Exploitatie van NIKKEL en
KOBALT in Nieuw-Guinea
Nazi-misdadiger Kremer
eindelijk voor rechters
Nederlandse en Amerikaanse
belangen in nieuwe mij.
Geniet van Uw pijp met
DOUWE EGBERTS
if1
Kampbeul in
BÜ oversteken door
bus gegrepen
Minister Toxopeus betreurt de
incidenten met burgemeesters
Onvoldoende BEWAPEND
tegen psychologische aanval
Socrates in appèl
tegen faillissement
Slager moet zaak
half jaar sluiten
SS-arts vergaste
alle zieken
Schermerboezem
krijgt bemaling
Vroegere burgemeester van Bruinisse
vervulde taak verdienstelijk
Voorlichting dient onderdeel te zijn
van civiele verdediging
Machtiging gevraagd
aan Staten-Generaal
Nieuwe straaljagers
voor Amerikanen
Spoedige verbetering
rijkswegen in Drente
Groningen klaagt over
treinverbinding
Waterbeheersing in
N.-Holland urgent
Schorsingsregeling
'dient herzien
Vlottende schuld van
gemeenten nog te hoog
Communistische „strijd om de geest"
Lezing voor vereniging
krijgswetenschappen
WOENSDAG 16 NOVEMBER 1960
PAGINA 9
ia stofy
ich. O i
Op Soesterberg
„Delta Daggers" met snel
heid van 1400 km per uur
zfe^n.Tn b4r& "et gedekt
VESTIGINGSBELEID
BEOOGT GEZONDE
BEDRIJFSUITVOERING
Voorlichting katholieke
middenstand
||t IV
In handige plastic tabakszak1
i'
f
tkert
lijke
gen
5
5 4
Advertentie
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 16 nov. De regering
Mi aan een nieuw op te richten maat
schappij, waarin Nederlandse en Ameri
kaanse belangen zijn vertegenwoordigd,
een concessie verlenen voor de exploi-
taitie van nikkel- en kobaltertsen en en
kele andere mineralen in Nieuw-Guinea.
Staatssecretaris Bot van binnenlandse
zaken, die speciaal belast is met de ont
wikkeling van Nieuw-Guinea, is met de
geïnteresseerde maatschappijen tot
overeenstemming gekomen over een
UTRECHT, 16 nov. Op 14 december
Kullen op de vliegbasis Soesterberg de
eerste „Convair F102-A Delta Dagger"
straaljagers arriveren. Zij zullen de
„F-100 Super Sabres" van het Ameri
kaanse 32ste squadron die daar nu reeds
vier jaar dienst doen. vervangen.
De F102-A is een supersonisch vliegtuig
met driehoekige vleugels. Het bezit een
uitgebreide elektronische uitrusting en
is bewapend met zes .Hughes Falcon"
en 24 „Mighty Mouse" raketten. De
„Dagger" is de eerste jager met gelei
de wapens, die bij een Amerikaans squa
dron in ons land wordt gestationeerd.
De F102-A wijkt in vorm sterk at
van alle andere boven Nederland vlie
gende vliegtuigen en is in staat tot
opvallende prestaties. De snelheid ligt
in de buurt van 1400 km per uur en
het hoogtebereik bedraagt bijna 18.000
meter.
Dankzij het elektronisch oog kan het
toestel onder alle weersomstandigheden
opereren, zowel bij dag als bij nacht.
AMSTERDAM. 16 nov. De advo
caat van de n.v. Socrates en haar doch
terondernemingen, mr. H. B. Wieringa
te Amsterdam, heeft bij het Amsterdam-
Je gerechtshof appèl aangetekend tegen
het vonge week door de hoofdstedelij
ke rechtbank uitgesproken faillissement
An deze bouw- en handelsmaatschap-
Z°ais bekend is, zou de directeur
ap deze n.v., de heer N. den Besten,
bie-persoonlijk reeds eerder failliet werd
verklaard, van de Amsterdamsche Bank
nmLmiljoen,-'„n guldens krediet hebben
werd einS vorig h™er T Ho^nS
onder-directeur van de Amsterdam®
SChe Bank, in overweging gegeven ont
slag te nemen hetgeen hem met on
middellijke ingang werd verleend. Het
is nog niet bekend wanneer het Amster
damse gerechtshof het appèl zal behan-
delen.
Inmiddels wordt bericht, dat het ver
lies dat de Amsterdamsche Bank door
deze affaire zal lijden rond de 6 miljoen
ligt.
