J. A, Middelhuis: Sfeer voor
breed overleg ongunstig
Eigen verantwoordelijkheid
der organisaties benadrukt
Bezitsvorming met tempo
van de trekschuit
Ruim een miljoen schade
Gebrek aan geestelijke
roepingen
Henri de Greeve wijst op
kolossale misverstanden
Koningin bezoekt congres
oorlogsslachtoffers
Honderd floddermutsen
f
STRUCTUUR KATHOLIEKE ORGANISATIES
Kerkgebouw moet
Worden ontruimd
Na enkele dagen
vrijgelaten
Middelhuis: C.S.W.V. wil de
(loon-) klok terugzetten
Houtloodsen te Grouw door brand verwoest
Bevolking van
Nederland
Nederlandse bus
gekanteld
Vijfdaagse werk
week per 1 jan.
Auto over de kop geslagen
In Zierikzee
Bijna IIV2 miljoen
Vermist Maastrichts
meisje opgespoord
St. Bonifatius-hedevaart naar Dokkum
Zestienjarig meisje
zwaar gewond
Dertig licht gewonden
Ook bij Philips
Sigarenindustrie uit
Culemborg weg
Personeel Imprimatur
- dertig man -
per 1 sept. ontslagen
A. Fortuin tachtig jaar
Clara Hofstra
MAANDAG 13 JUNI 1960
PAGINA 5
Grond onder fundering
door ramp van '53 verzilt
V er onica-adviseur
en diens zwager
Tussen Brussel—Antwerpen
Koksschool zorgt voor
diner in Houtrusthallen
(Van onze Utrechtse redacteur)
UTRECHT, 13 juni „Er is onder
de katholieke organisaties van werk
nemers reeds sinds jaren een tra/-
gisch verschil van inzicht over de
meest wenselijke veranderingen van
ons katholiek organisatiewezen. Het is
niet alleen een tragisch, maar ook nog
een zeer verwarrend conflict. En al
les wat er zowel vóór als na het ver
schijnen Van het bisschoppelijke schrij
ven over „de katholieke organisa
ties in deze tijd" geschreven en ge
sproker. is, heeft hoegenaamd geen op
klaring, Iaat staan een oplossing ge
bracht. Dat is dan ook een van de
redenen waarom wij van mening zijn
eerst in iet eigen kamp van de KAB
tot klaarheid te moeten komen, alvo
rens met anderen overleg te plegen.
Verschillende uitlatingen van de laat
ste tijd tonen bovendien aan, dat de
Sfeer en het klimaat voor een breed
overleg nog verre van gunstig zijn".
Dit zei de heer J. A. Middelhuis,
Voorzitter van de KAB in zijn openings
rede op de Verbondsraadsvergadering
haar aanleiding van de bekende her
derlijke missive, waarover hij wilde
spreken om een zekere onrust en on
zekerheid weg te nemen, die er tenge
volge van verschillende en nogal uiteen
lopende interpretaties dreigen te ont
staan bij een aantal leden.
Het valt direct op aldus de heer Mid
delhuis, dat de bisschoppen het vinden
van de juiste structuur van het orga
nisatieleven aan de katholieke organi-
nisaties zelf overlaten, waarin hij niet
alleen een duidelijke vingerwijzing ziet
om niet met allerlei onderlinge kwes
ties de bisschoppen lastig te vallen,
maai evenzeer een duidelijke erken
ning en bevestiging van de zelfstandig
heden eigen verantwoordelijkheid van
onze „oprecht katholieke", maar „niet-
kerkelijke" organisaties.
Bü de KAB bestond reeds lang de
Overtuiging, dat zoals de bisschop-
ten zeggen, de bestaande structuren
Van onze katholieke sociale organisaties,
dus niet alleen van de KAB aldus
<Je heer Middelhuis onder invloed
Van een zich snel veranderende maat
schappij, hoog nodig om herziening en
aanpassing vragen.
Het schrijven heeft voor verschillen
de katholieke organisaties, zoals die
Van de werkgevers, boeren en midden
standers veel minder praktische conse
quenties dan voor de KAB. „Ook voor
de niet tot de KAB behorende katholie
ke organisaties van werknemers ligt
de zaak niet alleen gemakkelijker,
maar in elk geval ook veel anders dan
Voor de KAB".
Hij wees er dan op, dat de KAB
met betrekking tot haar nieuwe vorm
rekening zal moeten houden met de
bp het NW en CNV reeds gevormde
structuren. Met de nodige voorzichtig
heid bij interpretatie van het bisschop
pelijk schrijven, meende de heer Mid
delhuis te mogen verwijzen naar wat
de bisschoppen zeggen over de eigen
aard en de eigen wetmatigheid van het
natuurlijk maatschappelijk gegeven.
