gaat honderdste jaar in
Vaticaanse krant NIET
de stem van de Paus
Khroesjtsjev als rijke
zakenman in Wenen
Het ware verhaal van de U-2
c
H
Volledig akkoord
over Cyprus
Arrestatie van
Mengele bevolen
NILL M
J
W^
ZATERDAG 2 JULI 1960
PAGINA 7
Jan Grosfeld
overleden
Zeepost
In Argentinië
Interpellatie over
Loemoemba's rede
Voorzorg voorkomt zorg
P f^fpp fPIffl ipppp V
mm
WSM
mmmg
i
#66698
PüHHf
door
JOSEPH ALSOP
J
Delftse studenten herstellen Casino de Paris in Scheveningen
- Cabaret ten bate van sociëteitsgebouw President
Frondizi laat bij première verstek gaan
•k
Beiaardconcours
Opstel van jonge Noor
Rotterdam profiteert van metselwedstrijd
Pasar malam
Osservatore Romano
(V an onze Romeinse correspondent)
ROME, 2 juli De „Osservatore
Romano is met het nummer van
1 juli zijn honderdste jaargang inge
gaan, In de afgelopen 99 jaren ver-
scheen hij 30418 maal. In 1861 werd
de ..Osservatore'' als een katholieke
onafhanldijke krant gesticht door de
onderminister van Binnenlandse Za
ken van de Pauselijke Staat, Marcan-
pOio Pacelli, de grootvader van wijlen
aus Pius XII. De naam werd over
genomen van een blad, dat in 1848
orte tijd bestaan had. Na de val
van de tijdelijke macht werd de „Os
servatore een Vaticaanse krant en
sinds 1873 draagt zij in de kop de
iiara. Onder het pontificaat van Leo
XIII begon de kolom „Nostre Infor-
mazioni de ambtelijke Vaticaanse
roededelingen. De „Osservatore" is
tegenwoordig het blad van Vaticaan
stad, waar het sinds het Verdrag van
Lateranen ook gedrukt wordt. De
hoofdredacteur is officieel Vaticaans
staatsburger.
Over de positie der „Osservatore"
en over de draagwijdte der leidingge
vende artikelen erin heerst vaak mis
verstand. De krant is niet de officiële
spreekbuis van de Heilige Stoel. Het
authnetieke mededelingenblad is de „Ac
ta Apostolicae Sedis". Wel heeft de „Os
servatore" enerzijds het karakter van
een pauselijke hofkrant; men vindt er
behalve de ambtelijke mededelingen, de
aankondiging van Vaticaanse evene
menten in, de verslagen daarvan, de
teksten van de pauselijke encyclieken,
brieven en decreten en de vaak letterly-
ke tekst, der pauselijke toespraken. Ver
der is de „Osservatore" een zeer ern
stig dagblad, welks voornaamste inte
resse ligt op het terrein van de gods
dienst en de moraal. Dein volgen poli
tiek, kunst, documentatie en tenslotte
Ook enige nieuwsberichtgeving.
Alle publicaties vallen onder de ver
antwoordelijkheid van de redactiestaf,
die uit leken bestaat, allen Italianen.
In artikelen over belangrijke zaken, die
de religie of het morele handelen be
treffen, de politici; inbegrepen, klinkt
vaak de mening door van de Staats-
secretarie, van de Curie of van le
den daarvan. Is de „Osservatore" dus
n>et „de stem van de Paus" en nog
minder de drager der interpretatie
,l„n de geloofs- en zedenleer voor heel
"c Kerk, de positie en informatiebron
nen van dit blad brengen mee. dat men
ne erin gepubliceerde meningen niet
zonder meer naast zich neer kan leg
gen. Integendeel.
Intussen is de „Osservatore" een Ro-
tnano di Roma, geboren en getogen in
NICOSIA, 2 juli (Reuter) Engeland
en Cvprus hebben gisteravond een ge
zamenlijk communiqué uitgegeven,
gamenm ,ortu dat de laatste hin-
deruaal voor de onafhankelijkheid vann
eenstemming j jj gg,, djR maan_
passe in de onderhanae
den heeft geduur tsontWerp, dat
noeg tud zun om h«w vQOr de
de onathankelpkheid reg parlement
mervakantie door het t'
te „jagen".
