.Karei Doorman volhardde in meedogenloze ramkoers Trieste rol van officier in drama van de Duitse bocht Eredoctores van Leuven Prof. Gelissen en prof. Borst onderscheiden U.L.O. heeft behoefte aan veel meer onderwijzers CONTACT de Tweede bouwfase van V.A.R.A-studio vordert J. G» Europese Radio Unie viert tweede lustrum £sso PETROLEUM de haardolie Ondanks waarschuwingssignaal van Frans Elza Wetsontwerp voor noodmaatregelen De zagende pijnen DE MYSTERIEUZE National Gallery koopt Rembrandt Marineraad luistert verbijsterd toe Vogelliefhebbers stelen papegaai uit Avifauna m Aanstelling mogelijk van vakleraren M ilj oenenoplaag Regeringssubsidie van 1.280 000 gulden Sleutels der Vrijheid' Nationale finale Vanavond WOENSDAG 3 FEBRUARI 1960 PAGINA 9 met hét hoogste rendement door JAN VAN GENT Bevrijdingsspel i De commandant van de „Karei Doorman" kapt. ter zee J. G. Stegeman in gesprek met de eigenaar van de „Frans Elza" de heer Frans Legein. Tijdens de zitting van de Marineraad inzake de aanvaring van het vliegdekschip met het Belgische vissersvaartuig. ten vaartuigje met zijn felle bonte kleu ren. Ondanks zijn respectabele leeftijd van 32 jaar mocht het schip er nog best zijn. Het was uitgerust met de modern ste navigatiemiddelen, zoals radiotele fonie, een radiopeiler, een dieptemeter en decca. Het was bijna 25 meter lang, smal in de boeg en de achtersteven, vol in de flanken. Met de 150 pk motor kon het goed uit de weg komen. Zijn be manning stond wijd en zijd te goeder naam bekend. „Vooral de schipper, Ju- lien Hocket", riep de reder Legein uit. „Dat was niet alleen een kundig zee man, maar ook de ordelijkste en zui delijkste mens van heel Ostende". De kleine man met het buikje wees druk gesticulerend op een rose cahier, dat opengevouwen voor de voorzitter op de groene tafel lag. „Kijk maar eens in dat rose schriftke, dat men uit de zee heeft opgevist. Ziede ge niet hoe keurig hij er de resultaten van de vangst en de aan wezigheid van scheepswrakken in heeft bijgehouden?" Nee, dan was de tweede Belgische ge tuige, de 17-jarige Remie Deswelgh, heel wat minder spraakzaam. Hij was die nacht roerganger op de „Jenny' die samen viste met de „Frans Elza". Zijn schipper Roland Viane, die maandag door de raad wordt gehoord, had hem opdracht gegeven parallel aan de koers van de „Frans Elza" te blijven varen. De „Jenny" viste met de kor aan bak boord, evenals dat met de „Frans El za" het geval was. De jongeman verklaarde, dat hij de twee witte lich'en van de voor hem varende „Frans Elza" steeds zo goed mogelijk heeft gevolgd. Er waren omstreeks middernacht niet veel schepen waar te nemen. Aan bak boordzijde achter zich nam hij op een gegeven ogenblik de lichten van drie grote schepen waar, die snel nader bij kwamen. Enige tijd later, toen de ze drie achter elkaar varende sche pen vlakbij waren, scheen het hem toe, dat de lichten van de „Frans El za" achter de romp van het eer ste grote schip verdwenen. De „Frans Elza" was toen bezig aan het maken (Van onze verslaggever) DEN HAAG, 2 febr. Ze waren verbijsterd, de vijf leden van de Mari neraad, die dinsdag in de stemmige Rolzaal van het Binnenhof de aanvaring behandelden tussen Hr. Ms. Vlieg kampschip „Karei Doorman" en de Belgische visserskotter „Frans Elza". Verbijsterd door het enorme misver stand op de brug van de oorlogsbo dem, dat in de nacht van 25 septem ber 1959 een grote, zo niet beslissende rol speelde tijdens het drama in de Duitse Bocht. Want al was dan komen vast te staan, dat de kleine, houten kotter uit Ostende zich op het moment van de botsing in een voor haar, als vissend schip verboden vaargeul be vond, aan boord van de Doorman had men alle tijd om het gevaar te doorzien en de noodzakelijke maatregelen te ne- men- aa"j een belangrijke aanwijzing op het radarscherm van de comman- d'e mogelijk door de „Frans 0,1 zijn veroorzaakt, werd niet lichtfi en het waarschuwende hnnt naa' van de naderende vïssers- volh ?rnpSeerd. De „Karei Doorman" i. ardde in een meedogenloze ram- en