AMERIKAANSE KOGELSTOTERS met z'n
drieën op het ere-schavot
Russische verspringster grijpt ook goud
|P:
Sensatie op de 5000 m: Gordon
Pirie uitgeschakeld, op de 100
meter: Seye en Norton geklopt
BILL NIEDER: de
niet naar
kampioen die bijna
Rome mocht
a: atletiek
van formaat
Polo-succes voor
Italianen
Kenji
teir
GOUD DOOR FALEN
VAN DAVE DAVIS
Wie is hij.
KANAALZWEMMER
BREEKT RECORD
KING
KING
KING
itOME, 1 sept. Drie pezige Amerikanen, een
Russisch, een Pools en een Duits meisje waren
de eersten uit de verzamelde schare van Olym
pische atleten, die gisteren ten aanschouwe van
ruim vijftigduizend enthousiaste toeschouwers in
het stadion der honderdduizend het erepodium
mochten bestijgen. De atletiek, hét onderdeel
van de moderne Olympische Spelen, was begon
nen. De eer van de eersten ging naar de dames,
naar de verspringsters, van wie de Russische
Vera Krepkina met haar 6.37 meter een nieuw Olympisch record
vestigde en slechts drie centimeter onder het wereldrecord bleef.
Naast haar stonden de Poolse Elisabeth Kresinska, onttroond,
zowel als Olympisch kampioene als Olympische recordhoudster
de winnares van het zilver, en de Duitse wereldrecordhoudster Hil
drun Claus, de gelukkige veroveraarster van het brons. Even later
stond alweer een onttroonde Olympische kampioen en recordhouder
op de tweede plaats van het podium. Parry O'Brien, een der drie
Amerikaanse krachtpatsers met de kogel, zag zijn droom niet ver
wezenlijkt. Hij was Olympisch kampioen in Helsinki (1952) en
Melbourne (1956) .Hoe vurig hoopte hij op een derde triomf. Hij
werd echter onttroond door zijn landgenoot Bill Nieder, die eerst
enkele weken geleden via een „achterdeurtje" in de Amerikaanse
Olympische ploeg geglipt was. Dat achterdeurtje was een onwezen
lijk verre wereldrecord-worp van meer dan twintig meter geweest.
En naast de twee stond Dallas Long, de Amerikaanse suprematie
overduidelijk bevestigend.
1
Fraaie zege op Rusland
mM*HtitmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiimiiiiiiiiifi
iiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiii
De fabuleuze Duitse sprinter Armin Hary gaat hier in de serie als eerste over de eindstreep in een tijd van 10.2 sec.,
ten nieuw Olympisch record. Geheel links de Amerikaan Dave Simm, die tweede werd, rechts de Pool Folk, de
derde aankomende.
toe 's werelds snelste man en de Inge
nieur Horst Flossbach. Tot de Europe
se finalisten behoren verder Zdzislav
Krzyskowiak, ook een legerofficier uit
Oost-Europa (uit Polen namelijk), die
alleen op grond van zijn dubbele triomf
bij de Europese kampioenschappen in
1958 tot de allergrootste favorieten ge
rekend mag worden. Tenslotte ziet men
in dit gezelschap de illustere namen
van de Hongaar Sander Iharos, de
Nieuwzeelander Murray Halberg, de
Australiërs Albert Thomas en Dave Po
wer, de Rus Artynjuk, de Fransman
Michel Bernard, de Italiaan Conti en
de verrassing uit Kenya, Nyandika.
