CHURCHILLS middagslaapje
Stahn keek nooit iemand
recht in de ogen
«.JJSï lllïe%endtopvl
De Duitse spoorwegen zijn
het wegvervoer behulpzaam
even
MEMOIRES VAN LORD ISMAY
Ik zou die medaille graag
postuum gekregen hebben'
ten Brits restaurant
z' i-axis-
r.,s.£' /r &snss.ssh
Interessante tentoonstelling
f
Stukje wildlife
in Los Angeles
VOORTGAANDE ELEKTRIFICATIE
ZATERDAG 1 OKTOBER 1960
PAGINA 11
■soal
Churchill werkte in de oorlogsjaren dag in dae uit door ook als
ontvangen aan zijn ziekbed terwiü ha oden ook maar iemand te
ten worden voorgelegd. Het rW00 Seen documenten moch-
hield zich aan de instructie ,- van Churchills secretariaat
via zijn kamerdienaar tnch a^" artsen, maar de premier liet,
dringend spreken wilde mensen aan zijn bed komen die hij
van het ü-aditimiel p^Fn Per week> en hij wilde niets weten
togsjaren nam bifrlLu fi 6 ?.ange week-end. Gedurende alle oor-
duurd had "verzocht cln Toen de oorl°g biina drie iaar Se*
om een nir aol T/an ziJn naaste medewerkers de premier
zijn toestemming6"1 ver, -Re Premier gaf, met kennelijke tegenzin
diende korte t' °P dag voordat zijn assistent de welver
zei?,JkzlrieP Charchi11 hem b« zich en
nodig. Het mencoiiaf vakantie nemen. Niemand heeft vakantie
ring" en u moet t §estel aReen maar behoefte aan verande-
amrchiirdie hu hefh°rt met me mea "aar Washington."
waarop anderen de °orlog al de leeftÜd bereikt had
nacht te werken omHat hfw°en genieten> was in staat dag en
wüze gebruikte. Hij verrichtte zove^^6 °P h°°gSt economisch®
probeerde steeds een middaeslaanT' mogel«k werk in bed' en hR
vast tijdstip voor 2yn siësta hp1 maken" H« had echter geen
aab°0P dreef. Hij was in staat n zRn medewerkers soms tot
middellijk in te slapen' en als hu °m op ieder gewenst tijdstip on
rust was, kon hij weer tot dien uP j16* einde van de middag uitge-
zich s nachts zelden vóór 1 uur t nacht doorwerken. Hij begaf
moeid was, kon hij zo nodig, noe ,v ruste> en zelfs als hij doodver-
Op zekere nacht in oktober 1940 \euwe energiebronnen aanboren,
volkomen uitgeputte indruk maakte °i?n ?P zÜn gezelschap een
plotseling een inval. Hij belde voor eeg bÜ> kort na twaalf uur,
de gedurende twee uur de tekst van'1'1 .?ecretaresses en hij dicteer-
Franse volk. Het werd een van zijn mee'1? eers.te toespraak tot het
die vele Fransen zich jaren na de oori? maSistrale redevoeringen,
innerden. g n°g met ontroering her-
-'7
Noord-Atlantische0VerT™n*Wer' die s°wel onder de oorlog als later in de
MSCn<? Verira^organisatie nauw hebben samengewerkt.
toont zich in
een zeer ..autobiografie"
schuift hij zich man- Nergens
Integendeel Hii °P de voorgrond,
meer was dan een rfS ,.dal hÜ niet
oorlogsmachine ïPfe ln de Britse
'zich, tussen 1940 Bn S'L beschouwde
Churchills „agent" hm slechts als
bindingsman tussen de ™as de ver"
zyds en de Britse en PP»?renTer en.?Y
krachten anderzijds. f,ordle|^dVtrv!d"
heeft in zijn onlangs ^rscw?br8°k,e
..Tnumph in the WesW g
..We kunnen de dank niet IterHr?'
