen hjj begon in te zien in velk
gezelschap hij was, liep hij de ver
eniging uit, maar de B.V.D. had hem
al gebrandmerkt. Het merkwaardige
was, dat hij bij het ene rijksbureau
niet werd aangenomen vanwege dit
stigma, maar bij het andere wel.
Spreker vroeg, of de maatstaf die
men aanlegt in. sommige gevallen niet
te streng is. Wanneer iemand zich aan
een geringe afwijking heeft schuldig ge
maakt, dan mag hij toch niet onbe
noembaar worden voor elke landsbedie
ning. Daarbij doet men de Grondwet
geweld aan. De heer Seegers had even
eens bezwaren tegen de B.V.D. maar
de socialistische spreker distancieerde
zich van de communist met een verwij
zing naar de methodes van de Gepeoe
in Rusland.
Sovjet-Unie De Sovjet-Unie en Af
ghanistan hebben gisteren te Kaboel een
akkoord getekend over de aanleg van
een bevloeiingskanaal in het gebied van
Djalalabad. De Russen zullen Afghani
stan technische hulp verlenen. Het ka
naal zal bevloeiing van een gebied van
25.800 hectare mogelük maken.
(Van een speciale verslaggever)
NIJMEGEN, 19 jan. Mgr. A. G.
Smit, voorzitter van het dagelijks be
stuur van het Apostolaat der Hereni
ging heeft vandaag de Studiedagen van
deze instelling geopend in Casa Nova
op de H. L; id-Stichting te Nijmegen.
Onder een groot gehoor, waaronder
zich velen bevonden, die bij het werk
voor de Hereniging ten nauwste be
trokken zijn, merkten wü in het bijzon
der op mgr. M. A. Jansen, bisschop van
Rotterdam, die vele jaren deel heeft
WRdEDA, 20 jan. -
at verteren de Bel
gen in het Neder-
Hie,i, 'andse grensge-
fl. Niemand vermag
U J w'nst In guldens uit
»chTfUkken en dit Is mis-
kre„ maar goed, anders
dert metl *e S'u's
Hij zei hieronder te
verstaan „een inter
nationale associatie tot
uitbating van omhaaltoe-
risme in een bepaald ge-
of Maastricht
Zun-
bjt last met de fiscus"
het directeur van
bi ^Jeerndelingenverkeer
»WWest-Vlaanderen, mr.
Jen s van Damme, tijdens
VVv vergaderlng van
""•and in Ne"
K<JeileIlei ivisselvallig-
^GnUt Jï.- Spüt blÜft de
?s'eIHng van ie Bel-
^enJ," ,de Nederlandse
ï?er £®kfn "°S altijd
fc's ®ru0t voor de drie
S* W 0rr,r'' de boter en
uiteeT a,dus '«tie
eUn?" ,n zdn verhan
bied, da' door de grens
en de grensproblemen
wordt beheerst op basis
vooral van eendagsver-
keer en tegen sociale prij
zen". De Belgen, die Ne
derland bezoeken, komen
hier niet alleen de goed
kopere benzine, maar ook
levensmiddelen, sigaren,
kinderartikelen, confectie
enz. kopen, zodat de han
del in de betrokken grens
streken hiervan profi
teert.
De bestedingen van de
Nederlanders, die het Bel
gische grensgebied be
zoeken, zijn daartegen
over lang zo hoog niet. De
Nederlanders zoeken
voornamelijk amusement
in de brede zin in het
Belgische grensgebied
Vooral de kust, met de
casino's te Knokke. Blan-
kenberge, Oostende en
Middelkerke worden druk
bezocht, dikwijls om de
atmosfeer van een speel
zaal te beleven. Ook bios.
copen, theaters, bals, ca
fe's en andere gelegen
heden vinden veel aftrek.
