Oranje s favorietes niet in
schaduw van de sterren
Italiaanse wielertriomf
krijgt grootse gestalte
VERRAAD IN HET
FINA-BESTUUR
Gaiardoni met tweede plak een
Olympische held
Amerikaan Ritter gaat
alle perken te buiten
Kanotriomfen
voor Rusland
Marianne Heemskerksnelle vlinder
Schoolslagfinale
met Mensonides
Amerikaan
Tobian beste
springer
Finale sprint is
een formaliteit
Wie is 's werelds snelste zwemmer
Geurts-Knuppe
op zevende plaats
ICING
ICING
Op drie-meter-plank
'Mt
MCM LX
Laatste worstelaar
uitgeschakeld
Dag der finales
DINSDAG 30 AUGUSTUS 1*50
PAGINA 7
elke dag KING, elke dag fit
ROME, 30 aug. Nog voor de befaamde kerk
klokken van Adelaide de stralende eenentwintig
jarige bruid Dawn Fraser gaan binnenhalen, zul
len zij jubelend de Australische vreugde om de
tweede Olympische sprinttriomf in successie van
's werelds snelste zwemster verkondigen. Naast de
kostbare bruidsjapon, vervaardigd door een be
faamd Romeins atelier, heeft Dawn Fraser gister
avond de gouden medaille gelegd, die zij met een
verbluffend machtsvertoon in het gigantische zwemstadion veroverd
had. Geen schijn van kans kreeg de zestienjarige Amerikaanse favo
riete, de helblonde Chris von Saltza, in de beslissende race van de
100 meter vrije slag. Van de start tot de finish had de Australische
brunette, door haar rijkere wedstrijdervaring wellicht beter opge
wassen tegen de zenuwslopende spanning van de tergend langzaam
voortkruipende uren op de „dag van de waarheid". Dawn Fraser
bewees haar onbetwist meesterschap door voor de tweede keer in
dit zwemtoernooi een Olympisch record op haar naam te brengen.
Voor Nederland had die eindstrijd
een teleurstellend verloop. Oranje wist,
dat het niet hopen mocht op het goud
of het zilver. Het mocht hoogstens
heel stilletjes dromen van een hansje
op het brons. De illusie werd wreed
verstoord. (Jockie Gastelaars en Erica
Terpstra gingen stroef door de banen.
Het leek, alsof met het lange wachten
tijdens de ochtend en de middag, dat
zijn climax kreeg in hef, voor een laat
ste concentratie, achter de startblok
ken in een linnen klapstoeltje zitten,
de voor een topprestatie benodigde
energie langzaam weggesmolten was.
Teleurstellende plaatsen de zesde
voor Erica Terpstra, en de zevende
voor Cockie Gastelaars en tijden,
die onder de in de series bereikte pres
taties lagen, leverde deze finale voor
Oranjes favoriten op, gelukkig ston
den daar, op andere fronten, verheu
gende successen tegenover. Wieger
Mensonides weerde zich weer als de
altijd strijdlustige Nederlandse leeuw,
die in gouddraad op zijn Olympisch te-
n afgebeeld staat. Hij bereikte de eind
strijd van de 200 meter schoolslag en
dat was voor de Nederlandse zwem-
wereld een historisch moment. Voor
het eerst na de tweede wereldoorlog
zal Nederland namelijk in een Olym
pische herenfiuale vertegenwoordigd
zijn. Marianne Heemskerk en Atie
Voorbij tenslotte veroverden een plaats
in de eindstrijd van de 100 meter vlin
derslag. Oranje kon dus toch tevreden
zijn.
Enorm was de spanning in de uren
voor de sprintstersfinale. Urenlang
werd er gedebatteerd. Wie zou de
sterkste zijn, Dawr Fraser, de Olym
pische kampioene van 1956, de we
reldrecordhoudster met 1.00,2, het
meisje, dat naar Rome kwam met
de aspiratie om de eerste Olympi
sch® atleet te zjjn die vijf gouden
medailles veroverde, maar nog voor
de strijd begon op „hoog bevel" die
ilusie moest laten varen? Of toch de
plotseling naar voren gekomen Chris
von Saltza, veel jonger, nog onerva
ren maar bijzonder wilskrachtig?
