West-Duitsland in opspraak
DEPOTS IN SPANJE
NATO-landen hevig
verontrust
Redding van de 102 ingesloten
mijnwerkers zeer moeilijk
Wierookgeur voor Ai kil a
bij aankomst op Bali
Vermoeide Russische premier
annuleert programma
Ruim een miliard dollar
steun aan Nederland
GEEN gesprek mogelijk
met regering
Wandelpier te Scheveningen vorder! gestaag
SCHILDER ZELF MET
Ook besprekingen
met Nederland
Ge vangenen in
Londen kregen
les in uitbreken
Door de enorme rookontwikkeling
en de grote hitte in de mijn
Handgemeen
tussen blanken
en negers
Farah Dibah in Karachi
Geen misdaad in
het spel
Het weer
u l]dens een periode van tien jaar
Brit boos over
prinsessenbal
Verhouding met ministerie van O.,
K. en W. ten voorbeeld gesteld
Kritiek in de pers
MIJNRAMP IN OOST-DUITSLAND
AMERIKAANSE MILITAIRE HULP
Burgemeester Van Hall over IJ-TUNNEL
WOENSDAG 24 FEBRUARI 1960
83ste JAARGANG No. 30451
TN
-24 febr. (Reuter.
AFP-U.P.I.) De afdeling
Perszaken van de Westduitse re-
Sering beeft een verklaring uitge
geven waarin staat dat Duitsland
"nderkandeling'en overweegt met
1 Panje voor bet opslaan van mili
taire goederen vlak achter de Py-
reneeën. Er wordt in de verklaring
Pezegd dat soortgelijke oncWkan-
f'elinr(en gaande zijn met Frank-
'ijk. Prelgië, Nederland en Dene
marken en dal in de meeste
gevallen a] overeenkomsten zijn
bereikt, boewei nog niet in for
mele zin.
In Chattanooga
Vrouw in kanaal gevonden
Gabardine Damespantalons
Kans op regen
15 mille op 16854
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 14348L
Bijkantoor Beverwijk: Zeestraat 50, telet 4790
Bijkantoor en Red. ümuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
eetle: 1- J. W Boerrigter en
Mr. WA M. van der Kallen.
Hoofdredactie; Drs. H. v. RUN en W Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter-
hoogte Omroepers 16 cents pei m m -roogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
's avonds tel. 21544
Bonn wil militaire
bp geruchten dat West-Duitsland streeft
"aar militaire bases of onleidingster-
e|nen worden in de verklaring tegen-
Aesnroken. Wei, aldus de verklaring,
_eekt West-Duitsland naar landen die
"'et aan het eigen land grenzen, die
"ereid zijn de bonw van ..logistieke
Jestigingen" ten behoeve van Duits
land toe te staan. Ken van de landen
die hiervoor in aanmerking komen zou
"tJanje zijn. Ook wordt aan Noorwegen
Redaoht.
Ofschoon het niet met zoveel woorden
Wordt gezegd neemt men aan dat Duits
land streeft naar bevoorradingscentra,
die westelijk van West-Duitsland lig
gen, omdat in het eerste stadium van
een_ oorlog de centra binnen het bonds-
gebied wel eens onder de voet zouden
Kunnen worden gelopen.
Onderhandelingen met Frankrijk en
Denemarken waren zo goed als afgeslo-
<-n toen de publieke opninie in Dene
marken de regering dwong de zaak
I"aar in de ijskast te zetten. De meeste
enen voelden niet veel voor de aan-
tilgbeia van Duitse militairen,
van is "u voorgesteld dat de bewaking
Wd e,depots door soldaten van het
de as elf zal worden verricht en dat
denm ^'"'stratie en het beheer van elk
Zou ,;.In handen van Duitse militairen
y zbin.
vernn gewoonlijk betrouwbare zijde is
nhsa?men dat de Britse regering zich
Stro,. 4 maakt over het Westduitse
faeii-f". tQt verwerving van militaire
de nien in Spanje. Van officiële zij-
cm de men geen enkel commentaar
h„J eze aangelegenheid geven, doch er
in deze aangelegenheid te ondernemen.
Zij werd in januari ingelicht over het
Westduitse voornemen.
