.Karei Doorman volhardde
in meedogenloze ramkoers
Trieste rol van officier in
drama van de Duitse bocht
Eredoctores van Leuven
Prof. Gelissen en prof.
Borst onderscheiden
U.L.O. heeft behoefte aan
veel meer onderwijzers
CONTACT
de
Tweede bouwfase van
V.A.R.A-studio vordert
J. G»
Europese Radio Unie
viert tweede lustrum
£sso
PETROLEUM
de
haardolie
Ondanks waarschuwingssignaal van Frans Elza
Wetsontwerp voor noodmaatregelen
De zagende pijnen
DE MYSTERIEUZE
National Gallery
koopt Rembrandt
Marineraad luistert
verbijsterd toe
Vogelliefhebbers
stelen papegaai
uit Avifauna
m
Aanstelling mogelijk
van vakleraren
M ilj oenenoplaag
Regeringssubsidie van
1.280 000 gulden
Sleutels der
Vrijheid'
Nationale finale
Vanavond
WOENSDAG 3 FEBRUARI 1960
PAGINA 9
met hét hoogste
rendement
door JAN VAN GENT
Bevrijdingsspel
i
De commandant van de „Karei Doorman" kapt. ter zee J. G. Stegeman in gesprek
met de eigenaar van de „Frans Elza" de heer Frans Legein. Tijdens de zitting
van de Marineraad inzake de aanvaring van het vliegdekschip met het Belgische
vissersvaartuig.
ten vaartuigje met zijn felle bonte kleu
ren. Ondanks zijn respectabele leeftijd
van 32 jaar mocht het schip er nog best
zijn. Het was uitgerust met de modern
ste navigatiemiddelen, zoals radiotele
fonie, een radiopeiler, een dieptemeter
en decca. Het was bijna 25 meter lang,
smal in de boeg en de achtersteven, vol
in de flanken. Met de 150 pk motor kon
het goed uit de weg komen. Zijn be
manning stond wijd en zijd te goeder
naam bekend. „Vooral de schipper, Ju-
lien Hocket", riep de reder Legein uit.
„Dat was niet alleen een kundig zee
man, maar ook de ordelijkste en zui
delijkste mens van heel Ostende". De
kleine man met het buikje wees druk
gesticulerend op een rose cahier, dat
opengevouwen voor de voorzitter op de
groene tafel lag. „Kijk maar eens in dat
rose schriftke, dat men uit de zee heeft
opgevist. Ziede ge niet hoe keurig hij er
de resultaten van de vangst en de aan
wezigheid van scheepswrakken in heeft
bijgehouden?"
Nee, dan was de tweede Belgische ge
tuige, de 17-jarige Remie Deswelgh,
heel wat minder spraakzaam. Hij was
die nacht roerganger op de „Jenny' die
samen viste met de „Frans Elza". Zijn
schipper Roland Viane, die maandag
door de raad wordt gehoord, had hem
opdracht gegeven parallel aan de koers
van de „Frans Elza" te blijven varen.
De „Jenny" viste met de kor aan bak
boord, evenals dat met de „Frans El
za" het geval was.
De jongeman verklaarde, dat hij
de twee witte lich'en van de voor hem
varende „Frans Elza" steeds zo goed
mogelijk heeft gevolgd. Er waren
omstreeks middernacht niet veel
schepen waar te nemen. Aan bak
boordzijde achter zich nam hij op een
gegeven ogenblik de lichten van drie
grote schepen waar, die snel nader
bij kwamen. Enige tijd later, toen de
ze drie achter elkaar varende sche
pen vlakbij waren, scheen het hem
toe, dat de lichten van de „Frans El
za" achter de romp van het eer
ste grote schip verdwenen. De „Frans
Elza" was toen bezig aan het maken
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG, 2 febr. Ze waren
verbijsterd, de vijf leden van de Mari
neraad, die dinsdag in de stemmige
Rolzaal van het Binnenhof de aanvaring
behandelden tussen Hr. Ms. Vlieg
kampschip „Karei Doorman" en de
Belgische visserskotter „Frans Elza".
Verbijsterd door het enorme misver
stand op de brug van de oorlogsbo
dem, dat in de nacht van 25 septem
ber 1959 een grote, zo niet beslissende
rol speelde tijdens het drama in de
Duitse Bocht. Want al was dan komen
vast te staan, dat de kleine, houten
kotter uit Ostende zich op het moment
van de botsing in een voor haar, als
vissend schip verboden vaargeul be
vond, aan boord van de Doorman had
men alle tijd om het gevaar te doorzien
en de noodzakelijke maatregelen te ne-
men- aa"j een belangrijke aanwijzing
op het radarscherm van de comman-
d'e mogelijk door de „Frans
0,1 zijn veroorzaakt, werd niet
lichtfi en het waarschuwende
hnnt naa' van de naderende vïssers-
volh ?rnpSeerd. De „Karei Doorman"
i. ardde in een meedogenloze ram-
en a e.n. verpletterde de „Frans Elza"
°e vijfkoppige bemanning onder haar
"tachtige boeg.
