VEILIGHEIDSSPELD voor
VAN ERVEN DORENS
FLAMINGO'S BEREIKEN
TOCH NOG EEN DRAW
Winst en Verlies
Olympisch record voor
Duitse Urselmann
Prof. Van der Grinten over
honorering commissarissen
EEN FLES VOL
AUGURKEN
Zwemmen
Free Foresters komen niet meer
aan tweede innings toe
Madame Royale
GOUD VOOR DE
ITALIANEN
Schoolslagzwemster Ada den Haan
en Gretta Kok in finale
Kano
Verkeerd gegokt
OMNIBUSStreekromans
van Groningens platteland
Verbinding tussen
Wolga en Donau
Nieuwe DAF-bestelwagen
VRIJDAG 26 AUGUSTUS 1960
PAGINA 8
Enorme reus draagt
rokje
De vogels van
bos en hei
Honkbalprogramma
De parels van het
parlement
fi
Hllllll III lllllll III III II III Itltl III ill II llllllll 111 III IMIIIIIII III III lm Hl li] iiitiiiui in iitmii in in IHIIIII in Hl Hl iHiMiiiiiiiii iiuiiimii
(Speciale berichtgeving)
HOME, 25 augustus „Denk er
aan geen schoenen uittrekken. Als ze
eenmaal uit zijn krijg je ze niet meer
aan". Chef-de-mission Cees Kerdel
waarschuwde de Nederlandse deelne
mers aan het défilé na hun binnen
komst in het marmeren-stadion, waar
zij zich in afwachting van de komende
gebeurtenissen neervlijden in het
gras. Het verlokkend koele groene
gras, dat als het ware noodde om op
blote voeten te gaan rondlopen. Het
was zo warm in de kuip, dat de mees
te atleten nog voor de voorgeschreven
plaats was ingenomen, de rijen verlie-
iiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
ten en beschutting zochten in de scha
duw van de tientallen monumentale
beeldhouwwerken rond dit prachtige
s'adionnetje. De Nederlanders vorm
den daarop een uitzondering. Zij ble
ven op het middenveld, dat, naarmate
het aantal deelnemers groeide, steeds
meer het aanzien kreeg van romme
lige kleedkamers van een groot thea
ter vlak voor een première.
De jasjes gingen uit en menig atle
te maakte van de gelegenheid gebruik
om voor de triomfantelijke intocht in
het nabij gelegen Olympische stadion
de make-up te verzorgen. Toen de
kleine Tineke Lagerberg haar jasje
uittrok steeg er een kreet van verba
zing op. Het pittige Naardense meiske
was drijfnat. En dat ontlokte aan een
der zeilers de vraag of zij misschien
onderweg stiekem een baantje had ge
trokken.
Slechts heel even was Tineke het
De aanlokkelijke omslag en origi
nele lay-out van Sjoerd Bijlsma
vormen tezamen de vlag, die de
helaas minder geslaagde lading moet
dekken in het kinderboek „Een fles vol
augurken" van de Uitgeverij Helmond.
De trant van de versjes en verhaal
tjes. die Hanny S. R. Meijer hier bij
eengeschreven heeft, verraadt onmid
dellijk, wélk illuster voorbeeld de autri-
ce bewust of onbewust voor ogen heeft
gehad, maar het lekkere keuvelen over
onbenulligheden, gekruid met spitsvon
digheden en speldeprikken, gaat haar
toch niet zo goed af als de populaire
uitvindster van Wiplala.
Ook Hanny Meijer schept fantasie
wezentjes, de „Huppeltjes", geen insec
ten, geen dwergjes, geen viervoeters,
maar iets zo net daar tussen in. (Wij
hebben overigens wel bezwaar tegen de
zetwijze op deze bladzijde, die door een
„Huppeltje" in twee kolommetjes
verdeeld wordt, waardoor woorden
als sch-udden, ande-rs en zegg-en ont
staan, onlogisch en niet ideaal voor
pas-beginnende lezertjes en schrijfster-
tjes!)
Zo ontstaan wat vlakke en lieve ver
haaltjes (met een enkele kleine zonde
tegen de Nederlandse grammatica), niet
onaardig, maar niet beantwoordend aan
de verwachtingen, die het veelkleurig
geïllustreerde boekje wekt. De versjes
kunnen ons al evenmin bekoren met hun
hobbelig ritme en slecht vloeiend me
trum. Het is zo echt rijmelarij, wat te
denken van: „Hanneke en Myra, dom-
medommedom, er was er es een meis
je, en een lekker ijsje"? Of van Betje,
die droomt „dat ze niet zoals haar
mammie bang moet wezen voor haar
slanke lijn"? Niet kinderlijk, niet leuk.
