Vermindering
bouw gaat te
gesubsidieerde
snel
Volkswagen heeft 50 miljoen opzij gelegd
tegen aanspraken van spaarders
Sterrenwachter van Leiden
Stof voor debatten in Zweden
Koninklijke memoires
Subsidie woningwetbouw moet
terug op peil van 1 april
Voldoen aan eisen vergt
drie maanden werk
ruim
sSSJSnssss jsna *~s
TAXI 13000
Nederlands Radio Genootschap
viert veertig-jarig bestaan
Directeur Katholiek Instituut Volkshuisvesting
Beter vrije sector
te beperken
Vrouw valt in
kokend water
tzz NILLMêJ
V.W. handhaaft aanbod: 250 mark
contant of 10 procent korting
H i^'oSt'ZZTt
Deelsom
bal,;«ï«N»rdrBAoSzS
SCHOUS
ZATERDAG 15 OKTOBER 1960
PAGINA 7
Prof. dr. J. H. Oort
JUNKER RUH
syGgJl |gg
ELECTRISCHE
FORNUIZEN
1; JlpË
365.. (jy)
Rustige loe's
Schippersvrouw vermist
Delftse rector-magnificus plant vrijheidsboom Symbool
van eensgezindheid van hoogleraren en studenten in
strijd tegen artikel 60 „Vrije studie moet er zijn
Ambtenaar
Tentoonstelling in Singer te Laren
HAARDEN VAN
BECKING
BONGERS
TJLFT
ALLEENVERKOOP voor HAARLEM
en OMGEVING:
HUISHOUDCENTRUM
achter de Oude St. Bavo
Oude Groenmarkt 1614 - Tel. 11366
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 15 okt. Mr. F. An
driessen. directeur van het Katholiek
Instituut voor de Volkshuisvesting is
van mening, dat de vermindering van
de gesubsidieerde bouw, met name de
woningwetbouw. te snel in haar werk
Kaat. Tijdens zijn rede voor het natio
nale congres van het Instituut pleitte
hij met klem voor handhaving van de
woningwetbouw tenminste op het peil
van i960 of desnoods hoger, totdat dui
delijk is gebleken, dat met het oog op
een harmonische woningvoorziening,
ook voor de lager betaalden, vermin
dering verantwoord is.
•Er bestaat volgens de heer Andries
sen geen enkele zekerheid, dat de wo
ningwetbouw reeds kan worden ge
mist in de mate als waarin nu door de
regering is voorzien. Bovendien wijzen
de gegevens erop, dat de huren van
de aangevraagde A-woningen, welke
speciaal voor dé lager betaalden zijn
hedoeld, uitgaan boven de huren van
de woningwetwoningen. De voorzitter
zei zich ook af te vragen of de uitbrei
ding van de vrije-sector-woningen, ge
zien de aannemingsommen, welke op
een hoog gemiddelde wijzen, niet zo
hoog worden, dat zij voor de voorzie
ning in de behoefte aan goedkopere
woningen nauwelijks enige betekenis
kunnen hebben. Er ontstaat dan een
kloof tussen woningen in de vrije sec
tor en A-woningen, waardoor weer een
bepaalde categorie woningbehoevenden
tussen de wal en het schip komen.
Het lijkt de heer Andriessen beter de
BREDA, 15 okt. Gisteren is de hier
woonachtige mevrouw Van de Luyt-
ïaardentijs op de ,,hero -conservenfa-
Briek op weg naar een waterkraan ver
moedelijk uitgegleden en m een put met
kokend water terecht gekomen. Daar
door is een deel van haar lichaam zeer
érnstig verbrand. Zij is naar het Sint
Ignatiusziekenhuis overgebracht, waar
operatief is ingegrepen. De vrouw ver
beert in levensgevaar.
De put waarin zij gevallen is lag open,
pmdat een zich daar bevindende stoom-
JGl?ing gerepareerd moest worden. Ar-
heidsinspectie en recherche hebben de
zaak in onderzoek.
(Advertentie)
Later van niemand afhankelijk
een eeuw levensverzekering
vrije sector te beperken en in plaats
daarvan een aantal B-woningen, met
name in de huursector, te subsidiëren.
