ADNAN MENDERES wacht
mogelijk de doodstraf
kleuren
.klavier
Adlai Stevenson ontvouwt
beleidsprogramma F.S.
R O L O Tnieuwe toto
Slachtoffers van vorig Turks
regiem in massagraven en
in koelhuizen gevonden
k
Koninklijke gasten gingen naar school
Eisenhower heeft onhandig en
provocerend gehandeld
Bevolking van Poolse stad
slaags met de politie
Minister verleent toestemming
voor loterij van twintig weken
tie-h iij
SCHRAVENDIJK
Nieuw Russisch
ontwapeningsplan
Persconferentie
van Khroesjtsjev
Demonstratie tegen verbouwing van
het plaatselijke parochiehuis
Stammenoorlog
in Baliemvallei
Ten behoeve van
„Humanitas"
.Het weer.
I Opel-Kapitan 1960 I
I Van Lent-Heemstede I
fliHyn Tliriiiaiis ELEGANTE TASSEN EN BY0UX
^ONfDERDAC 2 JUN! 1960
84ste JAARGANG No. 30534
ANKARA. 2 juni (Rtr., UPI)
Exodus uit Zuid-
Koreaanse liberale partij
*hiie
Eisenhower in
ziekenhuis
Ook Indië wordt bij
overleg betrokken
Indonesië ontneemt
diplomatieke rechten
aan Chinese consuls
Drie duizend papoeas
slaags geweest
WEEKENDTASSEN - KOFFERS
Borstbeeld van Mao
op Mount Everest
Suède dames- en herenjasjes
Opnieuw iets warmer
Het weer in Europa
afgezette Turkse premier Adnan
1 'enderes wacht de mogelijkheid van
*Cri doodvonnis indien hij schuldig
T0rdt bevonden aan schending van
e T urkse grondwet, aldus heeft de
^'Oordvoerder van het militaire co-
5'ié van nationale eenheid, kolonel
-toegroei Allatli, hekend gemaakt.
Dit zou volgens Allatli ook voor
afgezette president, Celal Bayar,
alle voormalige afgevaardigden van
regeringspartij gelden. Kolonel
yhatli deelde verder mede, dat tot
dusver ongeveer 400 democratische
'oen van het parlement, onder wie
of zes vrouwen, zijn aangehouden.
,j,i Zullen worden ondergebracht op
a®t eiland Yassi, een marinebasis
''abij Istanboel.
Allatli verstrekte de eerste officiële
r'jlers over de gearresteerde aanhan-
?':rs van het bewind van premier
j 'enderes. Alle Democratische par-
^nientsleden op drie na zijn aange-
'°uden wegens schending van de
tondwet, door op 27 april te stem-
n'en voor een wet tot vorming van
reu commissie, die een onderzoek zou
"'oeten instellen naar de activiteiten
ADNAN MENDERES
j SEOEL, 2 juni (Reuter) De libera-
ï?h Party van ex-president Syngman
die de laatste acht jaar m Zuid-
9 aan het bewind is geweest, heeft
biBuGn opgehouden een politieke
baa te zPn' toen de meerderheid van
H \r vertegenwoordigers in de Nationa-
bat er8udering uit de partij trad. Na-
he" v"an Syngman Rhee in april 49 li-
ren 'e parlementsleden uit de partij wa-
Setreden, werd hun voorbeeld giste-
li(j' door 55 anderen gevolgd, zodat de
V(A ale partij thans over nog slechts 34
VAeSenwoordigers in de Nationale
r8adering beschikt.
(Advertentie)
^6sPeelt het volledige
Anscochrome, de snelle
Amerikaanse kleurenfilm
Voor elke camera.
£>oor de grote belichtings
speelruimte steeds de juis
te toon; altijd kleurrddk
2 juni (AFP) Me-
i>c a^arn'e Eisenhover is diftsdag na
k'n.'h'hi'»-"" aanval van astmatische
Md RS in het militaire ziekenhuis
KI» tp<"d te Washington opgenomen,
tfe.'t een woordvoerder van het
Hm
8 gisteren bekendgemaakt.
Xi tf\
e ®stand van president Eisenho-
6note is niet ernstig en men
dat zp de volgende week het
ü's weer zal kunnen verlaten.
van de Republikeinse oppositiepartij.
Behalve deze parlementsleden zijn
vijf hoofdofficieren en enige rege
ringsambtenaren aangehouden.
De woordvoerder legde er de na
druk op, dat het leger zich niet heeft
verbonden met de Republikeinen.
Had een Republikein tegen de grond
wet gezondigd, dan zou ook hij zijn
gearresteerd, aldus de kolonel.
