ANKARA, stad met twee gezichten
Turkse hoofdstad worstelt met
enorme clandestiene vestiging
Communisme heeft in Afrika tot
nu toe vrijwel ongekende kansen
Propaganda benut overheersing door
christelijke naties uit het Westen
Plan voor Europese hoofdstad
in drielandengebied
MELANCHOLISCH GEFLUIT EN GEGROM VAN BULLDOZERS
De taxi blijft 's nachts rustig op
uw hielen rijden, geregeld beleefd
doch aandringend toeterend
Belangrijke taak
voor katholieke
inlandse pers
ÜH
Exterritorialisering van Nederland
Belgisch-Westduits gebied
voorgesteld
IN DE BUURT VAN AKEN
ZATERDAG 4 JUNI 1960
pagina 12
Het geboortejaar van het moderne Ankara is 1920, het jaar
waarin Ataturk vanuit deze stad de onafhankelijkheidsoorlog
begon, die eindigde met het in zee drijven van de Grieken bij
Izmir. Het oude Ancyra echter moet reeds hebben bestaan in de tijd
van de Hittieten, een volk dat bekend is om zijn kunstig ijzersmeed
werk en dat in de 13e eeuw vóór Christus een groot deel van Klein
Azië beheerste. De stad werd gebouwd op een strategisch zeer be
langrijk punt: een klein rotsplateau op ruim 1000 m. hoogte naast
een kruispunt van twee belangrijke karavaanwegen. Geen wonder
dat in de loop van duizend jaar vele veroveraars hebben geprobeerd
zich van de stad meester te maken: vanaf Alexander de Grote in de
4e eeuw vóór Christus, via de Romeinen tot de gevreesde Mongolen-
stortvloed van Timoer Lenk aan het eind van de veertiende eeuw.
Na de val van Constantinopel in 1453 werd de stad een belangrijk
handelscentrum: lange karavanen vonden 's nachts een toevlucht
binnen het karavaan-serail, de meterdikke muren beschermden have
en goed tegen overvallen, die op de hoogvlakte aan de orde van de
dag waren.
E
Ei
Oude provinciestadje
symbool van moderne
Turkse staat
We kunnen de communisten
veel verwijten, maar we
kunnen ze er onmogelijk
van beschuldigen, dat ze zich aan
negervervolging hebben schuldig
gemaakt. Tot nu toe hebben ze de
Afrikanen geen strobreed in de
weg gelegd. Het zijn niet Rusland,
Tsjechoslowakije of China die de
Afrikaanse landen overheersen,
maar christelijke naties als Frank
rijk, Engeland, Portugal en Bel
gië. Hoe nobel deze landen hun ac
tiviteiten en doelstellingen in Afri
ka ook voorstellen, er zijn steeds
meer negers die hen gaan be
schouwen als parasiterende onder
drukkers, vooral sinds pers en ra
dio in heel Afrika bekendheid
hebben gegeven aan de politiek
van de Zuid-afrikaanse premier
Verwoerd en zijn geestverwanten.
Het toeval dat Afrika over
heerst wordt door zich christelijk
noemende westerlingen is betere
propaganda voor het communis
me in Afrika dan alle rode kunst
manen en atoombommen samen.
De communisten kunnen met een
meewarig en volmaakt onschuldig
gezicht de negers beklagen om hun
jarenlange slavernij en met ver
ontwaardiging de westerse landen
ervan beschuldigen, dat zij de ne
gers hebben geknecht met hun ko
loniale systeem. Niemand in Afri
ka zal in staat zijn de commu
nisten gelijke verwijten te maken.
Want al martelden ze duizenden
onschuldigen in Hongarije, Polen,
Tibet en elders, het waren daar
geen Afrikaanse slachtoffers die
vielen, maar verre, onbekende
vreemdelingen: Een brok vrije re
clame voor de communisten, dat
ze uitbuiten tot en met.
iAMüit wa
immmh
afiafcit
>Vj<i3' >v>3
..y.jn K
iiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimiiiiiiiiimitniiiiiiiiiiiiiiiiii
In het centrum van Ankara staat op
een groot plein een standbeeld van
Kemal Ataturk, de stichter van het
moderne Turkije.