Behoort het niet mede tot de eigen
aard van het natuurlijk maatschappe
lijk gegeven van ons land, dat er de
hiet-katholieke organisaties zijn, waar-
Uit ook een zekere wetmatigheid voort-
Vloeit, waarmede rekening moet wor
den gehouden.
Het kan toch geen louter toeval zijn,
dat al lang voor er sprake was van
Structuurwijzigingen, reeds lang voor
1940, bij de drie vakcentralen en bij
de bonden van de drie vakcentralen,
over het algemeen in de structuren
Veel overeenstemming en gelijkvormig
heid aan de dag trad. Wat overigens
biets afdoet aan de eigen invloed op
het maatschappelijk leven.
Een jarenlange praktijk heeft de
Voorzitter van de KAB de juistheid ge
leerd van wat pater dr. De Bruin S.J.
In zijn boek „Het sociaal probleem"
O.m. schrijft over het moeten samen
werken van katholieke met niet-katho-
lieken om de wereld voor Christus te
tvinnen en de autonome ontwikkeling
Van het sociale, waarbij de inzichten
onder katholieken over de meest wen
selijke veranderingen kunnen verschil
len.
Tegen voorzitter St. Adelbert
De heer Middelhuis, duidend op de
Ongunstige sfeer voor overleg, sprak
daarop zijn afkeuring uit over uitla
tingen van de voorzitter van „St.-Adel-
bert" voor het dispuut van katholieke
studenten in Amsterdam. De uitlating
Soalg hij in DE TIJD-MAASBODE van
16 mei las, dat de oproep van de vak
centralen tot het hoger personeel inge-
ZIERIKZEE, 11 juni Op last van
de burgemeester heeft de kerkeraad
Van de christelijke gereformeerde ge-
hieente in Zierikzee aanzegging gekre
gen haar in 1924 gebouwde kerk te ont-
fuimen. Als gevolg van de overstro
ming van 1953 is de grond onder de
fundering verzilt, waardoor de draag
kracht met 35 pet is afgenomen. De
Centrale dienst voor bouw- en woning
toezicht acht het niet langer verant
W'oord, dat er diensten worden gehou
den.
flAtaSTERDAM, 12 juni De Amster-
vAse zakenman, technisch adviseur
H 9 „Veronica" en zijn zwager, die vo-
Jbsu jveek op last van de officier van
deniae gearresteerd werden onder ver-
&eCfi bg van bedrieglijke bankbreuk res-
*lin elÜk medeplichtigheid daaraan,
hoj^aterdagmiddag op vrije voeten ge-
geetleb. De rechter commissaris achtte
"eschjtirmen aanwezig om toewijzend te
fieier ben op de vordering van de of-
ling vT"1 justitie tot in bewaring stel-
Verw? beiden.
Van ino«iy mag worden, dat de officier
deze afw* mr' Heukels, van
*&ntei„. 'zpnde beschikking beroep zal
kenen bjj de rechtbank.
geven zou zijn door de wens om een
nog grotere massa te verkrijgen het
geen dan werd gekwalificeerd als een
poging om het hoger personeel in een
val te lokken. Verder die over moei
lijkheden, die de voorzitter van „St.-
Adelbert" voor de KAB voorzag, waar
onder een dreigend overlopen van de
handarbeiders, met name naar het
NVV bij een ingrijpende reorganisatie
als er een Verbond van de Arbeid zou
komen, waarvoor de spreker van de
zijde van het KAB-bestuur wei mede
werking verwachtte.
Zo'n uitspraak over die opgestelde
val vindt de heer Middelhuis niet aar
dig en hij vroeg of de voorzitter van
„St.-Adelbert" het aardig zou vinden
ais hij „de medialen onder ons zou
waarschuwen, dat er door de ijveraars
voor aparte vakcentralen van medialen
en hogeren een val wordt opgesteld,
waarin ze wel eens zelfs geen fizeltje
spek zouden kunnen aantreffen?"
Wat het mogelijke overlopen van
arbeiders naar het NW betreft,
vroeg de Verbondsvoorzitter op zijn
beurt, na te gaan uit welke kringen
de katholieken komen, die functies
bekleden in de PvdA en die de WD
zo aanzienlijk hebben versterkt.
Zijn voorkeur gaat uit, als de voor
zitter van St.-Adelbert" met zijn
redevoeringen de conversatietoon
heeft willen aangeven, waarop het
rondetafelgesprek gevoerd moet wor
den, naar prettiger tafelgesprekken,
waarin meer een toon van onderling
respect doorklinkt.
