De Kleine Johannes dwaalde door de
bosrijke omgeving van Haarlem
Iqaël Tumarkin exposeert
in Galerie Espace
D
GEMEENTEREKENING '57
DOOR EEN ZATERDAGSE BRIL
H
Levende natuur inspireerde voorouders reeds
tot cultuur en wetenschap
SS ïürs yttSKl
meevaller van IV2 miljoen
SCHOOLKINDEREN MAKEN BOEIENDE PAASGROEP
Hulde aan
een voortreffelijk
oud-Haarlemmer
b«sr,ïTre;s.
ARM gaat grote
garage bouwen
Uit religieus
gemoed
„HFC Haarlem" heeft grote plannen
HAARLEM EN DE VAN EEDENS
ZSSSlStt,
REIN O"
Radio Moors
Nieuw kampeerterrein
in Teylingerbosch
Opening op 14 april
ZATERDAG 2 APRIL 1960
PAGINA 3
Morgen zal het 100 jaar geleden zijn dat de
prozaïst, dichter en sociaal hervormer Fre-
derik van Eeden te Haarlem werd geboren.
Op veler wijze wordt aandacht aan dit feit besteed:
door herdenkingsbijeenkomsten waarop bevoegde
sprekers het woord zullen voeren en door tentoon
stellingen. Zoals ook in dit blad reeds is bericht
zal Haarlem zijn aandeel in deze herdenkingsacti
viteiten hebben. En daar is alle reden toe. Frede
rik van Eeden werd immers in onze stad geboren
als zoon uit een van ouder op ouder Haarlemse
familie. Zijn voorouders waren kwekers van bol-
e£ ^nrlere Planten. Omstreeks 1761 legde een
VTaa i 6 grondslag voor een van de oudste
Walkff vSe kwekerijen van bloemen en bollen.
an Eeden dit was, kan niet met zekerheid
n gezegd. Toen de zaak rond het jaar 1800
ulweKemaakt
rnf'SShen die leel«ke'
Haarlemsche hn^i?e ge buurt en de
mij Amsterdam ve2 duinen, deed
zijn afkeer vanV»^len;' Veel van
terug in het eerste J stad vindt men
Johannes", waar p{fe„_van de „Kleine
de stad laat zien Het h<f uH11?8
dit boek beschrijft it a 'a dcll hlJ ln
het Vogelenzangse bo^ch.^e^ta ln
het begin van het boek i* d,!
tantes in de buurt van Bloemfndaah
in handen kwam van Arie Cornelis van Eeden en
deze zich associeerde met zijn broer Hendrik, na
men zij de firmanaam „A. C. van Eeden en Co."
aan.
De grootvader en de vader van de dichter waren
firmanten in deze familiezaak, waarvan de ter
reinen vanaf het begin, aan de Wagenweg lagen.
De „Van Eedenstraat" is dan ook niet, zoals mis
schien menigeen denkt, genaamd naar de dichter,
maar naar het bollenland van de firma Van Eeden,
dat hier vroeger lag. De vader van Frederik van
Eeden heeft in de korte tijd dat hij de zaak be
heerde, de kwekerij overgebracht naar een terrein
tussen Spaarne en Kleine Houtweg. Op de plaats,
waar nu perceel 23 op de Kleine Houtweg staat,
bevond zich het geboortehuis van de dichter.
REIN
n
REZNZGT
Op de hoek Leidsevaart
Westelijke Randweg
Dienstauto's
WASSERIJ DUYN
„H.F.G." en „Haarlem"
