Reconstructie of geheel
kabinet?
geluid van
ander
Opmerkelijk o
prof. Jos. Gielen
Borgward
Skoda
Vechtpartij in de Belgische
volksvertegenwoordiging
Ultimatum van Christelijh
Vakverhond aan regering
CITR0ËN
De premier van Malakka is
bereid weer te bemiddelen
Et tu, Bethlehem
E
GISSINGEN IN HAAGSE KRINGEN
Deur open voor
socialisten
garage verbeek
*55 ar
Fractieleiders
bij de koningin
SOCT A EISTEN WILI.F.N REGERINGSCRISIS
Zaak-dokter O.
GEEN WITTE
KERST
Kooien
A. J. ROTTEVEEL'S
bananen
Dansacademie Schroder
zaterdag 24 december i960
84ste JAARGANG No. 30707
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 24 december De vraag die Den Haag thans vooral
bezighoudt is: komt er een kabinet volgens de samenstelling van het
kabinet-De Quay (een rechtse coalitie zonder socialisten), of zal
men gaan zoeken naar een oplossing, waarbij de socialisten worden
Uitgenodigd mee te regeren?
Men is ervan overtuigd, dat achter het gezamenlijk optreden van
de A.R. en de C.H. in het conflict met minister Van Aartsen meer
zit dan alleen ergernis over de woningbouwpolitiek. Beide fracties
hebben vermoedelijk hun strategie ook met het oog op de toekomst
reeds vastgesteld. De zekerheid waarmede een crisis werd geforceerd
op een zakelijk nogal onbelangrijk onderwerp wijst in die richting.
Welke richting is echter nog niet duidelijk. Men zwijgt er in eigen
kring begrijpelijkerwijze nog in alle talen over. Men kan echter wel
aannemen dat in die kring zowel met het een als met het ander
rekening wordt gehouden. Wanneer men met een reconstructie wil
beginnen, ontstaat al aanstonds de grote moeilijkheid welke de positie
van minister Zijlstra zal moeten worden. Zijn dominerende rol in
het huidige kabinet behoort tot de diepere oorzaken van deze crisis.
Men zal die oorzaak dus weg willen nemen. Het is de vraag tot welke
concessies minister Zijlstra bereid zal zijn, wanneer men toch nog
va.ri zijn briljante gaven als econoom gebruik zal willen blijven maken.
fam.s z?r^Penteel man a,s dr- Ti"
Hoe staan de kansen?
en
Zakenkabinet?
ZIJN
VOEDZAAM
(Van onze Brusselse
correspondent)
BRUSSEL, 24 december Een
nieuw incident het ergste wel
licht uit de Belgische parlemen
taire geschiedenis heeft gister
middag in de Kamer van Volks
vertegenwoordigers opschudding
verwekt. Aanleiding tot het inci
dent gaf het verzoek van de
socialistische oppositie, om, in
strijd met de beslissing van de
meerderheid, het kamerdebat
over de staking en de economische
eenheidswet dinsdag a.s. voort te
zetten. De regeringspartijen wei
gerden aan dit verzoek gevolg te
geven en beslisten het debat na
het kerst- en nieuwjaarsreces, op
3 januari te hervatten.
RAAMSINGEL 16 - HAARLEM
Wij wensen iedereen een
Zalig Kerstfeest en een
Zalig Nieuwjaar
GEVEN
ENERGIE
Regeringscrisis?
GEERT H00GEVEEN
va s ballingen zonder tal,
saamgedrongen in uw dal
waar de zwartste schaduw groeit
en geen zielskracht meer ontbloeit
dan hij herders, hij ontheemden,
van de wereld diep vervreemden
zoekt uw haven! In een stal,
veilig voor dien avondval,
is het noodweer al geboeid
waar de hoorn van Jesse bloeit.
Daar is vrede. Weest bemind
hij een Vrouw, een Man. een Kind.
Tusschen redelooze dieren
kunt gij eindloos hoogfeest vieren
en de Seraf buigt het hoofd.
Boek der hoeken, dat belooft
wat ons nimmer wordt ontroofd,
schenk weer nieuwe engelen stem
op het veld van Bethlehem!
JAN ENGELMAN
Bovenstaande eigentijdse uitbeel
ding van Kerstmis is een sterk
vergrote foto van een in emaille
uitgevoerde plaquette van de
Zwitser Michel Delvïlle.
