Wordt de maatschappij niet
beschermd tegen psychopaten?
voldoende
Hup Ajax
CETAFLE
ZATERDAG-PUZZLE
Maakt de mei jullie lui?
OONHUYS
WMmfëÊMêÊËÈ
K
PAUL VLAANDEREN
De spook,
brand*
RECLASSERING HOUDT RISICO'S IN
Moderne behandeling kent
geen totale afsluiting
|Ate
Wiaherth 's Wraak
u.
Groot gebrek aan
accommodatie
Groot succes van
kerkenbouw-
zondag
Radio-actief
kobalt vermist
fee- 1
RESA-HILVERSUM
Kr
ZATERDAG 21 MEI 1960
PAGINA 4
(Van een onzer redacteuren)
W~Tordt de beveiliging van de
yV/ maatschappij door de hui
dige behandelingswijze van
psychopaten ondergeschikt ge
maakt aan de reclasseringsbelan-
gen van de gestoorde delinquen
ten? Wordt aan de laatsten licht
vaardig bewegingsvrijheid ver
leend, waardoor het publiek
nodeloos gevaar loopt? Worden
de patiënten onvoldoende be
waakt, zodat ze gemakkelijk
kunnen ontsnappen? Worden ze,
tenslotte, al te vlug weer in de
maatschappij teruggebracht, met
grote risico's voor de samen
leving?
Bisdoin Rotterdam
van Ceta-Bever
Mysterieuze verdwijning
van Westduits majoor
Wilt U leraar worden?
Oplossing 7 mei
KARPETTEN
GORDIJNSTOFFEN
in onze etalage Leidsestraat
N.V.
'maar J
?hie
C'i
Ne
in
r177. de bladen) „van mening was, dat wan- npprT1, „„mnrliik niAt wpp i
Onderstaand, stuk over de bescher
ming van de maatschappij tegen psy
chopaten is gisteren in een deel van
onze oplage verminkt geplaatst, door
dat enkele tekstgedeelten tenge
volge van een misgreep bij de op
maak verkeerd werden aaneen
gevoegd. Wij bieden onze excuses
daarvoor aan en herplaatsen het stuk
hierbij in zijn geheel (Red.).
Deze en andere vragen hoort men
stellen na het drama in Venlo, waar
een ontsnapte psychopaat een 16-jarig
meisje heeft vermoord. Dit geval zou
op zichzelf al ernstig genoeg zijn om
aanleiding te geven tot ongerustheid,
maar het stóat helaas niet op zich
zelf; de laatste jaren zjjn door ontsnap
te en ontslagen psychopaten tal van ge
welddaden gepleegd. Als men dan hoort,
dat er nog meer dan 40 ter beschikking
gestelden ontvlucht en op vrije voeten
zijn, gaat men zich afvragen, of er met
de openbare veiligheid die het uit
gangspunt is geweest bü het opstellen
van de psychopaten-wetgeving een
loopje wordt genomen. De indruk dat
er iets mis is wordt nog versterkt door
het bliksembezoek, dat de minister van
justitie maandag heeft gebracht aan
enkele psychopatenasyyls. Is er werke
lijk reden tot ongerustheid?
Laten we allereerst enkele feiten na
gaan. Als we de balans opmaken van
de gewelddaden, die de laatste jaren in
Nederland zijn gepleegd, blijkt dat zich
sedert 1952 ongeveer 30 gevallen van
moord, doodslag of mishandeling met
dodelijke afloop hebben voorgedaan,
welke werden gepleegd door mensen die
in het psychiatrisch rapport als geeste
lijk gestoord of onvolwaardig werden
gekwalificeerd en wier daad dienten
gevolge ontoerekenbaar of verminderd
toerekenbaar werd geacht.
