Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | 21 november 1960 | pagina 11

In Ludwigsburg doorgraaft
men het verleden

Door snel ingrijpen

JONGETJE GERED

Heerlen

I

Franz Josef Strauss

STIERENEK EN SIERLIJKE VINGERS

PRISMA

^ERATIE IN

Infiltratiepoging
in Ned. N.-Guinea

gesprekken met

3$

TWEE NIEUWE „RAUTER-ZAKEN" in onderzoek

VRIJDAG gesprek met
Abdul Rahman

Bemiddelingspoging

Ned. Nieuw-Guinea

Pacificatie Baliem

Missionarissen op de
bres voor controleur

H uw elijks geschenk
voor koning Boudewijn

m

V-

Er zouden „enkele
aanwijzingenzijn

door

Emery Kelen

MAANDAG 21 NOVEMBER 1960

PAGINA

*t is een derderangs blad, 1 republiek, het draagt d
- A' die het verzameld heeft,

A X maar goed, het hangt in de
ty kiosk. „Neue Weltschau".
tj t Zal de oplage zijn? Enkele
jjJ^llen duizenden exemplaren,
ik van een Duitse collega.
(ju*01, een vierkoloms kop brengt
Weekblad op de voorpagina

DUITSERS (III)

opgewarmd bericht uit Ar-
jpitinië, waarin verteld wordt,
j at Eichmann niet alleen een Jood
>S' doch dat hij ook geboren is in

j^aël. Hij zou derhalve geen
Jvjits staatsburger zijn en dan,
a'dus de publikatie, kan het Duit-
Se volk ook niet aansprakelijk
&esteld worden voor Eichmann's
^andaden. In deze geest gaat het
I erhaal verder. Er wordt nog wat
d- en uitgepraat over het ver
gil tussen nazi's en Duitsers in
algemeen, maar de teneur
de schreeuwende koppen is
^Paald onverkwikkelijk. Als ik
ae2e publikatie met enige reser-
Ves het blad is zeker niet
*ePresentatief voor de heden
daagse Duitse pers voorleg aan
r* Wolfgang Haussmann, minis-
I6r van Justitie in Baden-Würt-
Ghiberg, laat zijn reactie niets te
Mjfelen over: a. Eichmann is
een Duitser; b. ook al was hij
®eeh Duitser, dan zou men daarin
J'een excuus kunnen vinden voor
de misdaden der nazi's tegenover
de Joden. „Wij doen alles om de
nazi-misdadigers op te sporen en
te berechten", aldus minister
Haussmann. Zijn collega in
Nocrdrijnland-Westfalen, dr. Fle-
hinghaus, zegt het aldus: „De een
vindt het nuttig, dat de zaken nog
eens precies worden uitgezocht,
rG ander zegt: waarom dit alles
v!u, ft°g oprakelen, maar deze
zbn Kke reacties> juist of onjuist,
zakelijk; een rechtsstaat is
de n5an zichzelf verplicht tegen
Te ^d OP te treden".

Stijl, sfeer, stemming.
GOUDA kaarsen I

Een surpp|Se

ja, natuurlijk! Maar dan een

die hèt succes wordt van de

hele avond-

een Prisma horloge!

Uw eigen horloger heeft een

ruime sortering-van 49.7» af.

het goede Anker-horloge

^tiiju

SALOMON
BUIZEN

De kroning van een bruidspaar Huwelijk volgens
Slavisch-Byzanfijnse ritus Treffende plechtigheid in
Den Haag.

"mister robinson"
schoenen zijn voor
zien van de nieuwe,
ideale "footline" bin
nenzool die op
unieke wijze geheel
gevormd is naar de
natuurlijke lijn van
de voet.

5 belangrijke
voordelen in de
"mister robinson"-
"footline"

(om voeten gezond
te houden)

a
o

e

u

a>

34.5°

Nieuwe fiets

Gouden zuster"

Tintelend spel van rijke glansen,
GOUDA kaarsen 1

Enorme kei

In Spaans milieu

_Sra.pl T-Ti-i 7Hii HorTinlvP

jp he/p^igsburg, dicht bi) Stuttgart,
B va raal bureau voor de opspo-
ffelle oorlogsmisdaden („Zentral-
yeMoieun La"desjustlzverwaltungen zur
brechen'"rir„nationalsozialistischer Ver
bakken de kPi1 .uit een van de kaarten-
ftiann te vooreen-Ad°" Otto Eieh-
führer Referent „SS-Obersturm-
hauptamt, Abteilung Iv^chssicherheUs-
*9 maart 1906 te Solingen. Opfer: Un-
£®stimmte Anzahl von Juden." Dat is
•Eichmann.

