BOLLENVAK VERHEUGEND GROOT, zegt R.M. van der Hart Reclame maken voor bloembollen in Amerika is een vermoeiend werkje BELANGSTELLING VAN PERS VOOR I STERLING FOREST „the most beautiful garden since Eden" De tulp vertegenwoordigt in Amerika ons land Amerikaanse Keukenhof ten noorden van New York f°s rs-êCHv™" Nederlands initiatief VOLGENS DE ENORM DINSDAG 3 MEI 1960 PAGINA C Problemen Anderhalf miljoen bollen Grootscheeps trice de Amerikaanse bloemenshow naar Moskou heeft begeleid. Deze lieftallige jongedame maakt samen met een be kend Amerikaans tuinbouwjournalist reeds een tournee door het noord-ooste lijk deel van de Verenigde Staten om lezingen te houden over Sterling Forest Gardens. Het ligt in de bedoeling om op het terrein van Sterling Forest een jaar lijks festival van klassieke muziek te doen houden, waarvoor men reeds een groot openluchttheater heeft aangelegd, dat een toonbeeld is van uitstekende ac- coustiek. De Amerikaanse investeerders blijken even goed gezien te hebben als de Hol landse bollenmensen. Reeds heeft de Union Carbide een enorm laboratorium in Sterling Forest gebouwd, terwijl rond het meer reeds verschillende landhuis jes voor het personeel van het labora torium zijn verrezen. Toen dit eerste schaap dat overigens verre van mak was eenmaal over de dam kwam, volgden er spoedig meer. De belangstel ling van industriële zijde voor dit ge bied blijkt enorm. De City Investing Company verkoopt de grond niet, maar geeft haar uit in erfpacht. Het gebied is echter dermate groot, dat Sterling Fo rest Gardens niet bevreesd hoeft te zijn, dat het in het gedrang komt. De veertig hectaren kunnen gemakkelijk worden uitgebreid. Een bijzondere aantrekkelijkheid van de Amerikaanse tuin is, dat men behal ve bolbloemen ook andere bloemen en planten gebruikt, zodat men niet enkel van het bollenseizoen afhankelijk ls. Telkens als er bloemen zijn uitgebloeid, Veertig hectaren bos en moeras heeft men in twee jaar tijds herschapen tot vruchtbare bollengrond. Ultra-moderne machines bewerkten in Sterling Forest Gardens de rotsige bodem. worden ze door andere vervangen. Het feit, dat er gedurende de opening van de tuin wordt gewerkt, blijkt voor de Amerikanen een bijzondere attractie. Reeds lang voor de opening, kwamen talloze belangstellenden op vrije dagen naar Sterling Forest om de tuin te zien aanleggen. Het is de Nederlandse tuin architect Carl van Empelen geweest, die de leiding heeft gehad bij de aan leg van de tuin. Reeds nu blijkt men alom in Amerika veel belangstelling te hebben voor wat er in Sterling Forest gebeurt. Tal van Gardenclubs hebben reeds een bezoek aan de tuin toegezegd. Grote rozen- en irissentuinen zullen on getwijfeld de aandacht van de bezoe kers in Sterling Forest Gardens vangen. Vanaf 1 mei verkondigt Sterling Fo rest Gardens de roem van de Neder landse bollen in Amerika. De tuin is ideaal gelegen, betrekkelijk dicht bij New York en toch landelijk genoeg om de bezoeker de Indruk te geven er hele maal uit te zijn. Vier grote snelwegen van New York voeren naar de tuin. Er is alle reden om te verwachten, dat deze Amerikaanse Keukenhof spoedig een even goede naam geniet in de Verenig de Staten als haar naamgenoot dat in West-Europa doet. Het organiseren van bloementen toonstellingen heeft geen ander doel dan de interesse bij de lief hebbers op te wekken en op deze wijze de afzet te bevorderen. Slechts enkele malen worden zij uitsluitend gehouden om de vakman kennis te laten maken met toegepaste metho den ter verhoging van de kweek- resultaten. Dat het exposeren het ge bruik stimuleert is o.a. gebleken na de laatst gehouden Flora in Heem stede en blijkt jaarlijks na het lente feest op de Keukenhof te Lisse: de omzet