F,inde van bouwconflict
CA 0. bouwbedrijf
getekend
Staking is
opgeheven
NORIT
Prijzenbeschikking
voor bouwbedrijf
Kikvorsman Lourmais begint
laatste stuk van Rijnreis
Politie schiet op
betogende negers
In totaal ruim zestig
doden en 200 gewonden
Honderden nieuwsgierigen bij
aankomst in Nijmegen
clytia
Prijzenmaatregel
vervangt
risicoregeling
Vrij op 5 mei
Vliegtuig der V.S.
neergeschoten
Onlusten in Zuid-Afrika
Het weer.
Boven Cuba
DINSDAG 22 MAART 1960
83sfe JAARGANG No. 30474
IN PRIJS VERLAAGD
Rijksbemiddelaars
geven toestemming
haute coiffure
beauty culture
zaudvoortselaan i 19
heemstedetel. 57580
MORRIS 'êeforeijou di/ij!
Scooter/ Bromfietskletiing
Af en toe zon
Iets warmer overdag
Het weer in Europa
BUREAU SMEDESTRAAT 5
Telefoon: Redactie 21544, Advertenlies 21543
Abonnementen 20800 ?°cn 9 IL 4 atln
Bijkantoor Beverwijk: Zeestraat 50 telef 4790
Bijkantoor en Red llmuiden^LeeuWeriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W Boerrigter en
Mr W A M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Dr». H. v. RUN en W. Severm.
HAARLEMSCHE
ADVERTENTIE!ARIEP 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
edvertentiën eventueel zonder opaave van
redenen te weiqeren
ABONNEMENTSPRI3S 61 cents per week
f 2.65 per maand, t 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
avonds tel. 21544.
HET WERK HERVAT
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 22 maart Na
ruim twee weiten bouwstaking is gis
teren op bet departement om tien
voor zeven 's avonds de cao voor de
bouwnijverheid eindelijk getekend.
Het was een onvoorwaordelijke onder
tekening, hetgeen wil zeggen, dat de
Werkgevers zich over de gang van
zaken met de cao niet meer tot de
rechter zullen wenden. Aangezien
een dergelijke onvoorwaardelijke on
dertekening door de werknemers een
voorwaarde was voor het beëindigen
van de bouwstaking is dus gisteren
ten aanzien van de sociale rust in
Nederland een goed resultaat ge
boekt.
resultaat kon bereikt worden
**<lat de regering haar eis, dat de
hui. Severs afstand zouden doen van
m> i recl,ten inzake de risicoclausule
In ,P|u'e werken heeft laten vallen.
zekere zin is gisteren een ander
soort cao ondertekend, dan die waar
over de afgelopen weken zo veel te
"°en was. De eis van nietdoorbereke-
>s vervallen. Zij kon vervallen orn
aat de regering haar politiek van prijs-
Met de ondertekening van de bouw-
C.A.O. komt er een eind aan de sta
king. Dat is een groot geluk, maar
helaas een geluk bij een ongeluk,
beter gezegd bij een hele reeks van
ongelukken, want als wij de voorlo
pige balans van het bouwconflict op
maken, geeft ons dat voornamelijk
een gevoel van onbehagen en veront
rusting. Een regering die haar beleid
Bebouwd heeft op de zelfverantwoor
delijkheid van het bedrijfsleven, op
zelfontplooiing in vrijheid, moet dit
beleid verdedigen met een dwang
maatregel, waarvoor zij zich de uit
bundige lof van de socialistische op
positie op de hals haalt, hetgeen in
dit geval geen onverdeeld genoegen
hoeft te zijn. De vrijheid op loonge-
bied, zo daar bij de bouwnijverheid
vandaag nog over gesproken kan
worden, heeft zij niet anders kunnen
handhaven dan door dwang op de
prijzen uit te oefenen. Men kan van
mening zijn, dat dit alles veroorzaakt
is doordat de aannemers onvoldoende
begrip getoond hebben voor het rege-
]>ngsbeleid en de verantwoordelijk-
IjSd, welke dit beleid van hen ver
eenWij nemen aan, dat dit voor
zodat r°?t gedeelte inderdaad zo is,
het be°y bet standpunt dat wij van
nemers9af aan tegenover de aan-
handhavenhben ingenomen nu nog
Anderzijds hebben wij er
nel van hun argumenten Lr-
weliswaar nZheid ritten, welke zij
kunnen be*§" niet hebben
minister De PoTs ffoch welke door
slechts vermoelnTrwTs bestredln
zijn. Erzynin de2e zaak el op
economisch als op juridisch terrein,
te veel vaagheden oue~^fnmen
wij zien de prijsmaatregel van de
regering dan ook als een noodzake
lijk kwaad, waarvan men slechts ho
pen mag, dat het in de publieke
opinie niet als een boemerang gaat
Werken.
iiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiimuiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
DEN HAAG, 22 maart De Alge
mene Nederlandse Bouwbedrijfsbond,
de Katholieke Bouwvakarbeidersbond
,,St.-Joseph" en de Ned. Chr. Bond van
Werknemers in de Hout- en Bouwnij
verheid hebben gisterenavond het vol
gende communiqué uitgegeven:
„De landelijke stakingsleiding deelt
mede, dat tijdens het hedenmiddag in
Den Haag gevoerde overleg tussen de
regering, het College van Rijksbemid
delaars, en de vertegenwoordigers van
werkgevers- en werknemersorganisa
ties in het bouwbedrijf door de werk
geversorganisaties de collectieve ar
beidsovereenkomst voor het bouwbe
drijf is ondertekend. Hiermee is volle
dig voldaan aan de eisen zoals die wer
den neergelegd door de drie bouwvak-
arbeidersbonden In het ultimatum dat
op 3 maart 1960 tot de werkgeversor
ganisaties werd gericht. De landelijke
stakingsleiding heeft daarom besloten
met ingang van 22 maart de bouwsta
king op te heffen. Daarbij doet de lan
delijke stakingsleiding een beroep op
de stakende bouwvakarbeiders de ar
beid te hervatten op dezelfde waardige
wijze als waarop de actie is gevoerd".
stabilisatie nu gaat beschermen door
het nemen van prijsmaatregelen.
De aannemers hoeven nu niet meer
te beloven dat zij de hogere lonen niet
zullen doorberekenen, aangezien deze
doorberekening via een prijzenbeschik-
king onmogelijk wordt gemaakt.
Di.t alles wil niet zeggen, dat de
moeilijkheden met de doorberekening
nu tot een einde gekomen zijn. In
het communiqué, dat na de onder
tekening van de cao door de aanne
mers werd uitgegeven staat in feite
vermeld, dat zij hun strijd voor het
wel doorberekenen nu kunnen gaan
voortzetten. De werkgevers verklaar
den namelijk dat zij zich ten aanzien
van de in uitzicht gestelde prijzen-
maatregelen alle rechten voorbehou
den; zij tekenden de c.a.o. omdat de
eis tot het doen van afstand van de
risicoregeling met betrekking tot de Io
nen wordt vervangen door de prij
zenmaatregel. De doorberekening is
dus nu wel losgekoppeld van de cao
maar nu zal de juridische actie van
de aannemers zich waarschijnlijk
Saan richten tegen het prijzenvoor-
sennft van de regering.
P®* 's aan te nemen, dat zij, indien
Proces aanspannen, dit zullen
Hrfc? de. vraa2 of het de rege-
toegestaan om via een prijzen-
voorschrift zoals nu wordt uitgevalr-
111 de contracten tus
sen aannemers en opdrachtgevers Het
is in feite immers zo, dat het Driizen
voorschrift het de opdrachtgever moge
lijk maakt om minder voor éen werk
te betalen dan waar de aannnemers ge
zien de stijgingen van de lonen, recht
op menen te hebben.
In ieder geval zijn echter de moei
lijkheden naar een latere datum ver
schoven. Voorlopig kunnen de aanne
mersorganisaties tegenover hun leden
verdedigen, dat zij inzake de doorbere
kening de regering niets hebben toege
geven en de regering heeft haar prijs-
stabilisatiepo.itiek tegenover de aanne
mers verdedigd.