Maandag, Tweede Kerstdag,
zal ons blad niet verschijnen,
imiiiimiuimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiii
Voortzetting midden
februari
Dekknecht verdronken
Omgekomen bij bushalte
AaTMORRIS 'êefore ijou êuijl
BANANEN
ZIJN
GEZOND
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Zeestraat 50, telef. 4790
Bijkantoor en Red. lOmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
directie: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A M. van der Kallen,
hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severl*.
SCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m m.-hoogt»
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur
avonds tel. 21544.
Door z(jn nogal rigoureus optreden
heeft de A.R. de laatste tijd sterk het
gevoel gehad, dat de minister van Fi
nanciën het gehele regeringsbeleid
steeds meer is gaan beheersen. „Ne
derland wordt geregeerd door Zijlstra",
is een kreet geweest die onlangs een
I'd van de C.H. in een gesprek inet
*en journalist heeft gelanceerd. Pro*i
Zijlstra heeft als scherpzinnig econoom
tiet gevaar van een opnieuw dreigende
Overhesteding met als gevolg een nieu
we bestedingsbeperking levendig voor
ogen. Dat hij zich nog meer bewust is
feweest van dat gevaar dan andere le
en var, het kabinet is heel goed te
verklaren. Hij heeft in het vorige kabi-
Vj.1-d* bestedingsbeperking al eens mee-
^maakt en wist dus wat hem en ons
j», jachten kan staan. Op de andere
hp/11 Rters, die voor een groot deel in
d0f.,dragen van de eerste verantwoor-
jJ'iftheid voor 's lands wel en wee
geen ervaring hadden, hebben de
'baringen van prof. Zijlstra en zi)n
.waarschuwingen vanzelfsprekend grote
'hdruk gemaakt.
Vandaar dat de ministers De Pous,
Martfnen (by het laatste landbouwde-
bat), van Rooy (bij de interpellatie
over de lonen in de metaalindustrie)
en deze week minister Van Aartsen
aan de wees voor een herhaling met
dezelfde bezorgdheid m het openbaar
uiting hebben gegeven.
De Anti-Revolutionarie fractie is zich
•chter door dat steeds domineren van
haar partijgenoot-minister nngetwyfeld
haar bewegingsvrijheid belemmerd
Kaan voelen. Het feit dat op advies
van prof. Zijlstra destijds ook de heer
Roolvink staatssecretaris ig g) d®"
T~ hetgeen niet geheel naar de ana
e*t CNV is geweest is daartoe eyen-
Itoow,aanleiding geworden. De nee
mins» k heeft zien in de Kamer a"er
eten t»?® kaas van het brood laten
held* p,,'j bezat eenzelfde strüdvaardig-
«iin roll. dikwijls onverzettelijkheid als
ongenaakb^Z^lstra en waS ln het deb
eJh,a,mVan. ,®en eventuele reconstructie
Vahini. 2 worden gemaakt om het
sterken ?.og °P andere punten te ver
stok voor de hand. Een bij uit-
lanus zou nooit tot zulk een revolutio
nair °Prjfdea ln het parlement te be
jegen Z13n geweest, wanneer hij dit
doel niet in het achterhoofd had gehad.
Hoe staat bet nu met de kansen als
fezocht wordt wellicht ln tweede
"Wtantie naar een kabinet van een
andere samenstelling. De verklarin-
(Advertentie)
AUTOMOBIELBEDRIJF
D. Bakkerlaan' 12-16, Bloemendaal
TeL 57500 57501 (K 2500)
Bli
°etnendaalseweg 1-9 - Bloemendaal
Telefoon 52301
LIMOUSINE f 5525.-
COMBI f 6295.-
Houtplein 1820
gen van de fractieleiders van de AR en
de CH bij het sensationale debat van
donderdag maken het wel bijzonder on
waarschijnlijk, dat zij, die de brekers
zijn en dus ook het eerst de stukken zul
len moeten helen, bereid zouden zijn
mee te werken aan de terugkeer van so
cialisten. Dr. Bruins Slot verklaart, dat
hij zijn desastreus optreden tegenover
het kabinet-De Quay zelf zeer betreur
de, daar hij dit kabinet in menig op
zicht heeft gewaardeerd en er zelf aan
heeft medegewerkt om het in het leven
te roepen. Dr. Tilanus zei dat hij de
voorkeur blijft geven aan een kabinet
van de huidige samenstelling. Er zit
in beide verklaringen wel enige ruimte,
om zoals in de politiek nu eenmaai
onmisbaar is ook een andere kant uit
te kunnen. Waarschijnlijk zal dit echter
niet de voorkeur hebben van beide frac
tieleiders. Er zijn er in ons land onge
twijfeld die met meer hartstocht de so
cialisten op regeringsposten terug wil
len zien komen. Het is echter de vraag
of het gewenst is daarvoor nu reeds
de deur te openen.