van kleine bolgewassen, nieu we soorten crocussen en vroeg- bloeiende Kaufmanniana's is vertien voudigd. De belangstelling van de dagbladpers voor bloemententoonstel lingen was vroeger niet groot. Men bepaalde zich tot een algemeen over zicht, waarbij vooral de aandacht werd gevestigd op de totale opper vlakte van de expositie en in het ver slag bovendien een grote plaats werd ingeruimd voor de redevoeringen, die bij de opening werden gehou den. De interesse daarvoor is thans ge luwd. De journalisten vragen ge lukkig thans meer naar bijzonderhe den. Het valt niet te ontkennen, dat de iiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin omstandigheden de dagbladpers in deze richting hebben gestuurd. De laatste veertig jaar is de belangstelling voor bloemen enorm toegenomen. Zij zijn een levensbehoefte geworden. Het be drag, dat jaarlijks te Haarlem door de bloemist-winkeliers en vooral door de straathandel aan bloemen wordt omgezet is de laatste kwarteeuw zeker vertien voudigd. Met dit feit hebben de kran ten rekening gehouden. Vandaar dat bijna elke krant een medewerker heeft, die deskundig geacht mag worden op het terrein van bloemen en planten. De lezer interesseert het niet veel meer hoeveel vierkante meter een tentoon stelling beslaat. Aneecdotes en biologische bijzon derheden over bloemen en plan ten doen dagbladjournalisten naar het potlood grijpen. Zitten de meesten van hen bij een inleiding onbewogen te luisteren, zodra je vertelt hoe de hyacinth in Palestina en Klein-Azië in het wild voorkomt ten klompen, hadden daar geen last van. En dan moest je altijd maar weer dat Volendammerpak aan. In de ochtenduren moest je lezin gen houden voor garden-clubs" of „women-clubs", om in een zeer beperkte koffiepauze nog even een bezoek te brengen aan een landbouw school, waar men zo graag eens de „koningin der tulpen" van dichtbij wilde zien. Dan snel het vliegtuig in, met de klompen in je hand hollend op kousevoeten, om, enkele honder den kilometers verder, weer met groot gebaar vijf bollen in de grond f anneer men van de Amerika- \V nen zou zeggen, dat zij hun bloembollen op een verkeerde wijze behandelen, dan zou men daar mee onrecht doen aan de Amerikaan se bloembollenkwekers en -handela ren. Maar wanneer men zegt en dit geldt evenzeer voor vele Nederlan ds^ ^en Mukje ttrin^ b^it^a hadden gemaakt, honderd-uit praatten |P^JU over hun belevennissen. „Het was een JF 's morgens de eerste televisie-opna- Hmw men: lachen en vriendelijke dingen zeggen. Om tien uur bollen planten Rechts Leny Quant en links Saskia de Lange, tulipqueens in 1958 en 1959. Guusje met gouverneurs en burgemeesters, de Zoete, het derde koninginnetje, was verhinderd toen onze fotograaf deze plaat die, om het symbool van de hande- in de Keukenhof te Lisse maakte. U behoeft haar intussen niet helemaal te missen. ling, er best een paar moddervoeten Op de foto rechtsboven kunt u een glimp van haar opvangen. Daar poseert zij voor over hadden. Wij, op onze hou- voor een groepje Amerikaanse fotografen. te planten. Omwille van een goed plaatje voor de fotorgafen soms drie keer ovér. En dan de televisie-interviews en radioprogramma's. Drie uur aaneen met een koptelefoon zitten en ant woord geven op een veelvoud van vragen over de meest verschillende onderwerpen. Want denk met, dat we slechts voorlichting behoefden te ge ven over de bolgewassen. Oh nee. Vragen als: hoeveel eieren legt een Hollandse kip in een jaar, of, hoe laat staat een Hollander 's morgens op, waren zeker niet exceptioneel. Trou wens Holland, dat landje daar ergens bij Parijs, met als hoofdstad „wonder- full Copenhagen", dat stond er goed op bij de doorsnee-Amerikaan. Ik herinner my, zegt een van de meisjes, een televisie-programma, waarin mij plotseling gevraagd werd een echte klompendans uit te voeren. Nou had ik natuurlijk wel eens van de Drie kusman of van de Zevensprong ge hoord, maar hoe dat allemaal in zijn werk ging wist ik echt niet. Tenslotte heb ik het nog van een Amerikaan, die Holland eens bezocht had, moeten leren. Maar dat is dan ook een van de weinige dingen, waarop ik geen ant woord wist. 