Naar een Katholiek
Verhond van de Arbeid
Limburgse huisvrouwen stelen
voor tien mille uit winkels
Over vakorganisaties en bedrijfsbonden
Kardinaal Alfrink vraagt
grote soepelheid
Bisschoppen openen perspec
tief voor de toekomst
Eensgezind
van hart
Voorzichtige commentaren
van organisatie-leiders
maastrichts
Toekomstige „première
OM VERWARRING TE VOORKOMEN
„BRUIKBARE BASIS"
Frisse lucht in Parijs
Langdurige rechtszaak in Maastricht
De denkbare structuur
van een Katholiek
Verbond van de Arbeid
Rietje van Eek
WOENSDAG 16 MAART 1960
PAGINA 5
altijd een
paar Akkertjes
bij u
om metéén pijn
te stillen.
AKKERTJES
Drieduizendste student
in Nijmegen
Meer faillissementen
in februari
Het verschijnen van het bisschop
pelijk schrijven over de struc-
tuur van de katholieke sociale
organisaties is een historisch mo
ment in de geschiedenis van het ka
tholieke sociale leven in Nederland,
minstens even belangrijk als in 1916
de verschijning van het Mandement
Over de stands- en vakorganisaties
geweest. Het bisschoppelijk schrij-
luidt een nieuwe fase in, waar
in op dit moment nog niet precies
nme?d kan worden hoe deze zich zal
«wikkelen, maar die zeker anders
Sf zijn ook op principieel belang-
Plke punten dan de bestaande si-
'hatie.
Wanneer men het bisschoppelijk
schrijven in verband brengt met het
andement 1916, dan springt direct
groot verschil van toon in het oog.
,.eelde het Mandement 1916 eenvou-
mg de besluiten mee, welke het epis-
Paat inzake het sociale organisa-
sieven genomen had en welke de
1 r&anisaties bindend werden opge
ld. het schrijven van 1960 geeft
echts de richtlijnen en suggesties
ah het episcopaat weer, terwijl de
^antwoordelijkheid voor de herzie-
s'?g van de bestaande organisatie-
.cnema's nadrukkelijk in handen ge-
srf,d Wordt van de leiders en weten
schappelijke denkers van het katho
de organisatieleven. De bisschop
pen hebben geen enkel besluit ge-
,®men. Zij menen, dat in vraagstuk-
n als deze het eerste en laatste
j 0<md zeker niet aan de bisschoppen
s- Zij geven slechts hun visie omdat
Pe organisaties hierom gevraagd
ebben en omdat zij zich medever-
ntwoordelijk voelen voor de thans
"tstane situatie.
..Het zal overigens niet juist zijn,
'eruit de conclusie te trekken, dat
jLe organisaties na kennis geno
den te hebben van de richtlijnen en
."ggesties van het episcopaat zon-
~er meer hun eigen gang kunnen
gaan en desgewenst de visie van de
'sschoppen slechts voor kennisge-
lng kunnen aannemen. De bisschop-
spreken immers de verwachting
dat het bisschoppelijk woord
Vaal door het katholieke volksdeel
®1 Worden aanvaard, ook al zal het in
A nemen standpunt van meer dan
n groep het offer vragen van een
hipromis met het eigen standpunt.
sprekend over de opdracht tot in-
v.paiie van het totale maatschappe-
iJKe leven in christelijke zin, stellen
"0 bisschoppen, dat het niet de taak
t de hiërarchie is, in alles leiding
,p. nemen, maar wel alles te bege-
oiden. in deze formulering herkent
Jnen de toespraak van de bisschop
*®n Roermond, mgr. P. Moors, in
september 1959 gehouden voor de
jubilerende KAB, welke toespraak
gelijk een prelude is geweest op
et thans gevolgde schrijven. Dege-
dle toen meenden, dat het
wnnr* Van Tgr' Mo°rs het laatste
van de bisschoppen in deze
iwas' zuhen inmiddels wel
an het tegendeel overtuigd zijn. De
genen, die in de toespraak van mgr.
ftoors een grotere vrijheid van de
katholieken in politicis meenden te
hiogen beluisteren, vinden hun me
ting in deze nadere verklaring van
«et episcopaat niet bevestigd.
De bisschoppen snijden in hun
schrijven drie belangrijke
kwesties aan: het vraagstuk
van de bedrijfsbonden, de vraag of
*r één of meerdere katholieke vak-
^ntrales moeten zijn en tenslotte de
.^houding tussen de stands- en vak-
'janisaties.