Men vergeleek de grotere routine,
het surplus van pure snelheid en de
gladde techniek van de Australische
brunette met het vermogen om enor
me krachtexplosies te leveren van de
platina blonde Amerikaanse. Een
voorspelling deed echter niemand, al
gaf men Dawn Fraser toch wel de
beste kansen. Maar waar iedereen
wel op rekende, was een heroïsch
gevecht, meterslang zij aan zij, tus
sen deze twee erkende zwemtalenten
met als mogelijke climax een histo
risch moment in de internationale
zwemwereld: de eerste zwemster die
de 100 meter binnen de minuut zou
afleggen, zoals in 1928 Johnny Weis-
muller later de „Tarzan" van het
witte doek dat het eerst bij de
heren gedaan had.
Met Mascottes
Omstreeks negen uur in de avond
trokken de acht finalistes over de klei
ne, vierkante tegeltjes-met-en-glazuur-
laag naar de startblokken. Voorop gin
gen de meisjes in de oranje badpakken,
Cockie Gastelaars en Erica Terpstra.
prompt uitbundige yells compleet
met echo aan de Nederlandse ko
lonie ontlokkend. Als de laatsten, naast
elkaar, elk hun mascotte in de hand
Dawn Fraser met een klein bruin
beertje, Chris von Saltza met een groe
ne kikker van plastic betraden de
favorieten de „arena". Ze praatten op
gewekt met elkaar, de nervositeit
glimlachend en giechelen voor elkaar
verbergend. Tien minuten later begon
de race. Dawn Fraser was het snelst
uit de start, meteen een lichte voor
sprong veroverend. Zij kreeg haar con
currente niet meer naast zich. Op de
krachtpatserij van Von Saltza kon zü
voorlopig echter geen grote voorsprong
nemen. Bij het keerpunt veranderde de
Het Amerikaanse zwemstertje Chris von
Saltza, die voor de belangrijke race
niet schroomde nog eens lekker te eten.
strijd volkomen. Dawn Fraser zwaaide
ontzaglijk snel naar de goede richting
voor de laatste vijftig meter en boek
te daarmee een niet te verwaarlozen
winst. Met sterke armslagen, ingezet
in de soepel wentelende brede schou
ders, gaf zij een verrukkelijke demon
stratie van pure snelheid. Van een
heroïsch duel met Von Saltza, een nek-
aan-nek race, was geen sprake. De
Amerikaanse verloor steeds meer ter
rein. Zij bleef echter duidelijk voor de
meisjes, die achter haar om het brons
streden. Aanvankelijk leek dat wegge
legd voor een tweede Amerikaanse, de
piepjonge Carolyn Wood, die zich in
de middaguren reeds in de eindstrijd
van de 100 meter vlinderslag gezwom
men had, daarna werkte de Hongaar
se Madarasz (Bajnogel heet zij volgens
de burgerlijke stand, maar die naam
vonden de zwemautoriteiten in Boeda
pest niet Hongaars en dus niet repre
sentatief voor een Europese record
houdster) zich naar de derde positie,
maar op het beslissende moment bleek
de Engelse Natalie Steward toch over
de meeste adem en kracht te beschik
ken. Eerst daarna kwamen de Neder
landse meisjes, van wie Cockie Gaste
laars gedurende de hele race haar
meerdere moest erkennen in het pas
opgekomen, maar nog lang niet volle
die gerijpte zeventienjarige Haagse ta
lent Erica Terpstra.
Weer Wieger
Dawn Fraser dus weer Olympisch
kampioene op de 100 meter vrije slag.
Nu aast zij op de 400 meter, de 4 x 100
meter vrije slag en de 4 x 100 meter
wisselslag estafette. Haar droom om
vijf gouden medailles mee naar huis te
nemen, vervloog gistermiddag echter
in rook. Zij had zo graag de prestaties
van o.a. Jesse Owens en Fanny Blan-
kers-Koen, die vier keer goud verover
den, verbeterd door ook op de 100 me
ter vlinderslag te dingen naar de Olym
pische kroon. Aanvankelijk voelden de
Australische zwemautorlieiten wel
voor zo'n sensatie. Later, het program
ma overziende, de kansen wikkend en
wegend, legden zij Dawn Fraser ech
ter een startverbod op voor de 100 me
ter vlinderslag. De series zouden na
melijk enkele uren voor de eindstrijd
van de 100 meter vrije slag gehouden
worden. Daarom bleef haar Daan tij
dens de tweede serie leeg. Over de
vlinderslag series gesproken: Marian
ne Heemskerk en. Atie Voorbij bereik
ten de finale.
