De K.R.O. en zijn structuur (1)
BEZINNING OP OPBOUW
PROGRAMM APOLITIEK
N
OMLIJNING VAN VOORZITTERSFUNCTIE
IS IN HET GEDING
I
N
de chocolademelk
heet nu
(weer) i
Personeelsbeleid gevraagd
Strenge scheiding nodig tussen
geestelijk gestoorden en
andere delinquenten
VISSERS DOORKRUISEN
MIJNENVEEG-OEFENING
H
Hammarskjöld wil Congo-
debat in Veiligheidsraad
Tachtigjarige industrieel
Na avontuur
verambtelijking
Knoop
dit in
uw oori
Afternoon
Klachten bij de marine
ZO NODIG ONTWAPENING
CONGOLESE TROEPEN
Bonkaartenactie
brengt 188.000
gulden op
Arbeidsmarkt en
spijtoptanten
Achtduizend ton
op de markt?
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1960
PAGINA 5
VAN NELLE's
tl&eebuilt j es
98 ct
dorstlessende melkchocola
Ned. Nieuw-Guinea
9?
Prof. van Bemmelen op criminologisch congres:
=1
Bestuursleden K.V.P.
in Berlijn
NEW YORK, 8 sept. (A.F.P.,
Rtr.) De secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Ham
marskjöld, heeft om een bijeen
komst van de Veiligheidsraad ge
vraagd om een plan te bestuderen
voor „internationale financiële
hulp" aan Congo en om na te
gaan hoe men „met vreedzame
middelen" een einde kan maken
aan de binnenlandse twisten
aldaar, die voor het land zeer
nadelig zijn. Hammarskjöld wil
een bedrag van een 100 miljoen
dollar voor de V.N.-hulp. De bij
eenkomst zal waarschijnlijk mor
gen of zaterdag worden gehouden.
„Brood in de wereld
In Indonesië
Voormalige Nederlandse
bedrijven genaast
Werkgelegenheid speelt
slechts kleine rol
bij toelating
Koelhuisboter
KNBTB en Middenstands
bond over kinderbijslag
Eerste of derde kind
geen principe-kwestie
Bromfietser door auto
gegrepen en gedood
In Rilland-Bath
Australisch ambassadeur
opent dorpshuis
C. L. Stulemeijer
Het vertrek van de heer Toon
Rammelt uit de programmastaf
van de K.R.O. heeft een raket
werking gehad en overigens de struc
tuur van de Katholieke Radio Omroep
in openbare discussie gebracht.
Op zich steekt hier niets veront
rustends of sensationeels in en in de
ze zin, sine ira ac studio, wil ik
gaarne een bescheiden bijdrage tot
de gedachtenwisseling leveren. Het
gehele omroepwezen in ons land
heeft in de gangbare zin van het
woord, zacht uitgedrukt, geen uitge
sproken democratische structuur.
De ene omroeporganisatie wat meer
dan de andere, maar elke heeft op
haar eigen wijze iets van een ver
bruikscoöperatie: een sterk gezag
aan de top, een uitermate getem
perde democratische structuur aan
de basis. Men zou het zich ook nau
welijks anders kunnen of willen in
denken het alternatief is, zoals
bijna overal elders in de wereld,
een voorziening van staatswege dan
wel een zuiver commerciële bedie
ning, en in beide gevallen is van
een wezenlijke democratie in veel
geringer mate sprake.
In Nederland kent het omroepbe
stel de unieke vorm van particulier
initiatief in groepsverband, met
iets van een democratische signa
tuur maar deze democratische
trek is terecht beperkt. En zo is er
m de verschillende omroepen van
ons land een structuur gegroeid, die
het midden houdt tussen bediening
van bovenaf en democratie. Zeker
met de K.R.O. is dit het geval. En
het is, in beginsel, een wijze struc
tuur. Geen zinnig mens zal, denke
lijk, begeren, dat bij deze cultuur
voorziening een radicale structuur
wijziging de macht zou willen leggen
in de handen van de consument.
Maar dit „o zijnde, zal er altijd een
zodanige afstand tussen „produ
cent" en „consument" blijven be
staan, dat een ernstig zich bezinnen
de structuur van onze omroep
n de doeltreffendheid van zijn pro-
grampolitiek een eenvoudige eis is
van democratische waakzaamheid.