In drie gevallen werd het feit ge
pleegd door een gestoorde, die uit een
inrichting ontslagen was; in vier ge
vallen door een ontsnapte. Deze geval
len waren; het jongste drame in Venlo,
mei 1960; de moord op ^een 79-jarige
weduwe in Beu0en, door een vrouw,
ontsnapt uit een rjjkspsychiatrische in
richting in Grave, augustus 1957; de
moord in Huizen op een 32-jarige man,
evenals de 25-jarige dader ontsnapt uit
het asyl in Heiloo, november 1956; en
de wurging van een 17-jarig meisje in
Enschede, door een 21-jarige, voor de
tweede maal uit de rijkspsychiatrische
inrichting in Eindhoven ontsnapte pa
tiënt, december 1955. De drie gevallen
waarin de dader een ontslagen patiënt
was, waren de wurging van een Rot
terdamse vrouw door haar pas ontsla
gen, 43-jarige man, maart 1960; de dood
slag op een hospita in Geldrop, door
een 21-jarige oud-patiënt van een psy
chiatrische inrichting, maart 1957; en
de doodslag op een 44-jarige vrouw in
Heer, door een 20-jarige, vier maanden
tevoren uit Heiloo ontslagen patiënt, ja
nuari 1954. Bij het derde geval van de
eerste reeks: de moord op een ontsnap
te door een andere ontsnapte, moet nog
worden aangetekend, dat de dader zich
later weer heeft aangemeld en nog la
ter zonder als de dader ontmaskerd
te zfln op proefverlof werd gezon
den. Pas maanden nadien is hij gearres
teerd. Men bleek zich in deze man dus
wel sterk te hebben vergist.
Bovenstaande lijst is niet eens com
pleet. Wij herinnerden ons bij het door
bladeren van oude kranten diverse ge
vallen, die we niet meer konden terug
vinden.
Blijkens onze documentatie werd in
minstens vier gevallen geconcludeerd
tot ontslag van rechtsvervolging we
gens krankzinnigheid en daaruit vol
gende volledige ontoerekeningsvatbaar
heid. Deze mensen werden in een psy
chiatrische inrichting geplaatst met
daarna terbeschikkingstelling. Dat be
tekent, dat ze niet zonder meer als ge
nezen kunnen worden ontslagen door
de directie van de betrokken inrichting,
maar eerst nog in een psychopaten-
asyl komen, waaruit ze alleen met toe
stemming van de minister de vrijheid
van het proefverlof kunnen ingaan. De
niet-krankzinnigen, die gedeeltelijk toe
rekeningsvatbaar werden geacht, kre
gen in het algemeen gevangenisstraf
met daarna terbeschikkingstelling.
Maar niet altijd wilde de officier deze
weg bewandeld zien. Zo eiste de offi
cier van justitie mr. C. W. Baron van
Dedem op 5 maart 1953 voor de Rotter
damse rechtbank levenslang tegen een
29-jarige losse arbeider, die terecht
stond wegens het doden van een 22-
jarige telefoniste, die zich bij aanran
ding had verzet. De officier stelde deze
eis tegen de dader, die reeds enkele ma
len wegens zedendelicten veroordeeld
was en tegen wie nog een voorwaarde
lijke terbeschikkingstelling liep, om
dat h(j (aldus het verslag van een van
(Advertentie)
Dat neemt natuurlijk niet weg, dat
de maatschappij zoveel mogelijk bevei
ligd moet worden, waarbij er met na
me tegen moet worden gewaakt, dat
gevaarlijke psychopaten ontsnappen en
vrij blijven rondlopen. Dit is op het
ogenblik het punt waar het om draait.
Zijn de gestoorden tijdens hun behan
deling werkelijk opgesloten? Een groot
deel is dat inderdaad niet. Op 2 mei
jl. waren er in totaal 996 terbeschik
king gestelden, van wie 925 mannen:
94 „passanten", 147 verpleegd in in
richtingen en 684 opgenomen in psy-
chopatenasyls. Van deze 684 verbleven
er 421 in rijksinrichtingen de mees
ten: 210, in Avereest. De overige 263
waren aan particuliere inrichtingen toe
vertrouwd, dat wil in het algemeen
zeggen in (half) open inrichtingen, waar
bij veelal buiten de inrichting wordt ge
werkt. Maar ook in de gevallen waar
in de verpleegden geen bewegingsvrij
heid buiten de inrichting genoten, za
ten ze niet bewaakt achter slot en gren
del.
