OPLEIDING VAN KATANGEES LEGER
Premier Tsjombe
gaat overstag
Katanga gaat akkoord met
komst der V.N.-troepen
Komst van 2000 Italianen roept
tal van kritische vragen op
Emigratiebeleid moet worden herzien
Enerzijds: nationale kracht
wordt weggepompt
Anderzijds: vreemde krachten
worden naar binnen gezogen
Piloot Powers bekent in
Moskou spionage voor V.S.
f'
m
FLEXA
Prinses Paola met Filips in Italië
Bliksem treft
torenspits
Het weer
SCHILDER ZELF MET
WOENSDAG 10 AUGUSTUS 1960
84ste JAARGANG No. 30592
LLISABETHSTAD, 10 aug.
(U.P.I., Rtr.) Katanga zal zich
niet verzetten tegen de komst van
de politiemacht van de Verenigde
Naties, wanneer de V.N, van hun
kant aan een aantal voorwaarden
voldoen, waarvan de strekking is,
dat Katanga's zelfstandigheid
niet in gevaar wordt gebracht.
Deze ommezwaai van de regering-
Tsjombe werd gisteravond bekend
gemaakt, nadat de Katangese
premier 's middags nog had ver
klaard,' dat hij zich zou blijven
verzetten tegen de komst van
V.N.-troepen, en zich tevens ge
schaard had bij degenen, die de
Belgische regering de verant
woordelijkheid voor de Congo-
crisis verwijten. Maar om niet de
oorzaak te worden van een gewa
pend conflict verklaarde Tsjombe
zich enkele uren later toch bereid
tot een ommezwaai.
Ghana, Soedan
en Y.A.R.
DE REPUBLIEK KONGO IN STAAT VAN ONTBINDING
leopoloA
President Tsjombe van Katanga
heeft onlangs opdracht gegeven
de opbouw van een eigen Katan-
gees leger te versnellen. Op de
foto: Katangese rekruten nemen
een stormbaan als onderdeel van
hun opleiding.
Breuk niet definitief
7*7 1 1 9 »aat met d.e immigratje VJ
(Van onze Haagse redactie)
Tweeduizend Italiaanse arbei
ders komen, voorlopig voor één
jaar, in ons land werken. Ze
komen langs een uiterst legale,
dik met ambtelijke paperassen
belegde, weg in groepjes van
veertig of vijftig. Dat is niet veel,
want als er tien of twintigduizend
vreemde arbeidskrachten over de
grens kwamen zou onze arbeids
markt daar ook nog raad mee
weten. Als het aan sommige Ita
lianen zelf lag zouden er al lang
troepentransportschepen met
werklozen in onze havens voor
anker gegaan zijn om als basis te
dienen voor een soort mobiele
Europese arbeidsreserve. Onze
regering gaat echter uiterst voor
zichtig tewerk. Handelt zij daar
mee juist? Met die vraag houdt
de publieke opinie zich op het
ogenblik sterk bezig, want het
handejevol Italianen, dat nog niet
eens gearriveerd is, botst nu al
van het ene probleem op het
andere, als een knikker in een
elektrische trekkast op de kermis.
Het zijn allemaal geen botsingen
van ernstige aard, meer contac
ten die lichtjes laten branden,
waarbij velen zich afvragen of we
wel in de goede richting gaan.
Zeer reëel probleem
Gaat regering te ver?
Min. Van Rooy: „Ik hoop dat U zich hier thuis zult voelen''
Brand in Fries dorp
moeizaam geblust
Atlasraket met goed
gevolg gelanceerd
Regenachtig
lee, M 0 RRIS"êeforeyou êinjf
Nylon regenjassen f 49.75
Aan zee
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143481
Bijkantooi Beverwijk: ?eestraat 50, telef 4790
Biikantoor en Red Umuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. j. W Boerrigter en
Mr W a M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Dr*. H. v. RUN en W Seven*.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimet**
hoogte Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt rich het recht voor
edvertentiën eventueel ronder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging wa 5.30 uw
avonds tel. 21544
Y-v
8BS
De voorwaarden, die Tsjombe stelt
kftn de V.N. zijn, dat er geen commu
nistische elementen mogen zijn tussen
de troepen, die Katanga zullen bezet-
Ten, dat de V.N. garanderen, zich met
'n binnenlandse kwesties te zullen
brengen, dat het leger van Katanga
Tvordt ingeschakeld bij de bewaking van
de toegangswegen tot liet land, dat de
regering van Tsjombe zeggenschap
houdt over het verkeer van personen
®n goederen, dat het leger van Katanga
rijn wapens niet behoeft af te geven
®an de V.N.-politiemacht en dat de V.N.
keen transport beschikbaar stellen wan-
heer leden van de regering-Loemoem-
ba of hun afgezanten naar Katanga
billen komen. Tsjombe verklaarde na
der, dat hij met name ook bezwaar heeft
'egen de komst van troepen uit Ghana
ep Guinea of andere Afrikaanse staten,
die zich tegen hem hebben verklaard,
'n het kader van de V.N.-politiemacht.