Het genoemde centraal bureau is
gemeenschappelijke instelling van
?e Westduitse „Lander". Het recht
materieel en processueel, in de
ondsrepvbliek overal gelijk, maar
justitie van de verschillende lan-
diph een vergaande zelfstan-

vl. i Hierdoor konden wat de
hint ginS van nazi-misdrijven betreft
'aten ontstaan: een gebrek aan sa-
hi. ang in de vervolging en zelfs
C"T Uitblijven van vervolgingen. De
a,e in Ludwigsburg nu is eind
Von* pPgezet om in deze lacunes te

Het bureau onderzoekt de
hST1aden, die gepleegd zijn buiten
'arritorium van de huidige Bonds-

Advertentie

over aan de
officier van justitie in de plaats, waar
de hoofdschuldige van een bepaald
complex misdaden verblijf houdt of
gearresteerd is. De medeschuldigen
komen dan in dezelfde plaats voor
het gerecht.

De leiding van het bureau berust bij
Oberstaatsanwalt Schule, die onlangs
nog een bezoek heeft gebracht aan de
Verenigde Staten, waar hij microfilms
beeft laten maken van stukken uit de
nazi-tijd, die na de oorlog in Ameri
kaanse handen gekomen zijn. De cen
trale staat in verbinding met vele in
stellingen in het buitenland, zo bijvoor
beeld met het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie te Amsterdam. Dr.
Schule deelt mee, dat zijn bureau twee
nieuwe zaken onderhanden heeft, die
verband houden met misdaden van
Rauter in Nederland. Het I echter iog
te vroeg hierover nu al bijzonderheden
openbaar te maken: dit zou het onder
zoek kunnen schaden.

De „Zentralstelle" is ondergebracht
in de „Landesgefangnis" van Baden-
Württemberg. De merkwaardige erva
ring, die men als Nederlander onder
gaat wanneer men thans een Duitse
gevangenis binnenkomt, zinkt in het
niet bjj de schokkende ervaring van de
inzage van het vele materiaal over
Duitse misdaden, dat hier bijeen is

{Advertentie)

DEN HAAG, 21 november Naar
in officiële kringen wordt vernomen
heeft de minister president De Quay
aan Tunku Abdul Rahman, de pre
mier van Malakka voorgesteld om op
vrijdag 25 november in Den Haag het
gesprek te voeren over de bemidde
lingspoging van de heer Raman inza
ke Ned. Nieuw Guinea. Bij dit gesprek
sal van Nederlandse zijde ook minis
ter Luns aanwezig zijn. De heer Abdul
Rahman heeft de regering laten weten
dat hjj vrijdag om 13.10 uur op Schiphol
aankomt.

DEN HAAG, 19 nov. Een aantal
missionarissen, werkzaam in de
Baliemvallei in Nederlands Nieuw-
Guinea heeft zich opgeworpen als
verdediger van het beieid van de 28-
jarige bestuursambtenaar R.G. bij
diens pacificatie-acties in deze streek.
Zoals gemeld wordt er door de
procureur-generaal in Nieuw-Guinea,
mr. G. W. von Meyenfeldt, die evenals
de bestuursambtenaar op het ogenblik
in Nederland verblijft, een onderzoek
ingesteld naar de omstandigheden
waaronder drie Papoea's bij deze
acties zijn gedood.

Enkele missionarissen hebben een
rapport opgesteld onder meer over
moeilijke omstandigheden waaronder
de betrokken ambtenaar onder de
oorlogszuchtige Dani-stammen zjjn
werk moest doen. Dit rapport is ge
ruime tijd geleden al ter hand gesteld
aan de resident, die met het ambtelijk
onderzoek naar de gedragingen van
mr. G. bezig was. De missionarissen
menen te kunnen oordelen over het
beleid van de controleur omdat zij vrij
nauw met hem hebben samengewerkt
en met de omstandigheden ter plaatse
bekend zijn. Pater H. Verheijen
o.f.m., missionaris in Nieuw-Guinea
en thans met verlóf in Nederland, acht
het niet juist commentaar te geven
alvorens overleg te hebben gepleegd
met mgr. dr. R. Staverman o.f.m.,
apostolisch vicaris die nog deze
maand uit Nieuw-Guinea naar
Nederland zal vertrekken, overigens
om andere zaken af te handelen.