DE KOST 6AAT I
VOOR DE BAAT UIT^
-Vv.--;ï,Vv.V is
Het huis lag buiten de stadspoort,
i avonds om 9 uur werd
o tl. 0 Aan 1161 Spaarne lag
trókkS,ee,k4?0,Pei en- 's zaterdagsavonds
r 1? de dlchtor zich herinnert,
den ri00r de kwekerij naar
d e koepel, „vader en moeder de
adhteraanS m«' de v°ortaad en de kat
achteraan met opgeheven staart
Naast hun kwekerij hadden grootva
der en vader andere interessen- de
grootvader was secretarie ,7,?^
1777 gestichte „Nederlandse Maatschap1
pp tot bevordering der Nijverheid" Ook
was hi] factor van de Rprtnr-iiiA-,,,
„Trou moet blijcken"Na z?ln
vond men boeken vol verzen en come
dies in zfln nalatenschap. De vader F
W. van Eeden deed na
de kwekerij van de hand laren
in het bezit van 1 ™,??goï«
F. W. van Eeden - lu' Krelage.
de laatste is het bekende boekje-OnkrnM
botanische wandelingen H a a r 1 em 1 ssm
Bovendien had hij eln grX belTnlstell
ling voor de tropen, met name voor de
totPhet inficht°UW' Z° gaf hij de stoot
in Poro ten van een plantentuin
gevolgd mainb0' H? h-ad ziin vader op-
gevolgd als secretaris van de Ned
verheid ]u bevorderin? der Nij-
afief tot w ?°d-aï14g nam h" het initi-
van w inrichten van een vleugel
van het Paviljoen (thans de zetel van
het provinciaal bestuur) om daar een
tot een „Koloniaal Museum" (later
overgebracht naar het Instituut voor
de dropen in Amsterdam). Ook richt
te F. W. van Eeden, eveneens in het
Paviljoen, het „Museum van Kunst
nijverheid" op. Mede van dit museum
werd hij directeur.
Evenals zijn vader was ook deze
Van Eeden met belangstelling voor
de dichtkunst bezield. Ook hij werd
factor van „Trou moet bi jjeken
schreef gedichten en proza verhande
lingen. Vooral wanneer hu de natuur
beschreef, was dit proza beeldend en
warm.
Intussen is de familie Van Eeden
naar het vlak bij het Paviljoen gele-
|®n Frederikspark verhuisd, en wel
«aar het grote pand no. m.
Band met Haarlem
Frederik Van Eeden. de dichter,
heeft sinds zijn jongelingsjaren
niet meer in Haarlem gewoond,
die v"°ll°oiing van zijn medische stu-
Bussnte msterdam. vestigde hij ziQh in
Toch kan men ook spreken
De indrukled tusscn Haarlem en hem.
groeien t,,^<n var' zijn jeugd, het op
vele waidelf" plilnl< en bloemen, de
toen Stlh'l"'1 in de stad en m t
duinen heblFe wde omgeving m de
hem bben een aion» indruk op
een diepe indruk op
=,ue voor ,i„ en. hem met een innige
Wanneer h" a^Ur vervuld,
foers is in i)P m Amsterdam op ka-
lugubere en hÜ schrijft, lelijke,
Campenstraat sruikende Jacob van
Pol Iqcb Wannom. Vint uriark OD
"cuoe
colleges p» [i, wanneer het werk op
Senstaat dn„ atoria hem vaak te-
naar het' woii verlangt hij steeds weer
lem weer end' waarop hij in Haar-
genieten m," de natuur zal kunnen
ontvangen h.?eft h« de inspiratie
kende werk n»k, Vellicht meest be-
Hii schriifï 'i'P Kleine Johannes'
..In miin ?ler veel later zelf over:
ik in ip Ta u studentenjaren woonde
de teeenuonl0 van Campenstraat en
Een bekoorlijke foto uit het fami
lie-album der Van Eedens: Frede-
i van Eeden als kleuter aan de
Hand van zijn oudere broer Johan.
Ook
de
pmtp IL r Eedens poezie blijkt
s «uurhefde van de dichter
.«■dat hij zich in 1886 te Bussum
nik haisarts had gevestigd, vergat hii
ook als medicus Haarlem niet In fe
bruari 1888 hield hij in Haarlem voor
de leden van „Oefening in Wetenschap-
pen" een briljante voordracht over „de
psychische geneeswijze", waarbij hij
zijn hoorders op een heldere uiteenzet
ting aan hypnose en suggestie en haar
toepassing in de geneeskundige prak
tijk vergastte en de nadruk erop legde,
dat de geest het lichaam beheerst. In
april 1890 vervult hij opnieuw een
spreekbeurt te Haarlem over „de spi-
ntische verschijnselen". En in 1897 is
het voor Teylers Natuurkundig Genoot
schap, dat hij een van diepgaande ken
nis getuigende rede over „hallucina
ties" houdt.
De boom en het Poortje
an Haarlem spreken ook enkele
toneelwerken. In het Poortje of
de duivel te Kruimelberg, geeft
hij een persiflage op een heftige twist
tussen zijn a.s. schoonvader, pro dr.
Van Vloten en de Gemeenteraad van
Haarlem Het ging over een mooie
kastanjeboom, die de gemeenteraad
wilde doen véllen en die volgens Van
Vloten gespaard moest blijven. In het
stuk is de boom vervangen door een
poortje. DU blijspel schreef hij nog als
student.