Alvorens op deze afzonderlijke
™nten nader in te gaan, moge eerst
omt nadruk en onzerzijds ook met
dat aVreugde worden vastgesteld,
ties en bisschoppen in hun sugges-
standpu£ichtlijnen een zeer duidelijk
trekking t ben ingenomen met be-
irCKKing tot j met. uc-
dingen in hPt verschillende gele-
van de kath0iiLueroge"e gezelschap
hoog tot laag. zh o werknemers van
haaWelöir onderscheiden her
haaldelijk drie groTpenSvan werkne:
mers: uitvoerende
mediale en leiding gevende Het zijn
Weliswaar allen werknemers maar
dit ene gemeenschappelijke' aspect
achten de bisschoppen minder in
dringend dan de capaciteiten van
een werknemer, zijn verantwoorde
lijkheid, interessen, belangen en
geestelijke ep. materiële behoeften.
iJeze factoren tekenen de werknemer
«iet alleen als behorend tot een be
paald niveau van het economische
«jven, maar ook van het sociale le-
Het is duidelijk, dat de bisschop-
Pen geen kleurloze eenheid van alle
katholieke werknemers wensen. Zij
spreken zich wel uit voor een orga
nisatorische binding, maar zodanig,
«at de drie genoemde groeperingen
lchzelf kunnen zijn.
Zo spreken de bisschoppen zich
seiiiJv?6-4 u't over de praktische wen-
dr £ueid van de oprichting van be-
„p,L bonden, die op zich genomen
is Sr kwestie van katholiek beginsel
dat r wel stellen de bisschoppen,
als voor de vorm van de
wordt gekozen, er nood-
akelijk maatregelen getroffen moe
rt worden, waardoor alle groepen,
de uitvoerende, de mediale en de lei-
Jng gevende, intern zichzelf kunnen
\o en extern bun eigen bijdrage zul-
Jb kunnen leveren bij dè beslissin-
U1 op sociaal-economisch terrein,
dj bisschoppen wensen dus niet, dat
hUhediale en leiding gevende werk
honds in een bepaalde bedrijfstak
in ^6r meer organisatorisch opgaan
Weru grote groep van uitvoerende
rehtrbemers en aldus een ongediffe-
jjj «eerde bedrijfsgroep vormen,
Sq, ar menen, dat de drie onder-
ker,Kden Sro-Pen als zodanig her-
«oaar moeten zijn.
di?e]angrijk is ook de jorwaarde,
oe bisschoppen stellen wanneer
beri^kbond wil overgaan na i
Uitw^ï30 en z'in werfterrein wil
schipn Dit zal dan dienen - e-
ken ln overleg met de betrok-
sector nrg-anlsaties in de bepaalde
bisschónT msiders begrijpen, dat de
zegden hlermee hebben willen
nie' het ®en bepaalde vakbond heeft
te proclam0 zich tot bedrijfsbonr'
andere va^nren met negerinK van
bedriifstau ganisaties ln dezelfde
kpliiw, waardoor een onverkwik-
als de entiestrijd ontstaat, zo-
ïen praktijk reeds heeft uitgewe-
Met betrekking tot de vraag of
er één dan wel meerdere ka
tholieke vakcentrales moeten
zijn, opteren de bisschoppen voor de
oprichting van één vakcentrale,
waarbij alle katholieke beroeps- en
vakorganisaties rechtstreeks zijn
aangesloten en waarin de drie ge
noemde groeperingen als zodanig
aanwezig zijn. Ook hier dus weer de
driedeling. De bisschoppen menen,
dat deze katholieke vakcentrale te
recht een Katholiek Verbond van de
Arbeid genoemd zou kunnen worden
en dat hierin zodanige maatregelen
getroffen dienen te worden, dat de
genoemde groeperingen garantie
hebben, volledig tot hun recht te zul
len komen.
Opvallend is, dat de bisschoppen
in hun pleidooi voor één vakcentrale
spreken over een oprichting hiervan.
Zij gaan er dus niet van uit, dat de
bestaande katholieke vakcentrale, dc
KAB, dit zou kunnen zijn, terwijl zij
met de toevoeging „waarin de drie
genoemde groeperingen als zodanig
aanwezig zijn" (vet gedrukt door ons,
redactie), aangeven, dat in de
ene centrale de drie groeperingen
als groeperingen herkenbaar moeten
zijn en zelfs garanties moeten heb
ben, dat zij als groeperingen binnen
de ene centrale volledig tot hun
recht zullen komen.
