Onrust prikkelt tot bestrijding Welke beschermingsmaatregelen kunnen genomen worden tegen het gevaar van aanrandingen? E M w WIJS EN EEN TIKJE TRIEST w H IJ vraagt toch Sparet als u spaanplaat bedoelt? PAS VERSCHENEN BOEKEN SERVICE BIJ ASSURANTIEZAKEN RESTAURANT SPAANS Diner dansant Renault 0NDINE show Spaarnrijkstraat 4 Haarlem-Noord HARDEBELT zaterdag 24 dec. a.s. zaterdag 31 dec. a.s. door WBHkS M Voor de aanstaande Feestdagen ,,'t KAASWINKELTJE" J Vraag aan uw handelaar! een show houden VRIJDAG 23 DECEMBER 1960 De nevenstaande ASSURANTIE KANTOREN zijn gesloten op: J. Alberti Fa. Boilerman Overtoom Fa. Hendrik Kwak Hzn. W. Rij'pma Waarnemer Fa. Swaalf Schotte, Oranjeplein 14, Tel. 12514 J. Alberti Fa. Boilerman Overtoom Fa. Hendrik Kwak Hzn. Fa. Swaalf Schotte Waarnemer; W. Rijpma, Rio Grande- laan 53, Tel. 52955. Emery Kelen INTIEM FAMILIE KERSTDINER 2e KERSTDAG Binnen- en Buitenlandse kaas Dagelijks verse boter uit het vat Sparet herkent U aan de superieure kwaliteit èn aan het naamstempel op elke plaat 1 ook U met deze - van elegance, luxe en comfort stralende automobiel zaterdag 24 dec. I960 van 14-20 uur Ie Kerstdag van 14-18 uur 2e Kerstdag van 14-19 uur RIJKSSTRAATWEG 249 - HAARLEM TEL. 57455 SHOW 0N0INE RENAULT (Van onze juridische medewerker) r heerst groeiende onrust over aan randingen, gepleegd door psycho paten. Of het aantal aanrandingen toeneemt, is niet met zekerheid uit te maken: betere en snellere opsporing en grotere publiciteit leveren hogere cij fers van strafvervolgingen en meer aandacht van het volk. De publiciteit echter werkt helaas ook aanstekelijk n bevordert nieuwe aanrandingen, die misschien zelfs de goede invloed, die van de waarschuwende werking der pu- blikaties uitgaat in de schaduw stellen. Door beide neemt intussen 'e onrust ci. Onrust is goed, als reaktie op onrecht en als prikkel tot bestrijding. Kort gele den heeft een dame uit Limburg, moe der en huisvrouw, de minister van Jus titie bedolven onder smeekbeden uit het hele land om het gevaar, dat psy chopathen opleveren voor vrouwen en kinderen, tot het uiterste te bestrijden. Deze petitie, een noodkreet, vormt een gezonde dissonant in het geschakeerde samenspel van opsporing, rechtspraak, reclassering, verpleging, waar de stem van het slachtoffer vaak onhoorbaar is. Dat samenspel blijkt onmachtig, het on recht uit te roeien doch ook nog er ger schijnt het soms tot onrecht te leiden, en dat wekt onrust. Rechtspraak is afweging: Justitia draagt de weegschaal. Maximale bevei liging tegen aanrandingen vereist vrij heidsberoving of beperking van alle sexueel onevenwichtigen zolang zij on evenwichtig zijn, hoe gering ook. Dit is technisch onuitvoerbaar, en ook on rechtvaardig. Niet iedere onevenwich tige misdraagt zich, en hij die zich in lichte mate misdraagt kan men niet le venslang opsluiten, al aangenomen dat de graad van gevaarlijkheid (tevoren!) meetbaar zou zijn. Straf en maatregel moeten evenredig z{jn aan het gepleegde feit, zelfs al zou groter misdrijf in de toekomst te ver wachten zijn. Daartegenover moet be veiliging ook plaats hebben aan de kant van de mogelijke slachtoffers. Ouders kunnen door hun kinderen aan onbeken den toe te vertrouwen, of zelfs mee te geven, een misdaad uitlokken de psy chopaat is in zekere zin slachtoffer van zijn neigingen zij kunnen ook door verstandig toezicht hun kinderen vrijwel afdoend beschermen. Dit alles neemt niet weg dat als uit gangspunt voor de gedachtevorming