Mr. Van Damme kwam
tot de conclusie, dat de
Belgische bijdrage tot de
toeristische grensintegra-
tie op al'e lagen der be
volking steunt, terwjjl de
Nederlandse bijdrage tot
nu toe neer werd gedra
gen door een gegoede
klasse.
uitgemaakt van het bestuur van het
Apostolaat der Hereniging. In zijn ope
ningswoord herinnerde mgr. Smit aan
de aankondiging van het Algemeen Con
cilie door paus Joannes XXIII. aan het
eind van de Internationale Bidweek 1959
Hij wees er op, dat deze aankondiging
de katholieke christenen uitnodigt tol
bezinning op de wezenlijke openheid van
de Kerk en hun de plicht oplegt het zui
vere gelaat van de Kerk te tonen aan
de gehele oosterse christenheid.
Na de opening kwam de leiding te
berusten b(j prof. dr. J. van der Ploeg
C.P., die de eerste inleider voorstelde:
prof. dr. W. Driessen O.P. Het onder
werp van de eerste uiteenzetting luid
de: „Het Algemeen Concilie in de oude
Kerk". Spr. gon met aan recente pu-
blikaties over het thema van zijn voor
dracht de waarschuwing te ontlenen,
dat men de theologische zin van het oe
cumenisch concilie niet aan de hand
van juridische criteria kan ontdekken.
Vooral het gesprek met het christelijk
oosten wordt door een dergelijke ver
enging ernstig bedreigd. Zich afvra
gend hoe de studie van de oudste Con
cilies er thans voorstaat, constateerde
hij met voldoening, dat de huidige ken
ners van de vroegste kerkgeschiedenis
steeds beter olijken te beseffen hoeveel
van de navolgende geschiedenis „ver
geten" moeten worden om de oudste
concilies te verstaan door zich geeste
lijk „vóór de feiten" te plaatsen en de
historische situatie zo te verwerken als
de tijdgenoten haar ondergaan hebben.
Wie hierbij te veel met een middel
eeuwse bril 'oeziet, ontneemt zich het
gezicht op de werkelijkheid, die wor
telt in de Byzantijnse structuren. Een
overvloed van studies maakt het op
het ogenblik mogelijk over de syn
chronisatie van de Byzantijnse ge
schiedenis en het theologisch gebeu
ren een verantwoord beeld te heb
ben. Spr. verklaarde bij de studie
van de oudste concilies getroffen te
zijn door de constante wisselwerking
tussen eerbiedige huiver voor de wer
kelijkheid Gods en menselijke twis
ten, waart j telkens de gegrepenheid
door de omvang van het Mysterie uit
eindelijk op moeizame wijze de over
hand krijgt uver het menselijk beraad.
Dat is de eigenlijke kern van alle
theologisch verwikkelingen in de
Byzantijnse wereld en daarom wijdde
spr. het slot van ztin beschouwingen
aan de verhouding theologie-oecume-
nisch concilie, waarbij hü liet zien
hoe zelfs onder de schijnbaar meest
wiisKGrijü© speculaties voortdurend de
heilsvraag de ondertoon vormde. Hij
besloot met erop te wijzen, dat de rol
van de theologie bn het bereiken van
de weg die het heil van Christus
naar de mensen aflegt, in Byzantium
een onschatbare betekenis heeft ge
had.
De tweede inleider was prof. dr. Za-
charias Anthonisse O.F.M.Cap., die
sprak over: „De Herenigingsconcilies
van Lyon en Florence Met een over-
vloed van historische bijzonderheden
schilderde hij zijn gehewr de voorge
schiedenis van het concilie van Lyon
(1274) de moeizame pogingen om na
het verlies van de eenheid die op de
ze Kerkvergadering beklonken was, het
contact weei op te nemen en het ver
loop van het Concilie van Florence
(1439).
Hü hefooede dat, hoe benard de
positie van het Byzantijnse rijk in
deze periode door de oprukkende Tur
ken ook geweest moge zun, toch de
politieke factor niet de. laatste drijf
veer voor het toenaderingsverlangen
van de Grieken genoemd kan worden.