die we verschuldigd zijn aan C:
Ismay". Overal waar Churchiii"?"^,
ïZ, d? e°rl°gsiaren verscheen ffond
Sal aan zyn zyde: bfeen
in Orlst fan ,een gebombardeerde wijk
eln Ko^ een inspectie van
de?houdSmetn p® R'A'F" tijdens een on-
Huk?n m Roosevelt in het Witte
en hjdens de conferentie van Yalta.
varP^de bjj?°ilderheden over het leven
men in £>r~Fle!der Churchill vindt
(„The Mpm™em°ires van Lord Ismay
nemann 1x51,(1 Ismay". Hei-
Lonclcn verscho" dle rdeze week in
der de onriS Zl|n' rimay, die on-
h'as. vertelt m 9bui'ohllls rechterhand
b°ek, dat hu het, voorwoord van zijn
^r.afie van ^vankeiijk slechts een bio-
Jvdien schriive^ vroegere meester had
lev,tn Z wegen "li?" dat vrienden hem
ie\enissen uit"te .e voornaamste be-
kenen. Itl J»t zyn eigen leven op te te-
chillVT? Isr"ay tfa?n de gedenkschrif-
cruu. Ismav /i °ch vooral over Chnr
hnnnarrière 'heeft2» e0n ridrukwekken-
baan werd b&lï Semaakt zijn loon-
van secretaris.g °°nd met de functie
_^haraal van de NAVO
op het randje af uit D^ut*?nlandse Zaken Van KleffevT'd® dl We.l
om ae ivioe. uw-v. ag te verr>i*tï„ "-wielen
Nederland zenden die sterk "fJlr.9en en kond.
Op de eerste vraag moestent*3 50U «in om wërkelÜkhu^'T^Z
jagers niet groot^oeg u,as antwoorden, dat de actieradius van onzc
scherming te bieden, up het twe^JL mrnenwerpers de nnndm-hl
Zelfs als er troepen peschikba^e^e veT k konden we iloaav
om die troepen bytyds ove n 9eu,ees(. ,ladden we gein middelen
Li' dagen lafer werherinner me- ik opmerkte,
cci, dat de premier ju* naar b d ^as°n^ddellijk ChurchilT spreke Ik
stoorde, tenzij dit ab«?!auL™°°d2akeUj)c dat ik hem liever niet
naar mijn kantoor willen Komen, orn te as. Zou de heer Van Kleffens
iets zeer dringends was waarover ik niet r,,„e.n V,at hV wenste? Als het
de premier wakker maken. Ue heer Van trjjL beslissen, zou ik natuurlijk
„De Nederlandse minister arriveerde binni stemde daarmee in."
vergezeld van een Nederlandse kolonel, dieeen half uur en hij was
was, na enkele verbijsterende avonturen cionJtl'3 Uit Nederland ontsnapt
schap was kort en eenvoudigDit was de tek»,.aan te hebben. De bood-
„ln Nederland bestaan de volgende moge
doelmatig hulp verleend. In dat geval kan de n: 1) Er wordt direct
den voortgezet. 2) Als er geen doelmatige h.,i„ 'jt'e tegenstand wor-
Opperbevelhebber gemachtigd zijn te handeleri verleend wordt zal de
waarbij hij zal denken aan de strijdkrachten en d20? hem goed dunkt,
De heer Van Kleffens vroeg, of het Britse opverh 9erbevolkin3-"
leidslijn eens was. De waarnemend chef van on^Pejhet met deze be-
gaven de minister zonder aarzelen de gevraagde "iiOT macl
te kennen, dat als zijn opperbevel vond, dat de vijand r*n0
gedaan kon worden, terwijl voortzetting^ van de
staf en ik
Wij gaven
schade meer
tat als zijn opperoeuK, w»u, uui ae vv
worden terwijl voortzetting van de stTiï/,UCK" scnaae meer
verliezen onder de burgerbevolking zou leiden, het zi¥„ ,.echts tot rneer
capituleren. Toen de heer Van Kleffens vertrok, verloZ P l.cht zou zVn te
bewustzijn. De klap van zijn voorhoofd op de tafel klZ, i5yrt metgezel het