dient te gelden: dat criminele psycho paten afgezonderd zouden moeten blij ven zolang hun genezing niet vaststaat, en die staat zelden vast. De moeilijkheid schuilt in de onduidelijkheid van de dia gnose psychopathie en in het feit dat in ons strafrecht de criminele gezindheid als zodanig geen grond tot ingrijpen vormt zolang geen misdrijf is gepleegd. Wat Is psychopathie? De geleerden, te weten de medici en de juris ten, zijn het er niet over eens, noch met elkaar, noch in eigen kring. Naar gangbare medische opvatting is psychopathie een aangeboren karakteraf wijking die via gestoorde wilsvorming tot a-sociaal gedrag kan leiden. Deze definitie geldt dus niet voor krankzinni gen zoals schizofrenen, manisch depres sieven, neurotici noch voor epileptici, imbecielen en idioten, ofschoon ook on der hen zware sexuele vergrijpen voor komen als positief of negatief ge volg van hun afwijking. De juridische definitie is wel medisch aanvechtbaar doch voor ons doel beter bruikbaar. Het Wetboek van Strafrecht kent het woord psychopaat niet; het zegt; „niet straf baar is hfl die een feit begaat, dat hem wegens de gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke storing zijner geestvermogens niet kan worden toegerekend"; al de genen die, hetzij uit de ene hetzij uit de andere oorzaak, niet of verminderd toe rekeningsvatbaar zijn, worden in de rechtspraak als psychopathen beschouwd en behandeld. Tussen wèl en niet toerekeningsvat baar ligt geen grens; integendeel er is een geheel vloeiende overgang en .iet zou wel eens kunnen zijn dat bijna nie mand geheel en in alle opzichten voor al zijn daden altijd toerekeningsvat baar is, en ook bijna niemand geheel ontoerekeningsvatbaar. Evenmin mag men aannemen dat twee „psychopa ten" in dezelfde mate ontoerekenings vatbaar zijn; denken wij aan de wette lijke formulering, die de toerekening in concreto en niet in abstracto voor schrijft. Maar goed: zodra er tekenen zijn die wijzen op geestelijke afwijking pleegt de rechter een psychiatrisch voorlich tingsrapport in te winnen. In de prak tijk wordt een zedenmisdrijf stilzwij gend als een dergelijk teken opgevat, en meestal concludeert het rapport tot aanwezigheid van een afwijking. Naar mate deze ernstiger is pleegt de toere keningsvatbaarheid af te nemen. In aanmerking genomen dat er een zeke re evenredigheid bestaan kan tussen de ernst, van het vergrijp.en de ernst der afwijking, bestaat er een gerede kans dat de pleger van een zwaar delict zoals aanranding en met name ver krachting, fortiori lustmoord als psychopaath wordt beschouwd en be handeld. En dat betekent: in plaats van gevangenisstraf: plaatsing voor hoogstens een jaar in een Krankzin nigengesticht. of eventueel naast j,-- vangenisstraf ter beschikkingstelling van de regering, voor hoogstens twee jaar, behoudens vroegere beëindiging van regeringswege. Wel kan het Open baar Ministerie de rechter verzoeken, de terbeschikkingstelling te verlengen, doch ook na verlenging behoudt de re gering het recht tot vrijlating van de betrokkenen, zonder tussenkomst van de rechter. De behandeling en ook de vrijlating van echte psychopatische misdadigers veelal dus de gevaarlijkste ligt krachtens dit stelsel in handen niet van de rechter doch van de administratie, in feite van de psychiaters, waaronder de behandelend geneesheer. Dat is toe te juichen omdat zij de patiënt deskun dig verplegen, hem daardoor leren ken nen en beoordelen, en een prognose maken. Helaas