Ontbinding parlement in Djakarta
wellicht door Nasution bewerkt
Sartono's vertrouwen in
Soekarno geschokt
meenk
Ruiterportret van Rembrandt
de National Gallery
\in\
V'
Veertig man tonen hoe men
kernoorlog kan overleven
Geheim experiment is van be
lang voor de gehele NAVO
E
BUITENBIJTS
De broek
VOLKSVERTEGENWOORDIGING HAD TE VEEL KRITIEK
Duits handboek
voor werksters
jaar voor
Tsjechische
bisschop
ITALIË
-RESTAURATIE IS VOLTOOID-
IN EEN BUNKER NABII BONN
Schipbreukelinge
op verlaten
éiland gevonden
Prisma-boekje
Is heraldiek
dood?
W apengeknutsel
in Baarn
Knutselwapen
JÉ
Vijf pet hoger loon in
de zuivelindustrie
Geslaagd dank zij
RESA-HILVERSUM
Motorrijder in Zaan
dam dodelijk
verongelukt
Na vijf maanden
ZATERDAG 19 MAART 1960
PAGINA 9
Zorg dat uw fiets in orde is!
Nationaal Italiaans
Verkeersbureau
CUlANT
mmmmm
üisSla
De laatste maatregel van president Soekarno in het kader van de ten
uitvoerlegging van zijn ideeën voor een geleide democratie in Indonesië
heeft hem geen goed gedaan. Algemeen wordt het hem kwalijk geno
den, dat hij ertoe is overgegaan het parlement te ontbinden, of althans op
non-actief te stellen, wat op hetzelfde neerkomt. De ontbinding van het
parlement is zelfs prompt gevolgd door een aanslag op de Indonesische pre
sident, en hoewel het geenszins zeker is dat er een verband tussen deze twee
gebeurtenissen bestaat, is het toch wel zo, dat hieruit blijkt dat Soekarno
vijanden heeft. Hoe zou het ook anders kunnen bij een man, die in de loop
der jaren zoveel mensen van zich heeft vervreemd? Het is zelfs zover ge
komen, dat een aantal Indonesiërs, die vroeger zijn naaste medewerkers
Waren, nu op Sumatra en Celebes een opstandige beweging tegen hem leiden,
en het zijn zeker de slechtsten niet. Mensen als dr. Sumitro Djojohadikusumo,
rnr. Sjafruddin Prawiranegara, mr. Burhanuddin Harahap en Moh. Natsir
golden algemeen als bekwaam en integer. Afgezien van dezen die openlijk
de strijd met hem hebben aangebonden zijn er ook andere figuren, die Soe
karno heeft afgestoten en die nu een teruggetrokken bestaan leiden. Het zijn
rnensen als de vroegere vice-president drs. Moh. Hatta, oud-premier Sutan
Sjahrir en sultan Hamengku Buwono van Djokjakarta. Bij deze lijst van
Vroegere naaste medewerkers van Soekarno die door hem zijn teleurgesteld,
is nu ook mr. Sartono, de voorzitter van het parlement, gekomen.
Advertentie
*n gezonde
beweging
FRANKFURT, 15 maart (U.P.I.)
De federale transportdienst in West-
Duitsland heeft thans ook een hand
boek uitgegeven naar het voorbeeld van
een soortgelijk werk dat de Amerikaan
se luchtmacht heeft samengesteld voor
haar personeel. In het laatste boek
wordt de manschappen verteld dat
..een vork gebruikt wordt om voedsel
mee op te pikken". De federale trans
portdienst geeft haar handboek uit ten
®®®boeve, van haar leger van werksters.
..Water aldus een van de onthullende
Wetenswaardigheden in het 34 pagina's
tellende handboek, „wordt sinds men-
•enheugenis gebruikt voor schoonmaak-
doeleindeu." „Over het algemeen wordt
leidingwater gebruikt, meestal in kou
de toestand. Warm water heeft echter
®en sterkere zuiverende werking dan
soud water," aldus een andere wetens-
Waardigheid voor de werksters.