De liedjes die Paul van Wely ervan
maakte staan in wit notenbeeld op ge
kleurde ondergrond: aardig, maar niet
duidelijk. De gekozen toonsoorten met
veel kruisen en mollen zullen oudere
broers of zusjes niet bepaald stimule
ren om zich eens aan het accompagne
ment te wagen, terwijl enige ongeluk
kige harmonische groeperingen in „De
augurken" en „De olifantjes" een ge
voel van onbehagen verwekken. Het
snelle zestiende figuurtje in „Kleine
Kee" past slecht in het eerste couplet,
het geheel is teveel een dreuntje door
zijn vele toonherhalingen, en dat voor
zes coupletten! Het meest geslaagd lijkt
ons het lied van „De dikke brommer",
dit is het minst gekunsteld en zal daar
om bij de jeugd het meeste inslaan.
M. A. - Vr.
In de serie „Vogelleven in Neder
land" is bij L. J. Veen in Amsterdam
het vierde deeltje verschenen: „De vo
gels van bos en hei", van Jan P. Strij-
bos. Ook in dit deeltje kampt de schrij
ver met het probleem, hoe de vogels
(van bos en hei) te selecteren. Van de
behandelde soorten geeft hij een be
schrijving, maar of deze de beginner
voldoende houvast geeft, valt te be
twijfelen. Wie van de fitis leest dat h\i
iets groter is dan de tjiftjaf, om bij de
tjiftjaf te vernemen dat hij iets kleiner
is dan de fitis, heeft nog geen idee hoe
groot deze vogels zijn, terwijl de be
schrijving van het verenkleed nooit
het beeld kan geven, dat een gekleurde
afbeelding oplevert.
middelpunt van aller medelijden. Want
plotseling slaakte Jan-Willem van Er
ven Dorens een kreet, die onder het jo
lige groepje grote hilariteit verwekte.
„Wie heeft er een veiligheidsspeld...?"
De hockeycrack had echt geen pan
ne met zijn kleding, zoals door som
migen werd verondersteld. Het was
veel erger. Een van de bandjes waar
mee de Nederlandse driekleur aan de
vlaggestok was bevestigd, was gebro
ken. Zo kon de ploeg het stadion niet
binnentrekken en in een ommezien
kwamen dan ook van alle kanten vei
ligheidsspelden te voorschijn, hetgeen
voor de betrokkenen weer schampere
opmerkingen van de anderen oplever
den. De kwinkslagen vlogen over en
weer, de hitte werd vergeten en de
tijd vloog voorbij.
Er was trouwens veel te zien. Een
paar delegaties verder demonstreer
den enkele lieftallige Portugese deel-
neemstertjes dansen van hun land.
Aan de overkant stond de reusachtige
vlaggedrager van de kleine vertegen
woordiging van de Fidzji-eilanden in
het middelpunt van de belangstelling.
De bijna twee meter lange discuswer
per Mesulame Rakuro droeg namelijk
een keurige rok van een donkergrijze
kamgaren stof. „Dat dragen wij altijd
bjj grote feesten. Ook als het koud is".
De neus rilde bij de gedachte aan kou.
Nu voelde hij zich volkomen op zijn
gemak. „Het is bü ons even warm als
hier".
Het werd zo langzamerhand tijd om
door een heerlijk koele tunnel naar
het grote stadion op te marcheren
wuar de 100.000 toeschouwers in span
ning zaten te wachten om hun applaus
over de delegaties uit te storten. Voor
de zoveelste maal moest Fanny Bian-
kers-Koen, wier faam nog lang niet
verbleekt is, voor fotograferende ama
teurs uit alle windstreken poseren.
Toen naderde het grote moment. He'
défilé was begonnen. Land na land
verliet de pelouse van het marmeren
stadion. Toen het de beurt aan de Ne
derlandse delegatie was riep de chef-
de-mission zijn troepen tot de orde. De
schillen van de schijfjes citroen, die de
steeds dringender kwellende dorst ter
nauwernood hadden kunnen stillen,
werden netjes opgeruimd en na een
kort commando marcheerden de Ne
derlanders af.