De laatste hinderpaal, die beding
had op de financiële bustana,
toen men het eens werdl over .een e-
drag van ruim 120 miljoen g wag
bepaalde aanvullingen. Dit d mjl_
een compromis tussen de rui
Joen door aartsbisschop MajE. Enge-
vraagd en de 100 miljoen, door
land aangeboden nieuws
In Londen'en Athene is aet rote jn-
In Londen' en Athene is Ml
van de overeenstemming met g grit_
stemming ontvangen. Van off'c „f^an-
?e zjjde is meegedeeld, dat de o
heljjkheid van Cyprus nu weliici
sngustus kan worden uitgeroepen,
in
'S-HERTOGENBOSCH, 1 juü .ï8
s-Hertogenbosch, waar hij zijn laats
jaren doorbracht is de bekende ■on?'_
Schrijver, regisseur en uitgever Jan
Grosfeld, overleden. Hij was 69 3aaV-
Hij is bekend geworden als de hard
werkende promotor en uitgever voor
het amateurtoneel. Zijn toneelfonds is
nog gevestigd te Berlicum (N.B.),
voortgezet nu door zijn zoons.
Vooral in de zuidelijke provincies,
en ook in België had hij een dankbaar
werkgebied.
DEN HAAG, 2 juli Met de volgende
schepen kan zeepost worden verzon
den. De data, waarop de correspondentie
uiterlijk ter post moet zijn bezorgd,
staan, tussen haakjes, achter de naam
van het schip vermeld.
Argentinië: ms „Argentina" (9/7).
Australië: ms „Johan van Oldenbarne-
velt" (5/7).
Canada: ms „Prins Willem van Oranje"
(3/7); ms „Alexandra Sartori" (7/7).
Chili; via New York (3/7).
Indonesië: ss „Automedon" (6/7).
Wed. Antillen: ms „Delft" (5/7).
Nieuw Zeeland: ms „Johan van Olden-
barnevelt" (5/7); ss „Gothic" (7/7).
Suriname: ms „Chiron" (6/7).
Unie van Z.-Afrika: ms „Pretoria
Castle" (3/7).
Z.w.-Afrika: ms „Celebes" (5/7).
Brits Oost-Afrika: ss „Africa" (9/7).
Inlichtingen betreffende de verzen
dingsdata va postpaketten geven de
Postkantoren.
Italië. De neo-fascitische „Ita-
aanse Sociale Beweging" heeft gister
avond haar in Genua te houden nationa
le conferentie afgelast, nadat de pro
vinciale overheid te kennen had gege
ven, dat zij de veiligheid van de afge
vaardigden niet kon garanderen. Don-
Psrdag vielen in Genua vele gewonden
bij een linkse betoging tegen de neo-
'ascistische conferentie. (Reuter).
de schaduw van de grote koepelen met
een sterke lokale en Italiaanse inslag.
Nu is het de laatste jaren verscheide
ne malen voorgekomen, dat richtingge
vende artikelen voor het eigen forum
zo vanzelfsprekend en algemeen ge
steld waren, dat deze niet nalieten on
der de katholieken en niet-katholieken
elders misverstanden en meer te wek
ken. De te Rome gevestigde dagblad
correspondenten weten meestal wel te
onderscheiden, maar de in haasttempo
en zonder commentaar overgeseinde
teksten of samenvattingen door de pers
bureaus konden een heilloze verwar
ring stichten. Waarbij men dan nog af
ziet van de ons allen aanklevende nei
ging onbewust de eigen (nationale) om
standigheden en gevoelens te generali
seren. Zo heeft de „Osservatore" soms
een forse wind van voren gekregen,
maar de negenennegentigjarige boom
is dan ook hoog geplant
WENEN, 2 juli (Reuter) De Rus
sische minister-president, Khroesjtsjev,
heeft gisteren in een autofabriek in een
Weense buitenwijk uiting gegeven aan
zijn handelsaspiraties. Hij zei namelijk
tot arbeiders in deze fabriek, dat hü het
gehele land wei wilde kopen. „Pakt het
in en ik neem het mee naar huis", zei
de Sovjet-leider gekscherend. Leden van
Khroesjtsjevs delegatie hadden tezelf
dertijd een onderhoud met Oostenrijkse
autoriteiten. Deze besprekingen hebben,
aldus verluidt alhier een r„zee goed ver
loop". De premier werd op de autoia-
briek hartelijker ontvangen dan elders
tijdens zijn bezoek aan Oostenrijk. In
deze fabriek die vele vrachtauto's en
bestelwagens aan de Sovjet-Unie levert,
hebben de communisten een meerder
heid in de fabrieksraad. Tijdens de Rus
sische bezetting was deze fabriek Rus
sisch eigendom.
