Op het spoor van de waarheid Het verhaal van dr. Wanda Blenska Leprakamp in de stank van rottend nijlpaardevlees mmmmm s Overhemden 9.95 Peek&Cloppenbur Bij pacificatie Baliemvallei drie Papoea's gedood Noodweer of te snelle actie van jonge ambtenaar? De HAV is uw vertrouwen waard! PAPOEA'S KEREN TERUG RIJK AAN INDRUKKEN „Instelling Nw.-Guinea Raad belangrijke stap voorwaarts 25 Dubbele roeping gevolgd Vrouwelijke charme in de bush Tractor kantelt; jongen ver dronken Staatssecretaris mr» Th. Bot deelt mee: Procureurstelling in kort geding Man valt in hooivork Onderzoek gouverneur en procureur-generaal doorkruisten elkaar NA TWEEMAANDS VERBLIJF L. G. Oomen O. Praem. 2 VRIJDAG 18 NOVEMBER 1960 PAGINA 3 KAMPALA, november Dit is het verhaal van de Poolse dr. Wanda Blenska. Zij stond aan het hoofd van het leprakamp in Baloeba en ik ge loof, dat ik haar een bijzondere Vrouw mag noemen. Bijzonder Vooral, omdat ze zo gewoon is. Ze heeft nu tien jaar lang onaf gebroken onder de melaatsen gewerkt. Tien jaar lang heeft ze helemaal alleen de verantwoorde lijkheid voor meer dan 3000 patiënten gedragen. Ze heeft ar men en benen geamputeerd met de regelmaat van de klok en ondanks alle verschrikking, die een leprakamp van nature eigen is, straalt van haar een blijmoe digheid af, die ik werkelijk op natuurlijke gronden alleen niet kan verklaren. Minister vóór verplichte vertegenwoordiging OEGANDA opkdmlip! 20 stuks f. 1. Toscane krimpvrjje glanspop|/n Adelborst no.lr<)„ polyesterboord en manchetten Kenmore Intimiteit... behaaglijkheid... GOUDA kaarsen 1 (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 17 november Bij pacificatie-acties, die vorig jaar onder leiding van een jeug dig bestuursambtenaar in de Baliemvallei in Nederlands Nw- Guinea zijn gehouden, zijn drie Papoea's gedood. Zijn deze Pa poea's neergeschoten uit nood weer of er is al te snel naar het geweer gegrepen? Naar deze vraag wordt een onderzoek inge steld door de procureur-generaal van Nieuw-Guinea, mr. G. W. von Meyenfeldt, die, zoals gemeld, op het ogenblik in Nederland is. Hij is hierheen gereisd om de hoofd persoon in deze affaire, de 28- jarige aspirant-controleur R. G. die met verlof in Nederland ver blijft en zojuist uit Italië is terug gekeerd van de huwelijksreis, aan een verhoor te doen onderwerpen. Als dit voorlopige onderzoek is afgerond zal de procureur-gene raal beslissen of een strafrechte lijke vervolging tegen de be stuursambtenaar moet worden ingesteld. Is dit niet het geval en ziet ook het Hof in Nieuw-Gui nea geen aanleiding de ambtenaar strafrechtelijk te vervolgen, dan zal de zaak ambtelijk worden af gedaan. Dit heeft de staatssecre taris van Binnenlandse Zaken, mr. Th. Bot (Nieuw-Guinea-za- ken), op een persconferentie mee gedeeld. *AV LEVENSVERZEKERINGEN SCHIEDAM TELEFOON (010) 93 04* HAV LEVENSVERZEKERINGEN modern toiletpapier Stijl, Bfeer, stemming:... GOUDA kaarsen l Een dag bi) haar is een verkwikking. 2e heeft niets geëxalteerds en ze weet drommels goed hoe ze zich ook mid den in de bush flatteus moet kleden. Voor haar gast heeft ze Amstelbier en goede sigaren. Haar souper verraadt smaak, zorg en fantasie en 's avonds trommelt ze alle zusters, de pastoor en nog twee Nederlanders bij elkaar voor een paar uurtjes dia's en kleu renfilms. Het is allemaal even vanzelfspre kend en gezellig en ik heb de grootste moeite om me te realiseren, dat ik in een uithoek van Oeganda zit, recht tegen over een eiland dat niemand mag 'je treden, omdat het wemelt van de tsetse- vliegen. Midden in de nacht wordt het echter ineens duidelijk. Er klinkt een schot en op nog geen tweehonderd meter van mijn bed zijgt .en nijlpaard met het daarbij behorende misbaar in elkaar. De