Honderdjari 'g vriendschaf isverdrag tussen ons land en A chterindisch i koninkrijk bezegeld STAATSBEZOEK UIT THAILAND Koning Phumipol Aduldej De jonge koning van de „Staat der Vrijen" (Moeang Thai) en diens lieftallige gemalin, koningin Sirikit, arriveerden vandaag in ons land voor een vierdaags bezoek V; Economische facetten Onderwijs en kunst Industrialisatie vraagt kapitaal In- en uitvoer over en weer MAANDAG 24 OKTOBER 1960 PAGINA 8 (Van een onzer redacteuren) T~\ humipol Aduldej, de 32-jari- ge koning van Thailand, die met zijn gemalin koningin Sirikit vandaag voor een staatsbezoek van vier dagen in Nederland arriveerdeis de 9de regerende vorst van een dynastie, die in 1782 werd gevestigd. De grondlegger van deze dynastie, generaal Chakri, die Bangkok als hoofdplaats uitkoos, regeerde als koning Rama I van 1782 tot 1809. Een betrekkelijk jonge dynastie in een land, dat als enig konink rijk in dat deel van Zuid Oost Azië zijn nationale onafhankelijk heid door de eeuwen heen wist te handhaven. Het is voor ons hier in Nederland interessant, dat na Portugezen Nederlanders zich in het toenmalige Siam vestigden en de contacten legden, waardoor het land in steeds grotere mate met de Westeuropese volkeren han delsbetrekkingen en culturele ban den ging onderhouden. De komst van Spanjaarden, Engelsen en Fransen en recentelijk de grote invloed van de Verenigde Staten van Noord Amerika hebben de omvang van het Nederlands han delsverkeer relatief beperkt ge houden, maar uit de jaarcijfers blijkt toch een geleidelijke toe name gedurende het laatste de cennium. Het is, wat het verleden betreft, niet onwaarschijnlijk, dat de gerichtheid op Ned. Oost- Indië van onze handel en scheep vaart van bepalende invloed is geweest op onze banden met Thai land. Hetgeen intussen niet ver hinderde, dat een goede grondslag aanwezig bleek voor het sluiten van een vriendschaps- en handels verdrag op 17 december 1860. Dit verdrag op zijn beurt zou een hecht fundament blijken voor de opbloei van de Nederlands - Thai se vriendschap. 100-jarig verdrag - Een gezellig volk Gezondheidszorg HuiimiiiiimmiHiiHiiiiHimiimmiiiiiiiiiHiHtiiimmimM Mm*«Ssè^ÊmAÊÊmm H' et kan een gelukkige samenloop van omstandigheden heten, dat het bezoek van het Thaise ko ningspaar aan Nederland bijkans sa- iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii De Thaise dans heeft een geheel eigen stijl. Op deze foto ziet men de hoofdper sonen uit een klassiek Thais dansspel. Naast deze klassieke dansen zijn ook de volksdansen zeer populair. van het verdrag. Ter herdenking van dit feit levert het Koninklijk Instituut voor de Tropen een bijdrage in de vorm van een geïllustreerde publika- tie, waarin de relaties tussen de beide landen uitvoerig worden belicht. De activiteiten van het Instituut met betrekking tot Thailand zijn velerlei. De afdeling documentatie van dit insti tuut publiceerde in de loop der jaren De vorst in gesprek met een zijner zeer bejaarde onderdanen. I december 1927 werd Phumipol Aduldej in Cambridge, Massachusetts (V.S.) geboren als jongste zoon en der de kind van prins Mahidol, die medi cijnen studeerde aan de Harvard Uni versiteit. Ha het behalen van zün graad als dokter keerde prins Mahidol met zijn Ïezin naar Bangkok terug, waar hij n 1929 overleed. De jongste prins die in het Thai Phumipol wordt genoemd ging eerst naar de Mater Dei-school in Bangkok. Hij kreeg zijn verdere opvoeding in Lausanne, waar zijn belangstelling vooral naar techni- «che vakken en muziek bleek uit te gaan. De studie van ingenieur leek de voor hem geëigende, en hij zou deze studierichting stellig hebben gekozen indien hij niet in 1946 