schot. Ik had niets om hem bij te brengen en het duurde aeen pistool
hij zich herstelde." emge tl^d voor
„Nederland capituleerde na gedurende vijf dagen afgeranseld n»„„-
de koningin en de regering waren, veilig m Engeland, vastbeJiZ* Oil
stryd voort te zetten met iedere man en vrouw, met ieder schip eJ^niZuia
dat uit de klauwen van de Nazi s had kunnen ontsnappen," nfdfZ
zyn memoires. Us Ismay
Verscheidene oorlogsherinnerin
gen van hoofdspelers in het dra
ma zijn nu niet bepaald boeiende boe
ken. Churchill zelf heeft fascineren
de memoires geschreven, maar Eisen
hower geeft in zjjn verslag van de
strijd allerminst blijk van letterkun
dig talent. Ismays boek is bijzonder
onderhoudend, vooral omdat de man
kennelijk veel gevoel voor humor heeft
en omdat hij de kunst verstaat de
grote figuren, die hij ontmoet heeft,
met enkele woorden te karakterise
ren. Zijn boek zit vol miniatuur „pen
portraits" van beroemde of beruchte
mannen. 1
Naar aanleiding van zijn eerste ont
moeting met Pétain op 31 mei 1940
zegt hy: „Men kon moeilijk geloven,
dat dit de grote Maarschalk van Frank
rijk was, wiens naam was verbonden
met het heldenstuk van Verdun, en die
meer gedaan had, dan wie dan ook,
om het moreel van het Franse leger
te herstellen na de muiterijen van 1917.
Hij maakte nu een seniele, weinig in
drukwekkende en defaitistische in
druk".
Voor Attleede latere grote politie
ke tegenstander van Churchill, heeft
Ismay grote bewondering. „Hy was
moedig, wijs en besluitvaardig. Hy
was absoluut integer, en had geen per
soonlijke ambities. Zyn voorkomen was
misleidend: hij maakte een gedweëe
en zachtmoedige indruk. Maar dat hy
zo niet was, blijkt uit zyn daden ge
durende twee oorlogen, en uit zijn op
treden als premier. Hij was een groot
leider voor wie hem moest dienen,
en een groot dienaar van zyn land."
Na zijn eerste ontmoeting met Sta
lin, in 1941 in Moskou, tekent
Ismay het volgende op: Tijdens
het banket, dat de Russische dictator
Churchill in het Kremlin aanbood,
droeg Stalin lange laarzen van mooi
zacht leer. Hij was gekleed in een pof
broek en in een goed gesneden duifgry-
ze kiel van dure stof. Hy liep op een
geheimzinnige manier door de zaal als
een wild beest, dat op zoek is naar
een prooi, en zijn ogen hadden een ge
slepen en sluwe uitdrukking. Hy keek
iemand nooit recht in het gezicht. Toen
hij de zaal binnen kwam, was het als
of alle Russen bevroren, en de opge
jaagde blik in de ogen van zyn gene
raals verried maar al te duidelijk in
wat voor voortdurende vrees zy leef
den".
Generaal Marshall was, volgens Is
may, een volkomen onzelfzuchtig man.
Men kon zich niet voorstellen, dat hij
ooit tot iets minderwaardigs of oneer
lijks in staat zou zijn. Op het eerste
gezicht was hij wat koud en gereser
veerd. Hij bediende zich nooit van bij
namen of zelfs maar van voornamen.
Hij sprak Eisenhower niet met Ike aan,
maar hij had een warm hart. Hij be
kende me eens, dat het meest pijnlijke
deel van zijn taak was, officieren die
soms zijn beste vrienden waren
te moeten vertellen, dat hij hen niet
meer kon gebruiken. Hij was volko
men onkreukbaar".