Wel zei hij, dat de missionarissen
zich nooit met bestuurszaken inlaten
maar dat zij zich wel verplicht achten
in de bres te springen voor iemand
die belasterd en beroddeld wordt.

DEN HAAG, 19 nov. Het comité
van Belgisch-Nederlands-Luxemburgse
samenwerking wil aan koning Boude
wijn en dona rabiola de Mora y
Aragon een geschenk aanbieden ter
gelegenheid van hun huwelijk op 15
december. Het nationaal hoofdbestuur
van het comité Benelux heeft daar
voor een aparte girorekening (giro
rekening 1844 van Pierson, Heldring
en Pierson te 's-Gravenhage onder
vermelding van „huwelijksgeschenk
hiiHIng Boudewijn") geopend, waarop
aan dit geschenk kunnen
worden gestort.

Oa^'-EN, 19 nov. Het hart van de
ipjhstJantje Leune uit de Amster-
teï h.' 1" Heerlen, die bü het spe-
ku de water van een zinkputje ach-
J. a»n .Waning van zijn ouders terecht
a» A >.ort erna door de chirurg dr.

"Uytendiik. di« vprhnndpn is

ta? iet «J^ytendyk, die verbonden is
bi?Ataor i?* Josephziekenhüis te Heer-

waar
eer op

Ue" t^ Wraagd öuvtendi>k dee,de

biju*>or BHPMi

hiaSs _en operatieve ingreep, waar-
On werd toegepast ,weer op

tje" d*sgev-Chl- Dr" Buytendük deelde
»Oprtt,lahs ttgd meR- dat het jonge-
dr. '"«akt naar omstandigheden vrij
control blijft onder voortduren-
Dat e staan.

dVn aUeri-ng? 1.even Sered kon worden
shene ren instantie te danken aan
reactie van de 28-jarige m«n-

(Advertentie

rïeA^erdo^^3113' die eveneens

in de Amsterdamstraat woont Bii ziin
thuiskomst zag hij da' een kiein kihd
tot aan de schouders toe in een zink
putje lag. Het gaf geen tekenen van le
ven meer. Na de kleine uit het water
te hebben gehaald, paste de heer ChriV
tiaans, echter zonder resultaat, kunst
matig eademhaling toe. Toen buren
kwamen toelopen om hem te assiste
ren, is hij de straat opgelopen met het
voornemen een arts te waarschuwen.
Op dat moment passeerde toevallig
een politiewagen van de verkeersschool
der rijkspolitie te Maastricht, die op
zijn verzoek direct stopte.

Met deze wagen werd het jongetje in
snel tempo naar het Sint Josephzieken
hüis overgebracht. In de hal stond een
assistent van dr. Buytendpk, die het
kind van een der politiemannen over
nam en het in looppas naar de opera
tiekamer bracht, waar dr. Buytendnk
onmiddellijk ingreep. Het hart moet vol
gens onze zegsman in het ziekenhuis op
dat moment reeds enkele minuten, doch
minder dan tien, stil hebben gestaan.
Over de toedracht van het ongeluk is
weinig bekend. Zoals vaker, speelde Jan
Leune met een buurjongetje van twee
achter de woning van zijn ouders. Het
is niet bekend hoe het kind te water is
geraakt omdat een rooster het zinkput-
je normaal afdekte.

gebracht. Er is uiteraard een volledige
kaart van het net van concentratiekam
pen en er zijn van de verschillende
kampen afzonderlijke plattegronden. Er
hangen grote Duitse stafkaarten aan
de wanden, waarop ook de kleinste
plaatsen, die bezet zijn geweest, terug
te vinden zijn. Men heeft voorts een
ware bibliotheek van oorlogsliteratuur
in vele talen. De diepste indruk maken
echter wel de foto-albums, die het bu
reau heeft aangelegd. Albums, waarin
men, zorgvuldig bij elkaar gezocht, op
namen vindt van deportaties en con
centratiekampen, van mishandelingen,
executies enz. Er zijn foto's bij, welke
kennelijk genomen zijn door SS-ers, die
zich in hun luguber bedrijf zo verlus
tigd hebben, dat zij het niet konden na
laten hun misdaden op de gevoelige
plaat vast te leggen. Talrijker zijn
echter de foto's, die genomen moeten
zijn met het oogmerk belastend docu
mentatiemateriaal voor later te verza
melen. Het geeft achteraf tenminste nog
enige troost, dat er heel wat Duitse
militairen en burgers zijn geweest, die -
meestal uit schuilhoeken, vaak niet zon
der risico's - de misdaden van hun land
genoten hebben gefotografeerd en die
eigener beweging dit materiaal ter
beschikking van de opsporingsinstantie
hebben gesteld.