's Avonds waren er meestal de offi ciële ontvangsten, diners en bals, die speciaal ter ere van de Tulpenkonin gin gegeven werden. Gelukkig hoefde je niet steeds in dat Volendammerpak te lopen, maar 1at was dan ook het enige. Want kwam je 's avonds laat op je hotelkamer de meest luxe vertrekken die je je maar kunt voor stellen, een keer in Toronto zelfs de suite van koningin Elizabeth II dan viel je doodmoe op je bed, en deed je er beter aan niet te denken aan wat je de andere dag te wachten stond." Maar de Tulip Queens konden er tegen. Zij hebben in Amerika ook bijzonder plezierige dingen meege maakt, waaraan zij, nog los van de vele „fan-mail", een warme herinne ring bewaren. en hoe die onvolmaakte species door de cultuur worden omgevormd tot een befaamd exportartikel is er ge spannen aandacht Dat de verstrekte gegevens altijd juist worden gehanteerd zou ik niet durven beweren. Gewezen werd eens op de grote verscheidenheid in vormen en kleuren van de tulpen en op het in het oog lopende verschil in bouw tussen de Vroegbloeiende-, de Mendel- en de Darwintulpen. Verteld werd hoe een kruisingsprodukt als de Mendeltulpen tot stand was gekomen, wat er allemaal niet was komen kijken om een dergelijk succes te bereiken. Helaas moest ik de volgende dag lezen, dat Darwin en Mendel door kruising verschillende tul pen hadden gecreëerd. Noch de plant en dierkundige Darwin, noch de be roemde monnik Mendel hebben daartoe bijdragen geleverd. Hun namen hebben slechts dienst gedaan om bekende ras sen van andere te onderscheiden. Het is moeilijk te bepalen in welke richting zich de belangstelling van de pers ontwikkelt. Ieder heeft naast zijn algemene kennis een bijzondere belang stelling. De een vindt de narcissen zo bijzonder, de ander de tulpen, en de derde wordt vooral geboeid door de kleinere bolgewassen, de vierde inte resseert zich voor de toepassing van de bollen in tuin en border. Maar met genoegen denk ik terug aan de uren, die ik met de journalisten op bloemen tentoonstellingen doorbracht. In d« meeste gevallen heb ik met vreugde gelezen hoe voortreffelijk zij de aan staande bezoekers wisten voor te hch- ten en hoe hun belangstelling voor alles wat groeit en bloeit in de loop der jaren is toegenomen. -x De journalisten, die regelmatig door hun redacties er op uit wor den gestuurd om bloemententoon stellingen of andere op het bloem bollenvak betrekking hebbende evenementen te verslaan, bewaren aan één man in het bijzonder de beste hernneringen. Dat is de heer R. M. van der Hart uit Haarlem, bij wie zij hun licht hebben opge stoken en die hen stilaan wegwijs heeft gemaakt in het „bollenvak", waarvan hij zo uitstekend op de hoogte is. Nog niet zo lang geleden is hij om zijn vele verdiensten daarvoor hij is jarenlang redac teur geweest van het Weekblad voor Bloembollencultuur be noemd tot erelid van de thans ju bilerende vereniging. In bijgaand artikel treft de lezer van zijn hand een beschouwing aan over de toegenomen belang stelling voor het vak van de zijde van de dagbladjournalisten. Als hij in het slot daarvan tot de conclu sie komt, dat dh belangstelling in de loop der jaren verheugend groot en deskundig is geworden dan is dat in niet onbelangrijke mate te danken aan et voorlichtende werk van de heer Van der Hart