Verreweg de belangrijkste getuige
- s gisteren de 39-jarige luitenant ter
der eerste klasse E. Liong Lie
zee
Thun
die als officier van de honde-
deza een trieste hoofdrol vertolkte in
than riautische tragedie. Want de kalme
cnrvi Van weinig woorden, zoals zijn
„.rrhandant, kapitein ter zee J. G. Ste-
«"tan, hem beschreef, had 's nachts
inu één lichten gezien, die hem de
:ndruk gaven, dat er een vissersschip
)n de buurt was. Of het hier een tegen-
ïï3FeT-..betrof °t een zgn. „meeloper",
rv^aoi'1 aanvankelijk niet vaststellen,
linhtioo iP„ oorman maar traag op de
lihr nan Jlp' dacht de officier eigen-
lliL onn?fucm oper- "Ik zag geen en
kele aanleiding om vaart te minderen,
want ik meende ruim voor het schip,
dat aan de stuurboord- oftewel rech
terzijde naderde, langs te kunnen va
ren", vertelde de lange, magere offi
cier, die o, ironie van het lot tij
dens de nacht van de ramp juist zijn
laatste wacht liep, omdat hij zou wor
den overgeplaatst.
„Om bijna kwart voor één schoot zij
plotseling voor me langs. Ik gaf onmid
dellijk bevel de machines te stoppen,
Biaar een aanvaring was al niet meer
te vermijden".
„Waarom heeft u geen waarschu-
wingsstoot gegeven?" vroeg een der
raadsleden, de commandeur mr. A. N.
haron de Vos van Steenwijk, scherp.
Even viel er een pijnlijke stilte. Toen
antwoordde luitenant ter zee Thung bij-
Ba fluisterend: „Ik heb het niet ge
daan". Ook uit do verklaringen van zijn
Beide ondergeschikte officieren van de
Wacht bleek, dat er op de brug van de
Doorman een ernstig misverstand heers
te. Ondanks het feit, dat zij tenslotte
d°or hadden, dat er een schip nader
de, bleven zij volharden in een ram-
koers.
„Ik heb ook lichten gezien", sprak
luitenant ter zee der tweede klasse D.
Kalf, „maar volgens mij bewogen ze
{Bet. Ik dan dus niet zeggen of het sta
kellichten (waarschuwingslichten) wa-
}eh". Zijn acht jaar jongere collega, die
rL.de rampnacht net een paar wel en
""icier was, viel hem bij. „Zeker, er
7aren lichten, die langzaam naderbij
kwamen. Ik wist niet waar die van kon-
jifn zijn. Bij wijze van curiositeit heb
r)K ze enige tijd met mijn kijker bestu-
vf.erd. totdat opeens vlak onder het
tj'agdek een vissersscheepje opdoemde,
w zag nog net hoe het onder het dek
v=rdween en dat de mast afknapte",
rtelde de jonge officier.
IV'Een curiositeit", mompelde baron
V Vos van Steenwijk, terwijl hij een
te 'betekenende blik wierp op de tries-
de e«tanten van de „Frans Elza" naast
Vv-.Stoene tafel; enkele vismanden en
t-gj) Wrakhout, waaraan een oude kope-
z a scheepsklok, die nog tikkend uit de
werd opgevist en blijkens de stand
half
tien de-w'izers nu om üen voor
Zo" in de morgen was blijven st'lstaan.
hoc°ngeveer de ttjcl dus dat men de
°P Bet vinden van overledenen had
Pgegeven
Een lief scheepje
Nadat de voorzitter mr. L. van Loo-
aav,en Campagne 's morgens voor de
anvang van de zitting staande de deel-
n»klin,.8 beta'gde van de raad aan de
o^uï?,and®n van de viosers en een
eenniik stilte in acht werd genomen.
Uit r>® "e'giscBe reder Frans Legein
Va' Dftende een uitvoerige beschrijving
Vlaai® ko,ter „Erans Elza". In sappig
aams vertelde hij over het lieve, hou-
Advertentie
ZUINIG - GEEN ROET - MEER WARMTE'.
van een bocht over bakboordzijde. Na
dat de lichten van de „Frans Elza"
uit het gezicht waren verdwenen, min
derde het eerste grote schip vaart.
De jongen liet de „Jenny" naar bak
boord draaien teneinde de „Frans El
za" weer te volgen, zodra die te voor
schijn zou zijn gekomen. Hij volgde eni
ge tijd de lichten van een ander voor
hem varend schip en zag de „Frans El
za" niet meer. Tegen vijf uur 's mor
gens werd aan boord van de „Jenny'
het door Radio Ostende uitgezonden be
richt opgevangen, dat de „Frans Elza"
was overvaren. „Wij draaiden bij en
zochten mee", aldus deze roerganger.