De Australische atleet Noel Freeman,
kampioen snelwandelen 50 km, wordt
door Italiaanse politie uit het Olympi
sche dorp gezet: Hij had n.l. zijn door-
laatbewijs niet bij zichEen en ander
ging met nogal wat strubbelingen ge
paard. Ook voor de fotograaf, die voor
het maken van deze plaat geruime tijd
werd vastgehouden.
200 meter schoolslag dames:
Eerste serie: 1. Baerbel Goebel
(Did.) 2.54.2; 2. Rosemary Lassig
(Austr.) 2.57.4.
Tweede serie: 1. Anita Lonsbrough
(GB) 2.53.3; 2. Klara Bartos-Killermann
(Hong.) 2.58.7.
Derde serie: 1. Wiltrud Urselmann
(Did.) 2.52.0 (nieuw Olympisch record);
2. Gretta Kok (Ned) 2.55.2.
Vierde serie: 1. Ada den Haan (Ned.)
2.54.0; 2. Ann Warner (V.S.) 2.56.3.
Voor de finale van de 200 meter
schoolslag dames plaatsten zich de vol
gende acht zwemsters: Wiltrud Ursel
mann (Did.), Anita Lonsbrough (GB),
Ada den Haan (Ned.), Baerbel Goebel
(Did.), Gretta Koli (Ned.), Pattie
Kempner (V.S.), mej. Kristensen (De
nemarken) en Ann Warner (V.S.).
100 meter vrije slag heren:
Eerste serie: 1. Kyarri Kyaukhe
(Finl.) 56.8 sec.; 2. Shimizu (Japan)
57.3 sec.:
Tweede serie: 1. John Devitt (Austr.)
56,0 sec.; 2, Gottvalles (Fr.) 56,9.:
Derde serie: 1. Dos Santos (Braz.)
56,3; 2. Salamon (Polen) 56,5; 5. Ron
nie Kroon (Ned.) 57,7.:
Vierde serie: 1. Dobay (Hong.) 56.5
sec.; 2. Sorokin (Rusl.) 58.2 sec.; 4.
Bouwman (Ned.) 58.8 sec.:
Vijfde serie; 1. John Henricks
(Austr.) 56.9 sec.; 2. Lindberg (Zwe
den.) 57.1:
Zesde serie: 1. Hunter (VS) 56.6 sec.;
2. Pound (Can.) 56,7.
Zevede serie: 1. Larson (V.S.) 55.7
sec.; 2. Burer (Z. Afr.) 56.3.
Het honkbalcompetitieprogramma voor
het komende weekeinde luidt:
Zaterdag, 27 augustus: hoofdklasse:
Schoten - Sparta, WGA - HHC en
WVHEDW-UVV. Eerste klasse: ABC-
EDO.
Zondag, 28 augustus: hoofdklasse:
EHS-OVVO; eerste klasse: Ajax-HCK.
De delegatie van Nationalistisch China bracht tijdens de openingsplechtigheid
van de Olympische Spelen de politiek in de arena: Voor de delegatie uit liep een
man met een spandoek, waarop de woorden „onder protest" stonden. Na de intocht
werd het opgerold en weggeborgen...
(Van onze cricketmedewerker)
AMSTELVEEN, 35 aug. De Free
Foresters zjjn er niet in geslaagd ook
hun derde cricketmatch op Nederland
se bodem in een overwinning om te
zetten. Na een strijd van onbevredi
gend cricket dwongen de Flamingo's
hun Engelse tegenstanders een draw
af. Nadat de gasten donderdag de in
nings sloten op 176 voor 7, zat er voor
de Flamingo's geen andere mogelijk
heid meer in, dan het op een draw
aan te sturen. Deze opzet gelukte. Aan
het einde van de dag waren de gasthe
ren all out voor 157, waardoor de En
gelsen niet meer aan het spelen van
hun tweede innings toekwamen.
Bij een stand van 128 voor 4 zetten
de Foresters donderdagmorgen de in
nings voort. Het scoringstempo bleef
rustig en tenslotte werd gesloten op
176 voor 7 waarbij Mordaunt (21), Ri
chardson (30), Henderson (19) en Wil
son met 12 not out voor de nodige runs
hadden gezorgd. De bowlingcijfers wa
ren: Baak 3—37, Terwiel 3—59, Wijk
huizen 138.