zelf. ^'«NiHiiiiiiiniiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiHiiniiiiiiiiiiiHAiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiitiiiiiiiiiin UUnilllinillllllllliiiiiiiiiiniHiiiiiiiiiiiniliiiniiiiHiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiHiinuiiiHiiiiHillHlliiiHllinilHIIIIIIIIIIIIHiiiiniiiiiiiilimillllllllllllHIIIIIIHIIIIIIIIlIHMIIIIIIIIIIIUIIIMIIIIIHIH jS^SSENHEIM, 3 mei Op ongeveer vijftig kilometer ten noorden van lv York ligt Sterling Forest, een bosrijk en moerassig gebied dat in twee war tijds door mensenhanden is omgetoverd in wat een advertentie in de YrT York Times noemde „The Most Beautiful Garden since Eden". Op 1 mei tl ?Ze Veertig hectaren grote bloementuin voor het publiek open gegaan, teriing Forest Gardens is het resultaat van het zakelijk inzicht van de City v estmg Company in New York en de Commissie Onpersoonlijke Reclame an de Koninklijke Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur. De idee hl samen een bloementuin als de Hollandse Keukenhof te gaan exploiteren erd in maart 1958 geboren tijdens een cocktailparty in New York, waar de y-hierikaanse vertegenwoordiger van de Nederlandse bollenhandelaren, de "eer Edward Gottlieb, een der directeuren van de City Investing Company htmoette. De eerste wist, dat de bollenexporteurs al jaren zochten naar een gelegenheid om in Amerika iets als de Keukenhof te gaan beginnen. De Jveede was op zoek naar een gelegenheid om de door zijn maatschappij aan gekochte 8000 ha bos en moeras bij Sterling Forest aan de man te brengen. „Beiden werden het eens en binnen eertien dagen was een voorlopige over- qjhkomst gesloten. De Amerikanen had- C"! het plan om op de door hen aange pote grond laboratoria en tuindorpen k gaan bouwen ten behoeve van grote pNjven. Voor dit doel is Sterling Fo pt een ideale plek. Het is er rustig en t; "h kan men er gemakkelijk de grote "tra bereiken. De moeilijkheid was er' **at niemand in de Verenigde Ij aten ooit van Sterling Forest had ge- iw"rd. Daarom zocht men een middel 'iik bet gebied zo snel mogelijk lande- pe bekendheid te geven. Welnu, daar f. "den de Nederlandse Bollenhandela- ty" Wel voor zorgen. Met Engeland en Stn,t"Duitsland behoren de Verenigde i!)pien tot de grootste afnemers van de L^erlandse bloembollen. De Amerikaan It "ut ervan zelf in zijn tuintje te wer- LB en vooral na de oorlog neemt de O» "hgstelling voor flatwoningen ziender Kj" af. Men laat gemakkelijk ergens 's een huisje bouwen, dat voorzien een iaPie grond. En de belang- ül voor de bollen wordt nog ver- 'ahri door het feit, dat Amerika geen bf0 is voor de zogeheten geforceerde ien binnenshuis. De Amerikaanse hui- «tom^orden daarvoor veel te heet ge- Als men daarbij rekent, dat he,. Dka maar weinig echte, mooie tui- W>nt, is het duidelijk dat de bollen- 1" en een gelegenheid zochten om aWa openlucht een grootscheepse bol- Vah Y^nshow op te zetten in de geest beukenhof in Lisse. !*aWtWee jaar tijds hebben de Ameri- e sjtVeert'g hectaren van het gebied ?teriing Forest ontgonnen. Het is pt a"velachtig gebied, dat perioden g® W/aarin flinke waterstromen van Va* Vn s stromen en het gebied drei- dn? »r"ycrstromen, maar ook perioden hip-, dp e droogte. Niet gering waren Vov?' \vR ^'aterhuishoudkundige proble- de c8iijar men mee te maken kreeg. ]a Arpe®nde malen zijn vooraanstaan- Jfd gej*'kaanse technici naar Neder- "hien om de hier toegepaste li de onderzoeken. Tenslotte heeft .'ng F0rpPlossing gevonden door in Ster- si11' ©en 1 maar buiten de eigenlijke reservnIoot. meer aan te leggen, dat "h kan de kan doen. Van daar 1Nederianci ate"stand worden geregeld, stuwende loiciin^01,enexperts onder de fantasierijke br»iY.an de man aan wiens Amerikaanse Keuw„ "le idee van een de heer