Eater verscheen er nog een b^spe}
over Frans Hals en in 1915 een spel.
,De heks van Haarlem", met als. on
dertitel ^Treurspel der onzekerheid.
Toen dé schrijver in 1930 zyn zeven
tigste verjaardag vierde werf hem
vanwege de gemeente Haarlem een
bloemstuk overhandigd door de toen
malige gemeente-secretaris als hulde
aan deze voortreffelijke oud-Haarlem
mer- DR. j. j. HOFF
(Advertentie)
Abonnement voor het wassen
ramen, jaloezieën enz.
Telefoon 16254
HAARLEM, 1 april De gemeente
Haarlem wil aan de Nieuwe Automo
biel Maatschappij, een dochteronderne
ming van de Amsterdamse rütuigmaal-
schappij te Amsterdam, een stuk grond
van 2320 m2 gronds op de hoek van de
Leidsevaart en de Schlmmelpenmnck-
weg (westelijke Randweg) te verkopen
voor 40,. per m2. De grond zal ge
bruikt worden voor de bouw van een
garage met showroom, kantoor, dienst
woning, luchtbrug, smeer, en tanksta
tion.
Het bedrijf had van de gemeente reeds
voor dit doei grond gekocht op de hoek
van de Vondelweg en de Geuzevesper
straat, maar heeft thans gevraagd deze
koop te willen annuleren om tot de nieu
we transactie te kunnen overgaan. Te
gen het annuleren van de vroegere ver
koop heeft het College van B. en W.
geen bezwaar, omdat een ander auto
mobielbedrijf. namelijk dat van Koks
De Jong, deze grond wel wil hopen.
Binnenkort zal een daartoe strekkend
voorstel aan de raad worden voorge
legd.
Advertentu
PHIUPS
TELEVISIE RADIO
erkend gediplomeerd
itRÜISSTRAAT 38, HAARLEM
Tel 14609
VOGELENZANG, 1 april Op don
derdag 14 april, 's morgens 0111 half
elf, zal officieel in gebruik worden ge
nomen het nieuwe kampeerterrein van
Teylingerbosch, gelegen aan de Tweede
Doodweg. De opening zal worden ver
richt in aanwezigheid van wethouders
en raadsleden door de burgemeester
van Bloemendaal. dr. D. H. Peereboom
Voller. De raadsleden zijn deze dag op
excursie door hun gemeente. Zij zullen
de lunch gebruiken in de aloude uit
spanning „Kraantje Lek" aan de Duin-
lustweg.
Het kampeerterrein aan de Doodweg
zal plaats bieden aan een kleine half
duizend kampeerders. Bij de aanleg er
van is de bebossing zo veel mogelijk
gehandhaafd. Daartussen zijn niet al
te grote terreintjes geëgaliseerd. Het
terrein is ongeveer negen hectare groot.
Er is een afdeling voor gezinnen, een
voor meisjes en een voor jongens. Bij
de ingang zijn twee gebouwtjes van
steen opgetrokken. Ze zullen worden ge
bruikt als kantoor, kampwinkel, op
slagplaats, kamer van de beheerder en
in het tweede gebouwtje als dou
che- en toiletgelegenheid. Als de erva
ring in het komende seizoen daartoe
aanleiding geeft, kan de sanitaire voor
ziening nog worden uitgebreid. Bij het
kampterrein is een speelplaats voor
kinderen. De kampeerders kunnen zo
nodig de warme maaltijden gebruiken
in het conferentie-oord Teylingerbosch
aan de Bolslaan.
HAARLEM, 1 april Leerlingen
van de rooms katholieke lagere school
voor individueel onderwijs, de Maria-
school II aan de Jacobijnestraat. heb
ben zich, het naderend Paasfeest in
dachtig, tijdens de handenarbeidlessen
met ernst en toewijding beziggehouden
met het maken van een Paasgroep.
Wat daaruit onder toezicht van me
vrouw Kraakman gegroeid is laat de
foto zien, waarop liet middengedeelte
van de „Laatste AvondmaaT'-groep is
afgebeeld.
In de afgelopen vier weken hebben
de meisjes van de hoogste klas al hun
fantasie de vrije loop kunnen laten in
het plakken en modelleren van de pa
pieren koppen, het vormen van de fi
guren, het maken van kleertjes en al
les wat er toe kpn bijdragen om de groe
pering van Christus en de twaalf
apostelen te maken tot een kleurrij
ke afspiegeling van de Avondmaaibij-
eenkomst.