Tenslotte de verhouding tussen de
stands- en vakorganisaties. Het
is in de praktijk duidelijk ge
bleken, dat de structuur, die jaren
geleden mgr. Poels c.s. voor ogen
gestaan heeft, niet meer doelmatig
is. In het moderne mensbeeld past
geen onderscheid tussen de mens als
mens en als werknemer. Het stands
begrip is bovendien sterk gewijzigd
en meer gebonden aan de functie
dan aan de afkomst. Door nu de
godsdienstig-zedelijke, maatschappe
lijke en culturele vorming van de le
den in handen te leggen van de vak
organisaties, zij het niet met uitslui
ting van andere instellingen op deze
gebieden, wordt een organisatiepa
troon doorbroken, dat feitelijk voor
een groot deel slechts op papier be
stond en niet leefde onder de be
trokkenen. De bisschoppen zeggen
het weliswaar niet met zoveel woor
den, maar men kan uit het schrijven
nauwelijks iets anders lezen, dan dat
de standsorganisaties moeten ver
dwijnen, althans moeten opgaan in
diocesaan gebonden diensten en or
ganen van de gezamenlijke vakorga
nisaties, waarin ook hier weer
de maatschappelijke driedeling tot
uiting moet komen.
Van de drie door de bisschoppen
aangesneden kwesties is de laatste
wellicht de meest ingewikkelde. Het
valt nog nauwelijks te voorzien hoe
deze omvorming te realiseren is.
Men moet zich dan ook niet voor
stellen, dat een en ander binnen af
zienbare tijd zijn beslag zal krijgen.
Dit geldt trouwens ook voor beide
eerste kwesties. De bisschoppen heb
ben immers geen pasklare oplossin
gen voorgelegd. Zij hebben slechts
richting gewezen, het aan de betrok
kenen zelf overlatend hoe zij in ge
meenschappelijk overleg tot een
nieuwe structuur zullen komen.
Voorlopig mogen zij nog niets an
ders verwachten dan dat alle orga
nisaties bereid zullen zijn in goede
verstandhouding naar een oplossing
te streven en dat zij daarbij de be
langen van alle katholieke werkne
mers zullen laten prevaleren boven
groepsbelangen, die in het verleden
reeds zo vaak een vruchtbaar over
leg in de weg gestaan hebben.
(Advertentie)
flitsen de pijn weg
Als u in Parijs op de Champs Elysées loopt en u liebt genoeg van de doordringen
de benzinegeuren van de vele duizenden auto's die hier dagelijks passeren, dan
kunt u in een établissement aan Parijs' voornaamste boulevard weer wat frisse
lucht inademen. Voor één franc (honderd „lichte") krijgt u twintig litter zuivere
lucht en no geen lichte parfum erbij.
(Advertentie)
Vlekkeloos en 9neller schrift
met de beroemde
Schneïder-stift
5° c«.
Ook Schneider
vullingen voor elke ballpoint.
MAASTRICHT, 16 maart Gisteren
heeft de rechtbank in een zitting welke
tot in de avond duurde een reeks win
keldiefstallen berecht in Maastricht,
Aken, Luik en Eindhoven van een om
vang, zoals slechts zelden in het zui
den van ons land voorkwam. Toen het
breedvoerig politie-onderzoek voltooid
was, was één der kamers van het po
litiebureau als een warenhuis volgestaiü
met een voorraad van tientallen peau
de suède damesjasjes, tal van kleding
stukken van allerhande aard, tassen,
handschoenen, shawls, rolschaatsen,
scheer- en andere apparaten, keuken
gerei, linnengoed, enz. Het geheel ver
tegenwoordigt een waarde van ruim
6600 gulden, maar de totale waarde
van het gestolene bedroeg zeker tien
duizend gulden.
Voor de rechtbank stonden negen vrou
wen en één man terecht terzake diefstal
en heling. Als de hoofdschuldigen wer
den beschouwd een 24-jarige huisvrouw
uit Maastricht en haar 41-jarige vrien
din in de diefstallen uit Heer. Tegen
haar eiste de officier van justitie resp.
een jaar en zes maanden en een jaar
en drie maanden. Een derde vrouw, 33
jaar oud en ook uit Heer, die een
twaalftal rooftochten had ondernomen,
hoorde, omdat zjj moeder is van acht
kleine kinderen, de minder zware eis
van tien maanden, waarvan vijf maan
den voorwaardelijk met een proeftijd
van twee jaar. Een 44-jarige vrouw be
hoorde, hoewel zij niet rechtstreeks
deelnam aan de winkeldiefstallen, tot
de meest schuldigen. Zij organiseerde de
strooptochten en wachtte buiten in de
auto van haar 24-jarige zoon om de buit
in ontvangst te nemen en zij regelde
ook de contacten met de heelsters. De
officier van justitie vroeg tegen haar
ook anderhalf jaar gevangenisstraf. Te
gen de heelsters werden verder in de
middagzitting na uitvoerige verhoren
eisen gesteld variërend van twee tot ze
ven maanden, al of niet met geldboeten.