Marianne Heemskerk met een heel
snelle tijd, waarbij zij zich rangschikte
onder de eerste ane. De ouverture van
het zwemlestijn op de vijlde dag van
deze Romeinse olympische spelen had
voor Nederland met Deter kunnen zijn.
Marianne Heemskerk puurde in haar
serie de laatste van de vier duide
lijk winst uit haar ademhalingstech-
mek. Zjj maakte telkens een slag meer
dan haar concurrenten, van wie oe Duit
se i'uhrmann de gevaarlijkste was. Tot
het keerpunt bereikten ae twee onge
veer dezelfde sneüieid. Daarna echter
liep de kleine Nederlandse onweerstaan
baar van haar belaagster weg. Met nog
vijfentwintig meter te vlinderen lag zy
een lengte voor en toen zij de bassin-
wand Dereikte bedroeg net verschil
bijna twee lengten. Atie Voorbij moest
tevreden zijn met een tweede plaats
achter ae oefaamde Amerikaanse Ca
rolyn Wood, maar zij toonde ander
maal haar Hartverwarmende strijdlust.
Bij het keerpunt had Atie Voorbij min
stens een lengte achterstand op het veer
tienjarige Amerikaanse meisje, in het
tweede deel echter werkte de Neder
landse kampioene de helft van het ver
schil weg, daardoor royaal haar plaats in
de eindstrijd verdienend. Niet Carolyn
Wood, de Kampioene, maar een andere
Amerikaanse Carolyn Schuier
prijkte na oe series aan het hooid van
de ranglijst der" finalisten. Na een vin
nig duel met de Australische Jan An
drew finishte Carolyn Schuier in 1.09.9
daarmee in de eerste race van de dag
een nieuw Olympisch record vestigend.
Het verhaal van de Nederlandse
zwemactiviteiten Kan tenslotte besloten
worden met een opgewekt geluid over
Wieger Mensonides. in haive finales,
waarin gespot werd met alle resulta
ten van ae series van vrijdagavond, kwa
lificeerde hij zich weliswaar niet op
nieuw als de op een na snelste van het
gezelschap, maar de wijze waarop hij zich
in de eindstrijd werkte, was een schoon
getuigenis van atletische kracht. Men
sonides ontpopte zich andermaal als
een man van de lange adem. Toen de
helft van de afstand afgelegd was, lag
hjj nog in vijfde positie. Daarna echter
rukte hij op. Stukje voor stukje, maar
onweerstaanbaar sterk. Vijftig meter
voor de finish, bij het laatste keerpunt,
had hij zich al naast de Amerikaan
Hait gewerkt, nog een flink stuk achter
de Australiër Gathercole die eindelijk
liet zien, waarom het officiële wereld
record op zijn naam staat. Daarna
streed Mensonides ook langs Hait om
de aanval op de Australiër in te zetten.
De Haagse student haalde zijn tegen
stander niet meer in, maar toen de
bassinwand bereikt was bleek het ver
schil toch bijzonder gering. De snelste
van het hele gezelschap was echter de
Amerikaan Mulliken, die met een tijd
van 2.37.2 zijn vrijdag gevestigd olym
pisch record royaal verbeterde. Bjj zijn
demonstratie van snelheid en kracht
had hij twee rivalen meegetrokken naar
een snelle tijcl, de Japanner Osaki en
de Duitser Henniger. Dat Henniger het
zover bracht was bepaald een verras
sing. Hij had zaterdag immers een
extra race moeten zwemmen om zich
alsnog voor de halve eindstrijden te
plaatsen. Nu eindigde hij als derde op
de lfjst der halve finalisten en daarmee
werd voor de zoveelste keer aange
toond, dat men overal en vooral op de
200 meter schoolslag ook een beetje
gelukkig moet zijn. Een extra slagje om
het keerpunt te bereiken, vergt kost
bare tijd. Mensonides kan erover mee
praten. Gisteravond moest hij twee
keer een kort extra duwtje maken. Men
kan dan ook bepaald niet zeggen, dat hij
vanavond om tien uur, als het start
schot voor de finale klinkt, bij voorbaat
kampioen is nu hij in de halve eind
strijd niet verder kwam dan een vijfde
plaats Me beste Europeaan!). Om de
zelfde redenen is er echter evenmin
ruimte voor vroegtijdig optimisme. Wat
echter wel vast staat is dat het zwem
toernooi vanavond andermaal een scho
ne finale kan brengen.