a e.n. verpletterde de „Frans Elza" °e vijfkoppige bemanning onder haar "tachtige boeg. Verreweg de belangrijkste getuige - s gisteren de 39-jarige luitenant ter der eerste klasse E. Liong Lie zee Thun die als officier van de honde- deza een trieste hoofdrol vertolkte in than riautische tragedie. Want de kalme cnrvi Van weinig woorden, zoals zijn „.rrhandant, kapitein ter zee J. G. Ste- «"tan, hem beschreef, had 's nachts inu één lichten gezien, die hem de :ndruk gaven, dat er een vissersschip )n de buurt was. Of het hier een tegen- ïï3FeT-..betrof °t een zgn. „meeloper", rv^aoi'1 aanvankelijk niet vaststellen, linhtioo iP„ oorman maar traag op de lihr nan Jlp' dacht de officier eigen- lliL onn?fucm oper- "Ik zag geen en kele aanleiding om vaart te minderen, want ik meende ruim voor het schip, dat aan de stuurboord- oftewel rech terzijde naderde, langs te kunnen va ren", vertelde de lange, magere offi cier, die o, ironie van het lot tij dens de nacht van de ramp juist zijn laatste wacht liep, omdat hij zou wor den overgeplaatst. „Om bijna kwart voor één schoot zij plotseling voor me langs. Ik gaf onmid dellijk bevel de machines te stoppen, Biaar een aanvaring was al niet meer te vermijden". „Waarom heeft u geen waarschu- wingsstoot gegeven?" vroeg een der raadsleden, de commandeur mr. A. N. haron de Vos van Steenwijk, scherp. Even viel er een pijnlijke stilte. Toen antwoordde luitenant ter zee Thung bij- Ba fluisterend: „Ik heb het niet ge daan". Ook uit do verklaringen van zijn Beide ondergeschikte officieren van de Wacht bleek, dat er op de brug van de Doorman een ernstig misverstand heers te. Ondanks het feit, dat zij tenslotte d°or hadden, dat er een schip nader de, bleven zij volharden in een ram- koers. „Ik heb ook lichten gezien", sprak luitenant ter zee der tweede klasse D. Kalf, „maar volgens mij bewogen ze {Bet. Ik dan dus niet zeggen of het sta kellichten (waarschuwingslichten) wa- }eh". Zijn acht jaar jongere collega, die rL.de rampnacht net een paar wel en ""icier was, viel hem bij. „Zeker, er 7aren lichten, die langzaam naderbij kwamen. Ik wist niet waar die van kon- jifn zijn. Bij wijze van curiositeit heb r)K ze enige tijd met mijn kijker bestu- vf.erd. totdat opeens vlak onder het tj'agdek een vissersscheepje opdoemde, w zag nog net hoe het onder het dek v=rdween en dat de mast afknapte", rtelde de jonge officier. IV'Een curiositeit", mompelde baron V Vos van Steenwijk, terwijl hij een te 'betekenende blik wierp op de tries- de e«tanten van de „Frans Elza" naast Vv-.Stoene tafel; enkele vismanden en t-gj) Wrakhout, waaraan een oude kope- z a scheepsklok, die nog tikkend uit de werd opgevist en blijkens de stand half tien de-w'izers nu om üen voor Zo" in de morgen was blijven st'lstaan. hoc°ngeveer de ttjcl dus dat men de °P Bet vinden van overledenen had Pgegeven Een lief scheepje Nadat de voorzitter mr. L. van Loo- aav,en Campagne 's morgens voor de anvang van de zitting staande de deel- n»klin,.8 beta'gde van de raad aan de o^uï?,and®n van de viosers en een eenniik stilte in acht werd genomen. Uit r>® "e'giscBe reder Frans Legein Va' Dftende een uitvoerige beschrijving Vlaai® ko,ter „Erans Elza". In sappig aams vertelde hij over het lieve, hou- Advertentie ZUINIG - GEEN ROET - MEER WARMTE'. van een bocht over bakboordzijde. Na dat de lichten van de „Frans Elza" uit het gezicht waren verdwenen, min derde het eerste grote schip vaart. De jongen liet de „Jenny" naar bak boord draaien teneinde de „Frans El za" weer te volgen, zodra die te voor schijn zou zijn gekomen. Hij volgde eni ge tijd de lichten van een ander voor hem varend schip en zag de „Frans El za" niet meer. Tegen vijf uur 's mor gens werd aan boord van de „Jenny' het door Radio Ostende uitgezonden be richt opgevangen, dat de „Frans Elza" was overvaren. „Wij draaiden bij en zochten mee", aldus deze roerganger. Volkomen overstuur Strak voor zich uitkijkend heeft com mandant J. Stegeman al deze verkla ringen aangehoord. Hij had 's morgens als een der