Iedere leerling is bezig geweest met
het maken van én van de dertien ka
rakterfiguren en heeft daarin zijn
eigen kijk op de figuur van Christus
of een apostel neergelegd. Gedeukte
hoofden met weerbarstige neuzen,
goedlachse, devote of star-apostolische
ogen, en een lichaamshouding die een
aandachtig luisteren naar wat de cen
trale figuur aan de tafel te zeggen
heeft, suggereert. En op de tafel, het
hardgebakken kleibrood, prachtig in
de kleur geschilderd, de zilverpapie
ren drinkbekers voor de wijn, de krui
ken en de kaarsen, temidden waarvan
het Paaslam ligt.
De groep staat opgesteld onder de
trap in de hal van de school en was
de eerste dagen vooral bij de aller
kleinsten erg in trek. Niet dat de
voorstelling nu direct tot hun ver
beelding sprak: veeleer was het de
stroop, die bij wijze van jus over het
Paaslam was uitgegoten en waarin
de ondeugende snoepers maar wat
graag hun vinger doopten. Dat werd
echter een tè grote smeerboel en be
sloten is dus maar het lammetje te
wassen.
schilderijen van de Duits-Israe-
liër Tumarkin hebben met onze
traditionele opvatting van een
schilderij gemeen, dat het punt van
uitgang een linnen vlak is dat goed
deels behouden blijkt als het werk is
beëindigd en waarop (o.a.) verf is ver
werkt. Kleur is er niet in afwisseling,
harmonie of contrast. Vrij monochroom
is de tint: goud-, brons- of zilverachtig
met de tint van een oxyde, het opper
vlak bescheiden opgehoogd met con
centraties van pasta's of doorboringen
ais brandpunten van de compositie. Dit
werk heeft bijna evenveel met reliëf te
maken als met schilderkunst.
Zoals bij meer actuele kunst is er
weinig van het klassieke schilderij ln
zijn opbouw en voorstelling over. Men
besefte echter, dat ook het schilderij
van doek en verf eens een novum was
en waarom zou slechts dit samenvoeg-
sel van materialen getolereerd zijn?
Destijds gaf het schilderij uitdrukking
aan een behoefte", "een ander tijdperk
met andere behoeften roept zijn eigen,
dus andere, uitdrukkingsmiddelen op.
Zo is het in het praktische leven, zo
is het ook in de kunst.
Een praktische moeilijkheid is: wfl
kunnen er niet over praten en ofschoon
er ook andere contactmiddelen zijn,
hebben we behoefte aan een nieuwe ge-
HAARLEM, 1 april De gemeente-
rekening 1957 blijkt te zijn afgesloten
met een totaal aan inkomsten van
ƒ72.790.211. Aan uitgaven gaf de re
kening een totaal te zien van
ƒ74.304.520,47. Verrekend met de op
31 december 1957 nog te verhalen in-
Hf' Geboortehuis van Frederik van
Eeden te Haarlem. In de loop van de tijd
is het verdwenen. Het heeft gestaan aan
de Kleme Houtweg, op de plaats
van het
huidige perceel no. 23. De familie Van
Eeden heeft later nog gewoond in het
prederikspark (no. io) en aan de Ge_
dempte Oude Gracht. Op 27 oktober 1897
(de dichter was toen 37 jaar) schreef hij
in zijn dagboek deze gevoelige impressie
van het bezoek aan Haarlem: „Gister
was ik op mijn "ader's verjaardag in
Haarlem. Ik wandelde voor -t eten in
den Octoberhout en werd sterk aange-
Zan Het was er prachtig, zoel en stil,
Zet rook naar noten, en overal goud en
1 m mcht, hoe 't was geweest in
hoe 't gegroeid was. Het
terst weemoedig, maar de zachte,
wes uit er t j mmer dat Haarlem mij
zoete weemoedJam hgt er
zoo demoraliseert
leelijk wordt..-
vpdeft de tuin
Toen Frederik van h j0hannes"
beschreef in „De k^Jrd op de
heeft hij van zijn
hierbij afgebeelde tuin
tantes, de dames Van z oude
Aerdenhout. Foto van
tekening).