Dat kan men van de particuliere in
richtingen niet vergen en dat strijdt
ook met het systeem dat in de meeste
de bladen) „van mening was, dat wan
neer verdachte ooit weer op vrije voe
ten zou komen, gevaar voor herhaling
niet denkbeeldig is. Hij wilde ook niet
vragen verdachte ter verpleging in een
gesticht te doen opsluiten, omdat de
psychiaters niet kunnen garanderen,
dat verdachte van zijn ziekelijke kwaal
ooit zal genezen". Bovendien overwoog
hij, dat de daad Cde moord) niet direct
verband hield met zijn ziekelijke afwij
king.
Beveiliging
Dergelijke motiveringen zijn méér ge
geven: de officier acht zich verplicht,
de maatschappij te beveiligen en vraagt
daarom een langdurige opsluiting in
een gevangenis, waar de bewaking zo
danig is, dat ontsnappingen zeldzaam
zijn en waar de duur van hun verblijf
bij vonnis vastligt. Maar wordt de
maatschappij daardoor inderdaad be
veiligd? De psychiaters in de inrichtin
gen zijn overtuigd van het tegendeel.
Zjj geven toe, dat het systeem van be
handeling in deels open of half-open
inrichtingen en het reclasseren van de
psychopaten risico's inhoudt, maar
iiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiimiiMiiiiiiiiiiiiiii!
die risico's zijn bü opsluiting in de ge
vangenis veel groter. Het immers zo,
dat deze opsluiting een tijdelijk karakter
blijft houden.
Zelfs bij een veroordeling tot levens
lang die uitermate zeldzaam is
wordt de delinquent na verloop van tijd
„op jaren gesteld" en meestal krijgt
hij al na het uitzitten van twee derden
van die jaren voorwaardelijk ontslag.
Hij keert dan terug in de samenleving,
zonder dat aan zijn storing gedokterd
is, terwijl zijn toestand tijdens de de
tentie doorgaans ernstiger is gewor
den. Voor het merendeel van de gestoor
den werkt de tijd, die zij in de gevan
genis doorbrengen, nl. weinig verbete
rend. Maar nog funester is het, als de
delinquenten na het uitzitten van hun
straf terug moeten naar een huis van be
waring, om daar, soms maandenlang,
te wachten op plaatsing in een inrich
ting: ze arriveren dan vaak in een dus
danige toestand, dat het geruime tijd
duurt, vóór men met hen contact kan
krjjgen.
De lezer zal zich misschien met schrik
afvragen, of we een pleidooi gaan hou
den voor een betere in plaats van een
strengere behandeling van psychopa
ten en voorbij willen gaan aan de ern
stige gevallen, die we boven gesigna
leerd hebben. Dit laatste is zeker niet
de bedoeling, maar de eerlijkheid ge
biedt ons te vermelden, dat de manier
waarop de psychopatenzorg wordt aan
gepakt, juist de laatste jaren in snel
tempo is verbeterd. De chaotische toe
standen, die na de oorlog hebben be
staan, mede doordat plotseling een zo
groot aantal delinquenten ter beschik
king werd gesteld, dat men het onmo
gelijk aankon, behoren al lang tot het
verleden en de snelle ontwikkeling van
de psychiatrie heeft het mogelijk ge
maakt, zelfs mensen die vroeger als
„bewaargevallen" zouden zijn aange
merkt, met succes te behandelen.
Het grote knelpunt is het gebrek aan
accommodatie en aan krachten. De geza
menlijke rijks- en particuliere inrich
tingen kunnen de stroom nog steeds
niet aan. Dit leidt echter niet tot een
onverantwoord snel ontslag en daar
door extra risico's voor de samenleving;
het veroorzaakt wel stagnatie in de op
name, waardoor permanent ongeveer
honderd terbeschikking gestelden als
„passanten" worden opgeborgen in
huizen van bewaring, omdat hun straf
tijd verstreken is en de inrichtingen nog
geen plaats hebben.