eersten plaats genomen op de stoel der getuigen en kort en bon dig verslag van zijn ervaringen gedaan. Kapitein Stegeman, was op het moment van de aanvaring niet op de brug. Hij sliep in zijn hut, pal achter de brug gelegen, en werd wakker van een lich te schok. „Ik dacht, dat het een boei of zoiets was, die we hadden aange varen", vertelde hij als getuige op de zitting. „Ik rende onmiddellijk naar de brug en hoorde van luitenant ter zee Thung, die volkomen overstuur was, dat we een vissersscheepje hadden ge ramd". De commandant verweerde zich fel tegen de opmerkingen als: „Waarom geen S.O.S. uitgezonden?", „Waarom geen spoedseinen gegeven?" „Ik heb de aanvaring direct gemeld aan het Duit se radiostation Nordeich. Voor een S.O.S.-melding zag ik geen aanleiding, omdat we al met een aantal schepen ter plaatse waren, wisten waar precies het schip was gezonken en over alle moderne hulpmiddelen, zoals radar, schijnwerpers, sloepen en desnoods vliegtuigen en helicopters beschikten", betoogde de commandant. Ook de opmerking van baron De Vos van Steenwijk, die vond dat een onder officier als leider in de zo belangrijke commandocentrale maar een vreemde zaak was, wees kolonel Stegeman met klem van de hand. „Ik heb acht of i- cieren, die behoudens hun dagtaak ook nog zeewachten lopen. Ik voel er niet veel voor om deze mensen extra te be lasten als dat niet nodig is. Bovendien is het voor de onderofficieren niet goed om steeds door een officier op de vin gers te worden getikt. Dat berooft hen van ieder persoonlijk initiatief", alcHis de commandant. „Nou, dat persoonlijk initiatief is dan wel gebleken", ant woordde baron de Vos van Steenwijk scherp, „de commandocentrale heeft in de bewuste nacht niets doorgegeven, zelfs niet die belangrijke aanwijzing op het radarscherm". Onder de zes bemanningsleden van de „Karei Doorman", die vandaag als ge tuige door de raad zullen worden ge hoord, bevindt zich de korporaal, die als onderofficier dienst deed in de belang rijke commandocentrale van de „Karei Doorman", welks ongeluk grote over eenkomst vertoont met dat van de jager „Groningen", die destijds op de Noord zee door een soortgelijke ramkoers, de Texelse visserskotter Nelly" overvoer, maar waarbij toen als door een wonder alle vissers konden wórden gered. DEN HAAG, 3 febr. Twee vogel liefhebbers, een 22-jarige stratenmaker en een 29-jarige monteur, hebben be kend zondagmiddag nit het vogelpark „Avifauna" een zeer bijzondere kleine papegaai te hebben gestolen, die een waarde vertegenwoordigde van 350,-. Door hun gedrag hadden de mannen reeds direct bij hun bezoek argwaan ge wekt en voor alle zekerheid had een waker het kentekennummer van hun auto genoteerd. Toen kort na hun ver trek een papegaai werd vermist, richtte de Alphense recherche allereerst haar aandacht op deze jongelieden. Er werd in hun woningen huiszoeking gedaan, maar tevergeefs. Gisternacht echter belde een onbekende de politie met het verhaal, dat de vogel te vinden zou zjjn in het toilet van de trein die als laatste het Staatsspoorstation was binnengere den. De politie ging kijken en inderdaad vond men de vogel geheel versuft, maar nog wel levend, opgeborgen in een blik met gaatjes in het deksel dat in het toilet stond. De monteur heeft nu bekend de vogel te hebben ondergebracht bij zijn schoonouders. Uit de belangstelling van de politie leidden deze af, dat er iets met het dier niet in orde zou zijn en zij zonnen op een middel om het kwijt te raken. Tenslotte heeft de schoonmoe der de vogel in de trein gezet en de po litie gebeld. TUBBERGEN, 3 febr. Het R.K. kerkbestuur van Fleringen zal voor de bouw van een kerk aldaar een gemeen telijk subsidie ontvangen van 35.000, d.i. 100 per zitplaats. Tubbergen is de eerste gemeente van Overijssel, die subsidie verleent voor kerkebouw. Prof. Borst ontvangt de gelukwensen. LEUVEN, 2 febr. De universiteit van Leuven heeft dinsdag eredoctora ten verleend aan twee Nederlandse hoogleraren. Het zijn prof. dr. ir. H. J. C. H. Gelissen, directeur