Van Eisenhowers rol als geallieerd
opperbevelhebber onder de oorlog ver
telt Ismay, dat de generaal de Engels-
Amerikaanse vriendschap als een soort
religie beschouwde. Toen Eisenhower
hoorde van een in Londen gedetacheer
de Amerikaanse hoge officier, die overal
rondbazuinde, dat hy. de Britten wel
eens zou leren hoe zij moesten vech
ten, werd hij razend en zei hij: „I'll
make the son-of-a-bitch swim back to
America".
Ismay vermeldt ook een karakte
ristieke bijzonderheid over de legen
darische Patton. Toen de generaal de
uitreiking bijwoonde van de Eremedail
le van het Congres aan ten Ameri
kaanse kolonel, zei hy. met tranen in
w/
de ogen: „Ik zou die medaille graag
postuum gekregen hebben." Ismay
merkt op, dat de ironie van het lot
gewild heeft, dat deze uitzonderlijk
moedige generaal de gevaren van de
oorlog overleefde, om tenslotte by een
auto-ongeluk om het leven te komen.
Lord Ismay heeft ook waarderende
woorden voor bijvoorbeeld Anthony
Eden en voor Harry Hopkins, Roose-
velts rechterhand. Ismay heeft de
sympathieke eigenschap, dat hy
steeds de goede kanten probeert te
zien van de mensen, met wie hij wer
ken moet. Op dit punt onderscheidt
zijn boek zich gunstig van sommige
andere oorlogsherinneringen van ge
neraals en staatslieden, die hun vroe
gere animositeiten vaak breed plegen
uit te meten.
Ismay zal het niet gemakkelijk ge
had hebben bij Churchill, maar hij
spreekt met de grootst mogelijke, ach
ting over de ex-premier, aan wie hy
reeds in mei 1940 als staf-officier werd
toegevoegd. Ismay is van mening, dat
Engeland beter op een oorlog voorbe
reid zou zijn geweest, als premier Bald
win in 1936 Churchill, in plaats van Sir
Thomas Inskip, benoemd had tot mi
nister voor de coördinatie van de de
fensie. (Inskips uitverkiezing was „de
merkwaardigste benoeming, sinds kei
zer Caligula zyn paard tot consul maak
te"). Ismay gelooft, dat het van zui
ver militair standpunt bezien beter ge
weest was, als Engeland in 1938 in-
plaats van in 1939 de strijd had aan- Tijdens de conferentie van Quebec van september 1944 werd deze foto genomen van de Westerse geallieerde oorlogsleiders,
gebonden, maar dat anderzijds in 1938 Roosevelt en Churchill, met hun voornaamste medewerkers. Van links naar rechts op de voorste rij: Generaal Marshall,
de publieke opinie in Engeland nog niet admiraal Leahy president Roosevelt, premier Churchill, veldmaarschalk Alanbrooke en veldmaarschalk Dill. Van links
rijp was voor een oorlog, terwijl bij- naar rechts op de achterste rij: Generaal-Majoor Hollis, generaal Ismay, admiraal King, Sir Charles Portal, generaal Arnold
voorbeeld ook Zuid-Afrika en Canada en admiraal Cunningham.
eerst later bereid waren om de zijde
van Engeland te kiezen. Ismay deelt
kennelijk niet de opinie van Sir Ivone
Kirkpatrick („The Inner Circle") die
beweert heeft, dat Engeland in 1936
de laatste kans had om tegen een. lage
prijs in te grijpen, en dat de strijd in
ieder geval beter in 1938 dan in 1939
had kunnen beginnen.
Lord Ismay heeft geen waardering
voor de politiek der neutraliteit, waar
aan Nederland tot 10 mei 1940 bleef vast-
nouden.
Sommige anecdotes, die hy over
Churchill vertelt, kan men niet onop
gemerkt voorbij laten gaan.