Ook hetgeen de voorzitter van ,,St.-
Adelbert" 23 mei bij een spreekbeurt
in Roermond had gezegd gaf de heer
Middelhuis aanleiding tot de opmer
king: „Ik geloof, dat wij althans voor
lopig met de voorzitter van „St. Adel
bert" moeilijk tot een vruchtbaar ge
sprek zullen kunnen komen". Hij noem
de het een merkwaardig samentreffen
in hetzelfde nummer van DE TIJD-
MAASBODE gelezen te hebben, dat de
bisschop van Breda, mgr. Baeten, ,het
op een diocesane Adelbert-dag blijk
baar nodig had gevonden er de St.-
Adelbertmannen aan te herinneren:
„dat Christus door velen niet aanvaard
werd omdat hij uit Nazareth kwam
en de Zoon van een werkman was.
Om dezelfde reden worden ook veel
priesters niet aanvaard maar toch wil
Christus zó komen".
„Als ook nu nog velen er bezwaar
tegen hebben de KAB te aanvaarden",
zo vervolgde de heer Middelhuis,
„omdat daarin zoveel handarbeiders
voorkomen, dan is het blijkbaar niets
nieuws onder de zon, omdat het bijna
20 eeuwen geleden Christus Zelf zo
verging en om dezelfde reden thans
blijkbaar nog veel priesters niet worden
aanvaard. Dat maakt het voor ons ge
makkelijker er verder geen drukte
over te maken te meer niet omdat
het waarschijnlijk niet zo kwaad is be
doeld. De KAB met haar ruim 413.000
leden wil haar beweging wel uitbou
wen tot een nog ruimer huis dan tot
dusverre, als andere groeperingen sa
men met haar willen vechten voor een
betere maatschappij.
De wijze, waarop de integratie van
de „sociaal-economische taak" en „het
vormende werk op godsdienstig-zede-
Hjk, maatschappelpk en cultureel ter
rein" zal moeten plaats vinden is al
lereerst een onderwerp van gedegen
studie.
(Van onze Utrechtse redacteur)
UTRECHT, 13 juni „Wanneer de
bezitsvormende maatregelen niet lei
den tot een voldoende ontwikkeling van
het bezit bij de werknemers en tot een
aandeel in de investeringen, dan ver
wachten wij verdergaande maatrege
len van de overheid en niet een „over
laten aan de maatschappelijke krach
ten".
Dit zei de heer J. A. Middelhuis,
verbondsvoorzitter van de KAB in zijn
openingsrede vanmorgen op de in
Utrecht gehouden Verbondsraadsver
gadering, het nu eindelijk tijd noe
mend, dat er iets gebeurt dat werke
lijk zoden aan de dijk zet. In een land,
waar jaarlijks door interne investerin
gen voor minstens twee miljard gul
den nieuw industrieel bezit wordt ge
vormd, moet het z.i. mogelijk zijn, dat
ook de grote massa tot een redelijk
bezit kan komen. Thans zijn de aan
delen, die het bezit van ons produktie-
apparaat vertegenwoordigen, in han
den van nog geen 10 pet der inkomens
trekkers.
Binnenkort verschijnt er van het We
tenschappelijk Bureau van de KAB een
tweede rapport en wel over de concre
te vorm van een te stichten beleggings
fonds.
De heer Middelhuis hekelde de con
clusie van een rapport van de studie
commissie van het Verbond van Ned.
Werkgevers en het Christelijk Sociaal
Werkgevers Verbond, dat de enige aan
vaardbare bron van de bezitsvorming
is gelegen in de eigen besparing uit
het verdiende inkomen.
Hij was de minister van Economi
sche Zaken erkentelijk voor het in de
handen houden van de prijzen, doch
meende, dat de daling van de grond-
stoffenprijzen op de wereldmarkt niet
voldoende is doorgegeven in verlaagde
consumentenprijzen. Alleen door de
prijzen stabiel te houden en waar mo
gelijk te verlagen kunnen de loonsver
hogingen hun reële inhoud behouden,
alsook door de overige bestedingscate
gorieën, met name de investeringen, in
de hand te houden. In dit verband
merkte de heer Middelhuis nog op, dat
de vermindering van de belastingfaci
liteiten voor de investeringen geen be
perking inhoudt van een normale in
vesteringsactiviteit, maar alleen een
vermindering van een kunstmatige,
voortdurend aanwezige extra stimulans
in ons belastingstelsel voor de investe
ringen, Mede door die extra stimulans
komt het probleem van de eigendoms
verhoudingen en de bezitsvorming
scherper naar voren.
Samen met deskundigen van NVV en
CNV zjjn die van de KAB op grond
van de nu gerealiseerde loonsverhogin
gen bezig een methode te ontwerpen,
welke gebruikt zal kunnen worden om
de achterblijvers op zo kort mogelijke
termijn te helpen.
Voor al degeen, die onder een CAO
of loonregeling vallen, zal ca. 8 a 9
pet geen- of nog geen loonsverhoging
hebben gehad. Over de nieuwe loon
politiek is de KAB niet ontevreden.