De behandeling van één der zaken te
gen een heelster werd geschorst op vor
dering van de officier van justitie, om
dat hij een onderzoek wil instellen te
gen de 33-jarige huisvrouw, de moeder
van de acht kinderen, als verdachte van
meineed.
Uitspraak 29 maart.
DEN HAAG, 15 maart De Kroon
heeft geschorst een raadsbesluit der
gemeente Wedde, waarbij ingaande 1
augustus 1959 aan het gemeenteperso-
neel een toeslag wordt verleend van
5 pet Deze schorsing is geschied han
gende het onderzoek naar de vraag of
dit raadsbesluit in strijd is met het al
gemeen belang.
(Van onze speciale verslag
gever)
UTRECHT, 15 maart In
het schrijven van de Neder
landse bisschoppen over de
katholieke sociale organisa
ties in deze tijd en in de
commentaren hierop komen
woorden en begrippen voor,
die wel duidelijk zijn voor
insiders in het sociale orga-
nisaticleven, maar die op
buitenstaanders soms een
verwarrende indruk maken.
Zonder te streven naar uit
puttende definities, willen
wij hieronder enige begrip
pen verklaren.
Wanneer er sprake is van
een vakorganisatie, worat
bedoeld een organisatie van
werknemers in een bepaald
vak of beroep. Zo kern de
K.A.B. vele aangesloten vak
organisaties, b.v. van bouw
vakarbeiders, metaalbewer
kers, handels- en kantoor
bedienden, transportarbei
ders enz., die voornamelijk
de materiële belangen van
hun leden behartigen.
Als centrale, waarin deze
vakorganisaties elkaar vin
den, is de K.A.B. een vak
centrale, die de belangen van
de bij haar aangesloten vak
bonden coördineert en in
dien nodig en mogelijk
centraal behartigt in diverse
nationale organen van over
leg, zoals de Sociaal Econo
mische Raad en de Stichting
van de Arbeid.
Bovendien is de K.A.B.
ook een standsorganisatie,
die leden van de werkne-
mende stand verenigt, zoals
b.v. ook de Nederlandse R.K.
Middenstandsbond en de
Katholieke Werkgeversver
eniging standsorganisaties
zijn die zich voornamelijk
de 'godsdienstig-zedelijke en
culturele vorming van hun
leden ten doel stellen. De
KAB als standsorganisatie
kent vijf diocesane bonden,
die opgebouwd zijn uit plaat
selijke afdelingen. De vak
organisaties (of vakbonden)
van de K.A.B. kennen geen
diocesane indeling, maar
hebben wel plaatselijke af
delingen. Verreweg de mees-
ook het administratief per
soneel van de metaalbedrij
ven, de handelsvertegenwoor
digers in metaal en de be-
drijfsingenieurs. Deze andere
groeperingen hebben echter
momenteel ook nog hun ei
gen vakorganisaties, die al
of niet bij de K.A.B. zijn
aangesloten.
Volgens de visie van de
bisschoppen, neergelegd in
genoemd schrijven, is er een
te leden van de K.A.B. zijn
niet alleen aangesloten bij
een vakorganisatie, maar zijn
ook lid van de standsorgani
satie.
In vele vakorganisaties
leeft het verlangen om zich
om te vormen tot een be-
drjjfsbond, d.w.z. zij willen
alle werknemers van hoog
tot laag. die in een bepaalde
bedrijfstak werkzaam zijn,
als leden opnemen. Zo is er
b.v. een katholieke bedrijfs.
bond voor de metaalbran
che denkbaar, waarin niet
alleen de metaalbewerkers
(dus de arbeiders, oftewel
de uitvoerende werknemers)
zijn georganiseerd, maar b.v.
organisatie-structuur denk
baar, die opgebouwd is uit
een aantal bedrijfsbonden
voor de verschillende be
drijfstakken, verenigd in een
vakcentrale, die een Katho
liek Verbond van de Arbeid
genoemd zou kunnen wor
den. In elke bedrijfsbond
zouden drie afzonderlijke
groeperingen moeten bestaan,
n.l. van uitvoerende, mediale
en leidinggevende werkne
mers, die weliswaar samen
één bedrijfsbond vormen en
samen hun gemeenschappe
lijke belangen in hun be
drijfstak behartigen, maar
desalniettemin drie onder
scheiden groepen vormen.