In feite zou dit een uitbreiding van de
gesubsidieerde sector betekenen.
De aard van de woningbehoefte, re
kening houdend met de financiële
draagkracht, maakt het volgens spre
ker noodzakelijk terug te komen op
de verlaging van de subsidies op de
woningwetbouw, welke in de loop van
dit jaar heeft plaats gevonden. Voor
meer dan de helft van het aantal te
het peil van 1 april 1960. Voor het
toekomstig beleid zou men het sub
sidie moeten vaststellen op basis van
de verhouding tussen huur en inko
men, waarbij zou kunnen worden uit
gegaan van de gedachte, dat een zes
de van het inkomen van een omge
schoolde arbeider aan huur kan wor
den besteed.
De heer Andriessen meent, dat ook
voor de toekomst de oplossing van het
vraagstuk van de huisvesting van de
lager betaalde groepen niet te verwach
ten is van het automatisch vrijkomen
van oudere woningen, zoals de regering
thans gelooft. In het verleden (de der
tiger jaren) bleek, dat er een overschot
aan huizen was maar een tekort aan
betaalbare arbeiderswoningen. Hetzelf
de verschijnse' doet zich vandaag in
België en ook in andere landen voor.
Hoewel de heer Andriessen van me
ning is, dat wij met de woningsituatie
wel beland zijn ln. een 0ver^£nnderé
is naar zijn mening geen
haast bü de liberalisatie van het beleid
geboden, integendeel. Temporisering
bouwen woningwetwoningen zou het I om spanningen of erger te
subsidie moeten worden gebracht op tomen.
(Advertentie)
Sunny Fire"
dé ohehaord die U
een .warm hart" toedraagt
Met gepatenteerde
straJingswarmte
(Van onze correspondent in Bonn)
de reprivatisering van de Volkswagen Werke in Wolfsburg her_
gedeeltelijke verkoop van de eerst in een naamloze vennootschap
vermen staats-automobielfabriek der Bondsrepubliek via z.g. •■v0.lkVïïnl een
- langzamerhand naderbij begint te komen moet ook emdei j
N "gedeeltelijke
vormen staat!
nnrlogse V.W.-spaarders. Hiervoor wil de V.W.-fabriek thans voor de laat:3 chten
een aanbod doen, bij aanvaarding waarvan de V.W.-spaarders van verdere ton
en aanspraken zullen afzien. Het overwogen aanbod: 250 mark in c<mtante
korting van 10 procent bij aanschaffing van een „Volkswagen(Een sta
model kost in West-Duitsland thans 3.800 mark).
Eindeloos hebben de V.W.-spaarders
voor hun vermeende rechten gevoch
ten. Er zijn door onderscheidene West-
duitse rechtbanken tot dusverre acht
vonnissen geveld, die nu eens de V.W.-
fabriek, dan weer de Bond van W.W.-
spaarders (waarin zich 127.000 spaar
ders a- :eensloten) niet bevredigde en
die tot stc. 's weer nieuwe hogere be
roepen, revisies, cassaties en „repri
ses" van rechtszaken voerde. Kern
punt van de rechtsstrijd was daarbij
de vraag, met wie de V.W.-spaarders
in de voor-oorlogse jaren een verdrag
hadden gesloten om 990 Rijksmarken
bijeen te sparen, waarvoor de V.W.-
fabrieken hun dan een autootje zouden
leveren. De V.W.-fabrieken werden in
1938 opgezet met de gelden van de
door Hitier verboden Duitse vakbewe-
fing, die in het „Deutsche Arbeiter
ront" opging. (Uit deze omstandig
heid leidt de naoorlogse „Deutsche
Gewerkschafts Bund", de bondsrepu-
blikeinse overkoepelende vakorganisa
tie nog aanspraken op de V.W.-fabrie-
ken af en beweert dat de Westduitse
staat en de deelstaat Nedersaksen hele-
maai geen recht hebben om de V.W.-fa-
de directeur van het instituut
oaan en dus bij i ij tere'ent
men. En dat, terwijl ik van ae
ferste tijd in Leiden af net ge
luk heb gehad over zo'n bijzon
der kapabele staf te beschikken.