Voorlopig zal dit probleem nog blij
ven bestaan, al wordt er hard ge
werkt aan oplossingen. In Doetin-
chem is onlangs een nieuw rljksasyl
geopend, waar 50 man worden ver
pleegd, maar dat binnenkort een ca
paciteit van 180 krijgt en de bouw
plannen voor een nieuwe katholieke
inrichting in Nijmegen die aanvan
kelijk 100 en later 200 psychopaten
van allerlei aard zal kunnen opne
men zullen dezer dagen worden
voorgelegd aan de minister. Of het
apparaat met deze uitbreidingen com
pleet zal zijn, is overigens de vraag:
naarmate de behandelingsmethoden
fijner worden, wordt de duur van de
behandeling gemiddeld langer.
De gemiddelde verpleegduur in de
asyls is op het ogenblik drie jaar. Dat
wil zeggen, dat de terbeschikking ge
stelden in het algemeen langer worden
afgezonderd, dan wanneer ze alleen ,e-
vangenisstraf zouden krijgen. Vandaar
dat de delinquenten zelf dikwijls liever
gevangenisstraf ondergaan. Ze weten
dan waar ze aan toe zijn; bij de terbe
schikkingstelling, die elke twee jaar
kan worden verlengd, weten ze dat niet:
dan komen ze pas vrij als ze reclassa-
bel worden geacht.
Natuurlijk komen er ook na een ge
slaagde behandeling en ondanks een
zorgvuldige nazorg altijd nog misluk
kingen voor. Het zullen er minder zijn
dan wanneer er alleen gevangenis
straf en geen behandeling is, maar
ze blijven zich voordoen. Het staat
dus vast, dat de maatschappij risi
co's blijft lopen, die men zou kunnen
vermijden door alle psychopaten blij
vend op te sluiten. Maar hebben we
daar het recht toe?
De huidige wetgeving en ook het be
leid gaat uit van verbetering en reclas
sering. Zelfs in het geval van de Ber-
kelse arts kan men in de motivering
van de rechtbank, die de zaak terug
verwijst, de overweging vinden, dat de
„afschrijving" die een tweede veroor
deling tot levenslang zou betekenen
omdat de verdachte dan waarschijnlijk
niet op jaren zou worden gesteld
zich niet verdraagt met het Neder
landse strafrecht. Deze zelfde geest
ademt het instituut van de terbeschik
kingstelling. Hierbij moet men zelfs
nog extra aan de betrokkenen denken,
omdat het hier geen straf, maar een
maatregel betreft. „Een mens wordt,
zonder dat hl) nog straf verdient, van
zijn vrijheid beroofd, van zijn gezin ge
scheiden, en wel omwille van de samen
leving. Maar dat legt die samenleving
een zware verplichting op. ten eerste
om te zorgen dat de man geen dag lan
ger vast zit dan nodig is en ten tweede
om hem te genezen als dat enigszins
mogelijk is", zo formuleert het mr. A.
Verheul van de hoofdafdeling publiek
recht, waaronder de psychopatenzorg
ressorteert.
De geneesheer-directeur' van St. Wil-
librordus in Heiloo, dr. J. de Smet, zegt
het iets anders. „Mag de maatschappij
geen risico lopen? Zij draagt zelf schuld
en verantwoordelijkheid. Als deze men
sen van goede wil zijn, is de samenle-
iving verplicht, ze terug te nemen".
inrichtingen wordt toegepast en dat ge
baseerd is op het kweken van een ver
trouwensrelatie. Echt beveiligd zijn al
leen enkele rijksinrichtingen: het ge
sloten gedeelte van Avereest en vooral
het noodasyl in Groningen.