(Van onze correspondent)
BREDA. 16 nov. Een slager uit
Rosbergen zal zes maanden zijn zaak
moeten sluiten, aldus is hem gisteren by
vonnis van de economische politierech
ter, mr. A. Verheijen, opgelegd. Voorts
moet hij tweemaal vijfentwintig gulden
boete betalen.
De man had zich schuldig gemaakt
Ban overtreding van de Vleeskeurings-
Wet en de Destructiewet. Begin augus
tus had hij een dood kalf gekocht voor
tien gulden om de huid van het dier te
verkopen. Hij kreeg er vijf en twintig
gulden voor. Het gevilde beest deponeer
de hij in een kelder, waar het na drie
dagen stinkend werd aangetroffen, waar
na proces verbaal werd opgemaakt In
de kelder lag ook buikspek en ham, wel
ke ook door het bederf waren aangetast.
De officier van justitie noemde de toe
stand in de kelder onbeschrijfelijk en
eiste tweemaal honderd gulden boete en
Zes maanden sluiting van het bedrijf
Voorwaardelijk. De politierechter achtte
de volksgezondheid echter dermate in
gevaar gebracht door de handelwijze
Van de verdachte, dat hij tot onvoor
waardelijke sluiting besliste. De slager
besloot in hoger beroep te gaan.
MEPPEL, 16 nov. De minister
Van Verkeer en Waterstaat, de heer
H. Korthals, heeft gisteren tijdens
persconferentie aan het slot van
~Cn tweedaags bezoek aan Drente ge-
ïegd, dat bijzondere aandacht zal wor-
?eP besteed aan een spoedige verbe
uring van de wegverbinding Coevor-
Emmen, Gieten, de Punt en Gro-
rt'n?en. Verwacht wordt dat het ge-
Gieten-Eekst eind 1961 gereed
bpi?t en het gedeelte Gasselte-Gieten
dn„ 1961- Nodig zal zijn deze weg
or te trekken van De Punt naar Gro-
concessie voor 75 jaar. Hij heeft thans
aan de Staten-Generaal de nodige mach
tiging gevraagd.
De deelnemende maatschappijen zijn
de Oost-Borneo Maatschappij, de Neder-
landsche Handel maatschappij, Wm.
Müller en Co, en de United States Steel
Corp. Zij zouden volgens de ontwerp
overeenkomst de exploitatierechten krij
gen voor het Cycloopgebergte in noorde
lijk Nieuw-Guinea en de Waigeo eilan
dengroep ten noord-westen van Vogel
kop. Het gouvernement van Nieuw-Gui
nea ontvangt als exploitatierechten on
der meer 4 pet. van de bruto opbrengst
en een aandeel van 10 pet. in de over
winst van de maatschappij. Het gouver
nement kan eisen, dat de uitbetaling ge
schiedt in natura, zodat in tüden van
schaarste in de eigen behoeften van het
koninkrijk aan nikkel en kobalt kan
worden voorzien.
In de overeenkomst is geen bepaling
opgenomen, die aan de maatschappij
de verplichting oplegt de ertsen in
Nieuw-Guinea zelf te verwerken. Dit
is in de onderhandelingen, die sinds
1950 met verschillende maatschappijen
zijn gevoerd, steeds het moeilijke punt
geweest. Het gouvernement zou met
het oog op de werkgelegenheid verre
de voorkeur hebben gegeven aan ver
werking ter plaatse. Hiermee zouden
echter Investeringen van 100 tot 125
miljoen dollar zijn gemoeid.
Men heeft elkaar gevonden op het
compromis, dat de maatschappij zich
verplicht te onderzoeken of verwerking
in Nieuw-Guinea technisch en econo
misch mogelijk is. Het gouvernement
kan krachtens de overeenkomst hierop
belangrijke invloed uitoefenen, terwijl m
het uiterste geval verdere, exploitatie kan
worden verboden.
Rehalve voor nikkel en kobalt geldt de
concessie odk voor ijzer, chroom, man
laan pyriet. platina, goud en zilver.
Het betrokken gebied is nog niet vol
ledig onderzocht. Wel hebben de onder
zoekingen, o.a. van de „Delftse" expedi
tie in 1952, uitgewezen dat de nikkel- en
kobaltvoorkomens een vergelijking met
andere produktiegebieden (Cuba en
Nieuw-Caledonië) kunnen doorstaan.
