De katholieke kiezers
c
J
Gebrek aan belangstelling
zorgelijk verschijnsel?
ZEEBODEM,
Een slaapgeschiedenis
DE VLUCHT
Onrust in Peuterenburg Vu^iN PEPEEIPIE
I
Contact van mens
tot mens
commentaar
A
ER ZAT EEN GAATJE IN DE ZAK
VAN KLAAS VAAK
EEN ZESLING
bron van
mineralen
Ontwikkelingsseizoen" in aantocht
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1960
PAGINA 15
door
JOSEPH ALSOP
MADURODAM
ifT*888* liW .I.U
door JOH. RAM
Kunstmatig eiland
"p1
gËlllP#
y*
-i
New York Het schouwspel,
dat wordt geboden door de
Amerikaanse katholieke kie
zers en de katholieke senator, die
door de Democratische party is aan
gewezen als kandidaat voor het
Presidentschap, John F. Kennedy,
's waarschijnlijk ingewikkelder dan
de meeste mensen denken. En de
gevolgen zouden voor de Democra
tische kandidaat wel eens minder
bevredigend kunnen zpn dan de
meeste mensen nu verwachten.
Dat is althans de conclusie, waar
toe uw verslaggever zich ziet ge
dwongen na een lange en intensieve
reeks vraaggesprekken met bewo
ners van de Parkchester-wyk. Deze
uitgestrekte, vriendelpk rode, bak
stenen huizenblokken, waar allerlei
mensen wonen met bescheiden in
komens, bieden een goed jachtter
rein voor ieder, die belang stelt in
het electorale gedrag van speciale
groepen.
Iets van 12.000 gezinnen bewonen
deze enclave in de stedeiyke wilder
nis van de Bronx, die is geschapen
door de Metropolitan Life Insurance
Co. Als regel staat de naam van
iedere huurder op zyn deur. Meest
al geeft de naam zelf al aan tot
welke groep de huurder behoort. Zo
kan de verslaggever dus tamelpk
nauwkeurig de samenstelling van
zpn studie-object bepalen, eenvoudig
door op de bel te drukken met het
juiste naambordje erboven.
Uw verslaggever had al eerder op
dezelfde wijze een onderzoek inge
steld naar het electorale gedrag
van Joodse kiezers. Dat had hy
gedaan in White Plains en hy had
daarbp de deskundige hulp gehad
van een ervaren enquêteur. Thans
bepaalden wederom een enquêteur
en uw verslaggever zich in Park-
chester voornamehjk tot deurbellen,
die waren voorzien van klaarblpke-
ïyke katholieke namen. Hun opzet
slaagde zodanig, dat zp zesenvijftig
katholieke kiezers te pakken kre-
gen-
Deze zeer omvangrijke en repre
sentatieve steekproef, waarbinnen
een raciaal evenwicht bestond, was
byzonder belangwekkend om een
speciale reden. Senator Kennedy is
er natuuriyk niet bp gebaat, als hp
de steun krpgt van katholieken, die
altpd al trouwe Democraten zpn
geweest. De kardinale vraag voor
Kennedy, en ook voor zijn Republi
keinse rivaal, vice-president Nixon,
of Kennedy in staat is grote aan
tallen katholieken, die hun stemmen
ten gunste van de Republikeinen uit
brengen, terug te leiden naar de
Democratische kudde.
De grote meerderheid van de on
dervraagden in Parkchester behoor
de tot de groep van katholieken, die
Republikeins stemmen. De meesten
van hen staan nochtans ingeschre
ven als lid van de Democratische
party en de meesten van hen zullen
ook ongetwpfeld Democratisch
stemmen by locale verkiezingen.
Toch had een vrij groot aantal
van hen sinds 1940 zpn stem
in een nationale verkie
zing niet meer uitgebracht voor de
Democraten. Nog groter was het
aantal van degenen, die sinds de
oorlog Republikeins hadden gestemd.
En in 1956, bp de vorige presidents
verkiezingen dus, hebben niet min
der dan achtenveertig van de negen-
envyftig Dwight D. Eisenhower ge
steund, tegen acht, die voor Adlai
E. Stevenson hebben gestemd, en
drie, die dat jaar hun stem hele
maal niet hebben uitgebracht.