Volkomen overstuur
Strak voor zich uitkijkend heeft com
mandant J. Stegeman al deze verkla
ringen aangehoord. Hij had 's morgens
als een der eersten plaats genomen op
de stoel der getuigen en kort en bon
dig verslag van zijn ervaringen gedaan.
Kapitein Stegeman, was op het moment
van de aanvaring niet op de brug. Hij
sliep in zijn hut, pal achter de brug
gelegen, en werd wakker van een lich
te schok. „Ik dacht, dat het een boei
of zoiets was, die we hadden aange
varen", vertelde hij als getuige op de
zitting. „Ik rende onmiddellijk naar de
brug en hoorde van luitenant ter zee
Thung, die volkomen overstuur was, dat
we een vissersscheepje hadden ge
ramd".
De commandant verweerde zich fel
tegen de opmerkingen als: „Waarom
geen S.O.S. uitgezonden?", „Waarom
geen spoedseinen gegeven?" „Ik heb de
aanvaring direct gemeld aan het Duit
se radiostation Nordeich. Voor een
S.O.S.-melding zag ik geen aanleiding,
omdat we al met een aantal schepen
ter plaatse waren, wisten waar precies
het schip was gezonken en over alle
moderne hulpmiddelen, zoals radar,
schijnwerpers, sloepen en desnoods
vliegtuigen en helicopters beschikten",
betoogde de commandant.
Ook de opmerking van baron De Vos
van Steenwijk, die vond dat een onder
officier als leider in de zo belangrijke
commandocentrale maar een vreemde
zaak was, wees kolonel Stegeman met
klem van de hand. „Ik heb acht of i-
cieren, die behoudens hun dagtaak ook
nog zeewachten lopen. Ik voel er niet
veel voor om deze mensen extra te be
lasten als dat niet nodig is. Bovendien is
het voor de onderofficieren niet goed
om steeds door een officier op de vin
gers te worden getikt. Dat berooft hen
van ieder persoonlijk initiatief", alcHis
de commandant. „Nou, dat persoonlijk
initiatief is dan wel gebleken", ant
woordde baron de Vos van Steenwijk
scherp, „de commandocentrale heeft in
de bewuste nacht niets doorgegeven,
zelfs niet die belangrijke aanwijzing op
het radarscherm".
Onder de zes bemanningsleden van de
„Karei Doorman", die vandaag als ge
tuige door de raad zullen worden ge
hoord, bevindt zich de korporaal, die als
onderofficier dienst deed in de belang
rijke commandocentrale van de „Karei
Doorman", welks ongeluk grote over
eenkomst vertoont met dat van de jager
„Groningen", die destijds op de Noord
zee door een soortgelijke ramkoers, de
Texelse visserskotter Nelly" overvoer,
maar waarbij toen als door een wonder
alle vissers konden wórden gered.
DEN HAAG, 3 febr. Twee vogel
liefhebbers, een 22-jarige stratenmaker
en een 29-jarige monteur, hebben be
kend zondagmiddag nit het vogelpark
„Avifauna" een zeer bijzondere kleine
papegaai te hebben gestolen, die een
waarde vertegenwoordigde van 350,-.
Door hun gedrag hadden de mannen
reeds direct bij hun bezoek argwaan ge
wekt en voor alle zekerheid had een
waker het kentekennummer van hun
auto genoteerd. Toen kort na hun ver
trek een papegaai werd vermist, richtte
de Alphense recherche allereerst haar
aandacht op deze jongelieden. Er werd
in hun woningen huiszoeking gedaan,
maar tevergeefs. Gisternacht echter
belde een onbekende de politie met het
verhaal, dat de vogel te vinden zou zjjn
in het toilet van de trein die als laatste
het Staatsspoorstation was binnengere
den. De politie ging kijken en inderdaad
vond men de vogel geheel versuft,
maar nog wel levend, opgeborgen in
een blik met gaatjes in het deksel dat
in het toilet stond.
De monteur heeft nu bekend de vogel
te hebben ondergebracht bij zijn
schoonouders. Uit de belangstelling van
de politie leidden deze af, dat er iets
met het dier niet in orde zou zijn en
zij zonnen op een middel om het kwijt
te raken. Tenslotte heeft de schoonmoe
der de vogel in de trein gezet en de po
litie gebeld.
TUBBERGEN, 3 febr. Het R.K.
kerkbestuur van Fleringen zal voor de
bouw van een kerk aldaar een gemeen
telijk subsidie ontvangen van 35.000,
d.i. 100 per zitplaats. Tubbergen is
de eerste gemeente van Overijssel, die
subsidie verleent voor kerkebouw.
