De SCHEI.DE meer nabij Eenzelvig in St. Amands, breed en open bij Vlissingen WEER EEN DOMPER OP DE HARING-RACE Vooruitstrevende fabrikant Welkom voor Ike ^ede- Verant woordelijkheid Uitslag staat eigenlijk al bij voorbaat vast Joop Klemann overleden Nog geen advies aan regering INTERUNIE" Cellist van het Concert gebouworkest Albert J. A. van Abbe T ZATERDAG 21 MEI 1960 PAGINA 5 liklis bords GUN UZELF RUST BELEGT VOOR U Meisje aangerand Herdenking gesneuvelde Franse militairen Nachttarief posterijen een brede kentering aan de phg in Gods Kerk. Zij hangt nauwste samen met de be- °rding van de leken. In het al- sWn gesproken kan men heel dit ?>ede. kenmerken met één woord: puf Verantwoordelijkheid. Van de "feii leken is dit een vurig ver hitte en een eerlÜk P°gen om tot pj geloofsbeleving te komen, ter- Va hiërarchie, de Paus voorop, v aidelijk de rechtmatigheid van hangen officieel erkent en het V„i.een plicht noemt. Van talrijke „Phoj - j, zij de leken dringend verzoe lvaa„.°Ppen zijn uitspraken bekend, - -- Jhijjj aen beroep te mogen doen op Va„ deskundigheid voor het bestuur PeCn bisdom, dat in de huidige, \je rnPliceerde samenleving het ad- 'ffv. Van experts op de verschillende tineiaen van het leven niet missen V\t og niet 20 lang geleden vroeg Nederlandse bisschop op een be- (oPf'hke vergadering hem niet te fe- houwen als een vertegenwoordi- (hipVan het „instituut", de hiërar- va e» maar als een gelijkwaardig lid 16 de gemeenschap der Kerk, om Wh sarnen met de aanwezigen, te mee-denken en meespreken t>jür hun gezamenlijke belangen, «rp XII heeft gezegd, zoals ieder- l<e hu wel weet, dat „de leken de lwrk zijn". Er is geen twijfel aan: lse hjdperk van de leek is aangebro- (W Of liever nog: het besef is ein- doorgebroken, dat priesters en Sa®U samen de Kerk zijn, dat zij Sen n de verantwoordelijkheid dra- Vo°r haar wel en wee. Er zijn 'aa °ok reeds verblijdende tekenen :jn lekenactiviteit en samenwer- Vj|®' Een hoogtepunt in deze ont- ''hfi^hug is wel het aangekondigde Voopormings-'-concilie, voor de •hel ereiding waarvan de Paus de erking van allen heeft ge it! agd. Talrijke bijeenkomsten zijn vt.°hs land reeds gewijd aan de wat de leek van de grote ^^vergadering verwacht; in ons hebben vooraanstaande geleer- h)e bij herhaling hun visie op pro tsen en desiderata van deze tijd ijl ,ehgezet. Het geestelijk klimaat we Kerk verandert inderdaad. aar het valt niet te ontkennen, V5ti' n.aar veler smaak, het tempo Of die veranderingen te traag is, caa.Voigens anderen, te weinig radi- ltlah niet doortastend genoeg. Men er°ver, dat de praktijk te ver hht ^hjft bij de theorie. Het komt ii!t,.er' helaas, ook n°S voor, dat een ^•^•tijds conservatisme om Seen het beste te veronderstellen Weg weet met leken-bemoeienis ^daartegenover een houding aan- W die voor de geestdriftigsten A ontmoedigend kan zijn. tai en mag, dunkt ons, niet verge- V dat deze zaken geen forceren t, dragen; wijze geleidelijkheid blijft (jeeds geboden. Daarenboven eisen P vele en ingrijpende veranderin- !jen, die noodzakelijk zijn, een zo pnzienlijke en voor menigeen pijnlij- mentahteitswijziging, (waarop eigenlijk maar zeer onvol- lw i voorbereid), dat er zowel l hiërarchie als bij de leken niet eerst een hinderlijke onwen- i moe' overwonnen worden 'va'eer men verwachten kan zich J de juiste innerlijke gesteltenis -i) te voelen in dit nieuwe denken V°en. Men zal daarbij vooral heb- %r 'e bedenken, dat wij in een ']'jf|gangstijd leven, waarin vele opvattingen en gebruiken en afgeschreven worden zon- dat men ze direct door veilige We kan vervangen. Wij zullen ^Hd^°°rlopig met een overgaugs- tevreden moeten zijn en