Met andere woorden: bpna vpf-
KENNEDY
zesde van deze brandweerlieden,
politie-agenten, drogisten, kleine
vertegenwoordigers en anderen
heeft deelgenomen aan de grote
katholieke uittocht uit de Democra
tische en naar de Republikeinse
party. Die uittocht is een van de
werkelijk grote gebeurtenissen in de
Amerikaanse politiek geweest van
de laatste twintig jaar. Degenen, die
tot de vroegste politieke migranten
behoren, zpn nu bovendien zo stevig
geworteld in hun nieuwe party, dat
zp niet zullen bezwpken voor de aan
trekkingskracht van een katholieke
Democratische kandidaat voor het
presidentschap. Bp het onderzoek in
Parkchester bleek, dat de acht, die
in 1956 op Stevenson hadden ge
stemd, deze keer, zoals te verwach
ten viel, voor Kennedy waren. Twee
van de drie, die de vorige keer niet
hadden gestemd, gaven eveneens de
voorkeur aan hem. Maar hp ver
wierf de steun van slechts negen
van de voormalige Eisenhower-
stemmers, terwpl Nixon in deze
groep negenentwintig over het alge-
meer geestdriftige aanhangers
kreeg. Tenslotte waren er tien voor
malige Eisenhower-stemmers, die
zich schaarden in de categorie van
de weifelaars, samen met één van
de mensen, die de vorige keer niet
hebben gestemd.
STEVENSON
Een stemmenverdeling van 19
voor Kennedy en 29 voorNixon
in een monster, dat in 1956
een verdeling te ziei gaf van
8 voor Stevenson en 48 voor Eisen
hower, lijkt nogal bemoedigend voor
de Democraten. Maar zoals hier
boven al staat aangegeven, het punt
van werkelpk belang is het gedrag
van de voormalige Eisenhower-
stemmers. Tot dit ogenblik is nog
geen 20 procent van hen door de
aantrekkingskracht van Kennedy
teruggeleid naar de Democratische
kudde. Deze zelfde aantrekkings
kracht is er oorzaak van, dat nog
eens 20 procent is terecht gekomen
in de categorie van de weifelaars,
en het is natuurlpk mogelijk, dat
ook dezen de rest van het parcours
terug nog zullen afleggen.
Het zal de uiteindelijke beslissing
van deze weifelaars zpn, die tenslot
te zal bepalen, of Kennedy bp de
katholieke kiezers slechts een matig
dan wel een zeer goed figuur zal
slaan. Het zal bovendien voor Ken
nedy niet gemakkelpk zpn deze aar
zelende katholieke kiezers te over
tuigen, want in het diepst van hun
wezen zpn zp politiek zeer conser
vatief.
Wp troffen in Parkchester ver
scheidene katholieken aan, die aan-
vankelpk voor Kennedy waren ge
weest, maar die later van mening
waren veranderd, omdat zp bang
waren, dat hp „Adlai Stevenson mi
nister van buitenlandse zaken zal
maken en Amerika zal uitleveren
Dezelfde vpandigheid tegen Demo
craten van het Stevenson-type bleek
te bestaan in de zo uiterst belang-
rpke groep der weifelaars.
Maar daar staat tegenover, dat
er op even ruime schaal en in even
sterke mate gebelgdheid bestaat
over het „prestige-verlies" van
Amerika en over het feit, dat Ame
rika in de achting van het buiten
land is gedaald. Als Kennedy de
indruk kan wekken, dat hp weet,
hoe hij moet afrekenen met Fidel
Castro, dan zal hij alle problemen,
die hem in Parkchester confronte-
r- hebben opgelost.
(Copyright V.B. - N.Y. Herald Trib.)
(Van een medewerker)
De jaarperiode, die wp voorheen
het „ontwikkelinksseizoen'' plach
ten te noemen, staat weer
Voor de deur. Vele verenigingsbestu-
ren beijveren zich om concept-winter-
programma's samen te stellen, dioce
sane en landelpke organisaties zwoegen
°P richtlijnen en aanwijzingen, de agen
da's van „geachte sprekers van de
avond" beginnen zich langzamerhand
^veer te vullen. Er is al maanden en
baanden gedacht over de vraag, welke
onderwerpen voor ontwikkelingsavonden
zullen worden gekozen.
Wp voor ons zpn langzamerhand zo-
ver gekomen, dat wij dat drukke gedoe
van „leidinggevende instanties" met
een beetje ironie durven gaan bezien.
Vele van die verantwoordelpke bestuur
ders immers hebben het schematisch
denken geërfd van de mensen, die hun
Jn het leiding geven voorgingen en het
jukt een hele toer te begrijpen, dat er
m het mensenleven iets méér is veran
derd dan de woning en het weekloon.
Wie zo nu en dan eens een weten
schappelijk blad openslaat merkt, dat in
Universitaire kringen wel degelijk aan
dacht bestaat vóór die totale verande-
ringen om ons heen. En het meest merk
waardige: de bewustwording van die
veranderingen constateert men ook in
toenemende mate bij wat we nogal eens
oppervlakkig de gewone man noe-
rnen. De tussenmoot inmiddels gaat rus
tig door met aanbevelingen van op zich
Uitermate belangrijke onderwerpen als
stof voor ontwikkelingsavonden. Ons be
reiken steeds minder uitnodigingen om
zulke avonden te verzorgen, niet alleen
omdat we steeds meer weigeren aan
zo'n vriendelijk verzoek te voldoen,
maar omdat de kringen, waarin Wp ver
keren, voor een groot deel bestaan uit
die „gewone mannen", die met een ge
zond stel hersens tegen de dingen van
alledag aankpken.