Niet malse critiek leverde de heer
Middelhuis op het standpunt van het
CSWV, dat in zijn jaarverslag nu treurt
over de omstandigheid, dat in veel ge-
v allen niet over voldoende betrouwba
re gegevens kan worden beschikt om
met „nauwkeurigheid de ontwikkeling
van de produktiviteit te meten".
„Dat „nauwkeurig meten" is nu pre
cies" aldus de heer Middelhuis
„waar wij van af willen, omdat een
van de redenen, waarom wij steeds jen
ander systeem van loonpolitiek heb
ben voorgestaan, nu juist was, dat het
met het gemillimeter uit moest zijn
en meer werkelijke vrijheid in de loon
vorming moest worden gerealiseerd.
Wij moeten er zeker van kunnen zijn,
dat ook in de toekomst de werkers hun
rechtmatig aandeel in de nationale
welvaart krijgen. Hoe dit mogelijk zal
kunnen zijn bij een terugzetten van de
klok zoals in het CSVW-verslag ge
beurt, is ons een raadsel. Het begint
er naar uit te zien, dat het CSWV
het loonpeil in Nederland voorgoed
laag zou willen houden. Eén ding blijkt
duidelijk, n.l. dat de Nederlandse lo
nen onze wereldindustrieën in staat
stellen om winsten te maken, die zelfs
op de buitenlandse beurzen verbazing
wekken".
De heer Middelhuis voegde daar nog
aan toe niet lijdelijk te kunnen blijven
toezien, dat de bezitsvorming met de
tr kschuit blijft gaan, terwijl er vol
komen vrijheid is om in bepaalde ge
vallen fabelachtige tantièmes en steeds
stijgende dividenden uit te keren.
Hij hoopte op de nodige voortvarend
heid inzake de nieuwe invaliditeitswet
met een gelijktijdige liquidatie van de
ongevallenwetten.
Als een en ander toch te veel tijd
zou vergen, wil hij op voorhand de
gedachte van een noodvoorziening
voor met name de rentekaartwet-inva-
liden niet verwerpen. In het bijzonder
vragen verder de vraagstukken van
werkstaking en sociale verzekering een
voorziening.
Bij de toenemende welvaart, maar ook
bij een sluipende geldontwaarding
blijft de welstand van bejaarden, we
duwen en wezen ten achter. Met be
langstelling ziet de KAB het resultaat
van de SER-studie over de mogelijke
waardevastheid van bedrijfs- en onder
nemingspensioenen tegemoet.
Volgens de heer Middelhuis zal na
der onderzocht dienen te worden of de
verhogingen van de kinderbijslagen re
latief gezien niet bij de stijging van de
lonen zijn achtergebleven.
Wat de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie betreft, wordt naar zijn
overtuiging de geneigdheid tot een
dergelijke reconstructie van de verhou
dingen in sommige kringen geringer
en in de toekomst zal eens bezien moe
ten worden wat daarmee verder te
doen.
Een enorme brand, zichtbaar tot kilometers in de omtrek, heeft zaterdagavond een deel van dehoutloodsenvan de Hal-
bertsma Fabrieken voor Houtbewerking N.V. te Grouw in Fries land in de os gelegd.
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN, 12 juni Voor
meer dan een miljoen schade is er in
Grouw aangericht door een brand die
een achttal loodsen met hout, van de
N.V. Halbertsma's Fabriek van Hout
bewerking in de as heeft gelegd. Onge
veer 500 staanders hout van verschillen
de soorten gingen In de vlammen op. De
enorme vuurzee was tot kilometers ver
in de omtrek te zien en er daalde enkele
uren lang een vonkenregen op het dorp
en het Pikmeer neer.
De brand werd zaterdagavond tegen
negen uur ontdekt. De fabrieksbrand-
weer en de dorpsbrandweer kwamen
onmiddellijk in actie en kregen al spoe
dig assistentie van de brandweren van
Akkrum, Rauwerd, Bergum, Warga,
Sneek, Heerenveen, Leeuwarden en de
vliegbasis Leeuwarden. Meer dan tien
spuiten wierpen met tientallen stralen
een enorme watermassa op de vuurzee,
die door een sterk zuidwester wind
werd aangewakkerd. Twee kustvaar
ders, die geladen met hout aan de los-
wal van de fabriek lagen, werden in al
lerijl naar het Pikmeer gesleept, even
als twee dekschuiten met hout, waarin
de ontstane brand gauw geblust was.