tas- onze weg hebben te zoeken. echter bemoediging en vol- Jjë puttend uit het geloofsbesef, hif, d.h tastende zoeken, ook in de llgste omstandigheden, de kern ld 0tlze situatie op aarde is. s*l j6611 Periode van moeizaam her- Hikv. harmonische groei een onmo- Kaij heid. De typische karaktertrek zUlk een tijd, zegt pater van jtiy '.k in jrie kerk buiten de mu- ls het initiatief, het hartstoch- i .his z°ekende, tot de grens gaande, Mtj-.ahe grenzen overschrijdende fWU* Het bestuur in de herstel- y Kerk moet geduldig zijn. Zei H niet, dat in overgangsperio- t1o®tedende geesten de gelegenheid V, d krijgen te denken en zich b'" vergissen? alles overwegende rijst de i Vraag, hoe ver men als leek, wicj die zijn mede-verantwoordelijk- °or het leven der Kerk au sé- bjjt C| deemt, kan gaan? Wij menen, Mj'tw ?e vraag, die inderdaad wordt '.diet te beantwoorden is. Al- Vh?niet in die zin, dat er nauw- A Vast te stellen grenzen zouden V ko ileen ai hierom niet, omdat Vi een ievende gemeenschap j] hgj d eenheid, die men niet kan V'1 h 'n twee afzonderlijke terrei- ilii lei?1" ene de leer en het andere V>j-en- Bovendien zou het niet V.%ulid een oprechte bewogenheid, ^Ic} diend uit een als plicht ge- verantwoordelijkheidsbesef, '«Sb te leggen. Zeker niet, iie chtir dit zou gebeuren uit twij- j,di6.ge motieven. En dit is stel- Q.det ondenkbaar. een goddelijke waarheid, j)iu bei- Geest de Kerk leidt. Maar L^Ne°ep op die leiding, moet met Voorzichtigheid worden ge- tK ts in Vioov» rvnrpj-oyioi17fl urnr ïhiC'.Ui haar mysterieuze wer- hijMjM2'! immers nooit duidelijk aar. Gods Geest waait waar .het is niet aan mensen de ^tuSia bepalen. Eerbied en volg- ®eiootiiu» Voor de hiërarchie zijn h consequenties van ons Iri een stadium van feda zVn deze echter uitste- N^ilf"hte^higbaar met een grondige g^J.^isseling en zelfs met dui- 6 lou^'lp verschillen van mening. S'atlrt p Vei'antwoordelijkheid van a5tiv ee] maai ais integrerend be- haat(j Van het leven der Kerk her' moet men tevens hun ^tiv.dieR>?0nh.ike beleving daarvan Mi hlsti Hen keurslijf van by- 5'kpShoedioe onderdanigheid doodt iQbci strijri alle lust tot initiatief. èen'? niet noodzakelijk onge- rt hionm ken van opstandigheid, rb rf'e eiög 's bovendien slechts «St „tapp,, etl verantwoordelijkheid 5 iDüs è- En dat is het nu juist ,\Vp rk v„JiUs ^11 van de leken in bn>oerer'angde. aldus de deur op »h ge2ien'„?s het dan, psycholo- edig ^met te verwachten, dat Wa8enwijd wordt openge- Binnenplaats van het Rubenshuis te Antwerpen. De suppoost staat bij het vroegere werkhuis. (Van onze Haagse redacteur) DEN HAAG, 21 mei De PTT heeft nog geen advies uitgebracht aan de re gering over het invoeren van nachtta rieven voor de postdienst. Het ziet er ook niet naar uit, dat dit advies nog dit jaar gegeven zal worden. De zaak is nog in studie; men hoopt echter niet vijf jaar te hoeven wachten voor ze ge regeld is. Aldus directeur-generaal van de PTT, prof. Ir. G. H. Bast, op een gisteren alhier gehouden persconferen tie. Zoals men zich zal herinneren heeft de directeur-generaal in zijn Nieuw jaarsrede gezegd, dat de postdienst al leen dan economisch en sociaal verant woord en tegen een redelijke prijs zal kunnen werken als er voldoende „dag werk" overblijft. Het devies ,,'s-avonds gepost, 's-morgens besteld" komt neer op een kostbare service. Prof. Bast sprak bij deze gelegenheid het vermoe den uit, dat het zoeken naar evenwicht tussen gewenst dienstbetoon en kosten ertoe zou leiden, dat er twee tariefs- groepen zouden komen, namelijk en voor de nachtpost en een voor de min der haastige dagpost. De grote Frans-Belgische dich ter Emile Verhaeren heeft bij zonder