van de Pro vinciale Limburgse Electriciteitsmaat- schappij en o id-minister van Economi sche Zaken, en prof. J. Borst, direc teur van de universiteitskliniek voor in wendige ziekten in Amsterdam. Prof. Gelissen werd het eredoctoraat in de toegepaste -otenschappen toegekend en prof. Borst het eredoctoraat in de geneeskunde. De plechtigheid, die samenviel met de 125e verjaardag van het herstel van de universiteit na de Franse revolutie, werd voorafgegaan door een H. Mis, die in de St. Pieterskerk in Leuven werd pgedragen door de rector-magni- ficus, mgr. Van Waeyenbergh. In zijn welkomstwoord in de promo tiezaal van de universiteit betoogde hij, dat de huldiging van de buitenlandse geleerden meer wil betekenen dan een voorbijgaande vreugde. „Het is onze wens, dat deze ontmoetingen zullen uit groeien tot een vriendschap, die landen en mensen dichter bij elkaar zal bren- gen." Behalve aan de twee Nederland se hoogleraren werd het eredoctoraat verleend aan tien andere buitenlandse en een Belgische geleerde. Een eredoc toraat werd posthuum verleend: het was aan prof. Destriau, een Parijse hoogleraar die vorige week is overleden. Voor de plechtigheid bestond ook van Nederlandse zijde grote belangstelling. Behalve familieleden en persoonlijke vrienden van de nieuwe doctores waren aanwezig de Nederlandse ambassadeur in Brussel, jhr. mr. P. D. E. Teixeira de Mattos, en de commissaris van de ko ningin in Limburg, mr. Houben. DEN HAAG, 2 febr. —Bij de Tweede Kamer is ingediend een ontwerp van wet houdende voorziening in de be hoefte aan onderwijzers en vakonder wijzers bij het uitgebreid lager onder wijs. Het wetsontwerp heeft tot strek king: 1. De mogelijkheid te scheppen, dat onderwijzers aan een ulo-school, die niet in het bezit zijn van de akte van bekwaamheid voor Frans, Duits, En gels, wiskunde of handelskennis met het geven van onderwijs in een of meer dezer vakken kunnen worden belast, mits zij in het bezit zijn van de akte van bekwaamheid als volledig bevoegd onderwijzer (c.q. de oude lagere akte of de oude hoofdakte). Voor het verle nen van een dergelijke ontheffing zal uiteraard moeten vaststaan, dat de on derwijzer - bijvoorbeeld omdat hij reeds ver met de studie voor een akte is ge vorderd - in staat kan worden geacht dit onderwijs met vrucht te geven. 2. In uitzonderlijke gevallen de aan stelling mogelijk te maken van vakon derwijzers, die niet in het bezit zijn van de vereiste bevoegdheden, maar die op andere gronden geschikt kunnen wor den geacht tot het geven van onderwijs in een van de vreemde talen, wiskun de of handelskennis. Gedacht wordt Prof. Gelissen op het moment van zijn onderscheiding. (Van onze correspondent) HILVERSUM, 3 febr. Er komt langzamerhand tekening in de vorde ringen van je tweede bouwfase van het nieuwe studioproject van de VARA aan de Heuvellaan. De eerste fase, waartoe de ingang en o.a. de vertrek ken van de technische afdeling en de huishoudelijke dienst behoren, alsmede enkele bestuurs- en vergaderkamers werd in het voorjaar van 1959 in ge bruik genomen. Na de tweede fase is de derde aan de beurt. Architect is prof. ir. P. Elling. De oude studio van 1931 gaat geheel schuil achter de nieuwbouw. Men had in het begin van de dertiger jaren vol doende ruimte in het oude gebouw. Maar rond 1938 kwamen de blauwdruk ken op tafel van de Amsterdamse ar chitecten J. Snellebrand en A. Eibink, die ook in 1930 en 1931 de ontwerpers waren van het complex. De ontwikke ling van de laatste jaren heeft aan het geheel een ander aanzien gegeven. Wie zich een voorstelling wil maken van de groei van een modern omroepbe drijf, vergelijke slechts de omvang van het oude gebouw met wat er thans op stapel staat en reeds gereed is ge komen. Nog troont het bekende torentje boven de bomen uit, maar de sierlijke lijnen gaan verloren achter houten stel lages, want de ranke minaret wordt met dezelfde strips bekleed als het beton werk van de gebouwen van de hoofd gang. Op die manier ontstaat een archi- Advertentie van