•Vanneer dat toch het geval mocht blij
ken, dreigde Tsjombe de taktiek van
de „verschroeide aarde" te zullen toe-
Passen.
Loemoemba van zijn kant liet zich
Tijdens een persconferentie in Leopold-
stad, welke min of meer als een re
geringsverklaring van zijn ministerraad
hiag worden beschouwd, bepaald on
welwillend jegens de V.N. uit. Zijn re
gering wil geen voogdijschap van de
V.N. aanvaarden en zal de Sovjet-Unie,
de Verenigde Staten en de andere
Afrikaanse landen verzoeken, technici te
2enden, zonder dat daaraan voorwaar
den zijn verbonden. Hij kondigde tevens
dan, dat zijn regering spoedig naar Ka-
tanga zal gaan.
Met de binnenlandse oppositie tegen
zijn denkbeelden wil Loemoemba afre
kenen. Hij heeft de opperbevelhebber
van het Congolese leger, Loendoela,
alle volmachten gegeven om een eind
te maken aan de afscheidingsbeweging
en de propaganda tegen de centrale
regering de kop in te drukken. De le
den van de Abako-partij van president
Kasavoeboe die zich uitgesproken
hebben voor een Congolese statenbond
waren volgens Loemoemba „fascisten",
die samenzweren met president Joeloe,
het staatshoofd van het eveneens „Re
publiek Congo" geheten vroegere Fran
se Congo.
De afscheidingsbeweging in de (voor
heen Belgische) Congo grijpt inmiddels
steeds verder om zich heen. Albert
Kalonji, de leider van de Baloeba-par-
tij in de provincie Kasai, wil daar defi
nitief de autonome „Mijnprovincie", die
met Katanga zal samenwerken uitroe
pen. Onder de 12.000 Europeanen in Ka-
tanga heerst verbittering over het be
sluit van de Veiligheidsraad, waarin
men het naderend eind van Katanga's
autonomie ziet. De commandant van
de Belgische troepen, generaal Emile
Gheyssens, heeft verklaard, dat onge
veer tweeënnegentig procent van de
blanken Katanga stellig zal verlaten,
waneer de Belgische troepen het ge
bied verlaten. De Belgische burgers heb
been geen vertrouwen in de V.N.-troe
pen en herinneren aan hetgeen er in
Stanleystad, Goma en andere delen
van het land is gebeurd, waar V.N.-troe
pen werkeloos zouden hebben toegezein,
terwijl Congolezen de Europeanen aan
vielen. Inmiddels maken de vijfhonderd
Canadese militairen, die mede aange
wezen zijn deel uit te maken van de
V.N.-politiemacht voor Congo, aanstal
ten derwaarts te vertrekken. De Russi
sche bezwaren tegen de legering van
Canadese troepen in Congo zijn door de
Canadese regering ongegrond verklaard.
Wat de aan Loemoemba beloofde
steun van andere Afrikaanse landen
betreft, het parlement van Ghana
heeft met grote meerderheid van stem
men de regering gemachtigd om Gha-
nese militairen naar Congo te zen
den, indien de noodzaak daartoe be
staat voor een eventuele strijd tegen
de Belgen. De Ghanese regering be
zint zich momenteel op onafhankelijk
optreden van het land in Congo. Kolo
nel Ibrahim Omar, de Soedanese chef
militaire operaties is naar Congo ge
reisd om de autoriteiten te laten
weten, d&t de Soedan bereid is Congo
te helpen. Binnenkort wordt in Ghana
een militaire missie uit de Verenigde
Arabische Republiek verwacht als ge
volg van de tussen de V.A.R. en
Ghana bereikte overeenkomst betref
fende stappen in de Congo-crisis.