RUUD VAN DEN HENDE
ROME, 30 aug. Het Olympisch
kampioenschap schoonspringen heren
(8 meter-plank) is maandagmiddag ge
wonnen door de Amerikaan Garry To
bian mef een totaal van 170.00 punten.
Op de tweede plaats kwam zijn land
genoot Sam Hall met 167.08 pnt. en der
de werd de Mexicaan Joaquin Botella,
die 162.30 pnt. behaalde.
De verdere uitslag was: 4. Gaxiola
(Mexico) 150.42 pnt.; 5. Meissner (Ca
nada) 144.07 pnt.; 6. Mari (It.) 143,97
pnt.; 7. Yamano (Japan) 140.42 pnt.;
8. Pophal (Did.) 133.95 pnt.
CARSHALTON, 30 aug. De ama
teur eerste klasse Hengelo heeft maan
dag in Carshalton (Engeland) roet 8—3
verloren van de club van die naam.
's Werelds snelste vrouwen te water; Dawn Fraser (rechts) spontaan gefeliciteerd door Chris von Saltza.
(Speciale berichtgeving)
ROME, 30
aug.
Nog nooit is een
Italiaanse wieler
triomf op de baan
zo volkomen ge
weest als op deze
Olympische Spe
'en. Vijf nummers
hebben de Italia
nen evenzoveel
gouden medailles
opgeleverd. Reeds
hadden zij er drie gewonnen, in de
ploegentijdrit, de persoonlijke tijdrit
en op de tandem. Daar hebben zij er
op de laatste avond van de baanwed-
strijden nog twee aan toegevoegd.
Santé Gaiardoni won op onnavolg-
I
iiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiu
(Speciale berichtgeving)
ROME, 30 augustus —Het incident
rond de Olympische vrije slag-titel
van de Australiër Jon Devitt is maan
dag door verraad van een der FINA-
bestuursleden, de Amerikaan Max Rit
ter, uitgebreid tot een Olympisch con
flict van de bovenste plank. Nadat de
jury d'appel gevormd door het FINA-
bestuur, met meerderheid van stem
men de beslissing van de kamprech
ters om Devitt de eerste plaats voor
Larson toe te wijzen, had bekrachtigd,
heeft Max Ritter als lid van deze jury
alle democratische principes, alle ob
jectiviteit eh alle fatsoen over boord
gegooid.
Hij heeft bij de president van het
Internationaal Olympisch Comité, zijn
imiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Marianne Heemskerk met een gelukkige
glimlach na haar magistrale zege op de
Duitse vlinderspecialiste Fuhrmann
(rechts).
landgenoot A very Brundage, een offi
cieel protest tegen de handelwijze van
het FINA-bestuur ingediend. Naar zijn
mening had de voorzitter-kamprechter,
de Zweed Runstromer, niet het recht
mee te stemmen toen de stemmen der
kamprechters staakten omtrent de
volgorde van aankomst.
In het FINA-bestuur, maar ook bij
de overige Amerikaanse FINA-officials
zoals de voorzitter van de technische
commissie zwemmen Laury Johnson
en het lid van de waterpoloboard J.
Mahoney, is de verontwaardiging over
deze partijdigheid van een man, die np
de nominatie staat Jan de Vries als
voorzitter van de internationale fede
ratie op te volgen, bijzonder groot.
