Er zijn ook vluchtelingen die naar de DDR teruggaan Kennismaking met de vrijheid leidt soms tot vereenzaming De verklaring van Moskou srt'sffi it ^"ssss Toon Hermans weer thuis Bandopnamen en auteurs rechten O G r Nog veel werk in Duitsland Machtsovername in Vientiane HET PROBLEEM VAN DE DUITSE WELVAART „ÏNTERUNIF LAOS VRIJDAG 9 DECEMBER 1960 PAGINA 7 ,5 H A kÊMm BUITENLANDSE KRONIEK ifca&relichfc... Éérlijk licht 1 De vluchtelingenstroom uit de Sovjetzone van Duitsland staat reeds jarenlang in de belangstel ling. Er is echter een andere be weging, die heel wat minder aan dacht krijgt, de beweging in om gekeerde richting: van de Bonds republiek naar de Sovjetzone. Het aantal mensen, dat bij die bewe ging betrokken is, vormt maar een fractie van het aantal, dat het communistische regiem ontvlucht, doch dit mag geen reden zijn er achteloos aan voorbij te gaan. De motieven van degenen, die de Sovjetzone verlaten, zijn gemak kelijk te begrijpen; ze beantwoor den precies aan de voorstelling, die het westen heeft van een com munistisch bewind. Wat kan iemand echter bewegen de vrij heid de rug toe te keren? Als het om zeer domme lieden of verra ders gaat, is de verklaring niet zo moeilijk. Bepaald intrigerend wordt de zaak echter, wanneer men weet, dat er ook onder de vluchtelingen mensen zijn, die het na verloop van tijd in de Bonds republiek niet kunnen uithouden en die dan weer terugkeren naar de Sovjetzone. Het is moeilijk exacte gegevens te krijgen over deze terugkeer, maar dr. Nahm, de staatssecretaris van het mi nisterie voor vluchtelingenzaken enz., deelt er desgevraagd toch wel iets over mee. De vluchtelin genstroom van oost naar west bestaat voor circa twintig pro cent uit alleenkomende jonge mensen beneden de 24 jaar. Van die jongeren gaat ongeveer tien procent na enige tijd weer terug naar de Sovjetzone. Waarom? Er zullen gevallen bij zijn van jonge mensen, die uit het oosten weg gingen uit een zekere lust naar avontuur en die na enige tijd van de nieuwe ervaring genoeg heb ben. Zeker zijn er ook gevallen bij van een groot heimwee. Doch daarmee is niet alles verklaard. GESPREKKEN MET DUITSERS (SLOT) SPAAR VOOR UW KINDEREN spaarregeling. Pwfcnm* Den Haag J roet de Zilveren huwelijksgeschenk Vuilnisbelt goudmijn KaarslichtGlansrijk blij-spell Adellijke basiiiek „Verzustering7' i ,rf KINGiSIZE: Punctuele lieden hebben uitge maakt, dat de verklaring, die eenstemmig is goedgekeurd door ue confer en, j van 81 communistische Partyen in Moskou, ruim 18.000 woor den telt. Het blad van de communis tische party van de Sovjet-Unie, de >>Pravda", heeft die verklaring dinsdag JE afgedrukt. Temidden van de woor denvloed staat één alinea, die mis schien wel de kern van het document ts. Deze alinea luidt als volgt: „De •rvaring opgedaan by de ontwikkeling Jan de socialistische landen vormt een "ewjjs temeer, dat wederzydse bystand en steun en het gebruik maken van alle voordelen van eenheid en solidari teit van de landen van het socialisti sche kamp, primaire internationale voorwaarden zyn voor hun prestaties en successen. De hoop van imperialis ten, renegaten en revisionisten, dat er een splijting zal optreden in het socia listische kamp, is op dryfzand gebouwd en is gedoemd teloor te gaan. Alle socialistische landen koesteren de een heid van het socialistische kamp als nun oogappel.'' Twee van de voornaamste deelne mers aan de conferentie, de Oostduit- 8er Ulbricht en de Pool Gomulka, hebben na hun terugkeer uit Moskou de nadruk gelegd op de