Moeten we dit verschpnsel nu ge
desinteresseerdheid van het bre
de publiek noemen? Beslist niet.
Misschien is er zelden of nooit een pe
riode in de geschiedenis geweest, waar-
m zoveel mensen zich zo interesseerden
Voor wat er in de wereld gebeurt als
mans. Maar er zpn duidelijk twee van
elkaar te onderscheiden groepen aan het
groeien. De ene groep is die van de be
wust levende mens, die weet, dat het
onderwijs dat hij genoot een basis is om
Verder zo zelfstandig mogelijk denkend
ooor het leven te gaan, De andere is
die van de 20ste-eeuwer, wiens wereldje
zich beperkt tot de goed ingerichte, van
a.he moderne technische snufjes voor
ziene woning, zpn vrpe tpd bp radio en
de E'fi^ 0n Z^n 'iaari^ks uitstapje naar
j T>ie eerste groep is de typische goede
®sultante van het sociale emancipatie
proces. Het klinkt erg geleerd als we dat
^„.mggen, maar we bedoelen hiermee,
de arbeid van sociale organisaties,
van politieke partpen, resultaat hebben
de in goed onderwps, behoorlijke socia
le toestanden en een vrp egaal gesprei
de welvaart, tot een nieuw mensentype
heeft gevoerd, dat bewust en onbewust
streeft naar een deelnemen aan een vol
ledig gedemocratiseerde samenleving.
Deze groep weet, dat verdere vooruit
gang niet mogelpk is zonder de persoön-
Ipke inzet van velen, die erbp zpn be
trokken. Hoogste ideaal bp deze mensen
is beslist niet een zo gemakkelijk en ma
terieel zo goed mogelijk bestaan, maar
men wil als persoonlijkheid voldoening
vinden in het leven, men wil van het
zelf ontvangende mededelen aan anderen.
Toch moet men onder deze groep niet
proberen luisteraars te lokken naar al
gemene ontwikkelingsavonden. Hun per-
soonlpkheidsontplooiing ging in deze
richting, dat zp heus in staat zpn om
het ontvangen onderwps te benutten, ten
gevolge waarvan zp zelf in staat zpn
een goed dagbladartikel te lezen en hun
radio te benutten als mede-opvoedings
instituut. Men hoeft daar ook de televisie-
slaven niet te zoeken. Wel zal men on
der hen de mensen aantreffen, die gaar
ne bereid zpn aan een discussie deel te
nemen in een kleine groep van mensen,
wanneer hun persoonlijkheid maar er
kend wordt. Zij wensen bepaald niet
meer „bespeeched" te worden, maar zp
willen groeien in een persoonlpk oor
deel. Deze mensen zpn de kostbare me
dewerkers van alle idealisten, die onze
samenleving God zij dank nog in een
behoorlpk aantal weet voort te brengen.
De andere groep is het eigenlpk, die
onze zorgen en aandacht op een
bpzondere wpze verdient. We zou
den uit ons hoofd een nog niet onbelang-
rpk aantal plattelandsgemeenten kunnen
noemen, waar de ontwikkelingsavond
nog altpd min of meer een gebeurtenis
is en waar op een enigszins redelpke
belangstelling mag worden gerekend.
Het typische is, dat dan alleen mensen
komen, die men tot de tweede groep zou
kunnen rekenen. Op de gespreksavon-
den ziet men deze lieden beslist niet.
Dat is hun te moeilpk, ze moeten den
ken en actief aan het gesprek deelne
men en daar zpn ze geestelpk te traag
voor. In de stedelpke bevolkingscentra
is deze groep beslist een gevaar. De he
le wereld kan hun gestolen worden. Als
er zaterdags maar een behoorlijk week
loon is, enfin, zie het beeld boven, dan
is hun belangstelling afgegrendeld. Ai-
leen agitatoren zpn in staat die grendel
terug te schuiven. Wilde acties, als on
langs in de Amsterdamse haven, zpn
daar het typische voorbeeld van.