Na de bijeenroeping van het natio
nale parlement in het kleine provincie
stadje werd Ankara het symbool van
het nieuwe, naar europeanisering stre
vende, Turkjje. De weinige grote ge
bouwen werden direct door de nieuwe
regering in beslag genomen en Ataturk
Het door een Duitse architect een nog
bescheiden plan ontwerpen voor de
bouw van zijn hoofdstad. Het werd een
plan voor een stad met 200,000 inwo
ners met het uiterlijk van een moder
ne provinciestad :r enkele brede winkel
straten rond het regeringskwartier en
verder rustige woonwijken, de straten
omzoomd door bomen en brede trot
toirs met groenstroken. De hoofdstad
Sroeide echter te snel, misschien me-
e door de neiging van de regering al
les vanuit Ankara te willen regelen. Na
de tweede wereldoorlog ging het inwo
nertal met sprongen omhoog en is mo
menteel de 700.000 gepasseerd. De stad
is de plannenmakers uit de hand gelo
pen.
Er heerst een koortsachtige bouw
activiteit. In de rustige wijken rond het
centrum worden nieuwe regeringsge
bouwen en zakenpanden opgetrokken,
de groenstroken en brede trottoirs ver
dwijnen om plaats te maken voor bre
de rijbanen omzoomd door kubussen
van glas, beton en staal. Men werkt
dag en nacht aan de bouw van weg-
kruisingen op ongelijke hoogten, zoals
op de Gazi Mustafa Kemal Bulvari.
Overal klinken het knetteren van dril
boren en het gegrom van bulldozers.
De gemeentelijke diensten kunnen de
oei van de stad, ondanks grote
achtsinspanning, niet bijhouden. Be-
aaide stadswijken krijgen maar de
..alve dag leidingwater want de reser
voirs zijn niet toereikend, bovendien is
het drinkwater van de hoofdstad notoir
slecht en koopt men voor de consump
tie vaak gebotteld water. Ook de elek
triciteit pleegt nog al eens uit te val
len. Overbelasting en veelvuldige repa
raties en aanleg van nieuwe leidingen
z\jn hieraan schuld.
Gelukkig zijn er abri's bij de bushal
tes, want lange wachttijden zijn geen
uitzondering, al ziet men dagelijks
nieuw materiaal op straat verschijnen.
De bezitter van een telefoon mag zich
gelukkig prijzen, toch moet hij een
ruime voorraad geduld bezitten. De
centrale is weliswaar van een gere
nommeerde Duitse fabriek, maar de
apparatuur is overbelast en men kampt
met gebrek aan goede technici. Zo
doende krijgt men nog al eens de ver
keerde aansluiting, ook al heeft men
het juiste nummer gedraaid.
Het is beslist onjuist te zeggen dat
de bouwers van het nieuwe Ankara
zonder planning werken, alleen is een
dergelijke groef niet bij te houden. Het
Is de opbouw van een metropool vol
gens Duits-Amerikaans patroon. De
rijen moderne woonflats lijken frap
pant op wijken van Düsseldorf. In het
stadsdeel „Bahcelievler" (de tuinstad)
heeft men de Amerikaanse methode
van bloknummering van de woningen
toegepast. De straatverlichting van de
frote wegen, moderne t.l.-buizen, is
ijzonder goed. Men houdt al rekening
met de verkeersdrukte van een mil
joenenstad: moderne autobanen, voor
zien van brede viaducten liggen in een
ring om de stRd en vormen een voor
treffelijke verbinding tussen de buiten-
wijken.
Een van de grootste problemen
waar Ankara mee worstelt is de
grootscheepse clandestiene vestiging
van mensen uit de dorpen aan de
rand van de hoofdstad. Dit zijn de
overnight slums": Agglomeraties
van krotwoningen, opgetrokken uit
leem en afvalmaterialen. De men
sen arriveren aan de stadsrand en
bouwen zich in één nacht een derge
lijk optrekje. De volgende dag „wo
nen" ze in Ankara, aangetrokken
door de schittering van de grote
stad, velen ook omdat hun familie
leden het al eerder hebben gepro
beerd. Een week later kan men ze
tegenkomen als schoenpoetser, straat
venter, vaak ook krijgen ze „vast"
werk tegen een bijzonder laag loon,
zelfs in vergelijking met de Turkse
levensstandaard.