Prof. Borst ontvangt de gelukwensen.
LEUVEN, 2 febr. De universiteit
van Leuven heeft dinsdag eredoctora
ten verleend aan twee Nederlandse
hoogleraren. Het zijn prof. dr. ir. H. J.
C. H. Gelissen, directeur van de Pro
vinciale Limburgse Electriciteitsmaat-
schappij en o id-minister van Economi
sche Zaken, en prof. J. Borst, direc
teur van de universiteitskliniek voor in
wendige ziekten in Amsterdam. Prof.
Gelissen werd het eredoctoraat in de
toegepaste -otenschappen toegekend
en prof. Borst het eredoctoraat in de
geneeskunde.
De plechtigheid, die samenviel met
de 125e verjaardag van het herstel van
de universiteit na de Franse revolutie,
werd voorafgegaan door een H. Mis,
die in de St. Pieterskerk in Leuven
werd pgedragen door de rector-magni-
ficus, mgr. Van Waeyenbergh.
In zijn welkomstwoord in de promo
tiezaal van de universiteit betoogde hij,
dat de huldiging van de buitenlandse
geleerden meer wil betekenen dan een
voorbijgaande vreugde. „Het is onze
wens, dat deze ontmoetingen zullen uit
groeien tot een vriendschap, die landen
en mensen dichter bij elkaar zal bren-
gen."
Behalve aan de twee Nederland
se hoogleraren werd het eredoctoraat
verleend aan tien andere buitenlandse
en een Belgische geleerde. Een eredoc
toraat werd posthuum verleend: het
was aan prof. Destriau, een Parijse
hoogleraar die vorige week is overleden.
Voor de plechtigheid bestond ook van
Nederlandse zijde grote belangstelling.
Behalve familieleden en persoonlijke
vrienden van de nieuwe doctores waren
aanwezig de Nederlandse ambassadeur
in Brussel, jhr. mr. P. D. E. Teixeira de
Mattos, en de commissaris van de ko
ningin in Limburg, mr. Houben.
DEN HAAG, 2 febr. —Bij de Tweede
Kamer is ingediend een ontwerp van
wet houdende voorziening in de be
hoefte aan onderwijzers en vakonder
wijzers bij het uitgebreid lager onder
wijs. Het wetsontwerp heeft tot strek
king:
1. De mogelijkheid te scheppen, dat
onderwijzers aan een ulo-school, die
niet in het bezit zijn van de akte van
bekwaamheid voor Frans, Duits, En
gels, wiskunde of handelskennis met
het geven van onderwijs in een of meer
dezer vakken kunnen worden belast,
mits zij in het bezit zijn van de akte
van bekwaamheid als volledig bevoegd
onderwijzer (c.q. de oude lagere akte
of de oude hoofdakte). Voor het verle
nen van een dergelijke ontheffing zal
uiteraard moeten vaststaan, dat de on
derwijzer - bijvoorbeeld omdat hij reeds
ver met de studie voor een akte is ge
vorderd - in staat kan worden geacht
dit onderwijs met vrucht te geven.
2. In uitzonderlijke gevallen de aan
stelling mogelijk te maken van vakon
derwijzers, die niet in het bezit zijn van
de vereiste bevoegdheden, maar die op
andere gronden geschikt kunnen wor
den geacht tot het geven van onderwijs
in een van de vreemde talen, wiskun
de of handelskennis. Gedacht wordt
Prof. Gelissen op het moment van zijn onderscheiding.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM, 3 febr. Er komt
langzamerhand tekening in de vorde
ringen van je tweede bouwfase van
het nieuwe studioproject van de VARA
aan de Heuvellaan. De eerste fase,
waartoe de ingang en o.a. de vertrek
ken van de technische afdeling en de
huishoudelijke dienst behoren, alsmede
enkele bestuurs- en vergaderkamers
werd in het voorjaar van 1959 in ge
bruik genomen. Na de tweede fase is
de derde aan de beurt. Architect is
prof. ir. P. Elling.
De oude studio van 1931 gaat geheel
schuil achter de nieuwbouw. Men had
in het begin van de dertiger jaren vol
doende ruimte in het oude gebouw.
Maar rond 1938 kwamen de blauwdruk
ken op tafel van de Amsterdamse ar
chitecten J. Snellebrand en A. Eibink,
die ook in 1930 en 1931 de ontwerpers
waren van het complex. De ontwikke
ling van de laatste jaren heeft aan het
geheel een ander aanzien gegeven.
Wie zich een voorstelling wil maken
van de groei van een modern omroepbe
drijf, vergelijke slechts de omvang
van het oude gebouw met wat er thans
op stapel staat en reeds gereed is ge
komen. Nog troont het bekende torentje
boven de bomen uit, maar de sierlijke
lijnen gaan verloren achter houten stel
lages, want de ranke minaret wordt met
dezelfde strips bekleed als het beton
werk van de gebouwen van de hoofd
gang. Op die manier ontstaat een archi-
Advertentie
van rheumatiek, spit, ischias, hoofd
en zenuwpijnen worden snel en af
doende verdreven door Togal.
