Militaire versterkingen door de lucht
België treedt in Congo op
tegen dreigende anarchie
d
SOUPIEX Lïï STIJFSEL
Nieuwe minister representeert
e regering in Leopoldstad
Aanp
„Nederland verwacht in dt
eerste plaats liberalisatie"
3
Omstreden man
°p moeilijke post
roesjtsjevs
nieuwe toon
Berechting van de
arrestanten laat
op zich ivachten
Milanees zaken
man zoekt verhaal
op Argentinië
assen
NU met 3 GRATIS
plastic wasknijpers
mm
Zwitsers vliegtuig
verongelukt in
Soedan: 12 doden
Wraak van miskende
HET E.E.G.-VERVOERSBELEID
Minister Korthals
in Brussel
V..
DINSDAG 17 MEI 1960
PAGINA
buitenlandse
kroniek
Nddnn -
WtAUen,'
U?r?tr
>roy
omniet op 5
tf.pg van f melding ir
KJ AmU.,et Russische luchtruim door
fcll«Vil aans vliegtuig. Enkele we-
Li)j?e tfi«^n 'lad hij in Bakoe al drei-
«I gesproken over Berlijn en
A Hl] had de Westerse mogend-
vPrurije .„Arschuwd, dat zij hun recht
{w'ezen g,ang tot West-Berlijn zouden
LiaVde r? ZÜ geen vredesverdrag
Va' »r!,',aUltse Democratische Repu-
lijT heef,, den willen sluiten. Eisenno-
juA ai U Qle uitdagende woorden toen
In Zuid-Afrika
WANORDE GROEIT IN BELGISCH CONGO
iHtèHUT) STIJF SOEPELER! STRIJK PRETTIGER!
DIRECT KLAAR IN KOUD WATER
KOUO WATER STIJFSEL
Esperanto op school?
„Bello" keert terug in Bergen - Legendarisch locomotiefje
wordt monument - Beloning voor lange trouwe dienst
Hi
„On-frisse" toast
Kunstpoot
san
OTilllll
Oranje in Koningshof
liet'
(Van
onze Brusselse correspondent)
tipt 17 mei Om in Congo
te er<'cre afglijden naar de anarchie
«ster en' heeft de Belgische regering
twee belangrijke maatregelen
Üef I?en- Zij heeft de heer Ganshof van
t'a«t*!.e*:rSch, advocaat-generaal bij het
tw» te Brussel, benoemd tot re-
stg.)"^vertegenwoordiger te Leopold-
tai "et de rang van minister bekleed,
heer Ganshof over volmachten be
de n nn om t°t 30 juni a.s. in de Congo
Uitoef te handhaven en de verdere
Vf.r 'en'ng van het Belgisch gezag te
«lp >2 ?n- In (,e tweede plaats heeft
bering, op voorstel van de minis-
''(aip n defensie, Gilson, beslist het mi-
Oist e aPParaat in Congo te versterken.
tonti5m'd<lasr °m half vijf is een eerste
tlon "Sent van het in Duitsland gesta-
V|je®*rde bataljon „Bevrijding" per
«tuig naar de basis Kamina, in Cen-
Tbiecht kon een Russische woord-
Voerder gisteravond constateren,
«<w c,at de topconferentie nog niet be-
arHn uas' De Grote Vier zijn niet in
hai>B'S hijeengekomen om over een spio-
V°Q®'hcident te kibbelen. Op de agenda
tt0i,de ontmoeting der regeringsleiders
heel wat belangrijker zaken.
u CCi WO.L uemngi zeuien.
^iste ls ^ussische premier, die
htiddlv- verhinderde, dat men on-
dèlen H.k serieus kon gaan onderhan-
tifien- Hij heeft jaren op deze ontmoe-
Vaf Aangedrongen, maar nu het zover
de «L eed hij net alsof het een gunst van
^otifo^LHrde zou zÜn- Als de eigenlijke
«en v, eAtle zou doorgaan. De Rus-
jï^r ®hben in de herfst van het vorig
Van U'S hoog opgegeven van de geest
Sen A.Amp David". In het gesprek tus-
tik Elsenhower e» Khroesjtsjev in Ame-
Sp Zou een basis geschapen zijn voor
S®1 Vruchtbaar overleg. Na zijn bezoek
h de V.S. heeft de Russische premier
r'ch herhaaldelijk vriendelijk uitgela
ch over de Amerikaanse president,
(haar de toon waarop hij over Eisenho
wer placht te spreken, onderging vorige
veer eensklaps een opmerkelijke Wijzi-
«ing. Zelfs m zjjn eerste uitlatingen
wL. L A^Aire van de Lockheed U-2
Cül6,6 Khroesjtsjev zorgvuldig de
«Jjuierikaanse president persoonlijk aan
Ik vallen. Hij wijzigde zjjn tactiek ech-
e verklaring van de Amerikaan-
Lhumster van buitenlandse zaken, Her-
V'.uat spionage vluchten voor de V.S
(lingen ,erïSs waren en dat deze verken
de week (L worden voortgezet. Vori-
woensdag zei Khroesjtsjev tot
ten, dat
de mede
van het
journalisten,
hij na
deling
State Department
niet langer geloof
de, dat de presi
dent niets met
het incident te ma
ken had. Hij voeg-
L ,f('aan toe, dat hij teleurgesteld was
jgm verwachtingen van de president.