toont de praktijk dat maar al te vaak personen in vrijheid ko men, door ontslag of ontvluchting, die dadelijk of na zekere tijd tot hun wan gedrag hervallen, soms zelfs in zijn ergste of luguberste vorm, alsof zij hun kwalijke energie hebben opgespaard. Dan ontstaat onrecht in alle opzichten: tegen het slachtoffer, tegen de ge meenschap en... tegen de dader zelf, die niet rijp was voor de vrijheid en die opnieuw arrestatie, vervolging en berechting zal ondergaan, al hetgeen te voorkomen ware geweest door bete re afzondering en langere behandeling. voegde macht beschouwen: de Minis ter van Justitie? Vooreerst zou men kunnen antwoorden met de weder vraag: komt van de drie machten der trias politica alleen de uitvoerende macht in aanmerking, niet de wetge vende nochde rechterlijke macht? Deze laatste zoekt inderdaad naar bestrijding van het kwaad, door binnen haar wettelijke bevoegdheid zo veel mogelijk invloed te behouden op het wel en wee van de veroordeelde. Enkele malen heeft de rechter evidente psy chopaten veroordeeld tot lange ge vangenisstraffen uit overweging, dat terbeschikkingstelling van de rege ring onvoldoende waarborgen biedt tot beveiliging van de maatschappij tegen de gevaarlijke misdadigers. Ook is het- niet onwaarschijnlijk, dat de voorwaar delijke invrijheidstelling nadat twee derden van de straf is uitgezeten bij voorbaat gecompenseerd wordt door oplegging van een langere gevangenis straf. Beide bestrijdingsmiddelen zijn onge wenst: de eerste omdat de hoognodige psychiatrische behandeling wordt ver traagd of uitgesteld, de tweede omdat V.I. niet altijd wordt verleend en de rechter daarop geen invloed heeft, daar zij geheel in handen van de administra tie ligt. Het is echter zeer begrijpelijk dat de rechter, die immers de verant woordelijkheid draagt voor de rechts bedeling, niet machteloos wenst aan te zien dat gevaarlijke misdadigers (te vroeg) in vrijheid komen om hun af schuwelijk werk te hervatten; en dat, terwijl de terbeschikkingstelling van de regering blijkens de wetstekst me de moet gebaseerd zijn op de beveili ging van de openbare orde! en zal zich intussen afvragen hoe de misstand dan toch ont staat; is de administratie zo laks, heeft de regering zo weinig oog voor het gevaar, zo weinig eerbied voor de rechterlijke beslissing? Hier is een complex van oorzaken werkzaam, waarvan de meeste respec tabel. In de eerste plaats moeten zjj die te zijner tijd in de maatschappij zullen terugkeren daarop zo spoedig mogejijk worden voorbereid, omdat an ders de kans wordt verkeken; proef verlof en geleidelijk toenemende vrij heid passen in dit streven en kunnen de genezing bevorderen. Voorts is het gedrag in de inrichting meestal be hoorlijk, vaak voorbeeldig, zodat de patiënt die geen verleidingen onder vindt en geen kans tot vergrijp heeft een goede en zelfs genezen indruk maakt die onweerlegbaar is. En ten slotte ondergaan de psychiaters die ook maar mensen zijn door hun een zijdig en intiem contact met de betrok kenen een zeker identificatieproces dat hen soms blind schijnt te maken voor de gevaren die hun pupillen blijven vormen voor de maatschappij en voor zichzelf. Daartoe draagt nog bij het feit dat de vervanging van bestraffing door verpleging het schuldbesef ver zwakt en het dus zeker niet aankweekt waar het ontbreekt. Dat alles zou niet deren indien gene zing zou intreden. Maar daartoe is de jeugdige psychiatrie nog te zelden in staat; haar jonge benen dragen een te