Voor Groot-Brittannië was het be
paald een slechte dag gisteren. Be
halve Pirie en Tulloh leden ook de lo
pers op de 800 meter, eerst Hewson,
daarna Farrell en Wenk en de Britse
hoop op een medaille bij het versprin
gen, Mary Bignall verpletterende ne
derlagen. Een duidelijker beeld van
de verpaupering van de Britse atletiek
had niet gegeven kunnen worden. Maar
ook de Fansen trokken verslagen uit
het atletiekstadion. Zij zagen niet al
leen Joycelin Delcoeur uitgeschakeld
op de sprint, ook hun grote favoriet
Abdou Seye moest wijken voor het ge
weld van de korte explosies van snel
heid die op deze afstand ontwikkeld
werden.
sinska daarentegen zette nog eens ex
tra aan. Zij was niet voor niets zowel
Olympisch kampioene als Europees re
cordhoudster. De cijfers spraken
prompt duidelijke taal. Met 6.25 meter
had de blonde Poolse haaar Russische
rivale op haar beurt onttroond. Nog ech
ter was de strijd niet ten einde. Weer
legde Krepkina in haar sprong al haar
atletisch vermogen. Uit de opgewonden
kreten rond de springbak kon men op
maken, dat er opnieuwe een prestatie
van formaat geleverd was. Even la
ter danste de Russische opgewonden
rond. Zij had met 6.37 meter niet al
leen de eerste plaats heroverd, zij had
bovendien het Olympische record met
twee centimeter verbeterd. Hildrun
Claus was na dit alles zo geschokt, dat
zij niet verder dan de 6.21 van haar
eerste sprong kwam.
Drie reuzen
Precies zo ging het bij het kogelsto
ten heren, al was de strijd hier eenzij
diger omdat alleen de drie Amerikaan
se reuzen voor de ereplaatsen in aan
merking kwamen. Geen van hun con
currenten kon hen ook maar enigszins
bedreigen. Lang zag het er naar uit
dat Parry O'Brien zijn droom om drie
voudig Olympisch kampioen op hetzelf
de nummer te worden verwezenlijkt
zou zien. Alle pogingen van Bill Nieder
ten spijt, begon het drietal aan de fi
naleronden met O'Brien als de enige,
die de kogel verder dan negentien me
ter van zich af had kunnen stoten. In
de voorlaatste poging echter had Nie
der eindelijk succes, en hoe. Hij kwam
tot liefst 19.68 meter, zevenenvijftig
centimeter verder dan O'Brien.
De kampioen van Helsinki en Mel
bourne had nog een kans. Hij stuurde
alle fotografen, die zich rond de ring
hadden opgesteld, wat verder weg en
de jury week op „hoog bevel" ook eni-
De sensaties van de eerste atletiek-
dag moest men echter op de andere
nummers zoeken. Op de 5000 meter
vooral. In de series die de twaalf fina
listen moesten aanwijzen, sneuvelden
tal van reputaties, het meest die van
Gordon Pirie, de eerzuchtige Brit die
In luttele minuten naar een enorme
debacle liep. Gordon Pirie werd kans
loos uitgeschakeld voor het nummer
waarop hij alles gezet had na twee mis
lukte pogingen op voorgaande spelen
omdat hij moest optornen tegen het
niet te stuiten geweld van resp. Emil
Zatopek en Vladimir Koets. Men vond
ze voorts op de 100 meter. Armin Hary
deed de Amerikaanse sprinterselite an
dermaal verbleken,nu door het met
10.2 vestigen van een nieuw Olympisch
record. Maar de grootste opschudding
veroorzaakten toch de atleten uit Ke
nya. Op geen ranglijst van toppresta
ties had men ooit een atleet uit dit
Afrikaanse land aangetroffen, bij geen
enkele internationale ontmoeting had
den zij lauweren geoogst. In een slag
echter ontpopte Kenya zich als een at-
letieknatie van wereldformaat. Het ver
overde een plaats in de halve finales
op de 100 meter, met Rotich kwam het
in de halve finales van de 400 meter
horden en op de 5000 meter kwalifi
ceerde Nyandika zich regelrecht in de
eindstrijd. Dat alles geschiedde niet
met overwinningen op het nippertje,
maar met een verbluffende atletische
kracht, soepelheid en durf.
Voor Nederland had de eerste dag
van het in de komende anderhalve
week af te werken omvangrijke en
met enorme spanning verbeide atle-
tiekprogramma een wat teleurstel
lend verloop. Van Oranje's kleine ver
tegenwoordiging kwam alleen Joke
Bijleveld, de verspringster, in actie,
Na des morgens met gemak de vol
gende ronde bereikt te hebben, strui
kelde zij figuurlijk gesproken al
thans over het Duitse meisje Hei-
ga Hoffmann bij haar poging om zich
te plaatsen voor de finale. De twee
meisjes deelden de zesde en zevende
plaats na drie series met 6.11 meter.