Een Katangese delegatie onder lei
ding van de 26-jarige minister van
EVENAAR PROVINCIE
wil cnofhonkelijkheid
onder Bolikando
OOST-PROVmi
OOST PROVINCIE
KIVOE
willen staten-
bond met Katanga
EVENAAR
Ciquilkat-
stad
BENEDEN KONGO
Abako partij wil
Kongolese federatie
KIV0E
Leopoldstadr Loeloaa
sakvaitya
KATANGA
onofbonkelijk
onder Tsjombe
KATANGA
KASAI
afscheiding van het
Baloeba gebied geeist
Elisabethstact
|aO«UIV PELT
jonge republiek Kongo dreigt volledig uiteen te vallen. Na de afsch.eid.ing
lan Katanga hebben Oost-provincie en Kivoe er naar gestreefd als zelfstandige
"lden een statenbond te vormen met Katanga. In de provincie Kasai, waar nog
leeds een felle stammenoorlog woedt tussen Baloebas en de Loeloeas is het tot
openbare breuk gekomen. De Baloebas willen nu een onafhankelijke mijn-
^ovincie met de stad Bakwanga als hoofdstad. In de Evenaar-provincie heeft
ff°likando om officiële erkenning gevraagd van zijn provincie als onafhankelijke
e.PubliekTen slotte wil de partij van Kasavoeba, in het gebied benden-Kongo,
een autonome regering binnen een Kongolese Federatie.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiii
openbare werken Evariste Kimba,
is van plan een goodwil-tournée te
maken naar Frankrijk, Italië, Grie
kenland, Zwitserland en Noordafri-
kaanse landen.
De Belgische ambassadeur in Leo-
poldstad, baron Jean van den Bosch,
die zoals bekend aanzegging had gekre
gen, het land te verlaten en door Loe
moemba desnoods met geweld zou wor
den verwijderd, heeft gistermiddag onder
bescherming van V.N.-troepen de stad
verlaten en zich begeven naar het aan
de overkant van de Congo-rivier gele
gen Brazzaville, de hoofdstad van de
andere (voorheen Franse) Congo-repu-
bliek. Later volgden ook de personeels
leden van de Belgische ambassade.
Loemoemba's staatssecretaris van
buitenlandse zaken, Mandi, legde er te
genover ambassadeur Van den Bosch de
nadruk op, dat de breuk tussen Congo
en België niet definitief is. De betrek
kingen zouden kunnen worden hervat
wanneer de tostand is gestabiliseerd en
de Belgische troepen het grondgebied
van Congo, de bases Kamina en Kito-
na incluis, hebben ontruimd.
1 -p*
-m -m* -M- -m ^-%-m -tm m ^-v Men ksin zich voorstellen.
De kritische vragen die men zich bij
het bezien van het regeringsbeleid stelt
uiterst gevarieerd. Men kan ver
schillende groepen onderscheiden, o.m.
een die meent, dat de regering niet
ye^ genoeg gaat, en een die geneigd
is het tegenovergestelde te denken. Tot
de eerste groep behoren zeker degenen,
wier Europees idealisme een paar ma
ten groter is dan hun gevoel voor de
MOSKOU, 10 augustus (Reuter, AFP)
De piloot vau de op 1 mei by
Sverdlovsk neergehaalde Amerikaan
se U-2, Francis Powers, heeft be
kend zich te hebben schuldig gemaakt
aan spionage, aldus bericht het Sovjet
persagentschap Tass. De aanklacht te
gen Powers is gisteren alhier gepubli
ceerd. Zjj omvat vierduizend woorden.
Volgens Alexander Shelepin, de voor
zitter van de commissie voor staats
veiligheid die de aanklacht heelt onder
tekend, heeft Powers verklaard dat hjj
opdracht had in geval van nood in
Zweden of Finland, te landen.
De opdracht van de spionagevlucht,
die Powers twee en een half uur voor
lijn vertrek werd verstrekt, was recht
streeks afkomstig van de commandant
van de dienst „Ten-ten", kolonel Shel-
ton van de Amerikaanse luchtbasis
Peshawar, in Pakistan, aldus Tass. Po
wers zou op een hoogte van twintig
duizend meter van zuid naar noord
over de Sovjet-Unie moeten vliegen
langs de volgende route: het Aralmeer,
Sverdlovsk, Kirov, Archangel en
Moermansk. Hjj moest landen op de
militaire luchtbasis Boedoe, in Noor
wegen. In geval van nood zou hij zijn
toestel op het Finse vliegveld Sodanky-
la of in Zweden aan de grond kunnen
zetten. „Uit het onderzoek is opnieuw
gebleken dat de Amerikaanse militaire
bases in het buitenland een bedreiging
van de vrede en veiligheid van deze
landen vormen".