(Van onze Utrechtse redacteur)
UTRECHT, 15 nov. Ter voorlich
ting van midden- en kleinondernemers
had de aartsdiocesane katholieke mid
denstandsbond voor de leden een voor
lichtingsavond georganiseerd over het
vestigingsbeleid. Prof. dr. H. O. Gold-
schmidt bijzonder hoogleraar aan 4e
katholieke economische hogeschool in
Tilburg, gaf een overzicht van de wet
geving op dit gebied, te beginnen met
de vestigingsweg 1937, de regeling
voor de vestiging van bedrijven in 1954,
die hij in onderdelen behandelde. De
bedoeling daarvan is steeds geweest
om een gezonde bedrijfsuitvoering van
het kleinbedrijf te bevorderen. Daar
bij is nooit het behoefte-element uit
gangspunt geweest maar werd steeds
uitgegaan van de drie factoren vakbe
kwaamheid, credietwaardigheid en
handelskennis. Uitvoerig stond de hoog
leraar stil bij de paralellisatie, die zich
al eerder in het levensmiddelenbedrijf
voordeed doch zich verder heeft voort
gezet door de opkomst van de merk
artikelen en de verandering van de
koopgewoonten. De staatssecretaris
voor de middenstand heeft hiervoor ten
slotte een oplossing gevonden waarbij
verstarring van de vestigingswetge
ving wordt tegengegaan door de instel
ling van het algemeen levensmiddelen-
bedrijf. De commissie-Thurlings heeft
hierover de SER geadviseerd en de
weg aangewezen die voor de midden
stand te bewandelen is, mits door maat
regelen van de overheid de overgang
niet, schoksgewijs geschiedt en de be
drijven in staat gesteld worden zich bij
een nieuwe regeling aan te passen.
WlOWO IZ5T7 j
GRONINGEN, 16 nov> in de leden
vergadering van de Kamer van Koop
handel voor Groningen heeft het bestuur
van de Kamer gisteren meegedeeld, dat
van verschillende zijden klachten zijn
binnengekomen over de verslechtering,
sedert de invoering van de zomerdienst-
regeling 1960, van de verbinding uit de
UtrechtrOVinCies "aar 'let noorden
(Advertentie)
nieuwe
k'ngen, wat een ontlasting kan bete-
do"„..Yan de weg door Haren. Met
lon a\nleg v£m dit gedeelte, dat zal
de tussen de Noord-Willemsvaart en
W0raleg Groningen-Haren, zal in 1961
hne begonnen, zo ligt in de bedoe-
ï'unV Y het weggedeelte Eekst-De
hen ln, 1961 met de grondaanko
pen an en begonnen. Gepoogd zal wor-
Schiede|S Z° Snel mogelUk te doen ge-
eTa°ht wordt, dat van de rijks-
hog rtiV -het gedeelte Gieten-Bareveid
in LJaar,.gereed komt. Deze weg
^teokt^6 ^ke richting worden door-
de Wpaen- ten zuiden van de bestaan-
tarwo,LAs«en-R°lde-Gieten, naar Oos
thans ïSi 5e Plahien hiervoor kunnen
gorden L ,.raaf' y°°r de waterstaat
dezp w '"gediend. Te Oosterwolde zal
^elkg g aansluiten op de verbinding
Plaatst- <-• rijkswegenplan wordt ge-
M)k en Groningen Oosterwolde, Steen-
Hom,,T!s™ek e" verder in de
haar aÏY, door de IJsselmeerpolders
Y°or p™sterdam- Vo°rts is er een plan
ra1?* nieuwe verbinding, westelijk
Q^^nAssen naar de weg Bareveld-
MUNSTER, 16 november (UPI)
In Munster is deze week eindelijk het
Pr°ces. begonnen tegen de voormalige
SS-kapitein Paul Kremer. een arts, die
thans 76 jaar oud is. Kremer ls vol-
gens de tenlastelegging betrokken ge
weest bq de moord op „duizenden'' ge
vangenen in de gaskamers van het con
centratiekamp Auschwitz. Hij maakte
deel uit van het medische SS-korps, dat
het toezicht had bij de experimenten,
die in het kamp werden uitgevoerd op
gevangenen. Ook wordt Kremer in de
tenlastelegging verweten, dat hij mede
verantwoordelijk ig voor de dood van
10.717 gevangenen, die in de periode
van september tot november 1942 in
Auschwitz werden vergast. Hele trein
ladingen gevangenen uit Frankrijk, Ne
derland en België werden in die drie
maanden vermoord.
De voornaamste getuige in het pro
ces tegen Kremer is een zekere Her
mann Langbein, die destijds schrijver
was van de kamparts in Auschwitz.