Drie van de spuiten hielden zich gedu
rende de brand bezig met het nat hou
den van de fabrieks- en kantoorgebou
wen aan de overkant van de vaart
waaraan het fabriekscomplex gelegen is
en het natspuiten van het bekende toe
ristenhotel Oostergoo, dat eveneens
froot gevaar liep. Al deze gebouwen
onden worden behouden. De in aan
grenzende schiphuizen gelegen zeil- en
AMSTERDAM, 11 juni Volgens op
gave van het C.B.S. bedroeg het aantal
huwelijken in Nederland in de eerste
vier maanden van dit jaar 22.392 tegen
22.505 in de overeenkomstige periode
van 1959. Het aantal levendgeborenen
is gedaald van 82.652 in de eerste vier
maanden van 1959 tot 79.365 in de eer
ste vier maanden van 1960, terwjjl het
aantal overledenen steeg van 32.035 tot
32.711.
Voorts steeg het aantal immigranten
van 10.315 in de eerste vier maanden
van 1959 tot 11.653 in de overeenkomsti
ge periode van dit jaar, terwijl het aan
tal emigranten steeg van 17.488 tot
18.762. 1 mei bedroeg het aantal inwo
ners van Nederland 11.456.468.
motorboten werden ook alle met de
meeste spoed op veilige afstand ge
bracht. Omstreeks half twaalf had men
het vuur in de hand. De blussingswerk-
zaamheden hebben de gehele nacht en
ook nog een groot deel van de zondag
voortgeduurd. De enorme vuurzee ging
met een grote rookontwikkeling gepaard
Behalve de vonkenregen kwamen er
ook af en toe brandende stukken hout
in de straten van het dorp terecht. Het
bedrijf was tegen brandschade verze
kerd.
MAASTRICHT, 12 juni Een vijf
tienjarig Maastrichts meisje, dat 12
mei spoorloos verdween, is blijkens be
richten die zaterdag in Maastricht zijn
ontvangen, opgespoord in het Franse
plaatsje Arcy sur Kure op 350
kilometer ten zuiden van Parijs. Een
lid van de Maastrichtse recherche is
in gezelschap van de vader van het
meisje per auto naar deze plaats ge
gaan en heeft het kind naar huis te
ruggebracht, waar zij zaterdagavond is
aangekomen.
(Van onze correspondent)
DOKKUM, 12 juni Onder geestelij
ke leiding van de bisschop van Gronin
gen, mgr. P. A. Nierman, is vandaag de
29ste nationale St. Bonifatiusbedevaart
naar Dokkum gehouden. De algemene
intentie van deze bedevaart was „Roe
pingen tot het priesterschap en de reli
gieuze staat". Ruim duizend pelgrims
waren naar de Bonifatiusstad gekomen,
velen in groepsverband per autobus, an
deren op eigen gelegenheid, per auto,
fiets of bromfiets, en enkele tientallen
(vanuit Wytgaard en Leeuwarden) lo
pende, als voetbedevaartgangers.
In de openluchtkapel droeg mgr. Nier
man de Pontificale Hoogmis op, geas
sisteerd door plebaan J. H. Koelman,
pastoor van de St. Martinuskerk te
Groningen, als diaken, en pastoor
F. J. B. Koopmans van Emmel-
oord als subdiaken. Presbyter-assistens
was mgr. G. G. P. van Djjk, vicaris
van de bisschop, als troondiaken fun
geerden de leden van het kathedrale
kapittel, mgr. J. Scholtens te Wolvega
en mgr. Th. R. Holtmann te Leeuwar
den. Ceremoniarius was dr. T. Roorda,
secretaris van het bisdom.
De predikatie werd gehouden door
Henri de Greeve, die St. Bonifatius
schetste als een figuur voor een ge
brandschilderd kerkraam, een figuur
met sterke contouren, die het licht door
laten. De mens heeft de opdracht een
geschiedenis te maken, dit moet altijd
zijn een samenwerken met God en sa
menwerken met God is altijd een ant
woord op een uitnodiging, aldus pater
De Greeve. Het avontuur van het men
selijk leven is een geweldig boeiend
avontuur, dat zich uitstrekt over ieder
een en alles. Gods Kerk doet niet onder
in dit avontuur en ook het leven van
Gods grote heiligen niet. En al lijkt het
uiterlijk vaak niet zo, toch is ook elk
geestelijk leven een groot spectaculair
avontuur, dat misschien niet door de
mensen gelezen wordt, maar wel door
God. Dit geldt zowel voor de kloosterlin
gen als voor de priesters.
Waarom lopen de roepingen achter
uit? zo vroeg spreker. Er zijn in de
wereld kolossale misverstanden en er
is reeds geschreven dat God het groot
ste misverstand is. En dit, zo zei pa
ter De Greeve, is de grootste ramp
van deze tijdGod is niet meer popu
lair. Wij hebben mensen nodig als Bo
nifatius, mannelijke en vrouwelijke
helden, in het besef dat er maar één
ding nodig is om geschiedenis te ma
ken: samenwerken met God.