Prof. Oort is onderscheiden met
het hoogste eerbewijs van de
Kon. Nederlandse Uitgevers
bond: de Gouden Ganzeveer, die
tot nu toe twee maal werd uit
gereikt aan de Kon. Ned. Aca
demie van Wetenschappen en aan
de Amerikaanse hoogleraar Bar-
now.
In zijn werkkamer van de
Leidse sterrenwacht, waarvan
de hoge zoldering en het enorm»
astronomisch uurwerk, dat „er
gens" aan Christiaan Huygens
doet denken, in contrast staan
mei het fleurige eigentijdse meu
bilair, noemt prof. Oort wie on
der meer ae bouwers waren aan
de fabelachtige reputatiedie de
Leidse sterrenkunde in de we
reld geniet: prof. Van der Hulst
en prof. Blaauw, die m de astro-
nomie een wereldnaam hebben,
prof Oosterhoff, die de leiding
heeft van al het fotometrische
werk. in de Leidse sterrenwacht
en zijn onmisbare bijdrage le
ver taan de studie van de ver
anderlijke sterren; dr. Walra-
ven de ras onder zoeker» de man
van het verfijnde instrumenta
rium en niet te vergeten de
jongeren, van wie in woltjer, lector te Leiden, als voor
treffelijk theoreticus ^bel?n0*V*.Je*earch™erk verricht in het thermo-
nucleair onderzoek, dat ook voor de sterrenkunde met het oog op kosmische
straling van belang is; t n
„Daar komt nog bi), zegt prof. Oort, d,at een cumulatie van eerbewijzen,
hoe welkom en eervol voor het instUuut en voormy zij ook mogen zijn, je
steeds meer gaat verstikken. Zijl sc ept nl.verplichtingen en zo komt men
in de pijnlijke situatie, dat de bewierookte figuur zich steeds minder kan
brieken te reprivatiseren). De organisa
tie der bedrogen V.W.-spaarders be
weert, dat het D.A.F. een organisatie
van het Duitse Rijk was, welks rechts-
opvolgster de Bondsrepubliek is gewor
den. die derhalve eigenaresse van de
V.W.-fabrieken werd en dat de staat
c.q. de fabriek het spaarverdrag moet
honoreren en de spaarders alsnog een
autootje (voor hun 99 pet. Rijksmark,
die thans 99 pet. D-mark waard zijn)
moet leveren. De vraag, of het D.A.F.
een rijks-instantie was is, volgens de
rechters, nimmer voor eens en voor al
tijd beantwoord.
De V.W.-fabrieken hebben intussen
50 miljoen mark op zij gezet om daar
mede, voor het geval zü het proces te
gen de spaarders eens definitief zouden
verliezen, de aanspraken der spaarders
te kunnen voldoen. Het zou overigens
niet blijven bij de aanspraken der
127.000 georganiseerde V.W.-spaarders.
Andere houders van een voor-oorlogs
spaarverdrag en dat zijn er ongeveer
nog 163.000 zouden dan eveneens met
hun eisen voor de dag kunnen komen.
De bevrediging der aanspraken zou non
derden miljoenen marken kosten.
De kwestie is nooit geregeld, maakt
echter wel deel uit van de Bonnse plan
nen tot reprivatisering der V-W--1"0"?-
ken Tenslotte werd door de V.W.-
spaarders in totaal .een bedrag van
ruim 275 miljoen rqksmark ^.ee"Se-
bracht. maar geen van hen heeft ooit
een „Hitler-wagen" gekregen. Reeds in
1940 werd de fabriek omgesteld op mi
litaire produktie. Zij willen geen „Ab
findung" (geen minnelijke schikking),
geen contant geld ter afkoop van hun
spaarverdrag (bii 250 D-mark zou de
koers 1 op 4 worden, terwijl de liquida-
tie-koers der rijksmark 10 op 1 D-mark
is) en geen korting: zij willen een
„Volkswagen", de auto die Hitier hen
beloofde.