Verder verklaarde hij, dat er bewij
zen zijn dat enige parlementsleden
sinds de staatsgreep van vrijdag heb
ben getracht een tegenrevolutionaire
beweging op touw te zetten. De aan
gehouden hoofdofficieren zullen door
een krijgsraad worden berecht. Hun
wordt o.m. ten laste gelegd hun troe
pen order te hebben gegeven op het
volk te vuren. Deze orders werden ge
geven vóór de revolutie, maar in alle
gevallen weigerden de troepen te ge
hoorzamen. Ook zal een onderzoek wor
den ingesteld naar het optreden van de
commissie voor criminele overtredin
gen, die onder het vorige regiem werk
zaam was.
Allatli verklaarde tevens dat in mas
sagraven en koelhuizen in Ankara en
Istanboel een aantal lichamen van
slachtoffers van het vorige regiem is
gevonden, de meesten van hen waren
studenten. In antwoord op vragen van
journalisten over geruchten, als zou
den tot dusver negentig stoffelijke
resten van slachtoffers in geheime gra
ven zijn gevonden, zei Allatli nog niet
de beschikking over alle feiten te heb
ben.
De nieuwe Turkse minister van bui
tenlandse zaken, Selim Sarper, heeft
gisteravond tijdens een persconferentie
meegedeeld in de loop van de dag een
bezoek te hebben gebracht aan ex-pre
sident Bayar, ex-premier Menderes en
de ex-minister van buitenlandse zaken
Zorlu, zulks op verzoek van generaal
Gursel, om te zien hoe zij het maakten.
Hij trof hen in de beste welstand aan
en zij hadden geen behoefte aan extra
voeding, aldus de nieuwe minister, die
hier nog aan toevoegde, dat zij eer
der als gasten dan als gevangenen wor
den behandeld. Volgens minister Sarper
had een der gevangenen wie dat
was, zei hij niet tegenover hem ver
klaard, dat generaal Gursel het enige
heeft gedaan wat hij onder de bestaan
de omstandigheden had kunnen doen.
„Hij heeft een einde gemaakt aan een
situatie, die tot bloedvergieten in het
land zou hebben kunnen leiden", aldus
zou de betrokkene hebben gezegd.
De nieuwe Turkse minister van
handel, Cihat Iren, verklaarde tegen
over de verslaggevers: „Het wordt
tijd, dat de Turkse autoriteiten de
buikriem gaaii aanhalen. Het Turkse
volk heeft reeds genoeg van tekorten
te lijden gehad. Elke toekomstige be
zuiniging moet thans aan de top be
ginnen". De minister, die als profes
sor in de economische wetenschap
pen aan de universiteit van Ankara
is verbonden, verklaarde dat de
waarde van de Turkse munteenheid
na de staatsgreep niet is veranderd.
Er was geen stormloop op de banken
geweest en ook de goudprijs was niet
gestegen. De minister verklaarde ver
der voorstander te zijn van Turkse
toetreding tot de Europese gemeen
schappelijke markt, „maar dit kan
slechts geschieden na een geschikte
periode van voorbereiding".
De vroegere Turkse president en te
genwoordige leider van de Republikein
se volkspartij, Ismet Inönü, heeft gis
teren gezegd dat de omverwerping van
het regime-Menderes een wettige daad
was tegen een onwettige regering. Inö
nü, die in hoog aanzien staat bij veie
Turken, zei dat hij de regering Men
deres tijdens de laatste zittingsperiode
van het parlement had gewaarschuwd
dat zijn Republikeinse volkspartij wel
iswaar geen revolutionaire partij was,
maar dat de daden van Menderes c.s.
tot een revolutie zouden kunnen leiden.
Op een persconferentie in Ankara zei
Inönü dat hij zijn party zou voorgaan
in de door de voorlopige regering be
loofde verkiezingen, maar hij_ weiger
de te zeggen wat voor rol hij in een
toekomstige regering zou spelen, indien
op hem een beroep zou worden ge
daan. Inönü zei dat hjj tijdens de abrup
te regeringswisseling van verleden week
geen rol had gespeeld.
MOSKOU, 2 juni (AFP) De Rus
sische regering heeft een nieuw plan
voor algemene ontwapening^ voorge
steld. De tekst van dit plan is heden
morgen door de Russische minister
van buitenlandse zaken, Gromyko, aan
de ambassadeurs van de Verenigde
Staten, Frankrijk Groot-Brittannië en
Indië, die hij achtereenvolgens ont
ving, ter hand gesteld.