Op een andere pagina kan de leergie
rige werkster lezen dat „de mate van
schoonmaken afhangt van de hoeveel
heid vuil„De hoeveelheid vuil
aangt af van het weer, het type vloer
gebouw, het type weg, de situatie
Van het gebouw en de hoeveelheid ver
keer." „Muren worden afgestoft met
®en doek, die heen en weer wordt be
logen en dikwijls uitgeklopt," staat on-
°er andere op pagina 31.
TshSbuS: 19 maart <K N-p-> - Het
bericht da*b,ad „Svobodne Slovo"
t.fio.v K! v1"81-- Ladislas Hlad, de ti
tulair bisschop van Cediae, veroordeeld
is tot negen jaar gevangenisstraf mo-
dat hi.j m het geheim en zonder toe
stemming van de regering de functies
van de bisschop van Litomerice heeft
Waargenomen Toen de eigenlijke his
schop, mrg. Trochta in 1954 tot 25 jak;
dwangarbeid werd veroordeeld, zou
gr. Hlad m het geheim zijn Diaats
ibben ingenomen. Jn Plaa"
Belgrado, 19 maart (u.p.d
bisschop van Skoplje in Joegosla-
mgr. Smiljan Cekada, is gisteren
J'eroordeeld tot een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van achttien maanden op
beschuldiging van staatsvijandige acti-
n^iten, smokkel en onwettige trans-
a?tles met geld Deze voorwaardelijke
„raf houdt in dat hij in zijn bewe-
eJPgen beperkt is tot zijn huis en on
middellijke omgeving.
DEN HAAG. 19 maartpartijen bü
4rz,Vge?pendin0VcrAo' aan^ebracMe
{^'gingen m p.A.O., .neerkomend op
»n
De
Vië
Pet loonsverhoging,
neerkomend op
zyn goedgekeurd
(Advertentie)
dan moet U op Uw hoede zijn,
periode dan mof Z^n
Neem direct eenlQP"Whoed®X
enU voelt zich
er mee door tot l^ich s 1
«t voelt. MEE.xf poeders hXn
snel en zijn gemakkelijk in te nenSn
Als U zich rillerig voelt in deze erien
er mee doj
fit voeli
snel en zijn
Ais
helemaal
helpen
in te nerven,
ep-
periode dan moet U op Uw hoede zijn.
Als er één man is geweest, die van
ver voor de oorlog altijd achter ir Soe
karno heeft gestaan, dan is het mr
Sartono wel geweest. Toen Soekarno
J" d? Partai Nasional Indonesia
(PNI) oprichtte werd Sartono een van
de hoofdbestuursleden. Toen in 1930
Soekarno gearresteerd en de PNI ver
boden werd, was mr. Sartono een van
zijn verdedigers voor het landgerecht
m Bandung en de partü zette hij onder
een andere naam voort. Toen ir. Soe
karno na een jaar vrijkwam (hü was
veroordeeld tot vier jaar gevangenis-
s .rafmaar kreeg gratie van de gouver
neur-generaal) droeg Sartono hem de
leiding van de partij weer over. Ander
half jaar later ging Soekarno de gevan
genis weer in en werd verbannen, en
weer was het Sartono die de klap op
ving. De samenwerking tussen Soekar
no en Sartono was nimmer opvallend,
maar het was een heel goede samen
werking, die ook na de oorlog voort
duurde. Sartono bleef een leidende fi
guur in de PNI, de partij waarvan Soe
karno nu hij president was geworden
geen lid meer kon zijn, maar die wel
zijn sympathie hield. In 1950 werd Sar
tono voorzitter van het parlement. Als
zodanig verving hij, na het aftreden van
vice-president Hatta, zelfs enige malen
president Soekarno tijdens afwezigheid,
en zijn naam werd zelfs al gefluisterd
als die van een mogelijke nieuwe vice-
presidentEn nu is dan ineens het
parlement opgeheven. Mr. Sartono
blijkt niets van de plannen daartoe ge
weten te hebben, en hij begrijpt ook
niets van de redenen voor dat besluit.
Hij is geschokt in zijn vertrouwen in
Soekarno....