Belangrpk is uiteraard de vraag, of
er iets aan gedaan kan worden en, zo
ja, wat. De oplossing ligt bepaald niet
uitsluitend, misschien zelfs niet op de
eerste plaats, in een beïnvloedend op
treden van allerlei vormen van beïn
vloedende organisaties. Hier zal een sa
menspel hoeten plaats hebben van al
les en van iedereen, die verantwoorde-
lpkheid draagt in het leyen. De sterk
toegenomen centralisatie in de besluits-
vorming over 's mensen wel en wee is
naar onze stellige overtuiging niet meer
te keren. Het zal normaal blpven, dat
mensen 's morgens of 's avonds in de
krant lezen, dat hun loon is verhoogd of
verlaagd, dat nieuwe wetten hun leven
in een bepaalde richting dwingen. Maar
veel meer dan voorheen zal daarom de
mens van jongs af aan er vertrouwd
mee moeten worden gemaakt, dat cen
trale instanties besluiten voor hen ne
men. De mens, wiens vechtaandacht
niet meer op de eerste plaats behoeft
te zpn gericht op de vraag om het dage-
lpks brood, krpgt gelegenheid aan de
eigen persoonlpkheidsontwikkeling aan
dacht te schenken. Ontplooiing van het
verantwoordelpkheidsgevoel moet een
(Advertentie)
Kom naar het onvergetelijke
miniatuurstadje!
Den Haag - Scheveuingen
van de kernpunten zpn en steeds meer
worden van ons onderwps, van de gods
dienstig vormende arbeid in de kerk.
De benadering van mens tot mens blpft
hierbp het meest aangewezen middel.
De ontdekking, dat zovele persoonipk-
heden in onze onmiddellijke nabpheid le
ven, moet ertoe leiden, deze in de be
doelde stryd mede in te ze.tten.
De bodem van de wereldzeeën zal
eens mogelpk een belangrijke bron
van tal van mineralen worden, waaruit
de mensheid in de toekomst kan put
ten. In de jaren 1957-1958 werd een
groot aantal ontdekkingen gedaan, dat
deze reeds lang geopperde veronderstel
ling bevestigde. Enkele van de rijkste
voorraadschuren mineralen op de zee
bodem, die reeds op uitgebreide schaal
ziin bestudeerd en onderzocht, ziin te
vinden in de, langs de kusten der vaste
landen gelegen, zeebodem, die een op
pervlak beslaat van naar schatting meer
dan dertig miljoen vierkante kilometer.
Verschillende mineralen worden hier
gevonden, grotendeels afkomstig
van de door de rivieren aange
brachte neerslag, die door de kracht
van het water zijn losgespoeld en die
zeer rpk zijn aan organische stoffen. Dit
proces heeft zich gedurende miljoenen
jaren afgespeeld.
Het meest bekend is wel de rijkdom
aan aardolie in de zeebodem langs de
kusten: reeds wordt een klein gedeelte
van de wereldproduktie aan aardolie op
deze wijze verkregen. Met de huidige
produktiemethoden zal naar schatting
de zeebodem langs de kusten van de
Verenigde Staten reeds een hoeveelheid
van 20 miljard vaten ruwe olie en 4,2
miljard kubieke meter aardgas kunnen
leveren.
Aardolie is tot dusver het enige mine
raal dat op grote schaal „uit zee" wordt
gewonnen. Het is evenwel bekend dat
de oceaanbodem op grotere diepte op
tal van plaatsen overdekt is met uitge
strekte afzettingen van koper-, kobait-
en nikkelertsen en zeldzame aarden,
zij het ook dat deze laag van gehalte
zijn.. Volgens een voorlopig onderzoek
schpnt de mogelpkheid aanwezig deze
mineralen vanuit de diepzee naar bo
ven te brengen, indien nog enkele tech
nische moeilpkheden kunnen worden op
gelost.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiii
VROUW, zei Klaas Vaak, toen hp op
een morgen vermoeid thuiskwam,
vrouw, je moet eens even hier
komen. Ik heb wat voor je te doen.
Mevrouw Vaak kwam dadelpk aange
lopen. Zeg maar op Klaas, zei ze. Moet
ik een knoop aan je jas zetten? Of moe
ten je sokken soms gestopt?
Nee, zei Klaas Vaak, het gaat over
mijn zak va nhet slaapzand. Kijk eens,
er zit een gaatje in. Het was gelukkig
maar een klein gaatje, maar het was
verschrikkelijk lastig. Ik heb er de he
le nacht myn duim op moeten houden,
want anders kwam het slaapzand eruit.
O, is het anders niet, zei mevrouw
Vaak. Een kleinigheid hoor - Ga jij nu
maar gauw wat rusten. Wil je een kop
je koffie man?
Ja, koffie wou Klaas Vaak wel. Hy
dronk een kopje met veel melk en veel
suiker. Toen ging hy naar bed en me
vrouw Vaak liep op haar tenen door het
huis,om haar man niet wakker te ma
ken.
Ik ga eerst de zak naaien, dacht ze.
En toen werd er gebeld. Het was vrouw
Holle, die een praatje kwam maken.