Jan de Vries, die in een stortvloed
van scheldwoorden door de Amerikaan
is beschuldigd van het opzettelijk be
nadelen van alles wat Amerikaans is,
toonde zich zeer verbitterd over de
praktijken van een oude vriend, die op
zijn voorspraak destijds als bestuurs
lid is teruggekomen. „Het is natuur
lijk onmogelijk voor het IOC om een
besluit, dat wij op reglementaire gron
den hebben genomen, te vernietigen.
Zou het toch gebeuren, dan zal ik met
tenminste vijf andere bestuursleden
aftreden. Bovendien zou het hek dan
van de dam zijn en zou men de Olym
pische Spelen maar beter kunnen op
doeken. Maar goed, we zullen zien tot
hoever de vriendschap van Ritter en
Brundage gaat", aldus de FINAvoor-
zitter.
Max Ritter weigert iedere beslissing
als definitief te beschouwen. „De ver-
raagde filmopnamen voor de televisie
laten geen ruimte voor twijfel", zo ver
klaart hij. „Larson heeft het eerst
aangetikt".
Jeff Farrell, die de wedstrijd gezien
heeft, verklaarde: „Larson heeft het
eerst aangetikt maar deed dit met het
hoofd omlaag terwijl Devitt het hoofd
ophief voordat hij aangetikt had en dit
heeft de kamprechters op een dwaal
spoor gebracht". Larson, die zijn leed
met humor draagt, verklaarde van
zijn kant: „Ik zal een advertentie
plaatsen van deze inhoud: „Gevraagd
een officiële foto van de aankomst
van de 100 meter vrij". Die foto laat
ik in de vestibule en in de eetkamer
van mijn huis ophangen met het on
derschrift: „Ik werd tweede".
bare wijze de sprinttitel met, evenals
in Leipzig, de Belg Leo Sterckx als
overigens kansloze tweede. De ploeg
achtervolging was ook voor de Ita
lianen, terwijl de Duitsers zich met
het zilver tevreden moesten stellen.
Er rest nog slechts de Olympische
wegwedstrijd, die vandaag wordt ge
reden en waarin weer de Italianen
als favorieten starten.
Frankrijk had de finale der achter
volging niet gehaald. De mooie ploeg
van Gerardin, met de wereldkam
pioen Marcel Delattre aan het hoofd,
die bij de revanches van de wereld
kampioenschappen op de Amsterdam
se stadionbaan geen stuk had heel ge
laten van de Nederlandse ploeg, ging
nu aan flarden in de halve finale te
gen de Duitsers. De klap kwam op
een moment, dat het leek dat de Fran
sen zouden gaan winnen. Zij lagen zes
a zeven ronden van de tien niet meer
dan een metertje voor. Delattre was
de enige, die het hoge tempo vasthield,
maar Nederlec, anders een der zeer
sterken, werd nu de rem van de ploeg.
Het metertje voorsprong dat de Fran
sen hadden, slonk tot een half meter
tje en er bleef tenslotte niets van over.
Nederlec moest loslaten en dat was be
slissend voor de Franse nederlaag. De
Duitsers vergrootten nu gemakkelijk
hun voorsprong tot 36 meter. Tijden:
Duitsland 4.33.46 en Frankrijk: 4.37.17.
De Italianen deden het in de twee
de haive finale tegen de Russen op
ongeveer dezelfde manier. Ook hier
hadden de Russen tot op 1200 m een
zeer kleine voorsprong gehad. Toen
werd het Italiaanse tempo zo ver
hoogd, dat er een tijd van 4.28.88 uit
kwam. Een gemiddelde van ruim
53% km. De linale dus tussen Duits
land en Italië, waarin ae Duitsers
geen schijn van kans kregen. Tij
den: 4.30.90 en 4.35.78. Er was zelfs
geen derde plaats voor de Fransen
weggelegd. De ploeg waarvan men in
Frankrijk heel hoge verwachtingen
had gehad werd ook door de Russen
verslagen. Tijden: Rusland 4.34.05,
Frankrijk 4.35.72.