Als gevolg van deze aanwas kan
geen enkele stedelijke autoriteit u het
juiste aantal inwoners van de stad noe
men, men schat het tussen de 700.000
en 900.000 inwoners. Men kan zich ook
nauwelijks een grotere tegenstelling
voorstellen dan tussen de riante Ata-
turkboulevard met zijn winkelgalerijen,
zelfs ondergronds, waarover de duizen-
een kacheltje gestookt met afval of
soms zelfs met gedroogde mest.
Vooral in de dorpen heeft men de ge
woonte de mest in flappen tegen de
muur te gooien om ze later, gedroogd,
als brandstof te kunnen gebruiken. De
hoogvlakte is vrijwel boomloos, er
heerst dus groot gebrek aan hout.
Staat ge naar de dansende mannen te
kijken en gedraagt u zich niet te veel
als een blasé toerist, ongetwijfeld zullen
de mannen u uitnodigen binnen te ko
men. U bent „Höss Geldiniz", welkom in
hun huis. Ze zullen u thee aanbieden
in sierlijk gevormde glaasjes en met
een tiental Turkse woorden en gebaren
taal kunt u een heel gesprek met hen
voeren. Een Nederlands kwartje gaat
van hand tot hand, vol bewondering
strijkt een oude herder met zijn vinger
over de beeltenis van de Koningin. Bij
uw afscheid moet u niet vergeten een
van de mannen een klein cadeau in de
hand te drukken, géén sigaretten, neen,
iets persoonlijks, iets dat u zélf moet
afstaan, bijvoorbeeld een ijzeren pijp-
krabber.
Eenmaal weer buiten ziet men, over
de heuvel de glanzende neonreclames
van „Alman Hava Yollari" (Duitse
Lufthansa) of „Bulvari Palas" waar
een barman de glazen staat op te wrij
ven en verveeld geeuwt tegen een fles
whisky
Dit zijn de twee gezichten van de
hoofdstad. Ze zijn overigens niet
strikt te scheiden: Nieuw Ankara
heeft nog vele oosterse trekjes. Wat
denkt u van de moderne flatbewone
die, toen een storm vijf pannen van zijn
dak rukte, het gat doodleuk dicht-
smeerde met leem, de oude beproefde
methode op de dorpen. Het oude ge
bruik, dat beoefenaars van één beroep
gingen samenwonen in dezelfde wijk of
dezelfde straat is beslist nog niet ge
heel verdwenen. Op de „Anafartalar
Caddesi" kunt u acht juweliers naast
elkaar aantreffen, even om de hoek rij
gen zich de panden van twaalf textiel
zaken aaneen.
Er heerst dan ook een felle concur
rentie. De eigenaars, geposteerd in de
deuropening, fixeren u met haviksogen.
Eén aarzeling voor de etalage en een
vloed van prijzenswaardige eigenschap
pen, die u nooit zou hebben gezocht
achter de simpele sjaal die u stond te
bekijken, wordt over uw hoofd uitge
stort. De mooiste artikelen liggen na
tuurlijk altijd binnen in de winkel:
„Wil de klant in spe meneer maar
even volgen? Dan zal meneer hem
iets speciaals laten zien!"Gaat u
rustig mee, de man zal u niet bedrie
gen, want alle prijzen zijn per rege
ringsdecreet vastgesteld en moeten op
de artikelen vermeld staan.
Weer buiten zult u slenterend door
Ulus, het nijdige getik horen van
schrijfmachines. Hier zitten de pu
blieke schrijvers. Ze handelen uw of
ficiële, en zelfs uw private correspon
dentie af. Gezeten achter een wankel
zwiepend tafeltje hameren ze de hele
dag op een schrijfmachine van het
type dat het in 1900 goed moet heb
ben gedaan op een Amsterdams ef
fectenkantoor. Mens en apparaat
worden tegen zon en regen be
schermd door een opgestoken para
plu „Chamberlain 1938", vastgebon
den aan een tafelpoot.