door de plotse linge dood van zijn broer tot het ko ningschap was geroepen. In verband met zijn jeugd werd een regentschap ingesteld en Phumipol keerde naar Zwitserland terug, alwaar hij rechten en bestuursadministratie studeerde. Een auto-ongeluk in 1947, waarbij de koning aan het oog werd gewond, is er de reden van dat hjj nu doorgaans een donkere bril draagt. In Parijs was toen gezant van Thailand prins Chanda- buri Suranath, wiens lieftallige dochter prinses Sirikit, geboren 12 augustus 1933 in Bangkok, de uitverkorene van de jonge koning zou zijn. In april 1950 werd het huwelijk voltrokken en 5 mei 1950 werden de jonggehuwden tot ko ning en koningin van Thailand ge kroond. Koning Phumipol was de eerste Thaï-vorst die het arme noord oosten van ziin land gedurende een reis van twintig dagen geheel door kruiste. De bevolking waardeerde dit zeer en velen maakten dagenlange voet reizen om hun koning te zien. Later bezocht de koning het noorden en het zuiden van zijn Rjjk. Zestig van de 72 provincies kent hij door persoonlijke bezoeken en dit heeft hem bij het volk zeer populair gemaakt. Dit jaar vertrok de koning met zijn gezin voor een groot aantal staats bezoeken aan de V.S. en aan landen in Europa, waaronder Nederland. Tus sen deze bezoeken verblijft hij met zijn gezin in Zwitserland. Elen geluk kig gezin. Naast de vele officiële verplichtingen in Bangkok geven de koning en konin gin Sirikit zoveel mogelijk tijd aan hun kinderen. Zij brengen het grootste deel van het jaar door in hun indrukwek kend paleis Chitralada, dat even bui ten Bangkok ligt, omgeven door een fraai park, waarin een golfbaan, een zwembad, en een openluchttheater zijn gebouwd naast de school; waar de ko ningskinderen met ruim veertig andere kinderen, van ouders uit verschillende beroepen, les krijgen. De geliefde vrijetijdsbesteding van de koning is, buiten de uren die hjj be stemt voor badminton, zwemmen en waterskiën, de muziek. Het heet, dat hü als componist en musicus naam zou hebben gemaakt indien hij geen ko ning zou zijn. Hij speelt zes muziekin strumenten, veelal klarinet en saxo foon. Wekelijkse muziek-parties, waarbij hij het jazz-orkest zelf leidt, brengen vele muziekvrienden zeer in formeel bijeen. Uiteraard is de belangrijkste taak van de vorst het contact met zijn mi nisters die door hem worden benoemd. Hij is als staatshoofd ook hoofd van de Kerk en opperbevelhebber van hei leger. i 170-tal samenvattingen van tijd schriftartikelen, die rechtstreeks of zij delings met Thailand verband houden. Het bodemkundig zowel als het che- misch-biologisch laboratorium verricht ten onderzoekingen. In het museum van het instituut is een collectie monsters van Thaise produkten aanwezig, waar onder men de vreemdste voortbrengse- n van tropische bodem aantreft. Het Achterindisch koninkrijk Moe ang Thai („Staat der vrijen") is vier maal zo groot ais Java (naar Europe se maatstaf: vijftien maal Nederland) Het heeft volgens de jongste ge gevens een bevolking van 23 miljoen zielen, van wie 19 miljoen Thai, 3 mil joen Chinezen en moer dan een half miljoen Maleiers. Voorts wonen er meer dan een half miljoen mensen, afkomstig uit de buurstaten Birma, Laos, Cambodja en Malakka. Tenslot te zijn er vijfduizend Europeanen. Het klimaat ten dele tropisch en gedeeltelijk subtropisch is zeer re gelmatig. De seizoenen laten zich in delen in de warme periode (septem ber tot november), de koele periode (november tot maaxt) en de natte maanden (maart tot september). De officiële taal is het Thai dat door 60 procent der bevolking woidt gespro ken. Vreemd lijkt het, dat van de drie dialecten het Bangkokse dat door ruim tien miljoen