De Flamingo's in de eerste innings
all out voor 89 stonden voor de taak
87 runs in de boeken te brengen om
een inningsnederlaag te ontlopen. De
openingsbatsmen Herklots en Baak
waren snel verdwenen en de stand 8
voor 2 deed het ergste vrezen. Maar
De atoombom is nu ook al in het
kinderboek doorgedrongen. In „De
Parels van het Parlement" ont
maskeren drie Haarlemse HBS-ers een
misdadige organisatie die van plan is
in Siam radio-actieve proefnemingen op
de bevolking te verrichten en daarna
een wereldoorlog te ontketenen. Een
handlanger verblijft in ons land en wordt
door het drietal onschadelijk gemaakt.
„Dit spionageverhaal voor de jeugd is
gespeend van onmogelijkheden en zal
om zjjn frisse moderne toon stellig bij
haar aanslaan," zegt H. P. Leopolds Uit-
feversmij te Den Haag op de flap. En
aarmee zijn wjj het nu helemaal niet
eens. Het is o.i. een bijzonder onmoge
lijk verhaal en het lijkt ons beter de
jeugd in haar lectuur te sparen voor
dreigingen met een allesvernietigende
wereldoorlog. Wat overigens niet weg
neemt dat Fiep Westendorp dit nare ver.
telsel van Lizzy Sara May leuk illus
treerde. De uitdrukking „totaal ver-
blaaid", die de schrijfster een der kin
deren in de mond legt, is een taainovi
teit, waarvan wjj de betekenis niet kon
den achterhalen.
W.
Jansen Schoonhoven (14), Rjjkens (23),
De Nijs 22, Wischoff (48) en Van den
Bosch (14) namen weinig risico's,
waardoor de gasten geen kans kregen
het Nederlandse team opnieuw voor
een laag totaal uit te gooien.
Na ruim 4 uur batten viel het laat
ste wicket op 157. Er waren toen nog
enkele minuten te spelen, zodat de
strijd een „onbeslist" tot resultaat
kreeg. De wickets werden genomen
door Richardson 338, Mordaunt 2
44, Robinson 125, Henderson 233,
Corfield 15, Pryer 12.
Voor de slotmatch der Free Fores
ters, die zaterdag en zondag te Haar
lem tegen het Nederlands elftal wordt
gespeeld, zijn de aanvangsuren gewij
zigd. Zaterdag is de speeltijd van 11
uur tot zeven uur. Zondag wordt be
gonnen om half elf met als maximum
speeltijd tot zes uur.
Van de in drie delen ontworpen le
vensgeschiedenis van de dochter van
Lodewijk XVI en Marie-Antoinette door
Maria de Lannoy bewerkt naar de on
uitgegeven mémoires van 1 de prinses
Marie-Thérèse, is nu het tweede deel
verschenen bjj de firma G. F. Callen-
bach N.V. te Nijkerk. Ook dit deel is
geïllustreerd door twaalf tekieningen
en een vier-kleuren kaart van Anton
Pieck. Het tweede boek begint met de
bevrijding van de prinses uit de
Temple en draagt als titel: de gouden
horizont. Zij breekt om goede redenen
met haar familie en leeft als „prinses
in de schaduw", die door een persoons
verwisseling haar rang en voorrechten
aan een ander heeft overgedragen. On
der een aangenomen naam zwerft zij
door Europa, telkens opgejaagd door
dreigende gevaren en vol bezorgdheid
over het lot van haar ontvoerde broer
tje, waarover geen zekerheid te krij
gen is. De Nederlander Vavel is daar
bij haar grote steun. Dit tweede deel
is vlotter en levendiger geschreven
dan het eerste. Voor wie van een his
torische roman houdt is dit avontuur
lijk verhaal van het moeilijke leven
ener gekwelde koningsdochter ongetwij
feld spannende lectuur. Geschiedkundig
bevat het boek echter, misschien af
gezien van enkele niet zo belangrijke
details, weinig of geen opzienbarend
nieuws.
ROME, 26 aug. Italië heeft de eer
ste gouden medaille veroverd. Het was
de wielerploeg der Azzuri's die vanmor
gen de tijdrit over 100 km won en daar
mee de gouden „plak".