Naar aanleiding hiervan wees sp
er op, vooral waar hij over het concilie
van Florence sprak, dat er talrijke
bewijzen z«n van het theologisch in
zicht en de religieuze bewogenheid
van de oosterse deelnemers. Dat
te Florence bereikte 'enheidsformu-
le toch niet bestendig is gebleken,
weet spr. niet in d( laatste plaats
aan de kortsluiting tussen de ooster
se kerkelijke leiders en de bevolking
van het Byzantijnse ruk.
Uit heel het betoog van prof, Zacha-
rias bleek vooral hoe belangrijk het is,
dat men bij een ontmoeting tussen de
oosters© en de westerse christenheid
kan beschikken over mensen, die de on
derlinge betrekkingen zo weten te rich
ten, dat het persoonlijk begrip voor
komt, dat conflicten leiden to een de
finitieve breuk.
De eerste studiedag van het Aposto
laat der Hereniging werd besloten met
de viering van de Grieks-Byzantijnse li
turgie in de Cenakelkerk.
/n Groningen is een scherp conflict
ontstaan tussen de marktkooplie
den, verenigd in de Centrale
Marktkoopliedenbond en B. en W.
van Groningen. De in deze bond ver
enigde marktkooplieden zijn bitter ge
stemd over het beleid van B. en W.
en nemen in de uiting van hun grie
ven geen blad voor de mond. Het
gevolg is, dat B. en W. elk contact
met de bond verbroken hebben. Wet
houder E. van Ruller is erg boos, om
dat het bestuur van de Centrale
voor de tweede maal publicaties heeft
gedaan over in vertrouwelijke sfeer
met het college van B. en W. ge
voerde besprekingen. „Dit gevoegd bij
een reeks beledigende opmerkingen
aan mijn adres in circulaire en
op vergaderingen van de bond maakt,
dat ik het onmogelijk acht nog langer
met het bondsbestuur in verbinding
te staan", aldus de wethouder, die
nu enkel nog wil praten met de af
deling Groningen van de Centrale
Vereniging voor Markt- Straat- en
Rivierhan'del. Van deze vereniging is
ongeveer een gelijk aantal kooplieden
lid. De bitterheid van de marktkoop
lieden geldt voornamelijk de gang
van ken in verband met de zater-
dagmarkt. Deze markt tverd enige
tijd geleden verplaatst van Vismarkt
die parkeerplaats werd) naar Grote
Markt. Volgens de marktkooplieden
is de verplaatsing funest geworden.
Van de kooplieden die anders op de
Vismarkt stonden, heeft 65% tn de
omzet een terugslag van40% gekre
gen. Diverse kooplieden, die op de
Vismarkt een goed stukbrood ver
dienden, zijn nu financieel in het
nauw gedreven. De meeste stand
werkers. zo vertelde een bekende
standwerker uit Amsterdam, zoeken
zaterdags al een andere markt op,
waar het beter werken is. Het lijkt
wel of het gemeentebestuur van Gro
ningen de markt in de grond wil
boren. Dat pleintje daar voor het
stadhuis is geenmarkt, dat ts een
vluchtheuvel
Het bestuur van de Centrale Gro
ninger Marktkoopliedenbond. ontmoet
telkens weer bepalingen in Groningen,
die geen enkele marktkoopman waar
ook in Nederland ontmoet. ,.In Gro
ningen lijkt, het wel of er voortdurend
spaken in de marktwielen worden ge-
steken", aldus voorzitter Tj. Boomsma.
In Groningen mocht geen muziek
•■'orden gemaakt op de gelegenheids-
markt, elders overal wel. In Gro
ningen wordt geen vergunning ge
geven voor een patates-frites-kraam.