veel van de Schelde gehouden. Zoals hij dat gewild heeft ligt hij met zijn vrouw Marthe be graven op dc rivieroever in Sint iemands, waar hij in 1855 geboren was. Zoals hij gewild had: Le jour que m'abattra le sort C'est dans ton sol, e est sur tes Qu'on cachcra mon corps Pour te sentir, mème a travers la mort Encore. Zijn grafmonument heeft de vorm van de boeg van een schip, waarop in zwart marmer een kist rust. Bij hoog water spoelt de Schelde er te gen aan, bij laag water ziet men de vorm van het monument vaaglijk in het slib herhaald. Op zo'n zonnige meidag is de rivier in de brede bocht, die zij hier maakt, eer plechtig dan vriendelijk. Omdat het wat heiig is vervaagt het vlakke land er om heen. Er is alleen de rivier, in zich zelf besloten, eenzelvig. Waarom heeft een groot dichter hiervan gehou den, denkt men, waarom ook een in Nederland minder bekend dichter als de priester Jan Hammenecker in het nabije Mariekerke, van de Schelde af alleen waarneembaar door een vriende lijk kerkje, geëerd met een wit monu ment: Wie zal mij mijn Schelde ontroven, Wie de liefde in mij verdoven, die mijn hart voor haar vervult! De verklaring zal wezen, dat zjj in haar nabijheid gewoond en geleefd heb ben. Wij hebben er hooguit een kwar tier vertoefd. Na Le Catelet was dit voor ons niettemin een eerste kennis making van langere duur. Er lag een scheepje op ons te wachten, dat haast moest maken om weg te komen, wilde het niet door te laag water verrast wor den. Het voer ons naar Temse, in het heerlijke land van Waes. Wij hebben er te kort van mogen proeven om er de smaak van goed te genieten. We snel den alweer voort naar Rupelmonde, dat ijverig bezig is zich tot een centrum van Scheldetoerisme te maken. Het steunt daarbij op het bezit van een ba rok kerkje, dat in 1778 gebouwd is uit de resten van een kasteel van de gra ven van Vlaanderen ter plaatse, op een standbeeld, dat herinnert aan de daar geboren grote aardrijkskundige Mer cator, feitelijk Kremers geheten, en op een merkwaardige schipperswijk: (Advertentie) ii Parkstraat 30, Den Haag X- *r F» stoten en allerlei „misbruiken" vrije toegang krijgen? Zou dat zo'n vaart lopen? Mag en moet men niet juist van de oprecht bewogen leken ver onderstellen, dat hun geloof in en hun liefde voor de Kerk hun de rech te weg wijzen? En als er zich al eens iemand vergalloppeert, wat dan nog.? Heeft Paus Leo XIII hun niet het recht gegeven zich te vergissen? En bestaat er niet nog zo iets als een broederlijke vermaning, al moe ten wij dat vaak nog leren? Wie geen risico durft nemen komt onvermijde lijk tot dadenloosheid. Een echte gelovige wéét, dat de Kerk door de H. Geest onfeilbaar wordt geleid, dat de hiërarchie een goddelijke instelling is, die in de we zenlijke zaken van geloof en leven niet kan dwalen. Hij buigt zich voor dit mysterie in dankbaarheid en ver trouwen. In laatste instantie zal ge lovige volgzaamheid steeds zijn hou ding tegenover het spreken van de Kerk bepalen. De wetenschap, dat hij dit spreken zelf mede-bepaalt, omdat ook in hem, krachtens zijn lidmaatschap van Christus' Li chaam, de H. Geest werkt, zal hem zijn roeping duidelijker doen besef fen en hem een prikkel zijn in alles naar beste krachten mee te leven met zijn Kerk. smalle straatjes met witgekalkte huis jes. Daar is een kroegje ingericht, „Het loze vissertje" geheten en een Rupelmondse versie van sommige Ni- colaas Kroese-instituten. Aan de Schel de zelf is een oude opslagplaats gepro moveerd tot „Schelderijk", een uitspan ning in het meer populaire genre. On der onze ogen arriveerde er een gezel schap Vlaamse gepensioneerden, dat na een aansporing per luidspreker tot