Langbein verklaarde dat op 29 augus
tus 1942 een vlektyphusepidemie in het
kamp uitbrak. Met het oog hierop
werd Kremer door zijn superieuren
naar Auschwitz gezonden, waar hij als
eerste maatregel overging tot het ver
gassen van alle patiënten in de zieken
afdeling. In de hiernavolgende maan
den ging men onder zijn leiding over
tot het vergassen van nog vele ande
re gevangenen.
Langbein zei, dat zeven typistes dag
en nacht bezig waren met het samen
stellen van lijsten, waarop de namen
van alle vergaste gevangenen voor
kwamen. De SS-officieren moesten die
lijsten paraferen om te laten zien, dat
zij er hun goedkeuring aan gaven, al
dus Langbein, die er echter „niet hele
maal zeker" van was, dat ook Kremer
ooit zijn paraaf op een van deze lijsten
had geplaatst.
Andere getuigen verklaarden echter,
dat zij hiervan wel degelijk zeker wa
ren, terwijl Kremer volgens hen ook
persoonlijk de documenten had onder
tekend waarin bevel werd gegeven
1400 personen te vergassen in een pe
riode van slechts vijf dagen. Een dag
boek, dat Kremer in die dagen bijhield,
werd overgelegd om te bewijzen dat hij
eens opdracht had gegeven zes vrou
wen van het leven te beroven door ver
gif in hun aderen te spuiten.
ANSBACH, 16 november (UPI)
In Ansbach is Karl Chmielewski, die
van 1940 tot 1943 commandant was in
het concentratiekamp Mauthausen in
Oostenrijk, officieel in staat van be
schuldiging gesteld. Chmielewski, die
thans 57 oud is, wordt beschuldigd van
moord op driehonderd gevangenen. Het
proces tegen hem zal waarschijnlijk
begin volgend jaar worden gevoerd.
Chmielewski, die officier in de SS
was, had het bevel over het kamp Gu-
sen I, een onderdeel van het complex
Mauthausen. In de jaren dat dit kamp
bestaan heeft zijn er, naar de kamp
administratie heeft uitgewezen, tien
duizend gevangenen om het leven ge
bracht. In 1943 „werkte" hij ook in
Vught.
De driehonderd doden, die Chmie
lewski verweten worden, zijn allen
gevangenen geweest, die op zijn be
vel door SS-mannen met koud water
werden bespoten. De gevangenen
stonden in cementen kelders, die van
boven open waren, en werden bij
voorkeur 's winters natgespoten met
ijskoud water, tot zij bevroren waren,
bewusteloos raakten of verdronken.
Ook heeft Chmielewski verscheidene
gevangenen laten kruisigen.
Chmielewski werd in 1943 uit Maut
hausen overgeplaatst en woonde sinds
de oorlog onder een schuilnaam in
Ansbach. Pas in 1958 is het onderzoek
tegen hem begonnen.
AMSTERDAM, 16 nov. De 79-ja-
rige P. van Gemst is gisterenochtend
om het leven gekomen bij een verkeers
ongeluk. De man stak opeens de Slo-
terweg bij het Nationaal Luchtvaart-
Laboratorium over en werd gegrepen
door een K.L.M.-bus, die op weg was
naar Schiphol. Hij was vrijwel op slag
dood.
(Van onze correspondent)
ALKMAAR, 16 nov. He op Scher
merboezem uitslaande polders in Noord-
Holland, tezamen 70.000 ha groot, onder
vonden de laatste jaren als gevolg van
het overvloedige hemelwater overlast,
omdat Schermerboezem, dat een opper
vlakte heeft van 2000 ha, het water via
de bestaande sluizen en het nieuwe ge
maal te Colhorn, vooral bij ongunstige
wind met snel genoeg kon verwerken.
De toename van de bollencultuur en
de fijne tuinbouwculturen heeft een
volledige waterbeheersing steeds meer
urgent gemaakt. Daarom heeft het
Hoogheemraadschap van de uitwate-
rende sluizen in Kennemerland en West
Friesland in zijn gisteren gehouden
vergadering besloten over te gaan tot
bemaling van Schermerboezem en
daartoe te Den Helder en te Zaandam
(bij- de Wilhelminasluis) een gemaal te
bouwen, respectievelijk uitslaande op
de Waddenzee en het Noordzeekanaal
Het Hoogheemraadschap verwacht bij
de uitvoering van dit kostbare project
van overheidswege een bijdrage in de
kosten te ontvangen.