..Misschien omdat er vlekjes op de
stenen voor het stadhuis komen. Zelfs
een voorstel om onder de kraam een
dekkleed te leggen kwam niet voor
behandeling in aanmerking." In Gro
ningen mogen geen droog spek en
droge ivorst verkocht worden in de
kaaskraam jan een koopman, die
overal elders wel daartoe vergunning
krijgt. Dezelfde koopman in kaas mag
dinsdags niet op de Ossenmarkt staan
waar hij veel meer zou verkopen. De
Ossenmarkt is bestemd voor vis, ge
vogelte en groente. En nu moeten
alle marktkooplieden in Groningen
hun waren wegen op een dure klok-
schaal (hangende of staande snelwe
ger). De toonbankbascule in Ne
derland een wettig weegmiddel is
in Groningen taboe. Hierover is trou
wens een proefproces aanhangig ge-,
maakt om uitgemaakt te zien of de
wip-wap-schalendoor de kooplui
losgelaten zullen moeten worden.
RICHARD FUNK
„Staatsman van verdienste").
e belofte, welke verschillende va-
J UB1U11C,
derlandse toneelgezelschappen,
-met een beleefde knik in de
richting van de verdelers van de subsi-
die, hebben gedaan om eenmaal
in het speelseizoen op z'n minst van
eigen bodem een toneelstuk in het re
pertoire op te nemen, zal bij Theater
gestand worden gedaan door de .•^ne
ring van een stuk van Dimitn Fren-
k Diftoneelspel heet; Blaffen tegen
de Maan". Deze titel, die tegelijk een
oude uitdrukking is, welke meestal
wordt gebezigd om aan dVide^ £fk
's mensen verlangen naar bet gelu
op aarde ot naar het ontvluchten van
de werkelijkheid onvervulbaar is,
slaat rechtstreeks op de figuren in
dit toneelstuk. De handeling geschiedt
in de tegenwoordige tijd. Er is een
oude musicus in Amsterdam, die nog
volop leeft in de laat-negentiende-
eeuwse romantische sfeer en wiens
bewondering volop uitgaat naar oude
of verouderde idolen in de wereld van
de muziek. Zijn zoon, een Persfoto
graaf, staat in vele opvattingen hier
recht tegenover; hij is zakelijk en hard,
wil in de moderne tüd liever met zijn
twee benen op de grond blijven en
houdt er niet van ook maar enigszins
over te hellen naar het pathos van ziin
vader. Maar wanneer hij, groeiend
naar de volwassenheid, het leven „ont
dekt" en in een intrige verward raakt,
waarbij ten nauwste een vrouw is be
trokken, moet hü tenslotte bekennen,
dat zowel het standpunt van zijn vader
Us het zijne samen deel uit maken van
wat haast paradoxaal voortaan het le
ven voor hem zal zijn. Hy bemerkt, dal
hij in wezen niet zoveel van zün vader
verschilt. Het is de bedoeling dat het
spel simultaan d.w.z. in twee decors
GroningenGrote MarktMarktdag.
llllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIItlUlllillllllllllllllIIIHIIIilllllHIIHIIIIIIIIIIUIIIIUIIIIIIIIIIIIIimillllllllllllllllllllllllllIHHII
naast elkaar, wordt gespeeld. De pre
mière zal in april zün.
Om nog even by Theater1 te blijven,
óók in april zal de première worden
gegeven van „Le Diable et le Bon
Dieu" van Jean-Paul Sartre: Richard
Flink zal de regie voeren. Het is een
van de grootst bezette stukken van
Sartre en daarom zal „Theater" voor
de rolbezetting een aantal gasten van
andere gezelschappen engageren. Dit
keer nu eens geen toneelspreiding van
uit Arnhem, maar een concentratie;
wat niet wegneemt, dat wü toch hopen,
dat het een goede voorstelling wordt.
Dmitri Frenkel Frank bevindt zich
overigens in groot gezelschap, want
zijn „Blaffen tegen de Maan" zal in
doublure worden gespeeld met „Le
Diable et le Bon Dieu".