Omdat Joke Bijleveld de meeste fout-
sprongen op haar naam had, mocht
zij niet meedoen aan de laatste drie
sprongen.
Waarmee het eerst te beginnen in
onze poging u te verhalen van het
geen zich in het gigantische stadion in
het Foro Italico afgespeeld heeft? De
verleiding is groot om te starten met
het laatste nummer van het omvangrij
ke programma, dat tussen negen uur
in de morgen tot half acht in de avond
afgewerkt werd, met de series van de
5000 meter dus. Er speelden zich hier
bij voor de ogen van d«e toeschouwers
niet alleen de enerverendste maar ook
de schokkendste gevechten af. Vooral
de laatste twee series hadden finales
kunnen zijn, zo fel werd er gestreden,
zo opwindend waren de resultaten. Wij
vertelden u al van de debacle van Gor
don Pirie die reeds na 3000 meter be
zweek onder het geweld dat de vijfen
twintigjarige Pool Kazimierz Zimny al
heel vroeg ontketend had. Zimny zelf
werd echter ook het slachtoffer van
zijn aanvalsdrift en dat was de volgen
de sensatie. Troonde hij het vorig jaar
immers niet op de tweede plaats van
de wereldranglijst op de 5000 meter?
Er waren meer „grote slachtoffers.
De Amerikaan Jim Beatty bijvoorbeeld
de beste afstandsloper die de Verenig
de Staten sinds vele jaren gehad heb
ben en waarop men aan de overzijde
van de Atlantische Oecaan heel voor-
zichtig enkele illusies gebouwd had.
Daarmee is het lijstje van de „slacht
offers" nog niet uit. Groot-Bnttannië's
nederlaag werd compleet met het uit
schakelen van Tulloh, die niet alleen
vanwege het feit dat hij meestal bar
revoets de honderden meters aflegt,
maar ook om zijn atletische kwalitei
ten een man van reputatie is. Van het
strijdtoneel verdween voorts de befaam
de Hongaar Szabo.
Het kan natuurlijk niet anders dan
dat er met zoveel nederlagen van sterk
geachte mannen voor de eindstrijd van
de 5000 meter een veld van super-ster
ken moet zijn overgebleven. Zodat ons
straks een eindstrijd te wachten staat,
waarvan iedereen nu al nerveus wordt
als hij eraan denkt. Men zie maar eens,
wie er tot de twaalf uitverkorenen be
horen. Allereerst drie Duitsers, de Oost-
duitse legerkapitein Fritz Janke, die op
weergaloze wijze aantoonde, waarom
hij 's werelds beste 5000-meter loper
van 1959 was. Voorts Grodotzki, tot nu
Seye geklopt
Seye geklopt. Ja, laten wij vervol
gen met de 100 meter, met de kwart
finales, die na de series in de morgen
uren gelopen werden en waarin
Armin Hary voor de zoveelste keer in
zijn atletiekcarrière een demonstratie
van fabuleus sprintvermogen gaf. Weer
boekte Hary zijn grootste winst met
zijn verbazingwekkend felle start. Op
nieuw lag hij na tien meter zeker een
meter op al zijn belagers voor. Daarna
stormde hij ongehinderd door naar de
eindstreep, het lint brekend met het ves
tigen van een nieuwe Olympische re
cordtijd. Armin Hary was groots in deze
kwart-finale van de 100 meter. Hij was
echter het spijt ons u dat te moe
ten vertellen een heel klein manne
tje in zijn gedragingen na de race. Zijn
laten wij het maar voorzichtigjes zo
noemen, egocentrische houding verloo
chende hij niet. Zonder blikken of blo
zen liep hij na de finish terug door
de bak, waar de dames bezig waren
met de finale van het verspringen. De
Russische Radchenko moest daardoor
haar aanloop abrupt afbreken.