Luxe goederen als ijskasten en auto's
zijn in het deviezenarme Turkije zeer
den grote Amerikaanse wagens voort-
schieten en het tweede gezicht van de
hoofdstad: de „slums" achter de Cita
del.
Herders in Ankara
Op een lenteavond, wanneer de maan
speelt met nevelflarden rond de toppen
van de „Elmadag" (Appelberg) moet
men eens afdwalen naar de wijk „Al-
tindag" achter „Ulus"langs de onge
plaveide straatjes, zomers een stof
wolk, 's winters een modderpoel rijgen
zich de optrekjes aaneen, vaak afge
dekt met stro of opengesneden blikken
voor benzine of „corned beef'. Plotse
ling hoort u vreemde melancholische
fluitmuziek: op een kruispunt dansen
tien mannen in een kring, de ellebogen
op eikaars schouders. Het zijn herders
uit Erzurum, 800 km ten oosten van
Ankara, een onherbergzaam oord, waar
de sneeuw nog dik op de hellingen ligt
als de knotwilgen langs de schaarse
beekjes rond de hoofdstad al uitbotten.
Hun bestaan daar is hard: drie maan
den hitte, negen maanden winter, niet
ver van de bijbelse bergreus de Ararat.
Overigens behoren ze tot de gelukki
ge immigranten: ze werken op de
nieuwbouw van een ministerie. Des
avonds wordt er gedanst en gemusi
ceerd voor de hut: schaars gestoffeerd
met enkele versleten kleedjes, kussens
en een vierkant meubelstuk: bed voor
vijf personen. In de winter wordt het
huisje op temperatuur gehouden door
duur. De huisvrouw in Ankara probeert
aan een ijskast te komen door déze
over te nemen van een vertrekkende
Amerikaanse familie. Er is hier een
kolonie van 20.000 Amerikanen, voor
een groot deel werkzaam bij de Gento,
de centrale verdragsorganisatie (het
vroegere Pact van Bagdad). Deze fa
milies kunnen, door de grote vraag,
hur gebruikte apparaten voor hoge prij
zen van de hand doen. Raakt zo'n appa
raat, eenmaal verhuisd naar een Turks
huisgezin, defect, dan is Leiden, of lie
ver Ankara in last. Reparateurs laten
zich duur betalen, zó ze er al zijn.
De taxichauffeur ls geen fenomeen,
het beschrijven waard: Politiek gezien
behoort hij tot de regeringspartij. Hij
heeft een hekel aan links en rechts.
De middenmoot ligt hem zo na aan het
hart dat hij onder geen enkel beding
opzij wenst te gaan, een grappig trek
je in het chauffeurskarakter dat op
nauwe wegen echter tot onnodig stem
menverlies voor de regeringspartij zou
kunnen leiden. Het taxipark van Anka
ra zou men gerus' een aparte stadswijk
kunnen noemen. Vele chauffeurs leven
dag en nacht in de wagen en een men
selijk wezen dat met handbagage loopt
heeft op hen de uitwerking van de be
kende rode lap op de stier. Loop des
morgens om vijf uur eens met een tas
over de Atatürk, de taxi aan de over
kant zal desnoods het middenplantsoen
even „nemen" om zijn concurenten
voor te zijn. Wéé degene die 's nachts
om twee uur naar huis terugkeert van
visite of partijtje. De taxi zit u rustig
op uw hielen, van tijd tot tijd
beleefd doch aandringend toeterend.
Bij consequente weigering zal de chauf
feur eerst zijn schouders ophalen en
verontwaardigd wegschieten om na een
minuut weer zachtjes langs te glijden:
„meneer moet toch beslist een taxi ne
men."
Auto-rijden is, naast voetballen, een
nationale Turkse drift. De voetganger
is volkomen vogelvrij. Is het zebrapad
in Nederland al riskant, in Ankara zou
den de zebra's slechts nut hebben, ge
flankeerd met Spaanse ruiters. Wel
moet gezegd worden dat de politie op
meerdere plaatsen ingrijpt en voetgan
gers laat oversteken.