(Advertentie)
Nu echter kost een „Volkswagen"
(de produktieprjjs is een fabrieksge
heim maar laten we aannemen)
minstens 3.500 mark. De levering van
300.000 „Volkswagens" zou de fabriek
ruim 1 miljard mark kosten. De .fa
briek zou er meer dan drie maanden
aan moeten werken, deze gigantische
„voor-oorlogse" order af te werken.
En de fabriek denkt er met aan.,noch
de huidige eigenaresse de Westduit-
se staat noch de deelhebber Ne
dersaksen noch de toekomstige sticn-
ting, waarin de V.W.-fabrieken zullen
worden omgezet. ocn
Aan de V.W.-spaarders is met 25U
mark contant voor hun spaarverdrag or
een korting van 10 procent bi) aankoop
van een standaard-V.W. thans het laat-
ste aanbod gedaan.
Toen ik laatst in een
typisch protestants dorp
moest wezen, voelde ik mij
toch niet helemaal op mijn
plaats. Niet dat ik nu voort
durend rancuneus aan die
beeldenstorm van destijds
loop te denken, noch aan
de brandstapels, want, ach,
ik Steek vol goede bedoelingen en vol
noeingen tot begrip. Tot wederzijds
begrip als het moet. En dat is, zoals
,1 wel'weet. in ons brave vaderland
het hoogst bereikbare. Wij bestrijden
elkander desnoods tot de ondeigang er
on volgt, maar het zal altijd wezen op
basis van wederzijds begrip. Datis ten
onzent tot een onuitroeibaar folkloris
tisch gebruik geworden.
Ik ben rooms-katholiek, maar ik
draag zelden een geel-witte das en 1»
ook behoor ik niet tot dat demon-
stratief-vrolijke deel van de geloofs
genoten, dat tot meerdere eer en
glorie van God voortdurend feest
neuzen opzet en dat vooral in anders
denkend gezelschap niet nalaat met
schalkse nadruk uit te roepen, dat
pastoors gerust wijn mogen drinken.
Niettemin voel ik mij onder mijn
protestants-christelijke broeders
nooit erg op mjjn plaats. „Wij" heb
ben enkele dogma's, maar daaren
tegen onnoemelijk veel vrijblijvende
kwesties en ik verheug mij zowel in
het een als in het ander. „Zij" ken
nen géén dogma, maar het aantal
vrije zaken loopt daarmee voor hen
ook parallel, al zal het maar het
voetballen op zondag wezen. Ik heb
wel eens gedacht, dat mijn onbehagen
in dat verschil zijn grond vindt.
Enfin, aan dit soort dingen liep ik
te denken, toen ik in dat dom 00
weg was naar de dominee De
dominee bleek overigens een aller
aardigste jongeman met brede on
vattingen. Wij voerden een gesnrekië
en op een gegeven moment zei hii
minzaam: Dat zal- u, als rooms
katholiek, óók aanspreken want ner
slot van rekening vallen wii onHer
de zelfde noemer?' onder
Toen ging mij ineens een licht on
Aan die noemer mankeert inderdaad
niets. Ik vrees alleen, dat er iets met
de teller niet in orde is. S met
in de pijnlijke situatie, dat de bewierookte figuur zich steeds minder kan
lenaanhet werk, iets °oe,d
wil doen. moet je er van de ochtend °noeüiik T5, m-ee hef9 blijven. Je
moet je in je werk storten. En dat is moeilijkvoor iemand, die ook nog
een bestuursfunctie heeft van een instituut, dat met Dwmgeloo en het
filiaal in Johannesburg mee zo n vijft g telt. Bovendien: rei
zen is tegenwoordig zó eenvoudig, dat al te dikwijls een buitenlands beroep
°Plioe TeiTue?de^ms* §£%W toe gekomen om sterrenkunde te gaan
studeren?? vragenwij „Dat is Oeen gallende geschiedenis," zeg? de
hoooleraar Ov de H B S. in Leiden (prof. uort ism 1900 te Franeker ge
boren en al"spoedig met familie ndaJte^ênkundT t'wei ,^erk ge
ïnteresseerd in de natuurkunde en ste^enkun^ twee studievakken, die
*icht naast elkaar liggen Stimulans kieeg^J^n Prof Eihrenfe:s£, die op
Leidse gymnasiasten-avonden over d nmdnf dnnr 2 2 middel
bare srhnnl aina ik in Groningen studerenornaat aaar door de beroemde
Prol Kaltevn colleges warden gegeven, die op het gebied van de sterren
kunde een wereldnaam bezat. Zijn zns£lr(%f™ e nam vlteiJ}-
d-elijk tot de sterrenkunde aebracht. Groningen nam m die tijd met de
studie van het melkwegstelsel in de ^r.ui^es^l0üen
positie in, terwijl in Leiden meer het J, de klassieke sterren
kunde met hemelmechanica, meridiaancirKeien zo.