vrol(jk gezang en gedein overging. In een achterwaartse uitbouw van kelder achtige allure is een reeks diorama's opgesteld, waarin hetgeen wjj tot dus verre op onze tocht gezien hadden in enigszins kinderlijke vorm werd ver toond. Dit oord kan men per boot uit Antwerpen bereiken. Scheldefee in Antwerpen De maatschappij, die deze tochtjes or ganiseert, heeft aan de Scheldekade in Antwerpen een boot liggen, die zij als exclusief restaurant exploiteert. Dit wil zeggen, dat men er voortreffelijk eet, alhoewel gepeperd, wanneer men dit in de overdrachtelijk-financiële zin wil verstaan. Wij hebben daar aan mogen zitten in gezelschap van de Scheldefee. Wat de ïaam en de uitverkiezing be treft een vinding van de industriëlen van het toerisme, maar een meisje van stijl. Antwerpen is anders dan de Neder landse steden, onbekommerder van sfeer, maar ons toch ook weer zo na bij, dat sommige Nederlanders liever zuidelijker gaan, naar Brussel, eerder nog naar Parijs. Niet voor ieder. Som migen uit het zuiden van ons land ko men eerder in Antwerpen dan in Am sterdam. Het is een heerlijke stad, ook als men er slechts zo vluchtig vertoeft als wij ditmaal. Het scheepvaartmu seum hadden wij er nog nimmer be zocht. Dat is nu geschied. Het is onder gebracht in het oudste gebouw van Ant werpen, de oude burcht van de stad, „Het Steen", tegen de Schelde aan, de voorzitter van de Zeeuwse kamer van koophandel. Er blijkt een zakelijk man aan het woord, die een reeks fei ten nuchter en overzichtelijk en reeds daardoor boeiend uiteenzet, goed gefor muleerd en niet zonder humor. De zee Is hier vlakbij. Zij vult voor driekwart de Westerschelde, waarvan men de overkant nauwelijks zien kan bij het heiig weer, dat wij er meema ken. Het kleine bronnetje met de brandnetels, daar ginds in Le Catelet, moet ook wel machtig veel hulp gekre gen hebben om het zover te brengen. Men heeft daar niet lang over na te den ken, als men op de nieuwe watertoren van Terneuzen staat zo'n veertig meter hoog. Men kijkt er, juist omdat de ein ders in een zilverig licht verdwijnen, recht de oneindigheid in. Bij helder weer moeten Vlissingen en Antwerpen er gemakkelijk te zien zijn. Nu ziet men er nauwelijks de schimmen van sche pen, die ter hoogte van de Braakman varen. Het stadje zelf overziet men er m zijn geheel. Vooral stroomopwaarts veel nieuwbouw, voorop het nieuwe Ju- lianaziekenhuis nog in aanbouw, daar achter het onlangs gereed gekomen nieuwe gebouw van het Wit-Gele Kruis. De andere kant uit wacht het stadje op ingrijpende wijzigingen, als men straks gaat beginnen aan de grote ver breding van het kanaal Terneuzen-Gent. Meer welvaart zal dit meebrengen. Oase van rusf Van hieruit is er een geregelde boot verbinding met Hoedekenskerke, bij mooi weer een aangename tocht. Wy gaan ditmaal bjj uitzondering per boot naar Vlissingen. In gezelschap van de Zeeuwse V.V.V., die haar zilveren ju bileum viert. En in Vlissingen is het nu, vroeg in mei al druk op het strand. Op de ter rassen van de hotels langs de boule vard is het rustig zitten en k(jken naar Voor men het Steen te Antwerpen binnengaat om er het Scheepvaartmuseum te bezoeken, ziet men zo de levende scheepvaart op de Schelde. luisterend naar de drukte van de we reldhaven. Wat er in de loop der eeuwen op de wateren gevaren en ge vochten heeft kan men er zien en ook hoe stad en haven zich ontwikkeld heb ben. Is men vermoeid geraakt van het klauteren langs de wenteltrapjes bin nen, dan vindt men buiten zon en onder het lommer van de bomen ook koelte op de Scheldekade, waar men rustig zitten kan en uitkijken over het be weeg van schepen op de rivier. Par mantige kleine slepertjes, die