Hchtlls moeilijk te geloven in de op-
Sestpï!?iid. van deze Plotselinge teleur-
'opu 'uheid. Het kan voor Khroesjtsjev
lp §een verrassi
tip, Amerikaanse
hUf heeft laten in\
.geen verrassing geweest zijn, dat
e president informa
tie tinwinnen over de mill
hss;5chviteiten in de Sovjet-Unie. De
cWrha,- e Premier zou slechts reden tot
?%?n,8 hebben gehad, als hem
t?'°)Wn was' dat de Amerikanen niet
A'S 0 ®rden. Bovendien is Khroesjtsjev,
(?a<l d-leerling van Stalin en als de
Ajop die de Hongaarse opstand neer-
i'SUur hu niet bepaald de aangewezen
n 'asd- °m een zedelijke maatstaf aan
Ut iMfh voor de politiek van Amerika.
Uona„ zelf geenszins afkerig is van
i ehlpkSe is dezer dagen in Zwitserland
h j, en, en de laatste jaren heeft men
°hii veesten verscheidene Russische
b en ontmaskerd.
At Khroesjtsjev met de affaire van
de U-2 zulk hoog spel zou spelen,
L. "at de hele topconferentie erop
Nt inn9g
pÜ he'fdent n'et willen laten rusten, en
V'Steij t een aantal onmogelijke eisen
rt aan de Verenigde Staten. Se-
v'Qnt verklaring van 5 mei over het
ihort?gsgeval heeft hij de kwestie
2S int nd verder opgeblazen, terwijl
jizp -Ussen de Amerikanen op listige
ï%r r)lr> een val liet lopen. Op de dag
Jstip ,s topconferentie hadden verschei-
lUre» sterse waarnemers de indruk
fsinj'UhUen afspringen, werd gisteroch-
jjst jn„°f niet verwacht. Maar hij heeft
dat Khroesjtsjev al tot het
WsrAe was gegaan en dat hij zijn winst
JjHff (Jd ^binnengehaald. Maar gisteren
'C
eP
i 't vd® Russische premier de zaak toch
r uitgebuit. Hij moet wel heel
A'tp dere redenen hebben gehad voor
Adp merkwaardige houding. Men ver-
h t. dat de verandering van zijn
V* va„genover Eisenhower het gevolg
d 'ten moeilijkheden die hij, binnen en
Rusland, in het Sovjetkamp on-
»gfps,?t. Hij hoopt wellicht door zijn
vUrik Ve verklaringen tegenover de
Ha g tp anse president het wantrouwen
u s?p nemen, dat bijvoorbeeld in China
9pv'ii n ,Tas na de bijeenkomst te Camp
ip p0' volgens sommige kenners van
L,communistische wereld zijn er ook
Aihpk GSSR, en in satellietstaten als
Slowakije, Oost-Duitsland en
V-U e' symptomen van een Stallinisti.
jjh Appositie
«Ui
tegen
een politiek
Sf "detente", die de Russische pre-
.°t voor kort scheen voor
wJ°Ori d. Ziet Khroesjtsjev zich nu
h^dVpjAAkt zijn gezicht te redden, te-
- S-1 de meer agressieve leiders in
ov'hjj jftkamp? De eerste aanwijzing,
koers ging veranderen, gaf hij
tiet op 5 mei, toen hij met
pf;'s VaP'.melding maakte van de schen-
AU1 het
16-
bliiutrns.tig opgenomen, maar in-
W °e j u«t, dat Khroesjtsjev reeds in
Jon °g sehf stemming was, die hem la
ai rt Ssven EPere uitlatingen in de mond
mp s.„__ IJa( hij zich wellicht bewust
Uatiemmmg heeft gebracht, maakt
et minder onbehagelijk.
traal Congo, vertrokken. Het contingent,
45 man sterk, is uitsluitend samenge
steld uit vrijwilligers en beroepsmilitai
ren. Vandaag vertrekt een tweede con
tingent van 34 man en morgen een der
de groep van 59 man. Eind van deze
week zullen verdere eenheden, Ardense
Jagers, karabiniers en artilleristen naar
de Congolese bases vertrekken. In de
Wetstraat onderstreept men nochthans,
dat van een militaire expeditie in de
eigenlijke zin van het woord geen spra
ke is.