eenstemmige erkenning, dat de oorlog niet langer als onver mijdelijk behoeft te worden gezien Ook in de meeste westelijke com mentaren wordt deze vaststelling Uit de verklaring op de voorgrond ge- Plaatst en uitgelegd als een overwinning Voor de Russische premier en partij leider Khroesjtsjev. Dat de commentaren in deze richting gaan, stemt overeen met de eerdere berichten over ideologische menings verschillen tussen de communistische partijen van de Sovjet-Unie en China. De Chinezen verweten de Russen, dat zy Lenin hadden verraden door te stre ven naar schikkingen met de imperia listen en door af te zien van het ge bruik van revolutionair geweld om de macht te veroveren. Verder stond het hun niet aan, dat de Sovjets „bour- geois-nationalistische bewegingen on dersteunden en de belangen van de communistische partyen in de pas onafhankeiyk geworden landen opoffer den." Zy verweten de Sovjets ontrouw ®an de taak, die hun door de Oktober revolutie op de schouders is gelegd, alsmede een duidelijke neiging er hun gemak van te nemen. Een keer of wat is in Chinese artikelen en redevoerin gen ook min of meer de draak gesto ken met de angst, die de Russen zei den te koesteren voor de gevolgen van een kernoorlog. Een van de zes hoofdstukken, Waar- de verklaring van Moskou is verdoold, is nu geheel gewild aan de verschrikkingen van een kernoor log en aan de stelling, dat een derge lijke oorlog niet onvermijdelijk is. Op dit punt hebben de Chinezen dus stel lig een concessie gedaan. Zij hebben zich in drie weken onderhandelen (het beraad, dat aan de Moskouse verkla ring van november 1957 vooraf ging, duurde drie dagen) door de Russen laten overtuigen, dat een derde we reldoorlog zou uitlopen op een ther- monucleaire ramp voor de gehele mensheid. Welke middelen de Russen daartoe te baat hebben genomen, is niet bekend, maar in ieder geval heb ben zy zich nu meer diplomatieke el leboogruimte verschaft. Waar het dus op neer komt is dat de vreedzame coëxistentie van tactisch argument (als hoedanig het ook wel door Lenin en Stalin is gebezigd) wordt Verheven tot een deel van de doctrine. Nu moet echter de vreedzame co- vjjjtentie wel worden onderscheiden rity» yreedzame coöperatie. De verkla- vreeafe, °P dat punt heel expliciet: De het Prii?e coëxistentie betekent niet tegendeefeYen van de klassenstrijd. In- talistisch^ j.',' klassenstrijd in de kapi- heidsbeweggen en de nationale vrij- hankelijke «eb?e"Lde koloniale en af- door worden aai?^n moeten er juist kent devreedzame8ec^.?kkerd Ook bete- zoenin" tussen <ie0existentie geen ver- ideeën te verwerkeiyken. idealistische gezegd: de verklaring stStkla'e taal minst alle botsingen en alie on?u<u-Z^n het vooruitzicht, die nog net niet:t"? een oorlog leiden. Op zyn m.nst^tot het is te vrezen, dat de Chinezen in de verklaring hier en daar nog best een ontsnappingsclausule kunnen vin. den. Heeft Khroesjtsjev derhalve een pyrrhus-overwinning behaald Hiet is mogeljjk. Maar dan zal jhen eerst moeten beseffen, dat zijn ®ege nog iets verder reikt. In zyn openingsrede voor„7 -„nimri £artyCongres heeft hy op 27 ja yan het vorig jaar in wat toen e j®gens de Chinezen zeer tegemoetko mende passage werd geacht egd, dat alle socialistische landen on geveer tegeiykertyd de fase van net jfftre communisme zouden bereiken, r^t was en ander geluid dan T.S. Ste; CjJhyan tevoren in Voprosy Filosofn j®.1a laten horen. Deze schreef: De Sov- Co n'e zal als eerste de fase van het tpmmunisme bereiken, waar ieder pres- ]T®rt naar vermogen