inwoners word* gesproken de literaire taal is. Van de bevolking is 94 procent Boed dhist en het getuigt van tolerantie, dat b(j dit percentage niet'.emin godsdienst vrijheid er werkelijk heerst. Reeds in de 16de eeuw traden in het toenmalige Siam missionarissen op. In de 17de eeuw vestigde mgr. Lambert de la Motte er een apostolisch vicariaat, doch de moeiiykheden in de 18de eeuw en nog lang in de 19de eeuw belemmer den het werk der missie. Eerst in de tweede helft van de 19de eeuw ging het met de vrije prediking van het ge loof weer iets beter, alhoewel de aan hankelijkheid der Thais aan de gods dienst der vaderen een grote opbloei van enige andere religie steeds heeft verhinderd. Onder de zes procent belü- ders van andere godsdiensten bevin den zich ruim tachtigduizend katholie ken. Naar 's lands wijs heeft ook de hui dige koning tydens de voorbereiding voor zijn monnikschap, kaal geknipt en blootsvoets, huid in een pij, zyn wan delingen gemaakt door de straten, om zyn voedsel bijeen te bedelen. Alle Boeddhistische jongelingen, koningskin- iiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiriiiiiiiiiiMiiiiii deren niet uitgezonderd, volgen in Thai land deze gewoonte. De Nederlandse handelsmissie naar Thailand, welke onder leiding van de staatssecretaris voor Economische Zaken, dr. G. M. J. Veldkamp, in de eerste helft van dit jaar de mogeiykheden van een intensiever handelsverkeer tussen Ne derland en Thailand onderzocht, heeft geconstateerd, dat het econo misch beeld van het land bezig is te veranderen. De aktiviteiten van de FAO, de Wereld voedsel- en land bouworganisatie en die van de lan den, w.o. Nederland, wier technische bijstand van betekenis is, doen hun stimulerende invloed gelden. Tachtig procent van de bevolking is agrarisch en voor het merendeel be oefent zü de ry'stbouw. Op een kleine tien procent na wordt nagenoeg alle cultuurgrond voor de rystbouw benut. De veranderingen beogen vooral meer stabiliteit te brengen in de cul- tuurproduktie. De schommelingen in de voortbrenging van de rust niet slechts het voornaamste volksvoedsel maar evenzeer het belangrykste ex- portprodukt worden het best geïllus treerd door de volgende jaarcüfers. (hoeveelheden van 1.000 ton): Jaar Produktie Export ongepelde rijst gepelde rijst 1950 6.782 1.508 1953 8.239 1.384 1954 5.709 1.023 1957 8.700 1.570 1958 6.500 1.000 Tot goed begrip van de betekenis van de rijst voor de staathuishouding van Thailand moet hieraan worden toe gevoegd, dat vanwege de heffing van een exportrecht op rijst, dit produkt ook de hoofdbron is van de staatsin komsten. Naast rust verbouwt men in Thai land suiker, sojabonen, tabak, maïs, kokosnoten, aardnoten en een vrü groot divertissement vruchten. Zonder de andere Nederlandse fir ma's met eigen vestigingen in Thai land minder te waarderen noemen wy de N.V. Nationale Handelsbank als een der grote buitenlandse lichamen die in het economische leven van Thailand een belangrüke rol spelen. De Java China Paketvaart Lijnen en de K.L.M. nemen byzondere plaatsen in onder de grote vervoerslichamen. Wat het transport in het binnenland betreft, is de binnenscheepvaart het belangrükste onderdeel van het ver- keersapparaat. Volgens een vrü nauw keurige schatting neemt zü 75 pet van het vervoer voor haar rekening. Steeds meer worden binnenschepen met mo toren uitgerust. De spoorwegen die worden beheerd door de nog geen tien jaar oude „Staatsspoorwegen", zun van geringe omvang en de technische bustand aan Thailand legt veel nadruk op noodzakelüke uitbreiding. Evenais in vele andere landen van Azië wordt op het platteland veelvuldig van het lastdier gebruik gemaakt voor