De elf juristen, afkomstig uit de
verschillende „Lander", die in Lud
wigsburg bezig zjjn met het doorvor
sen en grosperen van de gruwelen
uit de Hitiertjjd, worden dag in, dag
uit geconfronteerd met een zee van
misdadigheid. Sterker: zij zoeken die
confrontatie. Een hunner zegt mij
desgevraagd: „Wu mogen dit verle
den niet laten rusten, maar het gaat
's avonds na het werk wel eens aan je
zenuwen vreten". Ik stel hier een op»
merking naast van Dr. van Dam van
de Centrale Joodse Raad: „Een echt
schuldgevoel ten opzichte van de Jo
den vindt men eigenlijk alleen bÖ de
genen, die persoonlijk onschuldig zijn."

Een typisch geval van het totaal ont-
v'an een schuldgevoel over de
nazi-tijd heb ik in Berlijn meegemaakt.

1 bet Centrum van de Berlijnse da-
meskledmgiminstrie werd onze groep
Nederlandse journalisten ontvangen
door een mijnheer, die Nederlands
trachtte te spreken. Hij deelde mee met
e_en Nederlandse vrouw getrouwd te
zijn. Tijdens zijn uiteenzetting begonnen
zijn Nederlandse toehoorders zich toch
wat onbehaaglijk te voelen. Wie is deze
man? Het bleek Willi Janke te zijn, de
„Pressedezernent", die van mei 1940
tot februari 1942 in Den Haag de
leiding had van de persafdeling
van het „Rijkscommissariaat". Dat
deze man, die zich gemakkelijk afzijdig
had kunnen houden, het niet kon laten
tin weer een groep Nederlandse journa
listen te ontvangen, tekent zijn onbe
schaamdheid. Niet onvermeld mag ech
ter blijven, dat het hoofd van de pers
dienst van Berlijn de heren van het
modecentrum over deze brutaliteit een
brief op poten heeft geschreven.

Men ziet: het beeld «ertoont sterk
contrasterende kleuren. Het gemak,
waarmee sommigen het verleden weg
wuiven, is ergerlijk. Maar het eerlijke
streven aan de andere kant om in boe
ken, toneelstukken, films, televisie-uit
zendingen, cabaretnummers en niet op
de laatste plaats in het justitiële onder
zoek met het verleden tot klaarheid te
komen verdient respect.

TON ELIAS

(Advertentie)

ROTTERDAM

PERSOONSHAVEN 68 TEL. 77316

(Advertentie)

praedicaat: "goed
gekeurde pasvorm
op anatomische
grondslag"

"footline" binnen
zool

'original goodyear"

kernlederen zool

"sanitized"

C
O
CL
O

0

1

P

i.

c

p

Nd de kroning door de priester houden de getuigen geruime tijd de twee kronen
boven de hoofden van bruid en bruidegom.

model 6942

in zwart en in
de nieuwe
modekleur
"brasil"

uw beste vriend is „mister robinson"!

DEN HAAG, 21 november Een
woordvoerder van het ministerie van
Binnenlandse Zaken heeft gisteren in
antwoord op vragen meegedeeld, dat
„er ongeveer vijf dagen geleden aan
de zuidwestkust van Nederlands Nieuw-
Guinea een infiltratiepoging schijnt te
zijn geweest". HU kon - jen inlichtin
gen verstrekken over de plaats van
herkomst of over het aantal van de in
filtranten. Het ministerie had „enkele
aanwUzingen" voor een dergelijk
voorval ontvangen, maar deze waren
zo_ vaag dat de woordvoerder, naar hij
zei, er op dit ogenblik „werkelUk geen
verstandig woord over kon zeggen".