volgende dag betekent dat feest. Heel het kamp loopt uit en in de gloeiende zon wordt het beest met bijlen en lange messen opengesneden en in stukken gehakt. De geur, die kilo meters ver doordringt, is onverdraag lijk. Maar de Oegandezen schijnt dat niet te deren. Ze laten geen stukje ongebruikt en overallammen de kleine vuurtjes op, waaron mr. Hypo Wordt geroosterd. Met walging consta teer ik, dat hij schijnt te maken. Voor dr. Blenska is dit routine. Ze is «ven op het strand geweest, heeft Maatregelen getroffen, opdat ook de y'begerige patiënten hun felbegeerde ji^l krijgen en is teruggekeerd tot wat T-) maar haar spreekkamer zal noemen. paradeert het misgewas der i^epping. Ik zie een oude vrouw zon der vingers, met een geamputeerde o^e4' een grotesk gezicht en blinde geb"évwaarvan alleen het wit 's over- gewoek"rrtIk zie een man met een weg- met als vane,?i<iht' zonder armen en Ik zie kinderen ivf1? gezwollen benen, welijke afwijkingen0 meest afschu- en half weggevreten boeten t®el hoe kalm en rustig dr. Blenska haar plannen beraamt om morgen nog een maal door een verdergaande amputa tie te trachten het proces te stuiten. Na een half uur kan ik het niet langer uithouden. Ik loop naar buiten, waar de zinderende stank van het nijlpaard rnjj de adem beneemt. Ik zou het liefst hals over kop weglopen, maar bin nen klatert een hartelijk gelach. Als ik terugkom, staat dr. Blenska tussen drie schaterende wrakken. Ze hebben «en immens plezier. Ze proberen mij erbij te betrekken, maar de pointe ont gaat me. Ik zie alleen verwoestingen. Nu nog, nu ik in Kampala zit te schrijven, overvalt mij de be klemming die voor mij eigen is aan het „St. Francis' Leprosarium". Dr. Blenska ziet dat anders. Ze hee-t alle aanbiedingen voor veel aanlokke lijker posten resoluut van de hand ge wezen en blijft bij haar melaatsen. Ze houdt van het werk. Ze houdt van de mensen en ze ergert zich geel en groen (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 18 nov. Minister Beerman wil in het algemeen ook voor procedures in kort geding de vertegen woordiging van partijen door een pro cureur verplicht stellen. Een voorstel tot wijziging van het Wetboek van Bur gerlijke Rechtsvordering is bij de Twee de Kamer ingediend. De Bewindsman Zegt in de toelichting, dat er altijd on zekerheid heeft bestaan over de ver- plichting om in een kort geding door een procureur vertegenwoordigd te zjjn. Éen arrest van de Hoge Raad (in 1938) spreekt zich voor de verplichte procu- *eurstelling uit, maar aldus mr. Beerman een afwijkende opvatting schijnt niet bij voorbaat onverdedigbaar. Door de wijzigingen in de aard van het kort geding, waarbij het eer regel dan Uitzondering is dat de president aan zi)n beslissing zijn oordeel omtrent Rechtsvragen ten grondslag legt, lijkt be procureurstelling nog meer gewenst. De minister wil hierop echter twee uit zonderingen maken. Bij een kort geding ju eerste aanleg behoeft de verweer der zich niet te laten vertegenwoordigen Sn by een vort geding, waaraan geen dagvaarding is voorafgegaan, is voor ^?en der partijen procureurstelling no- aan vooral veel Amerikaanse publika- ties, waarin de lepra wordt misbruikt om de beminde gelovigen het geld uit de zak te kloppen. Ze laat er mij een hele serie zien. Ik zie namen als die van mgr. Fulton Sheen en ik begrip haar afschuw. „Tien jaar geleden," zegt ze, „was het anders. Ik kwam hier te voet. Ik was de eerste blanke vrouw, die ooit dat gebied betrad en het heeft de pa tiënten tijd genoeg gekost om werkelijk te geloven dat 11 vrouw was. Kinde ren werden vaak door een panische schrik bevangen. Ze gilden als ze bij mij moesten komen en ik herinner mij nog heel goed dat kleintje dat mij met gierende uithalen bezwoer, dat ik haar niet zou opeten. Alleen al het gerucht van mijn verjaardag dreef alle patiën ten het kamp uit. Ze wisten, dat ik vrienden op bezoek kreeg en wie was dan zijn leven nog zeker? Die tijden zijn echter voorbij. Men is nu aan het leprosarium gewend. Sterker nog, wie even een vlekje op zijn huid heeft, komt naar hier: „Dokter, ik heb lepra." Daar kan ik natuurlijk tegenin pra- Soron OEGANDA Kampala^^Mgc."