Togal kan baten waar andere middelen
falen. Togal zuivert de nieren en is vei
lig voor hart en maag. Bij apotheek en
drogist f 0.95, f 2.40 en f 8.88
tectonisch geheel. En in dat geheel zakt
het torentje in 't niet.
Het tweede gedeelte van de bouw be
vat een enorme vleugel, loodrecht op
het hoofdgebouw. Hierin wordt een gro
te moderne muziekstudio met o.a. ruim-
ten voor de technische apparatuur on
dergebracht. Deze luisterkamer heeft
een omvang als een studio in de begin
jaren van de omroep. De muziek-, de
hoorspel-, de kleine muziek- en de enor
me cabaretstudio liggen achter elkaar,
gescheiden door bergruimten voor in
strumentaria welke in de studio's nodig
zijn. Zowel van binnen uit het gebouw
als van buitenaf zijn de studio's te be
reiken. Langs de studio's loopt een lan
ge gang ook op de bovenverdiepin
gen met glazen wanden waarin
gekleurd glas. Het behoeft nauwelijks
gezegd, dat de nieuwste technische
snufjes' toepassing vinden. Zo krijgt de
cabaretstudio een beweegbaar podium,
dat voor een deel in de grond zakt. Is
er een uitgebreide orkestbezetting no
dig of een koor, dan laat men het be
weegbare gedeelte omhoog komen. Kan
men zich met een kleinere oppervlakte
behelpen, dan zakt het en is het te ge
bruiken voor de luisteraars in de zaal.
Een nieuwtje is ook, dat bezoekers door
een raam op de gangen de verrichtin
gen in de muziek- en hgorspelstndio's
kunnen volgen, zonder dat de uitvoeren
den het bemerken.
Een groot deel van de vleugel in het
midden wordt ingenomen door een hal
waarop kleedkamers en toiletten uit
komen. Via deze hal bereikt men de
kantine. De kantine sluit aan op de
vleugel maar is er een uitbouwsel van,
dat op vier grote zuilen rust. Er kun
nen een paar honderd man aan tafel
tjes zitten, zonder dat men ook maar
de minste last van elkaar heeft. Achter
in worden de buffetten gebouwd.
Een bijzoneerheid is de daktuin bo-
van de kantine, waarop te zijner tijd
bloembakken als ndversieringen wor
den geplaatst.
Wanneer de derde fase gereed is ont-
Een speurdersverhaal
54
Terwijl hij voortvertelde kreeg hij er bijna zeil
tranen van in de ogen. Hij zag zichzelf als de man
die nooit eens geluk had gehad in zijn leven. Altijd
in de dalles gezeten en in de hoek waar de klappen
vielen. Leo Onstee was voor zichzelf niet meer de
verloederde, aan de drank gesukkelde kapper, maar
een door het leven achtervolgde. Het was een stre
lende gedachte, die echter niet werd gedeeld door
Willem. Die lacnte hol en honend.
„Je hebt het beroerd met jezelf getroffen, Leo.
maar ik met jou ook." Zachter: „Ik dacht dat een
keer genoeg was geweest."
Alsof er een onwrikbaar tijdschema bestond, dal
werkte tegen Leo Onstee, werd de deur geopend
en kwam Bertus binnen. Over zijn bolle gezicht veeg
de een glimlach.
„En kijk eens wie we dadr hebben1 Ik kon
het niet geloven toen ze het me beneden zeiën,
maar toen is het werkelijk zo. Onze kapper
„Lord Wanhoop zelf. Ik geloof niet dat hij je de
vorige keer heeft begrepen, Bertus."
„Er zijn altijd mensen met een harde kop."
Leo Onstee was door het verschijnen van de kleine
man plotseling gesmeten in een totaal andere stem
ming. Tegenover een vriend, als waarvoor hij Wil
lem aanzag, koh hij nog een bepaalde pose aanne
men, maar in aanwezigheid van Bertus was dat
onmogelijk. Bertus symboliseerde het onbekende en
harde, waar Onstee zich juist zijn hele leven tegen
had verzet. Hij wilde een kalm bestaantje, waarin
iedereen hem met rust zou laten. Hier was Bertus.
de man die de zelfgeschapen stemming aan stukken
kwam slaan, bovendien nog met een rechtstreekse
verwijzing naar een vorige nederlaag. Willem had
hij het nog niet eens kwalijk genomen, maar deze
vreemde indringer wel. Zijn zelfbeklag sloeg plotse
ling over in woede.