Khroesjtsjev zei onder meer: „Ik ben
hier als een rijke zakenman die naar
een jaarbeurs is gekomen met veel geld
op zak. Wij kunnen alles kopen. De enige
voorwaarde is, dat jullie iets van ons
kopen, zodat wij geld hebben om te be
talen voor wat wij van jullie kopen."
Over ontwapening zei Khroesjtsjev tot
de arbeiders, dat de Sovjet-Unie te allen
tijde bereid is in te stemmen met een
algemene en algehele ontwapening.
Als het alleen aan de Sovjet-Unie had
gelegen, was er al een algemene ontwa
pening met inspectie geweest, aldus de
premier.
Aan de lunch in de Oostenrijkse bonds-
kanselari) zei Khroesjtsjev, dat de Sov
jet-Unie nog altijd hoopt dat met de
Westelijke mogendheden overeenstem
ming zal worden bereikt over het be
ëindigen van proeven met kernwapens.
Toen Khroesjtsjev het gebouw verliet
stonden ongeveer tweehonderd mensen
het vertrek zwijgend gade te slaan.
Op een besloten bijeenkomst van de
bond van Kamers van Koophan
del en Fabrieken heeft Kroesjt-
sjef gezegd, dat de Sovjet-
Unie ermee ingenomen is, dat Oos
tenrijk niet is toegetreden tot de Euro
pese Economische Gemeenschap. Dat
zou een inbreuk op Oostenrijks neutra
liteit zijn geweest, aldus de Sovjet-pre
mier. Hij sprak niet over Oostenrijks
lidmaatschap van de Europese vrijhan
delsassociatie maar zei wel, dat de Sov
jet-Unie tegen gesloten economische
blokken is als de Zes en de Zeven. De
Sovjet-Unie wenst een economische sa
menwerking in geheel Europa. Khroesj
tsjev sprak ook over het Oostenrijkse ver
langen de huidige leveranties, die ge
schieden als betaling voor de overdracht
van Duitse eigendommen aan Oosten
rijk door de Russen, voort te zetten,
maar dan op grond van een handelsver
drag. De Sovjet-Unie stemt in met dit
Oostenrijkse voorstel op voorwaarde,
dat Oostenrijk meer in de Sovjet-Unie
gaat kopen. De Sovjet-Unie is bereid te
spreken over een handelsverdrag met
een looptijd van vijf jaar, aldus Khroesj
tsjev.
BUENOS AIRES, 2 juli (Reuter)
Tegen Josef Mengele, een voormalige
nazi-leider en arts van het concentra
tiekamp Auschwitz, is alhier een arres
tatiebevel uitgevaardigd. Zoals bekend
heeft de Westduitse regering een jaar
geleden om uitlevering van Mengele ge
vraagd. Mengele zou verantwoordelijk
zijn geweest voor het uitzoeken van de
gevangenen voor de gaskamers. Hij heeft
o.a. in een voorstad van Buenos Aires
gewoond, maar de politie is kennelijk
z\jn spoor bijster geraakt.
Een vooraanstaande politicus van de
Radicale Volkspartij, Silvano Santander
heeft gisteren in een lezing verklaard,
dat de traagheid van handelen getuigt
van welwillendheid van het Argentijnse
ministerie van buitenlandse zaken je
gens Mengele, die hij een „Engel der
vernietiging" noemde, die Anne Frank
de dood heeft ingezonden. Volgens San
tander werken er vele nazi-groepen in
Argentinië, met een centraal bureau in
de hoofdstad. Hij zei, dat Eichmann en
andere nazi's in Argentinië aanvanke
lijk prettig leefden dankzij een nazi
fonds van 500 miljoen dollar, waarvan
later de voormalige dictator Peron zich
meester heeft gemaakt.