Men vraagt zich af of na een zo korte
periode van twee jaar oppositie de
overwinningsroes met alle nadelen van
dien en kansen op nieuwe spanningen
de socialisten niet nog sterker naar het
hoofd zal stijgen dan voordat zij twee
jaar geleden zover gingen om fakkel-
dragrersleuzen van buiten het parlement
met alleen ln de Kamer maar zelfs in
het kabinet binnen te dragen.
In de kringen van de K.V.P is
van definitieve strategische plannen
nog weinig vernomen. In zijn radio
rede heeft de voorzitter van de K.V.p
nu. v. Doorn, °yer de toekomstmo
gelijkheden in alle talen nog gezwe-
gen. Wel is een opmerkeipk geluid
vernomen van de vice-voorzitter,
professor Jos Gielen, die m
het Limburgs Dagblad opvallend stel-
heeft genomen tegen de A.R. Hi]
°P „u?" antwoordt
prof. Gielen. »Het komt ons voor dat
een bWMj samenstelling als dat
van het huidige niet zal terugkeren".
Prof. Gielen pleit dan voor een zaken
kabinet, dat voorlopig niets meer zal
doen dan de lopende zaken behande
len, maar hij ziet dat intermezzo als
een overgang naar een kabinet van een
andere samenstelling.
Wat de duur van de huidige crisis
betreft wordt het waarschijnlijk geacht
dat een reconstructie het voordeel zal
opleveren vrij snel geregeld te kunnen
worden. Wanneer men met nieuwe ge
gadigden gaat onderhandelen over een
geheel andere constellatie, zal er ver
moedelijk nog zeer lang moeten wor
den touwgetrokken.
DEN HAAG, 24 dec. De koningin
heeft vandaag voor een conferentie op
het huis Ten Bosch achtereenvolgens
ontvanaen: de wnd. voorzitter van de
Tweede-Kamerfractie der K.V.P. de
heer W. J. Andriessen en verder de
voorzitters van alle Tweede-Kamerfrac
ties t.w. mr. J. A. W. Burger (P.v.d.A.)
mr.' p. j. oud (V.V.D.), dr. J. A. H. J.
S. Bruins Slot (A.R.), dr. H. W. Tilanus
(C.H.U.), P. de Groot (C.P.N.), ds P.
Zandt (S.G.P.) en mr. van der Veen
(P.S.P.).
Advertentie
(Advertentie)
Toen de socialisten de regering hier
op het verwijt toestuurden de sociale
beroering in het land niet ernstig te ne
men en haar verantwoordelijkheid te
ontlopen, riep minister Behogne van op
J^bune: „Toen bij de mijnramp van
iieten h KK262 mynwerkers het leven
eewei'eeVi if'lde socialisten eveneens
gewmgerd het, parlement voor een
flnniiiiflellltlF b(jeen te roepen."
rïï! ,Sumde de socialist Bohy
met gebalde vuisten naar de tribune, ge
volgd djMir de hele socialistische fractie.
Een Wild handgemeen ontstond tussen
leden van de meerderheid en de socia
listen, die minister Behogne wilden te
lijf gaan. Laatstgenoemde moest door
een wal van zaalwachters in bescher
ming worden genomen.
Eerste minister Eyskens zat intussen
onverstoorbaar op zijn bank net einde
van dit gevecht in volmaakt Italiaans-
parlementaire stijl af te wachten. Ka
mervoorzitter -Kronacker schorste ae
zitting en liet de publieke tribunes en
Persbanken ontruimen.
Het Algemeen Christelyk Vakver
bond, dat van de situatie profiteren wil
om de stakingswinst zoveel mogelijk
Een demonstratie van Belgische stakers in Marchienne-au-Pont bij de industrie
stad Charleroi.
naar zich toe te halen, eiste van de re
gering, dat de bepalingen van de een
heidswet in verband met de sanering
van de werkloosheid en deze in verband
met het pensioenstelsel van het over
heidspersoneel grondig zouden worden
gewijzigd. Indien de regering zou weige
ren aan deze eisen gevolg te geven, zou
het A.C.V. „daaruit de passende conclu
sies trekken." Het A.C.V. bevindt zich
op een machtspositie: in werkelijkheid
is het de scheidsrechter van dit conflict.