Do premier eiste, dat de rapporten,
die hem werden voorgelegd, samenge
vat werden op één pagina. „Naarmate
men korter is, drukt men zich meer
helder en samenhangend uit. Het is
lamlendig om je gedachten niet te
comprimeren", zo placht Churchill te
zeggen. Ismay vond er iets op, door
een groot aantal aanhangsels toe te
voegen aan zijn summiere uiteenzettin
gen. Dit aantal moch* onbeperkt zyn.
Churchill vond. dat de oorlogsin-
stellingen duidelijke namen moesten
hebben. Toen hy hoorde, dat de gaar
keukens betiteld zouden worden als
„Communal Feeding Centres" pro
testeerde hij bij de minister van voed
selvoorziening met de woorden: „Dit
is een afschuwelijke uitdrukking, die
aan communisme en aan het armen
huis doet denken. U moet spreken van
„British Restaurants". Iedereen as
socieert het woord „restaurant" met
een goede maaltijd en men kan al
thans die naam geven, als men niets
anders te bieden heeft."
Uit Ismay's memoires zou men later
alsnog, bijvoorbeeld in een goedkope edi
tie, een uittreksel kunnen maken, dat
geheel op Churchill betrekking heeft.
>e generaal heeft in zijn memoires
een belangrijke bijdrage gegeven tot
de beschrijving van het rijke leven van
Sir Winston, en dat is wel de grootste
verdienste van dit zeer lezenswaardige
werk.
HANS BRONKHORST.
Vog
Onlangs ontdekte ik hoe lande
lijk wij hier eigenlijk wonen,
midden in de miljoenenstad
Los Angeles. Gelukkig werden in die
dagen van het naby gelegen vlieg
veld van de grote fabriek van
Hughes geen proefvluchten met iets
ondernomen, die op sommige
onze huizen doen sidderen en de
ten rinkelen.
In de enkele seconden stilte, die«1
vaste regelmaat in het voorby zoeven
de verkeer vallen, telkens wanneer de
verkeerslichten aan de naa®tbÉg<jl fS
kruispunten verspringen, hoorde ik net
knus gekakel des buurmans kip
pen, nu en dan uitschietend in een fel
le ruzie over een lekker hapje. Een be
kend klinkende klaaglyke roep deed
mij omhoog zien, waar een paar meeu-
wen op gespreide wieken ronddreven,
speurend naar Iets eetbaars. Och ja,
het neemt maar een kwartier om van
ons huis het strand te bereiken, dus
voor deze vogels, die de rechte weg
kunnen volgen, ongehinderd door ver-
keersseinen en andere Lichtgebruikers,
is het stellig maar een paar minuten.
Onze poes lag tevreden op het gras
veld te spelen met een speelgoedmuis,
gevuld met „catnip", een kruid waar
poezen wild op zijn, toen een luid ge
krijs ons beider rust kwam verstoren-
Poes dook waakzaam meen en tuurde
naar de perzikboom, waar de helft van
een spotvogel-echtpaar, dat in de buurt
een nest heeft, agressief heen en weer
hipte, en plotseling in snelle duikvlucht,
steeds zü" be?.e oorlogskreten slakend,
over zijn erfvyand heenschoot, hem in
het voorbijgaan een pluk haar ontro
vend, terwijl hy hem tegelyk een dui
delijk hoorbare klap met zyn vleugel
toediende. Poes sprong met alle vier
poten van de grond in een vergeefse
poging z«n belager te bereiken, die
zich alweer voor een volgende uitval
gereed maakte. Dit herhaalde zich, tot
dat: poes in wanhoop, haren en staart
recht overeind, het huis binnenvlucht
te.