Naar ik vernomen heb
zijn er mensen die vinden
dat wij te veel sportlieden
naar Rome hebben ge
stuurd. Sportlieden vooral,
die tóch nooit kunnen win
nen. Ik ben een verklaard
tegenstander van deze op
vatting. Er doen, als ik
goed ben ingelicht, rond de zesdui
zend personen aan de Spelen mee. En
dat kunnen onmogelijk zesduizend
winnaars zijn Was dat wel het geval
dan zouden de Olympische Spelen op
houden te bestaan. Zij zijn een
voudig niet denkbaar zonder de mede
werking van lieden, die gewoon ver
liezen.
De verliezers zijn dan ook even be
langrijk als de winnaars. En als er
ooit sprake kan zijn van een Olym
pische gedachte, dan zal het deze
wezen.
Niettemin is en blijft het natuurlijk
onzin om als gequalificeerde verlie
zer aan zulk een wijdvertakte kracht
meting deel te nemen. Wie aan de
start verschijnt met de gedachte vrn
„ik verlies toch" is alleen maar een
idioot. Geen zinnig mens stort zich
in een openstaande strijd, met het
oog op zijn verlies. En ik reken er
dan ook op dat onze Nederlandse meis
jes en jongens in Rome allen zinnige
mensen zijn.
Trouwens, aan hen twijfel ik niet.
Twijfel besloop mij slechts toen ik de
voorbeschouwingen las, die her en
der in de Nederlandse (sport) pers
zijn verschenen. Beschouwingen in de
trant van: wij hebben nu wel 150 at
leten naar Rome gestuurd, maar wij
moeten ons vooral niet te veel van
hun prestaties voorstellen. Dat is je
reinste defaitisme. In oorlogstijd staat
op een dergelijke mentaliteit de dood
straf. En dat is dan wel een van de
vele redenen, waarom ik tegen de
oorlog ben, maar dat neemt niet weg,
dat ik de onderhavige „voorbeschou
wers" met liefde zou veroordelen tot
de strop of zelfs tot deelname aan
de Spelen. Want hun deskundige oor
deel is natuurlijk een afschuwelijk
vóóroordeel; zij zijn zó hoog geze
ten, dat zij niet hoeven méé te doen.
Wij moeten er voor zorgen, dat wij
het er in Rome zo goed mogelijk afbren
gen, zeggen zij. Allicht. Maar „zo goed
mogelijk" kan natuurlijk maar één
ding betekenen: winnen. Daarover
moeten wij het, al is het maar met
het oog op de toekomst van de O.S.,
ééns zijn.
Samenvattend mag ik dus wel zeg
gen: er doen 150 Nederlanders aan
de Spelen mee. Ik verwacht dus re
delijkerwijs 150 gouden plakken.
En alles wat het minder is, is méé
genomen.
RONNIE KROON
in halve finales.
Eerste serie: 1. Nederland (Knuppe
en Geurtz 3.43.9; 2. Tsjechoslowakije
3.45.4; 3. Italië 3.45.8.
Tweede serie: 1. Duitsland 3.37.8;
2. Hongarije 3.38.2; 3. Polen 3.39.4.
Derde serie: 1. Denemarken 3.45.0.;
2. Spanje 3.46.3; 3. Zweden 3.46.5.
Voor de halve finales plaatsten zich
Nederland (Knuppe en Geurtz)Tsjecho
slowakije, Italië, Duitsland, Hongarije,
Polen, Denemarken, Spanje en Zweden.
Series K 1 1000 meter heren
Eerste serie: 1. Hansen, Denemar
ken, 3.57.0; 2. Rhodes, G.B., 4.01.6; 3,
Lange, Did., 4.05.0.
Tweede serie: 1. Szoelloesi, Hong.,
4.04.2; 2. Coles, Austr., 4.06.2; 3. Zilioli,
It„ 4.06.5.
Derde serie: 1. Khasanov, Rusland,
4 min. 05,14 sec.; 2, Weijzen, Ned.,
4.06.77; 3. Frederiksson, Zweden, 4.07.35.
Voor de halve finales plaatsten zich
rechtstreeks: Hansen, Den.; Rhodes,
G.B.; Lange, Did.; Szoeloesi, Hong.;
Coles, Austr.; Zilioli, It.; Khasanov.
Rush; Weyzen, Ned. en Fredriksson,
Zweden.