Wat ons om nog even door te gaan
met het verloop van de 100 meter ook
tegenviel maar dan weer op het
vlak van de prestaties was het
lopen van de Amerikaanse favoriet
Ray Norton. Is hij de eerste man, die
de Amerikaanse sprinthegemonie
moet doen voortduren? Hij zal dan
in de halve finales heel anders voor
de dag moeten komen. Nu haalde hij
met veel moeite een derde plaats in
zijn serie, duidelijk achter de Veno-
zelaan Esteves en Robinson (Baha
ma). Met Hary wordt de Europese
sprinterselite vertegenwoordigd dooi
de Britten Radford en Jones en de
Pool Foik. Dat de laatste de eindstrijd
wel haalde en Seye niet, was bepaald
een verrassing, Folk immers staat
op een gedeelde veertiende plaats
op de Europese ranglijst van dit
ogenblik, terwijl Seye kon bogen op
een fraaie vierde positie. Trouwens,
ook de Duitser Manfred Germar
sneuvelde. Des morgens reeds, in de
series en hij was zelfs tweede op de
Europese favorietenlijst.
Topprestaties
En dan nu toch de wedstrijden, die
Olympische kampioenen opleverden.
Ook daarbij beleefden wij het ene op
windende moment na het andere, zagen
wij dus sportieve strijd op het hoogste
niveau, waarbij de besten ter wereld
elkaar inspireerden tot topprestaties.
Het verspringen dames bijvoorbeeld.
De Duitse wereldrecordhoudster Hil
drun Claus diende zich bij de eerste de
beste reekds sprongen in de middag
uren aan als de grote favoriete. Met
haar 6.21 stak zij al haar concurrentes
duidelijk de loef af. Maar daar bleef
het niet bij. In de derde reeks kwam
de Russische Vera Krepkina juist een
centimeter verder, Hildrun Claus w<erd
er nerveus van, hetgeen bleek uit haar
twee achtereenvolgende ongeldige
sprongen. De Poolse Elisabeth Krze-
m
a»»»
ge meters achteruit. O.'Brien zou alle
ruimte krijgen en in zijn onmiddellijke
omgeving alle rust om een krachttoer
te verrichten. De ervaren atleet kwam
echter niet verder dan een worp van
omstreeks 18.75 meter. Nieder was
Olympisch kampioen. O'Brien was de
eerste, die zijn opvolger feliciteerde.
Tot slot dan nog enkele woorden over
de 400 meter horden, waarbij de zeven-
entwintigjarige Amerikaan Glenn Da-
vis duidelijk liet blijken, dat hij zijn
Olympische titel wenst te prolongeren.
Met Davis plaatsen zich ook de ande
re twee Amerikanen, Howard en Cush-
man, zich voor de halve eindstrijden,
waarin zij o.a. de sterke Duitser Janz,
de Zwitser Galliker en niet minder dan
drie Italianen Marini, Catola en Mo
rale zullen ontmoeten.
Een enorme verrassing bracht de 80
meter horden. De Oostduitse Zenta
Kopp, vele jaren wereldrecordhoudster
werd uitgeschakeld voor de eindstrijd.
Reeds in de eerste twaalf meter van
haar race, waarin de Russische Irina
Press met 10.6 seconden een nieuw
Olympisch record vestigde, lag zij in
een verslagen positie. Een andere Duit
se, de huidige wereldrecordhoudster
Gisela Birkemeyer, bereikte de finale
echter wel, zodat een enerverende
strijd, waarin ook de Russische Bys-
trova een rol van betekenis kan spelen,
verwacht mag worden.
RUUD VAN DEN HENDE.
Het mysterie van de wiel renner, die
dinsdag tijdens de wegwedstrijden de
verkeerde kant op reed, is opgelost.
Hnery Ohayon uit Israël heeft uitgelegd,
dat hij ongeveer 100 meter terugreed,
nadat zijn zonnebril van zijn neus was
gespoeld toen een supporter hem een
emmer water over het hoofd wierp.