Gezellig kind, zei mevrouw Vaak. Ik
voel me vaak eenzaam, dat snap je
wel. 's Nachts is mpn man altyd op
nacht. Het was dan ook heel erg wat er
gebeurd was.
tsij. De zak van Klaas Vaak was nog altijd
nog op mijn tenen lopen ooS kaPot en in een dun straa,tje ,iep het
vond hy het vreemd dat zpn zak die
nacht zo gauw leeg was. Ik ben zeker
erg royaal met mijn strooiertje ge
weest, piekerde hij. Het is wel jammer,
nu zuilen er een hoop mensen geen zand
Je moet er eens uit, zei vrouw Holle.
Laat je man toch gerust slapen en ga
met me mee. Dan gaan we theedrinken
in het kasteel van Doornroosje. En
pannekoeken eten bij Roodkapje. Toe,
zet je hoed op, dat zal je goed doen.
slaapzand naar buiten. Er stond juist in de ogen kunnen kragen. Maar ja, op
een stevige wind en zo kwam het, dat is op De zak is leeg ik k£m het 00k
het zand naar alle kanten wegstoof. niet helpen. Veel vroeger dan anders
Het kwam in alle huizen. In de ho- kwam Klaas Vaak thuis. Zpn vrouw zat
tels. In de bioscopen. En zelfs in het in de kamer. Ze keek heel beschaamd
politie-bureau. Niemand wist hoe het en ook heel verdrietig
kwam, maar iedereen viel plotseling om Maar vrouwtje, zei Klaas Vaak, ben
In het huisje van mijn oma
Is een zesling nu geboren
Wie heeft er nu zoveel kinderen?
Wie is er nu uitverkoren?
Eerst was de zesling klein en blind
Ze konden nog niets zien.
Nu likken ze zich zelf schoon.
Morgen lopen ze misschien.
Is die zesling niet te druk.
Voor zo'n oude vrouw?
Ze dartelen maar rond
En spelen met een touw.
Welke baby loopt al rond
Net zes weken oy,d?
Welke baby likt zich schoon.
En is zo vroeg stout?
De buren hebben nu een kind
Van grootmama gehad.
Oma vond het wel te veel
Zes baby's van haar kat.
Els Papelard.
Mevrouw Vaak, die werkeiyk een erg van de slaap. De huismoeders zaten bo- je niet blij dat ik zo vroeg thuis ben
saai leven had, was echt biy dat ze er ven hun naaimachines te knikkebollen. Nee, stotterde mevrouw Vaak, ik be-
eens een dagje tussenuit kon. Ze was Alle vaders dutten weg boven de krant. doel— "tji- 3a— nea?ee-: 0 Ja na~
zó biy dat ze de hele zak van Klaas De portiers van de hotels zakten sla- tuurlpk. Wat is er vrouwtje. riep Klaas
vergat en vrolpk met vrouw Holle op pend op de drempel in elkaar. De juf- Vaak. Je bent helemaal overstuur Heb
staD ging. Toen ze thuis kwam, werd frouw in de kassa van de bioscoop viel je soms de wolf op bezoek gehad
haar man juist wakker en de twee met haar neus in het centenlaadje. En Nee, nep mevrouw Vaak. Maar wel
slaapzand-knechtjes hadden de zak al ook alle politie-agenten lagen luid te vrouw Holle.
weer keurig gevuld. snurken, omdat ze niet wakker konden Vrouw Holle, zei Klaas verwonderd.
O, gauw je eten, riep mevrouw Vaak blpven. De trams stonden plotseling
verschrikt. Ze warmde vlug wat eten op stil, want alle conducteurs waren in
van de vorige dag en ze was heel blp slaap gevallen. Maar niemand die er
dat haar man niet proefde, dat het geen op lette want ook de passagiers sliepen
vers gekookt eten was. Dag vrouwtje, al lang.
ik ga maar weer eens, zei hy toen het In een ommezientje was er niemand
IK gö, maai w cci cciw, ny wvn --•« J
eten op was. Tot morgenvroeg kind en in de hele stad nog wakker. Behalve adg-
Vrouw Holle, zei Klaas
Wat komt dat mens doen midden in de
nacht? Hoe kan ze nou morgenvroeg
naar bedje opschudden, als ze er 's-
nachts niet in ligt?
Ze is vannacht ook niet geweest, huil
de mevrouw Vaak, maar gisteren over-
Toen vertelde ze dat ze de vorige dag
nog bedankt omdat je de zak zo mooi dan Klaas Vaak. die rustig verder stap- it innisats van dï> zak
gemaakt hebt. Opgewekt stapte Klaas te met zpn zak op de rug Zpn zak die was het slalnzand te maken Kilts
Vaak weg, maar mevrouw Vaak bleef almaar leger werd, omdat het zand YP°T. aei slaapzand te maken. Klaas
beschaamd achter en kon van narigheid door het gaatje naar bu!«en stroomde,
niet slapen. Nog niet die hele lange Klaas Vaak merkte er niets van. Wel
Johann Sebastian Bach
Dezer dagen was het tweehonderd en
tien jaar geleden, dat de beroemde
componist en organist Johann Sebas
tian Bach is overleden. Hy werd in het
jaar 1685, te Eisenach in Duitsland ge
boren. Zijn vader was stadsmusicus en
de jeugdige Johann leerde al vrp spoe
dig orgel spelen en reeds op achttien
jarige leeftpd werd hij aangesteld als
componist. Later werd hp concertmees
ter en hoforganist.