Intense bedrijvigheid
Het ministerie van Economische zaken
was gisteren het toneel van intense so
ciale bedrijvigheid. Ministers, leden van
het College van Rijksbemiddelaars, werk.
gevers-en werknemrs, adviseurs en jour
nalisten krioelden door elkaar tijdens
de momenten waarop de vergadering
geschorst was en de onderhandelaars en
regeringsautoriteiten zich groepsgewijs
(Zie voorts elders in dit blad)
Op het ministerie van Economische Za
ken is maandagavond de nieuwe C.A.O.
voor het bouwbedrijf getekend. Men ziet
hier v.l.n.r. zittend: minister J. W. de
Pous (Economische Zaken), de heer J.
Dura en minister mr. E. H. Toxopeus
(Binnenlandse Zaken en Justitie a.i.);
staand: de heren H. Stamhuis, C. Brands-
ma en J. van Eibergen.
(Advertentie)
G buisje - 25 tabletten nu f 0.60
busje - 50 tabletten nu f 1.05
busje - 100 tabletten nu f 1.70
G busje - 250 tabletten nu f 3.60
u kunt het elk ogenblik
nodig hebben...
neem het daarom
vandaag nog in huis!
itcaoüM
DEN HAAG, 22 maart In de staats
courant van vandaag is een prijzenbe-
schikking bouwbedrijf 1960 opgenomen
welke ondertekend is door de minister
van Economische Zaken. De beschik
king bepaalt dat de prijs voor het uit
voeren van een bouwwerk, voorzover
het uitvoeren geschiedt na 22 maart
1960, niet hoger mag zijn dan hetgeen
de opdrachtgever aan de aannemer is
verschuldigd, verminderd met de hier
in begrepen verhoging van de kosten,
die voortvloeien uit na 29 februari 1960
goedgekeurde of algemeen verbindend
verklaarde bepalingen van collectieve
arbeidsovereenkomsten of na die datum
bindend vastgestelde regelingen.
De beschikking geldt voor bouwwer
ken op het gebied van de burgerlijke
en utiliteitsbouw en van de grond-, wa
ter- en wegenbouw. De herstellings- en
onderhoudswerken zjjn hier tevens on
der begrepen. In bijzondere gevallen
kan de directeur-generaal van de prij
zen afwijkingen van de bovenstaande
bepaling toestaan. Dit geldt met name
ten aanzien van de op 29 februari 1960
reeds in uitvoering zijnde doch op 1
september 1960 nog niet opgeleverde
bouwwerken, indien blijkt, dat de hoog
ste ingevolge bovengenoemde bepaling
toelaatbare prijzen niet voldoende zijn
om de noodzakelijke exploitatiekosten
van de betrokken onderneming te dek
ken.
De beschikking treedt in werking met
ingang van 23 maart 1960.
DEN HAAG, 21 maart Het College
van Rijksbemiddelaars heeft aan werk
gevers vergunning verleend, buiten en
behalve de vakantie-, feest- en snip
perdagen, waarop de werknemers recht
hebben, voor dit jaar tevens, voor zo
ver het werk zulks toelaat, op 5 mei
vrijaf te geven met behoud van loon.
HAVANNA, 22 maart (AFP) Cu
baanse strijdkrachten hebben gisteren
bij Mantanzas ee Amerikaans toeristen
vliegtuig neergeschoten. Met het vlieg
tuig zouden een ex-kolonel van het Cu
baanse leger, Lazaro Damsomontedino,
en drie leden van zijn gezin het land
hebben willen ontvluchten, aldus is of
ficieel bekendgemaakt. Een van de
twee Amerikaanse piloten van het toe
stel Is door mltrailleurvuur gewond. De
Cubanen die poogden het land te ont
vluchten zijn gearresteerd. Het toestel
was in Florida opgestegen.
Vreselijk was de aanblik die het plein voor het politiebureau van Sharpeville bood, nadat de politie de betogende negers
uiteen had geschoten. Overal lagen doden en kermende gewonden.