Zonder de bril ging het niet en dus
moest ik terug, aldus Ohayon.
msmt
Bill Nieder, de koning der kogelstoters, strekt zijn arm als een stalen veer, wan
neer hij uithaalt voor de winnende stoot van 19 meter €8.
(Van onze sportredacteur)
Het klinkt ongelooflijk, maar Bill
Nieder heeft het aan het falen
van zijn landgenoot Dave Davis
tijdens de laatste voorbereidingen van
de Amerikaanse Olympische atletiek-
ploeg té danken, dat hij gisteren in
het stadion der honderdduizend een
geslaagde greep naar het Olympisch
goud heeft kunnen doen. Bill Nieder,
de wereldrecordhouder, stond name
lijk niet op het lijstje der kogelstoters
voor deze Olympische Spelen. En dat,
terwijl hij gedurende de laatste
maanden voortdurend had aangetoond
de sterkste van allemaal te zijn door
enkele keren het wereldrecord te
verbeteren. Nieder had z(jn kans ver
speeld door de strenge, zelfs wat on
rechtvaardige Amerikaanse selectie-
wetten, waarvan ook de zwemmer
Jeff Farrell het slachtoffer werd. Één
wedstrijdenreeks, die van de Ameri
kaanse kampioenschappen, besliste
namelijk wie zou worden geselecteerd
en wie niet. Wie op de eerste, tweede
of derde plaats eindigde in die wed
strijd, kreeg meteen een voorlopig
reisbiljet voor Rome. Slechts ziekte
of een plotselinge, zeer fiiepe inzin
king aan de vooravond van de Spe
len zou de voorlopig geselecteerde
zijn plaats kunnen kosten.
Nieder nu bereikte bij de Ameri
kaanse kampioenschappen slechts de
vierde plaats. Hij was tijdens die wed
strijden gehandicapt door een kniebles
sure en had bovendien enig ongemak
aan de rechter pols. Enkele weken na
de kampioenschappen was Nieder ech
ter weer de oude en versloeg hij zijn
landgenoten hoe hij wilde. Maar er
werd geen verandering aangebracht in
de voorlopige selectie: O'Brien, Long
en Davis bleven de uitverkorenen. Op
de valreep, tijdens de laatste trainings
wedstrijden, dezelfde wedstrijden,
waarin het legendarische verspringre-
cord van Jesse Owens door Ralph Bos
ton verbeterd werd, tartte Nieder al
de Amerikaanse officials door de ko
gel verder dan twintig meter te stoten.
Opnieuw een wereldrecord, een presta
tie waarvan de hele internationale at-
letiekwereld in opschudding kwam.
Toen moesten de Amerikaanse leiders
wel overstag gaan. Zij hadden daarbij
het geluk, dat in diezelfde wedstrij
den Dave Davis in een bijzonder
slechte vorm stak. Het was dus erg
gemakkelijk om op de lijst voor Rome
de naam van Davis door te schrappen
en daarvoor in de plaats die van Nie
der te plaatsen.
Twee sprongen, een van 6 meter 37, een
van 6 meter 11. Op de bovenste foto de
Russische Krepkena, die het Olympisch
goud veroverde, hiernaast onze landge
note Joke in haar niet geslaagde
poging bij de besten te komen.
Wie is Bell Nieder en waarom voelde
hij zich aangetrokken tot het kogelsto
ten? De 26-jarige soldaat Nieder (1.88
m. lang en 115 kilogram zwaar) is
eigenlijk bij toeval aan atletiek gaan
doen. Dat komt zo. In zijn eerste wed
strijd voor de universiteit van Kansas
City in september 1953 liep hij breuken
op in het kniegewricht en het onderbeen.
Hij moest toen kogelstoten om zo goed
als helemaal de oude te kunnen wor
den. Alleen de knie werd nooit hele
maal beter. Die hinderde hem ook tij
dens de beruchte kampioenswedstrij
den. Goed, Nieder deed aan kogelsto
ten en het beviel hem voortreffelijk.