Dank zij de afzijdigheid van het
A.C.V. is de staking tot dusver tot
Wallonië en tot Antwerpen gelokali
seerd gebleven. In Vlaanderen is de
staking over het algemeen geen suc
ces geworden en te Antwerpen hebben
de christelijke arbeiders, op bevel van
hun vakbonden, gisteren zelfs een ge
deeltelijke werkhervatting in de haven
mogelijk gemaakt. Indien het A.C.V.
zich echter tegen de regering zou ke
ren, zou iedere activiteit over het ge
hele land stilvallen. Het zou een con
flict worden dat voor België op een
economische catastrofe zou uiüopen.
Het ligt voor de hand dat het A.C.V.
van deze dwangpositie gebruik maakt
om, politiek gesproken, de regering
Eyskens te chanteren.
Het A.C.V. heeft derhalve de regering
voor de keus gesteld: de bij de arbei
ders bijzonder onpopulaire aspecten van
de eenheidswet verzachten, of de gevol
gen aanvaarden van een algemene sta
king. Gisterennamiddag, na een onder
houd met een afvaardiging van het
A.C.V. onder leiding van voorzitter Cool,
(Advertentie)
had de heer Eyskens reeds virtueel ge
capituleerd.
Een complicatie bracht Intussen het
verzet van de liberale ministers, die na
het onderhoud van Eyskens met de
A.C.V.-leiding overleg pleegden. Na af
loop deelden de liberale ministers aan de
premier mede, dat zij in geen geval be
reid waren concessies te doen. Volgens
goedingelichte kringen zouden de libera
len echter verdeeld zijn.
De meest lógische uitkomst schijnt
een compromis, waarbij zowel de libe
ralen als de vakbonden hun voordeel
doen. De eenheidswet zou in deze hypo
these in zeer sterke mate erdoor ver
minkt worden, hetgeen voor premier
Eyskens met een persoonlijke nederlaag
zou gelijkstaan. Het is ook mogelijk dat
de liberalen van geen toegevingen aan
de vakbonden willen weten. In dat geval
gaat men naar een veralgemening van
het conflict. Men gelooft echter niet dat
de eerste minister de verantwoordelijk
heid daarvan op zich zal willen nemen.
De gemoederen in Wallonië zijn thans
reeds zeer verhit. Het A.B.V.V., dat niet
over voldoende fondsen beschikt om een
langdurige staking te financieren, zou
van dit gespannen klimaat wellicht ge
bruik kunnen maken om met revolutio
naire methoden een snelle overwinning
te forceren. Reeds eenmaal, in 1950, tij
dens de koningskwestie, zijn de linksen
daarin geslaagd.
Vermoedelijk zal Eyskens ln dat ge
val de voorkeur eraan geven ontslag te
nemen en het land naar de stembus te
roepen. Na deze staking die, op de voor
avond van het kerstfeest duizenden
Waalse middenstanders een onbereken
bare schade heeft toegebracht, hoeven
verkiezingen voor de C.V.P. niet nood
zakelijk een ramp te betekenen.
Advertentie
HOOFDAGENT
SHOWROOM ZIJLWEG 26 - HAARLEM
A-agent: GAR. v. DKIEL. Hoofddorp.
B-agent: J. J. v. KOOTEN. Haarlem.
KOEALA LOEMPOER, 23 dec.
(U.P.I.) In een vraaggesprek met
United Press International heeft de pre
mier van Malakka, Tengkoe Abdoel
Rahman vrijdag gezegd, dat hij op
nieuw zijn gedachten wilde laten gaan
over een bemiddeling inzake de kwes
tie Nieuw Guinea, indien Indonesië en
Nederland dit zouden wensen. „Het uit
breken van moeilijkheden in dit .eel
van de wereld, is wel het laatste dat ik
zou wensen," zei de premier.
Vorige week had hij tijdens een zit
ting van het parlement van Malakka
verklaard, dat hij zijn rol als bemid
delaar had opgegeven. Dit zou zijn ge
schied, naar aanleiding van kritiek van
de zijde van de Indonesische pers.
Hij ontving later van de Indonesische
ambassadeur, dr. Razif Mohammed,
een verklarende brief, nadat de diplo
matieke vertegenwoordiger overleg had
gepleegd met president Soekarno.