LEOPOLDSTAD, 2 juli (Belga) De
voorzitter van de groep in de Congole
se Nationale Beweging, Kalondji, die
oppositie tegen premier Loemoemba
voert, heeft gisteren meegedeeld dat hij
op de eerste zitting van de kamer een
interpellatie zal indienen over de don
derdagochtend door Loemoemba in te
genwoordigheid van Koning Boudewijn
gehouden rede. Hij verklaarde dat de
ze rede beledigend was voor de koning
e.n de Belgische natie. „Zij vertolkt vol
strekt niet het gevoelen van het Congo-
lese. volk. Ik meen te weten dat de
ministers niet op de hoogte van deze
rede waren".
Kalondji verklaarde contact te heb
ben opgenomen met verschillende krin
gen en dat leden van de meerderheid
geenszins tevreden zijn over de door
Loemoemba in tegenwoordigheid van
de. koninklijke gast gesproken woorden.
hij zei voorts dat „men de twijfel niet
mag laten voortbestaan dat onze grote
natie in broze handen is".
(Advertentie)
een eeuw levensverzekering
nuhli^ro«eiVeiniSe-i0t0S' die Uocfcheed met verlof van de Amerikaanse luchmacht van de U-2 Heeft mogen
5° Benomen, dat de bijzondere vormen en afmetingen van het toestel er niet op uitkomen,
waardige onderstel daarentegendat na de start wordt afgeworpen om ruimte en gewicht te besparen
is wel duidelijk zichtbaar.
Washington Aan de voor
bond van de conventies van
tü»„ Amerikaanse politieke par-
riiïl vele weken nadat het Ame-
SverH^6 1 verkenningsvliegtuig bij
benedon Sv m d?- Sovjet-Unie naar
alsof hS kw?m; hJkt het misschien,
r»1 meest geschikte tijd-
U-2 te vort n w9£e verhaal van de
de moeTto l en' Toch l0°nt het nog
omdat er'uft het. a,lleen,maai',
nis zoveel e enkele gebeurte-
getrokken. Wat ?s dC°n?lu^iel zijn
re luohtinr.™ er dan in de hoge-
ke, op een zwoof evrd' toen het ran'
verkenningstoestel' geldende
Francis Garv Pot ,van luitenant
Over het eerfte Heli nd^r ging?
woord bestaat»?- van het ant'
stemming De U o ilem%ne °vereen-
pen, dat alle* zodanig ontwor-
Als er iets te hnrH ,e"ng luistert.
zaam mee wordt eevlnoim8 v8 lan?T
in een vrille of er treden li!"11'
te trillingen op. Ook heeft de^6^"
stof bepaalde vlilchtilheb?* J
schappen, die het mo£ Sn'
met het toestel op zeer trrnt» Sf
te vliegen; en juist de kwalL?t°0gte
deze brandstof leidt ertoe ft' van
tor gemakkelijk een flavour V°'
toont. v -
Bij een flame out" in een straal
motor gebeurt in grote trekken het
zelfde als wanneer van een gaska
chel de vlam uitwaait. Het waf -
vlammetje blijft branden (in ,P„
straalmotor dat elektrisch), ter
wijl de hoofdvlam gedoofd is Maar
op 70.000 i 80.000 voet is het onmoge-
I jjk de kachel,om het zo maar eens uti
te drukken, weer aan te steken, want
de lucht is er te ijl. De vlieger,
wiens straal-motor op een dergelijke
hoogte een flame out krijgt, moet
omlaag "aar luchtlagen, die rijker
n aan zuurstof. Anders krjjgt h«
zijn motor met meer op gang. Er
bestaat nauwelijks twijfel over, dat
dit luitenant Powers is overkomen.
Men neemt zo algemeen aan, dat
een flame out van zijn motor de
bron "van alle ellende is, omdat met
zekerheid bekend is dat Powers al
enige tijd voordat hu werd neerge
schotenbeneden zun normale hoogte
was gaan vliegen.
nie zekerheid is te danken aan een
moHpdpling die de Amerikaanse re-
"ering in een ander verband heeft
gepubliceerd.
per ongeluk het Russische luchtruim
had geschonden. De publikatie van
de afgeluisterde gesprekken bewees
tevens, wat onofficieel al lang be
kend was, namelijk, dat het radio
verkeer binnen Rusland aanhoudend
wordt afgeluisterd.