MOSKOU, 2 juni (UPI) Het Rus
sische ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft meegedeeld, dat morgen
ochtend om negen uur Neder
landse tijd een persconferentie zal wor
den gehouden op het Kremlin. Wie het
woord zal voeren is niet bekend. Men
neemt aan dat het premier Khroesj
tsjev zal zpn.
CHICAGO. 2 juni (Rtr., UPI) -
Adlai E. Stevenson, de leider van de
Amerikaanse Democratische partij,
heeft gisteren opnieuw ernstige kritiek
geoefend op het beleid van de Ame
rikaanse regering inzake het incident
met de U-2. Volgens Stevenson is
door de „onhandige en provocerende
behandeling van het U-2 incident
en door de mislukking van de topcon
ferentie een ernstige slag toegebracht
aan het leiderschap der Verenigde
Stalen en is het gevaar van een oor
log per ongeluk vergroot. Stevenson
sprak op een bijeenkomst van de vak
bond van textiel-arbeiders. Voor dit
gehoor beeft bij een programma ont
vouwd, waardoor, aldus Stevenson,
bet initiatief in de koude oorlog zal
worden herwonnen en bet vertrouwen
in bet Amerikaanse leiderschap zal
worden hersteld.
Stevenson, die tweemaal kandidaat
is geweest van de Democratische par
tij voor de presidentsverkiezingen en
mogelijk ook dit jaar kandidaat zal
worden gesteld, hoewel hij daarom niet
heeft gevraagd, somde zijn program
ma in een vijftal hoofdpunten op:
Advertentie
Voor de handel: N.V. vjh GEBR. PETERS
N.Z. Voorburgwal 2, Amsterdam-C.
1. De opbouw van een „afschrlkkings-
mr.cht en een beperkt vermogen tot
oorlogvoering tezamen met onze
NAVO-bondgenoten. dat niet afhanke
lijk zal zijn van de begrotingsbureau-
createn".
2. Versterking van het Westerse
bondgenootschap door het opbouwen
van een krachtiger politieke en eco
nomische gemeenschap in de vrije we
reld, en de instelling van een atlanti-
sche raad, die een gemeenschappelijke
politiek van de NAVO-landen zou moe
ten vaststellen.
3. Een samengaan van de V.S. met
hun Westerse bondgenoten in een hulp
programma op lange termijn voor de
onderontwikkelde landen,
4. De V.S. dienen duidelijk te maken
dat algehele ontwapening onder inter
nationaal toezicht noodzakelijk is.,
5. Betere voorzieningen op het gebied
van onderwijs, wetenschappelijk on
derzoek, gezondheidszorg en woning
bouw.
Stevenson betoogde ln zijn rede, dat
de Amerikaanse regering verdeeld is
op het punt van ontwapening en dat
de president de bestaande conflicten
niet tot oplossing heeft gebracht, even
min ais hij een duidelijke politiek heeft
gevolgd, in het bijzonder wat betreft
het nastreven van algehele ontwapening
en het beëindigen van de kernproeven.
In beide gevallen namen de Russen
het initiatief en gingen zij met de eer
strijken, aldus Stevenson.
Hij wees op de noodzaak van de in
stelling van een speciale afdeling on
der de minister van buitenlandse zaken,
die belast zal moeten worden met de
grote, ingewikkelde en verwaarloosde
taak van vrede en ontwapening, die
een symbool zal zijn van America's
vastberadenheid om de wereld van de
waanzin weg te leiden. Stevenson voeg
de hieraan toe, dat de Westelijke bond
genoten een grote bijdrage zouden kun
nen leveren voor de gemeenschappe
lijke militaire kracht
Advertentie
succesvol - sieriyk
Official dealer
WARSCHAU. 2 juni (AFP) In
de Westpoolse stad Zielona Gora heb
ben maandagmiddag ernstige botsingen
plaats gehad tussen de politie en een
deel der bevolking. Aanleiding hiertoe
was een besluit van het gemeentebe
stuur om een parochiehuis te verbou
wen tot een gemeenschapsgebouw. Toen
de hiermee belaste arbeiders met hun
werk wilden beginnen, werden zij daar
in verhinderd door vrouwen, die zich
in steeds groter wordend aantal bij het
parochiehuis verzamelden. Tenslotte
moesten de arbeiders het veld ruimen.
De plaatselijke politie wilde ingrijpen,
maar de vrouwen kregen versterking
van de kant van het mannelijk deel der
bevolking, zodat ook de politie na eni
ge schermutselingen zich moest terug
trekken.