rheumatiek, spit, ischias, hoofd en zenuwpijnen worden snel en af doende verdreven door Togal. Togal kan baten waar andere middelen falen. Togal zuivert de nieren en is vei lig voor hart en maag. Bij apotheek en drogist f 0.95, f 2.40 en f 8.88 tectonisch geheel. En in dat geheel zakt het torentje in 't niet. Het tweede gedeelte van de bouw be vat een enorme vleugel, loodrecht op het hoofdgebouw. Hierin wordt een gro te moderne muziekstudio met o.a. ruim- ten voor de technische apparatuur on dergebracht. Deze luisterkamer heeft een omvang als een studio in de begin jaren van de omroep. De muziek-, de hoorspel-, de kleine muziek- en de enor me cabaretstudio liggen achter elkaar, gescheiden door bergruimten voor in strumentaria welke in de studio's nodig zijn. Zowel van binnen uit het gebouw als van buitenaf zijn de studio's te be reiken. Langs de studio's loopt een lan ge gang ook op de bovenverdiepin gen met glazen wanden waarin gekleurd glas. Het behoeft nauwelijks gezegd, dat de nieuwste technische snufjes' toepassing vinden. Zo krijgt de cabaretstudio een beweegbaar podium, dat voor een deel in de grond zakt. Is er een uitgebreide orkestbezetting no dig of een koor, dan laat men het be weegbare gedeelte omhoog komen. Kan men zich met een kleinere oppervlakte behelpen, dan zakt het en is het te ge bruiken voor de luisteraars in de zaal. Een nieuwtje is ook, dat bezoekers door een raam op de gangen de verrichtin gen in de muziek- en hgorspelstndio's kunnen volgen, zonder dat de uitvoeren den het bemerken. Een groot deel van de vleugel in het midden wordt ingenomen door een hal waarop kleedkamers en toiletten uit komen. Via deze hal bereikt men de kantine. De kantine sluit aan op de vleugel maar is er een uitbouwsel van, dat op vier grote zuilen rust. Er kun nen een paar honderd man aan tafel tjes zitten, zonder dat men ook maar de minste last van elkaar heeft. Achter in worden de buffetten gebouwd. Een bijzoneerheid is de daktuin bo- van de kantine, waarop te zijner tijd bloembakken als ndversieringen wor den geplaatst. Wanneer de derde fase gereed is ont- Een speurdersverhaal 54 Terwijl hij voortvertelde kreeg hij er bijna zeil tranen van in de ogen. Hij zag zichzelf als de man die nooit eens geluk had gehad in zijn leven. Altijd in de dalles gezeten en in de hoek waar de klappen vielen. Leo Onstee was voor zichzelf niet meer de verloederde, aan de drank gesukkelde kapper, maar een door het leven achtervolgde. Het was een stre lende gedachte, die echter niet werd gedeeld door Willem. Die lacnte hol en honend. „Je hebt het beroerd met jezelf getroffen, Leo. maar ik met jou ook." Zachter: „Ik dacht dat een keer genoeg was geweest." Alsof er een onwrikbaar tijdschema bestond, dal werkte tegen Leo Onstee, werd de deur geopend en kwam Bertus binnen. Over zijn bolle gezicht veeg de een glimlach. „En kijk eens wie we dadr hebben1 Ik kon het niet geloven toen ze het me beneden zeiën, maar toen is het werkelijk zo. Onze kapper „Lord Wanhoop zelf. Ik geloof niet dat hij je de vorige keer heeft begrepen, Bertus." „Er zijn altijd mensen met een harde kop." Leo Onstee was door het verschijnen van de kleine man plotseling gesmeten in een totaal andere stem ming. Tegenover een vriend, als waarvoor hij Wil lem aanzag, koh hij nog een bepaalde pose aanne men, maar in aanwezigheid van Bertus was dat onmogelijk. Bertus symboliseerde het onbekende en harde, waar Onstee zich juist zijn hele leven tegen had verzet. Hij wilde een kalm bestaantje, waarin iedereen hem met rust zou laten. Hier was Bertus. de man die de zelfgeschapen stemming aan stukken kwam slaan, bovendien nog met een rechtstreekse verwijzing naar een vorige nederlaag. Willem had hij het nog niet eens kwalijk genomen, maar deze vreemde indringer wel. Zijn zelfbeklag sloeg plotse ling over in woede. „Laat de jouwe maar eens nakijken. Je kan ei goed bij ook, met die kale harsens van je. Zjjn kappersoog was onwillekeurig getroffen dooi het ontbreken van een haartooi bij Bertus en hei was