Net als bij andere systemen van
deze aard gaan er binnen de Russi
sche luchtverdediging radio-gesprek-
ken van de grond naar de lucht en
omgekeerd. Zo werd de manier,
waarop de Russischeradar-vliegtuigen
de verschijning van de U-2 in de ho
gere luchtlagen doorgaven aan de
grond, vastgelegd in een aantal ge
sprekken van personeelsleden van de
Russische luchtdefensie.
Zii die over ?en goed geheugen
beschikken, zullen zich de af
geluisterde gesprekken herinne
ren tussen Russische piloten en le-
den van de Sovjet-lucWfweer, die
het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken lang geleden heeft
gepubliceerd. Die gesprekken wa.en
afgeluisterd en op de band vastge
legd om te bewijzen, dat de Sovjets
met opzet een Amerikaans transport
vliegtuig hadden neergeschoten, dat
Wat in deze gesprekken ook duide
lijk werd vastgelegd, is het belang
rijke feit, ook alweer door de Rus
sische radar vastgesteld, dat de U-2
ongeveer een uur vóór het tijdstip,
waarop hij, naar men aanneemt, werd
getroffen, beneden zijn normale hoog
te is gaan vliegen.
Dit is werkelijk zowat al het „lucht
waardige" bewijsmateriaal, dat van
belang is voor het lot van de U-2.
De Russische bewering, dat de U-2
op zijn normale vlieghoogte door een
raket is neergeschoten, komt daar
door in een ietwat komisch licht. Dat
zelfde is overigens het geval met
sommige officiële verklaringen over
de manier, waarop de Amerikaanse
regering het probleem van de U-2
naderhand heeft behandeld.
Het vliegtuig is op 1 mei neerge
haald. De verslagen van de Russische
radiogesprekken waren omstreeks
2 mei in Washington.
Op die dag was het in de
Amerikaanse hoofdstad reeds be-
kend, dat de U-2 diep in Rusland
was neergeschoten. Maar in de be
sprekingen, die toen in Washington
op hoog niveau werden gehouden,
maakte men uit, dat het Kremlin
nooit het gezichtsverlies zou riskeren,
dat gelegen is in de openlijke erken
ning, dat de U-2 zo ver boven Rus
land was doorgedrongen.
Vandaar, dat er aan het Ameri
kaanse bureau voor de Ruim
tevaart geen nieuwe instruc
ties werden gegeven voor wat betreft
het commentaar, dat geleverd zou
moeten worden op een eventuele Rus
sische bekendmaking, dat de U-2 was
neergekomen. De eerste aankondi
ging van Khroesjtsjev scheen het
oordeel van de deelnemers aan de
krijgsraad in Washington te bevesti
gen, Het Bureau voor de Ruimte
vaart kwam braaf voor de dag met
zijn inmiddels vermaard geworden
commentaar over een vliegtuig voor
het verrichten van meteorologische
waarnemingen, dat van zijn juiste
koers is afgeweken.
Dit commentaar was in feite een be
wuste gok en bepaald geen domme
gok. Maar het was ook een gokje,
dat helaas volstrekt verkeerd afliep,
toen het Kremlin vervolgens geheel
in strijd met de voorspellingen het
verpletterende feit uitbazuinde, dat
de U-2 in werkelijkheid nabij Sverd
lovsk was neergekomen.
Wat er verder nog aan bewuzen is
over het lot van de U-2 komt in
hoofdzaak van de wrakstukken van
het vliegtuig, die de Sovjets in Mos
kou hebben tentoongesteld. Het feit,
dat er zulke grote brokstukken zijn
overgebleven, maakt het vrijwel ze
ker, dat de U-2 niet is neergehaald
door een rechtstreekse treffer van
een raket. Als het einde op die ma
nier zou zijn gekomen, waren de
fragmenten, die zijn overgebleven -m
het verhaal te vertellen, veel sterker
versplinterd geweest. En luitenant
Powers zou zijn avontuur vrijwel zo-
ker niet hebben overleefd.