en ontvangt naar „fboefte. De verklaring van Moskou on v, nu duideiyk, dat de Sovjet-Unie d» uet ogenblik met succes werkt aan sch ouw van een volledig communisti- den maatschappy en dat andere lan- bgb van het socialistische kamp op zyn een beg°nnen zün met de bouw van S„L„ ontwikkelde socialistische maat- epbfPPij- Ook wordt nog eens duideiyk lana dat de Sovjet-Unie de andere strevJ1 van het socialistische kamp vol- j?kt aanvoert en tot voorbeeld strekt. der~e3® stelling van het Russische lei- Chino p is in het kader van Russisch- «iese besprekingen in het verleden bleoL-Va]?er geaccentueerd. Maar later hun v, altyd, dat de Russen op hen r5urt belangryke concessies had- in isMy10?*®" doen, meestal op econo- niet «i terrein. Het zal vermoedeiyk varon lang duren, voordat we er- hebhl waaru't hie concessies ditmaal held \ÜLibestaan. Om niet zal de een- wel niet verworven zün. (Advertentie) Dr. Nahm zegt: „Er is ook een crisis van de eenzaamheid. Wanneer men aan jonge vluchtelingen by hun aan komst in het westen vraagt „En wat wil je nu gaan doen?", dan krijgt men niet zelden een verwonderde reactie. Men verwacht, dat wy zullen zeggen wat ze moeten gaan doen. De jonge ren in de Sovjetzone zyn opgegroeid „in de colonne"; zij hebben niet ge leerd zelf hun weg te zoeken. Wanneer men het deurtje van de vogelkooi open zet, vliegt de kanarie er uit doch hij keer terug, want hij kan niet meer voor zichzelf zorgen. Vergeet niet, dat in de communistische dril niet alleen de zweep gebruikt wordt, maar ook het suikerklontje." ls,8ped er aan te herinneren, centuppi ^ir.;n0g altÜd over een pro- ben Rml^g aantal gevallen heb- vermeldpn Hift1 ls bet van belang te lonmên rifp H?21 de tien Procent der uulralrd korenVdt m^g gaan T communistische propaganda !2 tenslot- uit de wiskunde by: „Dan zyn de te™ men x en y van de vergeiyking opge lost." e Men kan bi) sommige vluchtelingen waarnemen hoe de politieke propagan da in Oost-Duitsland leidt tot het den ken in simpele schema s, waaruit niet iedereen zich direct kan losmaken. Ge steld eens, dat het IJzeren Gordyn van vandaag op morgen plotseling opge trokken zou worden, dan zou men de merkwaardigste dingen beleven by de aanpassing tussen oost en west. Niet alleen omdat de gehele maatschappe- ïyke structuur in het oosten zo ver vormd is, dat ze hoegenaamd niet meer past by die in het westen, maar pok omdat in het westen met welke onvolkomenheden dan ook het de- "cratische denken op gang is geko- schn J.6™!)! het oosten na de nazisti- tatuur1 atuur een communistische dic- Men rnrf verwerken heeft gekregen. samengaan van katholieken en pro testanten in de C.D.U. alleen iets voor de overgangstyd zou zijn. Er js echter een eenheid gegroeid, die ik niet njeer zou willen missen. We ver schillen wel eens van mening, maar wezeniyke moeiiykheden hebben we nooit gehad. Dit zeg ik niet om een mooie politieke verklaring af te leg gen. Ik méén het." Op godsdienstig gebied worden er in West-Duitsland voorts frisse initiatie ven ontplooid, misschien niet zo in_het oog springend als in Frankryk, doch stellig eveneens getuigend van een be hoefte aan levenswarm christendom. Er is een grote missionaire belangstelling Er is by protestanten en katholieken Veel vernieuwing in de kerkenbouw. En natuuriyk is er nog zoveel meer, dat dat positief aangemerkt mag worden. Maar: er is ook een zeer brede mas sa, voor welke de zin van het leven grotendeels schynt te bestaan uit de vijfdaagse werkweek in plaats van de zesdaagse en de