Uiteraard wordt hiermee bü de se
lectie terdege rekening gehouden: agres
sieve en vluchtgevaarlijke psychopa
ten gaan naar de laatstgenoemde asyls,
zelfs als ze in een particuliere inrich
ting een betere verpleging zouden kun
nen krijgen. Zo komen in Heiloo in prin
cipe alleen niet-gevaarlljken, maar dat
betekent nog niet, dat men nooit voor
onaangename verrassingen kan komen
te staan. De man, die de moord in Ven-
lo heeft gepleegd, was er zo een; de
misdaad die hij beging, kwam voor de
staf als een donderslag bij heldere he
mel: ze lag, voorzover men wist, niet
in zijn aard.
Dat er veertig psychopaten op vrije
voeten zijn, betekent gelukkig niet, dat
er veertiggevaarlijke psychopaten los
lopen, maar het zijn niettemin psycho
paten! Men kan ze maar niet op vrije
voeten laten, omdat ze „alleen maar"
kleine vermogensdelicten degen. Trou
wens, in de particuliere inrichtingen
verblijven ook delinquenten die wegens
andere vergrijpen veroordeeld zijn, met
name wegens zedendelicten. Op 30 de
cember 1959 waren 87 van de 302 man
nelijke psychopaten die ter beschikking
waren gesteld in verband met zeden
delicten, in particuliere inrichtingen ge
plaatst. Deze mensen mogen dan niet ge
vaarlijk zijn in de zin vain levensgevaar
lijk, als ze ontsnappen maken ze toch
waarlijk de maatschappij onveilig.
Het heeft er alle schijn van, dat bij
een ontsnapping in vele gevallen niet
doortastend genoeg wordt opgetreden.
De inrichtingen hebben nog al eens de
neiging, even af te wachten, of de pa
tiënt uit zichzelf terugkeert. Als de po
litie wordt ingeschakeld, gaat de ont
snapte bij aanhouding terug naar het
huis van bewaring, wat een breuk be
tekent in de behandeling. Ook de poli
tie speurt niet altijd intensief, ontmoe
digd als zij is door de herhaalde ont
vluchtingen. „Het helpt toch niet: zo
lang ze zo gemakkelijk kunnen weglo
pen is er geen eer aan te behalen".
Hoe de ontvluchtingsmogelijkheden
drastisch beperkt kunnen worden, zon
der dat de behandeling in het gedrang
komt, weet echter geen mens. Men kan
sneller alarm slaan en (misschien) op
gespoorde vluchtelingen strenger aan
pakken, in de hoop dat dit vooruitzicht
anderen zal tegenhouden. Maar men
kan nooit alle particuliere inrichtingen
gaan afsluiten en bewaken of alle psy
chopaten in beveiligde rjjksasyls plaat
sen, alleen al niet omdat de moderne
behandelingsmethodes dan ipso facto
beëindigd zouden zijn.
Bij het nemen van maatregelen ter
verhoging van de openbare veilig
heid zal men intussen de psychiatri
sche inrichtingen niet mogen verge
ten. Daar verblijven patiënten, die
veelal nog gevaarlijker zijn dan de
agressieve psychopaten, die in de be
veiligde rjjksasyls voor psychopaten
zjjn ondergebracht. Van de vier bo
venvermelde gevallen, waarin een
moord werd gepleegd door een ont
snapte gestoorde, was de dader in
twee gevallen een ontsnapte uit een
(rijks) psychiatrische inrichting.
Toen ik mij vele jaren
geleden met het leven
begon te bemoeien en dus
overging tot het sparen
van voetbalplaatjes was
ik meteen voor Ajax. Hoe
dat nu precies kwam weet
ik ook niet meer, maar het
feit, dat ik, hoewel elders
wonende, het levenslicht aanschouwd
had in Amsterdam, zal er niet hele
maal vreemd aan zijn geweest. Of
schoon, ik was ook al voor Arsenal
voor ik er ook maar een idee van
hack waar Londen eigenlijk lag.