reizen en goederenvervoer. En daartoe moe ten op de eerste plaats worden gere kend de olifanten! Men zou over de olifanten van Thailand een apart hoofd stuk kunnen schruven. In dit korte be stek stippen wy aan, dat het econo mische gebruik dat de Thai maakt van de sterke olifanten, dit dier het nuttig ste van het land doet zün. Reeds vele jaren is Bangkok een knooppunt van luchtvaart in het Verre Oosten maar ook voor het binnenlandse luchttransport is de luchthaven van groot belang. Dat blijkt o.a. uit de enorme stüging, jaar na jaar, van het aantal passagierskilometers en vracht- tonkilometers van de Thai Airways Co. Twaalf jaar geleden begon de re gering van Thailand, in samen werking met de Wereld Ge zondheids Organisatie de grote strijd tegen wat tevoren bekend was als de gesel van het volk: malaria. De systematische bestrüdingscampagnes hebben resultaten geboekt, maar het zal duidelük zün, dat een ziekte die nog voor betrekkelük korte tüd on geveer 50.000 personen per jaar deed sterven, niet binnen enkele jaren is uitgeroeid. De bestrüding van deze volksziekten geschiedt vooral de laatste jaren met toenemende kracht. Over het algemeen is de medische verzorging in Thailand, vergeleken bij die in andere Aziatische landen, redelijk goed. Zy is intussen, naar westerse maatstaf, voor verbete- Koningin Sirikit, de charmante moeder van vier kinderen. ring vatbaar. De medische dienst kreeg reeds vóór de tweede wereldoor log de vroegere volksziekten als chole ra, pokken en pest nagenoeg onder con trole. Büna veertig jaar geleden werd in Thailand de leerplichtwet van kracht en vyfentwintig jaar geleden was ook op het platteland het bezoeken van een school vrüwel algemeen. De leer plichtwet schryft voor, dat een kind van acht jaar school moet gaan en niet voordat het de vier leercursussen heeft doorlopen het schoolbezoek mag staken. Het ministerie van Opvoeding Het uittrekken van de jonge rijstplantjes uit een kweekbed. heeft voor de onderwüsinrlchtingpe* normen vastgesteld. In 1958 had Thailand naast de vei* lagere scholen ongeveer 50 middelbare scholen en twintig opleidingen voor een speciaal beroep. In Bangkok waren er twee jaar geleden twee universiteiten. Ruim twintig dag- en weekbladen ver schenen er twee jaar geleden in het Thai. In vele verschüningsvormen is d« Thaise kunst over de gehele wereld be kend en daarvan wel als meest spec taculaire de bouwkunst, die op het Boeddhisme steunt. Zyn het niet de tempels die voor de toeristen de groot ste bezienswaardigheden van de hoofd stad Bangkok vormen? De fraaie pa godes zün een typisch kenmerk van d* Thaise architectuur. Minder algemeen bekend maar zeer zeker in dit globale overzicht vermel denswaard is de toneelkunst van het Thaise volk. Aan een publikatie van het Koninkiyk Instituut voor de Tro pen ontlenen wü, dat de toneelstukken in drie groepen worden onderscheiden: het klassieke spel, het schaduwspel en het moderne spel, dat hoofdzakelük romantisch is doch ook wel realistisch kan zün. Het klassieke toneelstuk is een combinatie van poëzie, muziek en dans. Legenden en sagen zün er door gaans het thema van. De schaduwspelen hebben een reli gieuze inslag. Zij waren oorspronke- luk een magisch beschermingsmiddel tegen kwade invloeden. Begrüpelu'k is, dat deze schaduwspelen onder het volk niet meer de grote populariteit genie ten als b.v. dertig jaar geleden toen de film daar zijn opmars nog niet was begonnen. Het Oosterse fatalisme vindt zijn neerslag in vele moderne toneel stukken, waarvan de leidende gedach te meestal is, dat het noodlot sterker is dan alle strevingen en inspannin gen van de enkele mens. De Thaise sierkunst, waarvan men de produkten in de gehele wereld kan aantreffen, staat op een hoog peil. Men kent de armbanden en halsversierin gen met de dansende figuren, de zil verwaren zoals rüstschalen en cylindri- scha kistjes. De zilverwaren hebben een goede notering onder de export producten van Thailand. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiitiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii erloops maakten wü, elders op Idii deze pagina, melding van de handelsmissie onder leiding van de staatssecretaris van Economische Zaken, dr. G. M. J. Veldkamp in de eerste helft van dit jaar naar Thailand ondernomen. Daaraan vooraf ging een bezoek dat de Thaise minister van Buitenlandse Zaken in oktober 1959 aan Nederland heeft gebracht. Investering van Nederlands kapitaal en inbrengen van technische kennis zullen er wel kom zün. Er zün, hu precies twee jaar geleden, door de Thaise regering voor investeerders uit het buitenland voor industriële doeleinden facilitei ten vastgelegd, zoals vrijstelling van bepaalde belastingen gedurende perio des van twee tot vijf jaar en de be sliste waarborg is gegeven, dat geen nationalisaties worden uitgevoerd. ele Nederlanders die na beëindi ging van de tweede wereldoor log, komende uit de kampen, in Thailand vertoefden, hebben het Thaise volk leren kennen ais een vrolijk, gezellig volk. Er zijn in die tüd ban den van» vriendschap aangeknoopt en vele huwelijken gesloten. Vandaar, dat de ontvangst van de Thaise gemeen schap op de Thaise ambassade in Den Haag een bijzondere büeenkomst zal zün. Bij de organisatie daarvan heelt de Nibeg (de in Thailand opgerichte bond van ex-krijgsgevangenen) een bü- drage geleverd. Het zal een feestdag zün, in kleine kring, zoals in Thailand, maar dan al gemeen, de grote feestdagen worden gevierd: de verjaardag van de koning, die van de koningin, de stichtings dag van de Chakri-dynastie (6 april) cn vooral de 23ste oktober, Chulalong- korn-dag, wanneer bloemen worden gelegd bü het standbeeld van de gelief de vorst, voorvader van de jonge ko ning. Hierboven: de koninklijke sloep; en hieronder: de koninklijke tempel in het grote paleis te Bangkok. Deze foto's, evenalt verscheidene andere, werden ons welwillend afgestaan door het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Het verloop van de import in Neder land van Thailandse rijst kan als voornaamste oorzaak worden aan gewezen van het nogal wisselvallig aspect van de invoer in het algemeen uit dat land, in het laatste decennium. Van de totale invoer in 1949, belopende ruim tien miljoen gulden, kwam het aandeel rijst op ruim acht miljoen. In 1955 bereikte de import van Thai landse rüst in Nederland een maxi mum met bijna 72'/s miljoen kg., ter waarde van ruim 29 miljoen gulden. Dat jaar was het jaar van de laagste ge middelde importprüs voor Thailandse rust: 400 gld. per ton. Na 1955 is de prus voortdurend gestegen, tot 580 gld- in 1958. Na rüst neemt hout w.o. teak- en yang-hout de tweede plaats in onder de produkten, die Nederland uit Thai land betrekt. Voorts is nauwelijks een Thailands export-produkt te noemen, waarvoor ook Nederland niet in de ru van de afnemende landen is voorge komen. De Nederlandse export naar Thailand is na de oorlog elk jaar toegenomen- De betekenis van de Thailandse mark* voor Nederland laat zich het best lustreren met enkele bedragen. In 19®° was het voor ruim 24 miljoen gulden (büna acht miljoen meer dan het j daarvóór)in 1953 büna het dubbel» van 1950 en in 1957 nam de markt voor 71.882.000 gld. op uit de Nederlands* export hetgeen dus bijna driemaal veel was als in 1960.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 8