Een appèl in deze richting behoeft
niets schokkends te hebben.
Een man, die 25 jaar lang een
sleutelpositie in het programbeleid
van de K.R.O. bezette, is teleurge
steld heengegaan. Hij heeft zijn ont
slag aangeboden en de motieven
daarvoor aan het bestuur voorge
legd. Het bestuur van de K.R.O.
heeft, de kansen voor het aanblijven
van deze functionaris in een veran
derde structuur niet benuttend, ten
slotte het ontslag aanvaard. Hoe on
prettig het in zekere zin ook is, een
principiëel conflict is bijna steeds
gelijktijdig een persoonlijk feit. Dat
is de menselijke geschiedenis nu
eenmaal eigen. Hoezeer ik met an
deren het heengaan van de heer
Rammelt, om zijn persoon en zijn
verdiensten, betreur en dus ook het
besluit van het bestuur om dit ver
trek te bekrachtigen, er zit een gun
stige kant aan, omdat daardoor de
zaak zelf niet meer gekoppeld is
aan één persoon. Vrij van prestige
overwegingen voor wie dan ook,
ligt nu de weg open om de struc
tuur zelf in alle gemoedsrust te be
zien.
Toen in ons land de radio-pio
niers hun werk begonnen, was
er van een scheiding tussen
program en bedrijf nog geen sprake.
De eerstelingen als Willem Vogt en
pastoor Perquin waren bij uitstek,
op hun gebied, culturele baanbre
kers, die gaande weg de apparatuur
opbouwden, die ze nodig hadden
voor hun cultuurarbeid. Gezagscon
flicten waren er niet of weinig. Zó
dominerend is de persoonlijke onder
nemingszin, en het overwicht van
voortrekkers in het eerste uur en
dit geldt al heel bijzonder voor on
dernemingen op gebied van de cul
tuur dat er in bestuurlijk op
zicht weinig moeilijkheden waren.
De pioniers scheppen zich eenvou
dig het kader, waarin zij met een
schijn van democratie in feite het
gezag volkomen in handen hebben.
Later, in een volgende generatie,
komen de wrijvingen. De krachtfi
guur van de aanvang verbleekt, de
spankracht van het avontuur min
dert, het bedrijf stabiliseert zich; er
treedt een verambtelijking in. Dat
is de geschiedenis van alle menselij
ke scheppingen de radio maakt
er geen uitzondering op. Wat deze
laatste betreft: de apparatuur heeft
zich tot een zelfstandige grootheid
geëmancipeerd, zij is een bedrijf ge
worden om een program te produ
ceren, en niet langer een program,
dat zich bij wijze van spreken een
apparaat improviseert. De „luister
vinken" van voorheen in de ge
wijde klank van Willem Vogt zijn
van gemeenteleden en zeloten tot
abonnees, consumenten, afnemers
geworden.
Een dergelijk proces is menselijk
en begrijpelijk, maar juist in het be
lang van de gezondheid van het or
ganisme kunnen er nu spanningen
optreden. Men realiseert zich thans
pas, hoe onvolkomen de structuur
niet meer voldoende beantwoordt aan
het oorspronkelijke doel: het schep
pen van een program. Het accent
is verlegd het middel, de appara
tuur, schijnt doel te zijn geworden.
En dan wordt men er zich geleide
lijk van bewust, dat hypotheken uit
de historie tot ons zijn gekomen, die
tijdig hadden moeten worden afge
lost en thans geen functie, tenzij dan
Van erfelijke belasting, vervullen. En
om concreet te zijn: de K.R.O. is ->p
deze wijze verhypothekeerd.
De kern van de zaak om ons voor
heden hiertoe te bepalen is: de
bestuurlijke crisis.
Het bestuur van de K.R.O. is des
tijds, met de onder ons, katholieken,
zo gewilde passepartout, samenge
steld uit vertegenwoordigers van
een tamelijk vast ensemble van
volkrijke organisaties. Wij kennen
het patroon van ouds. In beginsel
is tegen die figuur eigenlijk niet z
veel bezwaar in te brengen: ze be
antwoordt aan een vage aanduiding
van een corporatief patroon en heeft
het voordeel, dat men ze in alle vor
men van gewenste getemperdheid
kan toepassen. Sóms is het enkel
een gezelschap van uniforme akten-
tassen, maar het kan gelukkig ook
komen tot een hogere graad van be
wustwording.
n principe, herhaal ik, is er
eigenlijk óók niet voor de
structuur van een omroep tegen
Advertentie
Met één Van Nelle's „After
noon" theebuiltje (groot formaat)
zet u 'n flinke pot heerlijke, krach
tige thee voor heel de familie.