Dat „Theater" hier nog even in het
nieuws blijft, dankt zij aan Caro van
Eyck, die voortreffelüke actrice, aan
wie de Theo Mann-Bouwmeester-ring
beloofd is, maar die het kleinood nog
niet heeft. De ring. zo vernemen wy,
zal nu worden uitgereikt bü de Am
sterdamse première van: „The Little
foxes" van Lilian Hellman, een to
neelstuk, dat op het ogenblik wordt
ingestudeerd bü de Arnhemse toneel
groep. Het is echter nog niet bekend
op welke datum de eerste vertoning in
de Hoofdstad, waarin de onderschei
den actrice een belangrüke rol ver
vult, zal zün. In ieder geval kunnen wij
melden, dat de Nederlandse première
op 5 maart in de Arnhemse Stads
schouwburg zal plaatsvinden.
En dan echt helemaal tenslotte: Het
Rotterdams Toneel komt op 1 maart
a.s. met „Toneel op het kasteel" van
Ferenc Molnar naar Brussel en de
Haagse Comedie, zich ook bewust, dat
de Moerdijk niet zo heel ver van haar
stad ligt, za. tegen het einde van het
seizoen met „Principes" (wy bedoelen
het toneelstuk van Bahr, red.) ook
naar de Belgische hoofdstad vertrek
ken. Een culturele veldtocht dus.
Mej. Ans Budde uit Ootmarsum,
de onderwyzeres die vele ja
ren in Hengelo voor de klas
heeft gestaan, vertrok op 6 jan. 1956
naar Merauke op Nieuw Guinea om
aan het internaat voor jongens en
meisjes, in samenwerking inet missie
zusters, onderwys te geven aan do
Papoea's.
Bijna 3 jaar heeft zij daar met veel
jjver en toewijding gewerkt en het le
ven van de koppensnellers en men
seneters van nabij leren kennen. Het
klinkt een beetje onwaarschijnlijk
maar mej. Budde heeft kort voordat
zij het vorige jaar naar Nederland te
rugkeerde voor een vakantie in ver
band met de ziekte vnn haar vader
nog een mensenhoofd gezien, dat
slechts kort van te voren door een Pa
poea was gesneld.
I)e laatste maanden voor haar ver
trek heeft zij in een geheel andere
nederzetting in Tanah Merah
gewerkt. Niet zo ver daarvandaan is
pas vyf jaar geleden een nieuwe door
missionarissen ontdekt. Ofschoon
men vele jaren door deze streek had
getrokken hadden de missionarissen
nooit een Papoea van deze stam ge
zien. Zy zaten met hun huizen in ho
ge boinen en hielden zich schuil als
zh de blanken hoorden komen. Boven
dien leefde deze stam verspreid over
een zeer grote afstand. Dat deden zjj
als afweer tegen de sneltochten van
de andere stammen.
Mej. Budde is reeds goede maatjes
met deze nog ongecultiveerde Pa
poea's. Zy hechten nog zeer veel waar
de aan de boze geesten, die met aller
lei middelen moeten worden bezweerd.
Zij dragen nog allerlei versierselen
door neus en oren. De man is bij deze
stam eerst in aanzien als hij mensen
hoofden kan tonen, die hij heeft ge
sneld. Hoe nieer hoofden hij heeft, hoe
meer vrouwen hy mag houden.
De missionarissen met hun helpsters
gaan hier systematisch te werk om
er enige beschaving te brengen. De in
telligentste jongens en meisjes gaan
naar de internaten om er te
studenen. Eens per jaar krygen de
kinderen vakantie en mogen dan 6
weken naar hun stam terug. Wat ze
geleerd hebben kunnen ze dan in prak
tijk brengen. Langzaam, heel lang
zaam dringt op deze wijze de bescha
ving door bij dit primitieve volk.
Mej. Budde geeft ook les aan oudere
Papoea's, die natuurlijk noch lezen
noch schrijven kunnen. Het is voor
de Papoea o zo moeilijk om de
eerste beginselen van het schrU-
ven te leren. Mej. Budde pakt dan
zo'n verweerde hand vast om een
woord of letter tc schryven.