Mercedes in plaats van de Volkswagen. Het klinkt hard, maar m de grond van de zaak verschilt het streven van velen in het westen 5? er£ veel van hetgeen men in Oost-Europa poogt te bereiken. De Sov jetmens heeft er dan echter nog altijd de ideologie van de party by. Wat is het geesteiyk élan, hetzij christeiyk, hetzij humanistisch geïnspireerd, van het nieuwe Duitsland? Dominee Lange in Hamburg-Wilhelmsburg tracht de jeugd te binden door in zpn kerk rock- 'n roll te laten dansen. De foto's ge ven het beeld van een allerwonderiyk- ste vertoning: deinende en draaiende jongens en meisjes onder een groot kruis voor het altaar van de evange- lisch-lutherse kerk. Deze krampachtige poging om een contact tot stand te brengen is een uitzondering, zeker. Maar ze illustreert iets van de moei iykheden om het nieuwe Duitsland een bezieling te geven moeilijkheden, waarmee de Bondsrepubliek overigens niet alleen staat. In Geiselgasteig bij München, Euro pa's grootste fiimstad, krpg ik een na gemaakt kerkhof te zien, dat moet die nen voor een Father Brown-film. Het kerkhof is zo sfeervol geïmiteerd, dat ik er bijna ingetogen bij word. Als men op de kruizen boven de graven (board met een mastiekbedekking of zoiets) klopt, klinkt er echter een holle klank. (Advertentie) De mees! gerooide fi'Kersigaref m Amerika in Nederland verkrijgbaar. 20 si. f X— AMSTERDAM, 9 dec. Na een ver blijf van byna drie maanden in Oosten rijk en Duitsland is Toon Hermans don derdagavond in Nederland terugge keerd. Hy arriveerde op het Centraal Station, waar hy hartelijk werd verwel- k°md door zijn echtgenote. lot half januari gaat Toon Hermans C uitrusten van de vermoeienissen van 1 de afgelopen tournee, tydens welke hy vijf weken in Wenen is opgetreden, één week, m Innsbrück en vijf weken in München. jn die tijd ga ik heerlijk i langs de zee lopen, met de kinderen spelen, naar de TV en naar voetballen kijken en myn teksten wat byschaven," zei Toon. „Daarna ga ik mijn tournee door Duitsland vervolgen met voorstel- lingen in Hamburg, Stuttgart en Frankfortin zyn flat in Zandvoort liggen tientallen uitnodigingen voor uitvoeringen in Nederland op hem te wachten, maar Toon Hermans zal die pas kunnen aanvaarden na de tweede helft van zyn Duitse toernee. Tenslotte staat hem voor het volgend jaar dan nog een serie voorstellingen in Beriyn te wachten. Hoe hij Duitsland vond? „Ik heb het allemaal erg leuk gevonden. Als u wilt weten hoe het publiek myn optreden heeft gevonden moet u maar iemand I in Wenen of München opbellen, zelf i kan ik dat niet zo beoordelen." Twee keer is de one-man-show van 1 Toon Hermans door de televisie op film vastgelegd. In Wenen zal men zpn programma met Kerstmis vertonen en de Duitse televisie heeft in april een tv-uitzending van zijn show op het pro- j gramma staan. Ook heeft Toon Her- mans een contract getekend voor enige korte tv-programma's, die tijdens zijn volgende toernee in München zullen worden uitgezonden. Daarnaast heeft hy dan nog enkele aanbiedingen gehad om in films te gaan spelen. Hy denkt er over om tydens zyn verbiyt m Ber iyn een van deze aanbiedingen te ac cepteren, maar concrete plannen heeft de Nederlandse cabaretier nog niet.