President Soekarno heeft officieel
verklaard, dat de ontbinding van
het parlement is geschied in. het
kader van de terugkeer naar de grond-
De Indonesische minister van Defensie
en stafchef van de landmacht, generaal-
majoor Nasution, die de laatste tijd een
steeds belangrijker rol gaat spelen in de
Indonesische politiek.
Sartono, de voorzitter van het onlangs
ontbonden Indonesische parlement.
wet van 1945, die op 17 augustus van
het vorige jaar in Indonesië weer van
kracht is verklaard. Waarom hij met
die ontbinding dan echter zo lang moest
wachten is niet duidelijk. Trouwens, de
grondwet van 1945 kent eveneens een
gekozen parlement. Volgens die grond
wet verzorgt het parlement de wetge
ving, terwijl het Volkscongres (een li
chaam waarin naast de gekozen parle
mentsleden vertegenwoordigers van
de provincie en van „funktionele groe
peringen" zitting hebben) de grondwe*
vaststelt en de grote lijnen van het
staatsbeleid uitstippelt. Daar kan dus
de reden van de opheffing van het par
lement dat enige dagen tevoren nog
door de staatsgast, premier Khroesj-
tsjev van de Sovjet-Unie, was toege
sproken niet gelegen hebben. Veel eer
der zal de oorzaak van Soekarno's maat
regel geweest zijn dat het parlement
nogal wat kritiek had op de begroting
voor 1960 en de aanvullende begrotingen
voor 1958 en 1959, een kritiek waarbij
ook de geldzuivering en de belasting
verhogingen aan de orde kwamen. Die
kritiek werd natuurlijk vervelend en het
risico dat de begrotingen er niet docr
zouden komen was groot....
De ontbinding van het Indonesische
parlement betekent, overigens een wat
verlate inwilliging van een wens van
de stafchef van de landmacht, gene
raal Nasution....Op 17 oktober 1952
immers eiste het leger van president
Soekarno dat hij het toenmalige (niet
gekozen) parlement naar huis zou zen
den. Soekarno weigerde te wijken
voor de druk van de militairen, or
ganiseerde met behulp van bevriende
elementen in het leger (het zijn nu
zijn grootste vijanden: mensen als de
oversten Zulkifli Lubis, Warouw en
Sumual, die nu de militaire aanvoer
ders van de opstandelingen op Suma
tra en Celebes zijn) een tegenactie en
bleef de baas. Een van de gevolgen
daarvan was het ontslag van de toen
malige stafchef van de landmacht,
kolonel Nasution. Maar drie jaar na
dien benoemde Soekarno Nasution
weer in dezelfde functie, onder be-
Advertentie)
Nederlands Talencentrum)
Vraagt ons prospectus.
Talen: Ned., Frans. Duits, Engels L.O. en
M.O.A. - Onderwijzersakte - Wiskunde L.O
en M.O.A. - Mulo A-B. H.B.S. en Gymn
Praktijkexamens: Boekh., Ned., Frans, Duits,
Engels en Hoofdcorrespondent.
vordering tot generaal-majoor. Daar
na werd hij nog twee keer bevorderd,
en hij is nu bovendien nog minister
van defensie ook.
Nasutions herbenoeming is natuur
lijk een kwestie van het vormen van
een belangengemeenschap met Soekar
no geweest. Maar intussen is Nasution
steeds belangrijker geworden, en dat
voor een deel ten koste van Soekarno.
Nog heeft ieder zijn eigen aanhang:
Nasution het leger, of althans de offi
cieren, Soekarno de grote massa van
het volk. en misschien ook wel de la
gere militairen. Ze hebben elkaar nog
nodig en kunnen geen krachtmeting
trotseren. Maar Nasutions ster stijgt en
iemand die kwaad zou willen denken is
geneigd in de opheffing van het Indo
nesische parlement een zet te zien die
van achter de schermen door Nasution
is bewerkstelligd, maar waar men Soe
karno nu op aanziet...
C. H. SCHAAP
(Advertentie)
Rome verwacht U op de
Olympische Spelen 1960 van
25 augustus tot 11 september.
Geheel Italië en de Eeuwige
Stad staan ook in dit jaar en
tijdens ieder jaargetijde voor
U klaar om U te ontvangen
overeenkomstig hun traditio
nele gastvrijheid.