zware verantwoordelijkheid, en het v-'t nog te bewonderen hoe goed zij in het algemeen het eraf brengt, en hoe wei nig brokken zij maakt. mene opvatting is hoogstens geoorloofd, de castratie als bijzondere voorwaarde te stellen bij voorwaardelijke veroorde ling, dus indirecte dwang. De hiermee verkregen ervaringen zijn intussen niet bemoedigend want de gevolgen zijn vaak inadequaat: sommigen werden suffe, waardeloze mensen, tot niets meer in staat, anderen bleken hun schadelijke neigingen te hebben behou den, en de meesten koesterden gevoe lens van minderwaardigheid, teleurstel ling en zelfs rancune om de, zij het indirect, afgedwongen ingreep. On der deze auspiciën heeft castratie als wettelijke maatregel geen kans. Intussen heeft de Minister van Jus- tie toegezegd, maatregelen te nemen ter voorkoming van ontvluchtingen, en een Commissie in het leven te roe pen ter bestudering van de samenwer king tussen psychiatrie en rechterlijke maebt. Zowel van het een als van het ander is verbetering te verwachten, doch gevaar zal er altijd blijven be staan. Dit gevaar zal vooral moeten wor den bestreden door maximale waak zaamheid en voorzichtigheid voor de vrouwen en kinderen voor wie wij ver antwoordelijk zijn. P. W. Pockets Prisma Schaakboek, door H. Bouw meester (Prisma). Een boekje van een onzer schaakmeesters, dat iets vertelt over de wijzen en dwazen, die ziel- met het schaakspel hebben beziggehouden, over wereldkampioenen en dilettanten en over de vreugde en het verdriet aan schaken beleefd. Bovendien bevat het boekje een beknopt compendium voor hen die het spel willen leren of slechts de eerste voetstappen gezet hebben. De halve schaar, door Ellery Queen (Prisma). Een nieuwe detective van het bekende duo Dannay en Lee ver taald. Hoe zelfs met een halve schaar nog heel wat gedaan kan worden ver telt dit boek. Spionage op de Balkan, door Berkely Mather (Prisma). Een thriller, die tij dens de tweede wereldoorlog speelt en waarin een geheimzinnige dubbelfiguur de meest intrigerende persoon is in een wijdvertakte, na de oorlog nog verder werkende spionagedienst. Prisma Praktisch Muziekboek, door Theo Willemze (Prisma). Dit boek be vat naast een algemene muziekleer, een aantal beschouwingen, over enkele klas sieke misverstanden, over muziekpae- dagogie, vooral waar het kinderen be treft en vele praktische wenken, over de mogelijkheden als men muziek wil stu deren, over aanschaf en onderhoud van instrumenten etc. De dageraad der Griekse beschaving, door Helmut Berve (Prisma). De be kende klassicus geeft in een voorwoord aan, dat dit boek ten doel heeft „de lezer een beeld te geven van de bijzon dere aard van het oud-Helleense leven en aan te tonen dat zowel de scheppin gen als de lotgevallen van de Grieken b() alle gebondenheid aan de historische situatie een boventijdelijke en voorbeel dige betekenis hebben". Het boek geeft dan ook slechts een oriënterende en be schouwende geschiedbeschrijving van het eerste „deel" der Griekse bescha vingsgeschiedenis; dat tot aan de voor avond der Perzische oorlogen. De Korrel in de voor, door Marie Koenen (Prisma). Wassend Graan, door Marie Koenen (Prisma). Nogmaals een herdruk in een goedkope uitgave van de twee be kende romans. Pieter Jelles Troelstra, (ABC-Ar- beiderspers). Een keuze uit zijn ge schriften, samengesteld door Evert Ver meer. Het boekje bevat o.a. ook een aantal in het Fries geschreven gedich ten (waarop een vertaling volgt) en en kele foto's. Het