- AMSTERDAM, 9 december In West-Duitsland moet iedere bezitter van een geluidsbandappar at jaarlijks tien Mark betalen aan auteursrechten. De GEMA, het Duitse bureau voor de ze rechten, is volgens berichten uit Bonn tot deze heffing moeten over gaan omdat „voor de muzaekkunste- naars de bandrecorder even catastro faal werd als de benzinemotor voor de paardenkoets is geweest". Volgens be rekeningen van de GEMA zou alleen in 1959 door opnamen van muziekwerken op privé-geluidsbanden een bedrag van meer dan twee en half miljoen Mark aan tantièmes, auteursrechten en honoraria voor uitvoerende kunste naars verloren zyn gegaan. Ook de grammofoonplaten-industrie ondervond de weerslag van de recorders. Hoe ligt dit, voor onze oosterburen zo brandende, probleem in ons land? Met deze vraag heeft het ANP, de heer H. Schaffers, adjunct-directeur van de stichting exploitatie mechanische re productierechten van auteurs (Stemra) benaderd. „Wy" hier zyn te dezer za ken onafgebroken diligent", aldus de heer Schaffers. Invloed van het parti culier opnemen op geluidsbanden is ook in ons land bespeurbaar, zy het (nog) niet in catastrofale afmetingen. Een eventuele aanpak zal in ons land overigens niet eenvoudig zyn. Het pri- vé-gebruik van mechanische reproduk- tie is in onze auteurswet duideiyk om schreven. Blijkens de bestaande juris prudentie moet „privé-gebruik wor den geïnterpreteerd als „gebruik in fa miliekring". Voor het ten gehore bren gen van op banden vastgelegde muziek c'. in het openbaar daaronder be grepen besloten vergaderingen is men auteursrecht verschuldigd. Mocht ook in ons land het nadeel door bandrecorders voor de auteurs, platenfabrikanten en uit voerende kunstenaars wezeniyk veront rustend worden, dan zou de oorzaak daarvan kunaen liggen in een op gro te schaal ontduiken van de auteurs wet op dit punt. Controle op het ge bruik van banden in het openbaar, juist waar men zelf meent niet-open- baar te zijn, is uiteraard byzonder moeilhk. Ofwel aldus de heer Schaffers de oorzaak moet dan ge zocht worden in een massaal toepas sen van geluidsbanden als wetteiyk ge tolereerd privé-gebruik. Gaat inderdaad voor de betrokkenen een catastrofe dreigen dan zo be sloot de heer Schaffer zal slecht» een doeltreffende wetswyziging daarte gen een dam kunnen opwerpen. (Advertentie) e Belgische ambassadeur F. X. baron van der Straten Waillet heeft gis teren voor het eerst in zyn resi dentie in Den Haag een huweiyksge- schenk getoond, dat by het huwelijk van koning Boudewijn en dona Fa- biola zal worden aangeboden. Hij betuigde zpn waardering voor het feit, dat zovele in Nederland wo- nende Belgen hebben gevolg gegeven j aan de oproep voor bydragen aan dit geschenk, maar hy had er nog meer j bewondering voor, dat ook een byna even groot aantal Nederlanders spon- taan zijn gift zond aan de Belgi- sehe ambassade. Na overleg werd be sloten de opbrengst van alle giften te besteden aan een collectief ge- schenk, bestaande uit enkele stukken j oud- en nieuw Hollands keurzilver. Het zyn geworden een paar zeer fyne 1 originele Louis XVI-kastanj evazen knop, vervaardigd in Amsterdam in 1791; een paar antieke originele Louis XVT-kandelaars, vervaardigd in Am sterdam in 1793 door W. Paap, hoog 83 cm.; een paar grote Louis XVI- kandelaars, gemaakt in Voorschoten, eind XlXe eeuw; een antieke zilve ren kraantjeskan, Louis XVI, ge maakt in Holland eind XVIIIe eeuw en tenslotte een paar zilveren hanen, voor deze gelegenheid gemaakt in Schoonhoven. Dit koninklyk huweiyksgeschenk zal morgen en woensdag in Den Haag worden tentoongesteld in de Belgi sche ambassade. Ook by de avond receptie in Amsterdam op 15 decem ber in het Carlton-hotel zal het ge schenk te bekyken zyn en zullen de genodigden gelegenheid hebben het hul- deregister te tekenen. Overigens ligt op consulaten in het