Het ligt n.l. voor de hand, dat
bv. de groep mediale wer
kers in een bepaalde be
drijfsbond speciale eigen be.
langen heeft, die deze groep
zelf wil behartigen, zij het
binnen het algemeen belang
van de gehele bedrijfsbond.
Het is ook denkbaar, dat het
speciale belang van deze
groep mediale werkers m een
bepaalde bedrijfsbond over
eenkomt met de speciale be
langen van een of meer me
diale groepen in een of meer
andere bedrijfsbonden. Voor
dit geval laten de bisschoppen
in hun visie de mogelijk
heid open, dat de mediale
groepen van alle bedrijfs
bonden samen op nationaal
niveau een orgaan vormen
voor het onderling contact
en voor eên efficiënte behar
tiging van hun belangen in
het geheel van het econo-
misch-sociale leven. Dit
geldt mutatis mutandis ook
voor de in de bedrijfsbonden
aanwezige groepen van lei
dinggevende werknemers,
evenals voor de uitvoerende
werknemers. De laatsten
vinden elkaar als groepen
reeds in de K.A.B.
Men zou zich dus de op
bouw van een Katholiek
Verbond van de Arbeid kun
nen voorstellen als een aan
tal verticale bedrijfsbonden,
die elk uit drie delen be
staan, welke delen op hun
beurt horizontaal verbonden
zijn met de gelijksoortige de
len in de andere bedrijfs
bonden. Aldus worden drie
horizontale lagen verkregen
van uitvoerende, mediale en
leidinggevende werknemers,
die zowel afzonderlijk kun
nen optreden als gemeen
schappelijk.
UTRECHT, 16 maart. „Eén ding moge ik u als aartsbisschop bij
zonder op het hart drukken. Weest bij alle verschillen van inzicht eens
gezind van hart en houdt ook bij een eventuele tegenstelling van belangen
ten volle rekening met de rechten en de aanspraken van uw medemensen
en met de eisen en de noden van het gemeenschapsleven zelf. Dit heeft
Bernardus kardinaal Alfrink maandag gezegd tot de vertegenwoordigers
der sociale organisaties bij het overhandigen van het document „De Ka
tholieke sociale organisaties in deze tijd.
die zfj met grote nauwgezetheid hebben
geregistreerd. Uiteraard kan het resul
taat niet van dien aard zijn, dat ieder
een wordt tevreden gesteld.
Maar van iedereen zal op zijn tijd
worden gevraagd, dat hjj plooibaar is
en soepel. Het gaat tenslotte om het
geheel, niet primair om de delen.
Wanneer ieder star zou willen blijven
vasthouden lan eigen inzicht en aan
eigen wensen, kan er niets goeds ge
boren worden. Ik kan u alleen zeg
gen, dat bij het perspèctief, dat de
bisschoppen in dit document hebben
uitgestippeld meer dan dat is het
niet van iedereen een grote soepel
heid zal worden gevraagd.
Wie by een bepaald aspect zijn eigen
inzicht gerealiseerd zal menen te zien
in tegenstelling met dat van een
ander van hem zal worden gevraagd,
dat hy dat uspect tracht te realiseren
met zo weinig mogelijk pijn voor de
ander. Omwille van het geheel. En
wie eigen inzicht en verlangen gefrus-
streerd meent te zien, van hem zal wor
den gevraagd, dat hy bereid is omwille
van het geheel een loyale medewerking
te geven om de afbouw van onze socia-
Zijne Eminentie vervolgde: „Bij de be
staande tegenstellingen van visie kan
het niet anders of welke beslissing
de bisschoppen ook zouden nemen of
welke richting zjj ook zouden wijzen
zjj zouden altijd de ene groep naar de
zin spreken en de andere groep teleur
stellen.