De onlusten in dit dorp ontstonden na
dat de politie een menigte opdracht had
gegeven uiteen te gaan. Een paar hon
derd Afrikan:n begonnen toen bussen
en auto's met stenen te bekogelen.
Winkels, een aantal gebouwen waarin
het bestuur gevestigd is en enkele scho
len zouden in brand zijn gestoken.
In drie Afrikaanse dorpen werd sa
botage gepleegd aan de telefoonlijnen.
In Vereeniglng, nabij Sharpeville,
staakten buschauffeurs en de taxi's.
Vele negers in geheel Zuid-Afrika ble
ven eg van hun werk en duizenden
bevolkten de straten van dorpen en
steden.
Premier Verwoerd heeft in het Zuid-
afrikaanse parle.nent verklaard dat de
autoriteiten in de verscheidene dorpen
thans de situatie meester zijn. AUe bij
eenkomsten en samenscholingen zijn in
het gehele land verboden. Dr. De Wet
van de Nationale Partij zei toen nog
niet bekend was dat er bij de onge
regeldheden meer dan een dode was ge
vallen, dat Let hem verontrustte dat er1
bij dergelijke moeilijkheden, of zij nu
door blanken of door niet-blanken wer
den veroorzaakt, slechts een mens
wordt doodgeschoten. Toen zijn kritiek
in het parlei ïent werd opgevat als een
aanmaning tot gebruik van meer ge
weld dan uoodzakelij'" is om de orde te
herstellen, 'ei hij dat „de blanken in
dit land ook et recht op bescherming
hebben". De duizenden Afrikanen trok
ken, op weg naar het politiebureau, door
een gebied waar hlankei wonen en er
bestond de mogelijkheid dat zij blanken
zouden doden. Als blanken zouden be
sluiten om een optocht te houden en ge
weld te g '>ruikcn, zou dezelfde strenge
actie tegen hen moeten worden onder
nomen. Als het noodzakelijk wordt
geweld te gebruiken, moet dit op een
dergelijke vijze worden gedaan, dat het
ieder in het land duidelijk is dat er in
Zuid-Afrika geen plaats is voor moord."
JOHANNESBURG, 22 maart (Reuter,
U.P.I.) In verscheidene Zuidalri-
kaanse dorpen heeft de politie gisteren
het vuur geopend op Afrikanen die de
monstreerden tegen de bepalingen tot
het dragen van rsoonshewijzen. In to
taal zijn 62 negers gedood; het aantal
gewonden zou ruim 200 bedragen, van
wie er 44 zwaar gewond In ziekenhuizen
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN, 22 maart Verkleumd
en stijf kroop gisterenavond om kwart
over negen kikvorsman en langeaf-
standzwemmer Louis Lourmais voor
zichtig op de keien aan de voet van
de Waalkade. Behulpzame handen trok
ken hem verder uit het donkere water,
waarin hij Iert gisterenmorgen acht
uur had doorgebracht, drijvend en
zwemmend vanaf Wesel, een afstand
van ruim 80 km.
„pP A ™aa 1 sprong Louis Lourmais
(39) bij Sehaffhausen in de Rijn met
het vaste voornemen om duizend kilo
meter naar Rotterdam zwemmend af
te leggen. Gekleed in twee rubberpak-
ken die alleen zijn gezicht vrij laten,
is hp stroomafwaarts gekomen, gevolgd
door zijn vrouw in een klein rubber
bootje. Af >n toe springt mevrouw Lour
mais (37) met haar ervaring als ex-
zwemkampioeae ook in het kille water
om haar man wat gezelschap te hou
den.
Gisterenmiddag tussen vijf uur en
half zes passeerde het natte gezelschap
de Nederlandse grens. Hoewel de koud-
waterenthousiast pas in Emmerik aan
wal was geweest om een stukje te
eten, kroop hij toch even op de kade
om zijn paspoort te laten zien, overi
gens meer terwille van de t.v.-came-
ra's dan van de douane. Van dat korte
oponthoud maakte een meisje van het
Nederlandse zuivelbureau gebruik om
Lourmais en mandje zuivel aan te
bieden. Daarna haastte de volharden
de kikvorsman zich weer in het koude
water van de P ijn.