gehele land het met deksel, waarop een grote eikel- hulderegister ter tekening. flilllllIllülllllillllllIllllllllllllllllIlllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllljllllllllllllllllllllllllllllllllllflIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIllIK dat *veli° rï er rekening mee houden, alweer teJ>stduitsers hun innerlyke rugvalien bet Pankow-regiem te- instelling va ?e anti-communistische eenvoudig fe het nazisme. Zy hebben democratie ?lniS ervaring met de ding op te bom?aaruit een afweerhou- „Weimar" nog ?n- De generatie, die maakt, is oud a«„^ust heeft meege- Tot zover de SovjetIöne'°rden' Voor het westen kis- de terugkerende Vv>n {MnMdels hoe gering ook in aanfc?tellngen' den tot gewetensonderzoek ten re" munisme „doetde menscom: „doet" de democratie ons? r„eJ?i wat ste programma van het West-Ber?bnf: politiek-literaire cabaret Die ol chelschweine" komt een nutnmer Von?' dat de eenzaamheid van een vluchte' ling in de Bondsrepubliek schildert" Een bitter ernstig nummer. By d voorstelling, die ik heb bijgewoond kreeg juist dit onderdeel van het pro gramma bet minste applaus. Het is ook het moeilykst te verwerken. Waarom zou iemand zich niet gelukkig voelen in het vrye Duitsland? Het gaat de Bondsrepubliek immers goed. Jawel, maar welke geestelyke inhoud kan men aan de verworven vryheid geven? Er, zyn ontegenzegiyk waardevolle ontwikkelingen aan te wijzen. De komst van katholieke vluchtelingen in protestantse streken en van pro testantse vluchtelingen in gebieden htet een katholieke bevolking is over het algemeen de onderlinge ver draagzaamheid zeer ten goede geko- Parallel daarmee ging de ont wikkeling in politicis. De minister president van Baden-Württenberg, Kurt Georg Kiessinger (katholiek) zegt: „In het begin dacht ik, dat het ok na de Sint Nicolaastyd zal het hart van de heer E. Rus uit Purmerend „vol verwach ting" blyven kloppen. Deze ambte naar voor de begraafplaats heeft na- melyk een bezwaarschrift lopen by Gedeputeerde Staten van Noord-Hol land over een stukje grond, dat zyn eigendom is en dat de gemeente in een uitbreidingsplan de bestemming heeft gegeven van „groenstrook". Daar kan de heer Rus niet mee ak koord gaan, want die bestemming be tekent voor hem een verliespost van méér dan een ton en voor honderd duizend gulden is de heer Rus zelfs bereid tegen zijn broodheer te proce deren. Die broodheer zit eigenlijk met het hele geval in de maag, want had men geluisterd, in 1953 al, naar een wys woord van een vrouwèlyk raads lid, dan had Purmerend zelf die ton in de zak kunnen steken, al gunt de vroedschap van Purmerend, vanzelf sprekend, de hardwerkende grafdel ver graag een buitenkansje. Maar zuur blyft het. In 1953 verkocht de gemeente aan de heer Rus de oude vuilnisbelt voor 1.000 gulden, een prys, die rede- 1 ïyk genoemd kon worden, gelet op hetgeen er mede werd beoogd. De heer Rus wilde de belt geheel egali- Een geheet eigen vormgeving vertoont de St. Konradskerk in Neuss (Noordrijn- seren „een heidens karwei" zei- plus nog een bedrag extra voor de woning. En daar de totale oppervlak te ruim 7.000 m2 bedroeg, kon de heer Rus rekenen op een bedrag van 115.000 gulden. Maar In de gemeenteraad kwam Intussen aan de orde uitbreidingsplan „A 1960" en daar komt de bestem ming tot groenstrook van de voor malige vuilnisbelt in voor. Vanzelf sprekend maakt de heer Rus nu ge bruik van zyn recht om een bezwaar schrift in te dienen. Hy heeft al la ten weten, dat de gemeente voor de zelfde prys als het