Ik meen te mogen zeggen, dat in net
onderhavige document geen enkele
groep over de gehele linie haar wen
sen vervuld ziet. Toch is dit stuk geen
compromis, iet is een perspectief voor
de toekomst, waarin de bisschoppen
hebben uiteengezet in welke richting
huns inziens de ontwikkeling van het
sociale organisatieleven zal moeten
gaan, ten dele onafwendbaar gaat. On
tegenzeglijk hebben zij daarbij reke
ning gehouden met alle verlangens en
wensen, die er op dit gebied leven en
(Van onze speciale verslaggever)
UTRECHT, 15 maart De leiders
van de katholieke sociale organisaties
zijn thans over het algemeen nog zeer
terughoudend in bet leveren van com
mentaar op het bisschoppelijk schrij
ven. De meeste besturen moeten zich
nog beraden over bun standpunt en
bet document nog nauwkeurig bestu
deren, terwijl de besturen van een
aantal organisaties, die niet voor de
audiëntie waren uitgenodigd, nog
niet op de hoogte zijn van de inhoud
van bet bisschoppelijk schrijven.
Mr. F. J. G. Baron van Voorst tot
Voorst, voorzitter van de St.-Adelbert-
vereniging, was van mening, dat het
onjuist zou zijn, zich vóór of tegen het
document uit te spreken. Dit zou alleen
anderen kunnen prikkelen. De bisschop
pen hebben een basis gelegd, waarop
nog veel moeizaam werk verricht moet
worden. Zij hebben slechts hoofdlijnen
aangegeven. Het is nu de taak van de
organisaties om langs deze lijnen een
nieuw huis te bouwen, dat voor alle
werknemers bewoonbaar en leefbaar
is. Duidelijk blijkt, dat de bisschoppen
de verantwoordelijkheid leggen bij de
leiders van de organisaties; dit is een
van de grote verdiensten van het docu
ment. Het zal overigens nog jaren du
ren voordat een en ander gerealiseerd
is, maar men kan nu tenminste aan de
slag. Alleen als we bereid zijn, eerst te
geven en dan pas te nemen, zullen de
talrijke moeilijkheden - die zomaar voor
het grijpen liggen - overwonnen kunnen
worden.
De heer J. A. Middelhuis, voorzitter
van de K.A.B., zei, dat hy niet teleur
gesteld was door het schrijven van de
bisschoppen. De K.A.B. vindt er haar
eigen mening in terug, nl. dat de orga
nisaties hun structuur zelf moeten be-
(Van onze universitaire correspondent)
NIJMEGEN, 15 maart „Een sta
tistische onderscheiding" noemde de
rector magnificus van de kath. univer
siteit, prof. mr. L. G. A. Schlichting, de
college-kaart, welke hij vanochtend uit
reikte aan de heer A. J. P. M. Oomen,
de drieduizendste student, die zich
dit jaar aan de katholieke universiteit
liet inschrijven.
Deze inschrijving ging met een klei
ne plechtigheid gepaard. In aanwezig
heid van de voorzitter van de raad van
bestuur van de Sint Radboudstichting.
mgr. prof. dr. R. R. Post, van veel
hoogleraren, onder wie mgr. prof. dr.
A. J. M. Mulders, prof. dr. L. J. Ro
gier en prof. dr. J. Terlingen, hield de
Nijmeegse rector een korte toespraak,
waarin hij de groei van het aantal stu
denten schetste.
Het eindpunt van deze snelle groei Is
nog niet te zien. Zo herinnerde prof.
Schlichting er aan, dat er dit jaar al
meer dan 70C studenten in de medische
faculteit staan ingeschreven. Toch is
het onderwijs, aldus prof. Schlichting,
niet een kwestie van aantal, maar van
kwaliteit tussen hoogleraar en student.
De specialisatie eist echter een grote
universiteit om het onderwijs doeltref
fend te kunnen geven. Hoe groter het
aantal studenten, hoe groter ook de mo
gelijkheid tot ontplooiing van de univer
siteit.
Aan de heer Oomen overhandigde
prof. Schlichting namens de universi
teit een platenboek over de kathedra
len van rrankrijk. Een eenvoudige re
ceptie besloot deze korte plechtigheid.
(Opgegeven door Van der Graaf Co.
N.V., te Amsterdam)
AMSTERDAM, 16 maart Het totaal
aantal faillissementen uitgesproken in
de maand februari 1960 bedraagt 133
(124), te verdelen als volgt. In de pro
vincie Noord-Holland (exclusief Am
sterdam) 12 (10), Amsterdam 18 (16),
Zuid-Holland (exclusief Den Haag en
Rotterdam) 15 (16). Den Haag 5 (8),
Rotterdam 16 (6). Utrecht 6 (8), Gelder
land 14 (8), Noord-Brabant 23 (25).