We schieten niet erg op met
Haarlem. Er zit geen groei
in zeggen de statistieken. Het
vorig jaar bijvoorbeeld nam de
bevolking slechts met 352 zielen
toe. Haarlem is dus hoe zielig
ook geen zieltjes winnende stad.
Er worden wel vele zieltjes gebo
ren, maar als ze echte zielen ge
worden zijn, blijken zij de stad te
verlaten, om hoogstens als bejaar
den in de stad van hun geboorte
terug te keren. Niet minder dan
1209 zielen zijn het vorig jaar de
stad uitgevlinderd en zij blijken
voor het merendeel neergestreken
te zijn in de randgemeenten.
Het wordt hoog tijd, dat wij ons
serieus gaan afvragen, waarom al
die mensen zich uit de Haarlemse
Burgerlijke Stand laten schrappen.
Een goede koopman speurt im
mers ook naar de oorzaken, als het
getal zijner klanten zichtbaar af
neemt. Wat hebben al die mensen
toch tegen hun stad? Het is er vol
gens mij goed en goedkoop wonen.
Dat wil zeggen, in vergelijking met
andere plaatsen.
Ik heb me omtrent deze voor
Haarlem benauwende affaire uit
voerig laten voorlichten in een kel
der, die onder het Haarlemse stad
huis gelegen bleek te zijn. Achter
een deur, waarop heel voorzichtig
geschilderd stond „De kost gaat uit
voor de baat," trof ik een heel
klein mannetje, wiens salaris om
mysterieuze redenen niet op de
gemeentelijke begroting vermeld
staat. Voor het overige was hij een
ambtenaar in de bekende zin van
het woord: nauwgezet, gedegen en
zeker niet vermogend. Vriendelijk
was hij ongetwijfeld, en handig. Hij
hinnikte af en toe, wanneer hjj een
paar zinnen had gesproken, keek
me dan weer aan met de ogen van
een man, die niet wil weten, dat hij
on een damesweekblad is geabon
neerd en onthulde toen, ambtelijk
en mét veel omhaal van woorden,
wat dat rare devies op zijn deur
moest betekenen. Hij had natuur
lijk kennelijk plezier om mijn on-
beeriipende vragen, maar tenslotte
werd het mij duidelijk, dat hij be
last was met de voorbereiding van
de annexatie van Heemstede, Bloe
mendaal en Velsen door Haarlem.
Hij bleek de ontwerper te zijn
van het moderne paard van Troje,
een deftig paard weliswaar uit een
ambtelijke manege, maar niet min
der dienstig dan zijn historische
voorganger. Mijn taal is het, zo
verklaarde hij, zoveel mogelijk
Haarlemse zielen naar de randge
meenten langs legale weg te trans
porteren. En het lukt allemaal
wonderbaarlijk. B. en W. zijn wel
geschrokken, dat er voor Haarlem
honderden zielen verloren zijn ge
gaan, maar zij weten nu, dat de
kost voor de baat uit moet gaan.
Honderden zielen zullen we moe
ten verliezen om er eerlang duizen
den terug te winnen. Het duurt niet
lang meer, of Heemstede, Bloe
mendaal en Velsen worden slechts
bewoond door Haarlemmers. Dp
annexatie zal dan een kwestie van
bordjes verzetten worden.
Maar Zandvoort dan?, vroeg Ik
beleefd. „Nur für Deutschen", zei
hij boos. En toen stond ik buiten.
Met mijn ziel onder mijn arm.
'aarlemmers gaan veel minder
uit," heb ik vorige week in
de krant gelezen. De mensen
yan de statistiek hebben ook dat
uitgerekend. De eerste indruk is,
dat wij dus huiselijker geworden
zijn en deserteren uit het leger der
uitgaanders. Nu trekken de man
nen van de statistiek niet gemak
kelijk zo'n conclusie. Zij vertrouw
den de zaak kennelijk niet. Als ik
het goed begrepen heb, hebben zij
zich stiekum in de Amsterdamse
Poort opgesteld om te kijken, hoe
veel Haarlemmers iedere dag met
een echt uitgaansgezicht oost
waarts trekken. Dat moeten er
heel wat zijn.
Alles bij elkaar is dat Haarlemse
potverteren in Amsterdam een wat
trieste aangelegenheid. Maar hele
maal geloven doe ik die statistieke-
rige mannen niet. Zo'n Amster
damse vaart zal het niet lopen. We
gaan nu eenmaal minder uit. En
dat is uitstekend. U doet er even
wel goed aan bij tijd en wijle uw
geld wel uit te laten gaan. Bij voor
beeld naar Sengarema. Giro 76042
Broeders van St.-Joannes de Deo.