Vandaag gaat Ans Budde vanuit
Schiphol via de Noordpool weer terug
naar Nieuw Guinea. Na vele weken
zal zij dan na een moeizame tocht door
liet oerwoud weer in Tanah Merah aan
komen om te helpen bij het stichten
van een nieuw jongensinternaat. De
internaten zijn onmisbaar want het
gaat bij de Papoea's evenals overal ter
wereld: wie de jeugd heeft, heeft de
toekomst.
Mej. Budde is niet met lege handen
uit Twente vertrokken. Enorme voor
raden kleren en andere goederen zijn
reeds op weg naar Tanah Merah, want
het onderwyzeresje uit Ootmarsum
heeft ook de zorg om deze mensen te
kleden.
r\e schrijver Walter Breedveld -
J voor de burgerlijke stand de heer
P. van den Bogaert en tot voor
een jaar personeelschef bij V. en D. in
Tilburg - heeft ongevraagd de beschik
king over een kostelijke anecdote ge
kregen. Er is n.l. bij Van Gorcum in
Mej. Budde bij een varkensfeest tussen
de papoea's.
WALTER BREEDVELD
Assen een boekje verschenen van Nico
Rost, dat „Veranderd klimaat in Po
len" heel en dat een soort modern
reisbericht bedoelt te zijn. Wat daarvan
de waarde zij, worde hier in het mid
den gelaten, doch de auteui vertelt,
dat hij in Krakau een ontmoeting heeft
gehad met een aantal vooraanstaande
katholieke literatoren en priesters. Het
was er gezellig en gemoedelijk en het
welkom, dat zijn gastvrouw hem be
reidde, was even verrassend als moei
lijk. „Zo", zei ze hartelijk, „u komt dus
uit het land van Walter Breedveld?!"
Rost had van Breedveld geen letter
gelezen.
De verklaring voor dit geval ligt
nogal voor de hand. Er zijn van Breed
veld vier vertalingen in het Duits en
één in het Pools verschenen. Zijn
„Hexspoor" heet daar „Na drodze
milosci" (Op de weg der Liefde). Dit
boek heeft een zekere opgang gemaakt
en aangezien er niet veel Nederlandse
auteurs in het Pools vertaald worden
is de omzwaai van het land van Rem
brandt naar dat van Breedveld" be
grijpelijk.
Overigens komt er binnen veertien da
gen bij „Nijgh en Van Ditmar" weer een
nieuwe roman uit van de nu 58-jarige
schrijver, die sinds een jaar ook ge
heel van de schrijverij leeft. Hel ver
haal speelt gedeeltelijk in Brabant
en gedeeltelijk in Amsterdam en Italië.
De titel luidt (naar een Limburgse
legende) „De Witte Zwaluw'
TILBURG, 20 jan. Morgen zal in
de kerk van de Paters Capucijnen de
issiekruizen worden uitgereikt aan de
paters Emmanuel van 's .Hertogenbosch,
Raynerus van Rotterdam. Cantinus van
Dongen en Maurinus van St.-Oedenrode.
Zij zullen diezelfde dag naar de missie
in Afrika vertrekken.
Zaterdag zijn van dezelfde Congregatie
de p ';ers Nivardus (Snik) Walrich
(Jansen) en broeder Ephren naar Chili
vertrokken.
(Van onze correspondent)
DELDEN, 20 jan. Gistermiddag is
in de buu-tschap Hengevelde overleden
de heer A. J. Keupers, die 10 januari zijn
102e verjaardag vierde. Zijr. gezondheid
liet toen al te wensen over. De leer
Keupers heeft meer dan een eeuw in de
zelfde boerderij gewoond.
BELGRADO, 20 jan. (UPI) De
Cubaanse regering heeft president Tito
uitgenodigd voor een bezoek aan Cuba
aldus heeft de Cubaanse minister vari
buitenlandse zaken Raul Roa Garcia
op een persconferentie in Belgrado
meegedeeld. Ministei Roa heeft de af
gelopen dagen besprekingen gevoerd
met Joegoslavische regeringsleiders
Hü vertrekt vandaag naar Rome.