Amsterdamse be- dryf zyn gecultiveerde vuilnisbelt kan overnemen. In de jongste raadsver gadering heeft het vrouwelijke raads lid nog héél even over het slechte „vooruitzien" van de vroedschap ge sproken. Er werd wat witjes en zuur tjes gelachen. Maar de heer Rus is bereid voor zyn „ton" te vechten, tot de Kroon toe. Hy weet zich heel sterk. land-W estfalen) Een amusante belevenis. Maar zou het kunnen zyn, dat de vluchtelingen, die zich in de vryheid niet gelukkig voe len, iets dergeiyks doch dan in alle ernst ervaren by het fameuze „Wirt- schafswunder"? Dat zij achter de wel stand 'n geestelijk vacuum bespeuren en dat ze, om het beeld van het kruis even vast te houden, ook de leegte ont dekken van veel wat zich in het westen christeiyk noemt? Ze zijn niet talrijk degenen, die zich van het westen afwenden, maar hun reactie lijkt me hoe voorzichtig men vanwege de beperktheid van het gege ven ook moet zijn met conclusies een zekere waarschuwing in te J1 ."den. „Velen onzer zijn geestelyk te ®.n fe trots geworden voor een dis- "ISt het communisme", zegt dr. Er zullen duizenden Duitsers pa aa";..dle het hem, voor wat hun den aanSaat, met recht en re- d,f »r -n bestrijden. Maar ik vrees, hehhen m'Jn£er Zijn' dle het z0 druk nebben met hun materiële welvaart, dat zij de opmerking niet eens horen. Dit ve wijt raakt niet speciaal de Bondsrepubliek. Het raakt in het alge- meen de bï'ood-en-spelen-beschavmg der welvarende landen, het onze niet uitgezonderd. TON ELIAS (Advertentie) VIENTIANE, 9 dec. (Rtr.) Volgens radio Vientiane hebben valschermtroe pen onder commando van kapitein Kong Le donderdagavond de macht in de hoofdstad van Laos overgenomen. Dit gebeurde minder dan vierentwintig uur na de militaire machtsovername door kolonel Khoeprasith Abhay. Kong Le's strydkrachten, met rode banden om de arm, bezetten het terrein van het kabinet van de premier, terwyl het merendeel der troepen van kolonel Khoeprasith, die witte banden om de arm droegen, zich terugtrokken in de zes kilometer ten oosten van Vientiane gelegen garnizoensplaats Chinaimo. den ze in de raad en er dan later een huisje op laten zetten, vlak by de begraafplaats. B. en W. waren j bly, dat ze op die manier van de belt afkwamen en ze lieten dat nog blyken ook, behalve het vrouwelyke raads- lid, dat verklaarde tégen te zullen stemmen, „omdat het getuigt van slecht koopmanschap grond aan een openbare weg voor een dergelyke prys ver verkopen". B. en W. deelden toen mede, dat het egaliseren de ges meente schatten zou gaan kosten. De heer Rus dacht dit alles in zyn vrye tyd te doen en heeft het ook gedaan, maanden en maanden lang. De stin kende belt is nu een mooi plekje met veel groen, heesters en boompjes met daartussen een knus huisje, dat in drie jaren van zwoegen en ploeteren werd gebouwd. Tevreden woonde de heer Rus daar in zyn woning, totdat op zekere dag een Amsterdammer voorbykwam, die in Purmerend een dependance van zyn bedryf wilde vestigen, omdat er mankracht genoeg aanwezig is en de verbindingen met het achterland goed zyn. Hy zag het aardige lapje grond, er werd gepraat en men werd het eens, want de directie van de schakelkastenfabriek had de norma le prys van 15 gulden per m2 graag over voor de voormalige vuilnisbelt, isteren was het 150 jaar geleden dat keizer Napoleon een decreet ondertekende waarbij de St.