DJAKARTA, 21 november (Reuter)
Een woordvoerder van het Indonesische
ministerie van Buitenlandse Zaken heeft
meegedeeld, dat hem niets bekend
over 'n infiltratiepoging in Ned. Nieuw-
Guinea.

n de kerk van O.L. Vrouw van Goe
de Raad aan het Bezuidenhout te
Den Haag zijn gisteren Carolus
Goosen en Maria Theresia Mook in het
huwelijk getreden. Dat wij hiervan
melding maken in onze kroniek vindt
niet alleeij z'n oorzaak in het nogal
ongewone feit van een huwelijksslui
ting op zondag, doch ook in de voor
ons land zeldzame wijze van huwe
lijkssluiting: het was een plechtigheid
volgens de Slavisch-Btjzantijnse ritus.
De bruid en de bruidegom, beiden Ne
derlanders, hebben jarenlang meege
zongen in het koor, dat de heilige
diensten voor de Slavische emigranten
in Den Haag pleegt op te luisteren.
De twee koorleden wilden nu ook in de
Oosterse ritus trouwen. Met speciale
toestemming van de bisschop van Rot-
i terdam geschiedde dit in een gewone
parochiekerk.

In de Slavisch-Byzantijnse ritus gunt
men zich nog de tijd voor zo'n plech-
tigheid. Om twaalf uur werd begonnen
met de H. Mis, opgedragen door Pa-
i ter Methodius, O.F.M. Cap. De „God-
1 deltjke Liturgie van Onze Heilige Va
der Joannes Chrysostomos" duurde
tot half twee. Daarna was er een
kwartiertje pauze en hierna volgde de
i huwelijkssluiting met ceremonieën, die
1 tot bij drieën duurden. De volle kerk
heeft deze langdurige plechtigheden
echter met grote aandacht gevolgd.
De prachtige Russische gezangen wer-
den uitgevoerd door 'n gemengd koor
o.l.v. Caecilia Andriessen.

Achter in de kerk werd om te begin
nen de „Ritus der verloving" gehou
den. Het is weinig bekend, maar er
bbstaat in het kerkelijk recht eer offi-
S ciële verloving: de belofte van twee
mensen aan elkaar om te trouwen. De
verloofden ontvingen bij deze plechtig
heid van de priester hun ringen. In de

febeden van deze ritus kwamen talrjj-
e verwijzingen naar het Oude Testa
ment voor: „Want Gij, Heer, hebt ge
leerd een pand te geven en er altijd
trouw aan te blijven: door een ring

werd Jozef de macht in Egypte ge
geven, door een ring ontving Daniël
roem in Babylonië, door een ring werd
de trouw bewezen van Thamar..."

Vele Bijbelse figuren - Adam en Eva
Abraham en Sara, Isaak en Rebekka,
Jakob en Rachel, Jozef en Aseneth,
Zacharias en Elisabeth - werden ook
genoemd in de „Ritus der kroning",
die op het priesterkoor werd gehou
den, waar het bruidspaar in processie
heen was geleid. De sluiting van het
huwelijk is in de Slavisch-Byzantijnse
ritus eigenlijk niet meer dan een ad
ministratieve formaliteit. Het hoogte
punt van de plechtigheid is de kroning
van bruid en bruidegom door de pries
ter: De getuigen (voor wie apart werd
gebeden: „Gedenk ook, Heer onze
God, de bruidsjonkers...) hielden daar
na geruime tijd de twee kronen boven
de hoofden van man en vrouw. Een
zeer treffende ceremonie, zoals er ve
le waren in deze ritus. Na enige
prachtige gebeden („Vul hun huis met
graan, wjjn, olie en alle goeds, opdat
zij ook aan de behoeftigen geven";
„Dat zij de zonen van hun zonen mo
gen zien als nieuwgeplante olijven rond
hun tafel"), na lezing van Epistel en
Evangelie en talrijke smekingen kre
gen bruidegom en bruid beurtelings
uit hetzelfde glas gewijde wijn te drin
ken.

Vóór dt slotzegen werd er in de kerk
gelegenheid gegeven tot feliciteren.
Het liturgisch formulier zegt met even
zoveel woorden: „Daarna komt men
het bruidspaar gelukwensen en kus
sen"... Het was een bijzondere erva
ring dit alles mee te maken.