al hol lend een grote zeestomer een grote bocht doen beschrijven, overzetbootjes die als schrijverkes over het drukke water krioelen, schepen aan de wal, die gelost worden. Hier is Antwerpen volop Scheldestad. Dit vergeet men weer, als men daarna in het Rubens huis vertoeft, keurig in de staat ge bracht, waarin men denkt dat het in Rubens' tijd geweest is. Met dit ver schil, dat het nu volledig onbewoond is, echt opgepoetst als een museum. Besloten is er de binnenplaats met, als men binnenkomt, rechts het pompje te gen het woonhuis aan, links het werk huis, voor u de machtige poort met de drie bogen, waarachter een weidse tuin. Een oase van rust in een drukke stad. De zee vlakbij Ons drukke reisprogram dwingt reeds tot verder reizen, over Sint Niklaas en Hulst naar Terneuzen. Zeeuws-Vlaande- ren is, ervaren wij, voor wie uit Vlaan deren komt, Nederlandser dan voor de reiziger uit het Noorden. Open en ruim reeds, voorloper.van het vlakke polder land, de nabijheid van veel water hier aan voelbaar, dat alles pas gewassen en gezeemd lijkt. Ook de eerste ont vangst is Nederlands, niet eens van wege de degelijk „aangeklede" borrel, maar wel vanwege de toespraak van wat er op zee voorbij vaart. De nieuwe grote veerboot, de prinses Irene, stoomt er proef, blinkend wit in het licht van de ondergaande zon. Vlissingen is niet de stilste stad van Zeeland, meer vervuld van bedrijvig heid dan Doornik bijvoorbeeld, maar ook kleiner van allure. Het ligt even- IJMUIDEN, 21 mei Opnieuw is een domper gezet op de jaarlijkse haring race ter opening van de nieuwe teelt. Het vorig jaar stond reeds bij voorbaat vast dat de snelle Scheveningse logger „Noorderkroon" met zijn 750 PK motor onbetwist winnaar zou worden, zelfs al zou hij enige uren later gaan stomen dan de andere jagers. Het is precies zo uitgekomen. De „Noorderkroon" had zelfs een zó grote voorsprong, dat het schip IJmuiden kon laten liggen en doorging naar Scheveningen en toch nog de eerste was. Dit jaar had men gehoopt een spor tievere race te krijgen door de treiler- schepen te verbieden vóór vrijdag na Hemelvaartsdag naar zee te gaan. Al leen vleetvissers mogen maandag om 12 uur naar zee gaan. Maar opnieuw is cr een maas gevonden om doorheen te kruipen. De „isoorüerkroon gaat weer meedoen, ni.el als treiler, maar met de vleet. En als reactie daarop heeft de Scheveningse rederij Vrolijk besloten ook de snede „euiin.e" in ,e zeilen. Grote teleurstelling heerst in visserij kringen, die gehoopt hadden, dat de ha ringrace nu weer luister zou bijzetten aan de viering van Vlaggetjesdag «n opening van net nieuwe nanngseizoen. De propaganda, die hiervan uit kan gaan, is echter opnieuw doorkruist door een laten prevaleren van een beperkt persoonlijk belang. De eerste maat jes brengen goud op. Het tweede schip krijgt al een aanzienlijk lagere pi'ijs. De betrokken rederij stelt hier tegen over, dat de „Noorderkroon" in ben zeer grote combinatie zit en dus de vangst van meer dan 20 schepen in volle zee moet overnemen, waar veel tijd in gaat zitten. Maar zelfs al vertrekt de „Noor derkroon" uren later van de haring- gronden, dan nog kan hij gemakkelijk Adverterne wel in een land, dat een oase van rust is. De Schelde, die in Noord-Frankrijk kleintjes begon in een kalme streek, eindigt groots en druk bevaren in een gebied dat even rustig is, evenzeer beheerst door weidse akkers, maar door de nabijheid van zoveel water le vendiger, opener en frisser. Hier eindigt dan onze verkennings tocht langs de Schelde, ondernomen op invitatie van degenen, die in deze ge bieden het toeristenverkeer bevorderen. Wy hebben getracht er objectief ver slag van te