Powers zou de volgende verklaring
hebben afgelegd: „Ik erken schuldig
te zijn aan het vliegen over Sovjet-
grondgebied en punten die mij waren
aangewezen, en gedurende de vlucht
een speciaal apparaat aan boord van
mijn toestel in- en uitgeschakeld te
hebben, met het doel inlichtingen te
verkrijgen over de Sovjet-Unie". Deze
inlichtingen zouden betrekking hebben
op radar- en radiostations, en naar Po
wers meent ook op lanceerbases voor
raketten en industrieën. Powers be
schreef het neerschieten volgens Tass
aldus: „Volkomen onverwacht hoorde
ik een soort doffe ontploffing en zag ik
een oranje lichtflits. Het toestel dook
scherp naar beneden en ik geloof dat
een vleugel en het staartgedeelte los
lieten. Misschien werd het toestel niet
direct getroffen maar wel geraakt door
scherven en de luchtdruk". „Ik geloof
dat het gebeurde op ongeveer 20.725
meter hoogte, op 40 of 50 kilometer
ten zuiden of zuidoosten van Sverd
lovsk" „Toen het vliegtuig begon te
vallen werd ik tegen het instrumenten-
bord gedrukt en ik kon de schietstoel
niet gebruiken. Ik opende de kap,
maakte de riem los en ging naar bui
ten. De parachute ging onmiddellijk
open".
In geval van een landing op Sovjet
grondgebied moest Powers het toestel
met behulp van een speciale springla
ding vernietigen. Ook het opnameappa
raat waar signalen van Russische ra
darstations werden geregistreerd was
van een springlading voorzien, en Po
wers zelf bleek in Tiet bezit van een
naald me.t een krachtig en snelwer-
kend vergil om zelfmoord tie plegen.
realiteit. In hun verlangen het vrije
verkeer van arbeidskrachten binnen de
landen van de E.E.G. spoedig werke
lijkheid te zien worden achten zjj het
getal van tweeduizend Italianen teleur
stellend na de suggestie van de Euro
pese Commissie in Brussel, volgens
welke in Nederland zeker voor tien maal
méér Italianen plaats zou zijn. Andere
vooruitstrevenden op het gebied van de
immigratie zijn te vinden in sommige
ondernemerskringen. Hun argumenten
plegen zij te onderstrepen met uitlatin
gen van de fameuze scheepsbouwer Ve-
rolme, wiens vertwijfelde pogingen tot
werving van personeel uit welke
hoek van de aarde, in welk aantal en
van welke kleur ook van lieverlee de
legendarische verhalen opleveren wel
ke nu eenmaal bij een „real captain of
industry" lijken te horen. Zjjn er veel
van deze lijnrechte en drastische on
dernemers? Waarschijnlijk niet.
Maar wel groot is het aantal onder
nemers en niet alleen ondernemers
dat zich afvraagt waarom de rege
ring voortgaat met het voeren van een
kostbaar en sterk stimulerend emigra
tiebeleid, terwijl enerzijds onze arbei
ders aangelokt door hoge Ionen over
de grenzen der nabuurlanden verdwij
nen, en anderzijds de schatkist wordt
aangesproken om Italianen te werk te
stellen.
Het probleem dat deze groep aan
de orde stelt is zeer reëel. Of zij nu
om meer of om minder Italianen zou
willen vragen doet nauwelijks ter
zake. Wat zjj wil is, dat de regering
een eind maakt aan een situatie
waarin nationale kracht over de
grens wordt weggepompt, terwijl aan
de andere kant vreemde krachten
naar binnen worden gezogen om het
tekort goed te maken.
Resteert nog de groep, welke geneigd
is te denken, dat de regering te ver
gaat met de immigratie van Italianen.
Men kan zich voorstellen, dat de vak
bonden uiterst secuur zullen peilen
welke invloed het Italiaanse aanbod op
de arbeidsmarkt gaat uitoefenen. Zij
zijn niet tegen de operatie van de re
gering, waarin zij trouwens ook tevoren
gekend zijn, maar de zaak ligt hier na
tuurlijk wel gevoeliger. Er is in ieder
immigratieland een natuurlijk wantrou
wen van de gevestigde groepen tegen
de vreemde arbeidskrachten te consta
teren. Dat blijkt ook nu. Reeds heeft het
C.N.V., hoewel het wellicht beter kon
weten, zich teweer gesteld tegen een,
niet bestaand, voornemen om de Italia
nen gunstiger te belonen dan de Neder
landers. In de staking welke zich in
de Amsterdamse haven heeft voorge
daan, heeft een soortgelijk gerucht gre
tig ingang gevonden. Hieruit blijkt wel,
dat men van arbeiderszijde spoedig ge
neigd is naar de Italianen te wijzen.
Een andere groep welke opgeveerd is
bij het besluit van de regering is die
welke pleegt op te komen voor de be-
langenverdediging van de spijtoptanten.