hele schaap Veronica, door An nie M. G. Schmidt (ABC-Arbeiders- pers). De bekende verzen over de da mes Groen, de dominee en het enfant terrible, het schaap. Geestige illustra ties van Wim Bijmoer. Amor Fati-Tweestromenland, door Abel J. Herzberg (ABC-Arbeiderspers). De artikelen over de concentratiekam pen van de laatste oorlog, eertijds in de Groene Amsterdammer gepubliceerd. Een vierde druk. Vaselientjes dagboek, door Eli Asser (ABC - Arbeiderspers). „Vaselientje, dagboek van een baby", en „Vaselien tjes Kleuterpraat" opnieuw samen in een herdruk. James Dean en onze jeugd, door Xavier Grall (Lannoo-Tielt). Een twee de druk van het boekje over de filmster, die een merkwaardig fenomeen van in tens beleefde jeugd was. Reeks: Idolen, symbolen. Nikita Kroesjtsjev: de tweede revo lutie, door Mark Grammens (Lannoo- Tielt). Proeve tot een plaatsbepaling van de Russische premier. Reeks: Ido len en symbolen. Aimé Duval en het religieuze chan son, door Johan de Roey (Lannoo-Tielt). Een beschrijving van leven en werk van de bekende priester-dichter-zanger. Reeks: Idolen en symbolen. De mythe van Marlon Brando, door Jos Wells (Lannoo-Tielt). Nog een merk waardige jeugdige filmster. Er zjj op gewezen, dat de vier bovengenoemde boekjes, verschenen in de „Idolen, sym bolen "-reeks voornamelijk voor jonge mensen bedoeld zijn. (Advertentie) Op genoemde data kunt U zich voor alle zaken tot de waarnemers wenden. GOLDA MEIR: Er zijn nauwelijks schaakspeel sters van betekenis en geen voor aanstaande vrouwelijke filosofen. Maar er zijn wel vooraanstaande vrouwelijke zakenlieden en diploma ten Wanneer men de menselijke per soonlijkheid arbitraal verdeelt in theoretisch „pure" vrouwelijke en mannelijke karakteristieken en men gelooft, zoals ik, dat vrouwelijke ka rakteristieken samengaan met rond heid, zachtheid en teerheid, terwijl typisch mannelijke eigenschappen al tijd parallel lopen met physieke kracht, taaiheid en ruwheid, dan rijst de vraag: hoeveel mannelijk heid heeft een vrouw nodig om op een leidende positie in het openbare leven te kunnen slagen? Naar mijn waarnemingen heeft zij er in het zakenleven meer behoefte aan dan in de diplomatie. In de di plomatie, die subtiele kunst, hebben vrouwelijke vrouwen ongewoon suc ces, evenals mannen met een flinke dosis vrouwelijkheid. Ik wil niet beweren, dat in deze tijden van klopgeest-diplomatie een zekere mate van mannelijke hard heid voor de succesvolle vrouwelijke diplomaat niet begerenswaardig zou zijn. Maar zij hoeft in dit bijzondere vak waarachtig geen afstand te doen van haar vrouwelijkheid. Hiet is voor haar voldoende dat zij het gul den midden houdt tussen Mae West en een Russische discuswerpster. Het is niet nodig dat ik met aller lei gewichtige argumenten kom aan dragen om te bewijzen dat mevrouw Golda Meir, minister van Buiten landse Zaken van Israël, een vrouw is. Toen zij destijds in Milwaukee een overigens in Rusland geboren schooljuf was, trouwde zij en zij werd moeder van twee kinderen, een jongen, een voortreffelijk cellist, en een meisje. Maar zij gaf beslist blijk van mannelijke moed toen zjj haar boeltje oppakte en naar Israël ging om daar een „kibboets" te worden, een pionierster op het gebied van de landbouw, voorbeschikt om gewas sen op dorre grond te doen bloeien. Daar ontmoette zij Ben Goerion, Moske Sharet en andere „kibboet- sers": en toen Israël de onafhanke lijkheid verkreeg werd zö Ambassa drice in Moskou zij spreekt dus Russisch