Maar Ajax stond in mijn hart
altijd en overal bovenaan. Ik spreek
nu van de tijd van de Natris. Als
U soms niet zou weten wie de Natris
is, ontzeg ik U het recht om ook
maar enig idee te hebben van Karei
de Vijfde. En dat geldt ook voor van
Kol. Neen, hij is, bij mijn weten nooit
uit een boekenkist ontsnapt, maar hij
was destijds back bij Ajax. En ik
hoop, dat U inziet, dat het back-
spelen bij Ajax meer bijdraagt tot
de glorie van onze Vaderlandse ge
schiedenis dan het kruipen uit boe
kenkisten. Zo niet, dan moet U nodig
eens naar U laten kijken.
Hoe dat zij, ik ben Ajax altijd
trouw gebleven. In voor- en tegen
spoed. Toegegeven, het was tenslotte
dan wel liefde-op-een-afstand; ove
rigens de enige vorm van aardse
liefde, waar je nooit last mee kunt
krijgen. Tenzij dan natuurlijk weer
met de jongens van Feyenoord. Maar
dat is altijd zo geweest.
Ik heb vernomen, dat Ajax mor
gen in Rotterdam een beslissende
slag om het kampiioenschap gaat
leveren tegen Feyenoord. Dat is
niets nieuws. Al tijdens mijn kost
schooljaren kwam dat voor. En ik
herinner mij nog heel goed, dat er
ook in die tijd al jongens waren, die
het nodig vonden, en zelfs welvoeg
lijk achtten uit Rotterdam te
komen. In zoverre echter waren de
toestanden toen anders dan nu, dat
wij, Amsterdammers en Rotterdam
mers, elkander al lang hadden uit
geroeid vóór er op de groene gras
mat ook maar één schot was gege
ven. En dèt was nog eens clubliefde.
Die tref je, als ik het goed zie, tegen
woordig zelden meer aan. En zeker
niet na de invoering van betaald
voetbal. Waarom zou je een voetbal
trouwens ook betalen?
Maar goed, U zult al begrepen heb
ben, dat ik de strijd van morgen met
bijzonder ongemengde gevoelens
tegemoet zie. Ajax wint. Ik reken
er dus op dat mijn stadgenoten-Ajax-
supporters er inmiddels voor gezorgd
hebben dat Coentje Moulijn een
fikse kater heeft en dat Keesje
Rijvers in het gips ligt; in een gerie
felijk gips desnoods.
Mocht echter het noodlot anders
willen en zou er dus géén recht
vaardigheid geschieden, dan nóg zal
ik blijven roepen: hup Ajax. En
desnoods ben ik dan bereid die
vervloekte IJ-tunnel zélf te graven,
ROTTERDAM, 21 mei De kerken-
bouwcollecte, welke in maart van dit
jaar in het bisdom Rotterdam gehou
den is heeft volgens mededeling van het
secretariaat 270.858 opgebracht. Daar
mede behoort zij tot de meest geslaag
de inzamelingen, welke ooit in dit bis
dom z(jn gehouden. In 1959 was het
resultaat 225.000, in 1957 f 169.000. De
gemiddelde opbrengst per paschant is
dit jaar opgelopen tot f 0,60, per kerk
bezoekende katholiek boven 15 jaar tot
0,80.
Volgens de mededelingen van het bis
dom is echter ook de opbrengst van de
wekelijkse collecte voor de Bijzondere
Noden, aanzienlijk gestegen. In het
eerste kwartaal 1960 brachten de gelo
vigen in het bisdom f 266.877 hiervoor
bijeen. Volgens berekeningen is deze we
kelijkse bijdrage per paschant geste
gen van 4.3 tot 4.5 ct, hetgeen 100.000
meer per jaar betekent.
Advertentie
Lijm koud alle hout met
KARLSRUHE21 mei (UPI) De
Westduitse luchtmacht maakt bekend,
dat haar vooriichtingsofficier majoor
Bruno Winzer verdwenen is. Het wordt
mogelijk geacht, dat Winzer Westduits
gebied met onbekende bestemming heeft
verlaten en ook houdt men rekening met
de mogelijkheid dat de verdwijning van
majoor Winzer door een vijandelijke
spionagedienst is veroorzaakt. Winzer
had j.l. woensdag van verlof moeten
terugkeren.