Inderdaad kan men wel zeggen dat
Ankara hèt symbool is van het nieuwe
Turkije: het werkt hard aan zijn ont
wikkeling in westerse zin, maar volgt
misschien te nauwgezet een Duits-Ame
rikaans patroon, waarbij het zeer be
slist te veel projecten ineens wil aanpak
ken. R. BUVE
Betogingen van de „Wafanyi kazi wa Tanganyika" (de arbeiders van Tanganyikain de hoofdstad Dar es Salaam. Op
witte doek die zij met zich meedragen staan hun eisen: Zelfbestuur zonder uitstel, gelijke rechten voor allen en vrea
Zullen zij het in de toekomst hierbij laten?
In Ankara heerst een koortsachtige
bouwactiviteit. Hele wijken schie-
ten uit de grondwaarbij men vol
gens een typisch Duits-Amerikaans
patroon te werk gaat. De rijen
moderne woonflats lijken frappant
op die in de nieuwe wijken van
Düsseldorf.
Dr. Julius K. Nyerere, de populaire en
verstandige leider van de machtige po
litieke partij, TANU (Tanganyika Afri
can National Union). Hoogstwaarschijn
lijk zal hij de eerste President van het
vrije Tanganyika worden. Men hoopt
dat hij aan het communisme zal kunnen
weerstaan.
Steeds weer ontmoet ik optimisten
die me verzekeren dat het niet zo'n
vaart zal lopen met het communisme
in Afrika, ook al lezen ze in hun krant
dat de Sovjet-Unie „Afrika-dagen" or
ganiseert, dat Khroesjtsjev in de herfst
naar Afrika zal gaan en dat de Pray-
da heeft meegedeeld dat de Sovjet-Unie
„zal doorgaan de volkeren van Afrika,
die voor hun vrijheid strijden, te steu
nen met alle middelen".
Vanwaar dat optimisme? Waar base
ren die zonnige zieners hun conclusies
op als ze verkondigen dat er geen
plaats is voor communisme in het
zwarte Afrika? Ze komen aan met een
verbazend naïef argument: „Kijk eens
hier," glimlachen ze, „de negers zijn
van nature godsdienstig en vrijheidlie
vend, terwijl het communisme tegen
godsdienst en vrijheid vecht. De negers
zullen dus niets met het communisme
te doen willen hebben."
Ik geef toe dat de negers zich voelen
aangetrokken tot godsdienst en dat ze
snakken naar vrijheid, zoals wij dat
deden in de bezettingstijd. Maar dacht
u nu heus dat de communisten daar
geen rekening mee zullen houden? Ver
wacht u werkelijk dat de communisten
zich zullen aandienen in Afrika met de
leuzen: „Ruim de godsdiensten op.
Dood aan de vrijheid?" Zulke stum-
perdjes zijn het niet. Er is niets wat
het communisme belet met een gebed
op de lippen en wapperende vrjjheids-
vlag zijn intrede in Afrika te doen en
daar als vrijheidsheld en beschermer
van geloof en zeden te poseren totdat
het met zijn duivelssterk magnetisme
van bedrog en dwang alle macht tot
zich getrokken zal hebben.
Het is mogelijk dat temand een
studiereis maakt in Afrika zonder
sporen van het communisme te ont
dekken. Ik ben 8 jaar in Tanganyika
(Oost Afrika) werkzaam geweest. Al
die tijd heb ik niets gevonden waar
mee ik de aanwezigheid van georga
niseerd communisme bewijzen kan.
Wel liep ik typen tegen het l^jf met
opstandige communistische ideeën.
Maar dat zegt niets. Zo kom je er
overal tegen. Ze waren er al voordat
Marx schrijven kon.
Of het communisme in Tanganyika
tracht binnen te dringen is een andere
kwestie. Ik heb deze vraag voorgelegd
aan de grote leiders van de vakvereni
gingen in Tanganyika. Volgens hen is
er niets aan de hand: „We hebben nog
nooit iets gemerkt," vertelden ze.