In een Pontificaal Lof werd mgr. Nier
man 's middags geassisteerd door pas
toor C. J. Vredendaal uit Aassen en
pastoor H. J. Meekes uit Wytgaard.
„Heeft het nog wel zin een bedevaart
te houden?" aldus zei
UTRECHT, 13 juni Op de rijksweg
bij „De Meern", even buiten Utrecht
is zondag om elf uur door nog onbeken
de oorzaak een auto over de kop gesla
gen.
De vier inzittenden, allen uit Den
Haag, zijn overgebracht naar het aca
demisch ziekenhuis te Utrecht. Het zijn
twee jongens en een meisjes uit één ge
zin H.P., A.P. en N.P. resp. 23, 15 en
16 jaar en nog een 20-jarige meisje B.H.
Het zestienjarige meisje is zwaar ge
wond. De jongelui hadden de auto ge
huurd.
LONDEN, 13 juni, (Rtr.) De 38-
jarige mr. A. Mansvelt, eerste secre
taris van de Nederlandse ambassade
te Londen, heeft zondagavond bij een
autobotsing ernstige verwondingen aan
hoofd en borst opgelopen en is in een
ziekenhuis opgenomen, evenals zijn
36-jarige echtgenote, Margaretha ba
ronesse van Boetzelaer, en twee vrou
welijke passagiers. De bestuurder van
de auto waarmee de wagen van mr.
Mansvelt in botsing kwam, is overle-
den. i
HULSBERG, 13 juni Zondagmid
dag is de 19-jarige bankwerker W. Ge-
rats uit Hulsberg in zijn woonplaats ge
dood, toen het motorrijwiel waarop hij
als duo-passagier meereed tegen een
boom reed. Het voertuig vloog uit de
bocht, en de man werd tegen een kilo-
meterpaal geslingerd.
De bestuurder van de motorfiets is
licht gewond in het ziekenhuis opgeno
men.
WIERINGERMEER, 11 juni Ver
schillende personen werden gewond, van
wie één vrij ernstig, toen zaterdag een
personenauto op weg naar Alkmaar, in
botsing kwam met een vrachtauto die
uit de richting Afsluitdijk kwam.
DEN HAAG, 13 juni Hoogtepunt
van het congres van de Bond van Ne
derlandse militaire oorlogsslachtoffers,
dat zaterdag bü gelegenheid van het
vyftienjarige bestaan in de Houtrusthal
len is gehouden, was het bezoek van ko
ningin Juliana. Zij woonde een gedeelte
van het programma bü en onderhield
zich geruimte tijd met een aantal we
duwen van gevallenen en met ernstig
gehandicapte oorlogsslachtoffers.
Tijdens de bijeenkomst, die werd op
geluisterd door muziek van de konink
lijke militaire kapel onder leiding van
majoor Rocus van Yperen werd ge
sproken door de minister-president, prof.
dr. J. de Quay. Hij zei dat ieder oor
logsslachtoffer, of hij vrijwillig of niet
risico had gelopen, nog dagelijks een
heldhaftig offer brengt als hij berust in
zijn lot en tevreden is. Onder de oorlogs
slachtoffers wenste de minister-presi
dent ook hen begrepen te zien, die man
of zoon verloren hadden. Hij sloot zich
aan bij de woorden die de bondspresi
dent, de heer W. C. van Lanschot eer
der al had uitgesproken in antwoord op
de vraag of „men er langzamerhand
niet overheen was". „Neen", zo had hij
gezegd „het verlies van een echtgenoot,
van een zoon, een invaliditeit voor het
leven is niet iets waar men overheen
komt. Met Gods hulp moet men het le
ren dragen."
Als belangrijkste punten van het actie
programma noemde de bondspresident
het verkrijgen van pensioenrecht voor
de reserve- en dienstplichtige militairen
van het voormalige KNIL, de aanpas
sing van het invaliditeits-weduwen en
wezenpensioen en een directoraat-gene
raal voor militaire oorlogsslachtoffers.
Thans houden vier ministeries zich met
de zorg van de oorlogsslachtoffers bezig,
wat zeer ten nadele van deze groep
werkt, aldus de heer Van Lanschot. De
instelling van een directoraat-generaal
voor de oorlogsslachtoffers zou de ge
wenste centralisatie kunnen bewerkstel
ligen, zo meende hij. Voorts wil de bond
een Nederlandse Invaliden sportorgani
satie in het leven roepen en naar nau
were samenwerking met soortgelijke or
ganisaties en gelijkgerichte instellingen
streven.
De minister van Defensie, ir. S. J. Vis
ser, deed mededeling van de benoeming
van mr. dr. W. van Ommen Kloeke tot
ridder in de orde van Oranje-Nassau,
waarna hij deze functionaris de versier
selen opspeldde.