De versterkingseenheden zullen voor
lopig tot een driehonderd manschappen
beperkt blijven, en de taak van deze
troepen zal van defensieve aard zijn. Zij
zal hoofdzakelijk beperkt blijven tot
dekking van vier of vijf centra, waar de
autoriteiten in de mate iian het mogelij
ke de bedreigde Europese bevolking
willen groeperen.
De Belgische troepen kunnen in ge
val van ernstige onlusten door de gou
verneur-generaal of de afgevaardigde
van de regering worden ingeschakeld,
maar, zo vernamen wij, zij zullen niet
onder het bevel van de opperbevelheb
ber van de Congolese weermacht staan.
Dit verklaart, waarom de minister van
defensie samen met de heer Ganshof
naar Leopoldstad zal vertrekken.
In katholieke Vlaamse politieke
kringen is de benoeming van Gans
hof van der Meersch met zichtbaar
ongenoegen ontvangen.
De heer Ganshof, liberaal en profes
sor aan de Vrije Universiteit van Brus
sel, speelde in de eerste jaren van de
oorlog een belangrijke rol bij het orga
niseren van de geallieerde inlichtings
diensten in bezet België. Na een kort
stondige internering in de citadel van
Hoei slaagde hij er, einde 1942, in via
Spanje naar Engeland te vluchten,
waar hjj door de regering-Pierlot tot
hoge commissaris voor de staatsveilig
heid werd benoemd. Als auditeur-gene
raal organiseerde hij van september
1944 af in het bevrjjde België de repres
sie.
Niemand ontkent vandaag nog, dat
Ganshof van der Meersch daarbij met
een bijna cynische wreedheid te werk
is gegaan. Katholiek Vlaanderen heeft
hem ook nooit vergeven, de beteugeling
van het incivisme tot een anti-Vlaams
en anti-katholiek wapen te hebben ge
smeed. In de omgeving van de eerste
minister verklaarde men gisteravond,
dat premier Eyskens met grote tegen
zin in de benoeming van de heer Gans-
hof heeft ingestemd. Er is daarbij ge
zinspeeld op „hoge politieke pressie".
Het is intussen onbegrijpelijk, waarom
men van Ganshof's benoeming in de
huidige dramatische omstandigheden
een politiek geval wil maken. Per slot
ViUierM f17 mei "ttr.) Sir de
in Zuid Afrtk Jf van de oppositie
Volksraad a' heeft er fêteren in de
In fllf kS. geklaagd dat de men-
8f" d'ea__^achtfns de noodbepalingen
z«" fHe" rnndId la"g worden vast-
gehouden zonder officieel in staat van
beschuldiging te z„„ ge8teld. In vele
gevallen is net zelfs moeeliik dat zii
helemaal niets met de onlusten te ma
ken hebben gehad, aldus Sir de Villiers
Graaf.
De minister van justitie, Erasmus ver
klaarde, dat de regering haar best
zal doen om deze gevangenen 94
blanken en 1.813 niet blanken bin
nen redelijke tijd te berechten.
Hij verklaarde voorts, dat de rege
ring Engeland gevraagd heeft 20 com
munisten,- die op het ogenblik in de
Britse protectoraten Beetsjoeanaiand,
Swaziland en Basoetoland verblijven,
uit te leveren, daar „het bekend is dat
zij achter de jongste onlusten hebben
gestaan". Het is niet mogelijk de nood-
bepalingen in te trekken voordat deze
vluchtelingen zjjn uitgeleverd, aldus
Erasmus.
GENUA, 17 mei (UPI) De Italiaanse
rechter heeft gisteren in de liaven van
Genua beslag laten leggen op het 6.00(1
ton metende Argentijnse vrachtschip
„Rio Primero" op verzoek van een Mi
lanese zakenman, die beweert door het
regime-Perón voor 20 miljard lire te
zijn benadeeld. Rechter Neando Secchi
te Milaan stelde de kapitein en de ha
venautoriteiten van de inbeslagneming
op de hoogte. De Rio Primero is zondag
de haven van Genua binnengelopen.
Het Milanese gerechtshof had zater
dag om dezelfde reden beslag laten leg
gen op een Argentijns lijnvliegtuig. Zon
dagavond moest dit beslag op last van
het Italiaanse ministerie van defensie
ingetrokken worden, omdat de Romein
se luchthaven Ciampion in feite een mi
litair vliegveld is, waarover de burger
lijke autoriteiten geen zeggenschap heb
ben. Zij hadden eerst met het ministerie
contact moeten zoeken.
Het is niet bekend, of de inbeslagne
ming van de Rio Primero alleen slaat
op het schip, of dat het zich ook uitstrekt
over de lading van stukgoederen.