Het mag bekend heten dat de arironomische studie^m^ Letden nu vooi
een belangrijk deel op het melkwegstelsel is gencht De radio-telescoop te
pwingeloo speelt in dit onderzoek een belangrijke rol. Pr°f' Oort verwacht
hiervan nog vele verrassingen; zeker als straks de grote Benelux-telescoop
gereed is gekomen. „Studie van het eigen melkwegstelsel staat nog in de
kinderschoenen en de gedachten over het waarom van de spiraalstructuur
der sterrennevels berust nog slechts op vermoedens.
„We hebben al zoveel nieuws ontdekt, terwijl er ook nog ongekende
mogelijkheden liggen in het ruimte-onderzoek met behulp van instrumen
ten, die boven de atmosfeer geplaatst zijn. Deze tijd biedt vele kansen,"
zegt de hoogleraar begeesterd Dan gaat de telefoon en tegelfik komt de
secretaresse aan een afspraak herinneren. De verplichtingen hebben zich
weer van deze „aëronaut van het heelal" meester gemaakt.
'n wereldnaam.
Ook voor
vanaf
ROERMOND, 15 okt. -_ De 21 iariee
heer M.. H- L- Verbroekken uft
Nunhem is gisterenmorgen om het le
ven gekomen, toen een betontrechter
in een bouwput, voor de nieuwe Maas
brug omviel. De 22-jarige heer q c j
Dirks uit Buggenum werd hierbii 'zwaar
gewond en moest naar het St. Lauren-
tiusziekenhuis in Roermond worden
vervoerd.
Het grasgazon van een nieuwe we
tering in de groeiende Delftse
hogeschoolwijk had iets weg van
een sawa. De overvloedige regen van
de laatste dagen had deze grond aan
de Delftse Prof. Mekelweg drassig ge
maakt. Maar over een smal plankier
kon de rector-magnificus van de Tech
nische Hogeschool in Delft gistermid
dag toch zonder natte voeten de kuil
bereiken, waarin hij een boompj zou
planten. Een vrijheidsboompje, dat hem
werd aangeboden door de president
van de Delftse studentenraad, de heer
D. Frieling. Dit boompje diende tot
symbool van de eensgezindheid van
hoogleraren en studenten aan de Delft
se hogeschool in hun streven naar stu
dievrijheid. De deze week begonnen
actie tegen het bekende artikel 60 kreeg
door het planten van de vrijheidsboom
weer meer reliëf.
De vele tientallen aanwezige studen
ten zongen het gelegenheidslied „:Vrije
studie, vrije studie, vrije studie moet
er zijn, wie niet werkt zal ook niet eten,
vrije studie moet er zijn" op de wijs
van „Oh my darling Clementine" toen
de rector-magnificus werd ontvangen.
Een klein studentenmuziekgezelschap
begeleidde deze samenzang. In een
korte toespraak stelde de heer Frie
ling vast, dat het in de eerste plaats
gaat om de geestelijke instelling van
de student. Dr. Kronig bedankte voor
de,boom en filosofeerde kort ovr de
symboliek ervan. Enthousiast wierp
hij scheppen aarde op de wortels van
de jonge boom. Ergens aan een bouw
werk in deze nieuwe T.H.-wjjk hesen
studenten een spandoek met de slag
zin: „Geen dwangbeleid, studievrij
heid", die voor zichzelf sprak. Bij het
planten van de boom waren de Delft
se studentenverenigingen vertegen
woordigd.