„Laat de jouwe maar eens nakijken. Je kan ei
goed bij ook, met die kale harsens van je.
Zjjn kappersoog was onwillekeurig getroffen dooi
het ontbreken van een haartooi bij Bertus en hei
was het eerste punt waarop hij zijn woede richtte
Willem proefde de onverwachte uitschieter als een
delicatesse op de tong en barstte in een schaterend
gelach uit. Bertus, geraakt op een kwetsbare plek
gromde nijdig en deed een paar vlugge stappen in
de richting van Onstee. Tegelijkertijd echter kwarr
Willem tussenbeiden.
„Niet hier," zei hij scherp.
Bertus liet de gebalde vuisten zakken en haalde
de schouders op. Leo kwam los uit de verstening,
waarin hij door de uitval van de ander was ge-
„Leo kwam alleen hier om te vertellen hoe sleehl
hij het wel heeft, hè Leo?"
Onwillig keerde de kapper zich naar de deur
weg van de spottende stem.
„Hij zoekt iemand om bij uit te nullen, maar hei
is zo jammer dat we vandaag geen tijd hebben
Vandaag niet, hè Bertus?"
Dé kleine man grinnikte weer.
„Nee, vandaag niet Willem."
In de kleine samenspraak school een duiaeipk
dreigement.
„Je moet een ander keertje terugkomen, zei Wil
lem spottend. „De volgende week of zo. Maar dan
moet je van te voren eens goed nadenken als je
het dan nog kunt. We zijn bij je thuis geweest om
te zeggen, dat je niet lastig moet zijn. Omdat ik
het goed met je meende hebben we het daarbij
gelaten. Er is geen sprake van poen, Leo. Nou een
zoete jongen zijn en weg wezen."
Onstee hoorde het aan zoals hjj vroeger op school
de tirades over zich heen had laten gaan van de
meester, en dit met dezelfde machteloze woede.
„Weg wezen," herhaalde Bertus brommerig.
Hij raakte Onstee daarbij niet aan, wat slim was,
want Leo had gezworen dan terug te slaan, kome
wat kome. De twee mannen keken koel op hem neer,
maar bewogen zich niet.
Leo kon later op de avond niet meer precies ver
tellen hoe hij de kamer uit was gekomen en hoe hij
- buiten het hotel was geraakt, voorbij de portier met
zijn wetende ogen. De avond was daarvoor te cha
otisch geworden, met veel kroegen in en uit en drank,
die op zijn lege maag slecht viel. De avond was ook
vervuld geweest van dure eden. Hij wist langza
merhand zeker, dat hij Bertus tot puin zou hebben
geslagen als hij ook maar één vinger zou hebben
verroerd en daaruit putte hij moed voor de volgende
beloften aan zichzelf. Voor hij, laat, in slaap viel in
zijn toch nog bereikte eigen bed had hij een prachtig
plan voor wraak ontwikkeld, waarvan hij zich echter
de volgende dag niets kon herinneren. Hij had geen
zin om de salon te openen, zo vroeg, en daarom
schutterde hij wat rond. Hij probeerde uit te reke
nen hoeveel geld hem de voorgaande avond wel had
gekost en als vanzelf viel hem daarbij het kasboek
in handen. Er fladderde een briefje uit, dat hij
moeizaam opraapte. Toen hij het las verhelderde
zijn gezicht. Hier was een remedie tegen het kna
gende zelfverwijt. In een van de laden van de kap
tafel vond hij een envelop en in dezelfde blokletters
als die waarin het briefje geschreven was. zette
hij erop: POLITIE-Bureau, AMSTERDAM. Een post
zegel van tien was alles wat hij vinden kon, maar
die paar centen extra had hij er graag voor over.
Hij bracht de brief naar de dichtstbijzijnde brieven
bus, dronk in het buurtcafé nog een kop koffie en was
weer aardig bijgetrokken, toen hij om tien uur ein
delijk de zaak opende.
(Wordt vervolgd)
staat er een binnenhof wat aan het ge
hele project een bijzonder cachet zal
verlenen. Men verwacht dat de tweede
fase in het voorjaar van 1961 zal wor
den afgesloten.
HILVERSUM, 2 febr. Uit een door
de Nederlandse Stichting voor de sta-
Lstiek ingesteld onderzoek is gebleken,
dat de gezamenlijke oplaag van de ra
diobladen der vijf grote Nederlandse om
roeporganisaties meer dan twee mil
joen exemplaren bedraagt. Alleen de
Katholieke Radio- en Televisiegids
heeft onlangs een oplaag bereikt van
rond 572.000, waarmee dit blad nog
steeds het grootste is.