Deze zelfde onwelluidend schreeu
wende mocking bird zal mij echter in
het holst van de nacht, althans in het
voorjaar, vergasten op een uurtje van
de lieflijkste zang, die men zich den
ken kan. Intussen is ook een humming
bird, een kolibri, zijn opwachting ko
men maken. Als een helicopter hangt
hij beurtelings boven en onder de hibis-
cuskellcen en snoept er met zijn lange
snavel de honing uit weg. De vleugel
tjes bewegen zich zo snel, dat zi1
slechts als een yl waas boven het lili-
putter-üchaampje zichtbaar zijn.
Hummingbirds en mocking birds
komen, in verschillende variëteiten,
overal in Noord-Amerika voor, even
als de reigers, die tegen zonsonder
gang in grote groepen op het Pacific-
strand neerdalen om er te overnach
ten. Uniek echter voor Noord Ame
rika zijn in Californië de condors, die
enorme roofvogels met een vleugel-
wijdte van bijna drie meter. Men
schat hun aantal momenteel op niet
meer dan zestig en zy zijn dan ook
van staatswege streng beschermd.
kouwelijke oude heertjes ineengedoken
Het duurt vijf jaar voor een condor-
jong een eigen gezin kan stichten,
en een condorechtpaar brengt slechts
één spruit in de twee jaar ter we
reld. Wij hadden eenmaal het geluk
een condorpaar te kunnen gadeslaan,
terwijl zij, als kouwelijke oude heer
tjes ineen gedoken, vanaf een rots
punt mismoedig over de oceaan
staarden.
Mijn favori.et onder de Amerikaanse
vogels is wel'de cardinal bird, die ech
ter, helaas, slechts oostelijk van de
Rocky Mountains voorkomt. Het man
netje prijkt in een schitterend rood
pakje, met zwart fluwelen maskertje
en bef, het vrouwtje moet zich verge
noegen met een stemmig grijsbruin
met rode vegen, maar alle dragen een
parmantig kuifje.
In Oklahoma had ik een paar kar
dinaalfamilies zo ver gekregen, dat zij
zich dagelijks onder mijn raam kwa
men vergasten aan hun lievelingsge
recht, meloenpitten, waarna een uitge
breid bad volgde in de hiervoor ge
reed staande kom water. Zy waren
trouwens niet de enige, die mijn vaste
gasten werden. Blue jays, Vlaamse
gaaien, even brutaal-luidruchtig als
hun Europese familieleden, waren ook
al gauw van de partij, evenals een ro
bin paar. De Amerikaanse robin, abu
sievelijk in Nederlandse vertalingen
roodborstje genoemd, heeft minstens
de zesvoudige kubieke inhoud van ons
sierlijke Hollandse vogeltje van die
naam, en heeft er feitelijk enkel zijn
rode borst mee gemeen.
Duiven zijn in Amerika even gewoon
als in Europa en ik heb nog geen
stadscentrum gezien, waar ze niet in
„_oten getalen nestelen, waar maar een
geschikt plekje te vinden is. St.-Pa-
trick's kathedraal in New York we
melt ervan, evenals de oude Spaanse
missiestaties langs de Californische
kust, waar ze minstens zo talrijk zijn
als op het San Marcoplein in Venetië
en een even dankbaar foto-object voor
toeristen.
Het zijn overigens niet alleen de
vogels in allerlei soorten, die een
landelijk tintje geven aan de metro
pool Los Angeles. Onlangs waren wij
op bezoek bij vrienden, die in een
der canyons wonen, volgens de kaart
midden in de stad. De spiegelglazen
schuifdeuren gaven uitzicht op een
terrasje met vijvertje, daghelder
door schijnwerpers verlicht. Daar be
woog zich iets in de struiken en twee
vossen kwamen te voorschijn en be
gaven zich als oude bekenden regel
recht naar een gereed staande voe
derbak.