Inlichtingen:
(E.N.I.T.)
ROKIN 52 - AMSTERDAM-C.
en alle reisbureaus
eruit de meest grootse Rembrandt
is in ons bezit",heeft de directeur
van de National Gallery in Lon
den, Sir Philip Hendy dit omvangrijke
ruiterportret 2,95 bij 2,46 m. ge
noemd, dat onlangs uit oud-adellijk be
zit eigendom is geworden van het na
tionale museum van Engeland. De
zorgvuldige restauratie door de ge
baarde chef-restaurateur, Arthur Lu
cas, is thans voltooid en spoedig zal
het doek de collectie van twintig Rem-
brandts, die het museum reeds rijk is,
komen ve-meerderen.
Het ruiterportret verliet reeds om
streeks 1750 ons land, toen het eigen
dom werd van de tweede Earl Cow-
per in Panshager. Sindsdien is het ei
gendom van de familie gebleven, laat
stelijk van Lady Salmond in Henfield.
Het doek is nu via een privé-transactie
in de National Gallery gekomen. De
koopsom is niet bekend gemaakt. Vol
gens de mening van handelaars zou
het, als het in veiling was gekomen,
zeker een prjjs hebben gehaald van
4,75 miljoen gulden, waardoor het re-
cordprijzen als die voor de Jongen in
Rood Vest van Cezanne (2,3 miljoen)
en de Aanbidding der Koningen van
Rubens (2,9 miljoen) achter zich zou
hebben gelaten.
In Engeland geldt echter de goede
gewoonte dat bp transacties tussen de
National Gallery en schilderjjeneige-
naars de staat zich zeer mild toont
inzake de belastingheffing. Cijferaars
hebben berekend dat de geschatte
prijs, die lady Salmond is uitbetaald,
belastingvrij, uiteindelijk voordeliger
bleek dan het resultaat van een vei
ling, met alle belastingen, die daarop
drukken.
In Nederland is de staat bij dit soort
transacties niet zo soepel, met als ge
volg dat de National Gallery thans in
de museumwereld als een modelcollec
tie geldt, die zelfs niet door het Louvre
in Parijs of de Amerikaanse musea
wordt geëvenaard, terwijl het Rijks
museum met zijn bescheiden aankoop
budget steeds meer achterop komt.
Het Ruiterportret is te zien geweest
op de befaamde Rembrandt-expositie
in Amsterdam in 1956. Het heeft toen,
vooral door de slechte staat waarin
het verkeerde, niet zoveel indruk ge
maakt. Als genre was het voor Rem
brandt zeer ngewoon.
Arthur Lucas, de chef van de restauratie,
afdeling der National Gallery in Londen,
heeft zojuist de hand gelegd aan een der
omvangrijkste opdrachten van zijn car
rière: de restauratie van het enorme
ruiterportret van Rembrandt, dat eigen
dom is geworden van de National
Gallery.
(Van onze correspondent in Bonn)
Streng,geheim was de proefneming,
uLe«e "Bundeswehr" dezer dagen
h eft genomen: veertig vrijwilli-
gers ZIJa( zeven dagen en nachten „op
gesloten in een atoombunker, die naar
de modernste principes op dit gebied
„ergens bij Bonn" is gebouwd. Het
doel van het experiment was te onder
zoeken of mensen in een dergelijke
schuilkelder of het nu burgers dan
wel militairen zyn een atomaire
aanval zouden kunnen overleven. De
bunker was ongeveer gelijk aan die,
welke in 1957 is gebruikt bij een proef
explosie van een atoombom in Neva
da In de bunker destpds ondergebrach
te dieren hadden de ontploffing over-
leefd Zó realistisch kon de proefne
ming „ergens bij Bonn" natuurlek niet
worden gemaakt, maar het was toch
van belang te weten, hoe veertig men
sen zich zouden gedragen, die een
week lang dag en nacht in de beperkte
ruimte van een schuilkelder samen zou
den hokken. Ervaringen in die nctiting
heeft de Amerikaanse marine al opge
daan met haar duikboot-bemannm<ren
die zelfs met uitschakeling van iede
re radioverbinding dagenlang onder
het Noordpool-ijs vertoefden.