Uit goedingelichte bron in Washing
ton verluidt, dat het „State Depart
ment" Bonn heeft laten weten, dat de
Verenigde Staten niets voor Spaanse fa
ciliteiten ten behoeve van West-Duits
land voelen. Ln de eerste plaats zou en
onderlinge regeling tussen West-Duits
land, als NAVO-lid, en Spanje de At
lantische eenheid kunnen benadelen en
uitgelegd kunnen worden als druk om
Spanje „via de achterdeur" in de NAVO
te krijgen. Bovendien zouden de Russen
uit een dergelijke overeenkomst zeker
klinkende propagandamutit slaan.
LONDEN, 24 febr. (AFP, Reuter)
De uiterst rechtse Britse „Daily Ex
press" schrijft vandaag, dat „Adenauer
probeert met Franco een nieuwe as" te
vestigen. Het blad keert zich tegen het
Westduitse plan en meent dat minister
Strauss er verantwoordelijk voor is. De
Duitse strijdkrachten maken deel uit
van de NAVO en de regering in Bonn
heeft derhalve niet het recht om ze te
gebruiken zonder toestemming van haar
bondgenoten, zo meent het blad. Het
voegt hier nog aan toe dat „het Spanje
van Franco een dictatuur is. die door
vele Atlantische landen wordt gedesa
voueerd."
De conservatieve „Daily Mail" gelooft,
dat „Adenauers bondgenoten hem ge
dwongen hebben" het plan op te geven.
Volgens de conservatieve „Yorkshire
Post'] moeten de Duitsers wel bijzonder
kortzichtig zijn als zij zich oprecht niet
bewust waren van de storm die zij zou
den ontketenen. En als zij opzettelijk zo
gehandeld hebben, dan zijn zij of hun
politieke oordeel volkomen kwijt of zij
zijn sluwer dan men verwachtte.
De „New York Times" gelooft, dat
men zuiver militair gezien mogelijk
steekhoudende argumenten kan aanvoe
ren voor het Duitse verlangen, vooral
als men let op het gebrek aan integra
tie in de NAVO, doch politiek bezien en
zelfs vanuit het standpunt van nationa
le en militaire moraal is het zeker min
der dan wijs. Het suggereert dat de Duit
se regering twijfelt aan net vermogen
van de NAVO om West-Duitsland te ver
dedigen en dat zij daarom in het ach
terland, in gebied waar de Verenigde
Staten vooruitgeschoven bases hebben
ook bases wil bezitten.
LONDEN., 24 febr. - (U.P.l.) - ln de
Londense Wandsworth-gevangenis heb
ben cipiers dezer dagen een inval ge
daan tijdens een culturele cursus. Dertig
gevangenen en de leraar werden betrapt
tijdens het namaken van sleutels. Zij
bleken clandestien radio's te hebben ge
bouwd, via de leraar post van buitenaf
te hebben ontvangen en verder sleutels
voor handboeien, snoep, tabak en andere
in de gevangenis ongeoorloofde zaken te
bezitten.
Drie avonden per week gaf de leraar
in de Wandsworth-gevangenis les aan de
gevangenen. Onder het mom van een
uiteenzetting over Shakespeare doceerde
de burger over de fijnere puntjes van
het ontsnappen uit de gevangenis.
Scotland Yard heeft de leraar gearres
teerd. Het bleek, dat de man een bijver
dienste had gevonden door als koerier
op te treden tussen de gevangenen en de
buitenwereld. Hij bezorgde ze sleutels
en gereedschap om uit te breken en ver
telde ze interessante details over de ge
vangenis.
De bouw van de wandelpier te Scheve
ningen vordert langzaam maar gestaag.
Reeds een veertigtal meters steekt het
staketsel in zee. Op de voorgrond de
toegang tot de pier van het strand.
Advertentie
l,i«iaaf weinig twijfel aan, dat Enge-
se p]gj^rk sekant is tegen het Westduit-
ze^?r verluidt spruit het Britse ver-
U1' het volgende voort:
Men begrijpt in Engeland niet
liteji?1" West-Duitsland militaire faci-
eh in Spanje nodig heeft.
^"en dergelijk Westduits voornemen
oude verdenkingen weer in het le
en roepen.