het eerste punt waarop hij zijn woede richtte Willem proefde de onverwachte uitschieter als een delicatesse op de tong en barstte in een schaterend gelach uit. Bertus, geraakt op een kwetsbare plek gromde nijdig en deed een paar vlugge stappen in de richting van Onstee. Tegelijkertijd echter kwarr Willem tussenbeiden. „Niet hier," zei hij scherp. Bertus liet de gebalde vuisten zakken en haalde de schouders op. Leo kwam los uit de verstening, waarin hij door de uitval van de ander was ge- „Leo kwam alleen hier om te vertellen hoe sleehl hij het wel heeft, hè Leo?" Onwillig keerde de kapper zich naar de deur weg van de spottende stem. „Hij zoekt iemand om bij uit te nullen, maar hei is zo jammer dat we vandaag geen tijd hebben Vandaag niet, hè Bertus?" Dé kleine man grinnikte weer. „Nee, vandaag niet Willem." In de kleine samenspraak school een duiaeipk dreigement. „Je moet een ander keertje terugkomen, zei Wil lem spottend. „De volgende week of zo. Maar dan moet je van te voren eens goed nadenken als je het dan nog kunt. We zijn bij je thuis geweest om te zeggen, dat je niet lastig moet zijn. Omdat ik het goed met je meende hebben we het daarbij gelaten. Er is geen sprake van poen, Leo. Nou een zoete jongen zijn en weg wezen." Onstee hoorde het aan zoals hjj vroeger op school de tirades over zich heen had laten gaan van de meester, en dit met dezelfde machteloze woede. „Weg wezen," herhaalde Bertus brommerig. Hij raakte Onstee daarbij niet aan, wat slim was, want Leo had gezworen dan terug te slaan, kome wat kome. De twee mannen keken koel op hem neer, maar bewogen zich niet. Leo kon later op de avond niet meer precies ver tellen hoe hij de kamer uit was gekomen en hoe hij - buiten het hotel was geraakt, voorbij de portier met zijn wetende ogen. De avond was daarvoor te cha otisch geworden, met veel kroegen in en uit en drank, die op zijn lege maag slecht viel. De avond was ook vervuld geweest van dure eden. Hij wist langza merhand zeker, dat hij Bertus tot puin zou hebben geslagen als hij ook maar één vinger zou hebben verroerd en daaruit putte hij moed voor de volgende beloften aan zichzelf. Voor hij, laat, in slaap viel in zijn toch nog bereikte eigen bed had hij een prachtig plan voor wraak ontwikkeld, waarvan hij zich echter de volgende dag niets kon herinneren. Hij had geen zin om de salon te openen, zo vroeg, en daarom schutterde hij wat rond. Hij probeerde uit te reke nen hoeveel geld hem de voorgaande avond wel had gekost en als vanzelf viel hem daarbij het kasboek in handen. Er fladderde een briefje uit, dat hij moeizaam opraapte. Toen hij het las verhelderde zijn gezicht. Hier was een remedie tegen het kna gende zelfverwijt. In een van de laden van de kap tafel vond hij een envelop en in dezelfde blokletters als die waarin het briefje geschreven was. zette hij erop: POLITIE-Bureau, AMSTERDAM. Een post zegel van tien was alles wat hij vinden kon, maar die paar centen extra had hij er graag voor over. Hij bracht de brief naar de dichtstbijzijnde brieven bus, dronk in het buurtcafé nog een kop koffie en was weer aardig bijgetrokken, toen hij om tien uur ein delijk de zaak opende. (Wordt vervolgd) staat er een binnenhof wat aan het ge hele project een bijzonder cachet zal verlenen. Men verwacht dat de tweede fase in het voorjaar van 1961 zal wor den afgesloten. HILVERSUM, 2 febr. Uit een door de Nederlandse Stichting voor de sta- Lstiek ingesteld onderzoek is gebleken, dat de gezamenlijke oplaag van de ra diobladen der vijf grote Nederlandse om roeporganisaties meer dan twee mil joen exemplaren bedraagt. Alleen de Katholieke Radio- en Televisiegids heeft onlangs een oplaag bereikt van rond 572.000, waarmee dit blad nog steeds het grootste is. Blijkens hetzelfde onderzoek hebben elke honderd omroepbladen van de vijf organisaties (KRO, AVRO, VARA, NCRV en VPRO) rond 240 lezers van vijftien jaar en ouder, hetgeen neer komt op 2.4 lezers per blad. Dit bete kent. dat de gezamenlijke omroepbla den iedere week door 4.800.000 