minister voor Arbeids zaken en nu dus minister van Bui tenlandse Zaken. Haar mannelijkheid is evident in haar diepe stem, de uitstekende juk beenderen, in het vierkante voor hoofd en in de brede neuswortel, en voor alles in de ruwe, overvloedige gezichtshuid, die in zware plooien neerhangt en die diepe vouwen in haar voorhoofd vormt. Ik herinner aan twee mannen met ook zulke doorgroefde gezichten: Al- bert Einstein en Albert Schweitzer. De ruwe opperhuid is er een zeker teken van dat beneden de in het oog lopende oppervlakte kracht verscho len ligt. Ofschoon Albert Schweitzer een man van ongewone physieke sterkte is en Albert Einstein de zeiispoxt die veel spieren vereist zeer was toegedaan, hebben zij geen van bei den hun reputatie als worstelaar opgebouwd, maar als vriendelijke, warmhartige menselijke wezens, zeer begaan met de problemen die de mensheid bezig houden. Zjj wér den zo door precies dezelfde „ingre diënten" in hun geestelijke constitu tie, die maken dat mevrouw Golda Meir een vrouw blijft in een voor de man gecreëerd beroep: een tikje rondheid en zachtheid, dat Einstein meer had dan Schweitzer, dat op na tuurlijke wijze samengaat met me vrouw Meir's vrouwelijkheid en dat ten overvloede dan nog gestalte heeft gekregen in het vlezige puntje van haar neus en in haar grote ogen, die ietwat triest de wereld in kijken, ofschoon zjj half verscholen liggen achter oversluierende vou wen. De complete persoonlijkheid van een mens moet op ieder denkbaar niveau onderzocht worden en de li chaamsbouw is maar een deel van het verhaal. Het overgeërfde tempe rament wordt bepaald door de zach te en harde plekken in het gelaat, maar de gezichtsexpressie laat blij ken hoe de levenservaring dat over geërfde temperament heeft omgebo gen. Grote emotionele ontredderin- gen, doorstane vreugde of ziele- smart laten hun onuitwisbare spo ren na, en dat deel van het verhaal ligt beschreven in de rimpels op het voorhoofd van mevrouw Meir. Zjj getuigen van een diep verscholen liggend verdriet vermengd met een tikje fatalisme, dat gerijpt is tot een soort glimlach, die getuigt van een ietwat verweerde wjjsheid. Ik heb slechts één onderwijzeres in mijn leven meegemaakt die in mjjn geboortestad een zekere faam genoot door het feit dat zij» 1 n ze eens boos werd, een leerling het oor afrukte. Zij leed klaarblijkelijk aan een overmaat aan mannelijkheid. Als ik mjj voorstel dat mevrouw Meir aan het hoofd van een klas staat zie ik haar eerder als de soort schooljuf, die een leerling, na hem duchtig te hebben afgeranseld, mee deelt: geloof me,.het doet mii meer ptjn dan jou. Als zij zich in de Verenigde Naties tot de Arabieren richt senflnt zjj dit schoolmeesterlijke gezegde altijd er gens in haar gedachten te hebben. (Copyright ABC-press) at kan de uitvoerende macht hier aan doen? Weinig of niets, want de beoordeling en daar mee de feitelijke beslissing over het tijdstip van vrijlating moet bij de psy chiaters liggen, althans mede bij hen, en kan niet door het departement wor den gedeeld. Mede bij de psychiaters, doch blij kens het bovenstaande niet alleen bij hen. De wetgever zal moeten bepalen dat de rechter betrokken wordt bjj alle beslissingen ook over het tijdstip van vrijlating der delinquenten, ook de psychopaten onder hen. Sterker ge zegd: de rechter zal moeten beslissen, na behoorlijk onderzoek en voorgelicht door de psychiaters. Het gegronde onbehagen over de ge varen die vrouwen en kinderen bedrei