Motto: S.O.S.
komsten en uitgaven, leverde 1957 een
nadelig saldo op van ƒ2.424.436,40.
Op de begroting was een tekort ge
raamd van ƒ4.056.518, zodat het fi
nanciële resultaat over 1957 feitelijk
n°K 1.632.081,60 gunstiger was dan
aanvankelijk geraamd was. Verschil
lende rijksuitkeringen bleken hoger te
zijn dan men aanvankelijk kon bereke
nen, terwijl een aantal op de kapitaals-
dienst geraamde uitgaven niet werden
gedaan in verband met de bestedings
beperking.
Een en ander blijkt uit de rekening
1957, zoals B en W van Haarlem die
thans ter vaststelling aan de raad heb
ben voorgelegd. De commissie onder
zoek gemeenterekening 1957 heeft naar
aanleiding van het door haar ingestel
de onderzoek een aantal vragen ge
steld aan het College van B en W.
Op de eerste plaats bleek, dat „het
ophogen van gronden ten zuiden van
het slachthuiskwartier", waarvoor een
crediet van ƒ1.592.100 was beschikbaar
gesteld, 95.419,30 mèèr had gekost. De
realisering van het uitbreidingsplan
Kathedrale basiliek, waarvoor de raad
ƒ149.814 had gevoteerd, heeft
ƒ29.822,71 mèèr gekost. De commis
sie is van oordeel, dat B en W hier
voor zo spoedig mogelijk aan de raad
aanvullende credieten moeten vragen.
In hun antwoord delen B en W mede,
dat zfj van plan zijn dit inderdaad zo
spoedig mogelijk te doen.
Voorts wordt gevraagd naar de
mogelijkheden die het College ziet
van een sluitende exploitatie van het
voormalige Holland Nautic-complex.
B en W geven toe, dat de exploita
tie een veriiessaldo oplevert van on
geveer. ƒ31.000. Dit wordt echter
beter na de huurverhoging die van
daag ingaat. Wanneer het complex
gesloopt en de grond verkocht zou
worden, zou de opbrengst onvoldoen
de zijn om de door de gemeente ge-
investeerde bedragen te dekken en
zou de gemeente dus een verlies
voor haar rekening moeten nemen.
De lasten zouden dan nog hoger zijn
dan het thans berekende verlies.
De commissie is gebleken, dat de
hogere kosten van ƒ7500 voor het de
tacheren van een soc-iograaf van het
Nederlands Economisch instituut bij
het bedrijf Openbare Werken, deels
bestreden zijn uit de salarispost „ver-
keersingenieur". welke functionaris
nooit is aangesteld. B en W antwoor
den hierop, dat beide uitgaven geboekt
worden onder de algemene post „kos
ten van stadsontwikkeling", zodat
overhevelen van kosten van de ene
post naar de andere onder hetzelfde
hoofd geen overwegende bezwaren op
levert.
Onder de andere opmerkingen van
de commissie treffen wij er een be
treffende de hoge onderhoudsuitgaven
van verschillende diensten en bedrij
ven. B en W delen mede, dat het hier
om auto's gaat, die reeds geheel zijn
afgeschreven. Tegenover de hoge on-
derhoudskostenstaan dan de besparing
van rente en afschrijving. Wanneer
de onderhoudskosten te hoog worden
meenschappelijke code om het werk te
interpreteren en erover te vertellen. Ik
ben ervan overtuigd dat dit (het feit
dat er geen woorden zijn voor de nieu
we dingen) de diepste grond is, waar
voor sommige critici zich op het arro
gante standpunt der onfeilbaarheid stel
len en tegelijkertijd zich verslagen tot
onwetenschappelijk, onhistorisch, onre
delijk en onnet geschrijf.
Indien zij enig begrip konden opbren
gen voor de „dagen der vertwijfeling",
welke voornamelijk herkend worden
door hen om wie de beschutting van het
burgerlijke leven is weggevallen, dan
zouden zij minstens met belangstelling
de pogingen van de kunstenaars van
woord, klank en beeld observeren.