Maar de aard van de wrakstukken
van de U-2 sluit niet de mogelijkheid
uit, dat het vliegtuig buiten gevecht
is gesteld door een raket, die was
voorzien van een nabijheidsbuis. Ook
is het niet uitgesloten, dat een Sov
jet-jachtvliegtuig de Ü-2 een treuer
heeft toegebracht. En bovenal: noch
de wrakstukken, noch de afgeluister
de radiogesprekken zeggen iets nauw.
keurigs over de hoogte, die de U-2
had bereikt, toen hü tenslotte werd
getroffen. Het toestel werd met ge
raakt op zijn normale vlieghoogte,
maar het kan geraakt zijn op iedere
hoogte beneden de 60.000 voet.
Dit laatste feit plaatst helaas op
losse schroeven de optimistische in
terpretatie van het gebeuren met de
U-2, die onder meer door uw ver
slaggever is gegeven en die nu in
semi-officiële kringen in Amerika
wordt gesteund. Een tweede artikel
is nodig om dit belangrijke punt na
der uit te werken.
(Copyright N.Y. Herald Trib.)
Silhouettekening van de U-2
Dankzij de katholieke Delftse stu
dentenvereniging Sanctus Vir-
gilius is de enige „dode" plek,
die het Scheveningse Gevers Deynoot-
plein kende weer tot leven geroepen.
Die plek was het omvangrijke vroege
re Casino de Paris, dat daar sinds
1954 met zijn gekalkte ramen en ver
veloos uiterlijk ongemeen somber
stond te doen tussen al die andere le
venslustige etablissementen op dit jo-
yeuse plein. De eigenaar van het ge
bouw weigerde het in exploitatie te
nemen in verband met een slepende
erfpachtskwestie met de gemeente.
Uit ballorigheid, zo werd gemompeld,
liet hij daarom alles min of meer tot
een bouwvallige staat verworden. Tot
dat een bierbrouwerij er dit voorjaar
belangstelling voor kreeg, maar geen
kans meer zag al haar plannen nog
dit seizoen te verwezenlijken. Het ge
bouw met het roemruchte verleden
moet eerst grondig opgeknapt worden.
Een facet uit dit verleden: hier vond
een tiental jaren geleden de grootste
overval uit de Nederlandse politiege-
schiedenis plaats toen een einde werd
gemaakt aan de roulette, die hier voor
enkele weken lustig gedraaid had. Zes
honderd arrestanten moesten naar het
bureau, waarvoor tien grote autobus
sen nodig waren.
Zag de brouwerij dus geen kans er
dit jaar nog iets van te maken, de
studenten hadden minder tijd nodig.
Drie weken geleden werden boven een
glas bier de eerste concrete plannen
gemaakt en gisteravond vond de ope
ning plaats van het studentencaba
ret Ram-6-iii.
Er is enorm gesjouwd en weinig ge
slapen de laatste dagen. Donderdag
was het nog een regelrechte bende:
vloeren en plafonds opengebroken, het
podium in opbouw, duizenden tegels
lagen nog voor de deur, een transport
bedrijf kwam grint brengen, een an
der gooide een vracht zand neer. Daar
tussendoor allerlei lieden die zich kwa
men aanbieden als garderobejuffrouw
of barman. Niemand werd overigens
aangenomen: de (werk)studenten doen
alles zelf. Voor de sfeer „het krijgt
een Franse tic", zegt Nicolaas Bessem
een van de vijf directieleden voor
dp sfeer dus, maar ook om de baten,
die gebruikt worden voor het socië
teitsgebouw St. Barbaraklooster, zo
groot mogelijk te doen zijn. Tegelijk
is het een proefballonnetje. Volgend
jaar wi] men in Delft tot een perma
nent studentencabaret komen, dat ge
huisvest zal worden in de Waag, een
onderkomen dat nu nog de nederige
functie van fietsenstalling heeft.
Om acht uur gisteravond bleek het
wonder toch te zijn geschied. De veld
bedden, waarop tussen de bedrijven
door 's nachts een hazeslaapje was ge
pleegd, waren verdwenen, de talloze
lege bierflesjes opgeruimd en nu ston
den ordelijk de tonnetjes met daar
om heen de stoelen, het podium was
opgetuigd, de lichten brandden en de
decors waren aangebracht. Opgetre
den werd deze eerste avond door Ka-
baret uit Delft en Vis a Vers uit Gro
ningen. Echt cabaret, waarin alles en
ledereen op de hak werd genomen,
van het instituut dat collecte heet tot
de Tour de France toe. Het was goed
bezet gisteravond maar wie niet ver
welkomd kon worden was president
Frondizi van Argentinië. En hij was
nog wel telegrafisch uitgenodigd.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimii'iiiir
et Hilversumse raadhuis van Du-
dok baadde gisteravond in het
licht van de schijnwerpers en
hoog in de lucht verwaaiden de laat
ste klanken van de .Beiaardwals"
van Gerard Boedijn, waarmee Willem
Créman, de blinde zeventigjarige klok
kenist van Zwolle en Kampen, het in
ternationale beiaardconcours onder
auspiciën van het Holland Festival be
sloot.