'l'k verband wordt eraan herin
nerd dat Duitsland in de Spaanse bur
geroorlog, toen het generalissimus
Franco technische hulp bood, van de ge
legenheid gebruik heeft gemaakt voor
het beproeven van nieuwe wapens en
strijdmethoden, die later in de tweede
wereldoorlog werden toegepast. De
Britse regering is, naar verluidt, niet
voornemens thans zelfstandig stappen
Advertentie
tE verf voor het schildergeest
*,RKEHS-TJALLEMA produkt
OOST-BERLIJN, 24 febr. (Reuter).
Reddingsploegen met een totale sterkte
van 460 man, die uitgerust zijn met
rookmaskers, voeren in de Karl-Marx-
steenkoolmijn te Zwickau, in Oost-Duits-
land, een verbeten strijd om de levens
van 102 mijnwerkers, die na een ont
ploffing, gevolgd door brand, meer dan
een kilometer onder de aarde van de
buitenwereld zijn afgesneden. Tot nu
toe zijn 51 mijnwerkers gered. Enkele
geredden zijn ernstig gewond. 21 stoffe
lijke overschotten werden geborgen.
De vice-voorzitter van de Oostduitse
staatscommissie voor economisch plan
werk, Kurt Gregor, heeft in een radio
gesprek verklaard dat de toestand
„zeer ernstig" is. „De reddingswerk
zaamheden gaan met grote moeilijkhe
den gepaard. De reddingsploegen onder
vinden hinder van grote hitte en sterke
rookontwikkeling. Alles wordt, met ge
bruikmaking van de modernste red
dingsmiddelen, in het werk gesteld om
het vuur te bestrijden en de ingeslote-
nen te bereiken. Alle veiligheidsmaat
regelen, die maar konden worden ge
troffen zijn genomen om de reddings
ploegen, die de hoogste lof verdienen
voor hun moedig en onzelfzuchtig op
treden, te beschermen," aldus Gregor.
De Oostduitse radio-omroep heeft
in een uitzending uit Zwickau ge
meld dat een mijnwerker heeft gezegd
dat zich in de schacht waar de brand
woedt, het (dodelijke) mjjngas ver
spreidt. „Slechts wanneer wij een be
paald kruispunt van mijngangen heb
ben bereikt zullen wij weten, of er
nog overlevenden zijn", aldus deze
mijnwerker.
Een gewond lid van een reddings
ploeg verklaarde in het ziekenhuis: „Wij
werden als verkenners omlaag gezon
den om een eerste indruk van de toe
stand te verkrijgen. De omstandighe
den waren zeer moeilijk. De tempera
tuur was bijzonder hoog en het zicht
bedroeg, als gevolg van de sterke rook
ontwikkeling, op bepaalde plaatsen niet
meer dan ongeveer tien centimeter."
Een dokter van ditzelfde ziekenhuis
verklaarde dat veie geneesheren zich
hadden aangeboden om in de mijn af te
dalen en eerste hulp aan de gewonden
te verlenen. Verscheidene dokters wer
den uitgekozen, die daarop afdaalden.
Een andere dokter zei dat het hem
moeite had gekost om verpleegsters,
die reeds twaalf uur dienst hadden ge
daan, te overreden naar huis te gaan.
Allen wensten ook daarna nog op post
te blijven.
CHATTANOOGA, 24 febr. (AFP)
In het restaurant van een groot maga
zijn in Chattanooga in de Amerikaan
se staat Tennessee is het gisteren tot
een handgemeen tussen jeugdige blan
ken en negers gekomen. De laatsten
hadden plaats genomen aan de bar.
Een groep blanken probeerde hen daar
van te verwijderen door voorwerpen
naar hen te gooien. Er ontstond een
handgemeen dat op straat werd voort
gezet. De politie maakte een eind aan
de strijd. Verscheidene personen wer
den gewond en een aantal, voorname
lijk blanken, werd aangehouden.