FORT LAMY, 17 mei (Reuter)
Een Zwitsers viermotorig verkeers
vliegtuig is in de nacht van zondag op
maandag in Soedan verongelukt. Daar
bij zijn alle twaalf inzittenden om het
leven gekomen, aldus wordt uit Khar
toem gemeld.
De bemanning van een Frans vlieg
tuig heeft de wrakstukken van het toe
stel op een heuveltop zien liggen.
Het Zwitserse vliegtuig, een Douglas
DC-4, was op weg naar Fort Lamy in
Tsaad.
Op twee Italianen en een Noor na
waren alle inzittenden Zwitsers.
van rekening is de gevolmachtigde mi-
nister-president, de derde Congo-mi
nister van de regering-Eyskens om
zijn „promotie" helemaal niet te benij
den. Om de orde te herstellen zal hij
impopulaire maatregelen moeten ne
men en wellicht zal hij de troepen het
bevel moeten geven op de opgewonden
Congolezen het vuur te openen. De heer
Ganshof kan met ijzeren vuist regeren;
zijn verleden is daar een waarborg voor.
Maar precies daarom kan men thans
reeds voorspellen, dat hij na 30 juni
niet met Congolese lauweren getooid
huistoe zal keren.
Na drie weken arbeid heeft de eco
nomische ronde tafelconferentie in
middels eveneens gisteren haar werk
zaamheden beëindigd. Het resultaat
is wat men ervan verwachtte: bij ont
stentenis van een soevereine Congo
lese regering hebben de Congolese de
legaties geweigerd ook maar één en
kele bindende overeenkomst af te slui
ten. De Belgische ministers hebben er
overigens wijselijk van afgezien op dit
punt aan te dringen.
Er is overeengekomen een Congolese
werkgroep op te richten, waarin acht
politieke vertegenwoordigers en zeven
studenten, gespecialiseerd in economi
sche aangelegenheden, zullen zitting
hebben. De werkgroep zal de ministers
behulpzaam zijn bij het uitwerken van
de latere verdragen.
Geheel negatief was het werk van de
conferentie daarom toch niet. Achttien
resoluties zijn goedgekeurd, die een in
drukwekkend aantal aanbevelingen be
vatten met betrekking tot de begroting,
de betalings- en handelsbalans, het mo
netaire probleem, de transfers der par
ticuliere of semi-particuliere instellin
gen, de Belgische hulp aan de Congo,
de economische ontwikkeling, de inves
teringen, sociale problemen enz.
Deze aanbevelingen en resoluties zün
in zekere zin het stramien, waarop men
de latere Belgisch-Congolese akkoorden
borduren zal.
Drie resoluties trekken vooral de aan
dacht: een eerste waarborgt de vrije
vestiging van buitenlandse ondernemin
gen zonder onderscheid tussen Belgen
en niet-Belgen. Deze ondernemingen
moeten vr'j hun winsten kunnen over
brengen. Een tweede resolutie verzoekt
de Belgische autoriteiten onverwijld de
laatste sporen van rassendiscriminatie
uit de thans van kracht zijnde sociale
wetgeving te doen verdwijnen.
Een derde resolutie stelt vast, dat
men vruchteloos naar een juridische
grondslag voor het eigendomsrecht over
gronden en mijnen heeft gezocht. Aan
de Congolese regering wordt de zorg
overgelaten dienaangaande een oordeel
te vellen. Dat de conferentie over deze
fel betwiste kwestie zelfs geen aanbe
veling heeft verricht, laat weinig goeds
voorspellen, want in de afgelopen tach
tig jaar zijn reusachtige gebieden in de
vorm van concessies aan mijnonderne
mingen, spoorwegmaatschappijen, mis
sies en kolonisten geschonken of ver
kocht.
Vele stammen eisen thans restitu
tie van de hen in de loop der jaren ont
nomen gronden. Een typisch voorbeeld
daarvan is de eis van een stam uit de
provincie Leopoldstad, die eigendomsti-
tels laat gelden op de gronden, waarop
eenmaal de befaamde Inga-stuw moet
verrijzen. Bedoelde stam heeft het voor
nemen te kennen gegeven de Russen fi
nancieel bij „hun" project te betrek
ken... Ook is de kwestie der Belgische
militaire bases hangende gebleven. De
Congolese en de Belgische regeringen
zullen daarvoor na 30 juni een akkoord
sluiten. Het is echter een publiek ge
heim, dat minister Gilsen in geen ge
val van plan is in de eerstvolgende tijd
deze bases te ontruimen. Oorspronke
lijk opgericht als een veilige redoute
voor de Belgische troepen in oorlogs
tijd, zijn de bases van Banana, Kitona
en Kamina eveneens sleutelposities op
de strategisch belangrijke trans-Afri
kaanse communicatieweg tussen Matadi
aan de Atlantische Oceaan en Dar es
Salaam aan de Indische Oceaan. En ten
slotte vormen zij ook een waarborg voor
de blanken, die na de onafhankelijk
heidsdag verplicht zullen zijn in een
Congo te werken, waarvan de toekomst
bepaald onzeker is.