Bram Warnl f ontsprot' was. regen de gelegenheii?r R't Sassenheim, sowl\Vaiï Sterling Fo de 8.000 hec- schikte plek uit te zoekel de meest ge- eg van de tuin. Men kool Y°or de aan- ïnoerassig stuk gronds van ^sl°tte een grootte. In twee jaar tiids 2 hectaren tegenheid had geprobeerd het mèfa11 ee" Plaatse aanwefigPe grond tedSln, eze b'l ee" zware regenbui veel te hard. Het terrein kwam onder water te staan en vanuit Sassenheim telegrafeer de de heer Warnaar, dat men naar an dere grond moest omzien. Prompt werd het terrein weer afgegraven en van nieuwe, betere grond voorzien. Niet minder dan bijna IVz miljoen dol lar heeft de City Investing Company in sterling Forest Gardens gestoken. Al leen al de omheining, die de tuin moest beschermen tegen de binnendringende herten, kostte drie ton. Er zijn ruime parkeerterreinen aangelegd, die voor lopig het eerste jaar een dagbezoek van veertigduizend bezoekers kunnen ver werken. In verband met de heuvelach tigheid van het terrein moesten deze parkeerterreinen worden aangelegd op ongeveer drie a vierhonderd meter af- stands van de hoofdingang van de tuin. Om de bezoekers toch gemakkelijk en snel naar de hoofdingang te brengen, werden kleine treintjes aangekocht in Duitsland, die de voortdurende verbin ding vormen tussen parkeerterrein en hoofdingang. De kosten van dit vervoer zijn in de parkeerprijs inbegrepen. Voor de entree van de tuin zelf betaalt men 1,25 dollar. De Nederlandse bollenkwekers heb ben gezamenlijk anderhalf miljoen bol len om niet beschikbaar gesteld om dit eerste seizoen Sterling Forest Gardens te sieren. Als de tuin eenmaal zijn reve nuen afwerpt, zullen die bollen betaald worden. De exploitatie is in handen van een stichting, waarvan het bestuur wordt gevormd door het Sterling Forest Committee, waarin vijf Amerikanen en vijf Nederlanders zitting hebben, onder wie jhr, mr. dr. Van Nispen tot Panner- den, voorzitter van de Koninklijke Alge mene Vereniging v. Bloembollencultuur en natuurlijk de initiatiefnemer, de heer A. Warnaar. Negen zonen van Neder landse kwekers zijn verleden jaar naar Amerika gegaan om de leiding te ne men bij het planten van de bollen. Hoog tepunt van die plantperiode was het be zoek van prinses Beatrix in september van het vorig jaar. De prinses plantte zelf ook een paar bollen en kreeg als herinnering de zilveren troffel mee naar huis. Dit jaar is een assortiment bollen te zien, waarvan in Nederland een grote voorraad bestond, en waarvan men wist dat ze attractief waren voor de Ameri kanen, maar vanaf dit najaar zullen de Hollandse kwekers ook in de gelegen heid worden gesteld hun bijzondere soor ten in de Amerikaanse tuin uit te zet ten. Alle winst die Sterling Forest Gar dens maakt, zal in het bedrijf blijven. Men hoopt het met een aantal jaren zo ver te brengen, dat in Sterling Forest een onderzoekcentrum voor de tuinbouw kan worden gevestigd. Met de voordeli ge bedrijfsresultaten van Sterling Forest Gardens hoopt men dan een studiefonds te kunnen vormen, waaruit beurzen be schikbaar komen voor Nederlandse jon gelui. Intussen hebben de Amerikanen voor een grootscheepse reclamecampagne ge zorgd. Over de enorme advertentie in dé New York Times spraken we al. Men heeft ook maar meteen een Sterling Fo rest Queen afgehuurd, ene juffrouw Ann Pervis, die verleden jaar als informa- Op uitnodiging van onze redactie schreef de heer Gustave Springer, hoofd van het kantoor van de Bond van Bloembollenhandelaren in New York, een artikel onder het motto „Nederlandse bloembollen en de Verenigde Staten". Daarin gewaagt hij van de hechte vriendschapsbanden tussen zijn land en het onze, die mede ontstaan ziin door de handel en export van Nederlandse bloembollen naar