Blijkens hetzelfde onderzoek hebben
elke honderd omroepbladen van de vijf
organisaties (KRO, AVRO, VARA,
NCRV en VPRO) rond 240 lezers van
vijftien jaar en ouder, hetgeen neer
komt op 2.4 lezers per blad. Dit bete
kent. dat de gezamenlijke omroepbla
den iedere week door 4.800.000 perso
nen worden gelezen, ofwel door ten
minste een derde van de totale Ne
derlandse bevolking.
Voorts is gebleken, dat 83 procent
van de abonnees de omroepbladen één
of meer keren per dag raadpleegt, ter
wijl eenzelfde percentage, behalve de
radio- en tv-programma's, ook de re
dactionele v schouwingen leest.
hierbij niet alleen aan diegenen, die
studeren voor een universitair examen
of voor een middelbare akte, doch ook
aan hen. die bijvoorbeeld door hun
werkkring een ruime kennis hebben ge
kregen van het te onderwijzen vak. Ook
deze bevoegdheid zal slechts moeten
worden gehanteerd, indien voldoende
zekerheid bestaat, dat de betrokkene
voor zijn taak berekend zal zjjn.
3. De mogelijkheid te openen aan Ulo
scholen onder bepaalde voorwaarden
vakleraren aan te stellen voor rekening
van het rijk.
In de memorie van toelichting op dit
wetsontwerp .vordt er op gewezen dat,
hoewel het a' soluut tekort aan onder
wijzers, over het gehele lager onderwps
gerekend, reeds spoedig zal geen afne
men, de personeelsvoorziening bij het
Ulo in de eerstkomende jaren nog op
grote moeilijkheden zal stuiten, vooral
omdat bij de voorziening in vacatures
steeds rekening moet worden gehouden
met de bevoegdheden, die voor de ver
schillende z.g Ulo-vakken zijn vereist.
Een van de middelen om aan de moei
lijkheden beter het hoofd te kunnen bie
den, acht de minister van O. K. en W. de
aanstelling van wettelijk niet-bevoegden
tijdelijk mogelijk te maken.
Ernstig heeft hij zich afgevraagd, of de
omstandigheden van het ogenblik en de
vooruitzichten ten aanzien van de per
soneelsvoorziening bij het Ulo zodanig
zijn, dat tot het nemen van een derge
lijke ingrijpende maatregel dient te
worden overgegaan. De mogelijkheid,
dat, evenals bij het voorbereidend hoger
en middelbaar onderwijs en het nijver
heidsonderwijs, van de bevoegdheids-
eisen ontheffing kan worden verleend,
acht de minister te prefereren boven de
situatie, dat het onderwijs door gebrek
aan personeel geen doorgang kan vin
den.
LONDEN, 2 febr. (Reuter) De
Utrechtse universiteitsbibliotheek heeft
dinsdag op de Londense kunstveiling
van Sotheby voor een bedrag van 2800
gulden Zweder van Culemborgs hand
schrift „De opstanding" aangekocht.
Een Hollands getijdenboek werd voor
2600 gulden aangekocht door dr. H. Wie-
gersma uit Deurne. Beide manuscripten
maakten deel uit van een collectie van
319 Westerse en Oosterse handschriften
die in totaal ongeveer 475.000 gulden op
brachten.
De Londense National Gallery heeft
een regeringssubsidie van 1.280.000 gul
den ontvangen voor de aankoop uit
Brits particulier bezit van Rembrandts
werk „Portret van een man op een
paard". De financiële secretaris bij de
Engelse schatkist, sir Edward Boyle,
maakte dit dinsdag in het Lagerhuis be
kend en voegde eraan toe, dat dit schil
derij „mogelijk een der belangrijkste
werken van Rembrandt is, die zich in
particuliere handen bevinden." De totale
prijs bleef „vertrouwelijk". Het werk is
eigendom van lady Salmond en is uit
geleend geweest aan de stedelijke kunst
galerij van Leeds.
De nieuwe Rembrandt-aanwinst voor
de National Gallery, waarschijnlijk om
streeks 1660 geschilderd, is een doek van
3 x 2,4 meter. In 1741 kocht de Engelse
graaf Grantham het in Amsterdam en
liet het naar Engeland overbrengen.
DEN HAAG, 3 febr. In opdracht
van het nationaal comité heeft de heer
J. Veenstra ter gelegenheid van de vie
ring van het derde lustrum der bevrij
ding op 5 mei, een spel geschreven, ge
titeld „Sleutels der vrijheid". Cor Le-
maire is de componist van de hierbij
behorende muziek.
Tevens verschijnt een in opdracht van
het nationaal comité te schrijven spel
voor en door schoolkinderen, geheten:
„Hoe de rompmannen uit het sprookjes
bos verjaagd werden". De auteur is de
onderwijzer Jan Meilof.