}'3 Entebbe Victorian zie ze ook na een kuur en stel met verbazing vast, dat alle woekering verdwenen is. De man die mij van de foto's aankijkt, heeft een vriende- ïyk open gezicht. „Daarom," zegt dr. Blenska en haar anders zo vrien delijk gryze ogen lichten fel op „haat ik alle huilerige publikaties, die de lepra voorstellen als een van de afschuweiykste verschrikkingen, die een mens kunnen treffen. Het is een ernstige ziekte, zoals er honderd ernstige ziekten bestaan. Als ten, maar dat heeft geen zin. Ik geef dus maar een of ander vitamine-tablet je en ze gaan getroost naar huis. Want ziet u, dat weten ze: Er is een genees middel. Het is zelfs byzonder goedkoop en het levert door de bank genomen de prachtigste resultaten op. Met foto's illustreert ze dit. Weer zieik mensen met die afschuwwek kende, groteske leeuwenkoppen. Ik ze tijdig wordt ontdekt, kunnen wy haar afdoende bestrijden. En de ver schrikkingen, die u hier om u heen ziet, zün de normale verschrikkingen van ieder tropisch hospitaal. Oude gevallen van mensen, die jarenlang met hun kwaal hebben doorgeleefd en eerst hier kwamen op het ogenblik, waarop wij de verdere afbraak machteloos moeten aanzien. Gecompliceerde gevallen van lepra met andere ziekten, waardoor het geneesmiddel ineffectief blijft en uit zonderingsgevallen. Schijnbaar normaal, maar met die ene kleine, wanhopige afwjjking, waardoor elke therapie faalt. Dit leprosarium is er dan ook niet omdat de lepra zo besmettelijk is. Ik woon hier tien jaar en a zoudt hier jaren kunnen wonen. Zonder intiem li- chamelyk contact zult u geen lepra krygen." Het is allemaal waar. Van haar drieduizend patiënten heel Oeganda heeft er 7500 zijn er dan ook maar 250 in dit centrum. De rest vindt u thuis, in de buurt van een van de tweeëntwintig plaatselijke con trole-stations. Sommige daarvan liggen tachtig mijl weg en dat over wegen, waarvan u zich met de beste wil van de wereld geen voorstelling kunt vor men. Heel dat apparaat wordt be stuurd door een tengere, grijzende vrouw van 49 jaar. „Bent u nooit bang?", heb ik ha_ar gevraagd. Want 's avonds gonzen hier duizenden muskieten, de tsetse-vliegen kun je met de hand vangen en van morgen zat weer een giftige slang klem tussen de dorpel en de deur. Ze kijkt mij aan en glimlacht. „Ik heb in Poznan in de ondergrond se gezeten en als je Duitsers en Russen hebt verduurd, kan er weinig meer ge- gebeuren dat je bang maakt," zegt ze. Ik zal het maar geloven, want ze lacht onweerstaanbaar en hoe moet een man duidelyk maken, dat zoveel moed, zo veel vasthoudendheid en vanzelfspre kende blijmoedigheid hem van zijn stuk brengen? Ik weet het niet. Ik weet wel, dat ze ..hulp nodig heeft. Als ze weer eens by u aan de deur komen voor Memisa, M.I.V.A. of Unicef, geef dan maar flink. Misschien komt er iets te recht bij dr. Wanda Blenska. Zij zal er heel bly mee zijn, want de middelen waarmee deze noodzakelpke gezond heidszorg overeind gehouden moet wor den, zijn belachelijk. (Advertentie) ALBERT WELLING (Advertentie) het shirt met de ster vanaf iï:;»ïï WINSCHOTEN, 18 nov. Te Vriescheloo zyn gistermiddag de land bouwer J. Olsder en diens 16-jarige zoon terecht gekomen onder een tractor met aangekoppelde hegploeg, die van een brugje gleed en in een kanaaltje kantel de. De vader kon nog