Reeds lang werd bij de N.S. aan
dacht geschonken aan de klach
ten, die zowel van omwonenden
als van reizigers binnenkwamen
over hinderlijk lawaai van Diesel
motoren. De nieuwe diesel-elektri
sche drierijtuig-treinstellen kennen
dti euvel niet, omdat oen geluids
isolatie en demping ingebouwd wer
den. Het meeste geluid kwam trou
wens van de diesel-elektrische loko-
motieven, die pas in 1956 op grote
schaal in gebruik zijn genomen. Voor
al bij rangeren, zoals in Watergraafs
meer in Amsterdam waren de klach
ten legio. Nu ondervindt natuurlijk
niet iedereen in dezelfde mate hinder
van lawaai en daarom zijn proef
personen ingeschakeld, van wie men
het audiogram kende, om te bepalen,
wanneer de drempel van „overlast"
wordt overschreden. Bij de bestaande
diesel-elektrische lokomotieven bleek
het niet mogelijk te zijn zonder al
te veel gr°te bezwaren de geluid
demper ih te bouwen.
Na vele proefnemingen in samen
werking met de industrie hebben de
N.S. daarom een geluiddemper ge
construeerd, die-bet moge misschien
minder mooi zijn - op het dak van de
lokomotief geplaatst is. Dat is het
„koepeltje", waarnaar wellicht velen
met verwondering hebben opgekeken,
als zo'n „loc" bij een van de vele
proefritten voorbijsnorde. De gehele
serie 2200-2300 met hun 900 p.k. en
een toerental van 1100 omwentelin
gen, die een intense geluidsbron
vormden, wordt op deze wijze „de
mon<i gesnoerd".
Een twintigtal lokomotieven, die
hoofdzakelijk in de Mijnstreek ge
bruikt worden, is reeds gewijzigd en
in de komende twee maanden hoopt
men een gelijk aantal, dat hoofd
zakelijk op het rangeerterrein-Water-
gra afsmeer dienst doet, van geluid
dempers en machinekamerisolatie te
voorzien.
Tijdens een demonstratie hebben
we het verschil in lawaai mèt en
zonder demper g°ed kunen consta
teren. De nog niet van een demper
voorziene lokomotief gilde bij het
hoogste toerental ^ls een oordeel,
zodat omstanders elkaa:r nuet konden
verstaan, terwijl in het a™ere geval
gemakkelijk een gesprek ko gevoerd
WNaer'uim één jaar zullen alle 150
MAASTRICHT, 15 oktober Sinds
gistermiddag wordt de 28-jarige echt
genote van de schipper van het schip
„Leviathan 2", mevrouw H. Wellens-
van den Broek uit Druten, vermist.
Men vreest, dat de vrouw over boord
is geslagen. Het schip was juist ge
meerd aan de Wilhelminakade voor het
lossen van grondstoffen voor de N.V.
Porcelein en Tegelfabriek „Mosa". De
brandweer heeft tot het invallen van
de duisternis gedregd zonder resultaat.
Advertentie
(Van onze Scandinavische
correspondent)
STOCKHOLM, 6 okt. Met spe
ciale toestemming van koning Gus-
tav Adolf is dezer dagen in Stock
holm het eerste deel gepubliceerd
van de memoires van de 19deeeuw-
se Zweedse koning Oscar II, die re-
bewa'ar^f
To'd mocht'woorden |eopen«L De dan
regerende monarch zou dan moeten
stemming van ''grmmmder
"ehëel in overeenstemming met de
catLntigSesch"eddte if dne" delen, ""«e't
eerste deef dat nu wordt uitgegeven
behandelt voornamelp de Scandma-
^vfige^ut Hert
Unie 1905. Het derde deel ver-
schiint in het najaar van 1962 en be
handelt gebeurtenissen en persoon
lijkheden buiten Scandinavië. Het ge
hele werk wordt geredigeerd door
Nils Holm, eerste archivaris van het
Zweedse Rijksarchief. Waarschqnlqk
zal het ook werden uitgegeven in het
Engels en Duits.