Voor een stunt zorgde de militaire
koksschool in Leiden, die mogelijk
maakte dat er aan alle 2750 congresgan
gers een diner kon worden aangeboden
in de Houtrusthallen. 3000 kilo aardap
pelen moesten daarvoor worden gekookt
1500 liter soep klaargemaakt, 800 kilo
sperziebonen (diepvries) toebereid en
300 kilo varkensfricandeau gebraden.
Er stonden 550 militairen klaar om al
les in goede banen te leiden.
mgr. Nierman in een korte predikatie.
Door de opkomst der pelgrims, ook nu
weer, is daar al een antwoord op gege
ven, zo vervolgde hij. Spr. wees op de
Elicht het erfdeel dat St. Bonifatius ge-
racht heeft hoog te houden en door te
geven aan het nageslacht. Hij herinner
de aan de grote nood die ook in dit bis
dom is ontstaan door gebrek aan pries
terroepingen en wekte voorts in het bij
zonder op tot bidden voor de eenheid
der Kerk. In het comité Nationale St.
Bonifatius-bedevaart wordt overwogen
volgend jaar de pelgrimstocht naar Dok
kum niet meer op zondag te houden
maar weer als vroeger op een dag in de
week. Ook wil men de mogelijkheid on
derzoeken om de bedevaart op een zon
dag èn maandag in augustus te houden,
in samenwerking met een Duits bede
vaartcomité. Dokkum heeft reeds goede
connecties met Fulda, maar deze af
stand is wel wat groot en de bedevaart
gangers zouden dan ook meer uit het
gebied van Westphalen en Münster moe
ten komen. Ook wordt gedacht aan de
vele Duitsers die in augustus nog op hét
eiland Ameland plegen te verblijven.
BRUSSEL, 12 juni Dertig passa
giers van een toerbus uit Strijen zgn
zondagochtend volgens het persbureau
Belga gewond, toen hun voertuig bü
de Belgische plaats Wolvertem op de
weg Brussel-Antwerpen op een fiets
pad kantelde. 23 van hen zijn overge
bracht naar het ziekenhuis van Vilvoor
de en zeven anderen naar dat van Wil
lebroek. Er zouden geen ernstig ge
wonden zijn. Het ongeval is vermoede
lijk te wijten aan een breuk in het
stuurmechanisme.
De bus is eigendom van een touring
car-firma in Strijen, en vervoerde pas
sagiers uit verscheidene plaatsen. Vol
gens informatie van de exploitant is de
toestand van de gewonden, die minder
in aantal dan vermeld in het bericht
van Belga zouden zijn, niet ernstig.
Volgens een U.P.I.-bericht zouden de
passagiers, grotendeels meisjes, leden
zijn van een katholieke jeugdorganisa
tie.
EINDHOVEN, 12 juni De N.V. Phi
lips gloeilampenfabrieken heeft, zo deelt
zü mede, het voornemen om per 1 ja
nuari 1961 voor haar bedrijven in Neder
land de vüfdaagse werkweek in te voe
ren.
In verband hiermede is inmiddels met
de vakorganisaties van handarbeiders en
beambten-het overleg geopend over ver
schillende problemen, die samenhangen
met deze werktijdverkorting. De invoe
ring hiervan is in hoge mate afhanke
lijk van de maatregelen, die getroffen
kunnen worden om met een geringer
aantal arbeidsuren toch het produktie-
niveau te handhaven. Hiertoe worden in
de diverse Philipsbedrgven commissies
ingesteld, die zullen nagaan welke mo
gelijkheden tot produktiviteitsverhoging
er zijn. Daarbij zal ook het personeel
onder meer via de ondernemingsraden
en kernen worden ingeschakeld.
(Van onze correspondent)
CULEMBORG, 13 juni Aan het on
geveer dertig man tellend personeel,
van wie verscheidenen met 40 dienst
jaren, van de kisten- en triplexfabriek
„Imprimatur" N.V. te Culemborg, eigen
dom van de Verenigde Hollandse Siga
renfabrieken, is zaterdag medegedeeld,
dat het per 1 september in zün geheel
is ontslagen wegens opheffing van de
zaak.
Met deze opheffing is het restant van
de eens zo bloeiende sigarenindustrie
van de V.H.S. in Culemborg (o.a. N.V.
Companla Cadena en Trio) verdwenen.
AMSTERDAM, 11 juni De beeld
houwer-binnenhuisarchitect A. Fortuin
te Laren hoopt 23 juni a.s. zijn tachtig
ste verjaardag te vieren.
roen Clara Hofstra een
jaar of tien was, zei haar
moeder: „Jij kunt mijn
floddermutsen wel wassen en
plooien." Clara deed het en dat
was het begin van haar loop
baan als breister van echte en
onvervalste Friese floddermut
sen: de laatste in Friesland.