Waarom wèl Italianen en niet méér
spijtoptan'en? Een netelige politieke
aangelegenheid waarop wij hier niet ver
der willen ingaan.
Wat uit het bovenstaande duidelijk
mag zijn geworden is, dat de Italianen
hoewel geenszins ongewenste gasten,
met hun komst in alle argeloosheid
een hele kennel honden hebben ge
wekt of waakser hebben gemaakt
dan zij toch al waren. In het onder
staande wordt gepoogd de waarde
van enige belangrijke argumenten
aan de realiteit te toetsen.
(Vervolg elders in dit blad)
Italië De expresse Rome-Turijn is
gisteren op ongeveer twintig kilometer
van Livorno ontspoord. Vijftien perso
nen werden gewond. Oorzaak van de
ontsporing is vermoedelijk gereedschap
dat een herstellingsploeg op de rails
had laten liggen. (AFP).
Prinses Paola van België, die haar vakantie doorbrengt in Italië, met haar
zoontje Filips op de arm.
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN, 10 aug. Tijdens
een kort maar hevig onweer sloeg gis
termorgen de bliksem in de toren van
hef Friese dorp Tzum. Later zag men
rook uit de top van de torenspits op
stijgen, waarop de brandweer van Fra-
neker werd gewaarschuwd. Déze slaag
de er niet in water naar de brandhaard
in de 72 moter l.oge top op te voeren.
Men bracht daarop brandblusapparaten
met de werklift van de in restauratie
zijnde toren omhoog, maar ook hierme
de kon met niet hoog komen.
De burgemeester van Franekeradeel
riep daarop de hulp van de brand
weer te Leeuwarden in die later met
een motorspuit en een automatische
ladderwagen arriveerde. Het bleek mo
gelijk om het water met een druk van
bijna tien atmosfeer naar de ge
wenste hoogte op te jagen. De brand
weerlieden stonden op een hoogte van
ongeveer vijftig meter op een
werksteiger recht omhoog naar de
spitstop te spuiten, waarbij zij uiter
aard het terugvallende water over zie
heen kregen. Drie uur nadat de brand
v»as ontstaan was hij geblust.
Jongen gedood
HOOGEVEEN, 9 aug. De dertien
jarige Johan Willem Akse uit Hooge-
veen is vanmorgen tijdens een onweers
bui door de bliksem getroffen. De jon
gen was aan het werk op een akker te
Tiendeveen, toen zich daar een on
weersbui ontlastte. Medische hulp kon
niet meer baten.
KAAP CANAVERAL, 10 aug .(Rtr.
De Amerikaanse luchtmacht heeft gis
teren met succes van de basis Cape
Canaveral in Florida een Atlasraket
vau 125 ton gelanceerd, die na een
vlucht van ongeveer veertig minuten
in een ruim 11.250 kilometer verder ge
legen doelgebied terechtkwam. Dit ge
bied lag ongeveer 320 kilometer van de
westkust van Zuid-Afrika en bijna
2.000 kilometer ten zuidoosten van het
eiland Sint Helena.
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur):
Overwegend zwaarbewolkt met nu
en dar. regen. Matige tot vrij krach
tige wind tussen zuidwest en zuid.
Koel.
Zon: 05.15 - 20.14 Maan; 21.50 - 09.27
Advertentie
BARTBJOrIsSTR™ HAARLEM TEL 13439
LEIDSEStRAAT (BU KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223$16
Over het algemeen onbestendig met
nu en dan wat regen en een matige wind
uit zuidelijke richting. Temp. 18-20 gr.,
zeewater 18 gr.
Vooruitzichten: enkele dagen met on
bestendig strandweer en verspreide op
klaringen.
max. min. neersl.
Station
Weer
temp
temp
afgel.
gisteren
24 uur
Den Helder
licht bew.
18
14
1
Ypenburg
zwaar bew.
19
12
5
Vlissingen
regen
19
14
7
Eelde
licht bew.
19
9
3
De Bilt
regenbui
19
10
13
Twente
zwaar bew.
20
11
6
Eindhoven
regen
22
11
5
Zd-Limburg
zwaar bew.
21
11
4
Amsterdam
onweer
19
10
14
Helsinki
geheel bew.
22
14
0
Stockholm
zwaar bew.
20
14
9
Luxemburg
geheel bew.
19
10
1
Parijs
geheel bew.
19
11
4
Bordeaux
zwaar bew.
21
9
0.1
Grenoble
zwaar bew.
22
10
0.4
Advertentie
DE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST
SIKKENS-TJALLEMA PR0DUKT
i