ie-
het
de
Laatst ontmoette ik
mand, die zei, dat
hoog tijd werd, dat
kleine katechismus wordt
aangepast aan de psyche
van het kind. Ik heb het
gewaagd hem tegen te
spreken, want ik zie het
nut van zulk een toena
deringspoging niet in. En ik geloof
er niets van, dat men „volwassen"
zaken voor kinderen begrijpelijker
maakt door ze kinderlijk voor te
stellen. Het enige resultaat dat ik van
zulk een streven verwacht is, dat ze,
die zaken, steeds onbegrijpelijker
worden voor volwassenen. Afgezien
nog van het feit, dat de praktijk
heeft bewezen, dat grote mensen, die
zich in kindertaal richten tot de
kleinen, alras de kwade kans lopen
te vervallen in een infatiel taalge
bruik waarin stoelen „stout" en kerk
torens „braaf" zijn.
Maar neem nou mijn zoon. Hij
slaat al heel bekwaam het kruisteken.
Natuurlijk snapt hij geen snars van
hetgeen hij zegt en doet. Maar moet
ik nu het mysterie van de H. Drie
vuldigheid gaan „aanpassen" aan zijn
kinderlijk begripsvermogen? Ik zou
niet weten hoe ik het doen moest.
Niettemin ben en blijf ik er voor,
dat hij doorgaat met het maken van
het kruisteken in de stille hoop,
dat als hij het dikwijls genoeg gedaan
heeft de formule enige wezenlijke
betekenis voor hem gaat krijgen.
Maar ik zie er geen bezwaar tegen,
dat hij die formule al vast in zijn
luttele hoofd heeft zitten. Per slot
van rekening zit het gruwelijke ver-
haai van oma, die opgevreten wordt
door de boze wolf om de kwestie
nu even in het profane te trekken -
er ook al in.
Natuurlijk, de kleine katechismus
staat vol van voor kinderen onbe
grijpelijke formules. Ik heb ze dik
wijls alle in mijn hoofd gestopt. En
met enig succes, als ik me wei her
inner, geloof ik. Want ik wilde nogal
eens een tien voor „Godsdienst" op
mijn rapport hebben. Snapte ik er
een syllabe van in die dagen? Neen.
Maar al levende greep ik naderhand
wel voortdurend terug op die formu-
Uii verblijd voorhoudend: „Wel,
wel, kijk nou eens aan, dat hebben
ze er dus mee bedoeld. Ze zijn wèl
slim En ik ben het ook. Maar het
Ti) van de herkenning was er.
Ik wil maar zeggen, een mens be
gint te leven met formules, al is het
maar met die van „papa" en „mama",
en als hij nu maar het leven houdt
krijgen ze nog inhoud ook. Als U het
So vraagt is dat zelfs het geval met
H2 O.
Kortom, ik zie in de onderhavige
kwestie maar één mogelijkheid tot
aanpassing: die van grote mensen
geesten aan de geest van de kleine
katechismus.
(Advertentie)
MENDHAM, NEW YERSEÏ, 16 mei
Een Amerikaanse biochemicusdr.
George H. Mangumheeft een origi~
nele manier gevonden om wraak te
nemen op de stad Mendham in New
Jerseydie naar zijn mening zijn
proefnemingen op het gebied van
bloedsterilisatie niet op hun juiste
waarde heeft weten te schatten. Hij
geeft nu de drieduizend witte muizen
waarop hij zijn experimenten uitvoer
de, weg aan kinderen in de stad. Hij
is eerst nog van plan geweest ze vlak
voor zijn vertrek de straat op te
jagen, maar laat dat nu achterwege.
Volgens hem wordt hij min of meer
gedwongen de stad te verlaten, om
dat een kleine kliek die het in de
stad voor het zeggen heeft, hem niet
ernstig neemt en gebelgd is over het
feit, dat hij zich niet aan hen stoort.
Als ik hen maar in mijn experimen
ten gekend had, zouden zij er zich
niet tegen verzet hebben, aldus dr.
Mangum. Zijn experimenten zijn er
onder meer op gericht te verhinde
ren, dat bij bloedtransfusies het virus
wordt overgebracht, dat leverontste
king veroorzaakt. Dr. Mangum is van
plan zijn proefnemingen nu elders
voort te zetten.