BEST, 24 febr. - Het stoffelijk over-
schot, dat gisteren in het Beatrixka-
naal en niet in het Wilhelminakanaal,
(zoals wij in een deel van onze edities
van dinsdag meldden) werd gevonden,
blijkt te zijn van de 53-jarige mevrouw
Brand. Het werd ontdekt door arbei
ders die werkzaam zijn bij het bouwen
van een brug over het kanaal, welke
brug deel uitmaakt van rijksweg 63
(Breda-Tilburg-Eindhoven). Uit de sec
tie die dr. Zeldenrust bezig is op het
lijk te verrichten, zou zijn komen vast
te staan, dat de verwondingen veroor
zaakt zouden xunnen zijr. door bijvoor
beeld de schroeven va^ schepen.
Naar de officier var. justitie te
's-Hertogenbosch. mr. J. Moons, mee
deelt is de dood van mevrouw Brand
niet het gevolg van misdaad.
(Advertentie)
LEIDSESTRAAT (B'lJ KONINGSPLEIN) AMSTERÖAM TEl 223591
Verwaciitin„ tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Veel bewolking met plaatselijk enige
regen. Tot matige of krachtig toene
mende wind tussen zuidoost en ^uid.
Weinig verandering in temperatuur.
Zon: 7.38-18.10. Maan: 6.42-16.53.
max
min
neersl
Station Weer
temp
temp
atgel
gisteren
24 uui
Den Helder
zwaar bew.
8
1
1
Ypenburg
zwaar bew.
4
1
0.3
Vlissingen
onbewolkt
5
2
0
Eelde
zwaar bew.
2
1
0.4
De Bilt
onbewolkt
3
0
0.2
Twente
geheel bew.
4
1
0
Eindhoven
geheel bew.
7
1
0
Zd-Limburg
geheel bew.
5
2
0.1
Stockholm
onbewolkt
-4
-18
0
Oslo
mist
2
-18
0
Kopenhagen
sneeuw
1
-1
1
Londen
mist
6
-3
0.5
Amsterdam
mist
6
0
1
Brussel
mist
5
-1
0
Luxemburg
mist
5
-1
1
Parijs
onbewolkt
8
1
4
A'berfj^GTON, 24 febr. (UPD Het
heeft gjs',"s<* ministerie van defensie
c'jfers ()S <*ren tot dusverre geheime
hulpvcfi *Pr de buitenlandse militaire
h'ijkt (j "'"S gepubliceerd. Hieruit
Ï8ar v Nederland de afgelopen tien
Ste"" hc' 1'093-422'000 dollar militaire
Ren CPft "ntvangen. De periode van
195o j0fr is van bet financiële jaar
^®39 ip- P." met het financiële jaar
'ndigena op 30 juni).
d<s nipp!(1k ontving in deze periode
?,'337.135 non F'P' ten bedrage van
lié i gevolgd door Ita-
re q?}. T-847.407.000 dollar. In het Ver-
®*tionai?„« g!ng„de meeste hulp naar
onaiistisch China: 1.789.131.000 dol
lar, gevolgd door Zuid-Korea met
1.062.270.000 dollar.
Top op heden heeft het ministerie
van defensie geweigerd de cijfers van
de hulp per land te publiceren, omdat
men vreesde dat dit tot moeilijkheden
zou kunnen leiden met de ontvangende
landen. In het Congres is deze politiek
herhaaldelijk scherp gekritiseerd.
Gedurende het financiële jaar eindi
gend op 30 juni 1960 zullen de volgende
landen aan hulp ontvangen (geraamd):
België: 16.653.000: Denemarken:
48.320.000; Frankrijk: 113.819.000:
West-Duitsland 26.528.000; Italië:
137.416.000; Luxemburg: 84.000; Ne
derland: 57.911.000; Noorwegen:
38.384.000; Portugal: 7.856.000; Span
je: 58.942.000; Engeland: 131.875.000;
De keizerin van Iran, Farah Dibali, heeft haar man vergezeld tijdens zijn ojjicteel
bezoek aan Karachi.