Hierna trok de opgewonden menigte
naar het centrale commissariaat,
waarvoor zij een demonstratie hield
onder het uiten van scheldwoorden, het
gooien met stenen en het vernielen' der
ruiten. Tenslotte werd de menigte ver
spreid door vanuit het ongeveer 120 ki
lometer verder gelegen Poznan te nulp
geroepen politieversterkingen, waarbij
gebruik werd gemaakt van traangas,
echter niet voordat vrij ernstige ge
vechten waren geleverd en twee poli
tieauto's in brand waren gestoken. Ver
scheidene personen werden gewond en
een aantal demonstranten werd in ar
rest gesteld.
Naar werd vernomen zouden tussen
de plaatselijke autoriteiten en de gees
telijke autoriteiten besprekingen wor
den gevoerd over de verbouwing van
het parochiehuis in een gemeenschaps
gebouw, maar men schijnt nog geen
overeenstemming te hebben bereikt.
Telefoon 38810 g
DJAKARTA, 1 juni (Rtr.) Een
woordvoerder van het Indonesische de
partement van buitenlandse zaken heeft
vandaag op een persconferentie bekend
gemaakt, dat de Indonesische regering 'e
diploruatieke rechten heeft ingetrokken
van de consuls van communistisch China
te Medan en Bandjermasin.
De Indonesische regering had aan de
regering te Peking om ontheffing van
deze beide functionarissen van hun pos
ten verzocht, omdat zij geen gehoor had
den gegeven aan de wens van de Indo
nesische autoriteiten, zich niet te men
gen in de repatriëring van Chinezen uit
Indonesië. De regering te Peking heeft
aan het Indonesische verzoek om ont
heffing echter geen gevolg gegeven, al
dus de woordvoerder.
PORT MORESBY, 2 juni (U.P.I.)
Volgens een in Port Moresby, Austra
lisch Nieuw Guinea, ontvangen bericht,
is er tussen 3000 Papoea's in afgelegen
districten van Nederlands Nieuw
Guinea een hevige stammenoorlog ge-
geleverd. Een Baptistenzendeling heeft
meegedeeld dat er tenminste dertig
inheemsen zijn gedood en velen zijn
gewond gedurende de gevechten, dia
twee dagen en twee nachten hebben
geduurd. Twaalf nederzettingen zouden
zijn verwoest in de Baliemvallei, in
het middenwesten van Nederlands
Nieuw-Guinea. Australische autoritei
ten zeiden niets over stammenoorlogen
in het gebied te bebben geboord.
Tijdens het staatsiebezoek aan Bel
gië hebben koningin Juliana en
prinses Beatrix woensdag een be
zoek gebracht aan de Europese
school in de omgeving van Brus
sel. De foto boven laat de koningin,
koning Boudewijn en de kroonprin
ses zien tijdens het aanhoren van
een toespraak. De koninklijke gas
ten woonden ook een les bij en
zetten zich tussen de leerlingen in
de banken neer (foto onder). Op
de voorgrond ziet men prinses
Beatrix (met hoed en bloemen). De
koningin (met hoed en tas) zit
vooraan, terwijl koning Boudewijn
(met hand aan de kin) achter haar
heeft plaatsgenomen. Voor verder
nieuws over het staatsiebezoek zie
elders in dit blad.
Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 1 juni Bij wijze van
hoge uitzondering heeft het ministerie
van Justitie vergunning verleend voor
een nieuwe wekeiykse loterij, kortweg
Roiot genoemd, gedurende een tijd van
20 weken. Het prysvraag-service-bureau
Laurens A. Daane organiseert deze op
de Duitse Lotto geiykende loterij ten be
hoeve van de Nederlandse vereniging
voor maatschappeiyk werk „Humani
tas". Volgende week wordt de lotery,
die door het vergroten van de winstkans
aan het Nederlandse publiek is aange
past, in ons land geïntroduceerd.
Het toekennen van de vergunning
kwam voor de organisatoren zeer on
verwacht. Reeds medio 1959 had het
prijsvraagservice-bureau een aanvraag
ingediend, die was afgewezen. Een nieuw
en ander gesteld verzoek volgde, doch
de berichten uit Den Haag waren ook
ditmaal weinig hoopgevend, maar 11
mei gaf de minister na een bespreking
opeens zpn toestemming. „Echter", zo
verzekerde de hoofdcommissaris van
de Amsterdamse politie namens de mi
nister, „de toestemming geldt bp hoge
uitzondering en slechts voor de tpd van
20 weken". Des te verrassender is het
toekennen van deze vergunning, omdat
een wijziging van de Loterywet op sta
pel staat. De voetbal-toto en Caritas-
pool werken nog met tydelyke vergun
ningen.
Rolot start volgende week. Er heb
ben zich al duizend sigarenwinkeliers
gemeld als gegadigden voor een Ro-
lot-agentschap.