Vooral voor historici en politiek-
geinteresseerden vormen Oscar 11 s
memoires een buitengewoon interes
sant werk van grote geschiedkundige
waarde. De talrijke politieke gebeur
tenissen in en buiten Scandinavië
tijdens de tweede helft van de 19de
en het begin van de 20ste eeuw wor
den breedvoerig en systematisch be
schreven, zoals dat alleen maar ge
daan kan worden door iemand, die
zelf in het middelpunt van deze ge
beurtenissen ;taat. üqzonder interes
sant en boeiend zqn de verschillende
passages, waarin Oscar II zijn visie
geeft op problemen als monarchie
en democratie, socialisme en con
servatisme. Men kan er op rekenen
dat vooral deze passages het onder
werp zullen worden van debatarti
kelen, zowel in de Zweedse als in
de buitenlandse pers, want deze pro
blemen zijn vooral tijdens de laatste
jaren immers opnieuw hoogst actu
eel geworden. Interessant zijn ook
de talrijke portretten van de diverse
grote persoonlijkheden uit het Scan
dinavië van de tijd rondom de eeuw
wisseling. Vooral de Noorse nationa
list en schrijver Björnstjerne Björn-
son, een felle tegenstander van ko
ning Oscar, is dramatisch maar ook
opvallend eerlijk beschreven.
Voor het lezerspubliek hebben de
memoires van Oscar II ongetwijfeld
ook grote waarde. De geest, de ge
beurtenissen en de persoonlijkheden
van de vorige eeuw worden in dit
werk met een sterk persoonlijk ac
cent en een spontane menselijkheid
beschreven. Uit het gehele omvang
rijke werk blijkt duidelijk, dat Oscar
II zijn tijd zeker niet beleefde als een
liefelijke idylle, dan wel als een
Koning Oscar de Tweede van Zweden
(1829-1907)
voortdurende strijd voor wat hij als
het goede beschouwde, als een kamp
om de belangen van zijn land, zoals
hij die zag. De memoires van koning
Oscar II vormen e«n unieke verrij
king van de internationale memoire-
litteratuur, omdat het immers nog
nooit is voorgekomen, dat een mo
narch een zo diepgaande en gedetail
leerde beschrijving heeft gegeven van
zijn beleid en zijn tijd.
Dieselelektrische lokomotieven ^van
deze serie dus „rustig" gemaakt zijn.
Gebleken is wel, dat niet alleen de
motoren de boosdoeners waren, doch
ook andere geluidsbronnen als uit
laatgas en contactgeluiden een
„toontje" lager konden „zingen".
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
jongste aflevering van dit blad is voor
een belangrijk deel gewijd aan Den
Haag. Het is een fris opgemaakt num.
mer met goede illustraties, daar niet
van, maar men heeft er een kleine,
niet onvermakelijke vergissing in be
gaan. In het hart van het nummer if
nemelijk een fotoserie van verschillen
de Haagse types opgenomen. En wie
zien we daar model staan voor de
Haagse ambtenaarhet Tweede-
Kamerlid, mr. K. T. M. van Rijckevor-
sel. Het bijschrift nomet hem zelfs:
„den wohlbestallten Beambten". We
moeten zeggen, dat de man van de po
litiek het als representant van het
Haagse ambtenarencorps niet slecht
doet. maar men moet het met de ver-
ambtelijking nou toch niet al te gek
maken.
V dert enige tijd verschijnt er een
speciaal tijdschrift, „Holland, Land
und Leute" geheten, dat speciaal
aan de Duits sprekende landen voor
lichting wil geven over Nederland. De
Zweden Het Franse „Manifest van
de 121" heeft weerklank gevonden in
Zweden, waar een brief werd overhan
digd aan de Franse ambassadeur t«
Stockholm. Het schrijven was onderte
kend door 74 Zweedse kunstenaars, dia
protesteerden tegen „zekere tendenzen
in de benadering van de Algerijns»
kwestie". De Zweedse kunstenaars zeg
gen ongerust te zijn over de hard»
maatregelen welke zijn genomen tegen
hen die de oorlog in Algerije niet kun
nen goedkeuren. (U.P.I.)