doen, zonder iets van per- sooniyke voorkeuren geheel te verdoe zelen. Het is, dachten wy, voor vele Nederlanders een vry onbekend ge bied, waardoor de Schelde stroomt. Er liggen enkele mogelijkheden voor iets anders, vrij dicht bij huis. en met een aantrekkeiyke variatie. Met details moesten wij zuinig omspringen. De toe ristische instanties, die nadere inlich tingen weten, zyn tegenwoordig vry ge- makkeiyk te vinden. Een voorgaand artikel „Reisje langs de Schelde" is 14 mei in ons blad ver schenen. St. Amands, waar Emile Verhaeren geboren is en begraven werd, wijkt, vager wordend, naar de horizon, als men de Schelde verder afvaart. de andere jagers, die zo'n 400 PK heb ben, inhalen. Het meest betreurenswaardige is ech ter wel, dat het algemeen belang hier wordt getorpedeerd om een persoonlijk belang te dienen. Het ziet er naar uit, dat het produktschap, wil het voor vol gende jaren de situatie nog kunnen red den, de bepalingen voor de uitvaart van de haringvloot nog strenger zal moeten maken en daarin ook zal moeten opne men een maximum motorvermqgen. Het schynt pas goed te kunnen gaan als alles en iedereen aan banden is gelegd. ROERMOND, 21 mei In het huis van bewaring is een 23-jarige Engelse soldaat ingesloten wegens aanranding van een 18-jarig meisje. De man bood het meisje, dat hy kende, een lift aan naar haar werk, maar in plaats van rechtstreeks naar haar werk te ryden, reed hy met haar de bossen van Melick-Herkenbosch in. Later heeft het meisje by de politie aangifte ge daan. De soldaat heeft een bekentenis afgelegd. VLISSINGEN, 21 mei Op 4 juni zullen voor de twintigste maal de in de meidagen van 1940 in ons land gesneu velde Franse soldaten worden herdacht. Deze herdenkingsplechtigheid zal wor den gehouden op de Franse militaire be graafplaats te Kapelle in Zuid-Beve land. Naar verwachting zal een tweetal Franse ministers de ceremonie bewonen De namen van deze autoriteiten zijn ech ter nog niet bekend. Mamie Eisenhower was de eerste, die haar echtgenoot na diens te rugkeer uit Europa op het vlieg veld van Washington begroette. (Radio-foto) AMSTERDAM, 20 mei Onver wachts is op 44-jarige leeftijd te Am stelveen overleden de cellist Joop Kle mann. Joop Klemann heeft gestudeerd by Karei Borgers, Henk van Wezel en Max Rodriguez. Van zijn vader, die dee' uitmaakte van het U.S.O., kreeg hy saxofoonlessen. Na de voltooiing van zijn studie was hö enkele jaren werkzaam op het ter rein van de amusementsmuziek. I 1941 trad hy toe tot het orkest van de Nederlandse Opera. Een jaar daarna werd hij daarin benoemd tot solocellist. Dat bleef hy tot 1945. Op 1 augustus van dat jaar werd hy aangesteld als cel list by het Concertgebouworkest. Hy is steeds een van de steunpilaren van de cellogroep van dit orkest gebleven. Bo vendien heeft hij vele malen belangry- ke saxofoonpartüen vertolkt. Met het Concertgebouworkest doch ook met vrijwel alle Nederlandse symfonieorkes ten is Joop Klemann ais cellosolist op getreden. Klemann was voorts lid van het Roge- ri-strykkwartet en van het Amsterdams Kamermuziekgezelschap. Nog zeer on langs werkte hy met het Hekster-kwar tet mede aan grammofoonopnamen van kwintetten van Boccherini. Hy was le raar aan het Amsterdams muziekly- ceum. VELTHOVEN, 21 mei Een zeug van de landbouwer A. Smets verblijd de haar eigenaar op 9 mei met de be- boorte van acht biggen. Tien dagen ia- ter bracht hetzelfde vaken nog eens ze ven biggen ter wereld. De moeder en de vyftien kinderen maken het uitste kend. k ben geen voorstander van eld prikkeldraad, zegt de heer Albert J. A. van Abbe, di recteur van de Karei I Sigaren fabrieken te Eindhoven, die vandaag Abraham in de