Stanley
Boende
600 km
Lokandoe
anninaville
V* J.oeïombo^^t
loeabura
Lcopoldvillc
Kobalo
Kabmda
rtOSITlV-PELT
BRUSSEL, 16 mei (ANP) Tijdens
een lunch van de Nederlandse kamer
van Koophandel in België en Luxem
burg te Brussel heeft de minister van
Verkeer en Waterstaat de heer H. A.
Korthals een uiteenzetting gegeven
over de Nederlandse vervoerspolitiek.
De heer Korthals stelde vast, dat, dank
zij de nieuwe oriëntatie van de Belgi
sche vervoerspolitiek onder leiding van
minister Segers, de tegenstellingen in
de fundamentele opvattingen op dit ter
rein verzwakken.
In Nederland wordt het vervoer be
schouwd als een zelfstandige economi
sche activiteit. Dat betekent commer
ciële exploitatie van vervoersonderne
mingen. Deze beginselen zijn vrucht
baar gebleken, zo constateerde de mi
nister, omdat het op dit beginsel geba
seerde vervoersbeleid voert tot een ge
zond vervoersapparaat, dat een zo groot
mogelijke bijdrage levert tot de volks
welvaart. „Nederland vertrouwt er op
België aan zijn zijde te vinden wanneer
het er om zal gaan in EEG-verband te
bepleiten, dat de vervoerspolitiek wordt
gebaseerd op deze beginselen en bij de
bestrijding van te extreem doorgevoer
de gedachten van „Gemeinwirtschaft-
lichkeit" en „service public", die mijns
inziens slechts kunnen leiden tot het
economisch aan banden leggen van liet
vervoer", aldus minister Korthals. Het
buitenlandse belang is, zo meent de heer
Korthals, dat het in de eerste plaats
profiteert van de gespecialiseerde ken
nis en de gunstige prijzen der Nederland
se vervoersondernemingen en in de twee
de plaats in staat wordt gesteld meer
goederen naar Nederland te verkopen
zolang de inkomsten uit de vervoersdien
sten vloeien.
Het is voor Nederland een levensbe
lang de mogelijkheden van het interna
tionaal vervoer te behouden. Van het
gemeenschappelijk vervoerbeleid in de
EEG wordt in de eerste plaats liberali
satie verwacht. Voor de industrie in de
zes landen zullen de uitvoermogelijkhe-
den aanzienlijk worden vergroot. Wij
menen, aldus minister Korthals, er recht
op te hebben, dat ook de belemmeringen
die thans nog aan de export van onze
vervoersdiensten in de weg worden ge
legd, zullen worden opgeheven.
Na het belemmeren van landings
rechten voor de K.L.M. in Los Ange
les, het beschermen van de eigen zee-
vloot door sommige landen door voor
behoud van een deel van de buitenland
se handel en het hinderen van binnen
vloot en wegvervoer door beperkende
maatregelen van enige Europese lan
den te hebben besproken, zeide de mi
nister verheugd te zijn, dat het unie
verdrag binnen enige jaren aanzienlijke
liberalisatie van binnenvaart en weg
vervoer met zich mee zal brengen.
Rrillantex
0 KW I
Bello - de gemoedelijke oude „loc"
van wijlen het Berger tram
metje, waarover vijf jaren een
bewogen strijd werd gevoerd, doch
die nu alweer vijf jaren uit het nieuws
verdwenen is, laat toch weer van zich
horen. In het knusse raadszaaltje van
Bergen, waar zulke hevige debatten
pro en contra over het voortbestaan
van Bello werden gevoerd, wordt van
avond een voorstel behandeld, dat be
oogt eerherstel te brengen aan Bello,
die vijftig jaren lang de passagiers
van Alkmaar naar Bergen en Bergen
aan Zee vervoerde, maar die verdwij
nen moest, nadat ir. Q. F. den Hol
lander het onverbiddelijke doodvonnis
geveld had. De Inspecteur van de Ne
derlandse Spoorwegen deed destijds het
aanbod, om Bello, opgepoetst en wel,
over te dragen aan Bergen, als kost
baar souvenir uit een roemrijk ver
leden. Dat aanbod werd aanvaard en
nu is het zover, dat Bello zij het
niet over de ijzeren baan naar Ber
gen wordt teruggehaald. Bello zal tot
monument verheven worden en ge
plaatst worden op een betonnen voet
stuk op een hem vertrouwde plaats.
Waar eens het emplacement van de
Berger tram lag, is nu een nieuw
plein in aanbouw, dat enkele raadsle
den al „Bello-plein" wilden noemen;
maar zover is het nog niet. Als de
gemeenteraad echter vanavond het
voorstel aanneemt, om B. en W. een
krediet van 3.067,- te verlenen, dan
krijgt Bello een plaatsje voorgoed na
bij dit plein en wordt hem het lot be
spaard van zoveel andere afgedankte
locs, die tot schroot vernietigd wer
den.