Limburg 11 (7), Zeeland 1 (1), Fries
land 3 (10), Groningen 4 (5), Drente 3
(2), Overijsel 2 (2).
Het totaal aantal uitgesproken faillis
sementen van 1 januari 1960 t/m 29
februari 1960 bedraagt 262 (250).
palen. Het hangt dan ook van de orga
nisaties af wat er in de toekomst van
gemaakt zal worden.
Dr. W. J. J. Düsselbloem, directeur
van het' Arkarbureau, verklaarde, dat
de Arka zich nog beraadt en in afwach
ting hiervan nog geen commentaar le
vert. Ais eerste algemene indruk gaf hy,
dat het bisschoppeiyk schrijven van
constructieve aard is.
De heer J. A. G. van der Donck,
voorzitter van de Katholieke Werkne-
mende Middenstand, gaf als zijn me
ning, dat geen van de partyen kan zeg
gen, volledig bevredigd te zyn. Inschik-
kelpkheid en plooibaarheid van alle or
ganisaties zal nodig zyn om tot een op
lossing te komen in de richting van de
wensen van de bisschoppen.
De heer Joh. Derksen, voorzitter van
het katholieke Onderwüzers Verbond,
verklaarde, dat hy steeds voorstander
van een gesprek tussen de organisaties
is geweest. De suggestie van de bis
schoppen om het werk van de stands
organisaties door de vakorganisaties te
laten overnemen, is in feite hetzelfde
als hetgeen het K.O.V. steeds heeft
voorgestaan door zelf én stands- én vak
organisatie te zün en zich niet bij een
andere standsorganisatie van te sluiten.
De heer P. G. E. van de Zanden,
bestuurslid van de Katholieke V ereni-
ging van Hoger Personeel, was van
mening, dat niemand volledig zyn zin
bekregen heeft. Er zit lyn in de visie
van de bisschoppen. Uit verschillende
opvattingen is gekozen wat bruikbaar
is om tot een harmonisch geheel te
komen.
Ie organisaties re realiseren in diezelf
de zin van eensgezindheid en harmonie,
waarin deze :dnds het Mandement van
1916 zün opgetrokken.
Ik zou hier graag een opmerking aan
toevoegen. Wanneer men het document
dat ik u heden overhandig vergelekt
met het mandement van 1916, zal men
een groot verschil in geest, in karak
ter ontdekken. Beslissen doen de bis
schoppen weinig in dit nieuwe docu
ment. zy openen een perspectief, zy
geven een richting aan, zy begeleiden.
De beslissing is aan u zelf. Die moet
ook van u zelf komen. Ik geloof dat
de bisschoppen in deze tpd in deze ma
terie ook niet anders zouden kunnen
doen. Maar dat legt op onze sociale
organisaties op dit ogenblik ook wel
een heel eigen verantwoordeiykheid.
Uw taak is thans, geloof ik, moeiiyker
dan in 1916, toen er begrypeiyk m
die omstandigheden meer werd voor
geschreven en minder werd „bege
leid".
Wat de bisschoppen bedoelen, wordt
in dit document in grote l«n duidelük
genoeg uiteengezet. En waarop zij
uwerzyds gaarne rekenen, dat is die
mate van volwassenheid, welke door
de methode, die zij thans in afwyking
van die van 1916 volgen, wordt ge
vraagd. Ik hoop dat uit geen enkele
hoek de reactie zal zpn: „De bisschop
pen schrijven ons niets voor: dus wij
zijn volledig vrij om dan te blijven zit
ten op de stoel, waarop men zat. Dan
zal er geen vruchtbaar gesprek moge-
ïyk zpn en dan zal er ook niets goeds
geboren gaan worden.
Wat nodig is, dat is de bereidheid
om dit stuk te bestuderen met aUe
openheid en met verdiscontering
van de positie, die het bisschoppeiyk
gezag ook in rgelijke materie in on
ze katholieke samenleving inneemt
en niet vergetend dat men de bisschop
pen om een antwoord in deze zaken
heeft gevraagd,' aldus de aartsbis
schop.
(Advertentie)
Waar de brede siroom der Maai
De rivier, waaraan Maastricht sijn
naam dankt, stroomt „zachtjes zee
waarts". Maar naar alle windstreken
„stroomt" het modern Maastrichts
Aardewerk van de n.v. Koninklijke
Sphinx-Céramique. Het wordt overal
met vreugde ontvangen door moderne
mensen, die prijs stellen op gave vor
men, blijde kleuren, frisse decoraties
en volwaardige kwaliteit. Wie echt
Maastrichts aardewerk bezit weet:
AARDEWERK
is waardewerk
maar dan natuurlijk van da
N.V. KONINKLIJKE SPHINX CERAMIQUE
V/H. PETRUS RE60UT - MAASTRICHT.