- Jans-kathedraal van Den Bosch aan de katholieken van deze stad en van het bisdom werd teruggegeven. De keizer honoreerde daarmee een belof te, die hy had gedaan by een bezoek aan de stad in mei 1810. Hy bleek iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiii toen wel in een bijzonder vrijgevige bui te zyn geweest want behalve de spontaan gedane belofte tot terugga ve van de kerk beloofde hy er meteen ook nog maar een bisschop by. De Bosschenaren hebben daar weet van gehad, want de bisschop die de keizer stuurde, was de Gallicistische pries ter Matthias van Camp uit Antwer pen. De Bossche clerus accepteerde hem niet en zy weigerden de St.-Jan te betreden zolang Camp daar ais bis schop resideerde. Met Napoleon ver dween echter ook zyn protégé van het toneel en Den Bosch werd apostolisch vicariaat tot in 1853 de hiërarchie her steld en mgr. J. Zwysen hier de eerste bisschop werd. Intussen hadden de katholieke Bosschenaren op last van koning Willem I een bedrag van 60.000 moeten opbrengen, van welk bedrag voor de Hervormden de thans nog bestaande kerk aan de Kerkstraat werd gebouwd, die in 1822 in gebruik werd genomen. Een van de eerste daden van mgr. Zwysen was het met grote luister te rugbrengen van het wonderbeeld van de Zoete Lieve Vrouw dat gedurende verscheidene eeuwen in Brussel was bewaard en vereerd, vyf en twintig jaar later is op last van paus Leo XIII de Zoete Lieve Vrouw door mgr. A. Godschalk plechtig gekroond. De laatste gewichtige dagen voor de St.- Jan waren de verheffing tot basiliek door paus Pius XI in 1929 en haar ver heffing in de adelstand toen koningin Juliana haar in 1951 het recht verleen de tot het voeren van het door de Ho ge Raad geregistreerde wapen. Gistermiddag weerklonk in het gemeentehuls van Koudekerk aan de Ryn naby Leiden het Amerikaanse volkslied. In de tot raadhuis omgebouwde villa van deze gemeente van nauweiyks 2.000 inwo ners waren naast vele Nederlanders ook enkele Amerikanen bijeen. Onder hen was de culturele attaché der Ver enig'e Staten, mr. David K. Lang- staff, die uit handen van Koudekerks burgemeester, de heer Waveryn, een prachtige gecalligrafeerde oorkonde ontving, welke bestemd is voor het gemeentebestuur van Artesia, een stad van 10.000 inwoners in Californië. Koudekerk en Artesia zyn zuster steden, naar een idee van Artesia'» burgemeester, die op deze wyze ge volg gaf aan het „people to people"- plan van president Eisenhower. Ar- tesia's burgemeester kwam op de ge dachte Koudekerk te kiezen door een brief, die burgemeester Waveryn mee gaf aan twee emigranten uit zyn ge meente, Een vriendelyke brief, waar in hy het echtpaar Bos-Leenheer in de goede zorgen van de burgers van Artesia aanbeval. Koudekerk ontving hierop spontaan het stedezusterschap van Artesia. De eerste draden zyn inmiddels al gevlochten in de band, die de steden nu verbindt. Burgemeester Wave ryn liet een fotoreportage van zyn dorp maken en het album met deze opnamen werd gisteren aan mr. Lang- staff overhandigd. Tydens de byeen- komst spraken in de raadszaal onder andere vertegenwoordigers van ver schillende groeperingen in 't gemeen- telyk leven, die iets vertelden over dit vriendelyke dorp aan de Ryn. Ds. Koerselman sprak namens de kerk genootschappen, mevr. v. d. Lely na mens de vrouwenverenigingen en mej. Truus v. d. Vis namens de jeugd verenigingen. Dit alles in smetteloos Engels, want in de raadzaal stond een bandrecorder opgesteld. Het bandje van de plechtigheid gaat naar Artesia, wordt daar beluisterd en met een nieuwe band beantwoord. Want tot postverkeer zullen de zustersteden zich de eerste jaren moeten beper ken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 7