Aanvankelpk bleven de muziekstuk
ken (composities) van Bach onbekend,
hy was reeds veertig jaar oud, toen
IIIIMIIIIillllllillMllllllllllinillllillllllilllllllllllllllllillllllHIIIMMniHHIlHlllllllllllllllllllllllllililllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiill
Johann Sebastian Bach
Huize Petrie!
zijn kamer gevonden heb. Lees die maar Door heel Nederland galmde
de voor het eerst een van zpn composities
Een zenuwachtige man heen en weer ^neee/pltrfe" wachtte geen verder oveTpfoSake^^PaulIna"0 pra" in drak verscheen. En pas honderd
lopend door de kamer. antwoord af: Hp verliet de kamer en ten. Maar niemand kon inlichtingen Jaar later, toen hp dus allang dood
Een bpna bewusteloze vrouw in de g;ng op speurtocht. geven. Pim en raket schenen spoorloos was, werd Bachs thans zo beroemde
grote leunstoel. He). werd een hopeloze tocht. veJJd'*venen; „Matthaus Passion" bekend. Dat is een
Boze stemmen, over en weer: oom 0rl „„liHohnreau- werd een nacht van akelig wach- _.70n„pn ijiapnsmpditatie met orkest
Paul en tante Paulina' 4 Politiebureau. ten en luisteren in huize Petrie. gezongen ipdensmeciitatie met orkest
„Als ik een half uur eerder op de >,Nee meneer Petrie. Het sppt ons Tante Paulina snikte voortdurend, begeleiding. Bach schreef het in 1729
boerderij gekomen was, had ik Pim met voor u. Maar er is geen enke eiic t Zo nu en dan hield ze dat snikken even en het werk wordt ook in ons land rond-
dat pokkenpakket te pakken gehad. Nu over uw raket binnengekomen Kn nm in, als er voetstappen door de donkere pasen uitgevoerd
hing die aap van een jongen me in de Nog nooit van gehoord meneer.Maar stille straat klonken. Zou dat Pim zpn? om rasen ""gevoerd.
Vaak schrok geweldig. Het zal een he
leboel narigheid geven, zei hij. Zullen
we samen eens gaan kpken, wat er ge
beurd is?
Arm in arm gingen meneer en me
vrouw Vaak naar de stad terug. Ze za
gen al die slapende mensen, zomaar op
straat, in de tram, overal. Het was een
vreemd gezicht. Maar het was wél rus
tig. Mensen die slapen maken geen ka
baal. Als ze tenminste niet snurken.
Ze maken ook geen ruzie, bedacht
Klaas Vaak. En geen ongelukken, zei
mevrouw Vaak met een bedeesd stem
metje.
Het is eigenlijk niet eens zo heel erg,
voor zo'n enkele keer, zei Klaas Vaak
en hij knikte zpn vrouw vriendelijk toe.
Ik krpg daar juist een idee van. Als
de mensen het erg bont maken, met
kibbelen en vechten en ongelukken, dan
strooi ik zo een zak vol slaapzand over
de wereld. Haha, wat een machtig man
ben ik!
Dat bén je man, zei mevrouw. Vaak
trots en erg opgelucht. Samen gingen
ze naar huis. Mevrouw Vaak zette voor
de zekerheid maar eerst een grote lap
op het gaatje in de slaapzandzak. Toen
ging ze ook naar bed. Ze sliepen alle
twee de hele volgende dag door. Daar
hebben de heer en mevrouw Vaak geen
slaapzand voor nodig zie je. Het was
eigenlpk wel jammer dat ze zo sliepen,
want nu konden ze niet zien, hoe ver
baasd alle mensen de volgende mor
gen wakker werden. Maar wel konden
ze het later lezen in de krant en dat
was tenminste wat.
Mevrouw Vaak was erg blp dat het zo
goed was afgelopen. Die goeie Klaas
had niet eens op haar gemopperd. Ze
nam zich voor, om voortaan altpd met
een te doen wat Klaas aan haar vroeg.
En tot nu toe heeft ze er zich aan ge
houden ook.
Maar Klaas Vaak is nog steeds niet
vergeten, wat hp gedacht heeft toen hy
al die slapende mensen zag. Het is dus
te hopen dat de mensen het niet te bont
zullen maken, met vechten en kibbelen
en ongelukken. Want dan komt Klaas
met een extra gevulde zak. En wat ze
dan beleven zullen.