Nauwelijks waren zij weer verdwe
nen of er verschenen nieuwe bezoe
kers, twee wasbeertjes, raccoons. Een
kwam op z'n hurken voor de deur zit
ten en keek, met zijn neus tegen het
glas gedrukt, naar binnen. Na zich van
de belangstelling van het publiek te
hebben overtuigd, voegde hij zich by
zyn eega aan de maaltijd. En toen zag
ik, waaraan deze grappige dieren de
naam „wasbeer" te danken hebben,
"e voorpoten als handjes gebruikend
Een van de nieuwste Duitse Diesel-
elektrische locomotieven.
(Van onze speciale verslaggever)
ESSEN, '16 sept. Meer dan 300.000
mensen hebben de zondag gesloten ten
toonstelling „Schiene und Strasse" be
zocht. die een imposante indruk gaf
van de enorme ontwikkeling van het
verkeer in Duitsland sedert 1951, toen
voor het eerst een dergelijke expositie
werd gehouden. Essen is hiervoor ge
kozen, omdat het Noordelijk Rijnland
en Westfalen tot de gebieden met de
grootste verkeersdichtheid behoren,
niet alleen van de bondsrepubliek,
maar van heel Europa.
Gezamenlijk tracht men in Duitsland
een oplossing te vinden voor de grote
vraagstukken, die dit met zich mee
brengt, waarbij de spoorwegen en het
wegverkeer elkaar in een goede ver
standhouding vinden, tot een coördina
tie trachten te komen en niet eikaars
concurrenten zijn. Integendeel de ene
groep tracht een deel van het te grote
kwantum klanten naar de andere over
te hevelen. Gebleken is. dat in verhou
ding de omvang van het vervoer van
de spoorwegen niet noemenswaardig is
Trein van 125 jaar geleden met Adler-
locomotief, die als eerste vracht twee
vaatjes bier had.
wasten zij elk stuk voedsel, dat hier
voor in aanmerking kwam. eerst net
jes in het vijvertje af.
Toen alles op was kwam meneer
wasbeer, blijkbaar een even grote zoe
tekauw als zijn menselijke seksegenoten,
bjj de deur bedelen om dessert. De
gastheer reikte hem een koekje toe,
dat hij, als een soort bovenmaatse eek
hoorn, rechtop zittend, rustig oppeuzel
de. Ook herten komen in die buurt ge
regeld in de tuinen, maar zij wagen
zich niet zo ongeneerd binnen de licht
schijn der floodlights. Om deze sierlijke
dieren te observeren moet men de
maanlichte nachten benutten.
Toen wij een uurtje later weer in het
drukke verkeer van Sunset Boulevard
waren opgenomen, viel het ons moeilijk
te realiseren, dat het stukje „wildlife"
dat wy van zo nabij hadden mogen ga
deslaan geen droom was geweest.
LOUISE BURGHARDT
toegenomen en dat dit zeker uitgebreid
kan worden.
Begrijpelijk dus, dat op deze tentoon
stelling het aandeel van de Deutsche
Bundesbahn zeer groot was en treffend
kwam tot uiting, hoe de D.S.B. aan het
wegvervoer de helpende hand biedt
met een demonstratie van het z.g.
Huckepacktransport, waardoor de we
gen in niet geringe mate ontlast wor
den.
Op lage platte spoorwagens ter
lengte van 15 meter worden zware
vrachtauto's of opleggers geladen,
die aldus „gedragen" met een snel
heid van 100 km over grote afstan
den naar de plaats van hun bestem
ming gebracht worden. Van een cen
traal punt uit kunnen zij dan verder
zelf het land inrijden.
Op spectaculaire wijze werd de mo
derne ontwikkeling van de dit jaar
juist 125 jaar bestaande D.S.B. in beeld
gebracht. Daarbij voelden we ons hart
van vaderlandsliefde sneller kloppen,
omdat Duitsland ons land op dat punt
toch weinig te leren heeft. Hetgeen wy
zagen op het gebied van automatise
ring en elektrifikatie was voor ons
geen nieuws. Als wy horen, dat de
elektrische locomotieven en Diesel-
elektrische locomotieven in de loop der
tijden alle goede oude stoom-uitblazen-
de jumbo's, waarvan er in Duitsland
nog meer dan 7.000 in dienst zyn, zul
len- verdringen mogen wy verwijzen
naar ons Spoorwegmuseum in Utrecht,
waar de laatste stoomlocomotieven ge
borgen staan.