bijtijds worden gered; de jongen is verdronken. DELFZIJL Gistermorgen veronge lukte de heer H. Dorenbos uit Wolden- dorp, toen hy van een strohoop in een hooivork viel welke hem in de hart streek trof. Waarschijnlijk is hij uitge gleden. De heer Dorenbos was ge trouwd. ARNEMUIDEN Gisteravond reed de 27-jarige C. Cruiq met zyn fiets te gen een stilstaande vrachtauto. Hy werd ernstig gewond naar het ziekenhuis in Middelburg vervoerd, waar hy kort na aankomst overleed. De man heeft waar schynlyk door de duisternis en de he vige regen op de weg de auto niet zien staan. (Advertentie) Zoals gemeld is deze zaak aanleiding geworden tot een conflict tussen de procureur-generaal in Nieuw-Guinea en de gouverneur, dr. P. J. Platteel. Op het ogenblik, dat er op ambtelijk niveau een onderzoek werd ingesteld naar de gebeurtenissen in de Baliem vallei, kwam de procureur-generaal - via praatjes op de sociëteit in Hollan- dia - op de hoogte van de zaak. Ook hy besloot een onderzoek in te stellen en hiermee was het conflict geboren. Het gouvernement was namelijk van oordeel, dat de procureur-gene raal zich van een onderzoek moest onthouden, omdat het er zelf al aan bezig was en de zaak nog niet in handen van de justitie was gegeven. Bovendien kwam de vraag aan de orde of mr. Von Meyenfeldt niet zou treden in een beoordeling van het landsbelang en van het beleid, waar toe hy niet gerechtigd is. Moet hy zich niet bepalen tot strafrechtelijke aspecten, zo vroeg men zich af. De gouverneur, die de procureur-gene raal onder zyn gezag heeft staan, maar niet bevoegd is hem te gelas ten een vervolging te staken, kon mr. Von Meyenfeldt er niet toe bren gen van zijn onderzoek af te zien. Het beleidsonderzoek, dat mir of meer het justitiële onderzoek zou overlappen, werd gestaakt. Half september had de procureur- generaal zyn onderzoek afgerond op het verhoor na van de betrokken be stuursambtenaar. Hy gaf de wens te kennen daartoe naar Nederland te ko men, maar kreeg daarvoor van het ministerie pas toestemming nadat de minister van Binnenlandse Zaken een bezoek had gebracht aan Nieuw-Gui nea. Het werd inderdaad beter geoor deeld dit verhoor, gedachtig aan de jongste „censuurkwestie" en het gees telijk klimaat in Hollandia, in de (Advertentie) VERZEKERD KAPITAAL RUIM 1 MILJARD GULDEN „koelte en rust van Holland" af te ne men. De procureur-generaal, die zich buiten zyn ambtsgebied bevindt, zal de bestuursambtenaar niet zelf mogen on dervragen. Hy zal wel bij het verhoor, dat dezer dagen plaats zal vinden, aan wezig zyn. Uitnemende verdiensten Over de gebeurtenissen in de Baliem vallei is thans het volgende bekend. De vallei werd in 1956 voor het eerst door het bestuur betreden. De eerste twee jaar werden benut voor de bestudering van taal en gewoonten van de bewoners en voor de aanleg van een luchtlan- dingsbaan. In 1958 kon men zich gaan wijden aan de pacificatie. Deze was hard nodig, want een groot deel van de ongeveer 80.000 in de Baliemvallei woonachtige Dali's leven in een vrij- tol waeIrbSiiVh0e°trtdUrende stammenoor- ïog, waarDij net zeer wreeH topo-nat dodPrni1kSr»ïielfon er ™eWrrdadn dufzend fn fw'+„ ioo,viüge bestuursambtenaar (afgestudeerd meester in de rechten) kreeg de zware opdracht deze stam- menoorlogen, die vaak berusten op wraak en weerwraak, te beëindigen. Hy slaagde daar wonderwel in. Het aantal slachtoffers van de stammen- kryg werd in vrr korte tyd terugge drongen tot nog geen honderd per jaar. Voor zijn uitnemende verdiensten werd (ie ambtenaar dit jaar benoemd tot rid der in de t rde van Oranje-Naussau. Mr. Bot deed een sensationeel boekje open over de situaties waar in de aspirant-controleur soms was komen te* verkeren. Deze werden voornameiyk