Piet van Veldhoven heeft in Hoo-
gerheide een fiets gekocht. Het
moest een goed karretje zU".
zei hö tegen de handelaar Lodewijks,
een rUwiel waar hU jaren mee kon
doen. Piet heeft er een beetje ver
stand van, want dit was de derde
nieuwe fiets, die hU in zUn leven
kocht. Met de twee vorige heeft hij
telkens dertig jaar gedaan en de nieu
we flets moest zeker niet minder zUn-
Piet van Veldhoven wordt door de
graaf en de gravin de Chambure
iieel gemoedelijk „Ons Pietje" ge
noemd en dat ig wel begrijpelijk,
want hU loopt nu al 61 jaar op het
luisterrUke landgoed Mattemburgh
nis tuinman rond. HU is in maart
van dit jaar 91 jaar geworden en zal
vermoedelijk wel de oudste in actie
ve dienst zijnde tuinman van ons land
zijn. Een loper is Piet dus nooit ge
weest, hU is in die jaren zo met het
landgoed en met de bewoners ver
groeid, dat hU zich alleen maar moei-
IUk kan herinneren wat hp vóór die
61 Jaar heeft gedaan. In ieder geval
kocht hU zestig jaar geleden zUn eer
ste fiets bU Van Mechelen, de grond
legger» van de huidige Uzc"fïiet®rÜen
in Bergen op Zoom. ZUn tweede kar
retje kwam uit Ossendrecht en daar
heeft hU ook weer dertig jaar plezier
van gehad.

Piet van Veldhoven woont nu, na
dat hp jarenlang zUn eigen huishou
dentje heeft gedaan, bU zUn schoon
zoon in de Vianenstraat in. De twee
kilometer naar Mattemburgh legt
h|j vier maal per dag op zijn nieuwe
fiets af. Maar 's zondags trekt hU er"
nog wel eens op uit om een tochtje
door de prachtige bossen te maken.
En in ieder geval gaat hU naar Put
te om .zUn weekrantsoen van twee

Advertentie

Vandaag is soeur Maria Rombouts
van de zusters J.M.J, in haar zie
kenstoel naar de kapel van het
klooeter ,.St Cunara" in Heeswpk ge
bracht. Daar werd het feest ingezet, dat
rond het feit, dat zü vUftig jaar geleden
in de orde intrad, wordt gevierd. De
zoon van haar broer, pater Rombouts
van de Paters Conventuelen, droeg hier
de H. Mis op. En verder is het een ge
zellig huiselijk feest geworden, waar
aan ook werd deelgenomen door fami
lieleden van de „gouden zuster".

Soeur Maria heeft een belangrijk deel
van die vijftig jaar gevuld met arbeid
in het onderwijs, in het bUzonder het
m.u.l.o.

pakjes Beise shag op te halen. Zul
ke goeie zware is in Nederland niet
te krijgen, weet hU te vertellen. Wie
Piet in de tuin aan het werk ziet, ia
er van overtuigd, dat hU ook zUn der
de fiets nog zal verslijten.

Tussen de legerplaats Oldebroek en
Nunspeet, midden in de nieuw aan te
leggen autosnelweg Amersfoort-Zwolle
is een enorme kei opgegraven met een
omtrek van plus minus zeven meter,
twee meter hoog en een getaxeerd
gewicht van plus minus acht ton.
Deze kei zal op de Klaterweg op het
terrein van „Kansas" een plaats vin
den.

'iiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiimiiiiiiiiiiimiimiHiiiimiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiii

In het midden van de dertiger
jaren drong uit het Duitsland van
Hitier de volgende anekdote tot ons
door: een arbeider op een fabriek
van kinderwagens vertrouwde een
vriend toe: „Mijn vrouw verwacht
een baby en ik heb dus verschillende
onderdelen van de fabriek gestolen.
Maar toen ik ze in elkaar zette,
bleek dat er een machinegeweer te
voorschijn kwam."

Zeker, het Duitsland van Ade
nauer lijkt niet op dat van Hitier.
En ook is de situatie in Europa niet
dezelfde; niettemin waart het spook
van de openlijke of geheime Duitse
herbewapening door dit werelddeel.
Het verontrust de Russen en de Po
len en ook do Engelsen. De Britse
socialist Richard Crossman heeft
Franz Josef Strauss, de Westduitse
minister van defensie „de gevaar
lijkste man van West-Europa" ge
noemd.

Vóór ik mij neerzet om over een
man te schrijven, bestudeer ik zo
veel mogelijk foto's van hem. Het
publiek heeft over het algemeen groot
vertrouwen in foto's, maar ik heb
ontdekt, dat er minstens even veel
slechte foto's als slechte tekeningen
zijn. Als ik de desbetreffende man
persoonlijk ontmoet draait het dik
wijls op een openbaring uit.