Amerika, dat betrekkelijk jonge land, waar toch al meer dan tweehonderd jaar „geliefhebberd" wordt in tulpen en andere bloemen. Zo schijnt een van de stichters van de Amerikaanse Staat, Thomas Jeffer son, een bijzonder grote collectie tulpen, narcissen en hyacinten te hebben gehad op zijn beroemd buiten Monticello in Virginia. De heer Springer schrijft: „Voor menig Ameri kaan vertegenwoordigt de tulp Nederland. Zij is typisch voor de arbeid zaamheid, spaarzaamheid en properheid van het Nederlandse volk, karak tertrekken, waarvoor Amerikanen grote bewon dering hebben. Menig bollenhandelaar die zaken doet met Amerika, kan getuigen van de genegen heid welke men in ons land allerwegen voor Nederland koestert. Of schoon de Amerikaanse regering bij tijd en wijle maatregelen treft, die na delig zijn voor de Neder landse belangen in de Verenigde Staten (men denke aan de recente weigering aan de K.L.M. om in Los Angelos te mogen landen) leeft er onder het volk grote be wondering voor Neder land en zijn bevolking. De zakenlieden uit de bollenstreken beschouwen deze genegenheid van de Amerikanen voor Neder land als een belangrijk plus-punt als het gaat om de bollenexport naar de V.S. te stimuleren. Vóór de laatste wereldoorlog werden er door kwekers en bloemisten meer dan honderdtien miljoen tulpen-, hyacinten- en narcissenbollen voor commerciële doeleinden gekocht. Vandaag de dag bedraagt dat aantal minder dan dertig miljoen. Dit ernstige ver lies is in meer dan één opzicht opgevangen door de Amerikaanse huis-tuin-en-keuken-hovenier. De toenemende belangstelling van de Amerikaan om zelf zijn tuintje op te sieren met Nederlandse bloe men is niet toevallig. De bollenkwekers en -expe diteurs geven jaarlijks en vooral sinds de oorlog grote bedragen uit om die interesse op te wekken en gaande te houden. Daartoe wordt er vanaf medio september tot medio november over het gehele land een intensieve reclame-campagne gevoerd in pers, radio en televisie." Een van de meest succesvolle onderdelen in deze campagne, aldus de heer Springer, was destijds het optreden van de drie Tulip-queens, die door hun charmante aanwezigheid enorme propaganda heb ben gemaaki voor de Ne derlandse bloembollen. Een van de meest geslaagde reclame-acties voor de Neder landse bloembollen is het optreden geweest van drie in Volendammer kostuums gestoken tulpenkoninginnen. Nog voor de „tulipqueen" voet aan Amerikaanse wal had gezet werd zij door een batterij pers- en televisiefotografen met Amerikaanse grondigheid onder schot genomen. „In de lente, wanneer de tulpen bloeien, wordt er niets onbeproefd gela ten om de bloemen te vereenzelvigen met Ne derland. Dit jaar is er een grote Paasshow ge weest in de Radio City Music Hall in New York, waarvan de titel luidde ,Tulip-time in Holland" Tachtig procent van de meer dan 600.000 bezoe kers was afkomstig van buiten New York. Verder is er een Amerikaanse Keukenhof gesticht in Sterling Forest Gardens bij New York. Deze tuin. gelegen in een van de grootste bevolkingscentra van Amerika en op een afstand van nog geen uur rijden van New York City, mag men beschou wen als het propaganda middel bij uitstek voor de Nederlandse bollen. Bij haar pogingen om de export naar Amerika aanzien lijk uit te breiden gaat de Nederlandse Bloembollen cultuur een schitterende toekomst tegemoet. De hui dige bevolkingsaanwas en de groeiende belangstel ling van de Amerikaan voor een eigen huis vormen de basis voor uitbreiding van zaken. Het is te hopen, dat als gevolg van deze ontwikkeling de reeds be staande vriendschapsbanden tussen het Amerikaanse en Nederlandse volk nog hechter worden. GUSTAVE SPRINGER New York.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 13