Zoals bij iedereen, kwam ook
in het leven van Clara Hofstra
het ene van het andere: zij blonk
als leerling van de Grouwster
lagere school uit in „de nuttige
handwerken", vandaar haar be
langstelling voor moeders ge
breide floddermutsen, die onmis
baar zijn bij het dragen van de
Friese kap, de hoofdtooi, die
toen nog meer in zwang was.
Met moeder Hofstra waren er
nog vele Friese vrouwen, die
iedere dag het oorijzer opzet
ten en dat was geen sinecure.
Eerst werd een band om het
haar gebonden, vervolgens werd
een katoenen tipm.utsje met kant
opgezet, daarna een zwart muts
je, waar het kantje van de tip-
muts precies onderuit moest ko
men, dan kwam pas het oor
ijzer aan bod. De hoofdtooi
werd gecompleteerd met de
floddermuts, de muts met rag
fijne gebreide patronen. Clara Hofstra waste de mutsen zorgvuldig, dat
moet gezegd.
Maar aan alles komt een eind, ook aan de beste en met toewijding be
handelde floddermuts. En, moeder Hofstra sprak: „Jij kunt best een nieuwe
breien, Clara." En, dochter Clara zette driehonderd steken op
voor haar eerste floddermuts om al spoedig te ontdekken, dat het duizend
steken hadden moeten zijn. Nochtans kwam die eerste muts klaar en het
exemplaar werd door de buurt oprecht bewonderd, zonder dat iemand
erover viel, dat Clara het patroon van een oude lampekap in de floddermuts
had verwerkt omdat er geen andere patronen voorhanden waren. Enfin, de
buurvrouw wilde ook wel zo'n muts hebben en andermaal zette Clara
duizend steken van gewoon wit machinegaren op de pennen. Oude Geertje
HiemstraDe Vries waste en plooide de mutsen voor vele vrouwen uit
Friesland, die haar in Grouw wel wisten te vinden. En, toen oude Geertje
was overleden, nam Clara Hofstra haar werk over. Overigens werden de
tijden voor Clara de mutsenplooister slechter, want de gelederen van
Friese kapdraagsters dunden uit; het Fries costuum werd een dracht voor
de zeer bizondere gelegenheden. De belangstelling uit de strikt particuliere
sector daalde dus, maar de interesse door een opleving in het streven tot
behoud van de folklore en Fries eigen, door de oprichting van volksdans
groepen en door de Friese ringrijderijen met sjezen, bemand met paren in
Fries kostuum, nam toe. En, tot op de dag van vandaag weet men Clara
Hofstra in Grouw te vinden, waar zij samenwoont met haar zuster Tine
in een huisje aan de smalle Lytse Buorren.
„Bijna alle vrouwelijke leden van de „skotsploegen" in Bolsward en
Sneek dragen mutsen van mijn zuster," zegt Tine Hofstra met trots in haan
stem. En Clara Hofstra begint steeds weer welgemoed met die duizend
steken uit het dunne garen en zij laat zevenhonderd meter garen door haar
vingers gaan, voor er weer een muts klaar is. Iedere muts vergt, wanneer
zij er iedere dag aan werkt, toch altijd nog veertien dagen en met het breien
alleen is de muts niet klaar. De plooienstrook moet op een speciaal raam
en met behulp van veel gegoochel met stokjes, in de gewenste vorm wor
den gebracht, en na het wassen en plooien moet de muts nog in elkaar
worden genaaid. Jawel, Clara Hofstra is een brei-ster met engelengeduld,
maar ze wordt niet als een „ster" betaald, want iedere muts levert slechts
ongeveer twintig gulden op. „Nou ja", zegt Clara, „ik doe het niet alleen
om het geld, ik vind het leuk werk." Clara Hofstra maakte zeker al meer
dan honderd mutsen, dat is honderd maal duizend steken opzetten en hon
derd maal 700 meter wit machinegaren en honderd maal zeker veertien
dagen. Zuster Tine leest er bij voor uit een boek, als Clara bezig is; dat
gaat al jaren zo, behalve in de tijd, toen Clara aan een hersentumor leed,
nu al vele jaren geleden. Zij was bijna blind en iedereen, zelfs de dokter
vreesde het ergste, doch een jaar na de operatie begon Clara weer aan een
nieuwe floddermuts om zo te helpen een stuk Friese traditie in stand te
houden. Want wat zouden de Friese kappen van volksdansgroepdames zijn
zonder floddermutsen uit dat smalle straatje in Grouw, waar zelfs in het
drukst van het toeristenseizoen niemand komt omdat men in Grouw komt
om het water en niet om mutsen en omdat men geen geduld heeft om zelfs
maar naar die eerste duizend steken te kijken.