Foto's van Strauss, zoon van een
slager in München, tonen hem als
een volwassen stier. In werkelijkheid
is hij niet meer dan een kalf. Het
hoofd, de- nek en de schouders ge
tuigen van veel kracht, maar aan
de uithoeken spitst de zaak zich fijn
tjes toe. De benen en armen bunge
len er een beetje bij en Europa's
meest gevaarlijke man heeft kleine
voeten en korte, dikke handen met
sierlijke vingers, waaraan nagels
als rozeblaadjes.

Alles bij elkaar doet Strauss mij
denken aan een van die jonge ossen,
die men in boerenvak-bladen ad
verteert als „alleen maar vlees en
géén beenderen."

Ook zün gelaat vertoont opmer
kenswaardige tekenen van fijnbe
snaardheid. Hij heeft een kleine neus
en een strak gespannen huid, die zo
f(jn van weefsel is, dat de bloedva
ten op zün wangen te zien zijn. Hl)
heeft ztjde-achtig haar dat weigert
overeind te blijven staan en men
ziet dan ook gewoonlijk een lokje
over zijn voorhoofd hangen. Strauss
"eelt het mummelende mondje van
een baby, wat zonder meer duide-
lgk maakt, dat de onderkaak inge
vallen en smal is. Ofschoon het een
vruchteloze bezigheid zou zijn voor
een jury te bepleiten dat Strauss
een slanke man is, is het in zijn mas-

m

sieve body duidelijk genoeg waar te
nemen, dat met zijn dikte ook een
vleug slankheid samengaat.

In normale omstandigheden en
dan bedoel ik ook een internationa
le, persconferentie tijdens welke een
staatsman zijn beste beentje pro
beert voor te zetten is Strauss
een bescheiden en plezierige kerel
HU vouwt zün kleine handen en zit
er volkomen ontspannen bp als h'

met de beschaafde bariton van een
forse parochie-geestelijke vragen be
antwoordt.

Maar als ik naar zijn platte, bre
de voorhoofd kgk en naar het com
pacte hoofd-nek-en-schouder-com-
plex, kan ik het ook niet helpen, dat
ik hem zie als een menselijke dyna
mo: een in elkaar opgaan van vet
en spieren, van gewiekstheid en stu
wende kracht.

Niettemin heeft bü een man als
Strauss, met zulke opvallende ken
merken van fijngevoeligheid, die
stuwende kracht maar een wankele
ondergrond. Het dikke en het fra
giele kunnen niet tegelUkertü'd en
tezamen de grondslag vormen voor
kracht. En dus kunnen wü consta
teren, dat hij een gladde diplomaat
kan wezen, maar dat hü ook een
brutale, over-impulsieve, met argu
menten smütende kerel is, die om
zün dwingende ambities waar te
maken niet zijn vuisten, maa zijn
scherpe ellebogen gebruikt.

Wü kunnen verwachten dat Strauss
evenals andere menselüke dynamo's
als Khroesjtsjev of Churchill, een
goed gesmeerde, soepel lopende
geest heeft, die hem een nimmer ha
perende vloed van ideeën, een merk
waardig geheugen voor details, boer
tige slagvaardigheid, het vermogen
zich geliefd te maken, en een zeker
talent voor het uitlokken van moei
lijkheden, waarborgt. HU is een rea
list en een veelzüdige organisator en
zoals andere soepbalachtige organi
sators is hü een werkezel, die wordt
gefascineerd door de problemen van
alledag.

Ik ben er van overtuigd, dat het
mogelgk is, dat de vorm van
iemands lichaam van invloed is op
zün politieke gestalte. Daarom kan
ik Franz Josef Strauss niet als een
gevaarlijk man zien. Hjj heeft hele
maal niet het Juggernaut voorko
men van het razende militarisme,
zoals dat wel het geval is met zün
Sovjet-Russische tegenligger, Maar
schalk Malinovski. Als hjj gewoon
het vak van geschiedenis waar hü
een doctorsgraad in heeft behaald
zou doceren of worstjes zou ver
kopen aan haveloze arbeiders in de
ouderlijke slagerswinkel in Schwa-
bing of als hü alleen maar een droe
ve, dikke minister op een onderge
schikte post zou wezen, dan zou nie
mand er ook maar aan denken hem
gevaarlü" te noemen.

Maar de laatste keer dat ik hem
zag, werd hü vergezeld door 'n Duit
se generaal in uniform, een monu
ment van een vent, hoog opgericht
op een paar paarde benen, ónder de
medailles, schuilgaand achter on
derscheidingstekens en lauwertak
ken.