In het voorjaar van 1950 verontrust
te als een donderslag hij heldere
hemel het bericht, dat Bello de zo
mer van dat jaar voor het laatst zou
rijden, de gemoederen in Bergen. Dat
konden de Bergenaren niet geloven.
Bello, die een halve eeuw de Berge
naren en de zomergasten van Alk
maar naar de badplaats en terug had
gebracht en die vele malen per dag
bellend en sissend de overwegen pas
seerde en zijn concurrenten, de bussen
en de auto's dwong dan even te stop
pen, konden de Bergenaren niet weg
denken uit het dorpsbeeld, waarin Bel
lo, evenals de Ruïne en de „Rus"
mede de sfeer bepaalde.
Al werd Bello oud en verveloos, al
liep hij de laatste jaren herhaaldelijk
uit de rails en al veroorzaakten de
vonken uit zijn hoge schoorsteenpijp in
diroge zomers telkens weer kleine
brandjes in de duinen, men wilde
Bello niet missen. Men wilde Bello
behouden, al was het dan alleen maar
als attractie en bezienswaardigheid
voor de tienduizenden zomergasten,
die voor Bergen zo'n belangrijke wel
vaartsbron betekenen. De partijen, pro
en contra tekenden zich af; in de ge-
meerderheid, zowel onder de inwoners
illllllllllilllllllllllllllilliilliliiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllllllllllllliiiiiii
Esperanto als facultatief leervak
op de lagere school. Hoe de re
gering erover denkt is nog niet
bekend, maar ruim 800.000 Nederland
se ouders zijn er voor. Dit hebben zij
gisteren staatssecretaris G. C. Stuben-
rauch duidelijk gemaakt in een peti
tionnement, dat leerlingen van de
Montessori-school in Den Haag en van
de Beatrix- en de Van Zeggelenschool
uit Haarlem de bewindsman van O.
K. en W. aanboden. De heer A. M
D. Korf, secretaris van het bureau
Esperanto bij het Onderwijs waar
in niet alleen alle esperanto-vereni-
gingen, maar ook alle onderwijzers
organisaties zijn verenigd lichtte
de bedoeling van het verzoekschrift
nader toe. Hij wees er op, dat proe
ven in het buitenland hebben uitgewe
zen, dat kinderen, die eerst esperanto
hebben geleerd, later veel gemakke
lijker een andere taal onder de knie
krijgen. Voor de leerlingen, die na de
lagere school verlaten te hebben geen
verder onderwijs meer genieten, is es
peranto het middel om zich toch vrij
in het buitenland te kunnen bewegen.
Het is niet de bedoeling esperanto als
vak verplicht te stellen, maar alleen
facultatief, zoais nu op vele lagere
scholen Frans wordt geleerd, aldus de
heer Korf, die verder vroeg dat het
esperanto-diploma zou worden gelijk
gesteld met dat van andere talen.
Nadat de kinderen de heer Stuben-
rauch met enkele woorden in het espe
ranto hadden toegesproken, dankte de
staatssecretaris hen en beloofde hij
het verzoek ernstig te zullen bestude
ren.
ir -
De pro-Bellianen waren ver in de
meerderheid, zowe londer de inwoners'
van Bergen als onder de gasten. Een
referendum wees dit uit; dit werd ge
houden op een verkiezingsdag, waar
op de kiesgerechtigden bij hun stem
biljet een formulier kregen, waarop
zij zich vóór of tegen Bello konden uit
spreken; een verpletterende meerder
heid wilde Bello houden. Er kwam
zelfs een N.V. Berger Tramwegmaat
schappij in oprichting onder leiding
van prof. ir. Selleger en velen zegden
reeds financiële medewerking toe aan
het plan. om althans over het traject
Bergen-Bergen aan Zee de tram te be
houden. Maar al dit enthousiasme
bleek geen zakelijke basis. Daar
kwam nog bij, dat de Spoorwegen de
raad van Bergen onder dwang zetten;
de raad kon het stationsemplacement
met alles wat erbij hoort gratis voor
niets overnemen, op voorwaarde, dat
men afzag van verdere railverbin
ding; zo niet, dan moest er twee ton
voor neergeteld worden. Na vijf jaren
bewogen strijd viel het doodvonnis
over Bello; het was in een raadsver
gadering op een zomerse augustus-
avond in 1955 dat met 7 tegen 4 stem
men het definitieve besluit viel. Voor
Bello's laatste rit bestond een over
weldigende belangstelling; vele Berge
naren en gasten bewaren het tram
kaartje van 31 aug. '55 nog als een
laatste souvenir. Om twee minuten
voor middernacht moest Bello van
zijn laatste rit naar Bergen aan Zee
in Alkmaar terug zijn; hij kwam er
met drie kwartier vertraging aan, zo
dat 1 september zijn sterfdag werd. Er
waren geen toespraken en bloemen
voor Bello, die plaats moest maken
voor een autosnelweg door de duinen.