(groot formaat
doos van 20 stuks
een dergelijke vorm van medezeg
genschap van de kant van de volks
wil geen overwegend bezwaar in te
brengen. Het blijft alleen zo moeilijk
naar de wisselende omstandigheden
de gepaste graad van bewustwor
ding te regelen. Pastoor Perquin, de
pionier, had en terecht alleen
behoefte aan een bestuur, dat hem
louter door aanwezigheid en be
aming moreel ruggesteunde, maar
niet voor de voeten liep.
De ontwikkeling der dingen plaat
ste het bestuur echter gaandeweg
voor een andere en meer bewustzijn
vorderende taak en de beklemmen
de vraag is, of deze noodzaak tij
dig is onderkend. Hoe het zij, tè laat
is het nog niet. Nu doet zich echter
de moeilijkheid voor, dat bij een cor
poratieve samenstelling van een
bestuur, als dit in feite bij de K.R.O
het geval is, althans de waarborg
ontbreekt voor voldoende deskundig
heid in die kring. Niét dat de aan
geworven representanten op hun
terrein niet deskundig zouden zijn,
maar de K.R.O. is nu eenmaal niet
primair een Verbruikscoöperatie doch
een Program-instituut, een represen
tatie van het katholieke beschavings
leven. Dit vraagt van de bestuurderen
behalve een zekere competentie op
dit stuk, ook een reserve aan toe
wijding en tijd aangenomen na
tuurlijk, dat de bedrijfsleiding van
de omroep daarop een beroep zou
willen doen, of anderzijds het be
stuur dit zou eisen.
atuurlijk zou een bestuur, dat op
deze titels van competentie, toe
wijding én tijd zou worden aan
gemonsterd, en minder op grond van
een min of meer toevallige repre
sentatieplicht, sterker uit de bus ko
men. Maar men zou zich tenslotte
kunnen verzoenen met de figuur
van een toplichaam, dat op corpora
tieve wijze de volkswil der katholie
ke gemeenschap zou uitdrukken,
mits...
En op deze mits komt het aan.
Er is een tweeledige, mogelijk fa
cultatieve, mits. Op de tweede kom
ik in een volgend artikel terug,
thans bepaal ik me nu tot de eerste
mits.
„Het Binnenhof", commentaar le
verend op het gebeuren in de K.R.O..
heeft deze „mits" onder woorden
gebracht. Het dagblad bepleit een
structuur, waarin de vertegenwoor
digers der bekende reeks van orga
nisaties zouden optreden als een
soort college van kiesmannen, wier
taak het zou zijn het eigenlijke,
maar dan meer gericht-samenge-
stelde bestuur te kiezen. Een soort
van getrapte verkiezing dus. Onge
twijfeld zit er iets aantrekkelijks in
dit denkbeeld. Het dubbele voordeel
ervan is, dat een zekere, traditione
le binding met de corporatief opge
deelde katholieke gemeenschap ge
handhaafd blijft, terwijl toch ander
zijds de weg openligt om bestuur
deren met specifieke uitrusting /oor
hun taak (competentie, toewijding,
tijd) de eigenlijke bestuurstaak toe
te vertrouwen. Stellig een denk-
beeld, dat de overweging waard is.
Verschuiving van het accent naar
het bestuur brengt natuurlijk ook
enkele hypotheken in discussie. Er
is, bij de huidige stand der ontwik
keling, kennelijk geen zwaarwegend
motief meer aanwezig om terzake
van het voorzitterschap de nog on
gebroken dynastieke traditie te
handhaven. Op zich is er weliswaar
geen bezwaar tegen het behoud van
een traditie als een zinvol ornament
en evenmin tegen het behoud van
een waardevolle persoonlijkheid
maar principieel is de omlijning van
de functie van de voorzitter volledig
in het geding. De periode van de,
overigens wijze, humane en zegen
rijke voogdij schijnt wel voorbij. De
kwestie van leek of priester is hier
minder relevant dan de vraag of de
voorzitter de directe exponent is
van een competent bestuur en daar
uit zijn gezag put, dan wel of hij
bekleed is met een al dan niet ge
boekstaafd, al dan niet mythisch ge
zag.