perso nen worden gelezen, ofwel door ten minste een derde van de totale Ne derlandse bevolking. Voorts is gebleken, dat 83 procent van de abonnees de omroepbladen één of meer keren per dag raadpleegt, ter wijl eenzelfde percentage, behalve de radio- en tv-programma's, ook de re dactionele v schouwingen leest. hierbij niet alleen aan diegenen, die studeren voor een universitair examen of voor een middelbare akte, doch ook aan hen. die bijvoorbeeld door hun werkkring een ruime kennis hebben ge kregen van het te onderwijzen vak. Ook deze bevoegdheid zal slechts moeten worden gehanteerd, indien voldoende zekerheid bestaat, dat de betrokkene voor zijn taak berekend zal zjjn. 3. De mogelijkheid te openen aan Ulo scholen onder bepaalde voorwaarden vakleraren aan te stellen voor rekening van het rijk. In de memorie van toelichting op dit wetsontwerp .vordt er op gewezen dat, hoewel het a' soluut tekort aan onder wijzers, over het gehele lager onderwps gerekend, reeds spoedig zal geen afne men, de personeelsvoorziening bij het Ulo in de eerstkomende jaren nog op grote moeilijkheden zal stuiten, vooral omdat bij de voorziening in vacatures steeds rekening moet worden gehouden met de bevoegdheden, die voor de ver schillende z.g Ulo-vakken zijn vereist. Een van de middelen om aan de moei lijkheden beter het hoofd te kunnen bie den, acht de minister van O. K. en W. de aanstelling van wettelijk niet-bevoegden tijdelijk mogelijk te maken. Ernstig heeft hij zich afgevraagd, of de omstandigheden van het ogenblik en de vooruitzichten ten aanzien van de per soneelsvoorziening bij het Ulo zodanig zijn, dat tot het nemen van een derge lijke ingrijpende maatregel dient te worden overgegaan. De mogelijkheid, dat, evenals bij het voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs en het nijver heidsonderwijs, van de bevoegdheids- eisen ontheffing kan worden verleend, acht de minister te prefereren boven de situatie, dat het onderwijs door gebrek aan personeel geen doorgang kan vin den. LONDEN, 2 febr. (Reuter) De Utrechtse universiteitsbibliotheek heeft dinsdag op de Londense kunstveiling van Sotheby voor een bedrag van 2800 gulden Zweder van Culemborgs hand schrift „De opstanding" aangekocht. Een Hollands getijdenboek werd voor 2600 gulden aangekocht door dr. H. Wie- gersma uit Deurne. Beide manuscripten maakten deel uit van een collectie van 319 Westerse en Oosterse handschriften die in totaal ongeveer 475.000 gulden op brachten. De Londense National Gallery heeft een regeringssubsidie van 1.280.000 gul den ontvangen voor de aankoop uit Brits particulier bezit van Rembrandts werk „Portret van een man op een paard". De financiële secretaris bij de Engelse schatkist, sir Edward Boyle, maakte dit dinsdag in het Lagerhuis be kend en voegde eraan toe, dat dit schil derij „mogelijk een der belangrijkste werken van Rembrandt is, die zich in particuliere handen bevinden." De totale prijs bleef „vertrouwelijk". Het werk is eigendom van lady Salmond en is uit geleend geweest aan de stedelijke kunst galerij van Leeds. De nieuwe Rembrandt-aanwinst voor de National Gallery, waarschijnlijk om streeks 1660 geschilderd, is een doek van 3 x 2,4 meter. In 1741 kocht de Engelse graaf Grantham het in Amsterdam en liet het naar Engeland overbrengen. DEN HAAG, 3 febr. In opdracht van het nationaal comité heeft de heer J. Veenstra ter gelegenheid van de vie ring van het derde lustrum der bevrij ding op 5 mei, een spel geschreven, ge titeld „Sleutels der vrijheid". Cor Le- maire is de componist van de hierbij behorende muziek. Tevens verschijnt een in opdracht van het nationaal comité te schrijven spel voor en door schoolkinderen, geheten: „Hoe de rompmannen uit het sprookjes bos verjaagd werden". De auteur is de onderwijzer Jan Meilof. 