Tumarkin is in de zin van de tra
ditie wel een ketter, maar hij is
geen cultuur-barbaar. Hij toont
een groot respect voor de schepping:
niet in de charmante détails, maar in
haar buitenmenselijke grootheid. Hij
beleeft er alle tijdperken, in het bij
zonder die der grote voor-christelijke
culturen, in terug. In de hiëroglyphen
en magische tekens openbaart zich een
heimwee. Daarom is dit werk niet droe
vig, niet blijmoedig en niet gepassio
neerd of emotioneel geladen. Het is bij
wijze van spreken de neo-gothiek van de
Israëliër. Een onbestemde mystiek die
zich zelfs uit in een triptiek-achtige
compositie van een soort kruisiging en
twee devotie-heiligen, donker en ge
heimzinnig als een veel vereerde ikoon.
Heel verfijnd, esthetisch en met veel
adeldom van geest geeft Tumarkin het
vermoeden van een bovenmenselijke,
tjjdeloze, waarheid, een God, een re
ligie van alle volken aller tijden.
Hij cultiveert het gevondene, canoni
seert het waardeloze: iedere toevals-
vorm als ruwe diamant slijpend tot
pracht en volwaardigheid door aan
dacht, smaak en dat niet-benoembare
waardoor men voelt dat hier een geest
zich heeft gemanifesteerd.
Het werk van Tumarkin appeleert
via de ogen rechtstreeks aan de onder
laag van een beleving waaraan we al
len deel hebben. En dan is het niet
belangrijk meer of ons dit overgedra
gen wordt door een „object" dat niet
aan de omschrijving van een schilderij
voldoet.
Iqaël Tumarkin exposeert in Galerie
Espace tot 17 april).
L.T.
A.MSTtKDA M SC VAAK T 20 TH.. 11053
Ook voor de fijne was
in vergelijking met de kosten aan ren
te en afschrijving zal onverwijld tot
vervanging worden overgegaan.
De commissie acht het voorts nood
zakelijk, dat de verrekening tussen al
gemene dienst en Leningsfonds van
gemeentelijke voorschotten voor de wo
ningbouw zo spoedig mogelijk plaats
vindt. Per ultimo 1957 moest nog een
bedrag van ƒ34.835.027,32 verrekend
worden. Het College wijst erop, dat
de nauwkeurige grootte en de voor
waarden der leningen nog niet zijn
vastgesteld. Om aan de overzichtelij
ke situatie, die de commissie heeft ge
signaleerd, een einde te maken, zullen
de bedragen over de jaren tot en met
1959 zo spoedig mogelijk zo nauwkeu
rig mogelijk worden geschat.
Het was de commissie opgevallen,
dat de huurovereenkomsten voor de
terreinhuur door de voetbalverenigin-
„H.F.C. Haarlem" en de „Ko
ninklijke H.F.C." niet getekend zijn.
B en W merken naar aanleiding hier
van op, dat met de „H.F.C. Haarlem"
op het ogenblik onderhandelingen
gaande zjjn over zaken van veel wij
der strekking. Het College hoopt hier
over zeer binnenkort nadere medede
lingen te kunnen doen. Met de „Ko
ninklijke H.F.C." bestaat verschil van
mening over de grondslagen van de
huurprijs, die aanzienlijk hoger zal
worden. Bovendien hebben zicli in de
ze vereniging verschillende bestuurs-
mutaties voorgedaan. Onlangs is ech
ter met het Destuur opnieuw contact
opgenomen.
Tenslotte is de commissie gebleken,
dat aan buiten de gemeente woonach
tige ambtenaren reis- en pensionver
goedingen worden verstrekt, die niet
steunen op de bepalingen van het ver-
plaatsingskostenbesluit. Ten aanzien
hiervan delen B en W mede, dat met
ingang van 1 juni 1958, deels ter pre
cisering en deels ter aanvulling van
genoemd besluit, een ruimere moge
lijkheid is geschapen tot vergoeding
van reis- en pensionkosten. Daardoor
hoopte men gemakkelijker personeel
van elders te kunnen aantrekken. Het
betreft vooral personeel, dat na in
diensttreding in het huwelijk treedt,
en ongehuwd personeel dat van buiten
wordt aangetrokken. Speciaal voor jon
ge werknemers met een niet hoog inko
men is de moeilijkheid geschapen om
eens per week de helft van de reis
kosten naar de ouderlijke woning ver
goed te krijgen, teneinde hen in de
gelegenheid te stellen de band met
het gezin te onderhouden. B en W
delen mede een wijziging van de re
geling te overwegen.