Mensen, daar is déze slaapgeschiede
nis nog niks by!
LEA SMULDERS
sehuwd?" Maar hp had de politie al genoeg
Weer éven stilte Toen oom Paul' verteld. Hp belde Schiphol op. Het En dan weer: er Kan nem toen De muziekwerken van Bach worden
Als ie 't weten wilt Paulina..', ja werd een lang gesprek Zeker, op eigenlpk mets gebeuren. Hp is in mpn uitgevoerd vooral de orgel-
da't heh ik wil vedaan IK heb Pim Schiphol wisten ze wel iets meer. nnnketrakot „nlkomen veilic Hri kan ïnans vcel ""gevoera, vooral ae orgei
aat neo ik wei geaaan. neu run f d p P pn r
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimiimiiiiiiiiii
lucht uit te lachen... we zullen een, onde"oakkp1"®'ellwI A1£ het hem wasnou dan zou.i.... Zijn geboortehuis te Eisenach is als
Even was er stilte in de kamer: Toen tuurlpk, daar kunt op rekenen, we neb- Tante Paulina staakte haar wraak- T
plots, tante Paulina, opverend uit haar ben echter zo'n idee, meneer, dat uw gedachten en snikte verder. museum ingericht. Naast kamers, ge-
stoel. Pim voor de avond valt, wel in de ar- Oom Paul sliep ook slecht. Hp was vuld met muziekwerken en schilderpen,
Het leek wel of de ioneen er de men van Ta"t.e,?aulina ffi D&ï toch wel een beetje bang. Pim was zyn enkele vertrekken in oorspronkelij-
lu'c'ht van Tad, dft TGw^m >aafa «elde meneer Petne al en hp vloog voor de eer- ke gebleyen Zo is er ook de
Paul... jp hebt Pim toch met gewaar- J. nnlitie al nooit iemand gevlogen 'had. wieg van de kleine Johann nog te zien.
En dan weer: er kan hem toch muziekwerken van Bach worden T
Elf kilometer voor de kust van Loui-
pocketraket volkomen veilig. Hp kan lnarls VKei uugevoeiu, vuu™ ue urgei- siana in de Golf van Mexico is het
Ja daar was die Pim Puister inder- uren, dagen, weken met dat ding in werken zpn beroemd. Kracht, verhe- grootste kunstmatige eiland ter wereld
da? hflISTvÖknoest redto daad geweest. Ja, met zo'n klein toe- de lucht biyven... venheid en eenvoud zyn de kenmerken gebouwd, waarmee een begin zal wor-
weer in^ haar stelletje. Een leuk ding wel, meneer. Jammer, dat hy niet meteen radio van ziin t00nwerken de.n gemaakt met de winning van de
Tante Paulina zakte kQn prachtig recht omhoog de in de raket aangebracht had. Met een J uitgestrekte onderzeese zwavelatzetlm-
stoel weg en jammerde ingaan. Ja, dat hadden de heren klein zendtoestelletje... Dat waren nog Johann Sebastian Bach is blind ge- gen die daar enige tpd geleden zpn
nog niet^terug is.' ffiÏÏ op .Sch.fM ..«s'«n;_Zene«, y, storven. „,n e„ vee. éTBI
jouw schuld, als die lieve Pim een on- JfebpurdJy® én' Pim weer in éigen pW&S ®r onrust' ring heeft hÜ tpdens zyn leven niet mo- komt.
gfJ?k wIeSwê'et, waar de stakker neer- huis rondspringen Voetstappen in de straat? Stemmen? |«VHet eiland bestaat uit een a an tal
gevallen is... Allemaal jouw schuld Maarwaar hp nu heen was? Och nee, dat dacht oom maar. Wat Bach op het kerkhof te Leipzig is zelfs platforms van ongeveer 1,5 km lang;
Paul'" Ja, dat wisten de heren ook niet. duurde die nacht lang... niet bekend. elk van deze platforms komt op stalen
Hp had geen boodschap achtergelaten. Eindelijk begon het te dagen in het steunen hoog boven het wateroppervlak
cn leefde in de „pruikentpa net ljggen Qp de platforms bevindt zich
was destijds de gewoonte, dat voorna- een ketelinstallatie. Zeewater wordt
- .ui ic "P naa geen uuuusump acmergeiaten. amae
„Ja vrouw, ik weet het. Het is mpn Na be(. eten van de moorkoppen was oosten.
schuld. En ik neem die schuld graag
op me. Want mpn grote uitvinding is
me heel wat waard. Ik ben echter geen
ie verdwenen.
Meteen maar bellen: politiebureau!