DENPASSAR, 24 febr. (Reuter,
A.F.P.) Het leek wel of men de hele
schilderachtigheid van Bali „gemobili
seerd" had toen premier Khroesjtsjev
van de Sovjet-Unie en president Soe
karno van Indonesië gisteren uit Soe-
rabaja op het vliegveld van Denpassar
op Bali aankwamen. Met tromgeroffel,
bekkenslagen, liederen uit de veda's en
bloemenkransen werden de beide
staatslieden verwelkomd. Direct nadat
hij uit het vliegtuig was gestapt, moest
Khroesjtsjev de hulde in ontvangst ne
men van jonge Balinese meisjes, die
hem bloemenkransen om zijn hals hin
gen. In de ontvangzaal op het vlieg
veld, waarheen het gezelschap zich had
begeven, hing een zware geur van wie
rook. Khroesjtsjev had hier kennelijk
geen last van. want hij begon onmid
dellijk energiek de handen te drukken
van de mensen, die aan hem werden
voorgesteld.
Na deze ceremonie vertrok het ge
zelschap in auto's naar het verblijf van
president Soekarno te Tampaksiring,
dat op ongeveer zestig kilometer van
het vliegveld ligt. Langs aen groot deel
van de weg naar het buitenverblijf ston
den jonge Balinezen bij wijze van ere
wacht opgesteld. Zij stonden daar
strak in de houding met het traditio
nele Balinese wapen, de puntige bam
boestok, in de hand. Liefelijker was
het schouwspel, dat de dansgroepen bo
den. Op verscheidene plaatsen langs
de route had men verhogingen aange
bracht, waarop deze groepen dansen
uitvoerden. Khroesjtsjev werd overal
langs de weg toegejuicht. Op verschei
dene punten moest de stoet stilhouden.
Jonge meisjes boden dan Khroesjtsjev
prachtig gearrangeerde bloemen op zil
veren schalen aan.
Soekarno heeft later op het paleis van
Tampaksiring Khroesjtsjev omstandig
uiteengezet hoe hij denkt over de inter
nationale politieke vraagstukken. Pre
mier Djoeanda van Indonesië en de
Russische minister van buitenlandse za
ken, Gromyko, waren hierbij tegen
woordig. Van welingelichte zijde is
meegedeeld, dat Khroesjtsjev zich be
perkt heeft tot de rol van aandachtig
luisteraar. Soekarno zou onder meer
zijn standpunt, dat het noodzakelijk is
om vertegenwoordigers van de Aziati
sche en Afrikaanse landen aan de top
conferentie tussen Oost en West te la
ten deelnemen, toegelicht hebben.
De Russische premier heeft zijn pro
gramma voor vandaag geannuleerd.
Volgens betrouwbare kringen zal hij
vermoedelijk wel, ondanks z!Jn ver
moeidheid van gisteren, voor de terug
keer naar Djakarta op vrijdag, zijn be
sprekingen met president Soekarno be
ginnen.
LONDEN, 24 febr. (Reuter) Naar
aanleiding van de publikatie v n de gas
tenlijst, die koning Gust.aaf en koningin
Louise van Zweden hebben opgesteld
voor het. bal, dat op 12 maart ter ere van
hun kleinkinderen wordt gegeven, schrijft
William Hi key in de „Daily Express",
dat deze lijst een „vreemde emiss' ver
toont. De naam van prinses Margaret
van Engeland komt er namelijk niet op
voor. Namens het Zweedse hof is ver
klaard. aldus Hickeg. dat prinses Mar
garet, niet is uitgenodigd omdat de ge
vraagde gasten van dezelfde l iftijd als
de vier Zweedse prinsessen zijn, name
lijk even twintig. Prinses Margaret wordt
dit jaar 'ertig. Hickey merkt echter op,
da koning Gustaafs oudste kleindochter,
Margaretha, 25 jaar is en dat ook de
28-jarige prinses Astrid van Noorwegen
is uitgenodigd. Hij vraagt zich af of men
prinses Margaret misschien niet gevraagd
heeft omdat men bang is dat zij de an
dere prinsessen te veel in de schaduw
zou stellen, terwijl „de koninklijke va
ders varEuropa orden achtervolad
door de gedachte dat hun dochters, die
met drie tegen een in de meerderheid
zijn tegenover mogelijke cavaliers, mis
schien ongehuwd zullen blijven."
Kort na zijn aankomst in het presidentieel paleis te Bogor poseerde Khroesjtsjev
samen met Soekarno en diens echtgenote voor de fotografen.