Een jaar na het ongeluk kwam hij tot
een afstand vari ruim zestien meter en
het volgend jaar diende hij zich aan
als een toekomstige kampioen door tot
17.65 meter te komen. Hij verdiende
er zijn uitzending naar de spelen van
Melbourne mee en om zijn vreugde te
tonen, bereikte hij nog voor de Olym
pische strijd een afstand van 18.38 'me
ter. In Australië veroverde hij achter
O'Brien het zilver.
Nieder bofte. De Amerikaanse le-
gerautoriteiten, die tot dusverre wei
nig met de sport op hadden, er al
thans geen rekening mee wensten te
houden, veranderden van strategie.
Zij hadden ontdekt, dat de Russen al
te veel propagandistische winst boek
ten uit die sportieve prestaties van
DOVER, 31 aug. Helge Jensen, een
23-jarige Canadese zwemmer, is er
vandaag in geslaagd het Kanaal over
te zwemmen van Dover naar Frank
rijk in 10 uur 23 minuten. Als deze tijd
correct is, betekent dat een record
voor het Kanaalzwemmen. De beste tijd
tot nu toe werd in 1950 gemaakt door
de Egyptenaar Abd el Rahim die het
Kanaal in tegenovergestelde richting
overzwom en 10 uur 52 minuten nodig
had.
hun onderdanen. In het kader van de
„koude oorlog" zou het, zo redeneer
den zij, wellicht toch beter zijn als
zij wat meer faciliteiten verleenden
aan sportlieden van formaat, die hun
dienstplicht vervulden.
Nieder kwam na Melbourne juist ln
dienst, kreeg heel veel tijd om te oefe
nen, werd zelfs met raad en daad bij
gestaan bij de training en slaagde er
mede daardoor in zich te ontwikkelen
tot een atleet van uitzonderlijk formaat.
Tot nu toe is Bill de enige, die de kogel
verder dan 20 meter gestoten heeft.
ROME, 31 aug. In de halve finale
poule A van het Olympische waterpolo-
toernooi is woensdagavond de wedstrijd
ItaliëRusland gespeeld, die met 2—0
door de Italianen werd gewonnen. Bij
de rust hadden zij al een voorsprong
van 10.
De prachtig spelende Italiaanse ploeg
heeft de Russen een verdiende neder
laag toegebracht. Met zeer beweeglijk
spel en goede passes werd het statisch
spelende Russische zevental in de ver
dediging gedrongen. Met een fraai schot
opende rechtsachter Pizzo voor de rust
de sCore en kort na de hervatting maak
te d'Altrui gebruik van een misverstand
in de Russische verdediging door num
mer twee langs de totaal verbouwereer
de doelman Goikhman te werken.
De eindstand van de halve finale
poule A luidt:
Italië 3 3 0 0
Rusland 3 2 0 1
Roemenië 3 0 12
Duitsland 3 0 12
Andere uitslagen waren: Joegoslavië
Amerika 62, DuitslandRoemenië
33.
Italië en Rusland hadden zich reeds
geplaatst voor de finale-poule.
9— 3
8— 8
8—10
7—11
De Amerikaanse polsstokspringer Don
Bragg heeft eindelijk zijn zin. Hij had
gedreigd zich uit het Olympische toer-
rtooi terug te trekken, als het harde
zand achter de polsstoklijn niet werd
vervangen door zaagsel. Thans zijn vier
zakken zaagsel gestort. Maar Bragg
weet niet dat hij de oorzaak was, dat
Olympische officials zo veel formulie
ren moesten invullen en brieven schrij
ven, dat die paperassen samen bijna
even veel wogen als het zaagsel.
Het begon enkele dagen geleden in
een van de 6.616 restaurants en nu Is
het een mode. Op de Olympische spa
ghetti", wordt voorzichtig tomatensap
gegoten, zodat de vijf Olympische rin
gen te voorschijn komen.
De beroemde Tsjech Emil Zatopek
krijgt les in boemerang-werpen van de
Australische atleet Herb Elliot. Zatopek
is daar erg trots op. Tegen wie maar wil
luisteren, vertelt hij: „weet je het al?
ik leer boemerang-werpen van de grote
Elliot.'*
Advertentie