Voor de nieuwe loterp is een speciaal
controlesysteem ontworpen. Dinsdags
avonds, na binnenkomst, worden de
kaarten genummerd en gemicrofilmd,
's Woensdagsochtends zal notaris mr. F.
A. Gelder uit Amsterdam de zes voor
die week prpsbepalende letters trekken.
De kaarten worden daarna tweemaal
op de goede oplossing gecontroleerd.
Zowel de trekking als de controle van
de kaarten gebeurt onder politietoezicht.
Wanneer in een bepaalde week geen goe
de inzendingen worden ontvangen blijft
het pryzenbedrag staan voor de volgen
de week. De heer L. A. Daane, de ont
werper van het spel, meent, dat de
hoofdprps nooit meer zal bedragen dan
25.000 gulden, daar dat in het systeem
van het spel zit opgesloten. De kans op
een hoofdprps is bp de Rolot een op de
circa 177.000 tegen bp de voetbaltoto
een op de 13.5 miljoen.
Om Rolot tot een nieuwe nationale
toto te maken heeft het prpsvraagbu-
reau aan alle liefdadigheidsverenigingen
in het land een uiteenzetting gestuurd
van de nieuwe loterp met het verzoek of
de verenigingen of instellingen de „na
tionalisatie" van de loterij willen onder
steunen. Het bureau hoopt door een groot
aantal adhesiebetuigingen een doorlo
pende vergunning voor de toto te ver-
krpgen. De heer Daane veronderstelt,
dat een jaarlijkse netto-opbrengst van
25 miljoen gulden zal kunnen worden
verkregen voor de liefdadige instellin
gen. Dat zou zestig proeent van de to
tale bruto-opbrengst zpn.
Advertentie
TR, HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEFOON 2041S
HONKONG, 2 juni (Reuter) De
drie Chinezen die er op 25 mei in zpn
geslaagd de Mount Everest te beklim
men, hebben het laatste stuk, boven de
8.830 meter, afgelegd zonder hun zuur
stofapparaten, doordat de voorraad
zuurstof op was. Dit heeft bet commu
nistische persbureau Nieuw China uit
het basiskamp van de expeditie gemeld.
De mannen hadden een half uur nodig
om een rots van één meter te beklim
men en na elke stap moesten zü lange
tijd rusten.
Toen zp om 4.20 uur op 25 mei de top
hadden bereikt, hebben zp een Chine
se vlag, een borstbeeld van partyleider
Mao Tse-Toeng van twintig centimeter
hoog en een stuk papier, yvaarop het feit
van de beklimming was vermeld, op het
hoogste punt achtergelaten. Op de te
rugweg hadden zp op een hoogte van
ongeveer 8.690 meter gefilmd. Op de top
hadden zy dit bp gebrek aan licht niet
kunnen doen, aldus Nieuw China.
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESIRAAT («il KONINGSPLEIN), AMSTERDAM JEL 223596
Verwachting tot vrijdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Droog en zonnig weer met iets
hogere temperaturen. Vannacht
zwakke wind en hier en daar
mist, morgen zwakke tot matige
wind tussen noord en oost.
Zon: 4.24-20.52. Maan: 13.12-1.29.
Station Weer
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Zd.-Limburg
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
max. min. neersl.
temp. temp. af gel.
gisteren
24 uur
zw. bew.
14
11
0
mist
18
10
0
licht bew.
18
11
0
mist
15
7
0
onbew.
18
8
0
mist
19
9
0
onbew.
21
11
0
mist
21
9
0
onbew.
21
11
0
licht bew.
19
10
2
onbew.
17
9
0
onbew.
23
10
0
zw. bew.
16
9
0
mist
21
9
0
geh. bew.
22
13
0
onbew.
23
11
0
onbew.
26
12
0
onbew.
24
12
1
zw. bew.
24
19
0
onbew.
20
11
0
onbew.
24
12
0
licht bew.
20
10
0
zw. bew.
21
13
0
onbew.
22
9
0
regen
25
13
onbew.
24
12
0
zw. bew.
29
12
1
zw. bew.
27
17
0
(Advertentie)
GROTE HOUTSTRAAT 51
in KOFFERS en TASSEN
een keuze uit 1000,
in KOFFERPLAAT
VULCAN FIBER
AMERIK. CORD
LEDER
ANSLER KOFFERS
JUNEAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
isssrzs» iiiniufc ui iDi [ucriiE rmiPAUT
mtUWt nAAnLtfflolnt LUUnAN I
«Oofdredactie: Dr., H. v. RUN en W. Sever**. V<x>' klachten over de bezorging «e 5.30 uw
avonds tel. 21544.