ROME, 26 aug. De eerste Olym
pische recordverbetering. Het was de
supersnelle zwemster uit Duitsland,
Wiltrud Urselmann, die vanmorgen in
de series van de 200 meter schoolslag
met grote kracht uithaalde en een tijd
zwom van 2.52 sec. Zij verbeterde het
oude Olympische record, dat op naam
stond van haar landgenote Ursula
Happe sinds 1956, met niet minder dan
1.1 sec.
De Duitse ster won dus haar serie
en wel vóór onze landgenote Gretta
Kok, die met 2.55.2 uit de bus kwam
en zich daarmee in de finale werkte,
Ada den Haan, onze tweede schoolslag
zwemster, won haar serie in een tijd
van 2.54.-, waarmee zij royaal vóór
bleef op de Amerikaanse Warned.
Kanosuccessen
Op het Lago di Albano begon van
morgen de strijd om de Olympische
kanotitels. Voor Nederland verliepen
de wedstrijden voortreffelijk. Zowel
Chick Weijzen als de K2 Geurts-Knuppe
klasseerden zich direct voor de halve
finales, die, morgen op dit meer mei
zijn sprookjesachtige decor plaats vin
den.
In de KI race over 1000 meter begon
de donkerblonde Maastrichtenaar Weij
zen niet zo sterk. Hij kwam op de
vierde plaats met meer dan tien meter
achterstand op de koplopers. Toen zette
de Limburger een fantastische eind
sprint in, die hem bijna gelijktijdig met
de anderen over de streep deed gaan.
Zijn tweede plaats was voldoende voor
de halve finales.
Kroon in halve finale
ROME, 26 aug. Voor de halve fi
nales van de 100 meter vrije slag heren
wisten zich vanmorgen 24 zwemmers
te plaatsen. Onder hen was onze land
genoot Ronnie Kroon, die een tijd
maakte van 57,7 sec. De tweede Ne
derlandse vertegenwoordiger Jan
Bouwman werd uitgeschakeld met een
tijd van 58.8 sec.
De wedstrijden werden gehouden in
een brandende zon. Kroon kwam uit in
de derde serie, die door de Braziliaan
Don Santos in 56.3 sec. werd gewon
nen. Onze landgenoot finishte als vljw
de. Jan Bouwman werd vierde in 1
vierde serie, waarin de Hongaar Debar
de eerste plaats veroverde. Bij de
man, die tot de halve finales doordrong
bereikte de Amerikaan Larson de bes
te tijd: 55.7 sec. Na hem kwam t>e
Australiër Devitt met 56.
ADA DEN HAAN
in grootse stijl
„Ieder zal het eens zijn met de alge
mene uitspraak, dat het honorarium
(van commissarissen) redelijk behoort
te zijn. Tussen onredelijk hoog en onre
delijk laag ligt een brede marge. Wat
redelijk is hangt voorts af van de werk
zaamheden van de commissaris, van
de door hem gedragen verantwoordelijk
heid, van de grootte der vennootschap",
aldus prof. mr. W. C. L. van der Grin
ten in „De Naamloze Vennootschap"
van augustus j.l. in een artikel geti
teld „Honorering van commissarissen".
„Klachten over onredelijk hoge hono
raria heb ik nimmer gehoord in geval
len, dat commissarissen een bepaald be
drag genieten. Klachten zijn er wel, in
dien commissarissen een winstaandeel
ontvangen", aldus schrijver. „Het is
niet te ontkennen, dat in een aantal ge
vallen commissarissen zeer hoge tan
tièmes ontvangen, waarvan de buiten
staander geneigd is aan te nemen, dat
deze een redelijke remuneratie voor hun
werkzaamheden en voor de door hen ge
dragen verantwoordelijkheid overtref
fen. Hierover zou ik het navolgende
willen opmerken. Vooreerst dit, dat het
mij alleszins redelijk lijkt dat een sys
teem van honorering uit de winst tot
hogere beloningen kan leiden dan een
systeem van vaste vergoedingen. Onvol
doende wordt echter naar mijn mening
bedacht, dat een aanvankelijk redelijk
percentage van de winst extravagant
hoog kan worden, indien de zaken der
vennootschap een grote vlucht nemen.