veroorzaakt door de plaatselijke machthebbers als tove naars en hoofdmannen, die hun van oudsher gevestigde macht snel zagen tanen ten gunste van het bestuur. In een plotseling uitgebroken varkens pest zagen zy een mooie gelegenheid hun autoriteit terug te winnen door dat van de blanken te ondergraven. Een aantal hoofdmannen probeerden hun stamgenoten te doen geloven, dat de ernstige veeziekte de schuld was van het bestuur. Een bepaald opper hoofd ging nog verder; hy vertelde, dat de geweren van de politie wel knalden, maar verder geen kwaad konden doen. Zelf was hij onkwets baar en hij zou dat bewijzen door de jonge controleur eigenhandig te do den. Besloten werd missie- en zen- dingsposten te overvallen. Het be stuur kwam op de hoogte van de ac tiviteiten van deze Papoea en de con troleur kreeg de opdracht de man te arresteren. Volgens de nu bekende gegevens kwam de controleur tijdens deze expe ditie plotseling oog in oog te staan met de agressieve hoofdman, die zijn tegenstander met geheven speer op wachtte. De controleur liep door om de man U arresteren, maar toen hy de man genaderd was werd de toestand zo gevaarlijk, dat hy het nodig achtte de man neer te schieten. Ook de adju dant van de hoofdman werd doodge schoten, maar het is, naar men zegt, nog niet bekend wie dit heeft gedaan. Dat zal het lopende onderzoek moeten ophelderen. Het derde geval gebeurde tijdens een andere expeditie. De con troleur zou toen plotseling omsingeld zyn geweest door een groep wilde krij gers. Hij sloop weg, maar kwam ge heel onverwachts tegenover een Pa poea te staan, die hem bedreigde. Ook toen is er op de man geschoten. Er werden op de gehouden bijeen- (Van onze verslaggever) AMSTERDAM, 18 nov. „Wij be schouwen het als een groot voorrecht in Nederland te zijn geweest. Wij zuilen met de ervaringen, die wij hier hebben opgedaan ons voordeel doen. Wij zijn getroffen door de openhartigheid en de hartelijkheid, waarmee men ons hier in Nederland is tegemoet getreden en wy gaan rijk aan indrukken terug. In het bijzonder betreft dit de ontvangst van onze delegatie door koningin Juliana en prinses Wilhelmina". Aldus de voorlichtingsambtenaar bij het gouvernement van Ned. Nieuw Gui nea, de heer M. Kasiepo, tijdens het ge sprek, dat hij gisteravond op Schiphol met persvertegenwoordigers voerde vóór het vertrek van het vliegtuig, waarmee het zevental autochtone lands dienaren, na een tweemaandelijkse oriëntatiereis uit Nederland naar Nieuw Guinea terugkeert. De heer Kasiepo, die als woordvoer der optrad, zei voorts grote waardering te hebben over de wijze waarop het moei" ltjke werk van de pacificatie wordt ver richt. Hy noemde in dit verband spe ciaal het werk van missie en zending en van het bestuur. „Gelooft hen nief!" Niet zonder nadruk zei de heer Ka siepo zich er over te verbazen, dat Nederlanders nog steeds luisteren naar wat Indonesiërs zeggen. Zijn ervaring met Indonesiërs is, dat zij gemakke lijk iets beloven. Aan die beloften mag men generlei waarde hechten. Of dif zyn persoonlijke opvatting is? Daarop antwoordde de heer Kasiepo, dat hij er van overtuigd is, dat zeker 80 procent van de bevolking van Ned. Nieuw-Guinea er net zo over denkt. Uit hoofde van zijn functie reist hij veel en spreekt hy velen. In dit ver band zei de heer Kasiepo op een latere vraag, dat de invloed van de Indone sische radio-uitzendingen naar Ned. (Advertentie) cent per rol. komst ook nog andere bijzonderheden bekend over het beleid van de ambte naar. Zo gal de staatssecretaris toe, dat de ambtenaar meer dan eens zyn toevlucht heeft moeten nemen tot li chamelijke kastijdingen van Papoea's. Soms heeft hij hun bij wijze van straf een „pak op hun achterwerk" met een gummistok laten