Zeker, ze zouden met. andere vlieg- Nee, niets van Pim gehoord. Overal me personen een pruik van samenge-
----- ---- w velden contact opnemen om iets na- radioberichten verzonden. Geen enkel
ogenblik bang, dat er iets met het toe- derg van p;m en zpn raket te weten antwoord. Rotterdam was en bleef het bonden lokken droegen; daarom
stel gebeurd^kan zpn. Daar kan mets te komen laatste aanknopingspunt. Daarvandaan een portret van Bach er meestal ook
-i ah Ja meneer Petrie, een beroerde ge- was de raket verdwenen... Misschien z0 uit.
schiedenis. Maar misschien toch ook naar de maan? informeerde de dienst
een klein beetje uw eigen schulddoende inspecteur. Oom Paul bromde.
Dat was Schiphol. Oom Paul wist Schiphol! Ook daar een tasten in het
het Een beetje zijn eigen schuld. duister. Van andere vliegvelden geen
Een beetje? Een beetje' De man be- enkel landingsbericht ontvangen. Ten-
Ie vliegvelden v'an Eurona on Het kan gon onwillekeurig Teddy Scholtens slotte moest de landing varzo n klem
ie vuegveiaen van Kuiopa op... nti *ai s -Rpp+ie te neuriën vliegtuigje en een nog kleiner pilootje
me met schelen, hoeveel tpd en hoeveel lied: een aeexje ie ueiuieu. s &j -
geld het me kost. Ik zal Pim behouden „Welja, zing ook nog.
mee gebeuren. Alleen zou ik ook graag
willen weten, waar ons pleegkind is.
Daar zpn we tenslotte verantwoordelpk
voor. En daarom ga ik dadelpk alles in
het werk stellen, om meer over hem te
weten te komen. Ik ga naar de politie,
ik ga naar Schiphol, ik bel desnoods al
oververhit en via buizen in de zeebo
dem geperst. De zwavel smelt en komt
in gesmolten vorm naar boven.
lilliillilllilllliiiillllllllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiil
jammerde t°cb wel opvallen. Ja, ja men bleef
waakzaam op Schiphol... Zo jfauw men
we,7f„VOpTu?l»«M"rmo"\«"fe ™'LÏ huilen krijgen we Pim Wf- ™t -'«„Xï
gen. Je hebt natuurlijk helemaal geen terug. Er zit mets anders op, dan aangekieed voor het raam
idee hè, waarom die jongen gevlucht is rustig tot morgen te .vachten! «held had
en niet zo gauw terugkomt... „Je valt me tegen Paul!' zei tante toe" °°m f?Seld 0heagd'ze h0ewel ze 't
Tante Paulina zuchtte. Nee, ze had Paulina beslist. „Ik had er op gerekend, y k had kunnèn volgen
werkelpk geen idee, dat je zo knap zou zpn dat je Pim ^'^.fXen liet die ™me Km al op
„Dan zal ik het je zeggen!" vervolgde voor het vallen van de avond binnen Van de zee'" vervolgde ze.
meneer Petrie. En heel langzaam sprak zou hebben. Dan had ik hem voor het allemaal niet gebeurd ziin
hij de woorden uit: „Pim is bang éoor slapen gaan nog even onderhanden En dat zou allemaal met gebeurd zpn,
je!" kunnen nemen. Iemand die zulke on- als
Weer veerde tante Paulina op. dankbare brieven schrpft, verdient
„Bang voor mp!" herhaalde zp. „Ik straf."
die als een moeder voor hem zorg. Ik, „Ja, dat ontbreekt er nog maar aan!'
die zoveel van mijn tpd aan hem be- zei meneer Petrie.
steed; urenlang met hem oefen, om dat „Of het al niet erg genoeg is, dat
spraakgebrek af te leren... ik... we zo de nacht moeten ingaan. Met
Tante Paulina was nog lang niet klaar gejm enkel bericht over ^Pim.
met haar litanie van goede daden ten
„Dat doet er niet toe!" riep meneer
Petrie kwaad. „Mpn geduld is op. Ik
zal Pim opspeuren. Wat er ook ge
beurt, ik zal hem vinden.. Ik voel me
tot alles in staat!"
Gelukkig, dat tante Paulina niet ue-
greep, waartoe haar man in staat was.
Deze'woorden waren alweer voldoen- Dat zou ze spoedig genoeg ontdekken.
- Nu hoorde ze de deur achter hem
de, om tante Paulina in tranen te doen .noor
«ntnn Tnoonc urne ?o \x/É»pr unl mp- alCntSI8.3.n.
Zelf zakte ze langzaam achteruit in
opzichte van Pim.
Maar haar man onderbrak haar:' uitbarsten. Ineens was ze weer vol me-
„Ja, hij is bang voor je. En hp haatte delpden met die arme Pim. Maar hui- h fa e
je spraaklessen. Hier... hier heb je zpn len noch klagen hielp hier.
laatste brief aan zpn vader, die ik op Het werd angstig wachten.
(Wordt vervolgd)
De kamer van Bach te Eisenach.