ogen zal blikken. En met die woorden schildert hij treffend zijn hou ding tegenover het leven, tegen over de mens, die rondom hem leeft en die hy in verschillende hoedanigheden te benaderen krijgt. Albert van Abbe, een van de jonge katholieke werkgevers, die braken met de oud-liberale opvattingen betreffende Junctie en doel van een onderneming, staat open voor moderne opvat tingen en voor de sociale ge dachten. „Momenteel," zegt hij. „zyn wij hier in West-Europa bezig de tolmuren tussen de landen te slopen. Maar zo ook moeten de tolmuren verdwijnen tussen rangen en standen, uiter aard met handhaving van het respect voor elkanderEr dient, meent hij, een gemeenschaps opbouw te zijn, die ontstaat uit de private sector, uit de vrije sfeer. De gemeenschap, die de basis is voor het leven van de mens, dient niet opgetrokken te zijn uit allerhande benepen en benauwde hokjes en schopjes, waarin de mens nauwelijks mens kan zijn. Deze gedachte, het op deze wijze staan tegenover het leven, is de heer Van Abbe natuurlijk met zo maar komen aanwaaien. Deze zijn als het ware geboren uit de omstandig heden, waarmee hij, werkend in het bedrijf van zijn vader, Henri van Abbe, geconfronteerd werd. In de jaren vóór 1940, toen zijn vader het stuur in de fabriek nog stevig in handen hield, maakte de jonge Albert de moei lijke overgang mee van een op het agrarische gerichte bevolking naar de industrie, zoals die zich in Eindhoven voordeed rond 1.135. Deze omschake ling ontwrichtte de verhoudingen in de daar levende en werkende gemeen schapde saamhorigheid onder de bevolkingkreeg een knauw. Deze om schakeling was nodig, daarover zal niemand in twijfel verkeren. Maar voor de Brabantse mens was het niet eenvoudig die band naar elkaar terug te vinden onder de gewijzigde omstandigheden, ook al heeft vooral die Bra bantse mens van huis uit behoefte aan een onderlinge binding. Albert van Abbe vond die gemeenschap onder meer door een voor hem minder prettige omstandigheid. Verwoed jager zijnde, moest hij deze tijd rovende hobby laten schieten, toen na de dood van zijn vader en zijn broer, de leiding van het bedrijf als een zware last op zijn schouders kwam te rusten. Hij zocht en vond een andere hobby: het gilde. In het gilde vond hij de saamhorigheid de gemeenschapsgedachte, die gesteund wordt door geestelijke waarden. Het gilde kreeg daarom volop zijn liefde; hij werkte er voor en gaf, waar en hoe hij kon, zyn steun. Na gewoon gildebroeder te zijn geweest, werd hij in april 1954 geïnstalleerd als gildeheer van het aloude St. Jorisgilde van Stratum. In de leiding van zijn bedrijf spelen deze inzichten we zouden willen zeggen: uiteraard ook een rol. De heer Van Abbe wil in de onderneming vooral zien een levende arbeidersgemeenschap, v-aarin werkgever en -nemer samen werken aan verhoging van eigen geestelijke en materiële welvaart Waarbij nochtans en ook nu weer: uiteraard het winststreven als taak niet terzyde gezet mag worden. Plannen voor de toekomst? Och ja zich als vice-voorzitter van het prae- sidium van de sigarenfabrikantenvereniging, als lid van de Kamer van Koophandel en als bestuurslid van de Éindhovense fabrikantenkring zich blyven beijveren voor hetgeen hij als industrieel wenselijk acht. En dan vooral ook blyven werken aan de totstandkoming van een vestiging van zijn bedrijf m West-Duitsland, een project, dat nu al ongeveer twee jaar veel zora pn activiteit, van hem verlangt. Vandaag, op zijn vijftigste verjaardag, zal men hem in zyn woning te Eindhoven met treffen. Hij is, om de drukte te ontlopen, er eens een paar dagen tussenuit getrokken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 5