gen, vloeit voort uit het feit dat de on afhankelijke rechter, die het algemeen vertrouwen geniet als toevlucht tegen onrecht, kennelijk geen invloed heeft op de vrijlatingen, die dikwijls in dui delijke en flagrante strijd zijn met de rechterlijke uitspraak zoals die verno men wordt. En niet alleen dat de rechter geen invloed heeft, hij kan meestal te voren niet weten wat er met de veroordeelde, resp. terbe schikking gestelde gaat gebeuren ,noch waar hij zal verblijven noch hoe, noch hoelang. Deze desintegratie van de strafrecht spraak kan niet ongestraft voortduren. Wjj behoeven nog niet te denken an volksrechtspraak, door lynchpartijen, om toch ons te bezinnen op herstel van de eenheid van handeling in het straf recht, wil er geen gevoel van rechte loosheid ontstaan onder hen die aan spraak op bescherming en eerbiediging hebben. Indien het al waar zou zijn dat de „belangen" der psychopathen daar bij in het gedrang zouden komen, dan moet dit offer zonder aarzeling wor den gebracht. elk antwoord kunnen de onder tekenaars der petitie krijgen die in gerechtvaardigde onrust zich wenden tot hem die zjj als de be- vijziging uitbref et is nog niet zo zeker dat een wezenlijke verandering het ge volg zou zijn, indien de wetgever (terecht) gehoor zou geven aan vraag 38, gesteld in het voorlopig verslag van de Tweede Kamer op de Justitie begroting: „Hoe staat de Minister te genover de suggestie, de beslissing over de voorwaardelijke invrijheidstel ling, en die over de executie van de terbeschikkingstelling van de admini stratie naar de rechter over te bren gen, althans aan de rechter medezeg genschap toe te kennen?" Ook bij de beste technische uitvoe ring van een dergelijke wetswi en daaraan zit een enorme ding van de rechtspraak vast! zul len de psychiaters grote invloed behou den. Bovendien valt te bedenken dat niet maximale doch optimale, dus evenredige beveiliging doel moet zjjn. en dat derhalve de gemeenschap risi co's zal blijven lopen. Ook de felste on dertekenaars der petitie zullen niet wensen dat psychopathen ter dood ge bracht of allen levenslang opgesloten worden. Zij zijn medemensen die als zodanig en met grote liefde behandeld moeten worden, op gevaar af dat zij weer kwaad kunnen doen. Men dringt wel aan op castratie als aldoende maatregel, doch is deze In greep zonder medewerking van de be trokkene toelaatbaar? Mag de rechts orde iemand verminken of zelfs maar een therapie opdringen? Naar alge- 'N>: sV ;fö', I Natuurlijk vraagt U Sparet, omdat U als vakman weet, dat Sparet spaanplaat uitmunt in kwaliteit en afwerking. Immers Sparet wordt uit de beste grondstoffen vervaardigd volgens het befaamde Behr-3-lagen procédé. Sparet Is een spaanplaat, waar U blindelings op kunt vertrouwen en waar U de beste resultaten mee bereikt. Wanneer U nog niet met Sparet hebt gewerkt zal een proef U snel overtuigen. Dikten: 6, 8, 10, 12,13,16, 18,19, 22, 25, 28 «n 31 mm. Afmetingent 153 x 350 cm m weldra ook 185x410 em «n 173 x 360 cm. Grote Markt 10, bij stadhuis, Haarlem, Telefoon 13068. in de bovenzaal. hebben WÜ een geweldige sortering en steeds verse „PROVIMI" EIEREN KONINGSTRAAT 56 TELEFOON 11786 «•MM Gezien de enorme enthousiaste ont vangst in geheel Europa en Amerika hebben wij gemeend te moeten laten kennismaken waartoe wij een in onze service-afdeling Uw bezoek zal door ons zeer op prijs worden gesteld. RENAULT AUTOMOBIELBEDRIJF

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1960 | | pagina 10