Gebleken is, dat onbekenden in de
eerste week van Winzers vakantie diens
meubilair kwamen weghalen, zoge
naamd wegens overplaatsing van de ma
joor naar Hamburg. Er was echter geen
overplaatsing bevolen. De contra-spio
nagedienst van de luchtmacht is een
uitgebreid onderzoek naar de verdwij
ning van Winzer begonnen.
Marokko De regering van de links-
gezinde minister-président Ibrahim is
gisteren door koning Mohammed V ont
slagen. De laatste tijd hebben zich tus
sen de vorst en de premier herhaalde
lijk wrijvingen voorgedaan. (UPI)
Horizontaal:
1. Klim in de lad
der om fit te
blijven.
3. In de eerste
tijd is een klok
ook zo, of ach
ter.
7. Achteraf gezien
doen de bijen er
een bepaalde
drank in.
8. Af aan de kop,
kan geld kosten.
Dus pas op uw
tellen.
10. Een zanger
raakt tenslotte
ook in de ge
vangenis.
11. Nora vindt de
werktuigen in
het lichaam
maar eng.
12. Als je de kop
van een spijker
ombuigt, kun je
er mee vissen.
13. En Ine uit Gent
is zo oud.
16. De De afgestu
deerde M.T.S.-
er vond het op
school al niet in overeenstemming
met de logica.
19. Moeder zet de puntjes deze keer op
de klinkers.
21. Er staat op eén hoog een mooi meu
belstuk.
24. Dit woord hoort eigenlijk op de
laatste plaats.
25. Men moet de gave hebben om een
aanbieding te doen.
26. Een familielid verkeert voor 60 pet.
in behoeftigheid, hetgeen geen
schande is.
27. Kaarten met een kledingstuk?
28. Kato heeft de pee in, omdat het stuk
is.
Verticaal:
1. Indien men nadeel toebrengt, raakt
men in staat van oneer.
2. Wat een pech, dat het vurige paard
voor het raam zit.
3. Niet dichtbij roemen?
4. De inleg is nogal buigzaam.
5. En over poen moet men bschikken
om vissen te kopen.
6. De godin van de vrede zit in het
midden te huilen.
9. Er ligt 1000 gram ijzerhoudende
grond in het café.
10. Ge let slechts op een steen.
14. Als u muziek wilt maken, krijgt u
het met vruchten aan de stok.
15. In Frankrijk zou de prinses koningin
zijn.
16. Een mooie naam voor elke omroep
vereniging.
17. Wij laten in het midden, of de oudste
wel in de stemming is.
18. Aanvankelijk droegen de herders een
hoofddeksel.
20. Bij het A.N.P. eten ze saté tijdens
het rijmelen.
22. Achteraf blijkt de liefdesgod een be
paalde geur te hebben.
23. Kleine eendjes uit een sprookje?
(Advertentie)
Er Is een schromelijk tekort san leraren.
Wij raden U aan i.s.m. te gaan studeren
voor Engels, Duits, Frans ol Ned. M.O.A.
Ook de studie voor Wiskunde L.O. o'
M.O.A. is momenteel zeer lucratief. Vraagt
p.o. een prospectus met proefles aan bijl
(Nederlands Talencentrum) Tel. 5432
GOUDA, 21 mei Sinds 27 april wordt
in het ziekenhuis „De Wijk" alhier een
staafje radio-actiet' kobalt met een
sterkte van 4.6 milli-curie vermist. Dit
kobalt is gestoken in een rubberomhul
sel, dat enigszins dc vorm van een steen
tje heeft. De afdeling radio-activiteit
van het rijksinstituut voor de volksge
zondheid heeft een uitgebreid onderzoek
ingesteld.
Intensieve nasporingen werden ver
richt op de vuilnisbelt, en in de riole
ringen, waarbij gebruik gemaakt werd
van diverse soorten stralingsdedectors.