Commentaar gevend op de uitla
tingen van de Indonesische minister
van veiligheid, generaal Nasoetion
van donderdag, zei de premier- Ik
ben blij, dat de generaal deze verkla
ring heeft afgelegd. De kwalijke
lucht is weggenomen, die was ont-
f!aa" n.a de verkeerde veronderstel
lingen in de Indonesische pers. „Ik
hoop dat het nu duidelijk is, dat ik
i bemiddelaar niet alleen de toe
stand volkomen begreep, maar dat
j bemiddelde met instemming van
de Indonesische regering."
DJAKARTA, 23 dec. (Reuter)
Een Indonesische studentenorganisatie,
de „Perhimï", heeft er vrijdag bij de
Indonesische regering op aangedrongen
„flinke tegenactie" te ondernemen met
het oog op de Nederlandse versterkin
gen in westelijk Nieuw-Guinea. De stu
denten verklaarden, dat zij „elk ogen
blik gereed zijn het bevel van presi
dent Soekarno uit te voeren".
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiinin
LEEUWARDEN, 23 dec. Het is
vrü zeker, dat de rechtbank midden
februari de behandeling van de straf
zaak tegen -"e Berkelse arts O., die
wordt verdacht van gifmoord op zijn
mede-gedetmeerde Arie L., zal voort
zetten. De onderzoekingen met betrek-
king! tot het psychiatrisch rapport over
2 P!ïsoon n,et "e verdachte zijn ai-
r°r™i e" a?n prof- P- A- H «aan
te Groningen is verzocht het rapport
medio januari 1961 gereed te hebben.
Zoals bekend is wees de rechtbank
dit voorjaar na een zitting, die vier
dagen duurde, geen vonnis, omdat men
aen nieuw psychiatrisch rapport over
de Berkelse ex-arts van belang achtte.
Tydens de behandeling van de eerste
zaak tegen dokter O. hadden de heren
Hoelen en Carp psychiatrische rappor
ten uitgebracht, die in lijnrechte te
genstelling tot elkaar stonden. Mede
in verband hiermee werd de verdach
te in Groningen aan een nieuw psy
chiatrisch onderzoek onderworpen.
HALFWEG, 24 dec. De dekknecht
van een zandzuiger, de 45-jarige A.
Hoorman uit Hardinxveld, is in Half
weg in het Spaarne verdronken. Ver
moedelijk is hij in het donker naast de
loopplank van de zandzuiger gestapt.
Het stoffelijk overschot is gistermiddag
gevonden.
EMMELOORD, 24 dec. De 61-jari-
ge H. van der Kool is gisteravond om
het leven gekomen nadat hij, toen hij
uit een bus was gestapt en de Lange
Dreef overstak, door een personenauto
werd aangereden. De heei Van der
Kooi overleed onderweg naar he zieken
huis.
Advertentie
3ARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
IEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
(Van onze weerkundige medewerker)
AMSTERDAM, 24 dec. Men zal het
dit jaar in het grootste deel van Europa
tijdens de kerstdagen zonder sneeuw of
vorst moeter doen. Alleen in het noor
den van Rusland en in de Scandinavi
sche landen komt winterweer voor,
evenals, zoals gewoonlijk, in het berg
gebied van de Alpen. De depressies die
naar Schotland en de Golf van Biscaje
trekken, geven het weer bjj ons een
wisselvallig karakter met temperaturen
van 3-6 graden. Ten westen van Ierland
komt een hogedrukgebied naderbij zo
dat de feestdagen zeker niet zonder zon
voorbij zullen gaan. Dit is al een hele
vooruitgang want deze decembermaand
kenmerkt zich nog als- bijzonder som
ber. In De Bilt zijn totaal nor, geen
twaalf uren zon geregistreerd.
Zondag: zon: 8.48-16.33, maan: 12.55-0.29.
Maandag: Zon; 8.48-16.33, maan: 13.20-141.
Dinsdag: zon: 8.48-16.34, maan: 13.46-2.51.
Station Weer
Den Helder geh. bew.
Ypenburg onbew.
Vlissingen
Eelde
De BUI
Twente
Eindhoven
onbew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
onbew.
Z -Limburg zw. bew.
Stockholm geh. bew.
Oslo sneeuw
Amsterdam onbew.
max. mm. neersl.
temp. temp. afgel.
gisteren 24 uur
7 2
1
2
0
0
1
-0
-0
5
5
4
4
4
4
3
3
-4
5
-5
1
0.1
0
0
0.3
0
0
0
0
0.4
4
0
(Advertentie)