TT elemaal geen saai werk.
t~1 Het is een sport. Je moet
-*• er nuchter bij blijven. Er
zijn altijd wel sprekers die niet
bij te houden zijn," zo reageer
de de uit Terneuzen naar Den
Haag overgewaaide stenografe,
die het eerst in de Staten-Ge-
neraal als vrouw een zelfstan
dige positie heeft veroverd.
Het vak van stenograaf om
vat veel meer dan het maken
van „kortschrift". Het betekent:
spreektaal onmiddellijk in te
kentjes projecteren, maar dan
ook: die spreektaal later bijscha
ven tot het leesbaar wordt. Er
zijn sprekers die hun zinnen bar
slecht in elkaar zetten, zichzelf
aanhoudend herhalen, al spre
kende naar de juiste formule
ring zoeken. Soms zijn het heel
geleerde mensen, zoals de staats
secretaris van Financiën, dr. Van
den Berge of minister dr. Marga
Klompé. Mensen die in hun vak
bewonderenswaardig zijn, maar
die nu éénmaal in het parlement
niet het sterkst voor de dag ko
men. Een ander uiterste vormen
degenen die altijd en eeuwig
van het papier spreken. Zij her
halen vaak wat velen voor hen
al enige malen gezegd hebben, -
eenvoudig omdat ze aan dat papier vastzitten. En dan is er de caiegorie
die werkelijk „spreekt". De redenaars die het woord als een scherp zwaard
of als een turkse trom hanteren, die rustig beginnen en climaxen ma Ken,
zelfbewust acterend en allerlei verrassende gedachten en geestigheden aoor
de ernst van hun betoog mengen. crhms die
Ergens tussen alle glossen m zweeft een man als de neer zeneps, uie
iedere snelheidsbarrière doorbreekt en ver over de 2o0 lettergrepen pei
minuut komt. Vroeger zaten ze met z'n drieën te zwoegen en aan nogmei
den ze hem niet bij. Tegenwoordig gebruiken we by ^Ike excess
bandrecorder, niet om de gemakzucht te bevredigen, maar als een
hulpmiddel. Waarom niet? ,oU,
Rietje van Eek verliest er haar snelheid niet bij. Zy wericji e snel..,~
welijks mee, want haar handen gaan even gemakkelijk J ff "l t
spreker op de katheder als de toetsen van de A.N.P.-telex boven .het
Kamergebouw het verslag doorgeven. „Als je t no Je'zak
haar systeem. Dat hoeft dan ook met, als je vijf 'X^iHe - die
hebt zoals dit meisje uit Terneuzen eigenhjkva
op haar zeventiende jaar b^lJ^foTziNeên een paar jaar op kantoor
cijfer een zeven en nog zes tienen toe. Zij neejx ee y j v
gewerkt, daarna als typiste op het gemeentehuis v slf g
tekende, dat zij tegelijk ook in de gemeenteraad het stenograpscn verslag
moest maken. Dat was een goede leerschool. y;jf
In Den Haag wordt er met een uitgebreid ,p!oe®e^
minuten opnemen, dan ^^^KamTr, de HaZgïe tZJeXaad en
Daarnaast zyn er denyog beroep doen op de stenografische dienst,
de Provincie die regelmatig een oeroep ^kheid om er eens uit te
ït&egnenVein iT fflagta M voor het Europees parie-
mi^'dez^aSeheelSandereUwereSeis zij de vorige week hartelijk ontvangen.
De vrouweutke Kamtllden hadden de eerste dag een bloemetje, neergezet
en directeur Van der Velde toonde zich een goed mensenkenner hijde mstal-
latte- beZlve de burgemeester en de gemeentesecretaris van Terneuzen
had. hii ook vader en moeder Van Eek uitgenodigd. Of was daar een stukje
tactiek in verborgen? Hij zoekt namelijk nog meer pientere jongelui, die
plaats willen nemen op de stoel waar bijna een halve eeuw geleden ook
dTWie maakte Van de week ook weer dat grapje: Zoals Drees eKstijds, begint
Rietje nu haar carrière. Als zij straks een regering leidt, is het geen premier
maar een première.