Die weg is er na vijf jaren nog
steeds niet; maar Bello komt terug in
Bergen, zij het dan als monument. En
wij hebben zo'n stil vermoeden, dat hij
op deze wijze ook nog wel eens in
het nieuws zal komen.
De burgemeester van Den Haag.
mr. H. Kolfschoten, heeft de
moed gehad temidden van
honderden fabrikanten van „frisdran
ken" openlijk een goed glas wijn te
prefereren. Dit gebeurde op de re
ceptie in het oude stadhuis aan de
Groenmarkt, waar het gemeentebe
stuur het congres van European soft
drinks associations, dat in Schevenin-
gen wordt gehouden, gisteravond ont
ving. In zijn toespraak zei mr. Kolf
schoten, dat men in Nederland soms
aan sterkere dranken dan „soft
drinks" de voorkeur geeft en hij
kwam er ruiterlijk voor uit, dat hij
zelf daar ook toe behoorde. Dit be
wees hij ook door zijn toast op het
welslagen van het congres uit tc
brengen met een glas rode wijn in de
hand. De voorzitter, de Nederland
se mr. C. Becht, durfde temidden
van zjjn kritisch toeziende collega's
zijn professie niet te verloochenen en
liet zijn keuze vallen op een helder
glas limonade. Later vertrouwde hij
ons toe, dat hij gehoopt had er een
iiiimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiHiiiiiiimmi
iiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiii
„tic" in aan te treffen en ernstig te
leurgesteld te zjjn toen dit niet het
feval bleek. Van het woord „limona-
e" wil men in deze kringen niet meer
horen, omdat men zich gerealiseerd
heeft dat dit woord is afgeleid van
lemoen (citroen), wat lang niet altijd
klopt.
De frisdranken vonden bij hun ver
handelaars overigens toch niet zoveel
aftrek op de receptie, dat de glazen
wijn en gin-tonics verwaarloosd wer
den. Integendeel. De burgemeester,
wiens „on-frisse" reactie heel spor
tief met gelach ontvangen werd,
werd nog verrast met foto's, die kant
en klaar werden afgeleverd één mi
nuut nadat ze genomen waren. Een
goede Nederlandse naam voor dit
fototoestel, dat ongeveer duizend
gulden kost, is al gevonden: een
„alstublieft-camera". Omdat de foto
graaf direct al kan zeggen: hier is de
foto.
Ide wildbaan te Beckum loopt een
jonge reebok met een houten
poot rond. De prothese werd door
de heer Herman Ketels, de eigenaar
van de wildbaan, aangebracht in sa
menwerking met de heer J. Pieters
uit Enschede. Ofschoon men bezig is
om een meer natuurgeljjkende prothe
se te maken kan de bok reeds vrij
goed met zijn houten linkerachterpoot
terecht.
Vorig jaar juni bracht een landbou
wer uit Haaksbergen de heer Ketels
het toen nog jonge dier, dat door een
grasmaaimachine ernstig aan de po
ten was verwond. Het kalfje miste een
gedeelte van de linkerachterpoot en
bovendien was de rechtervoorpoot
verwond. Door een zorgvuldige behan
deling heelt de heer Ketels infectie we
ten te voorkomen, waardoor het ree
kalf voorspoedig opgroeide. De heer
Ketels, die 51 jaar oud ls en werkzaa
als grondwerker bij de gemeente, zon
op middelen om het dier een houten
poot te geven. Gewacht moest echter
worden totdat het dier volwassen was.
Nu was het zover, zodat het experi
ment gewaagd kon worden. De resul
taten zijn verbluffend en dagelijks is
er nog vooruitgang te bespeuren. De
heer Ketels is ervan overtuigd dat het
dier straks veel gemak van zijn kunst-
poot zal hebben.
De verrassingen die de „Floria-
de" nog in petto heeft zijn vele.
Eén er van ls de voortdurende
botanische verrijking van de „Ko
ningshof". Werden de terrassen van
dit hof onlangs gevuld met een aan
tal statige laurierbomen uit de paleis
tuinen van Laeken, nu zijn daaraan
toegevoegd enkele grote oranje- en
myrtebomen uit de orangerie van
paleis Soestdijk. Verwacht wordt, dat
de oranjebomen evenals de myrte nu
reeds, spoedig in bloei staan. Maar
ook vóórdien en nadien zijn deze bo
men, vooral in de omgeving waarin
zij staan, het bezichtigen waard. De
oranje-boom (citrus medica) draagt
vruchtjes als sinaasappelen van
formaat. De myrte heeft de taam
van bruidsboeketten-boom. Enkele g -
heraties reeds levert zd het materiaal
voor vorstelijke bruidsboeketten.