1" LONDEN, 2 febr. Een internatio nale organisatie, die de belangen van tientallen miljoenen luisteraars en kij kers behartigt, viert deze maand haar tweede lustrum. De Europese Radio Unie (ERU), die in 1950 door de radio- omroepen van verschillende Europese landen in he4 leven werd geroepen, heeft haar administratieve hoofdkwar tier iiy Genève en haar technisch cen trum in Brussel. Onder de radio-or ganisaties in West-Europa, Noord-Afri- ka en het Nabije Oosten telt de ERU op het ogenblik 26 actieve leden, ter wijl ze 19 sympathiserende leden heeft in de Verenigde Staten en het Britse Gemenebest. In Genève bereidt de ERU de inter nationale uitwisseling van radio- en tv- programma's voor en tracht een alle partijen bevredigende oplossing te vin den voor de talloze, juridische proble men met betrekking tot auteursrechten, contracten en andere gecompliceerde kwesties, die het gevolg zijn van de steeds toenemende uitbreiding van de internationale radio- en televisie-uitzen dingen. Het technische centrum te Brussel controleert of de internationaal over eengekomen golflengten juist worden gebruikt en er worden maatregelen ge troffen om wederzijdse storingen door de stations te voorkomen. Bovendien is er de „centrale" van het Eurovisienet ondergebracht Dit net, door middel waarvan reeds twaalf Europese landen zijn verbonden, zal binnenkort waar schijnlijk worden uitgebreid tot Noord- Afrika, de Oost-Europese landen, w.o. Rusland. Op het ogenbli zijn de deskundigen van de ERU bezig met het treffen van coördinerende maatregelen voor de in ternationale radio- en televisieuitzendin gen van de Olympische Spelen, die in augustus te Rome worden gehouden. De tiende verjaardag van de Europe- s Radio Unie, waarvan Sir Ian Jacob, tot voor kort directeur-generaal van de BBC. president is, zal in een klank beeld, getiteld „Europe calling Europe" worden herdacht door John Sherwood. Dit klankbeeld zal volgende week maandag om 18.45 uur in het BBC-pro- gramma „Londen callir - Europe" wor den uitgezonden. BUSSUM, 2 febr. Op de nationale finale voor het Eurovisie Song Festi val, die volgende week dinsdag om 21.00 uur door de NTS wordt uigezonden, zul len 16 vokali n de acht gekozen lied jes tweemaal uitvoeren. Beurtelings worden ze begeleid door het Metropole Orkest onder leiding van Dolf van der Linden en een Combo onder leiding van Eddy de Jong. De acht gekozen liedjes zijn: „Carrousel" (gezongen door Marcel 'hielemans en John de Mol). „Adio" (Betty Luske en Tonny van Hulst), „Niet voor mij" (Greetje Kauffeld en Piet Sybrandy). „In mijn hart" (Herman Emmink en Jan v. d. Most), ..Regenkapje" (Karei v. d. Vel den en Rita Huyskens). „Wat een geluk" (Annie Palmen en Rudi Carrel), „Van avond" (Jaap Dubbelboer en Joop Smits) en „Ik leef" (Wim van der Beek en Jai Bron). Als de liedjes zijn gezongen, zullen 120 kijkers, "erdeeld over 12 jury's in het land, telefonisch hun oordeel geven, waarna het uitverkoren liedje nog een maal zal worden uitgevoerd. HILVERSUM, 3 febr. In het tele visieprogramma van de KRO geeft Bert Brugman vanavond met zijn marionet tentheater een verkorte opvoering van de opera „Paljas" van Leoncavallo. Bij aeze opvoering ordt gebruik gemaakt van opnamen van leze opera, waarbij de rollen worden gezongen door Maria Oallas, Giuseppe di Stefano, Tito Gob- bi, Ronaldo Panerai en Nicola Monti, begeleid door koor en orkest van de Scala te Milaan onder leiding van Tu- lio Serafin. De tv-bewerking en presen tatie is van Fred Bredschneyder. Het tienjarig bestaan van het Bra bants Orkest heeft Jan Willem Hofstra aanleiding gegeven om vooraf in de ru briek „Voetlicht en camera" een ge sprek te voeren met o.a. Hein Jor- dans, de diligent van het jubilerende orkest. In het daarin volgende interna tionaal variété-programma „Piste" van Jos v. d. Valk treden op The Como Brothers (balance act). Igor Gridneff (sensatie op de ladder), het Carvey Trio (jongleurs), Les Sipolo (musical act), het E„-cty Dione Trio (sensatio neel werpnummer) en The Tronda's met hun komische chimpansee. In een gezamenlijk radioprogramma zendt de NCRV vanavond opnamen uit van het concert, dat het Concertge bouworkest onder leiding van Charles Munch

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 9