Horizontaal:
1 panter - 3 slager 7 rvaren - 10 negen
- 11 dee - 12 via - 13 route - 15 ale -
16 renet - 18 netels - 21 bengel - 25
steeg - 29 alt - 30 lelijk - 31 alm - 32
zee - 33 polen - 34 eerlang - 36 potter
-37 lemoen.
Verticaal:
2 tra - 4 rondeel - 5 kameel - 6 inlaat
- 7 einder - 8 vader - 9 roven - 10
noren - 14 uit - 17 ere - 19 ent - 20
koning - 22 ellepijp - 23 gal - 24 laken
- 25 stapel - 26 emmer - 27 genua -
28 gezant - 35 lam.
De prijswinnaars zijn:
Mevr. C. Lanser-De Jongh, Freek Ox-
straat 15 I Amsterdam. G. van Weelden,
Jelgermastraat 12 Haarlem: Joh. Tolsma,
Aartsbissch. Kweekschool „St. Ludge-
rus" Hilversum.
Oplossingen op briefkaart in te zen
den tot en met 28 mei aan De Tijd
De Maasbode, afd. prijsraadsel, N.Z.
Voorburgwal 65, Amsterdam, met ver
melding: ouder of jonger dan 18 jaar.
a/w
ze=o
Maakt de mei jullie lui? De prijs-
vraagredaktie zóu het haast denken.
Er waren dit keer tenminste niet
zoveel inzendingen. Volgende keer beter.
De oplossing van de vorige puzzle
was zo:
Horizontaal: 1 stip, 3 beer, 6 krab.
8 tol, 9 trui, 10 ober, 11 end, 12 slok.
13 mand, 14 ruim.
Vertikaal: 2 portiek, 4 rob, 5 merel,
6 klodder, 7 akela, 12 som.
De prijswinnaars:
le prijs: Els Foekema, Maasstraat 78,
IJmuiden.
2e prijs: Alphons v.d. Bos, Rijnstraat
97, Haarlem.
3e prijs: André Verbaan, Gouwstraat
123, Haarlem.
Nieuwe Inzendingen liefst per brief'
kaart aan de redaktie van dit bla*
Naam van je krant vermelden. In linket
bovenhoek schrijven: „Kinderprijs-
vraag",
(Advertentie)
Lid Nevis
LEIDSESTRAAT 73-75 PRINSENGRACHT 709-713 AMSTERDAM
XvXv^
43. Artor en Eric kijken elkaar een ogenblik aan en in de ogen
van de Britse strijder ziet de Noorman de onrust, die ook van hem
bezit genomen heeft. Snel begeven zij zich naar de plek, waar men
de ongelukkige boodschapper heeft neergelegd. „Ge hebt een be
richt van de vorst?" vraagt Artor zacht, terwijl hij zich voorover
buigt. „Wat is het?" „De koning in groot gevaarHaast U
naar's Mans stem sterft weg en Eric meent al, dat de on
gelukkige de geest gegeven heeft, als deze met zijn laatste krach
ten vervolgt „Cromleghheideh.haast U. Land en vorst in groot
gevaar". Artor fronst de wenkbrauwen. „Wat is er dan precies
aan de hand? Spreek vriend!" Maar de boodschapper zal nooit
meer sprekenIk geloof, dat U gelijk hebt, Heer Norenkoning",
roept Artor uit. „Mijn verspieders houden de Pictenlegers in het
oog, ze zijn zeker nog twee dagreizen van de Cromleghheide ver
wijderd. Er klopt iets niet. Deze ongelukkige lijkt bovendien wei
nig op een boodschapper des konings". „Het is Wigberth", zegt da
Noorman grimmig, „die zit hierachter. Geef mij wapen en paard,
mogelijk komt een snelle rijder nog op tijd om Vortigern te waar
schuwen".
jiWAN FEATURES SYNDICATE. /HIEP I'S H'J,
v MENEER 1
>S .vospE~
PAUL
PAUL
r'POOFP,OELO0f
IX, MË/CWié/-.'Erv1
kV£ BReiM&eN Hfc'
naai? 0DireM,
.HELP EKEN,
S^en
1 n Vc^
C 00
L. lei
ii,"he