geven. Hy meende dit te moeten doen, omdat slaag de enige straf is die indruk op de Papoea maakt. Gevangenisstraf bijvoorbeeld wordt eerder als een „premie" dan als een straf ervaren. Men beschouwt het als een voorrecht daar gratis eten te kry gen. Een andere reden voor de lyf- straffen is de omstandigheid dat een Papoea, die een vrouw rooft of een varken steelt, door man of eigenaar op de gruwelijkste wijze gemarteld wordt, als deze hem te pakken krijgt. Als nu de ambtenaar een benadeelde Papoea geen genoegdoening had gegeven door diens vijand een pak slaag te laten ge ven, dan zou hy ongetwijfeld het recht in eigen hand hebben genomen, wat op zijn beurt tot weerwraak zou hebben geleid. Zo ontstaan vaak de stammen- oorlogen. Jm deze zelfde reden heeft de ambtenaar eens een aantal hutten in een dorp laten afbranden als be straffing voo.' een soortgelijke daad ge pleegd in een vijandig dorp. Aanstoot over methoden Er is niet bevestigd, dat de zaak over de pacificatie-methoden aan het rollen is gebracht door de missie of de zending, die "rnstig aanstoot zouden hebben genomen aan het optreden van de betrokken ambtenaar. Een belangrijk juridisch aspect van deze zaak is de afbakening van be voegdheden, die aan de orde is. Voorts zullen eruit wellicht conclusies kunnen worden getrokken, die zullen leiden tot het uitgeven van nieuwe richtlijnen by de pacificatie-acties. De moeilijk heid is echter, dat elk concreet geval zijn eigen facetten heeft, die nooit ge heel door voorschriften kunnen worden gedekt. Weer een ander aspect zal zich voordoen als het tot een gerechte lijke vervolging - wat nog lang niet i,e- ker is - zal komen. Het is namelyk bekend, dat er by andere pacificaties ook doden zijn gevallen, waarvoor de betrokken bestuursambtenaren nooit aansprakelijk zijn gesteld. Nieuw Guinea niet van enige bete kenis is. Zy die uitzendingen beluisteren weten, dat het propaganda is. Over de bemiddelingspoging van de Maleise premier Tunku Abdul Rah man, antwoordde de heer Kasiepo op een desbetreffende vraag, dat hij niet zou weten met welk recht de tunku zich opwerpt als bemiddelaar. Een driehoeksgesprek over Ned. Nieuw Gui nea acht de heer Kasiepo en hij zei daarmee ook de gevoelens van zijn reis genoten te vertolken niet noodzake lijk. De toekomst Zyn gedachten en die van velen on der de bevolking gaan uit naar een Me- lanesische federatie als de staatkundi ge toekomst van Nieuw Guinea. Voor alsnog achten de autochtonen de instel ling van de Nieuw Guinea Raad een belangrijke stap voorwaarts. Van het harde werken der landskinderen, die bewust Nederlands tot voertaal hebben gekozen, is afhankelijk wanneer zij toe zullen z|jn aan zelfstandigheid en zelf beschikking. Moge het zijn: zo spoedig mogelijk, aldus de heer Kasiepo. Het is hem bekend, dat van Australische zijde geen bezwaar zal worden ge maakt tegen een dergelijke keuze, in dien de bevolking van dat deel van Nieuw Guinea daartoe komt. Hij denkt in verband met deze fede ratie ook aan de eilanden ten oosten van Nieuw-Guinea o.a. Salomons. Kasiepo tijdens zijn persconferentie. De heer Kasiepo zei desgevraagd verheugd te zijn over activiteiten van particuliere maatschappijen. Hij juicht investeringen, die de openlegging en economische bedrijvigheid bevorderen, van harte toe. (Advertentie) J~~\e Witheer L. G. Oomen M heeft twee maal gehoor gegeven aan een roeping. Want behalve, dat hij priester is, vervult deze 37-jarige Norber tijn een taak als medicus. Een jaar werkte hij als zodanig in het Eindhovens St.-Jozefzieken huis, een half jaar in het r.