Het is heel wat anders, of de commis
saris, die 5 pet van de winst ontvangt,
werkzaam is bij een vennootschap met
een kapitaal van 100.000, of bij
een n.v. met een kapitaal van 10
miljoen. Er is m.i. in het algemeen bij
een belangrijke kapitaalsuitbreiding alle
reden het tantièmepercentage te ver
minderen. Voorts lijkt het mij in het
algemeen juist, dat bij een tantième
regeling het tantième wordt gerelateerd
aan de uitgekeerde winst. Volgens de
statuten van vele vennootschappen ont
vangen commissarissen een bepaald
percentage van de overwinst. Deze over
winst kan echter de uitgekeerde winst
aanmerkelijk overtreffen doordat een
belangrijk deel van de overwinst wordt
gereserveerd. Op deze wijze wordt m.i.
de verhouding tussen het winstdeel van
commissarissen en dat van aandeel
houders scheef getrokken. Ik meen te
mogen constateren dat dit inzicht bij de
vennootschappen meer en meer veld
wint. Steeds meer ziet men, dat als
winst slechts wordt aangemerkt de voor
uitkering bestemde winst. De nodige
en wenselijke reserveringen geschieden
reeds op de winst- en verliesrekening.
Het is naar mijn mening een goed
beleid, indien wordt zorggedragen, dat
het commissaristantième niet zodanig
hoog wordt, dat een objectief beoorde
laar hierin geen redelijke remuneratie
meer kan zien. Zulk een beleid zal her
haaldelijk eisen, dat bij een belangrij
ke verhoging van het kapitaal der ven
nootschap het winstdeel van commissa
rissen wordt teruggebracht tot een la
ger percentage. Voorts kan het overwe
ging verdienen het maximumbedrag
aan tantième te limiteren. Verschillen
de vennootschappen zoals de Koninklij
ke Petroleummaatschappij, zijn hier
toe overgegaan. Vermeden moet wor
den, dat tantièmes terecht aanstoot ge
ven. Een maatstaf of tantièmes redelijk
zijn, kan zijn of de leiding der ven
nootschap openlijk voor de uitgekeer
de tantièmebedragen durft uit te komen
en deze als redelijke remuneratie ver
dedigt. Daarbij is onvoldoende verdedi
ging, dat het winstdeel van commis
sarissen in het verleden nu eenmaal
aldus is vastgesteld. Deze vaststelling
bindt immers de vennootschap niet
voor lengte van jaren. De tantième-re
geling moet niet historisch, doch onder
de huidige omstandigheden redelijk zijn.'
Voorts merkt prof. Van der Grinten
nog op: „Persoonlijk acht ik het sy
steem dat de regeling van de winstaan
spraken van commissarissen bij een
open vennootschap niet openbaar is, niet
aanbevelenswaardig. De commissaris is
primair de vertrouwensfiguur van de
aandeelhoudersvergadering. De aandeel
houdersvergadering behoort te weten,
welke salarisregeling voor commissa
rissen geldt, ook indien dit in feite open
baarheid betekent. Moet men nog ver
der gaan en behoort iedere n.v. bij haar
jaarstukken duidelijk aan te geven,
welk bedrag haar commissarissen ont
vangen? Een wettelijke bepaling hiertoe
bestaat niet, doch betoogt kan worden,
dat de zuiverheid van de vennootschap
pelijke verhoudingen met een dergelij
ke openlijkheid is gediend."
Op de vraag: Geeft een statutaire re
geling van de financiële aanspraken
aan commissarissen een recht, dat hun
ook door een statutenwijziging niet kan
worden ontnomen?, antwoordt schrij
ver. „Ik zou deze vraag in het alge
meen ontkennend willen beantwoorden."
WEESP, 26 augustus De politie
heeft proces-verbaal opgemaakt tegen
een inwoner van deze gemeente, die op
oneerlijke wijze de penningen van een
loterijclubje heeft beheerd. De man had
maandenlang geld geïnd van leden van
deze loterijclub in een bedrijf in Weesp.
Het geld had hij ten eigen bate aange
wend, waarna hij aan de clubleden
meedeelde, een kwart lot te hebben
gekocht in de Staatsloterij. Het nummer
had hij zelf bedacht. Dezer dagen viel
op dit nummer een prijs van 10.000
Feest voor het loterijclubje, dat zich
f 2100 rijker dacht. Toen het geld op
tafel moest komen, viel de penning
meester door de mand.
Bij A. J. G. Strengholt te Amster
dam, die zich specialiseert in het uit
geven (in ideale typografische vorm)
van streekromans, kwam voor kort
een „omnibus" van de pers, een serie
van drie verhalen van het Groningse
platteland, geschreven door Ger Grie-
ver.