De kernvraag is: waar in de
K.R.O. het criterium van de pro
gramvoering (en dit is de enige be
staansreden en de enige maatstaf
voor een omroep) wordt gelegd: bij
de voorzitter, bij het bestuur, bij de
directie of bij de programmaleiding?
BERNARD VERHOEVEN.
(Advertentie)
a
tu
AMSTERDAM, 6 sept. Naar wij
vernemen heeft het hoofdbestuur van
de ARKA in Den Haag zich gesteld
achter het bestuur van de regionale
afdeling Nederlands Nieuw Guinea zan
de ARKA, voor wat betreft de bezwa
ren tegen het personeelsbeleid dat on
langs geleid heeft tot opschorting der
werkzaamheden van het Georganiseerd
Overleg.
Het gaat hier om de wflze waarop
het gouvernement van Ned. Nieuw Gui
nea poogt jonge academici voor de be
stuursdienst aan te trekken. De Com
missie voor georganiseerd overleg zegt
voor een voldongen feit te zijn geplaatst
door een annonce in de Nederlandse
pers. In deze advertentie werden sollici-
DEN HAAG, 8 sept. Het vierde
internationaal criminologisch congres
is gisteren voortgezet met een bijeen
komst in de Pieterskerk in Leiden,
waar prof. Van Bemmelen een zeer
belangwekkende rede hield over de
verhouding tussen psychopaten en an
dere delinquenten. Prof. van Bemmelen
betoogde, dat er een beter systeem
van psychiatrische rapportering moet
komen, opdat meer doeltreffende maat
regelen getroffen kunnen worden.
Voorts verdedigde spreker de noodza
kelijkheid van een strenge scheiding
IJMUIDEN, 8 sept. Sinds begin
juni komen bij de Marinestaf weer
klachten binnen over het herhaaldelijk
storen of onmogelijk maken van mij
nenveegoefeningen door visserssche
pen, speciaal kotters en andere kleine
vaartuigen, die tijdens de oefeningen
dwars door de daarvoor aangegeven
oefengebieden varen of vissen. Wan
neer de vissers zich niet aan de ge
maakte afspraken houden, dan zullen
zü daarvan zelf de schadelijke gevol
gen ondervinden, zoals blijkt uit een
mededeling van de inspecteur der vis
serijen in het eerste district, de heer
H. S. Drost.
Reeds in mei 1958 is bekend gemaakt,
dat in NATO-overleg uit d.e vele sinds
1950 gebruikte mflnenveeg-oefenvelden
een keuze was gemaakt voor een tien
tal vaste gebieden, waarin alle toe
komstige oefeningen zouden worden ge
houden. Deze regeling was tot stand
gekomen na een aantal uitvoerige be
sprekingen met de Staf van de Mijnen-
dienst der Koninklijke Marine, aan
welke bespreking o.a. werd deelgeno
men door de voorzitter van de Neder
landse Vissersbond en de inspecteur
der visserijen in het eerste district, de
heer H. S. Drost.
Het doel van de m 1958 ingestelde
vaste mijnenveeg-oefengebieden was
tweeledig: de marine zou enerzijds tij
dens haar oefenperiode op die vaste
gebieden niet gestoord worden door er
dwars overvarende 'vissersvaartuigen
en anderzijds zou voor het visserijbe
drijf het voordeel worden verkregen,
dat de vervuiling van de zeebodem
door scherpe obstakels, afkomstig van
geëxplodeerde oefenmijnen, in het ver
volg werd beperkt tot die tien vaste ge
bieden.