In de „atoom-bunker" nabij Bonn be
vond zich nog een telefoontoestel, waar
van de veertig ,,hol-bewoners" in geval
van nood gebruik hadden kunnen ma
ken. Er was dus nog enig contact met
de buitenwereld, een contact dat in ge
val van ernst vermoedelijk niet meer
zal existeren. Evenmin als dan naar
aangenomen mag worden het elek
trische licht nog zal branden, dat het
de mannen in de bunker mogelijk maak
te althans nog te lezen, te kaarten,
kruiswoordraadsels op te lossen, wa
pens schoon te maken of met kop
telefoons naar de radio te luisteren.
Bovendien bestond voor de veertig vrij
willigers op ieder ogenblik van de dag
of de nacht, dat zij het in de bunker
„zat" zouden worden, de mogelijkheid
om uit hun isolement te worden ver
lost. (Geen der vrijwilligers heeft van
deze faciliteit gebruik gemaakt).
Zij werden bewaakt door een groep
bestaande uit technici, artsen, psy
chologen, chemici en andere geleer
den. Na bestudering van de verza
melde gegevens kwamen deze laat-
sten eenstemmig tot de conclusie, dat
h rnoëe'i)l{ schijnt in een „atoom
bunker" het vege lijf in de nucleaire
oorlog te redden. Deskundigen zijn
van mening, dat reeds na twee dagen
net grootste radio-actieve gevaar is
geweken. Desondanks hield men de
vrijwilligers een weeklang „onder de
grond". 6
Bij de proefneming nabij Bonn ging
men er van uit, dat op een voortijdig
verlaten van de atoombunker waar-
schijnlijk de dood ©n in i©d©r geval
ernstige schade aan de gezondheid als
gevolg van radio-actieve straling zou
volgen.
Zo prettig als het is van geleerden te
horen, dat het vermoedelijk mogelijk
zal zijn in een bunker een atoom-aan
val te overleven, zo zorgwekkend U het
voor de Westduitse burgerbevolking
die, als het ooit ernst mocht worden,
midden in het atoom-slagveld zou wo
nen te weten, dat dergelijke bunkers
nog vrijwel nergens bestaan. Men zal,
enkele uitzonderingen daargelaten,
weer gebruik moeten maken van de
volledig ontoereikende kelders van wo
ningen waarop in vele gevallen ook
nu nog de letters „L.S.K." (voor
„Luftschutzkeller") staan die tegen
radioactieve stralingen niet de gering
ste bescherming zullen bieden.
De in Bonn opgedane ervaringen, die
vooral voor de B.B., de Bescherming
Burgerbevolking, zullen worden ge
bruikt, zullen via het hoofdkwartier van
de N.A.V.O. ook ter beschikking worden
gesteld van de met West-Duitsland ver
bonden landen.
lk der veertig bunker-bewoners
merendeels jonge mannen van
even in de twintig, maar ook en
kelen van boven de veertig beschik
te over een ruimte van een halve vier
kante meter. Het rantsoen water be
droeg voor elk twee liter per dag.
Warm eten hebben de vrijwilligers een
week lang niet gehad, alleen maaltij
den koud uit noodrantsoenen. Er
is in ploegen geslapen, om de zes uur,
in britsen die drie boven elkaar waren
gestapeld. De „proefkonijnen" verloren
elk gevoel voor tijd. Twee dagen lang
viel het elektrische licht uit en moest
van kaarsen gebruik worden gemaakt.
Om de lucht te verversen moesten bü
toerbeurt handpompen worden bediend.
Aan het slot van de proefneming had
elk der deelnemers vüf pond aan li
chaamsgewicht verloren en een al
naar de leeftijd ruige baard ge
kweekt. Zü waren het er overigens met
de hen waarnemende geleerden over
eens, dat ingeval van ernst de moeilijk
heden van „survival" in een atoombun
ker nog veel groter zullen zün. De voor
al dan zo zware psychische belasting
ontbrak vrijwel in het Bonnse experi
ment, dat desondanks ook voor de met
West-Duitsland verbonden landen van
groot nut is geweest.