DEN HAAG, 15 nov. Bij K.B. ls be
noemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau de heer E. J. E. Lücker, hoofd
van de voorbereidingsschool van het
bisschoppelijk college te Roermond, wo
nende aldaar.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 16 nov. De minister
van Binnenlandse Zaken, mr. E. H. Toxo
peus, betreurt het, dat zich de laatste
tüd enkele gevallen hebben voorgedaan,
waarin de gedragingen of het beleid
van een burgemeester tot zijn ontslag
moesten leiden. De bewindsman zegt
dit in de memorie van antwoord op
het voorlopig verslag van de Tweede
Kamer over de begroting van Binnen
landse Zaker voor 1961
Met een in het voorlopig verslag ge
noemd recent geval van rumoer rond
een burgemeester, die in zijn vorige
gemeente ook moeilijkheden gehad
heeft, is kennelijk de vroegere burge
meester van Bruinisse bedoeld, zo meent
de minister. Van een geschil, waarbij
deze burgemeester was betrokken en
dat zou zijn opgelost door een commissie
van onderzoek, is op het departement
en bij de Commissaris van de Koningin
niets bekend. Wel heeft de toenmalige
burgemeester van Bruinisse in het voor
jaar van 1953 een verschil van mening
gehad met de directeur van het Cen
traal Bouw- en Woningtoezicht op
Schouwen-Duiveland over de aanleg
van een rioolwaterzuiveringsinstallatie.
Deze interne aangelegenheid is toen
afgedaan door de commissie van toe
zicht voor het Centraal Bouw- en Wo
ningtoezicht. Aldus minister Toxopeus,
die verder opmerkt, dat de verdienste
lijke wijze, waarop deze burgemeester
zijn functie in Bruinisse heeft vervuld,
zijn benoeming tot burgemeester van
Goes heeft bevorderd. De regeling van
de schorsing van een burgemeester
moet volgens de bewindsman onvol
doende worden geacht en dient daarom
te worden herzien. Een schorsing door
de Kroon kan niet langer duren dan
drie maanden en is bovendien een zeer
ingrijpende maatregel. Vandaar dat in
de praktijk eerder verlof voor onbe
paalde tijd wordt verleend. Schorsing
is ook minder op zijn plaats als er niet
voldoende aanwijzingen zijn om een
burgemeester te ontslaan. De minis
ter acht het echter niet juist om in der
gelijke gevallen ziekteverloi te verlenen.
Politietekorten en -salarissen
Als mogelijkheid om de personeels
tekorten bij de politie te verminderen
ziet minister Toxopeus een verlaging
van de aanstellingsleeftijd. Het direc
te voordeel van deze verlaging is vol
gens de bewindsman, dat tijdelijk uit
een extra groot contingent, namelijk
de categorie van 18 tot en met 22 jari
gen, kan worden geworven. Boven
dien wordt door verlaging een betere
aansluiing aan d eschoolopleiding ver
kregen. Wil dit plan echter slagen,
zo vervolgt de minister, dan zal grote
aandacht --.an de mentale voorberei
ding van le jonge politieman op zijn
taak in de praktijk moeten worden
besteed.
Het tekort van de gemeentelijke po
litiekorpsen bedroeg op 1 oktober 933
man. Alleen al in de drie grote ge
meenten bestond toen een tekort van
688 man. Op die datum telden de op
leidingsscholen van de gemeentepolitie
438 leerlijgen. Het gezamenlijke aantal
sollicitaties voor de gemeenten Amster
dam, Den Haag en Rotterdam bedroeg
sedert 1 januari 2347 man. Als gevolg
van de hoge aanstellingseisen kwamen
slechts 200 personen voor aanstelling
in aanmerking, aldus minister Toxopeus.
Een wezenlijke verbetering van de po-
litiesalariëring acht de bewindsman ze
ker van belang, maar niet het belang
rijkste voor de kwantatieve verbete
ring van de politie en voor de binding
van de thans tot de politiekorpsen be
horende ambtenaren
Over het rapport van de Commissie
Werkclassificatie Politiefuncties merkt
de bewindsman op, dat het geen zin
heeft dit voor publikatie vrij te geven,
omdat het omvangrijk en van technische
aard is en geen concrete salarisvoorstel-
len bevat.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 16 nov. Hoewel de
vlottende schuld van alle gemeenten te
zamen de laatste tijd aanmerkelijk ia
gedaald, blijft de nodige voorzichtig
heid geboden en kan het bestaande stel
sel niet worden gemist. De gezamelijke
gemeenten hebben naast de bestaande
vlottende schuld nog betalingsverplich
tingen tot een bedrag van rond één mil
jard, waarvoor nog geen vaste finan
ciering is gevonden, zo heeft minister
Toxopeus aan de Tweede Kamer mee
gedeeld.