„Tetje", het eerste verhaal, geeft de
geschiedenis van een huwelijksleven,
weinig geslaagd door een al te bazige
„moeke" Zij is weliswaar volgens de
dominee „niet zo ruw van binnen als
het aan de buitenkant lijkt", maar haar
hard en schijnbaar liefdeloos karak
ter, voor alles angstig bedacht op het
wegdringen van tedere gevoelens, maakt
echtgenoot en zoon het leven wel zuur.
Het is een knappe karakterschets.
De Groningse volksaard vindt men
ook in de beide andere verhalen afzij
dig weerspiegeld: zin voor de werke
lijkheid, sterk plichtsgevoel, karigheid
met woorden. „Ain Grunneger zegt niks
dij dout't".
Dit laatste is voor de auteur blijk
baar een aanmoediging geweest om de
voorkeur van vele jongeren te volgen,
die zweren bij korte zinnetjes.
Ter vergoeding zet Ger Griever de
lezer in zijn tweede verhaal „Opgeslo
ten kracht" een kranig toonbeeld van
naastenliefde voor ogen. De titel doelt
stellig op de pre'dikant, die uit plichts
betrachting koelbloedig het eigen leven
inzet om dat van zijn „vijand" te red
den. Het verhaal is geïnspireerd op een
noodlottige molenbrand in het begin van
de vorige eeuw aan de periferie van
Groningen.
Het meest van al evenwei bekoort
ons de derde roman, „Remko". die
een mooi geanalyseerde beschrijving
geeft van een jeugdliefde. Ook hier
vormt een schokkend gebeuren de spil
van het verhaal, dat breed uit de ont
wikkeling volgt van een verstandelijk
beredeneerde liefde van een boeren
zoon uit het stroeve Noorden voor een
Friese onderwijzeres. De inzichten der
twee even stijfkoppige partijen bieden
tegen elkaar op. Ook hier is weer een
dwars „moeke", dat zich halsstarrig
blijft verzetten tot de nuchtere feiten
haar dwingen toe te geven. Uiteraard
heeft haar tegenwerking het vuurtje
slechts aangewakkerd.
Ondanks alle hardheid en afkeer van
het sentimentele is er aan dit „lest
best" toch een flinke scheut overge
voeligheid te pas gekomen. Meer waar
deerbaar blijft de correcte beelding
van de tegenwoordig steeds meer in
onbruik rakende primitieve schroom
valligheid tussen de gelieven, in dit
pittige verhaal tot uiting komend.
Voor de Grunneger biedt het boek
nog de attractie, dat een deel van de
dialoog in de streektaal is gehouden.
De niet-Groninger zal zich de ontcij
fering daarvan moeten getroosten, waar
in hij naar we hopen na enige
oefening wel zal slagen.
L. HAZELZET.
MOSKOU, 26 augustus (Reuter)
Volgens het Russische persbureau Tass
hebben Russische deskundigen econo
mische en technische onderzoekings
werkzaamheden voltooid, waaruit blijkt
dat het mogelijk en verantwoord is de
rivieren de Wolga, de Don, de Dnjepr
en de Donau met elkaar te verbinden.
De verbinding biedt het voordeel dat
miljoenen tonnen over duizenden kilo
meters afstand kunnen worden ver
voerd zonder overladen.
Volgens Tass is het voornaamste punt
in het voorstel van de Russische inge
nieurs de verbinding van de Don met
de Dnjepr door middel van kanalen en
via de Zee van Azov. Voorts wil men
de navigatie beveiligen voor riviersche
pen, welke langs de noord- en westkust
van de Zwarte Zee naar de Donau va
ren. In 1952 werd de Don verbonden
met de Wolga door een kanaal.
De 24-jarige Amerikaanse autocou
reur Raymond Alluto is dodelijk ver
ongelukt tijdens een race op het strand
van St. Quens Bay in de staat New
Jersey.
Op de Rijksweg Utrecht—Arnhem kreeg onze fotograaf dit prototype van
D.A.F.-bestelwagen voor zijn lens. De wagen is speciaal bedoeld voor de huis-aa
huis bezorging en heeft daarom de besturing aan de rechterzijde, hetgeen het l'l~
en uitstappen vergemakkelijkt en ook veiliger is. De aandrijving is gelijk aan a
van de personenwagen inclusief de Variomat-koppeling.