Onze bewondering gaat uit naar de
prachtige bouwmachines, waarmee in
Duitsland in no-time een spoorwegbed
gemaakt en rails gelegd worden, zó
snel, dat één ploeg het klaar speelt in
8 seconden 600 m rails op zyn plaats
te krijgen. Door de elektrifikatie en de
invoering van de Diesel-elektrische
tractie heeft ook de D.S.B. sinds ne
gen jaar een geheel ander beeld ge
kregen. De voornaamste trajecten in
Noordryn-Westfalen zyn geëlektrificeerd
of er wordt aan gewerkt. Het elektri
sche net is aangesloten op het Zuid-
duitse en daardoor verbonden met Oos
tenrijk, Zwitserland en Italië.
Bij de D.S.B. is ook in gebruik een
elektrische trein zonder bovenleiding,
die in 50 tot 60 seconden opgeladen
wordt 0111 du|i 350 km te kunnen rijden.
Ais een aardig snufje, dat wü op on
ze stations nog niet kennen, dient ge
noemd de aanduiding van koers en tij
den van de treinen op de perrons met
een filmstrook, die met een telefoon
draaischijf van liet station uit bediend
wordt.
Op het terrein van de beveiliging
van overwegen wordt ook in Duitsland
veel gedaan. Het heus niet hoge getal
van 642 ongevallen op spoorwegover
gangen bij een totaal aantal verkeers
ongevallen van 314652 in 1959 duidt
daar ongetwijfeld op.
Het grote verschil tussen de D.S.B.
111 1835 en thans was bij, de en
tree van haar afdeling op de ten
toonstelling aardig aanschouwelijk Ge
maakt door de aanwezigheid van een
nagebootste Adler-iocomotief met ,,aan-
mSFw ZOaIs dat t-eintje 7 december
1835 de ereste spoorlijn Nürnberg-Fürth
opende, naast de reus van een moder
ne Diesel-elektrische lokomotief, een
S™16. meter lang en 4,585 me
ter hoog. De ingewanden van het laat-
ste exemplaar: een Mercedes- en een
Maybachm°t°r waren nog eens afzon
derlek opgesteld.
Op het treintje van 125 jaar geleden
ontbrak zelfs niet het eerste vracht
goed, dat toen meegevoerd werd en
wel hoe kon het anders zijn in Duits
land! twee vaatjes bier
Het is de bedoeling, dat op 7 decem
ber a.s. bij de viering van het jubi
leum de historische trein met ereCTas-
ten opnieuw een rit gaat maken.
Er wordt in Duitsland zeer veel aan
verkeersopvoeding, vooral van de
jeugd, gedaan en behalve zeer attrac
tief was bijzonder leerzaam een park
waarin kinderen rijdend in een autootje
of op de fiets proeven van bekwaam
heid in hun kennis van de verkeersre
gels aflegden.
De donkere toon van een klok, er
gens op het tentoonstellingsterrein in
een toren gehangen, die om de twintig
minuten klonk, bracht de bezoekers de
vele slachtoffers van het verkeer in
herinnering. Ondanks de invoering van
de maximumsnelheid in de bebouwde
kom in 1957 was het aantal doden in
1959 weer gestegen.
Een interessante afdeling was er
eveneens van de Deutsche Bundespost,
die ook zeer actief is met voorlichting
van de jeugd.
Daarvoor rijdt zelfs een rijdende
Postschool het platteland af, waar de
schoolkinderen alles kunnen leren om-
trent het in een modern maatschappe
lijk bestel onmisbare veelzijdige nuts-
bedryf.