Voor het tweede jaar was een uit
gebreid gezelschap in de Burgerzaal
aanwezig, waar burgemeester J. J. G.
Boot zjjn gasten verwelkomde, om
te luisteren naar de uitslag van de ju
ry. Maar voor de voorzitter van de
jury mr. Romke de Waard de bevin
dingen van Jos de Klerk, Jef Rottiers
en van hemzelf bekend maakte, sprak
de voorzitter van de werkcommissie,
drs. P. J. Mulder, zijn erkentelijkheid
uit voor de medewerking van het Hil-
yersums gemeentebestuur bij het wel
slagen van dit concours. En hij ver
bond daaraan de wens, dat Hilversum
ook in de toekomst op de steun van
het bestuur van het Holland Festival
mocht rekenen.
De kwaliteiten van het spel van de
mededingers naar de improvisatie-
prijs en de wisselprijs, de beiaardiers
Renaat van Steenwegen uit Leuven,
Frederick Marriot uit Birmingham
(V.S.), Kees Roelofs uit Amsterdam,
Frans Vos uit Mol (provincie Antwer
pen) en Wil'.em Créman, liepen, vol
gens mr. De Waard niet uiteen. Het
geheel, zowel het programma als het
geen muzikaal geboden werd, stond
op een hoger peil dan in 1959. Een
stemmig was de jury tot het oordeel
gekomen, aldus mr. De Waard, ook
dit jaar de wisselprijs van de gemeen
te Hilversum aan de stadsbeiaardier
van Zwolle, Willem Créman, uit te
reiken.
Met ontroering dankte Willem Cré
man voor de grote eer, die hem ook
nu was te beurt gevallen, toen hü de
prüs, vervaardigd door de edelsmid
Archibald Dunbar, opnieuw uit han
den van de burgemeester ontving. „Ik
houd er binnenkort mee op en zal dus
niet voor een derde keer de prüs ver
dedigen, maar u kunt er van op aan
mynheer de burgemeester, dat ik de
prüs volgend jaar bü u zal inleveren".
Frans Vos werd de winnaar van de
improvisatieprüs, een werkstuk van
de Hilversumse edelsmid Richard
Braun, die mr. J. den Daas namens
het bestuur van het Holland Festival
overhandigde.
Een vakantietrip van een week
naar Holland is de zestienjarige
Steinar Otteson uit Noorwegen
te beurt gevallen dank zü een opstel,
dat hü tot titel gaf „Mün indrukken
van de zeventiende eeuw in Neder
land". Op Schiphol haalde de Zaan-
damse tekenleraar B. M. van Dam de
Noor af. Via het ministerie was men
aan het adres van de heer Van Dam
gekomen, die zich met zün vrouw
sinds anderhalf jaar op de Noors#
taal toelegt.
De blonde, forse Noor, die zün En
gels met een klein beetje Amerikaan»
accent uitspreekt, vertelde ons dat er
vorig jaar in het kader van de Neder»
lands-Noorse cultuuruitwisseling een
tentoonstelling van schilderüen van de
17e eeuwse meesters is gehouden. De
ambassade in Oslo besloot een teken-
Iminimumminiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiii
raar meestentijds het handgeklap van veehandelaren vermengd wordt met
het gillen van biggen, hebben donderdag en vrijdag geluiden van metaal
op steen geklonken. Op het terrein van de Rotterdamse veemarkt werden
deze dagen de achtste landelijke wedstrijd in het metselen met baksteen (om de
zilveren troffel), de zesde wedstrijd in het straatmaken met klinkers (om de
zilveren kaphamer) en de vierde wedstrijd in het stukadoren (om de zilveren
pleistertroffel) gehouden De Veemarktterreinen vormden in feite een wijkplaats
voor de organisatoren, die in verband met de Floriade dit jaar geen gebruik
konden maken 'van de Ahoy'-hallen. De gemeente Rotterdam heeft profijt ge
trokken van deze minder prettige situatie, want in de straatmakerswedstrijden
bestond de-opgave uit het vervaardigen van een bestrating van 1600 vierkante
meter. Dit plaveisel draagt een permanent karakter en vormt zodoende een be
gin van de herbestrating van de Veemarktterreinen. De wethouder van Open
bare Werken, mr. H. Bavinck, die de prijzen uitreikte, zag hierin de aanleiding
van een nieuwe wedkamp tussen de jeugdige straatmakers, die dit begin ver
vaardigden en hun oudere collega's van de gemeente Rotterdam, die de bestra
ting gaan voltooien.