Tot en met mei kwamen bij de vis
serij-inspectie in het eerste district
BERLIJN, 8 sept. (DPA) De voor
zitter van de K.V.P. mr. H. W. van
Doorn, en de adjunct-secretaris dezer
partij voor buitenlandse aangelegenhe
den, de heer C. F. Kleisterlee, brengen
op het ogenblik een bezoek aan West-
Berlijn op uitnodiging van de Duitse
bondsregering. Beide heren zullen zich
op de hoogte stellen van de toestan
den in de verdeelde stad. Vandaag zou
burgemeester W. Brandt hen ontvan
gen.
geen klachten binnen, waaruit kon
worden geconcludeerd, dat de in 1958
getroffen regeling bevredigend werk
te. Als echter vissers zich niet aan
de gemaakte afspraken houden, zal
het mogelijk zijn, dat de marine zich
gedwongen ziet de noodzakelijke mij
nenveegoefeningen op andere gebie
den te houden, met het gevolg dat
weer overal de zeebodem voor het
visserijbedrijf onveilig en schadelijk
wordt gemaakt.
Op Schiphol arriveerde woensdag „Nell
Gwynn", de vertegenwoordigster van de
samenwerkende Zuidafrikaanse citrus
vruchtenexporteurs. Zij gaat een trip
door ons land maken om de verkoop
van citroenen, grapefruits en sinaas
appelen te propageren. De „citrus-ko-
ningin" wordt voorgesteld door Nell
Gwynn, omdat die als de meest befaam
de sinaasappelenverkoopster uit de
Engelse geschiedenis wordt beschouwd.
In een nieuw rapport aan de Veilig
heidsraad zegt Hammarskjöld, dat de
binnenlandse conflicten een bijzonder
ernstig aspect hebben gekregen door
het feit dat de partijen in Congo be
paalde hulp van buitenaf hebben ont
vangen en er op vertrouwen meer hulp
te krijgen. Dit, aldus de secretaris-ge
neraal, is in strijd met de geest van
de resoluties, die door de Veiligheids
raad zijn aangenomen en kan juist die
elementen weer naar voren brengen,
die de raad heeft willen uitschakelen
toen hij om onmiddellijke terugtrekking
van de Belgische troepen verzocht.
Deze verklaring zou een in bedekte
termen opgestelde berisping aan het
adres van de Sovjet-Unie wezen, die
zoals bekend vliegtuigen en vracht
auto's aan Congo geleverd heeft waar
mee de troepen van Loemoemba ver
voerd werden.
Hammarskjöld zegt voorts, dat de
conflicten in Congo geleid hebben tot
een aanzienlijk verlies aan mensenle
vens. Over de financiële hulp merkt hfl
op dat deze niet aan haar doel zal be
antwoorden tenzij „alle verantwoorde
lijke groeperingen in Congo zelf tot vol
ledige samenwerking komen".
Van bijzondere betekenis acht men
Hammarskjölds mededeling dat het, in
verband met de bescherming van de
burgerbevolking van Congo overeen
komstig de verklaring over de rechten
van de mens, noodzakelijk zou kunnen
zijn om de militaire eenheden in Con
go, die het herstel van de openbare
orde in de weg staan, tijdelijk te ont
wapenen.
tussen de straffen voor misdadigers en
de vrijheidberovende maatregelen
voor geestelijk gestoorden. De kern
van het probleem ligt in de eigen ver
antwoordelijkheid voor de daden (mis
daden), welke bij de eersten niet mag
worden aangetast", aldus de hoogle
raar.
Prof. van Bemmelen greep terug op
het vergelijkend criminologisch onder
zoek, dat prof. Van Rooy .hoogleraar
in de criminologie in Groningen, in de
jaren '54 tot '56 heeft ingesteld. Hij
heeft toen een vergelijkend criminolo
gisch onderzoek verricht tussen be
roeps- en gewoontemisdadigers ener
zijds en terbeschikkinggestelden-van-
de-regering anderzijds. Het ging er
daarbij over of beroeps- en gewoonte
misdadigers ook niet in aanmerking
zouden moeten komen voor terbeschik
kingstelling. In dit verband sprak prof.
Van Bemmelen over de vrees, die er
heerst onder de juristen, dat het straf
recht in vele gevallen zou worden her
leid tot beoordeling van psychiatrische
stoornissen.