Advertentie
Bungalows,
schuren, schuttingen
van Ceta-Bever
ZAANDAM, 19 maart De 36-jarige
motorrijder C. Kok is gisteravond op
slag gedood toen hij in botsing kwam
met een 21-jarige bromfietser op het
kruispunt bij de Sparrestraat. De oor
zaak van het ongeluk is het niet ver
lenen van voorrang. De echtgenote van
de heer Kok, die op de duo zat kwam
met de schrik vrij. De bromfietser
moest niet een schedelbasisfractuur in
zorgwekkende toestand naar het St.
Janziekenhuis worden vervoerd.
Sovjet-Unie De Russen hebben en
kele punten op de van de aarde afge
keerde zijde der maan naar bekende
buitenlanders genoemd zoals Jules Ver
ne, Louis Pasteur en Thomas Edison,
maar ook naar Russische geleerden en
kunstenaars. (Rtr)
DARWIN, 19 maart (A.F.P.)
Australische inboorlingen hebben op
een verlaten eiland voor de kust van
Australië de 3(Pjarige Indonesische
vrouw Anika Lotte aangetroffen. Zü
was daar aangespoeld nadat de vissers
boot. waarop zij voer, schipbreuk had
geleden. AI vijf maanden lang had zij
op dit eenzame stukje grond van niets
anders dan boombladeren geleefd.
Anika Lotte, schrok eerst hevig toen
zij de „wilden" zag. Een van de in
boorlingen kende echter een paar woor
den Maleis en stelde de totaal uitge
putte vrouw gerust. De Australiërs, die
zeer vriendelijk tegen haar waren,
brachten haar naar het vasteland en
gingen meteen op jacht om haar wat
te eten te kunnen geven. Zij vingen
een Kangoeroe, die zij voor Anika
braadden. Later brachten zij de vrouw
naar Darwin. Zij ligt thans in een zie
kenhuis om op verhaal te komen.
ABBENBROEK
Amsterdam niet
Vroeger sloegen die van Roden-
broek hun buren, de lui van
Blauwbroek zonder pardon de.
hersens in als er weer eens ruzie was
over een kampje land of een gemo
lesteerde dochter, maar zelfs in zaken
van oorlog komt men op de duur wel
tot spelregels. En daarom schilderden
die van Rodenbroek hun schilden rood
en die van Blauwbroek blauw en zo
werd de heraldiek geboren, die nu voor
enkele zeer adellijke lieden in Den Haag
nog steeds een bron van dagelijkse be
kommernis is. Kijkt de leeuw van
Klungelburg wel de goede kant uit en
heeft Snakerswoude het recht om twee
wildemannen in zijn wapen te voeren,
of hebben de Snakerswouders dit recht
eeuwen geleden op valse gronden geü
surpeerd? Niemand grijpt er meer voor
naar de wapens,
want de heraldiek
is dood, morsdood.
En aangezien men
over de doden niets
dan goeds weet te
vertellen is de he
raldiek, van een
uitgekiend machts
vertoon van steden
en families, een on
schuldige avond
vulling geworden,
samen met kienen,
postzegels en de te
levisie. En nu de
wapens rusten en
meer roept „Swijght Utrecht" noch de
Utrechters „St. Maarten" en zelfs de
Markers en de Volendammers samen
zonder vechten in de Waterlandse bus
zitten, is het verzamelen van al die oude
vetes en potsierlijke ijdelheden een
amusante bedrijvigheid geworden.
Als Amsterdammers voelden wij ons,
met de Keizerskroon op de Andries-
kruisen, de brullende leeuwen en niet
te vergeten het devies: „Heldhaftig,
vastberaden, barmhartig" al heel wat
mans. Maar Baarn komt niet minder
voor de dag. De Baarnse leeuwen brul
len niet minder agressief, de kroon is
niet minder bepareld en het devies: „Vis
temperata fortior" niet minder pedant.