Op de Waalkade verdrongen zich al en
kele uren vele honderden nieuwsgieri-
fen, voordat Lourmais op de puntige
eien belandde. Hij werd direct na zijn
aankomst uit zijn rubber omhulsel ge
holpen en door 'n ploeg agenten door de
menigte naar hotel Berg en Dal ge
bracht. Daar wees een druipend spoor
van natte voetstappen naar de badka
mer, waar Lourmais in warmer wa-
Melk is goed voor elk. Dat vindt
blijkbaar ook Louis Lourmais, die
gistermiddag de Nederlandse grens
passeerde, zwemmend op weg van
Schaffhausen naar Rotterdam. Me
vrouw Lourmais kijkt lachend toe
hoe haar man nu iets anders proeft
dan Rijnwater.
ter van zijn avontuur trachtte te be
komen.
Het verhaal wil, dat Lourmais over
tuigd is van de rijke voedselbronnen,
die de poolzee zou herbergen. Hij wil
nubewijzen, dat het heel goed mo
gelijk is om die bronnen te verken
nen en te exploiteren. Hij heeft al
twee andere -iviertochten gemaakt,
waarbij 'lij zelfs uren achtereen tus
sen de ijsschotsen heeft gezwommen.
Dit Rijnreisje van 1000 km. is be
doeld als laatste training voor een
onderzoek in de poolzee boven Cana
da in r ei -an dit jaar.
Vanmorger is Lourmais opnieuw in
de Waal gesprongen om via Tiel, Gor-
cum, Dordrecht naar Rotterdam te
zwemmen, waar hij zaterdag hoopt aan
te komen. Lourmais voelt zich uitste
kend en drijft plezierig op zijn dade
lijks dieet van geklutste eitjes, bouillon
soep, cotelette en wijn.
moeten blijven. In het dorp Sharpeville,
55 kilometer ten zuiden van Johannes
burg, hebben zich de meest ernstige on
lusten voorgedaan. Het „Pan-Afrlkaanse
Congres", 'n politieke organisatie die de
belangen van de negerhevolking van ge
heel Afrika -egt te vertegenwoordigen,
had op zUn 1.000 leden een beroep ge
daan maandag zonder hun persoonsbe
wijs (dat de naturellen verplicht zijn te
dragen) buiten de aangewezen woonge
bieden te gaan en zich te laten arreste
ren op het dichtstbijzijnde politiebureau.
De moeilijkheden begonnen gisteren
toen de politie weigerde de negers aan
te houden. Nadat in Sharpeville de me
nigte Afrikanen was aangegroeid van
vijfduizend tot twintigduizend mensen,
opende de politie het vuur. De politie-
commandant van Sharpeville, kolonel
Piernaar, deelde aan een correspon
dent van United Press International mee:
„Ik weet niet hoeveel wij hebben dood
geschoten. Het is allemaal begonnen
toen de horden inboorlingen het politie
bureau omsingelden. Mijn auto werd
door een steen geraakt. Als ze dit soort
dingen doen, moeten ze hun les maar op
een harde manier leren." Een fotograaf
die na de slachting foto's heeft^ ge
maakt van het plein voor het politiebu
reau waar de vermink! stoffelijke over
schotten van mannen, vrouwen en kin-
derern lagen, meende „dat er nooit zo
veel bloed vergoten is bij rassenonlus-
ten als dit keer in Sharpeville".
Naast de 62 negers is er minstens een
blanke gedood. Bij de gewonden zijn,
voor zover tot nu toe bekend, 19 vrou
wen en twee kinderen. Vele gewonden
zouden er zo slecht aan toe zijn, dat
voor hun leven gevreesd wordt. De
politie heeft de ziekenhuizen verboden
mee te delen hoeveel slachtoffers er zijn
opgenomen.