-k. Binnenziekenhuis in dezelfde stad en nog enige tijd in een ziekenhuis in Zwolle. En nu, gaat hij binnenkort, als internist en specialist voor kinderziek ten naar een in aanbouw zijnd ziekenhuis in een van de meest in ontwikkeling zijnde gebieden van onze aardbol, in het Mand la- district in het hartje van Indië. Witheer Oomen gaat zich voegen bij zijn ordegenoot J. van Schijndel, die directeur-chirurg van dat ziekenhuis is en de heer en mevrouw HensenDe Regt, die daar als resp. gynaecoloog en röntgenlaborante arbeiden. Dokter Oomen zal in Indië, waarheen hij 28 november ver trekt, niet als een volslagen vreemdeling arriveren. Hij is er al eerder werkzaam geweest. Twee jaar, van 1948 tot 1950. Hij was in die tijd werkzaam in de zielzorg in een jungle-statie. Maar het bleek moeilijk met de inwoners in contact te komen. Er was de traditie van de eigen godsdienst en er was een grote nood in alles. De jonge Witheer Oomen begreep, dat de Kerk slechts vaste voet kan krijgen als de naasten liefde in concrete praktijk werd gebracht. Een der^ grootste nodenin dat deel van onze wereld is de povere medische en hygiënische verzorging van de inheemsen. Indië heeft vele zeer knappe medici en er komen er jaar lijks nog een verheugend aantal bij, maar de artsen zetelen veelal in de grote steden. Het platteland, waar 85 procent van de bevolking woont, komt aan verzorging te kort. Dokt er Oomen vertrekt enthousiast, naar zijn nieuwe dubbele arbeids terrein. waar zijn drie „team-genoten" al met ongeduld uitzien naar het „nakomertje". Hij zal dan mede zijn stevige schouders kunnen zetten onder het aangevangen werk, de bouw van het „jungle-ziekenhuis" met 250 bedden bij Jabalpur, even onder de Kreeftskeerkring. Het eerste gedeelte van hel centrale gebouw is al gereed, zodat er poliklinisch al zo het een en ander kan worden gedaan. Maar men moet vlot verder werken, want vier maan den van het jaar, in het regentijdperk, kan er niets gedaan worden. En men wil, begrijpelijk, zo snel mogelijk zover zijn, dat men volledig aan het eigenlijke werk kan beginnen. Dokter Oomen is van mening, dat het aller minst zal meevallen de mensen daar voor behandeling naar de polikliniek te krijgen en het zal nog minder eenvoudig blijken om bijvoorbeeld van de moeders gedaan te krijgen, hun kinderen voor enige tijd in het ziekenhuis achter te laten, als dat voor de genezing nodig is. „We zullen het vertrouwen nog helemaal moeten winnen en dat kan nog heel wat jaartjes kosten." In het Mandla-district, waar het ziekenhuis opgetrokken wordt en dat een grootte heeft van ongeveer de helft van Nederland, wonen zo'n zeshon derdduizend mensen, van wie er ongeveer twee-en-een-half duizend katho liek zijn; een fiks arbeidsterrein dus. Een arbeidsterrein, dat echter naast de andere problemen ook nog het vervoersprobleem kent; er loopt maar één vrij behoorlijke weg door die streek. Vooral in de regentijd zal het grote moeite kosten, de zieken naar het ziekenhuis te krijgen. Aan de bouw van het „jungle-ziekenhuis" bij Jabalpur hebben de inwoners van Eindhoven heel wat figuurlijke steentjes bijgedragen. Reeds twee jaar is hier een actie gaande „Operatie" zegt men om in stijl te blijven om het medisch team materieel te steunen. Circa 188.000 gulden heeft men in de lichtstad reeds bijeengebracht middels allerhande activi teiten. Daarom was het vanzelfsprekend, dat dokter Oomen gistermiddag in Eindhoven officieel afscheid kwam nemen in een bijeenkomst, waar de ambassadeur van Indië en mevrouw Tandon, de burgemeester van Eind hoven, ir. H. Witte, de deken van Eindhoven, mgr. H. Heezemans en tal van Eindhovenaren van hun belangstelling kwamen blijk geven. Dokter Oomen kreeg de verzekering mee, dat er op Eindhoven te rekenen valt in het verder „aandragen van de steentjes" voor het ziekenhuis.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 3