Men kan deze vrees op twee wijzen
bezien, zo zei spreker. Daar is voor
eerst de angst, dat geestelijk gestoorden
niet geheel genezen in de maatschap
pij terugkeren; de dood van het zes
tienjarige meisje uit Venlo, dat ge
wurgd werd door een gevluchte psy
chopaat prof. van Bemmelen haalde
dit geval aan heeft deze angst nieu
we grond gegeven. Aan de andere kant
bestaat echter het gevaar, en dat is
het gevaar dat prof. Van Rooy in zijn
studie onder het oog heeft gezien, ".at
met de verpsychiatrisering de eigen
verantwoordelijkheid ook b\j „gewone"
misdaad wordt ondermijnd. Toch leg
de prof. van Bemmelen er de nadruk
op, dat er een tekort is aan psychia
trische rapporten. Hij stelde daarbij
dat men niet beangstigd behoefde te
zijn voor overtrekking van de rol van
de psychiater bij de rechtbank.
Tevoren had de Leidse rector magni
ficus, prof. Jonkers, de deelnemers
welkom geheten, vooral de voorzitter
van het congres prof. Thorsten Sellin,
die op negentien september door de
Leidse universiteit zal worden onder
scheiden met het eredoctoraat in de
rechten op grond van zijn pionierswetk
in de criminologie.
DEN HAAG, 8 sept. Het comité
„Brood in de wereld" zal een bedrag
van ruim 188.000 gulden ter beschikking
stellen voor de anti-hongercampagne
van de wereldvoedselorganisatie F.A.
O. te Rome. Dit is het resultaat van
de door de bakkerijen in de meidagen
gehouden bonkaartenactie. Het bedrag
zal in zijn geheel worden besteed voor
een vijfjarig ontwikkelingsplan voor de
tarwe- en gerstcultuur in elf landen van
het midden-oosten, van Libië tot Pa-
klSt&lla
De actie van de Nederlandse bakke
rij is voor een belangrijk deel mogelijk
gemaakt door de Koninklijke Neder
landse Gist- en Spiritusfabriek, de
stichting Import Bloembureau, de
bedrijfsvereniging voor het; bakkersbe
drijf, de stichting „Nebato" en de Ne
derlandse Vereniging van Meelfabri
kanten. Deze instellingen hebben alle
aan deze actie verbonden kosten ge
heel voor hun rekening genomen, zo
dat het totale geldelijke resultaat kan
worden besteed.
DJAKARTA, 8 sept. (Reuter). De
Indonesische regering heeft dertig voor
malige Nederlandse zaken genationali
seerd. Twaalf daarvan zfln dochteron
dernemingen van de „N.V. Denis". De
maatschappijen waren reeds onder ,,re-
geringstoezicht" geplaatst. Eerder deze
week werden tweeëntwintig voormalige
Nederlandse cultuurondernemingen ge
nationaliseerd.
tanten opgeroepen voor de bestuursdienst
en daarbij is hen een tegemoetkoming
in de studiekosten in het vooruitzicht
gesteld. De toekenning van deze toela
ge berust naar het oordeel der Commis
sie voor georganiseerd overleg niet op
een wettelijke basis. De commissie is
daaromtrent ten onrecht niet geraad
pleegd en naar de mening van de door
de organisaties aangewezen leden der
commissie moet de getroffen regeling
in strijd worden geacht „met een van
de overheid verwachtbaar, behoorlijk
salarisbeleid".
Het bestuur der regionale afdeling
heeft het hoofdbestuur in Den Haag van
de laatste ontwikkelingen op de hoogte
gesteld. Het hekelt het beleid in het
juist verschenen nummer van het af
delingsorgaan onder de titel „Perso
neelsbeleid gevraagd", wijzend op het
verschil tussen de geannonceerde aan-
tellingseis en de eis volgens de Bezol-
digingsregeiing 1957. Door dat verschil,
aldus de kritiek in het orgaan, wordt
de deur wagenwijd open gezet voor lie
den wier academische vorming beslist
niet is gericht op een bestuursvoeren-
de functie.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 8 sept. Het toela
tingsbeleid voor spijtoptanten uit In
donesië mag men niet in verband
brengen met de spanningen op de
arbeidsmarkt en de aantrekking van
Italiaanse arbeidskrachten, zo meent
de regering. Dit blijkt uit het ant
woord, dat minister-president prof. dr.
J. E. de Quay, mede namens de
ministers Beerman en Van Rooy, heeft
gegeven op vragen van het Eerste
Kamerlid Baron de Vos van Steenwjjk
(VVD). Het door de regering gevoerde
toelatingsbeleid voor spijtoptanten is
gebaseerd op geheel andere overwegin
gen dan de - wisselende - stand van de
arbeidsmarkt. De werkgelegenheids
situatie speelt voor wat de toelating
van spijtoptanten betreft slechts een
zijdelingse rol.