De sprint werd een herhaling van
Leipzig. Ook hier een finale tussen de
Italiaan Santé Gaiardoni en de Belg
Leo Sterckx. Het werden ritten die een
getrouwe copie waren van die in Leip
zig. De Italiaan was eenvoudig opper
machtig en hij liet de Belg in geen van
de twee ritten toe aan zijn wiel te blij
ven. In de halve finale had de Italiaan
eenvoudig met de Australiër Baensch
gespeeld. De wereldkampioen van Leip
zig, de Olympische kampioen op de
duizend meter, kende geen genade met
ROME, 30 aug. Ook de in Duitsland
woonachtige Leo Piek heeft het in de
lichtgewichtklasse niet verder gebracht
dan de defde ronde. Tegen de Joego
slaaf Martinoviz verloor hij door tou
che na 1 'It minuut. De Joegoslaaf, die
vanaf het begin superieur aan de Neder
lander was, bracht door een middel-
greep onze landgenoot naar het canvas.
Piek ging in de brug, maar Martino
viz drukte deze door en ook de laat
ste Nederlandse worstelaar was uitge
schakeld van verdere deelneming aan
het olympisch worsteltoernooi.
hem. In de eerste manche versloeg hij
hem met 4 a 5 lengten. In de tweede
haalde hij een bravourstukje uit door
reeds te demarreren toen er nog meer
dan een ronde te rijden was. Baensch
kon, hoe hij zich ook inspande, niet
dichterbij komen dan veertig meter.
Op het laatste rechte eind zette de Ita
liaan de handen al hoog op het stuur.
Valentino Gasparelia haalde de fina
le niet. Dan zou de Italiaanse triomf
wel helemaal compleet zijn. In de eer
ste manche was Gasparelia nog de baas
over Sterckx en zijn laatste tweehon
derd meter in 11.1 getuigde van enor
me snelheid. Maar de beide anderen
moest hij aan de jonge Belg laten. Gai
ardoni, Gasparelia en Sterckx zullen
zodra zij daarvoor de reglementaire
toestemming hebben tot de profklasse
overgaan.
(Speciale berichtgeving)
CASTEL GANDOLFO, 30 aug. An-
tonina Seredina, de forse Russische ka-
novaardster, huilde. Het waren tranen
van vreugde. Tranen omdat de eerste
gouden medaille die op het Lago di
sisch bezit was gekomen. Nog twee keer
sisch bezit was gekomen. Nog twee
ging maandag, op de dag van de finales,
de rode Russische vlag aan de hoogste
mast in top. Rusland evenals Duits
land en Hongarije in alle zeven eind
strijden vertegenwoordigd is in de
strijd om de Olympische kano-titels ver
reweg het meest succesvol geweest.
Tot grote teleurstelling van de Duit
sers overigens, die in een Paul en
Wolfgang Lange, een Krause en een
Perleberg kanshebbers zagen voor heel
veel Olympisch goud. Ze kregen echter
toch nog hun „troostprijs", want in de
estafette over 4 x 500 meter het hoofd
nummer van de wedstrijden zegevier
de Duitsland met grote overmacht.
En Nederland? Een goed begin mag
dan spreekwoordelijk het halve
werk zijn, ondanks de voortreffelijke
start op de eerste wedstrijddag heb
ben Geurts en Knuppe, de enige Ne
derlanders, die de eindstrijden bereik
ten, zich met een heel bescheiden
plaats tevreden moeten stellen. In de
finale van de k 2-klasse werden zij, uit
een veld van negen deelnemers, zeven
de. Tot 200 meter van de finisch lag
de Nederlandse equipe nog op de acht
ste plaats. Een felle eindsprint volg
de. De Duitsers Lange en (Krause
werden nog gepasseerd, doch verder
dan die achtste plaats kwamen de Ne
derlandse vertegenwoordigers toch
niet.
Drie titels voor Rusland dus, een voor
Duitsland Hongarjjë, Denemarken en
Zweden. Dat is de balans van deze dag
der-finales. Toch zou het onjuist zijn te
zeggen dat Rusland de wedstrijden vol
ledig heeft beheerst. Daarvoor waren de
verschillen tussen de winnaars en win
naressen van het goud, zilver en brons
te klein. Slechts in een race van de strijd
eigenlijk al lang voor het einde beslist,
dat was de 4 x 500 meter estafette,
waarin de Duitse equipe na 1500 meter
al een voorsprong van een tiental me
ters had.
(Advertentie)
Dawn Fraser in „gouden"
race niet te stuiten