Mr. Bavinck zegde de jonge deelnemers namens de gemeente dank voor het
werkstuk dat de Veemarkt zal blijven sieren. Hij was van mening, dat de aan
wezige jongelui een uiterst nuttig beroep tot het hunne hadden gekozen, omdat
hun werk een einde kan maken aan de woningnood.
De zilveren troffel ging dit jaar naar de r.-k. L.T.S. Don Bosco uit Valkens-
waard, (zie foto) de zilveren kaphamer werd uitgereikt aan G. J. Engelander uit
Amsterdam en de zilveren pleistertroffel kwam voor een jaar in het bezit van de
Eerste Technische School in Rotterdam. Aan de drie wedstrijden namen in
totaal 176 jongelui deel.
en opstelwedstrijd te organiseren.
Steinar die het jaar daarvoor met zün
vader en moeder met vakantie in Hol
land was geweest, hoorde er op het
gymnasium van. Zün fantasie was
groot genoeg om rond de schilderüen
van Rembrandt, Pieter de Hoogh, Ver
meer en Ruysdael zo'n goed verhaal
over Nederland te maken, dat hij met
vüf getikte foliovellen uit de bus kwam
en als eerste bekroond werd.
Het is een zeer druk programma,
dat de jonge Noor moet afwerken.
Op de Pasar Malam, de Indische
jaarmarkt, die de kunstkring
„Tong Tong" in de Haagse die
rentuin heeft georganiseerd, kunnen
liefhebbers met Indisch eten hun tong
strelen. De gerechten die in de ver
schillende tentjes worden bereid zün
lekkerrr en „hoetkoop", zoals ergens
op een bord stond geschreven. De
bezoekers van de pasar malam komen
beslist niet alleen om te eten. Vooral
de ouderen gaan naar de jaarmarkt
om vrienden en bekenden weer eens
te ontmoeten en herinneringen op te
halen van de goede oude Indische tüd.
Het heimwee naar het Indië van toen
wordt door de pasar zeker versterkt.
Er hangen tal van foto's met ty
pisch Indische tafereeltjes, waarvan
de ouderen een brok in de keel krügen
en die bü de jongeren een vage her
innering verscherpen. Byvoorbeeld in
de stand van mevrouw M. J. Hiller-
stroom. Zij heeft een deel van haar
enorme verzameling foto's, foto- en
poëziealbums, films en negatieven uit
gestald. Deze zün afkomstig uit ver
laten kampongs en gerampokte hui
zen. Zü weet niet wie de eigenaren
zün en hoopt door de uitstalling op
de pasar achter de identiteit van de
gefotografeerde mannen, vropwen en
kinderen te komen. Soms herkennen
de bezoekers iemand van een foto. Na
zo'n herkenning gelukt het mevrouw
Hillerström de eigenaar van de foto op
te sporen.
Het aantrekkelükste evenement op
de pasar vormt ongetwüfeld het „kat-
tepult schieten". Vooral de ouderen,
die in Indië met een katapult gescho
ten hebben op vogels en vruchten ne
men nu een stenen püpje op de kor
rel om te zien of ze het nog niet ver
leerd zün.
Drie dagen zal de pasar malam du
ren. Op het programma staan onder
meer een optreden van de Blue Dia
monds, de Hawaiian Minstrels en ver
schillende amateurbandjes. Zondag
middag zal er een Oosterse kostuum
show gehouden worden.
De baten van de jaarmarkt, die vo
rig jaar door zesduizend mensen be
zocht werd, zün bestemd voor de
kunstkring „Tong Tong".