Het aantrekken van Italianen is ge
richt op vermindering van de huidige
spanningen op de arbeidsmarkt. Het
criterium bij de selectie is de arbeids
geschiktheid. Een dergelijke selectie is
in Indonesië niet mogelijk en kan bij
de beoordeling van aanvragen om toe
lating ook niet bepalend zijn, aldus de
minister-president.
DEN HAAG, 8 sept. Het produkt-
schap voor zuivel zal de regering ad
viseren tot het op de markt brengen
van koelhuisboter uit de voorraden
van het voedselvoorzienings in- en
verkoopbureau. In de gistermorgen
gehouden openbare vergadering van
het produktschapsbestuur werd beslo
ten, de verkoop van achtduizend ton
VTB-boter tegen een vaste prijs te be
werkstelligen. Als die hoeveelheid ver
kocht is zal men bezien of het nodig
is het dan nog overblijvende bij in-
inschrijving te verkopen.
DEN HAAG, 8 sept. De Katholieke
Nederlandse Boeren- en Tuindersbond
en de Nederlandse Katholieke Midden
standsbond hebben een adres gericht
aan de Tweede-Kamerfractie van de
K.V.P. in verband met de aanstaande
parlementaire behandeling van de alge
mene kinderbijslagwet. In dit adres
wordt er bij de K.V.P.-fractie op aan
gedrongen van de vraag of de kinder
bijslagwet vanaf het eerste of derde kind
moet gelden geen kwestie te maken,
die de verwezenlijking van deze wet
zou kunnen vertragen.
Het adres merkt op, dat de besturen
van de adresserende organisaties me
nen, dat met deze vraag geen princi
piële keuze is gemoeid, daar zowel het
een als het ander zeer goed verdedig
baar is. Op zichzelf beschouwd geniet de
kinderbijslag vanaf het eerste kind de
voorkeur van de besturen, vooral nu de
ze sinds jaar en dag voor de loontrek-
kenden bestaat en om praktische rede
nen wel zal worden gehandhaafd. An
derzijds echter hebben de besturen alle
begrip voor het door de regering aan
gevoerde motief inzake de premielast
en kunnen zjj niet inzien, dat er van
een discriminatie zou kunnen worden
gesproken, wanneer naast een algeme
ne kinderbijslag vanaf het derde kind
voor de loontrekkenden uit hoofde van
een afzonderlijke wet kinderbijslag zou
blijven bestaan voor de eerste twee kin
deren. Immers daar staat dan tegen
over, dat het inkomen van de groep der
zelfstandigen voor een kleiner deel
wordt herverdeeld dan het inkomen van
de groep der loontrekkenden, waartoe
behalve het bruto-loon toch ook de so
ciale premies behoren, die rechtstreeks
bij de werkgever worden geheven over
de door hem uitbetaalde loonsom, aldus
het adres.
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN, 8 sept. Op de
Rijksstraatweg onder Irnsum is gister
avond de 67-jarige D. Boelens uit Rien
dodelijk verongelukt. De heer Boelens,
die uit de richting Irnsum op een brom
fiets huiswaarts keerde, werd toen hij
plotseling de weg overstak om een zij
weg in te slaan door een klein busje
gegrepen en in een langs de weg lopende
sloot geslingerd. Tijdens het vervoer
naar de dichtstbijzijnde boerderij is
overleden.
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN, 8 sept. De Australi
sche ambassadeur in Nederland, sir. Ed
win Macarthy, heeft gistermiddag het
nieuwe dorpshuis te Rilland-Bath of
ficieel geopend. Toen Nederland in fe
bruari 1953 door de ramp werd getrof
fen, stelde het Australische volk spon
taan tienduizenden guldens ter beschik
king van de door de ramp getroffen
dorpen. Een deel van deze gelden is
o.a. Rilland-Bath toegewezen, dat hier
mee ondermeer dit dorpshuis heeft doen
bouwen.