LAREN, 15 okt. 0e leden van het Ne
derlands Radio Genootschap hebben
gistermiddag i" de Singerconcertzaal
op plechtige Wijze het veertig jarig be
staan gevierd. r<a een jubileumrede van
de voorzitter van net genootschap, de
oud-directeur generaal van de P.T.T.,
de heer v. d. Toorn gaf prof. dr. ir. J.
L. v. Soest zijn visie op de wetenschap
pelijke en technische ontwlkkeimg. in de
volgende veertig jaar, voor Wat betreft
de onderwerpen, die hei genootschap
aangaan. De jubileumviering Wordt be
geleid door een wetenschappelijke ex
positie met een historisch esi didactisch
karakter, die men tot 26 oktober in het
museum kan bezoeken. Deze ten oon-
stelling werd geopend door mevr. v. a.
Toorn, echtgenote van de voorzitter, uie
de personificatie van het genootscnap,
een geluidsrobot, de „Energeet' of'"
hulde, die in circa twee minuten ae
gehele ontwikkeling van de radiocom
municatie in de afgelopen veertig jaar
weergaf
Volgens de prognoses van prof. Van
Soest kan op het gebied der communica
tie de belangrijke toepassing van
kunstmatige spiegels in de hogere at
mosfeer worden verwacht. Het gebruik
van communicatieverbindingen zal ef
ficiënter worden door vermindering van
ruisstoringen. Naar professorale ver
wachting zal de miniaturisatie een ver
rassende ontwikkeling doormaken.
Toestellen zullen in grote mate ver
kleind en vereenvoudigd worden. De
elektronica zal nog meer doordringen
als machtig hulpmiddel bij vrijwel alle
takken van wetenschap en techniek.
De professor was voorts van ir.ming
dat zelfs een uitspreekbare, op logische
basis gefundeerde, kunsttaal in het
vooruitzicht kan worden gesteld. Pro
fessor van Soest besloot zijn feestrede
met het uitspreken van de wens dat
de ontplooiing in de toekomst de mens
gelegenheid zal geven niet alleen zijn
gemak en welstand te verzorgen, maar
in de eerste plaats hem tijd zal ver
schaffen voor bezinning, die in de roes
van het huidige bestaan verloren dreigt
te gaan.
Het Nederlands Radio Genootschap,
dat in de wereld een zeer vooraanstaan
de plaats inneemt op radiotechnisch en
elektronisch gebied heeft nagenoeg alle
gezaghebbenden en academisch gegra
dueerden op radiotechnisch gebied lot
zijn leden. Van de 468 leden verblij
ven er 30 in het buitenland. Het jubi
lerende genootschap, dat een sterk we
tenschappelijk karakter draagt en wei
nig in de openbaarheid treedt speelt een
belangrijke educatieve rol ki de Neder
landse samenleving. Het genootschap
heeft zich namelijk belast met het af
nemen van examens op verschillend
technisch niveau. Bijna 13.000 P®r®®7
nen namen sedert 1937 aan de door het
genootschap gehouden examens voor
elektro-, radio-, en televisietechnicus
en radiomonteur deel.
Ter gelegenheid van het jubileum
heeft het bestuur prof. ir- L. H. M.
Huydts, hoogleraar te Delft en ir. J. J.
Vormer, hoofdingenieur bij de radio
dienst der P.T.T. benoemd tot ere-le-
den. Tijdens een op 29 oktober t»
houden bijeenkomst zal aan dr. ir. H. C.
A. van Duuren, directeur van het dr.
Neherlaboratorium van het staatsbe
drijf der P.T.T. de dr. de Grootplaquet
te worden uitgereikt. Dr. van Duuren
ontvangt deze onderscheiding in het bij
zonder wegens zijn verdiensten met be
trekking tot de verbetering van het te-
lexverkeer. Een door hem ontwikkeld
systeem corrigeert automatisch de fou
ten, die door radiostoringen in de tele
grammen ontstaan.
(Advertentie)