„Is er nog nooit iemand geweest die
getracht heeft jullie voor het commu
nisme te interesseren?"
„Nee, nooit."
„Hebben ze jullie wel eens een com
munistisch blad of boek toegestuurd?"
„We hebben nooit iets van die aard
ontvangen."
Deze antwoorden mogen bemoedi
gend klinken, geruststellen doen ze me
absoluut niet. Goed, laten we aannemen
dat die leiders de waarheid spraken,
toch ben ik er zeker van dat de vloed
van het communisme al lang knaagt
aan de dijken van Tanganyika's goedge
lovigheid en dat zijn propaganda
reeds tot in de binnenlanden is door
gesijpeld. Diep in die binnenlanden heb
ik communistische radio-uitzendingen
beluisterd. Glashelder kwamen ze door,
ook al bediende ik me van een goed
koop batterij-ontvangtoestelletje.
In de periode 19581959, toen ik re
dacteur was van de Afrikaanse krant
KIONGOZI, werden me verschillende
pamfletjes toegezonden die de groei
en bloei van het nieuwe China bezon
gen. Waarom men die pijlen nu juist op
mjj afschoot is me een raadsel. Ook
al hekelde de KIONGOZI de sociale en
koloniale mistoestanden, communisti
sche neigingen toonde zij allerminst.
Hoe het zjj, als men meende dat die
pamfletjes aan mij niet vergooid wa
ren, mogen we aannemen dat er ook
anderen in Tanganyika met dergelijke
present-exemplaren werden verrast.
Een advertentie uit Peking
Een briefwisseling met een zekere
Guozi Shudian uit Peking toont even
eens aan dat mijn vrees voor commu
nistische infiltratie niet ongegrond is.
Deze Guozi Shudian berichtte me dat
hij gaarne een advertentie wilde plaat
sen in onze KIONGOZI. Toen ik hem
schreef dat ik belang stelde in de in
houd van zijn advertentie en dat ik ook
wel wilde weten hoe hij me vanuit het
verre Peking dacht te betalen, zond
hij me per luchtpost het vriendelijk
verzoek deze tekst in de KIONGOZI
op te nemen:
„Wilt u alles over China weten? Chi
na Pictorial verschijnt twee keer per
maand in het Engels, Arabisch, In
disch, etc. Het is juist wat u zoekt. Dit
blad toont u duidelijk, door het oog van
de camera, hoe de verschillende natio
naliteiten in China onversaagd werken
om hun vaderland op te bouwen, hun
levensstandaard voortdurend te vet*
teren en de wereldvrede te verdedig®^
Het brengt u op de hoogte van Chin»
moderne kunst en cultuur en publicé®
herhaaldelijk reproducties van Chme'j
kunst, korte verhalen en dergelijke,
bladzijden foto's in elke afleveriu»,
waarvan 10 in schitterende kleure
druk." -t
Daarna voigde een lijst van ande',.
Chinese tijdschriften en nog een
stimulerende bijzonderheden. Bij de «L,
vertentie was een cheque ingesloj®
tallen Engelslezende Afrikanen met
kiemen van het communisme hebO"
besmet.
Vanzelfsprekend heeft de £irIfp'
Guozi Shudian de KIONGOZI b'
kunnen misbruiken. Helaas, er ZJL
nog vele andere kanalen. Er is ge~
twijfel aan: De communistische PJL
paganda-lectuur zal de Afrikanen
reiken. Wat een kansen! Zij zal
rmkheaY,
6»
Afrikanen wijzen op de heerïjjkhec1^
van een rood Utopia en op de ellen",,
die nu hun deel is onder het juk
de christelijke kapitalisten:
„Slaven van de blanke (christM
immigranten, we hebben medeliidf.
met jullie. Zij laten jullie hun villfl
bouwen, terwijl jullie amper een da
boven jullie hoofd hebben. Jullie
mo'
üuvcn juiiie nuuia neDDen. ,gn ill
gen stofhappen als zij voorbij stuiv
hun comfortabele auto's, terwijl
barrevoets voortstrompelen. Ju
zelf
Jullie wassen hun dure kleren en Ï°I1C^
rond in lompen. Weest
len hun tafels en lijden
geen onn0,^p
halzen, die de vreemdelingen heJP
om jullie eigen land leeg te slePfri'
Komt op voor het recht van het A>
kaanse volk. Duldt niet dat jullie
deren er even slecht aan toe zullen t
als jullie zelf. Sluit jullie aan bij jjje
communisme en de rijkdom vanj"1
land zal jullie ten goede komen.'