Deze twee mannen samen Strauss
„gedekt" door die totem-paal van een
Duitse generaal, wiens tanden bloot
gelegd worden door een voorvader
lijke grüns, waaraan ieder mense
lijk mededogen volkomen ontbreekt,
deze twe mannen samen zün er de
oorzaak van, dat Britse en Sovjet-
Russische harten in Britse en Sov
jet-Russische schoenen zinken.

Strauss verzekert ons geregeld,
dat een Duits leger in deze dagen
slechts denkbaar is als een geïnte
greerd deel van het defensie-systeem
van de NAVO. Het zjj zo.

Maar ik kan niet nalaten in dit
verband Gertrudè Stein's gedicht van
de roos, die een roos is, te parafra
seren. „^.en leger is een leger en
zal altijd een leger blijven", hoe
je het ook bekijkt. Het heeft zijn
eigen mogelijkheden in zich; en mei
legers is het als met konüne. men
kan nooit zeggen waar ze op een
gegeven moment op af gaan.

(Copyright ABC-press

Een hartelijke ontvangst, waarbij flamenco-dansen niet ontbraken, viel de Sint
te beurt bij diens bezoek aan de ambassadeur van Spanje in Den Haag.

tagnetten kletterden, de gitaren met
vuur bespeeld werden en er wervelend
gedanst en plezierig gezongen werd:
een feest waar zelfs St. Nicolaas wel
even van stond te kyken en dat zo in
spirerend werkte op zjjn zwarte knech
ten dat zü zich niet meer konden be
dwingen en zich ook als dansers op
het tapüt begaven.

Ongekend Spaans is het zaterdag
middag toegegaan bü de offi
ciële ontvangst van St.-Nicolaas
door de ambassadeur van Spanje, her
tog de Baena in zün residentie aan de
Lange Voorhout in Den Haag. Aller
eerst het décor: een prachtig oud
huis met paleisachtige zalen, over
stroomd door vrienden van de ambas
sadeur, Nederlandse autoriteiten, le
den van het corps diplomatique, allen
met hun kinderen en als büzondere
gasten een twintigtal jongens van het
internaat Hareveld uit Gelderland. De
ze jongens hadden St. Nicolaas ge
schreven via de ambassadeur en een
uitnodiging voor dit feest als antwoord
gekregen. Voor de deur een uitgelaten
menigte en op eemtapüt wachtend het
Spaanse Flamenco-gezelschap Fiesta
Gitana, dat de bisschop met zang en
dans welkor zou heten. Deze Span
jaarden, die vreemd genoeg St. Nico
laas voor het eerst in Den Haag moch
ten ontmoeten, keken hun ogen uil
toen zü het uitgebreide gevolg van dc
Sint, bestaande uit Zwarte Pieten op
scooters, gebruinde senorita's te paard
vervaarlük uitziende lansiers en me!
sinaasappels beladen ezeltjes, zagen
voorbütrekken. Nauwelüks was St. Ni-
colaas - heel moeizaam in verband
met zün kleding van zün pa„rd ge
stapt en do„r de ambassadeur welkom
geheten of het Spaanse vuur brandde
los: vanaf een klein balkonnetje zette
[een Andalusiër een prachtig folkloris
tisch lied in, waarna beneden de cas-

Later, toen de Sint eenmaal de re
sidentie van de ambassadeur was bin
nengeleid. werd het een even gezellige
als chaotische plechtigheid. De aan
dacht van de meer dan honderd aan
wezigen verdeelde zich over het fla
menco-gezelschap, dat ook binnen
weer speelde en een uitreiking van
een speciale penning, die St. Nicolaas
de ambassadeur namens het Alge
meen Haags Comité aanbood uit dank
baarheid voor de vele Spaanse sier-
poppen die de hertog twee jaar gele
den aan het comité cadeau had ge
daan. Een verloting van deze poppen
had duizenden guldens opgebracht, die
waren besteed voor aanschaf van re-
validatie-autootjes en -fietsjes voor de
nieuwe Haagse school voor gehandi
capte kinderen. De toespraken werden
hierbü in echt Spaanse stül uitgespro
ken, maar de kinderen op de bijeen
komst hadden meer aandacht voor de
talloze geschenken die zü namens de
ambassadeur in de handen kregen ge-
stopt. Ten slotte verloren alle aanwe
zigen hun Hollandse kalmte, voor zo
ver nog aanwezig, toen het sein gege-
ven werd de welvoorziene buffetten
eer aan te doen. Zoals gezegd: chao
tisch, maar gezellig.