Waar haalt zo een villadorp dat van
daan, vraagt men zich af. Wel, dat is
een mooi verhaal. Baronesse Huift
Taets van Amerongen had een mar
meren beeld gezien in Stuttgart en dat
vond zij erg mooi. Zij gaf een schets
aan de burgemeester, die zijn raad mee
kreeg om het beeld een steigerend
paard en een ruiter te voet tot ge
meentewapen te verheffen, geflankeerd
door leeuwen, een
kroon en een devies.
Een en ander ge
beurde nog geen
eeuw geleden. Men
ziet dat er mensen
zijn die er nooit ge
noeg van krijgen.
Die van Hensbroek
waren veel simpe
ler lieden. Hens
broek. zo redeneer-
HENSBROEK de" ZÜ' b6Staat Uit
HtiNSB een hen en een
broek. Hun wapen vertoont dus een
broedende hen, die half schuil gaat in
een fors, ouderwets pantalon.
Abbenbroek wist met de Abben he
lemaal geen raad en liet het dus maar
bij een broek zonder meer. Later hoor
de men dat broek in feite „moerassig
land" betekent, maar men was nu een
maal met het pantalon vertrouwd en
liet het erbij. Wildervank steekt het
ook niet onder stoelen of banken, dat
het uit de turf getogen is. Het wapen
vertoont een berg turven en ernaast
een rijkbesnord persoon, die, schop in
hand, duidelijk laat weten dat hij niet
op een turfje meer of minder kijkt
Uniek is dat t^ze turfspitter een his
torisch persoon voorstelt, namelijk
Adriaan Geerst Wildervank, die al spit
tend zich vereeuwigde in een dorp en
een wapen.
De eerzame gemeentenaren van klei
ne dorpen hebben zich soms weinig
zorgen gemaakt over
heraldische fraaiig
heden. Koewacht
voert een wachten
de koe in zijn wa
pen, Koudekërke een
kerk in de kou,
Steenderen een berg
keien en Hindeloo-
pen een lopende
hinde.
Maar soms is er
een ambitieus man
aan het werk ge
weest, die met
graagte op roof is
gegaan in de rom
melkamer van de
heraldiek. Daar wemelt het van leeu
wen, wildemannen, kronen, zonnen, ro
zen, vissen, burchten, sterren, een
hoorns, Franse lelies, sleutels en krui
sen. Het agressieve element overheerst
Dat heeft men nog steeds niet afge
leerd.
Zo ontstaan kostelijke knutselwer
ken met overladen kwartieren, die het
karakter krijgen van kruiswoordpuzzles.
Heiligen zijn niet meer zo in trek als
vroeger. Ook de dubbele adelaar gaat
een beetje kwijnen sinds de oosterbu
ren daar al te veel mee gepronkt heb
ben. Maar een welgevormde zeemeer
min is nog altijd in trek, getuige het
knutselwapen van de Wieringermeer.
Zou men de wens van de heer Klaas
Sierksma volgen, dan zou de regering
zich spoedig met een berisping moeten
wenden tot ge
meenten als
Westervoort,
Werkhoven,
Wanssum, Vin-
keveen, Slena-
ken, Opmeer,
Nieuweland,
Kortenhoef en
Grijpskerke,
die nagelaten
hebben zich
met een ge
meentelijk wa
pen te sieren. Dat lijkt ons een
gevaarlijke wens. Tot nu toe heeft
Grijpskerke nagelaten zich ooit agres
sief met zijn buren bezig te houden.
Zal dat zo blijven als er een grijpgraag
wapen beven de stadhuispoort wordt
aangeslagen?
De heer Sierksma is echter een vre
delievend man, die een groot deel van
zijn tijd aan de heraldiek wijdt en die
deze inspanning nu beloond ziet met
een publicatie van zijn collectie ge
meentewapens in de Prisma-serie van
het Spectrum. Sinds de sigarettendoos
jes geen wapens meer bevatten, was
er een lacune op dit gebied. Wij heb
ben met het boekje een plezierige mid
dag zoek gebracht, hetgeen niet in ons
voornemen lag.
De heraldiek is dus blijkbaar nog
niet geheel dood. „Swijght Utrecht"!
B. Kr.
RAAMSDONK
Hl
WILDERVANK