De heer Charles Stulemeyer
viert zijn lustra samen met de
AKWV, maar hij is in leeftijd
een stuk verder dan deze ver
eniging: op 20 september wordt
hij 80, terwijl de Algemene Ka
tholieke Werkgevers Vereniging
dan pas 45 is. De foto toont hem
tijdens het vorige lustrum. Het
lustrum van de vereniging wel
te verstaan. Maar dat ook de
heer Stulemeyer toen niet ver
geten is, blijkt uit het feit, dat
hij op zijn 75-ste verjaardag
werd bevorderd tot Comman
deur in de Orde van Oranje-
Nassau.
Hij is intussen weer vijf jaar
ouder geworden, maar zijn con
stitutie schijnt van hetzelfde
gewapend beton te zijn als zijn
ondernemingen produceren. Die
produktie begon in 1898, toen
Carolus Lambertus Stulemeyer,
na het beëindigen van zijn stu
dies aan het College van St.-
Rombout in Mechelen, zich in
het bedrijfsleven stortte en met
de ondernemingslust van de ge
boren Rotterdammer samen met
twee broers een klein aanne
mersbedrijf begon. Het groeide
uit tot een van de grootste maatschappijen op dit gebied en. een dezer
dagen heeft het onder de naam N.V. Internationale Gewapendbetonboüw te
Breda zijn gouden bestaansfeest gevierd. Dat de heer Stulemeyer's activi
teiten inderdaad internationaal zijn geweest, blijkt uit het feit, dat hij in
!909 in België de Société Beige de Béton oprichtte, en in 1920 in Frankrijk
de Société Nord France d'Enterprise Générale en de Construction en Béton
Armé in Rijssel. In 1922 werd het initiatief genomen tot het oprichten van
een soortgelijke onderneming in Valencia, de Sociedad Iberica de Con-
strucciones y Obras Publicas en verschillende hieraan verbonden dochter
ondernemingen. In 1919 nam de heer Stulemeyer ook het initiatief tot op
lichting van de N.V. Hollandse Kunstzijde Industrie te Breda; enkele jaren
'iter stichtte hij in Frankrijk „La Soie Artificielle de Valencienne", in
Spanje „La Seda de Barcelona" en in Engeland „Breda Visada Ltd".
Tegelijk strekte de heer Stulemeyer zijn activiteiten ook uit op vele
rndere industriële terreinen, hetgeen blijkt uit de vele functies, die hij
'ele jaren heeft vervuld en voor een deel nog vervult, zoals die van gedele
geerde van de Raad van Bestuur van de Internationale Viscose Compagnie
te Breda; voorzitter van de Raad van Bestuur van de N.V. Artsilk te Breda;
commissaris van de AKU; de N.V. Onderzoekingsinstituut Research en de
N.V. Internationale Rayon Verkoopkantoor te Arnhem; voorzitter van de
Raad van Bestuur van de N.V. Steenfabriek „Udenhoui"; van de N.V.
Machinefabriek „Breda" en van de N.V. Constructie Werkplaats en Machine
fabriek „Rayon" te Breda; commissaris van Mierlo en Zn N.V. te Breda en
commissaris van Gebr. Van Gilse Kandijfdbriek N.V. te Roosendaal.
Maar het leven van de heer Stulemeyer werd niet alleen beheerst door
beton, kunstzijde, machines en kandij.met name op sociaal en cultureel
terrein was hij een actieve belangstellende. Zo nam hij o.a. het initiatief
voor het sociale werk in het Bredase Westeinde en ijverde hij voor de
t.b.c.-bestrijding. Verscheidene jaren was hij voorzitter van het mede door
hem opgerichte O.L. Vrouwe Lyceum en van de r.-k. Leeszaal. Ook is hij
in Breda wethouder geweest. Als plaatsvervangend voorzitter van de
AKWV richtte hij in 1919 de vereniging in het diocees Breda op, waarvan
hij een kwart eeuw voorzitter is gebleven. Verder was hij bestuurslid van
de Bredase Raad van Arbeid en van de Hoge Raad van Arbeid. In 1924
werden zijn verdiensten op industrieel, sociaal en cultureel terrein erkend
door zijn benoeming tot ridder in de orde van Oranje-Nassau en in 1936
werd hij ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw. Tien jaar later
volgde zijn benoeming tot ridder in de orde van d" H. Grego~ius de Grote
en in 1951 tot chevalier de la Légion d'Honneur.