1"
LONDEN, 2 febr. Een internatio
nale organisatie, die de belangen van
tientallen miljoenen luisteraars en kij
kers behartigt, viert deze maand haar
tweede lustrum. De Europese Radio
Unie (ERU), die in 1950 door de radio-
omroepen van verschillende Europese
landen in he4 leven werd geroepen,
heeft haar administratieve hoofdkwar
tier iiy Genève en haar technisch cen
trum in Brussel. Onder de radio-or
ganisaties in West-Europa, Noord-Afri-
ka en het Nabije Oosten telt de ERU
op het ogenblik 26 actieve leden, ter
wijl ze 19 sympathiserende leden heeft
in de Verenigde Staten en het Britse
Gemenebest.
In Genève bereidt de ERU de inter
nationale uitwisseling van radio- en tv-
programma's voor en tracht een alle
partijen bevredigende oplossing te vin
den voor de talloze, juridische proble
men met betrekking tot auteursrechten,
contracten en andere gecompliceerde
kwesties, die het gevolg zijn van de
steeds toenemende uitbreiding van de
internationale radio- en televisie-uitzen
dingen.
Het technische centrum te Brussel
controleert of de internationaal over
eengekomen golflengten juist worden
gebruikt en er worden maatregelen ge
troffen om wederzijdse storingen door
de stations te voorkomen. Bovendien is
er de „centrale" van het Eurovisienet
ondergebracht Dit net, door middel
waarvan reeds twaalf Europese landen
zijn verbonden, zal binnenkort waar
schijnlijk worden uitgebreid tot Noord-
Afrika, de Oost-Europese landen, w.o.
Rusland.
Op het ogenbli zijn de deskundigen
van de ERU bezig met het treffen van
coördinerende maatregelen voor de in
ternationale radio- en televisieuitzendin
gen van de Olympische Spelen, die in
augustus te Rome worden gehouden.
De tiende verjaardag van de Europe-
s Radio Unie, waarvan Sir Ian Jacob,
tot voor kort directeur-generaal van de
BBC. president is, zal in een klank
beeld, getiteld „Europe calling Europe"
worden herdacht door John Sherwood.
Dit klankbeeld zal volgende week
maandag om 18.45 uur in het BBC-pro-
gramma „Londen callir - Europe" wor
den uitgezonden.
BUSSUM, 2 febr. Op de nationale
finale voor het Eurovisie Song Festi
val, die volgende week dinsdag om 21.00
uur door de NTS wordt uigezonden, zul
len 16 vokali n de acht gekozen lied
jes tweemaal uitvoeren. Beurtelings
worden ze begeleid door het Metropole
Orkest onder leiding van Dolf van der
Linden en een Combo onder leiding
van Eddy de Jong. De acht gekozen
liedjes zijn: „Carrousel" (gezongen
door Marcel 'hielemans en John de
Mol). „Adio" (Betty Luske en Tonny
van Hulst), „Niet voor mij" (Greetje
Kauffeld en Piet Sybrandy). „In mijn
hart" (Herman Emmink en Jan v. d.
Most), ..Regenkapje" (Karei v. d. Vel
den en Rita Huyskens). „Wat een geluk"
(Annie Palmen en Rudi Carrel), „Van
avond" (Jaap Dubbelboer en Joop
Smits) en „Ik leef" (Wim van der
Beek en Jai Bron).
Als de liedjes zijn gezongen, zullen
120 kijkers, "erdeeld over 12 jury's in
het land, telefonisch hun oordeel geven,
waarna het uitverkoren liedje nog een
maal zal worden uitgevoerd.
HILVERSUM, 3 febr. In het tele
visieprogramma van de KRO geeft Bert
Brugman vanavond met zijn marionet
tentheater een verkorte opvoering van
de opera „Paljas" van Leoncavallo. Bij
aeze opvoering ordt gebruik gemaakt
van opnamen van leze opera, waarbij
de rollen worden gezongen door Maria
Oallas, Giuseppe di Stefano, Tito Gob-
bi, Ronaldo Panerai en Nicola Monti,
begeleid door koor en orkest van de
Scala te Milaan onder leiding van Tu-
lio Serafin. De tv-bewerking en presen
tatie is van Fred Bredschneyder.
Het tienjarig bestaan van het Bra
bants Orkest heeft Jan Willem Hofstra
aanleiding gegeven om vooraf in de ru
briek „Voetlicht en camera" een ge
sprek te voeren met o.a. Hein Jor-
dans, de diligent van het jubilerende
orkest. In het daarin volgende interna
tionaal variété-programma „Piste"
van Jos v. d. Valk treden op The Como
Brothers (balance act). Igor Gridneff
(sensatie op de ladder), het Carvey
Trio (jongleurs), Les Sipolo (musical
act), het E„-cty Dione Trio (sensatio
neel werpnummer) en The Tronda's
met hun komische chimpansee.
In een gezamenlijk radioprogramma
zendt de NCRV vanavond opnamen uit
van het concert, dat het Concertge
bouworkest onder leiding van Charles
Munch