.at*
Het Hikt me dat er maar al te p
Afrikanen zullen zijn die voor zo
voorstel zullen zwichten, tenzij wil "je
door onze katholieke inlandse perS'ijj;
juiste voorlichting geven en zo spot' t
mogelijk door onze daden bewijzen
wij, blanken van het Westen, geen
derdrukkers of uitzuigers zijn.
FRANS VAN DA
Witte Pater
(Van onze correspondent in Bonn)
BONN, juni Op een bijeenkomst
van de „Gemeindetga' vertegen
woordigers van de gemeenten in
Noordrijnland-Westfalen heeft de pre
mier van de deelstaat, dr. Meyers, het
interessante voorstel gedaan om in het
drielandengebied Nederland, België
en West-Duitsland in de buurt van
Aken de toekomstige Europese hoofd
stad te bouwen. In dit gebied zou dan
een district geëxterritorialiseerd en
tot „Europees gebied" kunnen worden
verklaard, waardoor de souvereine
aanspraken die de verschillende moge
lijke gastlanden der toekomstige Euro
pese hoofdstad stellen zouden komen
te vervallen.
Minister-president Meyers die zelf
uit München-Gladbach afkomstig is
herinnerde er aan, dat na de stichting
van de Verenigde. Staten van Amerika,
150 jaar geleden, "ook een heftige con
troverse ontstond over de plaats van
de federale hoofdstad. Een dergelijke
strijd wordt thans ook gevoerd tussen
de landen van West-Europa, met het
gevolg, dat de Europese hoofdstad fei
telijk nog altijd mobiel is, dat de Euro
pese ambtenaren nog altijd niet weten,
waar zij zich t.z.t. metterwoon zullen
moeten vestigen. In Amerika werd hel
meningsverschil destijds oogelost door
uit drie aan elkaar grenzende deelsta
ten een stuk te snijden en die drie stuk-
ken samen te voegen tot een nieuwe
deelstaat, het tegenwoordige „District
of Columbia".
Dr. Meyers acht een dergelijke op
lossing ook voor de toekomstige Euro
pese hoofdstad waarschijnlijk door met
medewerking van Nederland. België
en West-Duitsland in het Drielandenge
bied een dergelijk Europees district te
scheppen, waarop de nieuwe hoofdstad
van Europa zou bunnen worden ge
bouwd.
Een dergelijk „Europees district", dat
di«
in de buurt van Aken de stad. -ji
als residentie van Karei de Grote 0p
al de meeste aanspraak kan make"
de titel van Europese stad zou \v
ten komen, zou inderdaad gunstig f^jn'
gen zijn. Het zou nl. over goede veXgt°'
dingen met de hoofdsteden van de
pese partnerlanden beschikken. Ui'1'
zuidelijk Nederland is een „Autob
verbinding met de Westduitse Apl"
Aken) in aanleg. België 9n de
(bij
zijn „Autobahn"-net evenzeer uit i'jte"'
richting van de Duitse grens bU Y, het
waar het aansluiting zou krijgen via
Westduitse „Autobahn"-net dat .o0v
Keulen, Frankfurt en München efl
gang verleent naar Italië. Frank") gen
Luxemburg zijn door goede w
met Belgie verbonden. keo
De ministers van buitenlandse 1 »,'e-
van de Europese „Zes"
derland. Luxemburg, West-Du"
Frankrijk en Italië) hebben ook ov„ep
laatste bijeenkomst nog niet {LiifbU'
beslissen, waar de Europese sen „ge'
reaus tenslotte zuilen worden je
steld, ofschoon Brussel nog ste
beste kansen schijnt te hebben.
(Advertentie)