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 23 febr. „Een van
de meest teleurstellende ervaringen in
de drie jaren, dat ik burgemeester van
Amsterdam ben, is wel dat met de
regering over enige zaken geen gesprek
mogelijk is. In de kwestie van de IJ-
tunnei hadden de besprekingen in Den
Haag het karakter van een verhoor,
waarbij wij in de gelegenheid werden
gesteld onze argumenten naar voren
te brengen, zonder de mening van
Rijkswaterstaat te vernemen. Naar
mijn mening moet er tussen de rege
ring en het bestuur van een groot on
derdeel van het Rijk steeds een open
gesprek mogelijk zijn". Dit constateer
de de burgemeester van Amsterdam,
mr. G. van Hall in de gemeenteraad
bij de algemene beschouwingen over de
Begroting 1960, waarbij uiteraard de
recente ontwikkeling in de IJ-tunnel-
kwestie ter sprake was gekomen. Bur
gemeester van Hall stelde de bijzon
der prettige samenwerking ten voor
beeld, die tussen liet standsbestuur en
het ministerie van O. K. en W. bestaat
inzake de financiering der Gemeente
Universiteit. „Zo zou het altijd moeten
gaan", was zijn verzuchting. Met het
omstreden ministerie van Verkeer en
Waterstaat zijn overigens vlotte onder
handelingen gevoerd over de IJ-mond-
kwestie, zo gaf de burgemeester rui
terlijk toe.
De brief van 12 februari, waarin Am
sterdam het aanbod deed tot financie
ring van de tunnel, kwam niet zo on
verwacht als men in den lande heeft
gemeend. De burgemeester onthulde dat
ze een gevolg was van een verzoek tot
een schriftelijke uiteenzetting van de
zijde van de volksvertegenwoordiging,
toen een bespreking met de vaste com
missie van Waterstaat niet tijdig door
gang kon vinden. „Ik zal mij onthouden
van nadere uitspraken over de tunnel
kwestie", zei de burgemeester, „ik wil
de regering de ongewone situatie be
sparen, die ons ten deel is gevallen,
toen wij via de pers moesten vernemen
dat Marine bezwaar maakt tegen een
gedeeltelijke ontruiming van het Ma
rine-etablissement.
Even duidelijk liet de burgemees
ter zijn misnoegen horen over het
feit, dat de minister-president en de
minister van waterstaat, samen met
hun ambtenaren, de situatie bij de
tunnels waren komen inspecteren zon
der het Amsterdamse stadsbestuur
daarvan op de hoogte te stellen. Uit
de raad waren ook protesten tegen
deze gang van zaken gehoord.
Overigens is er, bij de eerste instan
tie der algemene beschouwingen, op
merkelijk weinig aandacht aan de tun
nel geschonken. Alleen de heer Den
Uijl (PvdA) wijdde er een lang betoog
aan, waarbij hij zich voor de moeilijke
taak gesteld zag een compromis te vin
den tussen de nogal pessimistische vi
sie, die hij vorig jaar over de ge-
meentefinanciën ten beste had gegeven
en het plan tot zelffinanciering van de
tunnel. Hij stelde daarbij dat dit jaar
twee nieuwe feiten aan het licht zijn
gekomen. Allereerst het eind van de
bestedingsbeperking en verder de gun
stige uitslag van de jaarrekeningen.
Over het tekort op de begroting 1960
(23,6 miljoen) constateerde hij dan ook,
dat men rekening moest houden met
,,1'art de grouper les chiffres". Even
als de communistische woordvoerder,
de heer L. Seegers, beloofde hij B. en
W„ alle steun. Naar zijn mening ver
toonden de gemeentefinaneiën een gun
stig beeld. Voor de tunnelplannen zou
men wel de bouw van een Ondergrond
se enige tijd moeten uitstellen.
DEN HAAG, 24 febr. In de 546e
staatsloterij, 4e klasse, 7e lijst, is een
prijs van f 15.000 gevallen op het num-
mei 16854.
PREDAPPIO, 24 febr (U.P.l.)
De Italiaanse oud-premier en christen
democratisch leider Adone Zoli is gis
teren in zijn geboorteplaats Predapplo
ten grave gedragen.