Van het „Pan-Afrikaanse congres",
een extreme groep die zich heeft afge
scheiden van het Afrikaanse Nationale
Congres, zijn de voorzitter, Robert So-
bukwe, en andere leiders gearresteerd.
Toen de re.letjes in Sharpeville uit
braken werden in allerijl politieverster-
kingen in gevechtswagens naar het ter
rein van de moeilijkheden vervoerd. Ook
werden auto's voor troepenvervoer, bus
sen en ve wagens gebruikt om de politie
naarSharpeville, maar ook naar twee
dorpen in de nabijheid van Sharpeville:
Bophelong en Evaton, te brengen. Te
vens waren spoedig gewapende blan
ke burgercommando's ter plaatse. Ten
einde de negers te imponeren brachten
de Zuidafrikaanse autoriteiten boven
dien vliegtuigen in de lucht, die laag
over de demonstrerende en later vech
tende negers vlogen.
In Bophelong, waar twee Afrikanen
en verscheidene leden van de politie
werden gewond, politiewagens met ste
nen werd >n bekogeld en van traangas
en gummistokken gebruik werd ge
maakt om de menigte Atrikanen te ver
spreidden, steeg de spanning onder de
blanken zo hoog dat ook zü aanvanke
lijk aanstalten maakten in grote groe
pen de straten in te trekken.
In Langa, dat onder het beheer van
Kaapstad valt, zouden minstens zes
mensen zijn gedood en dertig gewond.
Advertentie
Tsjethoslowakije Een Tsjechosio-
waakse rechtbank heeft twee paters we
gens staatsgevaarlijke activiteiten tot
resp. een jaar en acht maanden ge
vangenisstraf veroordeeld, aldus bericht
het blad „Rovnost". Beide geestelij
ken zouden anti-communistische pam
fletten hebben verspreid. (UPI)
(Advertentie)
BARTEUORISSTR, HAARLEM TEL. 13439
leidséstraai Lsii kóningSpleini amstéItoAm tel 223596
Verwachting tot woensdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur):
Droog weer met zonnige perioden
en iets hogere middagtemperaturen.
Vannacht echter op meeste plaatsen
enkele graden vorst. Zwakke tof
matige oostelijke wind.
Zon: 6.37-1858. Maan: 4.41-14.37
DE BILT, 22 maart. Het gebied met
bewolking boven het vasteland van
West-Europa wordt voortdurend kleiner.
De zon zal dan ook zijn invloed kunnen
doen gelden, waardoor de temperatuur
overdag geleidelijk wat hoger wordt. In
de nacht kan het echter op de meeste
plaatsen nog enkele graden vriezen. Het
ziet er naar uit dat het droge weer
verscheidene dagen zal aanhouden.
max. min. neersl.
Station Weer
temp. temp. afgel.
gisteren
24 uur
Den Helder
onbew.
6
1
0
Ypenburg
onbew.
6
-3
0
Vlissingen
onbew.
7
-0
0
Eelde
onbew.
8
-2
0
De Bilt
onbew
6
-2
0
Twente
geh. bew.
8
-2
0
Eindhoven
onbew.
7
-1
0
Zd.-Limburg
geh. bew.
8
-1
0
Stockholm
onbew.
8
-3
0
Oslo
geh. bew.
5
-1
0
Kopenhagen
onbew.
7
-0
0
Londen
onbew.
11
1
0
Amsterdam
onbew.
7
-0
0
Brussel
onbew.
8
-0
0
Luxemburg
geh. bew.
8
2
0
Parijs
onbew.
11
-1
0
Nice
onbew.
16
7
0
Berlijn
onbew.
5
-2
0
München
motregen
2
-0
0.1
Zürich
mist
6
-4
0
Genève
onbew.
9
-2
0
Locarno
half bew.
13
4
0
Wenen
licht bew.
8
-1
0
Belgrado
zw. bew.
10
2
0
Athene
geh. bew.
14
8
0
Rome
onbew.
15
5
0.1
Madrid
licht bew.
23
6
0
Mallorca
half bew.
18
7
0
Lissabon
zw. bew.
24
12
0