De zogenaamde „kasgeldnorm" is
overigens voor een totaalbeoordeling
geen bevredigende maatstaf. Tegenover
een aantal gemeenten, waaronder ver
schillende grote, die geen of weinig vlot
tende schuld meer hebben, staan een
groot aantal andere gemeenten, waaron
der de meeste middelgrote, waar de vlot
tende schuld nog veel te groot is. De
minister meent, dat het algemeen peil
nog aanzienlijk zal moeten dalen, wil
len de gemeenten binnen de norm de
nodige vrije armslag hebben.
(Advertentie)
««lis
Van Zaandam naar Pisa, van
Pisa naar Parijs en van Parlj's naar
Zaandam.
Kris kras door Europa, overal rijden
Rovers, comfortabel, betrouwbaar
an onvermoeid.
Rover, 'n wagen in de beste zin - de
beste wagen voor zijn prijs, waarin
uitgesproken „kenners" rondrijden,
hun leven lang - omdat ze, aan
zoveel goeds gewend, nooit anders
meer willen dan juist Rover..»
ROVER
lEBERta Imp.: H.C.L. SIEBERS N.V.-AMSTERDAM - STADHOUDERSKADE 143 -Tel. 717844
DEN HAAG, 16 nov. De heer F. E.
Hollander, adviseur voor public rela
tions, heeft gisteren in de Prinses Ju-
lianakazerne alhier voor de vereniging
ter beoefening van de krijgsweten
schappen een lezing gehouden, die de
titel droeg „voorlichting: de vijfde
macht". Hjj stelde, dat een deel van
de wereld thans onderhevig is aan
sterke psychologische agressie van
communistische zijde. Ais gevolg van de
toegenomen militaire kracht van het
westen is het accent van de communis
tische activiteit verlegd naar de
„strijd om de geest". De heer Hollan
der meent, dat de bevolking in Neder
land, zoals ouwens in vrijwel het ge
hele westen, onvoldoende gewapend is
tegen een psychologische aanval uit het
oosten. Zou er, aldus spreker, in ons
land paniek kunnen ontstaan door het
plotseling opdoemen van een ernstig
militaire dreiging en zou het misschien
zelfs mogelijk zijn Nederland met
praktisch uitsluitend psychologische
middelen op de knieën te dwingen?"
De verdediging tegen psychologische
aanvallen zal volgens de heer Hollander
moeten bestaan uit het meer bewust
maken van de positieve waarden waar
op onze samenleving berust en de ac
tieve afweer tegen vijandelijke aanval
len. Ten aanzien van de actieve af
weer is het in de eerste plaats nood
zakelijk de vijand en zijn methoden te
kennen om in staat te zijn de gevaren
te onderkennen en te weerstaan. In ver
band hiermede verwees spreker haar
een Zweeds plan, waarin voorzien
wordt in lessen op scholen in het le
zen van de propaganda en mogelijkhe
den propaganda te doorzien.
De voorlichting ten dienste van deze
verdediging zal echter pas dan effect
sr eren als zij ook geleid wordt via de
kleine groepen waarvan elke Nederlan
der deel uitmaakt. Wat de organisatie
van de voorlichtingsactiviteiten aan
gaat heeft de overheid (bijvoorbeeld de
pas opgerichte staf voor de civiele ver
dediging bij het ministerie van Alge
mene Zaken) de taak het initiatief over
te nemen, de financiering en de docu
mentatie te verzorgen en bovendien
eventueel deskundigen beschikbaar te
stellen. Maar een particuliere organisa
tie dient de uitvoering ter hand te ne
men. Pas als de totstandkoming van
een particuliere organisatie zou falen
zou het werk door de overheid zelf
moeten worden gedaan.
Met de titel van zijn lezing wilde de
heer Hollander niet in de eerste plaats
stellen dat de voorlichting een aparte,
vijfde macht in de verdediging zou moe
ten vormen naast zee-, land- en lucht
macht en de Bescherming Bevolking.
Men kan de voorlichting ook zien als
een onderdeel van de complete civiele
verdediging, indien de voorlichting
maar tot een werkelijke macht wordt
verheven.
